ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΚΑΤΑΒΛΗΤΕΟΥ ΦΟΡΟΥ
(Α.Υ.Ο. 1108987/1758/Α0012/ΠΟΛ. 1270/26.11.2001)Με αφορμή ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί αναφορικά με το θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 52 του ν. 2238/1994, με βάση τη δήλωση του άρθρου 61 και τους λοιπούς τίτλους βεβαίωσης του άρθρου 74 (φύλλα ελέγχου, αποφάσεις διοικητικών δικαστηρίων, πρακτικά δικαστικού συμβιβασμού), βεβαιώνεται ποσό ίσο με το πενήντα πέντε τοις εκατό (55%) του φόρου που προκύπτει από τους βεβαιωτικούς αυτούς τίτλους για το φόρο που αναλογεί στο εισόδημα του διανυόμενου οικονομικού έτους. Αν στους βεβαιωτικούς αυτούς τίτλους περιλαμβάνονται και εισοδήματα για τα οποία ο φόρος παρακρατείται στην πηγή ή καταβάλλεται κατά τις διατάξεις των επόμενων παραγράφων (4%, 10% του φόρου μηχανικών, παρακράτηση φόρου 0,5%, 1%, 3%, 4%, 8%, 10%, 15% και 20% από εμπορικές επιχειρήσεις, ελευθέρια επαγγέλματα κτλ.), ο φόρος που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε για τα εισοδήματα αυτά εκπίπτει από το φόρο που πρέπει να βεβαιωθεί κατά το προηγούμενο εδάφιο.
2. Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 53 του ίδιου νόμου, σε περίπτωση που τυχόν μειωθεί το εισόδημα κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) και πάνω, ο φορολογούμενος δικαιούται να ζητήσει με αίτησή του τη μείωση του φόρου που βεβαιώθηκε κατά τις διατάξεις του προηγούμενου άρθρου. Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα Σεπτεμβρίου του οικονομικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση και αφορά το ποσό του φόρου για τις δόσεις που δεν έγιναν ληξιπρόθεσμες κατά το χρόνο της υποβολής της αίτησης. Κατά την εκτίμηση της μείωσης του εισοδήματος από εμπορικές γενικά επιχειρήσεις ή από γεωργικές εκμεταλλεύσεις ή από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος, λαμβάνονται ενδεικτικά υπόψη:
α) Το ποσό των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης στην τρέχουσα διαχειριστική περίοδο, συγκρινόμενο με τα ακαθάριστα έσοδα της αντίστοιχης περιόδου του προηγούμενου διαχειριστικού έτους (γιατί αν οι άλλες παράμετροι, όπως κόστος αγoράς εμπορευμάτων ή έξοδα εκμετάλλευσης παραμένουν τα ίδια σε σύγκριση με την προηγούμενη χρήση, μία μείωση των ακαθάριστων εσόδων επιφέρει και μείωση των κερδών)
β) Το ποσοστό των δαπανών και εξόδων διαχείρισης επί των ακαθάριστων εσόδων της τρέχουσας διαχειριστικής περιόδου σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου (γιατί τηρουμένων των άλλων παραμέτρων σταθερών, μια αύξηση των δαπανών συνεπάγεται μείωση των κερδών).
γ) Οι ουσιώδεις μεταβολές που τυχόν επήλθαν στους παράγοντες διαμόρφωσης του μεικτού κέρδους της επιχείρησης (αύξηση του κόστους παραγωγής) κατά την τρέχουσα διαχειριστική περίοδο σε σχέση με προηγούμενη.
δ) Κάθε άλλο στοιχείο από το οποίο πολύ πιθανολογείται μείωση του κέρδους της τρέχουσας χρήσης (όπως περίπτωση ζημιάς από περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης ή από επισφαλείς απαιτήσεις).
