Νόμος 8 ΦΕΚ Α΄25/20.2.1975
Περί της εκλογής των Δημοτικών και Κοινοτικών Αρχών.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμε

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α΄
ΔΗΜΟΤΙΚΑΙ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑΙ ΑΡΧΑΙ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗ ΑΥΤΩΝ

Άρθρον 1
Δημοτικαί και Κοινοτικαί Αρχαί. Κοινοτική αρχή. Αριθμός μελών κοινοτικών συμβουλίων.
1. Η κοινότης διοικείται υπό του κοινοτικού συμβουλίου και του προέδρου.
2. Το κοινοτικόν συμβούλιον αποτελείται εκ πέντε μελών εις κοινότητας πληθυσμού μέχρι 1.000, επτά από 1.001 έως 2.000, εννέα από 2.001 έως 4.000, ένδεκα από 4.001 έως 7.000 και δέκα πέντε εις τας λοιπάς. Εις τον ανωτέρω αριθμόν συμβούλων συμπεριλαμβάνεται και ο πρόεδρος.
3. Αι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 3 εφαρμόζονται και εν προκειμένω.

Άρθρον 2
Δημοτικαί Αρχαί.
Ο δήμος διοικείται υπό του δημοτικού συμβουλίου, της δημαρχικής επιτροπής και του δημάρχου.

Άρθρον 3
Αριθμός μελών δημοτικών συμβουλίων.
1. Το δημοτικόν συμβούλιον αποτελείται εξ εννέα μελών εις δήμους πληθυσμού μέχρι 4.000, ένδεκα από 4.001 έως 7.000, δέκα πέντε από 7.001 έως 20.000, δέκα εννέα από 20.001, έως 30.000, είκοσι πέντε από 30.001 έως 100.000 και τριάκοντα ενός από 100.001 και άνω.
2. Διά την εφαρμογήν της προηγουμένης παραγράφου λαμβάνεται υπ` όψιν ο πραγματικός πληθυσμός, ο εμφαινόμενος εις τους δημοσιευθέντας επισήμους πίνακας των αποτελεσμάτων της τελευταίας απογραφής του πληθυσμού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 48 του Ν. 180/1975 (Α 207).

Άρθρον 4
Αριθμός μελών δημαρχικής επιτροπής.
Η δημαρχική επιτροπή αποτελείται εκ του δημάρχου, ως προέδρου και δύο μεν μελών επί συμβουλίων μέχρι δέκα εννέα μελών, τεσσάρων δε επί πολυμελεστέρων.

Άρθρον 5
Διάρκεια δημοτικής και κοινοτικής περιόδου
1. Ο δήμαρχος, ο πρόεδρος της κοινότητος, οι δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται ανά τετραετίαν.
2. Η εκλογή ενεργήται κατά παν τέταρτον έτος την πρώτην Κυριακήν μετά την 10ην Οκτωβρίου. “Η ψηφοφορία άρχεται από της ανατολής του ηλίου και διαρκεί μέχρι της δύσεως αυτού”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 49 του Ν.180/1975 (Α 207).
3. Η εγκατάστασις των εκλεγομένων αρχών γίνεται την 1ην Ιανουαρίου του επομένου έτους, η δε θητεία αυτών λήγει την 31ην Δεκεμβρίου του τετάρτου έτους.
4. Εις κοινότητας, ων οι εκλογείς μετακινούνται ομαδικώς εις διάφορα μέρη προς παραθερισμόν ή διαχείμασιν, η εκλογή των κοινοτικών συμβούλων ενεργείται καθ` ημέραν Κυριακήν οριζομένην δι` αποφάσεως του νομάρχου, εντός τριμήνου προθεσμίας από της κατά την επιτόπιον συνήθειαν ενάρξεως της επανόδου εις την περιφέρειαν της κοινότητος των μετακινουμένων δημοτών κατοίκων αυτής. Η εγκατάστασις των εκλεγομένων κοινοτικών συμβούλων γίνεται την δεκάτην πέμπτην ημέραν από της επικυρώσεως του αποτελέσματος της εκλογής, η δε ημέρα της λήξεως της θητείας αυτών ορίζεται δι` αποφάσεως του νομάρχου.
5. Εάν εις δήμον ή κοινότητα δεν επεκυρώθη τελεσιδίκως η εκλογή μέχρι της ημέρας εγκαταστάσεως των δημοτικών και κοινοτικών αρχών, η εγκατάστασις των αρχών του δήμου ή της κοινότητος ταύτης γίνεται εντός δεκαπενθημέρου από της επικυρώσεως, εις ημέραν οριζομένην υπό του νομάρχου, η δε θητεία των παλαιών αρχών παρατείνεται μέχρι της εγκαταστάσεως των νέων.

Άρθρον 6
Εκλογαί εις αναγνωριζομένους Δήμους και Κοινότητας.
1. Η εκλογή των αρχών δήμων και κοινοτήτων, αναγνωριζομένων μέχρι τέλους του μηνός Αυγούστου του τρίτου έτους της δημοτικής και κοινοτικής περιόδου, ενεργείται την πρώτην Κυριακήν μετά την 10ην Οκτωβρίου του έτους τούτου, η δε εγκατάστασις αυτών την 1ην Ιανουαρίου του επομένου έτους.
2. Αν η αναγνώρισις νέου δήμου ή κοινότητος συντελέσθη μετά τον μήνα Αύγουστον του τρίτου έτους της δημοτικής ή κοινοτικής περιόδου, αι εκ ταύτης επερχόμεναι μεταβολαί επάγονται αποτελέσματα από των αμέσως επομένων γενικών δημοτικών και κοινοτικών εκλογών. Αι διατάξεις της προηγουμένης παραγράφου και της παρούσης εφαρμόζονται και επί ενώσεως δήμων, κοινοτήτων ή δήμων και κοινοτήτων.
3. Καταργουμένου δήμου ή κοινότητος ή προσαρτωμένου συνοικισμού, ούτοι υπάγονται εις τας δημοτικάς ή κοινοτικάς αρχάς, του δήμου ή της κοινότητος, εις ον προσηρτήθησαν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄
Εκλογείς και εκλόγιμοι.

Άρθρον 7
Εκλογικόν δικαίωμα.
1. Το δικαίωμα του εκλέγειν τας δημοτικάς ή κοινοτικάς αρχάς ανήκει εις πάντας τους δημότας του δήμου ή της κοινότητος, τους συμπληρώσαντας το 21ον έτος της ηλικίας των.
2. Διά την εφαρμογήν της προηγουμένης παραγράφου, η 1ην Ιανουαρίου λογίζεται ως ημερομηνία γεννήσεως απάντων των εντός του αυτού έτους γεννηθέντων.
3. Αι κατά τον νόμον περί εκλογής βουλευτών στερήσεις του δικαιώματος του εκλέγειν ισχύουν και διά την εκλογήν των δημοτικών και κοινοτικών αρχών.

Άρθρον 8
Ασκησις εκλογικού δικαιώματος.
Εις άσκησιν του εκλογικού δικαιώματος δικαιούνται οι δημόται εκλογείς, οι εγγεγραμμένοι εις τον εκλογικόν κατάλογον του δήμου ή της κοινότητος.

Άρθρον 9
Εκλογικοί κατάλογοι.
Οι εκλογικοί κατάλογοι, οι ισχύοντες διά τας βουλευτικάς εκλογάς, ισχύουν και διά τας εκλογάς των δημοτικών και κοινοτικών αρχών.

Άρθρον 10
Εκλογικοί κατάλογοι αναγνωριζομένων Δήμων και Κοινοτήτων.
1. Διά τας πρώτας εκλογάς των αρχών των εκάστοτε αναγνωριζομένων δήμων και κοινοτήτων ο νομάρχης επιμελείται της συντάξεως ιδίων δι` έκαστον δήμον ή κοινότητα προσωρινών εκλογικών καταλόγων, εις ους εγγράφονται οι εκλογείς κάτοικοι του νέου δήμου ή κοινότητος, επί τη βάσει της εγγραφής αυτών εις τους ισχύοντας εκλογικούς καταλόγους του δήμου ή της κοινότητος εξ ου προήλθεν.
2. Δύνανται όμως αι πρώται εκλογαί να ενεργηθούν άνευ συντάξεως ιδίων δι` έκαστον δήμον και κοινότητα προσωρινών καταλόγων, επί τη βάσει των κατά δήμους και κοινότητας ισχυόντων και της σημειούσης εις αυτούς κατοικίας των εκλογέων.
3. Αι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων εφαρμόζονται αναλόγως και επί προσαρτήσεως συνοικισμών.
4. Τα του καταρτισμού των προσωρινών εκλογικών καταλόγων ορίζονται διά του Προεδρικού Διατάγματος.

Άρθρον 11
Κατάρτισις οριστικών καταλόγων
Τα του καταρτισμού των οριστικών καταλόγων των νέων δήμων και κοινοτήτων ορίζονται διά Προεδρικού Διατάγματος.

Άρθρον 12
Προσόντα εκλογιμότητος.
Δύναται να εκλεγεί δήμαρχος, πρόεδρος κοινότητος, δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος ο έχων την νόμιμον ικανότητα του εκλέγειν, δημότης του δήμου ή της κοινότητος, ο συμπληρώσας το 25ον έτος της ηλικίας του.

