Νόμος 972 ΦΕΚ Α΄224/26.9.1979
Περί παροχής διευκολύνσεων προς αποκατάστασιν της οικονομίας των εκ της κατασκευής των έργων α) Υδροηλεκτρικού Πολυφύτου και β) Υδρευτικού Μόρνου θιγομένων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν:

Άρθρον 1
Σκοπός – Εκτασις εφαρμογής
Διά του παρόντος νόμου, επιδιώκεται η παροχή διευκολύνσεων προς αποκατάστασιν της οικονομίας των θιγέντων συνεπεία των υπέρ της Δ.Ε.Η. και του Δημοσίου κηρυχθεισών αναγκαστικών απαλλοτριώσεων αγροτικών ακινήτων προς κατασκευήν των έργων της τεχνητής λίμνης Πολυφύτου Κοζάνης και της τεχνητής λίμνης του ποταμού Μόρνου. Ως θιγέντες θεωρούνται οι αναγνωρισθέντες ως δικαιούχοι της εκ της απαλλοτριώσεως αποζημιώσεως.

Άρθρον 2
Φορολογικαί απαλλαγαί

1. Αι υπό των θιγομένων εκ των κατά το άρθρον 1 του παρόντος απαλλοτριώσεων πραγματοποιηθείσαι από 1ης Οκτωβρίου 1978 μέχρι της λήξεως μιας διετίας από της ισχύος του παρόντος αγοραί γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων, ως και οικίας ή οικοπέδου κειμένων των τελευταίων τούτων εις τον Δήμον ή Κοινότητα εις την κτηματικήν περιοχήν των οποίων ευρίσκονται αι αγοραζόμεναι αγροτικαί εκτάσεις ή εις όμορον Δήμον ή κοινότητα, απαλλάσσονται, αθροιστικώς εκ του αναλογούντος παντός εν γένει φόρου, τέλους χαρτοσήμου ή άλλου τέλους υπέρ του Δημοσίου ή οιωνδήποτε τρίτων, επί ποσού μέχρι του τριπλασίου της αμετακλήτως υπό του Δικαστηρίου ή κατόπιν συμβιβασμού καθορισθείσης αποζημιώσεως διά την απαλλοτρίωσιν πάσης φύσεως ακινήτων του αγοραστού, προς εκτέλεσιν των κατά το άρθρον 1 του παρόντος έργων. Διά τας συμβάσεις ταύτας καταβάλλεται μόνον το εν τέταρτον (1/4) των νομίμων δικαιωμάτων των συμβολαιογράφων και των αμίσθων υποθηκοφυλάκων. Διά βεβαιώσεως της οικείας εκ της τοποθεσίας των προς αγοράν εκτάσεων Διευθύνσεως Γεωργίας αποδεικνύεται ότι αύται είναι γεωργικαί ή κτηνοτροφικαί. Οι τυχόν καταβληθέντες φόροι ή τέλη υπέρ του Δημοσίου ή τρίτων διά την αγοράν προς αντικατάστασιν των απαλλοτριωθέντων επιστρέφονται εις τους δικαιούχους.

2. Αι διατάξεις της προηγουμένης παραγράφου δεν εφαρμόζονται επί γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων εν όλω ή εν μέρει εις ζώνην ακτίνος πεντακοσίων (500) μέτρων από της θαλάσσης ή αξίας κατά στρέμμα μεγαλυτέρας των εκατόν χιλιάδων (100.000) δραχμών.

3. Επί αγοράς, εντός της αυτής ως άνω προθεσμίας, αγροτικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων, των οποίων ή κατά στρέμμα αξία είναι μεγαλυτέρα της εις την προηγουμένην παράγραφον οριζομένης, ή επί αγοράς μόνον οικίας ή οικοπέδου, μη αποκλειομένης της αγοράς και εντός πόλεων, αι κατά την παράγραφον 1 του παρόντος άρθρου φορολογικαί απαλλαγαί ισχύουν μόνον μέχρι του ύψους της κατά την αυτήν παράγραφον καθορισθείσης αποζημιώσεως διά την απαλλοτρίωσιν των πάσης φύσεως ακινήτων του ενδιαφερομένου.

