ΠΟΛ 1209/2000

Διενέργεια τακτικών αποσβέσεων – Τρόπος καταχώρησης αποσβέσεων στα Βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. (Εσόδων – Εξόδων).

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡ/ΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ (Δ. 12)
Αθήνα 14 Ιουλίου 2000
Αρ.Πρωτ.: 1064560/15852/Γ΄0012
ΠΟΛ. 1209
ΘΕΜΑ:
Διενέργεια τακτικών αποσβέσεων – Τρόπος καταχώρησης αποσβέσεων στα Βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. (Εσόδων – Εξόδων).
Με αφορμή την υποβολή ερωτημάτων, σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

Ι. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ισχύοντος Π.Δ. 100/1998 (ΦΕΚ 98 Α΄), αλλά και τις διατάξεις του προϊσχύσαντος Π.Δ. 88/1973 (Φ.Ε.Κ. 153 Α΄) που κοινοποιήθηκε αντίστοιχα, με τις 1076433/16144/Γ΄0012/ΠΟΛ. 1184/25.6.1998 και 46/28.9.1973 εγκύκλιες διαταγές μας, η διενέργεια των τακτικών αποσβέσεων κατ΄έτος επί της αξίας των παγίων στοιχείων και των λοιπών εγκαταστάσεων των επιχειρήσεων είναι υποχρεωτική.

2. Επίσης, σύμφωνα με την περίπτωση στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του Ν. 2238/1994, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της με την παράγραφο 1 του άρθρου 29 του Ν. 2556/1997, η υποχρεωτική διενέργεια των αποσβέσεων αφορά ισολογισμούς που κλείνουν οι επιχειρήσεις μετά τις 30 Δεκεμβρίου 1997. Επομένως, οι επιχειρήσεις που δεν θα διενεργήσουν σε κάποια διαχειριστική περίοδο αποσβέσεις για τα πάγια περιουσιακά τους στοιχεία ή θα διενεργήσουν αποσβέσεις γι΄αυτά με συντελεστή μικρότερο από εκείνον που προβλέπει το ισχύον διάταγμα στερούνται, για τις επόμενες χρήσεις, το δικαίωμα διενέργειας της έκπτωσης του ποσού της απόσβεσης που αναλογεί στην υπόψη χρήση (ολόκληρο ή τη διαφορά). Συνεπώς, αν δεν διενεργηθούν αποσβέσεις ή διενεργηθούν με μικρότερο συντελεστή από τον προβλεπόμενο, η επιχείρηση στερείται ισόποσο δικαίωμα για τη διενέργειά τους στο μέλλον.

3. Σημειώνεται ότι το παραπάνω δικαίωμα δεν το χάνουν οι επιχειρήσεις που προσδιόριζαν λογιστικό αποτέλεσμα και δεν διενήργησαν αποσβέσεις ή διενήργησαν αποσβέσεις με μικρότερο από τον οικείο συντελεστή, για τις διαχειριστικές περιόδους που έκλεισαν από 31.12.1992 έως 30.12.1997. Δηλαδή κατά το χρονικό διάστημα που ίσχυσε η προαιρετική διενέργεια των αποσβέσεων (Ν. 2065/1992).

4. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις που προσδιόριζαν εξωλογιστικά το αποτέλεσμα θεωρείται ότι διενεργούσαν αποσβέσεις κατά το διάστημα αυτό, επειδή από τον προσδιορισμό του Μοναδικού Συντελεστή Καθαρού Κέρδους έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι δαπάνες μεταξύ των οποίων και οι αποσβέσεις.

5. Αν από 31 Δεκεμβρίου 1997 και εφεξής η επιχείρηση διενεργήσει αποσβέσεις στα πάγια στοιχεία της, με συντελεστή ανώτερο από τον προβλεπόμενο, το τμήμα των αποσβέσεων που αντιστοιχεί στο υπερβάλλον ποσοστό που δεν εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδά της. Στην περίπτωση αυτή η επιχείρηση υποχρεούται όπως, με την υποβολή της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, αναμορφώσει τα προκύψαντα αποτελέσματα, με την προσθήκη της σχετικής λογιστικής διαφοράς. Τα παραπάνω εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις που προσδιορίζουν τα καθαρά κέρδη τους λογιστικά (Β΄ και Γ΄ κατηγορίας βιβλία του Κ.Β.Σ.).

6. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, οι επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. και τα καθαρά τους κέρδη προσδιορίζονται λογιστικά (παροχή υπηρεσιών) έχουν υποχρέωση να παρακολουθούν τις τακτικές αποσβέσεις επί της αξίας των παγίων στοιχείων τους, με οριστικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία του Κ.Β.Σ., κατά τις χρήσεις στις οποίες ίσχυε η υποχρεωτική διενέργεια των αποσβέσεων. Αυτό, για να είναι δυνατόν, κατά τον έλεγχο, ο προσδιορισμός του ποσού των αποσβέσεων που στερείται η επιχείρηση να εκπέσει είτε γιατί διενήργησε αποσβέσεις με μικρότερο του προβλεπόμενου συντελεστή, είτε γιατί δεν διενήργησε καθόλου αποσβέσεις.

7. Για τις χρήσεις όμως κατά τις οποίες ίσχυε η προαιρετική διενέργεια των αποσβέσεων (1992-1996), οι επιχειρήσεις έχουν το δικαίωμα να μεταφέρουν στις επόμενες χρήσεις το ποσό των αποσβέσεων που αποδεδειγμένα δεν εξέπεσαν, γιατί δεν προέβησαν στη διενέργειά των. Αυτά δεν έχουν εφαρμογή για τις επιχειρήσεις που προσδιόριζαν κατά το διάστημα αυτό εξωλογιστικά (είτε με χρήση συντελεστή καθαρού κέρδους, είτε γιατί υπάγονταν στα αντικειμενικά κριτήρια) τα καθαρά τους κέρδη και εφόσον βέβαια έχει παρέλθει το χρονικό διάστημα διενέργειας της απόσβεσης. Αν έχει παρέλθει τμήμα του χρονικού αυτού διαστήματος, μεταφέρεται στις επόμενες χρήσεις το υπόλοιπο χρονικό διάστημα.

ΙΙ. Κ.Β.Σ.

Αναφορικά με τον τρόπο καταχώρησης των αποσβέσεων στα Βιβλία Β΄ κατηγορίας (Εσόδων – Εξόδων), ύστερα από όσα αναφέρονται στο κεφ. Ι του παρόντος, διευκρινίζονται τα εξής:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 6 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992):

¨4. Σε ιδιαίτερο χώρο του βιβλίου καταχωρούνται διακεκριμένα:

γ. η αξία αγοράς πάγιων στοιχείων, ο Φ.Π.Α. που αναλογεί σ΄αυτά, καθώς και οι αποσβέσεις τους όταν εξάγεται λογιστικό αποτέλεσμα¨.

2. Ως γνωστόν, πριν από τις μεταβολές που επήλθαν στη φορολογία εισοδήματος με τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 2753/1999, η ανωτέρω υποχρέωση αφορούσε μόνο τους παρέχοντες υπηρεσίες οι οποίοι εξήγαγαν λογιστικό αποτέλεσμα από τα βιβλία Β΄κατηγορίας. Μετά όμως από τις διατάξεις του άρθρου 6 του Ν. 2753/1999, με τις οποίες καθιερώνονται για τις επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία δεύτερης κατηγορίας ειδικός προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος, ο οποίος προβλέπει και προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος με λογιστικό τρόπο (λογιστικό αποτέλεσμα), οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να καταχωρούν στο τηρούμενο βιβλίο εσόδων – εξόδων διακεκριμένα (σε ιδιαίτερο χώρο) τις αποσβέσεις των παγίων στοιχείων, προκειμένου να ληφθούν αυτές υπόψη στον λογιστικό προσδιορισμό του καθαρού εισοδήματος.

3. Η προαναφερόμενη καταχώρηση γίνεται με τον εξής τρόπο:

Συγκεντρωτική καταχώρηση, στο σκέλος των εξόδων του βιβλίου Εσόδων – Εξόδων, των αποσβέσεων των πάγιων στοιχείων που αναλογούν στην κλειόμενη χρήση εφόσον αυτή προκύπτει από αναλυτική καταχώρηση (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά), της αξίας αγοράς των παγίων στοιχείων που υπόκεινται σε απόσβεση κατά το κλείσιμο της διαχειριστικής περιόδου και των αποσβέσεων που αναλογούν σ΄αυτά σε ιδιαίτερο χώρο του βιβλίου εσόδων – εξόδων. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένων υπόψη των απαιτήσεων σε όγκο θεωρούμενων βιβλίων και για τη διευκόλυνση των επιτηδευματιών παρέχεται η δυνατότητα η προαναφερόμενη, αναλυτική καταχώρηση των πάγιων στοιχείων με τις αναλογούσες αποσβέσεις τους να γίνεται σε αθεώρητες καταστάσεις (χειρόγραφα ή μηχανογραφικά).

Για τη διαφύλαξη των ανωτέρω αθεώρητων καταστάσεων ισχύουν τα όσα αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 21 του Κ.Β.Σ.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΧΑΡΗΣ ΑΛΑΜΑΝΟΣ