Άρθρον 13
Μη εκλογιμότητες και ασυμβίβαστα
1. Δεν δύνανται να εκλεγούν ή διατελούν δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι οι έμμισθοι δημόσιοι, δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι και οι στρατιωτικοί εν ενεργεία, οι συμβολαιογράφοι, οι υποθηκοφύλακες, οι υπάλληλοι οργανισμών ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και οι των ενώσεων γεωργικών συνεταιρισμών, τα μέλη των λιμενικών επιτροπών, τα όργανα της αγροφυλακής, ως και οι ιατροί οι υπηρετούντες καθ` οιονδήποτε τρόπον και εφ` οιαδήποτε σχέσει δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου εις δημοσίας υπηρεσίας ή οργανισμούς δημοσίου δικαίου ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. “Οι εκ των ανωτέρω μη εκλόγιμοι έμμισθοι δημόσιοι, δημοτικοί και κοινοτικοί υπάλληλοι και οι στρατιωτικοί εν ενεργεία, έστω και παραιτούμενοι της θέσεώς των κατά τας διατάξεις της παραγράφου 3 του παρόντος, δέν δύνανται να εκλεγούν εν ω δήμω ή κοινότητι υπηρέτησαν, ει μη μετά διετίαν, αφ` ης έπαυσαν υπηρετούντες εν αυτοίς ή εξήλθον της υπηρεσίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το αρ. 4 του Ν.18/75 (ΦΕΚ Α 46)
2. Δεν δύνανται επίσης να εκλεγούν ή διατελούν δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι, οι συνδεόμενοι διά παντός είδους συμβάσεως μετά του δήμου ή της κοινότητος ιδιώται,τα μέλη της διοικήσεως, οι σύμβουλοι και οι υπάλληλοι νομικών προσώπων συνδεομένων μετά του δήμου ή της κοινότητος διά τοιαύτης συμβάσεως, πλήν αν ο δήμος ή η κοινότης μετέχη οπωσδήποτε της διά της συμβάσεως προβλεπομένης επιχειρήσεως, ότε δεν ισχύει μη εκλογιμότης ή ασυμβίβαστον ως προς μόνους τους εν αυτή αντιπροσώπους του δήμου ή της κοινότητος.
3. Η κατά τας προηγουμένας παραγράφους μη εκλογιμότης αίρεται διά παραιτήσεως από της θέσεως προ της ημέρας της ανακηρύξεως των υποψηφίων, επιφυλασσομένης της ισχύος της διατάξεως του δευτέρου εδαφίου της παρ.1 του παρόντος άρθρου. Η παραίτησις επιδίδεται διά δικαστικού επιμελητού εις τον ειρηνοδίκην ή τον πρόεδρον των πρωτοδικών ή τον νομάρχην, όστις υποβάλλει ταύτην αμέσως εις το Υπουργείον, εις ο υπάγεται ο παραιτούμενος. Η παραίτησις θεωρείται γενομένη αποδεκτή από της επιδόσεώς της. Ειδικαί διατάξεις νόμων, απαγορεύουσαι την υποβολήν ή την αποδοχήν παραιτήσεως πολιτικών υπαλλήλων και στρατιωτικών ή περιορίζουσαι το δικαίωμα του προσώπου προς παραίτησιν ή την αρμοδιότητα της αρχής προς αποδοχήν της παραιτήσεως δεν θίγονται υπό των διατάξεων της παρούσης παραγράφου.
4. Δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι, αποδεχόμενοι οιοδήποτε των εν τω παρόντι άρθρω καθηκόντων ή έργων ή αποκτώντες δημοτικότητα εν άλλω δήμω ή κοινότητι εκπίπτουν αυτοδικαίως του αξιώματός των.

Άρθρον 14
Κώλυμα συγγενείας
1. Εις δήμους και κοινότητας, ων ο πραγματικός πληθυσμός υπερβαίνει τους χιλίους, δεν δύνανται να εκλεγούν ή συνυπηρετούν ως δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι σύζυγοι ή συγγενείς εξ αίματος ή αγχιστείας μέχρι και του δευτέρου βαθμού.
2. Εαν εξελέγησαν δήμαρχος και δημοτικοί σύμβουλοι συγγενείς εις βαθμόν της προηγουμένης παραγράφου αποκλείεται υπό του δικάζοντος την εκλογήν δικαστηρίου ο σύμβουλος.
3. Εάν εξελέγησαν δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι συγγενείς εις βαθμόν της παρ. 1 αποκλείεται υπό του δικάζοντος την εκλογήν δικαστηρίου ο λαβών τας ολιγωτέρας ψήφους προτιμήσεως. Εν περιπτώσει ισοψηφίας συμβούλων ενεργείται κλήρωσις υπό του αυτού δικαστηρίου.
4. Επιγενομένης συγγενείας εκπίπτει αυτοδικαίως ο κατά τας προηγουμένας παραγράφους αποκλειόμενος.

Άρθρον 15
Ασυμβίβαστον λόγω οφειλών
1. Δεν δύνανται να διατελούν δήμαρχοι ή δημοτικοί σύμβουλοι οφειλέται εξ οιασδήποτε αιτίας του δήμου διά ποσόν άνω των δέκα χιλίαδων ή πρόεδροι κοινοτήτων ή κοινοτικοί σύμβουλοι οφειλέται της κοινότητος διά ποσόν άνω των τριών χιλιάδων δραχμών.
2. Οφειλέτης του δήμου ή της κοινότητος εκλεγείς δήμαρχος, πρόεδρος κοινότητος, δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος υποχρεούται να εξοφλήση την οφειλήν του μέχρι της εγκαταστάσεως των δημοτικών και κοινοτικών αρχών. Δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος ή δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος, γενόμενος οφειλέτης του δήμου ή της κοινότητος, υποχρεούται να εξοφλήση την οφειλήν του εντός διμήνου από της εκκαθαρίσεως αυτής. Παρελθούσης απράκτου της προθεσμίας ο δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος ή δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος εκπίπτει αυτοδικαίως του αξιώματος αυτού.

Άρθρον 16
Αναστολή δικηγορικού λειτουργήματος λόγω εκλογής.
Δικηγόροι εκλεγέντες δήμαρχοι ή πρόεδροι κοινοτήτων δεν αποβάλλουν την δικηγορικήν ιδιότητα. Δεν δύνανται όμως καθ` ον χρόνον κατέχουν τα αξιώματα ταύτα να ασκούν το λειτούργημα του δικηγόρου. Ο χρόνος ούτος υπολογίζεται διά την απονομήν συντάξεως υπό του Ταμείου Συντάξεων Νομικών.

Άρθρον 17
Διαπίστωσις εκπτώσεως.
Εις τας περιπτώσεις των άρθρων 13 παρ.4, 14 παρ.4 και 15 ο νομάρχης διά πράξεώς του διαπιστώνει την ύπαρξιν της μη εκλογιμότητος ή του ασυμβιβάστου και την από του αξιώματος έκπτωσιν.

Άρθρον 18
Ασυμβίβαστον βουλευτικής ιδιότητος.
1. Το βουλευτικόν αξίωμα είναι ασυμβίβαστον προς τα έργα του δημάρχου, του προέδρου κοινότητος και του δημοτικού ή κοινοτικού συμβούλου.
2. Ο βουλευτής εκλεγείς δήμαρχος, πρόεδρος κοινότητος, δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος υποχρεούται, εντός οκτώ ημερών, αφ` ης καταστή οριστική η εκλογή αυτού, να δηλώση εις την Βουλήν, επιλογήν μεταξύ των αξιωμάτων τούτων. Παρελθούσης απράκτου της προθεσμίας ταύτης, εκπίπτει αυτοδικαίως του βουλευτικού αξιώματος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ΄

Άρθρον 19
Εκλογικά Τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας. Ανάλογος εφαρμογή διατάξεων περί εκλογής βουλευτών.
Αι περί εκλογικών τμημάτων και καταστημάτων ψηφοφορίας διατάξεις του περί εκλογής βουλευτών νόμου, ισχύουν αναλόγως και επί εκλογής των δημοτικών και κοινοτικών αρχών.

Άρθρον 20
Μετακίνησις εκλογέων εις το αυτό μέρος.
1. Εις κοινότητας, ων οι εκλογείς μετακινούνται ομαδικώς εις το αυτό μέρος προς παραθερισμόν ή διαχείμασιν εκτός της κοινότητος των επιτρέπεται η ενέργεια ψηφοφορίας προς εκλογήν των συμβούλων των εις την περιφέρειαν ένθα παραθερίζουν ή διαχειμάζουν ούτοι, δι` αποφάσεως του νομάρχου εν η ορίζεται ο τόπος και το κατάστημα της ψηφοφορίας.
2. Αν η περιφέρεια ένθα οι εκλογείς παραθερίζουν ή διαχειμάζουν υπάγεται εις άλλον νομόν, ο τόπος και το κατάστημα της ψηφοφορίας ορίζονται δι` αποφάσεως του νομάρχου του νομού τούτου τη αιτήσει του νομάρχου του νομού, εις ον υπάγεται η κοινότης.
3. Εν αμφιβολία του νομάρχου, ότι η κατά τας προηγουμένας παραγράφους ομαδική μετακίνησις εκλογέων προς διαχείμασιν γίνεται εις το αυτό μέρος, δύναται ούτος δι` αποφάσεώς του να εφαρμόση, όσον αφορά των χρόνον και τον τόπον της ενέργειας των προσεχών εκλογών διά την ανάδειξιν των αρχών της κοινότητος ταύτης, τας διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 5 του παρόντος. Η απόφασις αύτη εκδίδεται ένα τουλάχιστον μήνα προ της ημέρας της ψηφοφορίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ΄

Άρθρον 21
Μέλη εφορευτικών επιτροπών. Εφορευτικαί Επιτροπαί και Αντιπρόσωποι της Δικαστικής Αρχής.
1. Εις έκατον εκλογικόν τμήμα κοινότητος συγκροτείται εφορευτική επιτροπή εκ τριών τακτικών μελών μετ` ισαρίθμων αναπληρωματικών κληρουμένων υπό του ειρηνοδίκου και ειδοποιουμένων παρ` αυτού.
2. Διά την συγκρότησιν των εφορευτικών επιτροπών και εκλογικών τμημάτων των δήμων εφαρμόζονται αι διατάξεις του νόμου περί εκλογής βουλευτών.
3. Η κλήρωσις των μελών τακτικών και αναπληρωματικών των εφορευτικών επιτροπών ενεργείται δέκα (10) τουλάχιστον ημέρας προ της ημέρας της ψηφοφορίας.
4. Εν περιπτώσει κωλύματος ή εξ οιουδήποτε λόγου απουσίας του προέδρου της εφορευτικής επιτροπής, αντιπροσώπου της δικαστικής αρχής, ούτος αναπληρούται υπό του κατά την οικείαν διάταξιν το Νόμου περί εκλογής βουλευτών ορισθέντος αναπληρωτού του, ελλείποντος δε και τούτου, δι` οιονδήποτε λόγον, η εκλογή ενεργείται εγκύρως ενώπιον τριών τουλάχιστον μελών της εφορευτικής επιτροπής υπό την προεδρίαν του εξ αυτών πρεσβυτέρου” Αι διατάξεις της παρούσης παραγράφου εφαρμόζονται και επί εκλογής βουλευτικών ως και πάσης άλλης εκδηλώσεως της λαϊκής ετυμηγορίας.
Σημ.: όπως η παρ. 4 προστέθηκε με το άρθρο 50 του Ν.180/1975 (Α 207).

5. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αι διατάξεις του νόμου περί εκλογής βουλευτών.

Σημ.: όπως η παρ. 5 αναριθμήθηκε με το άρθρο 50 του Ν.180/1975 (Α 207).