4. Διά τας κατά τας προηγουμένας παραγράφους απαλλαγάς απαιτούνται τα κατωτέρω έγγραφα στοιχεία τα οποία επισυνάπτονται εις την οικείαν δήλωσιν φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων:
α) Απόσπασμα της περί αναγνωρίσεως του θιγομένου ως δικαιούχο απο- ζημιώσεως δικαστικής αποφάσεως, εκδιδόμενον ατελώς, μετά επισημειωτικής επύ αυτού βεβαιώσεως της αρμοδίας δικαστικής Αρχής, περί της τελεσιδικίας της αποφάσεως.
β) Βεβαίωσις της αρμοδίας διά την εκκαθάρισιν των οφειλομένων αποζημιώσεων εις την απαλλοτριωθείσαν περιοχήν Υπηρεσίας, περί του ύψους της αποζημιώσεως, την οποίαν δικαιούται ο θιγόμενος, εκδιδομένη ατελώς.
γ) Υπεύθυνος δήλωσις, κατά τας διατάξεις του Ν.Δ. 105/1969 “περί ατομικής ευθύνης του δηλούντος ή βεβαιούντος”, αναφερομένη εις τυχόν πραγματοποιηθείσας κατά τας διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων αγοράς υπό του δηλούντος και εις το συνομολογιθέν, δι’ εκάστην τούτων τίμημα και
δ) η κατά το τελευταίον εδάφιον της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου βεβαίωσις, εφ’ όσον πρόκειται περί αγοράς γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων.

5. Οι κατά τα ανωτέρω θιγόμενοι απαλλάσσονται του αναλογούντος φόρου επί των εισοδημάτων των εξ εκμισθώσεως γαιών και εκ γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων δημιουργηθεισών εκ της αγοράς αγροτικών εκτάσεων αξίας ίσης προς το ποσόν της αμετακλήτως υπό του Δικαστηρίου ή κατόπιν συμβιβασμού καθορισθείσης αποζημιώσεως διά την απαλλοτρίωσιν προς εκτέλεσιν των ως άνω έργων. Η απαλλαγή αύτη παρέχεται διά τα ανωτέρω εισοδήματα τα οποία αποκτώνται υπό των ανωτέρω από της συντελέσεως της απαλλοτριώσεως και διά τα επόμενα από της ισχύος του παρόντος δύο (2) οικονομικά έτη, επί τη προσκομίσει του κατά την παράγραφον 4 και υπό στοιχείον αύ του παρόντος αποσπάσματος δικαστικής αποφάσεως. Τυχόν καταβληθέντες φόροι δεν επιστρέφονται, ουδέ συμψηφίζονται. Βεβαιωθέντα και μη καταβληθέντα ποσά φόρου διαγράφονται, αμελείται δε η βεβαίωσις τυχόν οφειλομένων ποσών φόρου βάσει οιουδήποτε τίτλου βεβαιώσεως.

Άρθρον 3
Χρηματικαί ενισχύσεις

1. Εις τους περί ων αι διατάξεις του παρόντος θιγομένους αρχηγούς οικογενειών, των οποίων απηλλοτριώθησαν αι οικίαι εις τον τόπον της μονίμου κατοικίας των, χορηγείται εφύ άπαξ χρηματική ενίσχυσις, διά την υπ` αυτών αντιμετώπισιν των κατά το πρώτον έτος της μετακινήσεως αναγκών των, το ύψος της οποίας καθορίζεται διά κοινής αποθάσεως των Υπουργών Οικονομικών και Γεωργίας.

2. Αι διατάξεις της προηγουμένης παραγράφου εκτελούνται μερίμνη της Υπηρεσίας Οικονομικής Διευθύνσεως Κρατικού Προϋπολογισμού Υπουργείου Γεωργίας.

3. Κατά την διάρκειαν της πρώτης διετίας από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος χορηγούνται εις τους εκ των εν άρθρω 1 του παρόντος απαλλοτριώσεων, θιγομένους, υπό της Αγροτικής Τραπέζης της Ελλάδος (Α.Τ.Ε.), κατά προτίμησιν εκ των υπ` αυτής κατ’ έτος διατιθεμένων πιστώσεων, μακροπρόθεσμα χαμηλότοκα δάνεια διά την αγοράν οικιών, οίκοπέδων, γαιών και προμήθειαν γεωργικού εξοπλισμού.

Άρθρον 4
Μεταβίβασις υπολειπομένων εξ απαλλοτριώσεων γαιών

1. Συμβάσεις μεταβιβάσεως γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων ή τυχόν εγκαταστάσεων προς σταύλισιν ζώων ανηκόντων εις θιγομένους εκ των περί ων το άρθρον 1 του παρόντος απαλλοτριώσεων, κειμένων εις την κτηματικήν περιοχήν των Κοινοτήτων, ένθα τα έργα, διά την εκτέλεσιν, των οποίων εκηρύχθησαν αύται, προς γεωργούς ή κτηνοτρόφους, απαλλάσσονται παντός εν γένει φόρου, τέλους χαρτοσήμου ή άλλου τέλους υπέρ του Δημοσίου ή οιωνδήποτε τρίτων. Διά τας συμβάσεις ταύτας καταβάλλεται μόνον το εν τέταρτον (1/4) των νομίμων δικαιωμάτων των συμβολαιογράφων και των αμίσθων υποθηκοφυλάκων.