3. Περαιτέρω, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου και νόμου, ο Προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας προβαίνει στην επαλήθευση της αίτησης που του υποβλήθηκε και υποχρεούται, μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από την υποβολή της να ανακοινώσει στο φορολογούμενο τα αποτελέσματα του ελέγχου. Αν διαπιστώσει ότι το εισόδημα μειώθηκε πραγματικά κατά το ποσοστό της προηγούμενης παραγράφου, ο Προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας προβαίνει στην έκπτωση ανάλογου, με τη μείωση που επήλθε, ποσού φόρου (μόνο προκαταβολής και όχι κύριου φόρου) από τις επόμενες δόσεις που οφείλονται.
4. Επιπλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 53 του ν. 2238/1994, αν περάσει άπρακτη η προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, ο φορολογούμενος δικαιούται όπως τις από τη λήξη της προθεσμίας και μετά απαιτητές δόσεις του φόρου καταβάλλει μειωμένες κατά το ποσοστό της μείωσης των εισοδημάτων, όπως αυτό αναφέρεται στην αίτησή του που υπέβαλε για το σκοπό αυτόν, με επιφύλαξη να καταβάλλει τον τυχόν επιπλέον οφειλόμενο φόρο κατά τον έλεγχο της δήλωσης και την οριστική εκκαθάρισή του. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ενεργείται μέσα στην τρίμηνη προθεσμία ο έλεγχος αυτός έτσι ώστε το Δημόσιο να μη στερηθεί με έσοδα στις περιπτώσεις που αποδειχθεί αβάσιμο το αίτημα του φορολογουμένου.
5. Συνεπώς, με βάση τις δηλώσεις που έχουν υποβληθεί και μετά την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται από τα παραπάνω, εφόσον διαπιστώνεται βασιμότητα του αιτήματος του φορολογουμένου περί μειώσεως του προκαταβλητέου φόρου λόγω μείωσης του εισοδήματος του διανυόμενου έτους, θα γίνεται νέα εκκαθάριση του προκαταβλητέου φόρου και το ποσό της προκαταβολής που βεβαιώθηκε αρχικά θα μειώνεται ανάλογα με τη μείωση του εισοδήματος.
Το ποσό κατά το οποίο μειώνεται η προκαταβολή θα αφαιρείται από την προκαταβολή των δόσεων που οφείλονται κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
6. Τέλος, για καλύτερη κατανόηση των παραπάνω παραθέτουμε το ακόλουθο παράδοσης παράδειγμα.
Έστω ότι με βάση τη δήλωση βεβαιώθηκαν το Μάιο τα εξής ποσά:
Κύριος φόρος 600.000 δρχ.
Προκαταβολή φόρου 330.000 δρχ.
Σύνολο 930.000 δρχ.
Το ποσό αυτό καταβάλλεται σε τρεις (3) ίσες δόσεις ως εξής:
α) δόση: 310.000 (200.000 κύριος φόρος + 110.000 προκαταβολή φόρου)
β) δόση: 310.000 (200.000 κύριος φόρος + 110.000) προκαταβολή φόρου)
Μετά την καταβολή της πρώτης δόσης ο φορολογούμενος ζητά με αίτησή του τη μείωση του προκαταβλητέου φόρου, επειδή μειώθηκε το εισόδημά του κατά ποσοστό 25% και πάνω.
΄Ύστερα από αυτό γίνεται νέος υπολογισμός του προκαταβλητέου φόρου και έστω ότι προσδιορίζεται στο μισό του αρχικού, δηλαδή στις 165.000 δρχ.. Το ποσό των 165.000 δρχ.. κατά το οποίο πρέπει να μειωθεί η προκαταβολή θα αφαιρεθεί από τις 2 δόσεις που δεν έχουν καταβληθεί, ως εξής:
165.000 : 2 = 82.510
Προκαταβολή φόρου κάθε δόσης 110.000 – 82.500 = 27.500
Συνεπώς, οι δύο δόσεις που δεν έχουν καταβληθεί θα διαμορφωθούν ως εξής:
200.000 κύριος φόρος + 27.500 προκαταβολή φόρου = 227.500 η κάθε δόση.