Άρθρον 22
Αντιπρόσωποι δικαστικής αρχής και έφοροι αυτών.
1. Ο Πρόεδρος του πρωτοδικείου διορίζει εις έκαστον εκλογικόν τμήμα της περιφερείας αυτού αντιπρόσωπον της δικαστικής αρχής, δέκα τουλάχιστον ημέρας προ της ημέρας της ψηφοφορίας.
2. Ως αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής διορίζονται:
α) Οι πρωτοδίκαι και οι αντεισαγγελείς πρωτοδικών.
β) Οι παρά πρωτοδίκαις και εισαγγελίαις πρωτοδικών πάρεδροι.
γ) Οι Εισηγηταί του Συμβουλίου της Επικρατείας.
δ) Οι πρωτοδίκαι φορολογικών δικαστηρίων και οι παρ` αυτοίς πάρεδροι.
ε) Οι ειρηνοδίκαι και πταισματοδίκαι.
στ) Οι επί 7ω και ανωτέροις βαθμοίς υπάλληλοι Α` και Β` κατηγοριών της γραμματείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, απάντων των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων και των παρ` αυτοίς εισαγγελιών, των φορολογικών πρωτοδικείων, φορολογικών εφετειών και του επιτρόπου της Επικρατείας επί της φορολογικής δικαιοσύνης.
ζ) Οι συμβολαιογράφοι.
η) Οι έμμισθοι και άμισθοι υποθηκοφύλακες.
θ) Οι παρά τω Νομικώ Συμβουλίω του Κράτους δικαστικοί αντιπρόσωποι του Δημοσίου. Αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής δεν δύναται να διορισθή ο υπερβάς το 70όν έτος της ηλικίας του.
3. Εν ανεπαρκεία των εν τη προηγουμένη παραγράφω προσώπων, ο πρόεδρος διορίζει εκ των παρά τω πρωτοδικείω και ειρηνοδικείοις δικηγόρων, εν ανεπαρκεία δε και τούτων εκ των ασκουμένων δικηγόρων. Εν εξαιρετική ανάγκη ο διορισμός αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής δύναται να γίνη και μέχρι της πέμπτης ημέρας προ της ημέρας της ψηφοφορίας.
4. Εν ανεπαρκεία και των εν τοις παραγράφοις 2 και 3 προσώπων, ο πρόεδρος ζητεί παρά του προέδρου ενός εκ των πρωτοδικείων του κράτους, κατά προτίμησιν του πλησιεστέρου, τον διορισμόν αντιπροσώπων εκ των εν τη περιφερεία του πρωτοδικείου τούτου υπηρετούντων δικηγόρων και συμβολαιογράφων.
5. Δικηγόροι διατελούντες βουλευταί ή ανακηρυχθέντες υποψήφιοι δεν διορίζονται αντιπρόσωποι.
6. Ο πρόεδρος αποστέλλει κατά την προηγουμένην ή την ημέραν της εκλογής εις όσα εκλογικά τμήματα δεν μετέβησαν οι αντιπρόσωποι αναπληρωτάς αυτών.
7. Ο πρόεδρος του πρωτοδικείου είναι έφορος των εν τη περιφερεία αυτού αντιπροσώπων.

Άρθρον 23
Υποχρεώσεις και αρμοδιότητες.
1. Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής και τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών υπέχουν τας υπό του περί εκλογής βουλευτών νόμου οριζομένας υποχρεώσεις.
2. Οι αντιπρόσωποι, οι έφοροι αυτών και αι εφορευτικαί επιτροπαί ασκούν τας υπό του νόμου περί εκλογής βουλευτών οριζομένας αρμοδιότητας.
3. Οι αντιπρόσωποι δεν ψηφίζουν άν δεν είναι εγγεγραμμένοι εις τον εκλογικόν κατάλογον του δήμου ή της κοινότητος.
4. Η ημερησία αποζημίωσις, αι ημέραι καθ` άς παρέχεται και τα οδοιπορικά έξοδα των αντιπροσώπων ορίζονται και πληρώνονται κατά τα ισχύοντα επί των βουλευτικών εκλογών.

Άρθρον 24
Συνδυασμοί υποψηφίων. Εκθεσις υποψηφιότητος.
1. Ο δήμαρχος, ο πρόεδρος κοινότητος και οι δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι εκτίθενται εις ψηφοφορίαν εν συνδυασμοίς. Μεμονομέναι υποψηφιότητες αποκλείονται.
2. `Εκαστος συνδυασμός περιλαμβάνει ένα υποψήφιον δήμαρχον ή πρόεδρον κοινότητος και υποψηφίους συμβούλους, προκειμένου μεν περί δήμων εις αριθμόν ίσον τουλάχιστον προς τον κατά το άρθρο 3 του παρόντος αριθμόν εδρών ηυξημένον κατά το ήμισυ, όπερ λογίζεται επί του αμέσως ανωτέρου του αριθμού των εδρών αρτίου και μέχρι του διπλασίου, προκειμένου δε περί κοινοτήτων εις αριθμόν ίσον τουλάχιστον προς τον κατά το άρθρον 1 του παρόντος αριθμόν εδρών και μέχρι του διπλασίου.
3. Ουδείς δύναται να μετέχη εις πλείονας του ενός συνδυασμού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε΄

Άρθρον 25
Καταρτισμός συνδυασμών.
1. Ο συνδυασμός καταρτίζεται δι` εγγράφου δηλώσεως υπογραφομένης υπό πάντων των αποτελούντων αυτόν υποψηφίων. Η σειρά των ονομάτων των υποψηφίων εκάστου συνδυασμού, τόσον εις την δήλωσιν του συνδυασμού όσον και εις τα έντυπα ψηφοδέλτια αυτού, καθορίζεται ως εξής: Προτάσσεται το όνομα του υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος και ακολουθούν, κατ` αλφαβητικήν σειράν επωνύμων, τα ονόματα των λοιπών υποψηφίων του συνδυασμού. Παραπλεύρως και εν συνεχεία ή και κάτωθι του ονόματος του υποψηφίου δημάρχου και του υποψηφίου προέδρου της κοινότητος αναγράφονται αι αντίστοιχοι ενδείξεις. Αλλά και εν ελλείψει των ενδείξεων τούτων, εις μεν τους συνδυασμούς των δήμων ο πρώτος λογίζεται ως “υποψήφιος δήμαρχος”, εις δε τους συνδυασμούς των κοινοτήτων ο πρώτος λογίζεται ως “υποψήφιος πρόεδρος της κοινότητος”.
2. Η δήλωσις δύναται να γίνη και υπό τινων ή υπό τινος των περιλαμβανομένων εν αυτή υποψηφίων ή υπό τριών τουλάχιστον εκλογέων, εκ των εγγεγραμμένων εν τω γενικώ μητρώω των δημοτών ή τω εκλογικώ καταλόγω του δήμου ή της κοινότητος. Εις τας περιπτώσεις ταύτας απαιτείται έγγραφος αποδοχή ενός εκάστου των διά της δηλώσεως προτεινομένων.
3. Εις την δήλωσιν προσαρτάται δι` έκαστον των αποτελούντων τον συνδυασμόν υποψηφίων:
α) πιστοποιητικόν εγγραφής εν τω γενικώ μητρώω των δημοτών ή τω εκλογικώ καταλόγω του δήμου ή της κοινότητος εις ην θα είναι υποψήφιος,
β) υπεύθυνος δήλωσις του υποψηφίου περί του ότι δεν έχει στερηθή των πολιτικών του δικαιωμάτων και συγκεκριμένως του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι ή ότι η δικαστικώς απαγγελθείσα ή δυνάμει ειδικών διατάξεων επιβληθείσα πρόσκαιρος αποστέρησις των δικαιωμάτων τούτων έληξεν ή θα έχει λήξει κατά την ημέραν της εκλογής, δι` ην εκθέτει υποψηφιότητα και
γ) γραμμάτιον δημοσίου ταμείου περί καταθέσεως παρ` εκάστου υποψηφίου δημάρχου, δημοτικού συμβούλου, προέδρου κοινότητος και κοινοτικού συμβούλου αντιστοίχως, ποσόν δραχμών χιλίων, πεντακοσίων, τριακοσίων και διακοσίων. Διά τας κοινότητας πληθυσμού μέχρι 1.000 κατοίκων δεν γίνεται χρηματική κατάθεσις.
4. Η μη τήρησις ή η έλλειψις τινός των εν παραγράφοις 1, 2 και 3 προϋποθέσεων και στοιχείων, βεβαιουμένη υπό του δικαστηρίου καθιστά την δήλωσιν απαράδεκτον. Απαράδεκτος είναι και η εκπρόθεσμος δήλωσις, ως και η περιλαμβάνουσα υποψηφίους ολιγωτέρους του εν άρθρω 24 παρ.2 οριζομένου ελαχίστου ορίου.
5. Εν τη δηλώσει δύναται να ορίζεται όνομα και έμβλημα συνδυασμού. Απαγορεύεται η δήλωσις ως ονόματος ή εμβλήματος συμβόλου θρησκευτικής λατρείας, της σημαίας της πατρίδος ή άλλου αντικειμένου ιδιαιτέρας ευλαβείας, του στέμματος, του ονόματος ή εμβλήματος πολιτικού κόμματος ή οργανώσεως, της φωτογραφίας τινός των αποτελούντων τον συνδυασμόν και παντός παλαιοτέρου ή ισχύοντος εμβλήματος του Κράτους. Επί πλειόνων δηλώσεων ομοίου ονόματος ή εμβλήματος, δικαίωμα χρήσεως έχει ο πρότερον δηλώσας. Η παράβασις των διατάξεων της παρούσης παραγράφου βεβαιουμένη υπό του δικαστηρίου καθιστά την δήλωσιν απαράδεκτον.
6. Η δήλωσις επιδίδεται διά δικαστικού επιμελητού κατά παραγγελίαν των δηλούντων ή εκλογέως δημότου ή παραδίδεται επί αποδείξει εις τον πρόεδρον του πρωτοδικείου επί δήμων και εις ειρηνοδίκην επί κοινοτήτων δέκα εξ τουλάχιστον ημέρας προ της ημέρας της ψηφοφορίας. Ληξάσης της ανωτέρω προθεσμίας επιδόσεως ή παραδόσεως της δηλώσεως εις το αρμόδιον δικαστικόν όργανον, ουδεμία επιτρέπεται ματαβολή εν αύτη, πλήν της περιπτώσεως αντικαταστάσεως θανόντων, περί ης το άρθρον 28.

Άρθρον 26
Ανακήρυξις συνδυασμών.
Την δέκατην πέμπτην ημέραν προ της ημέρας της ψηφοφορίας το πρωτοδικείον επί δήμων και το ειρηνοδικείον επί κοινοτήτων ανακηρύσσει εν δημοσία συνεδρία τους εγκύρως δηλωθέντας συνδυασμούς.

Άρθρον 27
Κοινοποίησις ανακηρυχθέντων συνδυασμών.
1. Ο πρόεδρος του πρωτοδικείου και ο ειρηνοδίκης κοινοποιούν πάραυτα εις τον νομάρχην τας περί ανακηρύξεων αποφάσεις.
2. Ο νομάρχης αποστέλλει αμέσως εις έκαστον δήμον ή κοινότητα πίνακα κεκυρωμένον υπ` αυτού των ανακηρυχθέντων συνδυασμών.