2. Προς τον σκοπόν διευκολύνσεως των, κατά την προηγουμένην παράγραφον, αγορών χορηγούνται εις τους αγοραστάς υπό της Α.Τ.Ε. κατά προτίμησιν, εκ των υπύ αυτής κατ’ έτος διατιθεμένων πιστώσεων μακροπρόθεσμα χαμηλότοκα δάνεια.

Άρθρον 5
Γεωργική – Κτηνοτροφική Αποκατάστασις

1. Θιγόμενοι εκ των κατά το άρθρον 1 του παρόντος απαλλοτριώσεων ακτήμονες κατά την έννοιαν του Αγροτικού Κώδικος καλλιεργηταί ή ακτήμονες κατά την έννοιαν του Κώδικος περί αποκαταστάσεως κτη- νοτρόφων, κτηνοτρόφοι, δικαιούνται γεωργικής ή κτηνοτροφικής αποκαταστάσεως εις την Κοινότητα της μονίμου κατοικίας των επί των κατά την εν γένει εποικιστικήν Νομοθεσίαν (Αγροτικός Κώδιξ – Κώδιξ αποστραγγιζομένων γαιών, Κώδιξ αποκαταστάσεως κτηνοτρόφων κ.λπ.) απαλλοτριουμένων ή διατιθεμένων αγροκτημάτων. Το αυτό δικαίωμα έχουν και μόνιμοι κάτοικοι των θιγομένων χωρίων, παντελώς ακτήμονες, οίτινες εστερήθησαν των βιοτικών των πόρων λόγω απαλλοτριώσεων των γαιών εις τας οποίας ειργάζοντο ως γεωργοεργάται. Η υπό των γεωργοεργατών παράλληλος άσκησις και ετέρου μικροεπαγγέλματος δεν στερεί αυτούς του δικαιώματος τούτου.

2. Οι κατά τας διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος αποκαθιστάμενοι, καταβάλλουν μόνον το, υπό της παραγράφου 8 του άρθρου 15 του Ν. 3194/ 1955 “περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως της “περί Ταμείων Εφέδρων Πολεμιστών Κρήτης κειμένης Νομοθεσίας και άλλων τινών διατάξεων της Εποικιστικής Νομοθεσίας”, προβλεπόμενον ποσοστόν δέκα τοις εκατόν επί του τιμήματος του κλήρου καθοριζόμενον και εξοφλούμενον κατά τας διατάξεις ταύτας.

3. Αι διατάξεις της προηγουμένης παραγράφου έχουν εφαρμογήν και διά τους αποκατασταθέντας, μέχρι της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος επί γεωργικού ή κτηνοτροφικού κλήρου ακτήμονας καλλιεργητάς ή κτηνοτρόφους, οίτινες εθίγησαν εκ των κατά το άρθρον 1 του παρόντος απαλλοτριώσεων τα τυχόν υπό τούτων καταβληθέντα έναντι του τιμήματος του κλήρου των χρηματικά ποσά δεν επιστρέφονται.

4. Ως προς την μεταβίβασιν της κυριότητος, την έκδοσιν των οριστικών τίτλων κυριότητος και την εγγραφήν υποθήκης προς εξασφάλισιν του οφειλομένου τιμήματος, την διά δικαιοπραξιών εν ζωή εκποίησιν ή οπωσδήποτε διάθεσιν των κατά τας προηγουμένας παραγράφους παραχωρουμένων κλήρων, εφαρμόζονται αι διατάξεις της εν γένει εποικιστικής Νομοθεσίας.

