ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/53567/1343/20-05-2024
Χαρακτηρισμός ως επαναχρησιμοποιήσιμου προϊόντος για τα πλαστικά καλαμάκια

Α.Π.: ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/53567/1343
Ημ/νία: 20/05/2024

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΥΔΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Μεσογείων 119
11526 Αθήνα
Τηλ.: 213 1513 849 | 852
Email: ggenvr@ypen.gr

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

ΘΕΜΑ: Χαρακτηρισμός ως επαναχρησιμοποιήσιμου προϊόντος για τα πλαστικά καλαμάκια

ΣΧΕΤ: 1. Η οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, όπως ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με τον νόμο 4736/2020 (ΦΕΚ 200 Α’)
2. Η Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής σχετικά με τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης σύμφωνα με την οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον» (2021/C 216/01)

Στο πλαίσιο εφαρμογής του άρθρου 5 του ν. 4736/2020 (σχετ. 1), απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά των πλαστικών καλαμακιών, όπως αναγράφονται στο Μέρος Β του Παραρτήματος Ι του νόμου. Έχοντας υπόψη ότι τα εν λόγω προϊόντα εξακολουθούν να κυκλοφορούν στην αγορά με τον ισχυρισμό ότι είναι επαναχρησιμοποιήσιμα προϊόντα, με την παρούσα εγκύκλιο διευκρινίζονται τα κάτωθι:

– Για την ερμηνεία και την εφαρμογή των διατάξεων του οικείου νόμου (σχετ. 1) υφίσταται κατευθυντήριο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σχετ.2) που για το εν θέματι ζήτημα θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη ιδίως τα αναφερόμενα στις παρ. 2.2.2 και 2.2.3.

– Ο ορισμός ενός προϊόντος ως «πλαστικό προϊόν μιας χρήσης» και η επιπλέον καθοδήγηση από την ΕΕ για την αποσαφήνισή του, αποσκοπεί μεταξύ άλλων στο να αποκλειστούν καταστάσεις στις οποίες τα τελικά προϊόντα θα μπορούσαν δυνητικά να διατεθούν στην αγορά ή να κυκλοφορούν στο εμπόριο ως προϊόντα πολλαπλών χρήσεων ή επαναχρησιμοποιήσιμα χωρίς να έχουν μελετηθεί και σχεδιαστεί ως τέτοια ή χωρίς να διατίθενται στην αγορά ως μέρος συστήματος ή διάταξης που να διασφαλίζει την επαναχρησιμοποίησή τους, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο της οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 που είναι η πρόληψη και η μείωση του αντίκτυπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον, και στην ανθρώπινη υγεία.

– Για τον χαρακτηρισμό ως επαναχρησιμοποιήσιμου προϊόντος, μεταξύ άλλων, στα σχετικά κριτήρια σχεδιασμού του «συμπεριλαμβάνονται η σύνθεση των υλικών, η επιδεκτικότητα σε πλύσιμο και η δυνατότητα επιδιόρθωσης, χαρακτηριστικά τα οποία θα έδιναν τη δυνατότητα για πολλαπλές διαδρομές και επιστροφές για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο το προϊόν είχε αρχικά σχεδιαστεί…», «οι καταναλωτές συνήθως αντιλαμβάνονται και χρησιμοποιούν το προϊόν ως επαναχρησιμοποιήσιμο», καθώς και κριτήρια που σχετίζονται με «την πρόθεση για επαναχρησιμοποίηση και τη δυνατότητα ανασυσκευασίας, καθαρισμού, πλυσίματος και επισκευής του αντικειμένου με ταυτόχρονη διατήρηση της ικανότητάς του να εκτελεί την προβλεπόμενη λειτουργία του».

– Τα πλαστικά καλαμάκια χαρακτηρίζονται επί της αρχής ως πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και εμπίπτουν στις διατάξεις του ν. 4736/2020 (άρθρο 5). Στην περίπτωση που ο παραγωγός ή εισαγωγέας που διαθέτει το προϊόν στην αγορά θεωρεί ότι διαθέτει τεκμηρίωση περί του αντιθέτου, φέρει το βάρος της ευθύνης απόδειξης του εκάστοτε ισχυρισμού. Επισημαίνεται ότι πλαστικά καλαμάκια τα οποία πωλούνται σε ομαδική συσκευασία (π.χ. των 50 ή των 100 τεμαχίων) τεκμαίρεται ότι δεν προορίζονται για επαναχρησιμοποίηση.

– Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται ότι, θα πρέπει να τηρούνται και οι ειδικές απαιτήσεις σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 10/2011 για τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα.

Η παρούσα εγκύκλιος αναρτάται στη Διαύγεια και στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΝ.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ
ΠΕΤΡΟΣ ΒΑΡΕΛΙΔΗΣ