Άρθρον 28
Αντικατάστασις αποθανόντων.
1. Αν επισυμβή θάνατος τινος των υποψηφίων, επιτρέπεται να αντικατασταθή ο αποθανών δι` άλλου υποψηφίου, κατόπιν δηλώσεως του υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος και μετά την πάροδον της υπό του άρθρου 25 παρ.6 οριζομένης προθεσμίας. Εν τη δηλώσει προσαρτώνται τα υπό του άρθρου 25 οριζόμενα στοιχεία, εις τα οποία περιλαμβάνεται και η έγγραφος αποδοχή του προτεινομένου. Το αρμόδιον δικαστήριον προβαίνει αμέσως εις την ανακήρυξιν της δηλωθείσης αντικαταστάσεως.
2. Εν περιπτώσει θανάτου υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος, ο θανών αντικαθίσταται είτε διά νέου υποψηφίου είτε δι` ενός των υποψηφίων συμβούλων του συνδυασμού, κατόπιν δηλώσεως της πλειοψηφίας των υποψηφίων, εφαρμοζομένης κατά τα λοιπά της διατάξεως της προηγουμένης παραγράφου. Εάν δεν εγένετο τοιαύτη αντικατάστασις, την θέσιν του υποψηφίου δημάρχου ή υποψηφίου προέδρου κοινότητος, καταλαμβάνει ο λαβών τας περισσοτέρας ψήφους προτιμήσεως σύμβουλος του συνδυασμού.
3. Συνδυασμός υπολειφθείς εις αριθμόν υποψηφίων συμβούλων του κατ` άρθρον 24 παρ.2 ελαχίστου ορίου συνεπεία θανάτου υποψηφίων αυτού διά τους οποίους δεν εδηλώθη αντικατάστασις, μετέχει της εκλογής.

Άρθρον 29
Δικαιώματα συνδυασμών.
1. `Εκαστος συνδυασμός δικαιούται να διορίση ένα αντιπρόσωπον και ένα αναπληρωτήν τούτου εις έκαστον εκλογικόν τμήμα. Προσέτι δε διά συμβολαιογραφικής πράξεως ένα πληρεξούσιον έχοντα το δικαίωμα να διορίζη τους αντιπροσώπους και ανπληρωτάς αυτών και ενεργή τα κατά την εκλογήν συμφώνως προς τας διατάξεις του νόμου.
2. Ο διορισμός αντιπροσώπων, αναπληρωτών τούτων και πληρεξουσίου γίνεται δι` εγγράφου δηλώσεως του υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος. Εις την περίπτωσιν της παρ.2 του προηγουμένου άρθρου ο διορισμός γίνεται διά δηλώσεως της πλειοψηφίας των μετεχόντων εις τον συνδυασμόν υποψηφίων.
3. Δεν δύνανται να διορισθούν αντιπρόσωποι, αναπληρωταί ή πληρεξούσιοι συνδυασμών ο δήμαρχος, οι δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι, οι ανήλικοι και πάντες οι κατά το άρθρον 13 μη δυνάμενοι να εκλεγούν, εκτός αν παραιτηθούν της θέσεως των πρό της ημέρας της ανακηρύξεως των συνδυασμών. Διά την παραίτησιν και την αποδοχήν αυτής εφαρμόζονται αι διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 13.
4. Οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποι των συνδυασμών ή οι αναπληρωταί αυτών δικαιούνται να παρευρίσκωνται κατά την σφράγισιν της κάλπης, την ψηφοφορίαν και την διαλογήν των ψήφων και να υποβάλλουν πάσαν παρατήρησιν ή ένστασιν.

Άρθρον 30
Πρόγραμμα της εκλογής.
1. Ο δήμαρχος ή πρόεδρος της κοινότητος εκδίδει και δημοσιεύει διά τοιχοκολλήσεως εις πάντα τα χωρία του δήμου ή της κοινότητος τρείς τουλάχιστον ημέρας προ της ημέρας της ψηφοφορίας πρόγραμμα αναφέρον ακριβώς την ημέραν της ψηφοφορίας, τας ώρας της ενάρξεως και λήξεως αυτής, τον τόπον και το κατάστημα της ψηφοφορίας, τας έδρας δι` ας η εκλογή και τους συνδυασμούς μετά των ονομάτων των αποτελούντων έκαστον αυτών υποψηφίων, ως αναγράφονται εις τον υπό του νομάρχου αποσταλέντα πίνακα.
2. Το πρόγραμμα της εκλογής αναγνωρισθέντος νέου δήμου ή κοινότητος εκδίδεται και δημοσιεύεται υπό του νομάρχου.

Άρθρον 31
Υπολογισμός προθεσμιών.
Αι προθεσμίαι του παρόντος αι υπολογιζόμεναι από της ημέρας της ψηφοφορίας άρχονται από της ημέρας ταύτης μη συνυπολογιζόμενης και λήγουσι το μεσονύκτιον της τελευταίας ημέρας συναριθμουμένης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΣΤ΄

Άρθρον 32
Περί της ψηφοφορίας.
Οι εκλογείς ψηφίζουν διά ψηφοδελτίων συνδυασμού.

Άρθρον 33
Μορφή ψηφοδελτίων.
1. Τα ψηφοδέλτια κατασκευάζονται εκ χάρτου λευκού.
2. Τα ψηφοδέλτια δι` άπασαν την Επικράτειαν, έχουσι σχήμα ορθογώνιον. Αι διαστάσεις των ψηφοδελτίων ορίζονται δι` αποφάσεως του Υπουργού των Εσωτερικών.
3. Τα ψηφοδέλτια είναι μόνον έντυπα. Παν μη έντυπον έστω και εν μέρει ψηφοδέλτιον είναι άκυρον. Τα τυπογραφικά στοιχεία των ψηφοδελτίων δέον να είναι μελανής αποχρώσεως.

Άρθρον 34
Εκτύπωσις και διανομή ψηφοδελτίων.
1. Οι συνδυασμοί υποχρεούνται:
α) Να εντυπώσωσι τα ψηφοδέλτια και
β) να παραδόσωσιν εις τον οικείον δήμαρχον ή πρόεδρον κοινότητος οκτώ τουλάχιστον ημέρας προ της ψηφοφορίας, επί αποδείξει, αριθμόν ψηφοδελτίων επαρκή διά τας ανάγκας των εκλογικών τμημάτων της περιφερείας των.
2. Ο δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος οφείλει να εφοδιάση εκάστην εφορευτικήν επιτροπήν των εις την περιφέρειάν των εκλογικών τμημάτων εις αριθμόν υπερβαίνοντα το πεντήκοντα τοις εκατόν (50%) τουλάχιστον του αριθμού των εις το εκλογικόν τμήμα εγγεγραμμένων εκλογέων.

Άρθρον 35
Περιεχόμενον ψηφοδελτίων.
1. Εις το ψηφοδέλτιον σημειούνται εις μεν το άνω μέρος τα τυχόν δηλωθέντα έμβλημα και όνομα του συνδυασμού, κάτωθι δε αυτών και κατά την εν άρθρω 25 παρ.1 σειράν τα ονόματα των υποψηφίων συμβούλων.
2. Εγγραφαί και διαγραφαί δεν επιτρέπονται, γενόμεναι δε καθιστούν το ψηφοδέλτιον άκυρον.
3. Ο εκλογεύς δύναται να εκφράση την πρότιμησίν του προκειμένου μεν περί κοινοτήτων και δήμων πραγματικού πληθυσμού μέχρις είκοσι χιλιάδων κατοίκων υπέρ ενός υπυψηφίου, προκειμένου δε περί δήμων πληθυσμού άνω των είκοσι και μέχρις εκατόν χιλιάδων κατοίκων διά σταυρού προτιμήσεως υπέρ δύο υποψηφίων, σημειών ένα σταυρόν παραπλεύρως του ονόματος εκάστου των προτιμωμένων. Εις δήμους πληθυσμού άνω των εκατόν χιλιάδων κατοίκων, η προτίμησις εκφράζεται κατά τον αυτόν ως άνω τρόπον υπέρ τριών κατ` ανώτατον όριον υποψηφίων. Ψηφοδέλτιον περιέχον σταυρούς προτιμήσεως πλείονας των ανωτέρω οριζομένων λογίζεται έγκυρον χωρίς ουδείς σταυρός προτιμήσεως να λαμβάνει υπ` όψιν.
4. Υπέρ του “υποψηφίου δημάρχου” και του “υποψηφίου προέδρου κοινότητος” δεν εκφράζεται διά σταυρού προτίμησις, τυχόν δε σημείωσις σταυρού προτιμήσεως δεν καθιστά το ψηφοδέλτιον άκυρον.
5. Ο σταυρός προτιμήσεως τίθεται εις το ψηφοδέλτιον διά μολυβδίδος μελανής ή κυανής αποχρώσεως ή μελανής των αυτών αποχρώσεων. Αν δεν τηρηθή τούτο, ο σταυρός προτιμήσεως θεωρείται ως μη γεγραμμένος, το δ` έγκυρον ή μη του ψηφοδελτίου ελέγχεται κατ` εφαρμογήν της διατάξεως της περιπτώσεως γ` του άρθρου 36.

Άρθρον 36
Ακυρα ψηφοδέλτια.
Πλήν της ακυρότητος των παραγράφων 3, άρθρου 33 και 2 άρθρου 35, το ψηφοδέλτιον είναι άκυρον εις τας ακολούθους περιοριστικώς οριζομένας περιπτώσεις, ήτοι εάν
α) έχη σχήμα ή διαστάσεις διαφερούσας εμφανώς των οριζομένων διά της κατά το άρθρον 33 παρ.2 αποφάσεως,
β) εξετυπώθη επί χάρτου προφανώς διαφέροντος κατά το χρώμα ή διά τυπογραφικών στοιχείων προδήλως διαφόρων κατά το χρώμα το οριζόμενον εν παρ.3 του άρθρου 33,
γ) σημειούνται οι εις οιανδήποτε πλευράν αυτού λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία, εφ` όσον αποτελούσι διακριτικά γνωρίσματα, παραβιάζοντα το απόρρητον της ψηφοφορίας,
δ) ευρεθή εις τον φάκελλόν μεθ` ενός ή πλειόνων άλλων εγκύρων ή μη ψηφοδελτίων του αυτού ή διαφόρου συνδυασμού και
ε) ευρεθή εντός φακέλλου μη πληρούντος τους όρους των παραγράφων 1 έως 3 του επομένου άρθρου του παρόντος.