5. Η αλιεία εντός των τεχνητών λιμνών του υδροηλεκτρικού έργου Πολυφύτου (Σερβίων) και υδρευτικού Μόρνου ενεργείται αποκλειστικώς υπό κατοίκων των παραλιμνίων Κοινοτήτων Ιμέρων, Σπάρτου, Πολυφύτου, Νεράϊδας, Κρανιδίων, Γουλών, Αυλών, Ρυμνίου, Καισαρίας, Ροδίτου, Βελβεντού, Μεσιανής, Αιανής, Πύργων, Κοντοβουνίου, Αμυγδαλιάς, Βα- θυλάκου και Δήμου Σερβίων διά την πρώτην και Αβόρου, Περιβολίου, Βραϊλας, Δωρικού, Διακοπίου, Καλλίου, Κοκκίνου, Λιδωρικίου, Πενταπόλεως και Λεύκας διά την δευτέραν. Δι’ αποφάσεως του Υπουργού Γεωργίας δύναται να καθορίζωνται οι όροι χορηγήσεως ερασιτεχνικών αδειών αλιείας εις κατοίκους άλλων περιοχών προς τουριστικήν αξιοποίησιν των δύο τούτων τεχνητών λιμνών.

6. Επί τω σκοπώ μονίμου εγκαταστάσεως εις Λεβάδειαν και Χαιρώνειαν Λεβαδείας των εκ του χωρίου Κάλλιον Δωρίδος απομακρυνομένων κατοίκων λόγω κατακλύσεώς του υπό της λίμνης Μόρνου επιτρέπεται, όπως δι’ αποφάσεως του Υπουργού Γεωργίας παραχωρηθώσιν δασικαί εκτάσεις ή δασικά εδάφη των περιφερειών Λεβαδείας και Χαιρωνείας μέχρις ενός (1) στρέμματος κατά οικογένειαν δι’ ανέγερσιν οικίας και μέχρι δέκα (10) στρεμμάτων δι’ αγροτικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν. Η παραχώρησις θα γίνη εκ των κατηγοριών δασικών εκτάσεων, ων είναι δυνατή η παραχώρησις κατά τας διατάξεις του Δασικού Κώδικος, κατά την διαδικασίαν και υπό τους όρους των σχετικών διατάξεων. Διά την τοιαύτην παραχώρησιν υποβάλλονται ως δικαιολογητικά τα υπό στοιχεία α` και γ` της παραγρ. 4 του άρθρου 2 του παρόντος.

Άρθρον 6
Δικαίωμα βοσκής
Μετ’ απόφασιν του οικείου Νομάρχου δύναται να επιτραπή η εγγραφή κτηνοτρόφων θιγομένων εκ των, κατά τη παράγραφον 1 του παρόντος, απαλλοτριώσεων, εις τα Δημοτολόγια Δήμων και Κοινοτήτων, διαθετόντων περίσσειαν βοσκησίμων εκτάσεων, προερχομένων είτε εκ της ιδίας αυτών περιουσίας είτε εκ των μεταβιβασθεισών αυτοίς γαιών δυνάμει των άρ- θρων 164 και 197 του Αγροτικού Κώδικος.

Άρθρον 7
Διάθεσις εξωλιμνίων γαιών εξ έργων Πηνειού

1. Τα, κατ’ εφαρμογήν της παραγράφου 4 του άρθρου 8 του Ν.Δ. 4563/1996 “περί αποκαταστάσεως της οικονομίας των εκ των αρδευτικών έργων Πηνειού Ηλείας θιγομένων και άλλων τινών διατάξεων”, ως συνεπληρώθη υπό του άρθρου μόνου του Ν.Δ. 110/ 1969 “περί συμπληρώσεως του Ν.Δ. 4563/1966, περιελθόντα εις το Δημόσιον αγροτικά ακίνητα, περί ων η παράγραφος αύτη, μη διατεθέντα κατά τα εν αυτή οριζόμενα παρά της Τοπικής Επιτροπής Αποκαταστάσεως Αγροτών Πηνειού διατίθενται, κατά τα κατωτέρω οριζόμενα, δι’ αποφάσεως της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων, εις ην μετέχει ως πρόσθετον μέλος μετά ψήφου και ο αρμόδιος οικονομικός έφορος ή ο νόμιμος αναπληρωτής αυτού. Η απόφασις της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων υπόκειται μόνον εις την υπό του άρθρου 13 του Ν.Δ. 2185/1952 “περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως κτημάτων προς αποκατάστασιν ακτημόνων καλλιεργητών και κτηνοτρόφων” προβλεπομένην ένστασιν.
α) Εις τους πρώην ιδιοκτήτας των ή τους καθολικούς διαδόχους αυτών επί τη τρεχούση αξία των γαιών, καταβλητέα διά τριών ετησίων ίσων ατόκων δόσεων, της πρώτης αρχομένης από του επομένου της διαθέσεως έτους. Μετά την ολοσχερή εξόφλησιν του τιμήματος βεβαιουμένην επί της περί παραχωρήσεως αποφάσεως της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων διά πράξεως του οικείου Δημοσίου Ταμείου, η απόφασις αύτη αποτελεί τίτλον δεκτικόν μεταγραφής. Μετά την μεταγραφήν η κυριότης της εκτάσεως περιέρχεται εις τον παραχωρησιούχον.
β) Εις τους έχοντας ανεπαρκή ιδιοκτησίαν, κατοίκους των θιγέντων χωρίων, υπό την προϋπόθεσιν ότι το σύνολον των τεμαχίων του χορηγουμένου συμπληρωματικού κλήρου δύναται να αποτελέση μετά της ιδίας αυτών ιδιοκτησίας βιώσιμον γεωργικήν εκμετάλλευσιν. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αι διατάξεις της ισχυούσης Αγροτικής Νομοθεσίας.
γ) Εις τους ομόρους καλλιεργητάς ανεξαρτήτως κληρουχικού δικαιώματος επί τη καταβολή του ημίσεος της τρεχούσης αξίας, καταβλητέας διά τριών ίσων ατόκων δόσεων, της πρώτης αρχομένης από του επομένου της παραχωρήσεως έτους. Κατά τα λοιπά ισχύουν τα εν τη περιπτώσει α του παρόντος οριζόμενα.