Άρθρον 37
Εκλογικοί φάκελλοι.
1. Οι φάκελλοι, εντός των οποίων εγκλείονται τα ψηφοδέλτια, κατασκευάζονται ομοιόμορφοι δι` άπαν το Κράτος, μερίμνη του Υπουργείου των Εσωτερικών, εκ χάρτου αδιαφανούς λευκής αποχρώσεως, φέρουσι δε επί της προσθίας αυτών πλευράς έντυπον επιγραφήν ή άλλο γνώρισμα.
2. Το Υπουργείον των Εσωτερικών μεριμνά περί εγκαίρου αποστολής εις τους νομάρχας επαρκούς αριθμού φακέλλων, οι δε νομάρχαι περί εγκαίρου αποστολής αυτών εις τας κατά τόπους δημοτικάς και κοινοτικάς αρχάς, αίτινες εφοδιάζουν τα εις τας περιφερείας αυτών εκλογικά τμήματα, διά των παρ` εκάστω τούτων εφορευτικών επιτροπών.
3. Εν ελλείψει τοιούτων φακέλλων η εφορευτική επιτροπή, πιστοποιούσα την έλλειψιν, προμηθεύεται αύτη ομοιομόρφους.
4. Πλήν της εντύπου επιγραφής ή γνωρίσματος, ουδέν άλλο αναγράφεται επί του φακέλλου. Στίγματα, σημεία ή λέξεις, σημειωθείσαι επί του φακέλλου, εφ` όσον ήθελον κριθή ως διακριτικά γνωρίσματα, παραβιάζοντα προφανώς το απόρρητον της ψηφοφορίας, επάγονται ακυρότητα του εν τω φακέλλω ψηφοδελτίου.

Άρθρον 38
Εφαρμογή διατάξεων του νόμου περί εκλογής βουλευτών.
Αι διατάξεις του νόμου “περί εκλογής βουλευτών” αι αφορώσαι την προσωπικήν κράτησιν οφειλετών, τας δαπάνας διά την επισκευήν των καλπών και την προμήθειαν γραφικής ύλης διά τας εφορευτικάς επιτροπάς, τα περί αδειών δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, την τήρησιν της τάξεως εις τον τρόπον της ψηφοφορίας, την ατέλειαν των εκλογικών πράξεων και εγγράφων, τα δικαιώματα των δικαστικών επιμελητών διά τας επιδόσεις και κοινοποιήσεις, τα της τοιχοκολλήσεως και διανομής φωτογραφιών, την διεξαγωγήν της ψηφοφορίας, την διαλογήν των ψήφων και την τήρησιν βιβλίων, πρακτικών και πινάκων, ως και αι πειθαρχικαί και ποινικαί διατάξεις του αυτού νόμου εφαρμόζονται αναλόγως και επί των δημοτικών και κοινοτικών εκλογών.

Άρθρον 39
Ματαίωσις ψηφοφορίας.
Αν εις δήμον ή κοινότητα ή εις τι εκλογικόν τμήμα αυτών δεν ενηργήθη η ψηφοφορία ενεργείται αύτη κατά την επομένην Κυριακήν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ζ΄
Εκλογικόν σύστημα.

Άρθρον 40
Εκλογή δημάρχου, προέδρου κοινότητος, δημοτικών και κοινοτικών συμβούλων.
1. Επί εκλογής δημάρχου και δημοτικών συμβούλων νοείται επιτυχών συνδυασμός ο τυχών της απολύτου πλειοψηφίας του αριθμού των εγκύρων ψηφοδελτίων, επιλαχών δε ο λαβών τας πλείονας μετά τον συνδυασμόν τούτον ψήφους. Το αυτό ισχύει και προκειμένου περί εκλογής προέδρου κοινότητος και κοινοτικών συμβούλων, εις κοινότητας πληθυσμού άνω των πέντε χιλιάδων κατοίκων.
2. Επί εκλογής προέδρου κοινότητος και κοινοτικών συμβούλων εις τας λοιπάς κοινότητας νοείται επιτυχών συνδυασμός ο σχετικώς πλειοψηφήσας, επιλαχών δε ο λαβών τας πλείονας μετά τούτον ψήφους.
3. Δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος εκλέγεται ο υποψήφιος του επιτυχόντος συνδυασμού.
4. Εκ του νομίμου αριθμού των εδρών των δημοτικών ή κοινοτικών συμβούλων τα μεν δύο τρίτα ανήκουν εις τον επιτυχόντα συνδυασμόν, το δε τρίτον εις τον επιλαχόντα. Προκύπτον κλάσμα κατά τον υπολογισμόν των δύο τρίτων και του ενός τρίτου του αριθμού των εδρών, υπερβαίνον το ήμισυ της μονάδος, λογίζεται ως ακεραία μονάς.
5. Τακτικοί σύμβουλοι εκλέγονται εκ των υποψηφίων εκατέρου των κατά την παρ. 4 συνδυασμών κατά σειράν οι λαβόντες τας πλείονας ψήφους προτιμήσεως. Ο υποψήφιος δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος του επιλαχόντος συνδυασμού θεωρείται πρώτος επιτυχών σύμβουλος του συνδυασμού τούτου.
6. Οι λοιποί υποψήφιοι εκατέρου των συνδυασμών τούτων είναι κατά την σειράν των ψήφων προτιμήσεως αναπληρωματικοί των τακτικών συμβούλων αυτού.
7. Εν περιπτώσει ισοψηφίας μεταξύ υποψηφίων του συνδυασμού ενεργείται υπό του δικαστηρίου κλήρωσις.

Άρθρον 41
Περιπτώσεις ισοψηφίας.
1. Εν περιπτώσει ισοψηφίας επί δύο μόνον ανακυρυχθέντων συνδυασμών διά την εκλογήν του δημάρχου ή προέδρου κοινότητος ενεργείται κλήρωσις υπό του πρωτοδικείου ή ειρηνοδικείου αντιστοίχως θεωρείται δε εκλεγείς ο υποψήφιος το όνομα του οποίου εξήχθη εκ της κληρωτίδος. Εν ισοψηφία δύο ή πλειόνων συνδυασμών εις κοινότητας πληθυσμού μέχρι πέντε χιλιάδων κατοίκων, ενεργείται κλήρωσις υπό του Ειρηνοδικείου, θεωρείται δε εκλεγείς ο υποψήφιος το όνομα του οποίου εξήχθη εκ της κληρωτίδος. Αι έδραι των συμβούλων κατανέμονται κατά τα δύο τρίτα εις τον συνδυασμόν του εκλεγέντες δημάρχου, προέδρου κοινότητος και κατά το εν τρίτον εις τον επιλαχόντα συνδυασμόν.
2. Εν περιπτώσει ισοψηφίας ως επιλαχόντων δύο ή πλειόνων συνδυασμών δημοτικών ή κοινοτικών συμβούλων αι έδραι κατανέμονται εις αυτούς εξ ίσου, αι δε τυχόν επονέμουσαι αδιάθετοι έδραι κληρούνται ανά μία μεταξύ αυτών.
3. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλόγως αι διατάξεις των παρ. 4 έως 7 του άρθρου 40.

Άρθρον 42
Περίπτωσις ενός μόνου συνδυασμού.
Εν η περιπτώσει έχει ανακηρυχθή εις μόνον συνδυασμός υποψηφίων, ο δήμαρχος, ο πρόεδρος κοινότητος και οι δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι εκλέγονται εκ του συνδυασμού τούτου μέχρι συμπληρώσεως του νομίμου άρθρου των εδρών κατά την σειράν των ψήφων προτιμήσεως, οι δε λοιποί υποψήφιοι σύμβουλοι είναι αναπληρωματικοί.

Άρθρον 43
Εξαγωγή και δημοσίευσις αποτελεσμάτων εκλογής.
1. Εις κοινότητας, ένθα υπάρχει εν μόνον εκλογικόν τμήμα η εφορευτική επιτροπή εξάγει το αποτέλεσμα της εκλογής και δημοσιεύει αυτό αμέσως διά τοιχοκολλήσεως εις το κοινοτικόν κατάστημα.
2. Εις δήμους και κοινότητας, ένθα υπάρχουν πλείονα του ενός ουχί όμως των πέντε εκλογικά τμήματα αι εφορευτικαί επιτροπαί συνέρχονται μετά το πέρας της διαλογής εις την έδραν του δήμου ή της κοινότητος και επί τη βάσει των πρακτικών της κατά τμήματα ψηφοφορίας εξάγουν το γενικό αποτέλεσμα, το οποίον δημοσιεύουν αμέσως διά τοιχοκολλήσεως εις το δημοτικόν ή κοινοτικόν κατάστημα.
3. Εις τους δήμους και τας κοινότητας, ένθα υφίστανται πλείονα των πέντε εκλογικών τμημάτων, οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής διαβιβάζουν ασφαλώς τα εκλογικά στοιχεία επί δήμων μεν εις τον πρόεδρον του Πρωτοδικείου, επί κοινοτήτων δε εις τον Ειρηνοδίκην. Συγκεντρωθέντων των στοιχείων όλων των εκλογικών τμημάτων ο πρόεδρος ή ο ειρηνοδίκης καταρτίζει πίνακα των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας και εξάγει το γενικόν αποτέλεσμα, το οποίον δημοσιεύει αμέσως διά τοιχοκολλήσεως εις το δημοτικόν ή κοινοτικόν κατάστημα.
4. Αι εφορευτικαί επιτροπαί και ο πρόεδρος του πρωτοδικείου ή ο ειρηνοδίκης κατά λόγον της εν τω παρόντι άρθρω αρμοδιότητος γνωστοποιούν αμέσως το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας εις τον Νομάρχην.

Άρθρον 44
Επανάληψις ψηφοφορίας.
1. Επί εκλογής δημάρχου ή προέδρου κοινότητος και δημοτικών και κοινοτικών συμβούλων, αν ουδείς των συνδυασμών έτυχε της κατά το άρθρον 40 παρ. 1 πλειοψηφίας, επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία την επομένην Κυριακήν μεταξύ των λαβόντων τας πλείονας ψήφους δύο συνδυασμών, επιφυλασσομένης της ισχύος της διατάξεως της παρ. 1 του άρθρου 41.
2. Εν περιπτώσει ισοψηφίας ως προς την πρώτην θέσιν μετέχουν της ψηφοφορίας πάντες και μόνον οι ισοψηφούντες συνδυασμοί. Εν περιπτώσει ισοψηφίας ως προς την δευτέραν θέσιν μετέχουν της ψηφοφορίας ο πρώτος και πάντες οι ως προς την δευτέραν θέσιν ισοψηφούντες συνδυασμοί. Επιτυχών συνδυασμός θεωρείται ο λαβών την σχετικήν πλειοψηφίαν. Εν ισοψηφία εφαρμόζονται αναλόγως αι διατάξεις των παρ. 1,2 και 3 του άρθρου 41.

Άρθρον 45
Παραίτησις ή θάνατος υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος
1. Κατά την επανάληψιν της ψηφοφορίας δύναται υποψήφιος δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος να παραιτηθή της υποψηφιότητος αυτού. Η παραίτησις γίνεται δι` εγγράφου δηλώσεως τούτου επιδιδομένης διά δικαστικού επιμελητού ή παραδιδομένης επί αποδείξει εις τον πρόεδρον του πρωτοδικείου ή τον ειρηνοδίκην την τρίτην το βραδύτερον ημέραν προ της ημέρας της ψηφοφορίας.
2. Κενωθείσης της θέσεως υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος, λόγω παραιτήσεως ή θανάτου δύναται η πλειοψηφία των αποτελούντων των συνδυασμόν υποψηφίων να δηλώση άλλον δήμαρχον ή πρόεδρον κοινότητος.
3. Εν η περιπτώσει ο δηλούμενος υποψήφιος δήμαρχος ή πρόεδρος κοινότητος είναι υποψήφιος σύμβουλος του συνδυασμού, η θέσις αυτού ως συμβούλου παραμένει κενή.
4. Η δήλωσις νέου υποψηφίου δημάρχου ή προέδρου κοινότητος επιδίδεται διά δικαστικού επιμελητού ή παραδίδεται επί αποδείξει εις τον πρόεδρον του πρωτοδικείου ή τον ειρηνοδίκην την δευτέραν το βραδύτερον ημέραν προ της ημέρας της ψηφοφορίας. Το αρμόδιον δικαστήριον ανακηρύσσει εν δημοσία συνεδρία την γενομένην μεταβολήν την προτεραίαν της ημέρας της ψηφοφορίας.
5. Αν δεν υποβληθή δήλωσις θεωρείται παραιτηθείς ολόκληρος ο συνδυασμός, μετέχει δε εις την δευτέραν ψηφοφορίαν ο μετ` αυτόν λαβών τας πλείονας ψήφους.

Άρθρον 46
Η επαναληπτική ψηφοφορία ενεργείται ενώπιον των αυτών εφορευτικών επιτροπών και των αυτών δικαστικών αντιπροσώπων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Η’
Προδικασία εκδικάσεως εκλογών.

Άρθρον 47
Εκθεσις πρακτικών.
1. Ευθύς μετά την δημοσιεύσιν του αποτελέσματος της εκλογής τα πρακτικά αυτής και τα τυχόν έτερα εκλογικά έγγραφα, ως και τα δέματα των ψηφοδελτίων τακτοποιημένα κατά συνδυασμούς και καθ` ην σειράν ηρηθμήθησαν, παραδίδονται υπό των Προέδρων των εφορευτικών επιτροπών ή ετέρου μέλους αυτών των μεν δήμων εις τον πρόεδρον πρωτοδικών, των δε κοινοτήτων εις τον ειρηνοδίκην.
2. Τα πρακτικά της εκλογής μετά του πίνακος των αποτελεσμάτων αυτής εκτίθενται εις το κατάστημα του πρωτοδικείου ή του ειρηνοδικείου επί πέντε ημέρας, καθ` ας δύνανται οι εκλογείς να λάβουν γνώσιν των εν αυτοίς ως και των λοιπών στοιχείων της εκλογής και ασκήσουν ενστάσεις κατά του κύρους αυτής.
3. Αι εφορευτικαί επιτροπαί άμα τη δημοσιεύσει του κατά την παρ. 1 αποτελέσματος της εκλογής, γνωστοποιούν διά διακηρύξεώς των δημοσιευομένης εις το δημοτικόν ή κοινοτικόν κατάστημα και τα δημοσιώτερα μέρη του δήμου ή της κοινότητος, ότι τα πρακτικά της εκλογής μετά του πίνακος των αποτελεσμάτων αυτής και λοιπών στοιχείων θα εκτεθούν κατά τας διατάξεις τη προηγουμένης παραγράφου. Εις την περίπτωσιν της παραγράφου 3 του άρθρου 43, η έκθεσις των πρακτικών γνωστοποιείται διά διακηρύξεως εκδιδομένης υπό του προέδρου του πρωτοδικείου ή του ειρηνοδίκου και τοιχοκολλουμένης εις το δημοτικόν ή κοινοτικόν κατάστημα και τα δημοσιώτερα μέρη ως και εις το γραφείον του οικείου δικαστηρίου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 1 του Ν.18/75 (Α 46)

Άρθρον 48
Ενστάσεις κατά της εκλογής.
1. Αι κατά του κύρους της εκλογής ενστάσεις κατατίθενται επί αποδείξει εις τον αρμόδιον υπάλληλον της Γραμματείας του οικείου δικαστηρίου (Πρωτοδικείου ή Ειρηνοδικείου).
2. Αι ενστάσεις δύνανατι να αναφέρωνται είτε εις παραβάσεις των διατάξεων των νόμων και εν γένει πλημμελείας της εκλογής είτε εις έλλειψιν προσόντων εκλογιμότητος εκλεγέντων. Εις την περίπτωσιν του άρθρου 44 αι ενστάσεις δύνανται να αφορούν είτε εις την όλην εκλογήν είτε εις την πρώτην ή την επαναληπτικήν ψηφοφορίαν.
3. Εάν ο αρμόδιος υπάλληλος της γραμματείας του δικαστηρίου δέν δεχθή την ένστασιν ή αρνηθή να καταχωρήση ταύτην ή να χορηγήση απόδειξιν περί αυτής, οι ενιστάμενοι δύνανται να επιδώσουν την ένστασιν διά δικαστικού επιμελητού εντός της κατά το άρθρον 47 παρ. 2 προθεσμίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 2 του ν.18/75 (Α46)

Άρθρον 49
Παράδοσις πρακτικών ψηφοφορίας.
Σημ.: όπως το άρθρο 49 καταργήθηκε με το άρθρο 5 του ν. 18/75 (ΦΕΚ Α 46).

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Θ΄

Άρθρον 50
Εξέλεγξις και εκδίκασις εκλογών. Αρμόδια δικαστήρια.
Τας εκλογάς κατά του κύρους των οποίων υπεβλήθησαν ενστάσεις κατά το άρθρον 48 δικάζει την μεν του προέδρου κοινότητος και των κοινοτικών συμβούλων το ειρηνοδικείον την δε του δημάρχου και των δημοτικών συμβούλων το πολυμελές πρωτοδικείον.

Άρθρον 51
Συζήτησις ενστάσεων.
1. Η ημέρα και η ώρα της συζητήσεως της υπό αμφισβήτησιν εκλογής ορίζονται δι` εκθέματος συντασσομένου υπό του ειρηνοδικού ή προέδρου του πρωτοδικείου και τοιχοκολλουμένου εις το ακροατήριον εντός τριών ημερών από της λήξεως της κατά την παρ. 2 του άρθρου 47 προθεσμίας.” Περί της τοιχοκολλήσεως συντάσσεται έκθεσις υπό κλητήρος του ειρηνοδικείου ή πρωτοδικείου. Μεταξύ της ημέρας της τοιχοκολλήσεως του εκθέματος και της ημέρας της συζητήσεως δέον να παρεμπέσουν ημέρας ουχί ολιγώτεραι των τριών ουδέ πλείονες των πέντε.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του ν. 18/75 (ΦΕΚ Α 46)

Άρθρον 52
Διαδικασία εξελέγξεως και εκδικάσεων.
1. Διά την διαδικασίαν της εκδικάσεως των εκλογών εφαρμόζονται ανολόγως αι περί εξελέγξεως και εκδικάσεως διατάξεις του νόμου περί εκλογής βουλευτών. Το ειρηνοδικείον και πρωτοδικείον συντίθενται κατά τας διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.
2. Η οριστική απόφασις του δικαστηρίου εκδίδεται υποχρεωτικώς εντός οκτώ ημερών από της συζητήσεως. Αν όμως το δικαστήριον κρίνη αναγκαίαν την συλλογήν αποδεικτικών στοιχείων ή την εξέτασιν μαρτύρων προς μόρφωσιν της κρίσεως αυτού, δύναται δι` ιδίας αποφάσεως να παρατείνη επί δέκα ημέρας την προθεσμίαν της εκδόσεως της οριστικής αποφάσεως αυτού.

Άρθρον 53
Ακύρωσις και επικύρωσις εκλογής.
1. Το δικαστήριον αποφαίνεται άκυρον την εκλογήν
α) δι` έλλειψιν των νομίμων προσόντων των εκλεγέντων,
β) διά παράβασιν νόμου και εν γένει διά πλημμελείας της εκλογής. Εν τη δευτέρα ταύτη περιπτώσει το δικαστήριον αποφαίνεται άκυρον είτε την όλην εκλογήν είτε την επαναληπτικήν μόνον ψηφοφορίαν και είτε ως προς όλον τον δήμον ή κοινότητα, είτε ως προς τινα εκλογικά τμήματα, μόνον εάν γεννάται αμφιβολία περί του αν το ολικόν αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ήθελεν είναι το αυτό άνευ των ελατωμάτων της εκλογής, περί της υπάρξεως των οποίων πείθεται το δικαστήριον.
2. Διά της αυτής αποφάσεως το δικαστήριον βεβαιούν τα αποτελέσματα της εκλογής ανακηρύσσει τον επιτυχόντα και τον επιλαχόντα συνδυασμόν, τον εκλεγέντα δήμαρχον και πρόεδρον κοινότητος, ως και τους εξ εκατέρου των συνδυασμών εκλεγέντας τακτικούς και αναπληρωματικούς συμβούλους.
3. Το δικαστήριον αποφαινόμενον άκυρον την εκλογήν τακτικών δημοτικών ή κοινοτικών συμβούλων δι` έλλειψιν νομίμων προσόντων ανακηρύσσει εκλεγέντας τους επομένους κατά την σειράν των ψήφων προτιμήσεως.
4. Βεβαιωθέντος απλώς λάθους περί την αρίθμησιν των ψήφων, το δικαστήριον ανακηρύσσει τον κατά την ορθήν αρίθμησιν επιτυχόντα και τον επιλαχόντα συνδυασμόν και τους εκλεγέντας.
5. Μη υποβληθεισών ενστάσεων κατά το άρθρον 48 το κατά το άρθρον 50 αρμόδιον δικαστήριον ελέγχει την εκλογήν επί τη βάσει των υπαρχόντων εκλογικών στοιχείων και ανακηρύσσει τους εκλεγέντας.
6. Η απόφασις δημοσιεύεται και εκτίθεται εν τω ειρηνοδικείω ή τω πρωτοδικείω επί τρείς συνεχείς ημέρας, κοινοποιείται δε προς τους εκλεγέντας.