2.Επιτρέπεται, κατά παρέκκλισιν των εν τη προηγουμένη παραγράφω οριζομένων, η δι’ αποφάσεως του οικείου Νομάρχου δωρεάν παραχώρησις των ως ακινήτων διά κοινωφελείς σκοπούς.

3. Μετά διετίαν από της δημοσιεύσεως του παρόντος, επιτρέπεται η δι’ αποφάσεως του οικείου Νομάρχου δωρεάν παραχώρησις των περί ων το παρόν άρθρον υπολοίπων ακινήτων εις τας οικείας Κοινότητας.

4. Η κυριότης των κατά τας παραγράφους 2 και 3 του παρόντος παραχωρουμένων ακινήτων μεταβιβάζεται διά της μεταγραφης της περί παραχωρήσεως νομαρχιακής αποφάσεως.

Άρθρον 8
Δαπάναι.
Αι εκ της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος νόμου προκύπτουσαι δαπάναι βαρύνουν τον τακτικόν προϋπολογισμόν του Υπουργείου Γεωργίας.

Άρθρον 9
Κατάργησις Επιτροπών

1. Αι συσταθείσαι διά των Ν. Δ/των
α) 3828/1958 “περί αποκαταστάσεως της Οικονομίας των εκ των υδροηλεκτρικών έργων Ταυρωπού (Μέγδοβα) θιγομένων”,
β) 4211/1961 “περί αποκαταστάσεως της οικονομίας των εκ των υδροηλεκτρικών έργων Αχελώου θιγομένων” και
γ) 4563/1966 “περί αποκαταστάσεως της οικονομίας των εκ των αρδευτικών έργων Πηνειού – Ηλείας θιγομένων και άλλων τινών διατάξεων”.
Κεντρικαί και Τοπικαί Επιτροπαί καταργούνται, αι δε αρμοδιότητες αυτών μεταβιβάζονται αντιστοίχως εις την Δ/νσιν Εγγείου Ιδιοκτησίας του Υπουργείου Γεωργίας και τας αρμοδίας κατά τόπον Δ/νσεις Γεωργίας, περιερχομένων και των Αρχείων τούτων εις τας ανωτέρω Υπηρεσίας.

2. Διά την αναπλήρωσιν των τυχόν εξ οιασδήποτε αιτίας απωλεσθέντων παραστατικών στοιχείων της Τοπικής Επιτροπής Αποκαταστάσεως Αγροτών Ταυρωπού, απαραιτήτων διά την χρέωσιν των κατά το άρθρον 4 παρ. 1 περ. β και γ του Ν.Δ. 3828/1958 παροχών, εφαρμόζονται αναλόγως αι διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.Δ. 3958/1959 “περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των “περί οριστικών παραχωρητηρίων των κλήρων διατάξεων της Εποικιστικής Νομοθεσίας, κυρώσεως πράξεων τινων τον Υπουργικού Συμβουλίου και άλλων τινών διατάξεων”.

Άρθρον 10
Η ισχύς του παρόντος νόμου άρχεται από της δημοσιεύσεώς του διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως

Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄ Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 19 Σεπτεμβρίου 1979

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΤΣΑΤΣΟΣ

Εθεωρήθη και ετέθη η μεγάλη του Κράτους σφραγίς