Άρθρον 54
`Εφεσις.
1. Κατά της αποφάσεως επιτρέπεται εις πάντα δημότην εκλογέα έφεσις της μεν του ειρηνοδικείου ενώπιον του πολυμελούς πρωτοδικείου, τη δε του πρωτοδικείου ενώπιον του εφετείου, ασκουμένη εντός τριών ημερών από της παρελεύσεως της κατά την παρ.6 του προηγουμένου άρθρου προθεσμίαν κατά τα εν τη επομένη παραγράφω οριζόμενα.
2. Η έφεσις επιδίδεται διά δικαστικού επιμελητού ή παραδίδεται επί αποδείξει προς τον ειρηνοδίκην ή τον πρόεδρον του πρωτοδικείου, όστις διαβιβάζει ταύτην άνευ αναβολής μετά της όλης δικογραφίας εις το αρμόδιον δικαστήριον.
3. Διά την εκδίκασιν της εφέσεως τηρούνται τα άρθρα 51, 52 και 53. Το εφετείον συντίθεται κατά τας διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων.
4. Επί των κατά τα ανωτέρω εκδιδομένων αποφάσεων δύνανται να επανέλθουν κατόπιν αιτήσεως δημότου εκλογέως ή αυτεπαγγέλτως τα εκδόντα αυτάς δικαστήρια, αλλά μόνον προς συμπλήρωσιν ατελείας και ερμηνείαν ασαφείας ή αοριστίας, ως και προς διόρθωσιν προφανών λαθών κατά την αρίθμησιν των ψήφων ή των καθορισμόν της σειράς των εκλεγέντων.
5. Αντίγραφον των αποφάσεων αποστέλλεται παρά χρήμα πρός τον νομάρχην.

Άρθρον 55
Επανάληψιν εκλογής εν περιπτώσει ακυρώσεως.
1. Ακυρωθείσης της εκλογής διά παράβασιν νόμου και διά πλημμελείας εν γένει επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία.
2. Ο νομάρχης εκδίδει πρόγραμμα, δι` ου συγκαλεί τους δημότας εκλογείς προς επανάληψιν της εκλογής ή ψηφοφορίας. Το πρόγραμμα δημοσιεύεται διά τοιχοκολλήσεως δέκα πέντε τουλάχιστον ημέρας προ της ορισθείσης διά την ψηφοφορίαν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ι΄
Αποποίησις και παραίτησις.

Άρθρον 56
Αποποίησις εκλογής.
1. Ο αποποιούμενος την εκλογήν δήμαρχος, πρόεδρος κοινότητος, δημοτικός ή κοινοτικός σύμβουλος οφείλει να δηλώση τούτο εγγράφως εις τον νομάρχην μέχρι της δεκάτης πέμπτης ημέρας από της ημέρας της εγκαταστάσεως των δημοτικών και κοινοτικών αρχών.
2. Ο μη αποποιηθείς την εκλογήν και μη ομώσας τον εν άρθρω 52 του Ν.Δ. 222/1973 (1) όρκον εντός της κατά την προηγουμένην παράγραφον προθεσμίας εκπίπτει αυτοδικαίως του αξιώματος.

Άρθρον 57
Παραίτησις.
Η παραίτησις του δημάρχου, του προέδρου κοινότητος και των δημοτικών και κοινοτικών συμβούλων υποβάλλεται εις τον νομάρχην και καθίσταται οριστική από της αποδοχής αυτής υπό τούτου, εν περιπτώσει δε μη αποδοχής μετά δέκα πέντε ημέρας από της νέας υποβολής παραιτήσεως, επιδιδομένης διά δικαστικού επιμελητού.

Άρθρον 58
Κατάργησις κοινότητος εν περιπτώσει ματαιώσεως εκλογής.
Ματαιωθείσης της εκλογής συμβούλων εν τινι κοινότητι ελλείψει δηλώσεως συνδυασμού υποψηφίων ο νομάρχης εκδίδει αμέσως πρόγραμμα περί επαναλήψεως αυτής. Αν και κατά την νέαν εκλογήν δεν εδηλώθη συνδυασμός υποψηφίων η κοινότης καταργείται διά Πρ. Διατάγματος και ενούται εις τον εγγύτερον δήμον ή κοινότητα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΑ΄
Μερικαί εκλογαί.

Άρθρον 59
Εκλογή νέου δημάρχου.
1. Επί ακυρώσεως δι` έλλειψιν νομίμων προσόντων, αποποιήσεως, παραιτήσεως, εκπτώσεως, θανάτου ή καθ` οιονδήποτε τρόπον κενώσεως της θέσεως του δημάρχου, δήμαρχος εκλέγεται εις των δημοτικών συμβούλων του επιτυχόντος συνδυασμού, διά της απολύτου πλειοψηφίας των συμβούλων του συνδυασμού τούτου.
2. Εις τας περιπτώσεις των άρθρων 53 παρ.1α και 56 παρ.1 και 2 του παρόντος, την πρώτην Κυριακήν από της εγκαταστάσεως των κοινοτικών αρχών, επί πάσης δε άλλης περιπτώσεως εντός δέκα πέντε ημερών από της κενώσεως της θέσεως, οι σύμβουλοι του επιτυχόντος συνδυασμού συνέρχονται εις το δημοτικόν κατάστημα κατόπιν προσκλήσεως και υπό την προεδρίαν του διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγέντος συμβούλου του συνδυασμού, επιδομένης δι` οιουδήποτε δημοσίου ή δημοτικού οργάνου και την προτεραίαν έστω της συνεδριάσεως, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας του κατά σειράν προηγουμένου εν τη αποφάσει του δικαστηρίου και εκλέγει διά μυστικής ψηφοφορίας εν των μελών αυτού, ως δήμαρχον. Αι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 62 του Ν.Δ. 222/1973 έχουν εφαρμογήν και εν προκειμένω.
3. Εάν μετά δύο διαδοχικάς ψηφοφορίας, ουδείς έτυχε της κατά την παράγραφον 1 πλειοψηφίας ενεργείται τρίτη ψηφοφορία, κατ` αυτήν δε θεωρείται εκλεγείς ο τυχών της σχετικής πλειοψηφίας. Πάσαι αι ψηφοφορίαι ενεργούνται κατά την αυτήν συνεδρίασιν. Αν κατά την τρίτην ψηφοφορίαν δύο ή πλείονες έλαβον ίσον αριθμόν ψήφων, ενεργείται μεταξύ τούτων κλήρωσις και εκλέγεται εκείνος του οποίου το όνομα εξήχθη εκ της κληρωτίδος. Τα ονόματα των κληρωσίμων γράφονται εις ομοιόμορφα και ισομεγέθη τεμάχια λευκού χάρτου, περιτυλισσόμενα καταλλήλως καθ` όμοιον τρόπον και ρίπτονται εις κατάλληλον κενόν κυτίον (κληρωτίδα) εκ του οποίου εξάγει το εν ο προεδρεύων του συμβουλίου. Περί πάντων τούτων γίνεται μνεία εις τα πρακτικά.
4. Εάν η συνεδρίασις των συμβούλων ματαιωθή ελλείψει απαρτίας, επαναλαμβάνεται την επομένην Κυριακήν, εφαρμοζομένων των εν παραγράφοις 2 και 3 οριζομένων. Εάν δε και η δευτέρα αύτη συνεδρίασις ματαιώθη ελλείψει απαρτίας, θεωρείται απ` ευθείας εκλεγείς ο διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγείς σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου, εφαρμοζομένων των εν παρ.2 και 3 οριζομένων.
5. Η περί εκλογής του δημάρχου απόφασις των συμβούλων υποβάλλεται εντός διημέρου εις τον νομάρχην, όστις ασκεί επ` αυτής έλεγχον νομιμότητος και αποφαίνεται εντός δεκαημέρου από της λήψεως. Εάν δεν επετεύχθη η εκλογή ή εματαιώθη η συνεδρίασις ελλείψει απαρτίας, τα σχετικά πρακτικά υποβάλλονται εις τον νομάρχην επίσης εντός διημέρου.
6. Ακυρωθείσης της εκλογής του δημάρχου υπό του νομάρχου, οι σύμβουλοι συνέρχονται εκ νέου προς εκλογήν αυτού την πρώτην Κυριακήν μετά δύο ημέρας από της παραλαβής της ακυρωτικής αποφάσεως, τηρουμένης εξ υπαρχής της οικείας διαδικασίας.
7. Κατά το από της εγκαταστάσεως των δημοτικών αρχών μέχρι της οριστικής εκλογής του δημάρχου χρονικόν διάστημα, καθήκοντα δημάρχου εκτελεί ο διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγείς δημοτικός σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου.
8. Κατά το μέχρι της εκλογής του νέου δημάρχου χρονικόν διάστημα, τούτον αναπληροί ο διά περισσοτέρων ψήφων εκλεγείς σύμβουλος του πλειοψηφίσαντος συνδυασμού, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου.

Άρθρον 60
Αναπλήρωσις συμβούλων.
1. Θέσεις δημοτικών και κοινοτικών συμβούλων οπωσδήποτε κενούμεναι πληρούνται διά των αναπληρωματικών. Οι αναπληρωματικοί σύμβουλοι καλούνται υπό του ναμάρχου κατά την σειράν της εκλογής.
2. Εξαντληθέντος του αριθμού των αναπληρωματικών προκηρύσσεται υπό του νομάρχου εκλογή διά την πλήρωσιν των κενών θέσεων εντός δύο μηνών από της κεννώσεως αυτών. Κατά το τελευταίον όμως έτος της δημοτικής και κοινοτικής περιόδου ενεργείται εκλογή μόνον εις ην περίπτωσιν ο αριθμός των συμβούλων περιωρίσθη κάτω του διά την απαρτίαν απαιτουμένου αριθμού μελών του συμβουλίου.
3. Επί αναπληρωματικής εκλογής επιτυχών συνδυασμός θεωρείται ο λαβών την σχετικήν πλειοψηφίαν και εξ αυτού εκλέγονται κατά σειράν ψήφων προτιμήσεως μέχρι συμπληρώσεως του αριθμού των κενών εδρών ως και διπλάσια τούτων αναπληρωματικά μέλη, μη εφαρμοζομένων των περί αντιπροσωπείας της μειοψηφίας διατάξεων.
4. Εις περιπτώσεις αποποιήσεως, παραιτήσεως, θανάτου, εκπτώσεων ή καθ` οιονδήποτε τρόπον κενώσεως θέσεων μελών του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου και μέχρι πληρώσεως των θέσεων τούτων δι` εκλογών, τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια λειτουργούν υπό την ελλιπή σύνθεσίν των, ήτις πάντως δεν δύναται να είναι κατωτέρα του διά την απαρτίαν απαιτουμένου αριθμού μελών του οικείου συμβουλίου.

Άρθρον 61
Εκλογή λόγω διαλύσεως συμβουλίων.
1. Εν περιπτώσει διαλύσεως δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου προκηρύσσεται υπό του νομάρχου εντός μηνός από της διαλύσεως εκλογή νέου συμβουλίου. Κατά τον εκλογήν ταύτην εκλέγονται και αναπληρωματικοί.
2. Τα περί την ενέργειαν της εκλογής καθήκοντα της κοινοτικής αρχής ως και η διεξαγωγή των επειγουσών υπηρεσιακών υποθέσεων ανατίθεται υπό του νομάρχου εις τον γραμματέα της κοινότητος ή εις δημόσιον υπάλληλον.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΒ΄
Κρίσις προϋφισταμένων ανικανοτήτων και μη εκλογιμοτήτων.

Άρθρον 62
Αρμόδια δικαστήρια μετά την επικύρωσιν της εκλογής.
1. Το κατά το άρθρον 50 δικαστήριον του κύρους της εκλογής αποφαίνεται και μετά την επικύρωσιν ταύτης αιτήσει παντός δημότου εκλογέως περί προϋπαρχούσης της εκλογής και υφισταμένης ανικανότητος ή μη εκλογιμότητος εκλεγέντος δημάρχου ή προέδρου κοινότητος και δημοτικού ή κοινοτικού συμβούλου, αν η ανικανότης ή μη εκλογιμότης δεν εκρίθησαν κατά την εκδίκασιν του κύρους της εκλογής. Διαπιστωθείσης διά της αποφάσεως του δικαστηρίου της ανικανότητος ή μη εκλογιμότητος εκλεγέντες δημάρχου, προέδρου κοινότητος ή συμβούλου κηρύσσεται ούτος έκπτωτος υπό του νομάρχου.
2. Η απόφασις του δικαστηρίου εκτίθεται και εκκαλείται κατά τας διατάξεις των άρθρων 53 και 54.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΙΓ΄
Διοίκησις Κοινοτήτων

Άρθρον 63
Εκλογή προέδρου κοινότητος.
1. Κενωθείσης της θέσεως του προέδρου της κοινότητος λόγω αποποιήσεως, εκπτώσεως παραιτήσεως, θανάτου ή δι` οιονδήποτε άλλον λόγον, η εκλογή αυτού ενεργείται ως εν ταις επομέναις παραγράφοις 2-7 ορίζεται.
2. Εις τας περιπτώσεις των άρθρων 53 παρ.1α και 56 παρ.1 και 2 του παρόντος, την πρώτην Κυριακήν από της εγκαταστάσεως των κοινοτικών αρχών, επί πάσης άλλης περιπτώσεως εντός δέκα πέντε ημερών από της κενώσεως της θέσεως, το συμβούλιον συνέρχεται εις το κοινοτικόν κατάστημα κατόπιν προσκλήσεως και υπό την προεδρίαν του διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγέντος συμβούλου του πλειοψηφίσαντος συνδυασμού, επιδιδομένης δι` οιουδήποτε δημοσίου ή κοινοτικού οργάνου και την προτεραίαν έστω της συναδριάσεως, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας του κατά σειράν προηγουμένου εν τη αποφάσει του δικαστηρίου και εκλέγει διά μυστικής ψηφοφορίας εν των μελών αυτού ως πρόεδρον. Αι διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 62 του Ν.Δ. 222/1973 έχουν εφαρμογήν και εν προκειμένω.
3. Πρόεδρος της κοινότητος εκλέγεται ο λαβών την απόλυτον πλειοψηφίαν του νομίμου αριθμού των μελών του συμβουλίου.
4. Εάν, μετά δύο διαδοχικάς ψηφοφορίας, ουδείς έτυχε της κατά την προηγουμένην παράγραφον πλειοψηφίας,ενεργείται τρίτη ψηφοφορία, κατ` αυτήν δε θεωρείται εκλεγείς ο τυχών της σχετικής πλειοψηφίας. Πάσαι αι ψηφοφορίαι ενεργούνται κατά την αυτήν συνεδρίασιν. Αν κατά την τρίτην ψηφοφορίαν δύο ή πλείονες έλαβον ίσον αριθμόν ψήφων ενεργείται μεταξύ τούτων κλήρωσις και εκλέγεται εκείνος του οποίου το όνομα εξήχθη εκ της κληροτίδος. Τα ονόματα των κληρωσίμων γράφονται υπό του γραμματέως της κοινότητος εις ομοιόμορφα και ισομεγέθη τεμάχια λευκού χάρτου, περιτυλισσόμενα καταλλήλως καθ` όμοιον τρόπον και ρίπτονται υπ` αυτού εις κατάλληλον κενόν κυτίαν (κληρωτίδα) εκ του οποίου εξάγει το εν ο προεδρεύων του συμβουλίου. Περί πάντων τούτων γίνεται μνέία εις τα πρακτικά.
5. Εάν η συνεδρίασις του κοινοτικού συμβουλίου ματαιώθη ελλείψει απαρτίας, επαναλαμβάνεται την επομένην Κυριακήν, εφαρμοζομένων των εν παραγράφοις 2 έως 4 οριζομένων. Εάν δε και η δευτέρα αύτη συνεδρίασις ματαιωθή ελλείψει απαρτίας, θεωρείται απ` ευθείας εκλεγείς ο διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγείς σύμβουλος του πλειοψηφίσαντος συνδυασμού, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου, εφαρμοζομένων των εν παρ.2 έως 4 οριζομένων.
6. Η περί εκλογής του προέδρου της κοινότητος απόφασις του κοινοτικού συμβουλίου υποβάλλεται εντός διημέρου εις τον νομάρχην, όστις ασκεί επ` αυτής έλεγχον νομιμότητος και αποφαίνεται εντός δεκαημέρου από της λήψεως. Εάν δεν επετεύχθη εκλογή ή εματαιώθη η συνεδρίασις ελλείψει απαρτίας, τα σχετικά πρακτικά υποβάλλονται εις τον νομάρχην επίσης εντός διημέρου.
7. Ακυρωθείσης της εκλογής του προέδρου υπό του νομάρχου, το κοινοτικόν συμβούλιον συνέρχεται εκ νέου προς εκλογήν αυτού, την πρώτην Κυριακήν μετά δύο ημέρας από της παραλαβής της ακυρωτικής αποφάσεως, τηρουμένης εξ υπαρχής της οικεία διαδικασίας.
8. Κατά το από της εγκαταστάσεως των κοινοτικών αρχών μέχρι της οριστικής εκλογής του προέδρου της κοινότητος χρονικόν διάστημα, καθήκοντα προέδρου εκτελεί ο διά περισσοτέρων ψήφων προτιμήσεως εκλεγείς κοινοτικός σύμβουλος του πλειοψηφίσαντος συνδυασμού, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου.
9. Κατά το μέχρι της εκλογής του νέου προέδρου χρονικόν διάστημα, τούτον αναπληροί ο αντιπρόεδρος, απόντος δε ή κωλυομένου ή ελλείποντος και του αντιπροέδρου, τούτον αναπληροί ο διά περισσοτέρων ψήφων εκλεγείς σύμβουλος του πλειοψηφήσαντος συνδυασμού, εν περιπτώσει δε ισοψηφίας ο κατά σειράν προηγούμενος εν τη αποφάσει του δικαστηρίου.

Άρθρον 64
Εκλογή αντιπροέδρου.
1. Το κοινοτικόν συμβούλιον εκλέγει, διά μυστικής ψηφοφορίας, εν των μελών αυτού ως αντιπρόεδρον της κοινότητος δι` όλην την κοινοτικήν περίοδον.
2. Η εκλογή του αντιπροέδρου ενεργείται την πρώτην Κυριακήν από της εγκαταστάσεως των κοινοτικών αρχών. Η πρόσκλησις προς συνεδρίασιν του συμβουλίου επιδίδεται δι` οιουδήποτε δημοσίου ή κοινοτικού οργάνου και την προτεραίαν έστω της συνεδριάσεως. Η εκλογή αύτη εις τας περιπτώσεις του άρθρου 53 παρ.1α και 56 παρ.1 και 2 ενεργείται εν συνεχεία της εκλογής του προέδρου.
3. Αι διατάξεις του άρθρου 63 παρ.3, 4, 5, 6 και 7 έχουν ανάλογον εφαρμογήν και εν προκειμένω.
4. Κενουμένης της θέσεως του αντιπροέδρου εξ οιουδήποτε λόγου, ενεργείται εκλογή νέου αντιπροέδρου εντός δεκαημέρου.

Άρθρον 65
Μεταβατικαί διατάξεις.
1. Η διενέργεια των πρώτων από της ενάρξεως της ισχύος του παρόντος δημοτικών και κοινοτικών εκλογών, διατάσσεται διά προεδρικού διατάγματος, δι` ου ορίζεται η ημέρα και η διάρκεια της καθ` όλον το Κράτος συγχρόνου ψηφοφορίας, ως και η ημέρα εγκαταστάσεως των εκλεγησομένων νέων δημοτικών και κοινοτικών αρχών. Το διάταγμα δημοσιεύεται διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.
2. Η νέα δημοτική και κοινοτική περίοδος άρχεται από της εγκαταστάσεως των εκλεγησομένων νέων αρχών και λήγει την 31ην Δεκεμβρίου 1978, ως πρώτου έτους της περιόδου ταύτης λογιζομένου του χρονικού διαστήματος από της εγκαταστάσεως των νέων αρχών μέχρι της 31ης Δεκεμβρίου 1975.

Άρθρον 66
1. Από της ενάρξεως του ισχύος του παρόντος και μέχρι της κατά την παρ. 6 του άρθρου 25 προθεσμίας προς δήλωσιν των συνδυασμών, επιτρέπεται η μεταδημότευσις άνευ συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ.7 του άρθρου 22 του Ν.Δ. 222/1973, προκειμένου μόνον διά την υποβολήν υποψηφιότητος κατά τας προσεχείς δημοτικάς και κοινοτικάς εκλογάς. Εις τας διενεργηθησομένας εφεξής εκλογάς, το δικαίωμα τούτο δύναται να ασκηθή από 1ης Αυγούστου μέχρι 15ης Σεπτεμβρίου του έτους διενεργείας των εκλογών.
2. Οι ούτως εγγραφόμενοι δεν αποκτούν δικαίωμα καρπώσεως των βοσκησίμων τόπων του δήμου ή της κοινότητος.

Άρθρον 67
Επιτρέπεται όπως, διά προεδρικού διατάγματος, εκδιδομένου τη προτάσει του Υπουργού Εσωτερικών, κωδικοποιηθούν εις ενιαίον κείμενον νόμου αι ισχύουσαι διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικος περιλαμβανομένων και των του παρόντος νόμου, μεταβαλλομένης της σειράς των άρθρων και παραγράφων εναρμονιζομένων διατάξεων προς αλλήλας διά φρασεολογικής τυπικής αυτών μεταβολής.

Άρθρον 68
Καταργούμεναι διατάξεις.
1. Από της δημοσιεύσεως του παρόντος καταργούνται αι διατάξεις των άρθρων 30, 33, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 53, 54 του Ν.Δ. 222/1973, 12 και 13 του Ν.Δ. 51/1974 (2) και 91 παράγρ.1 εδάφιον β` του Ν.Δ. 356/1974 (3) “περί Κώδικος εισπράξεως δημοσίων εσόδων”, καθ` όσον αφορά εις τα έσοδα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως, εφαρμοζομένων εν προκειμένω των διατάξεων περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.
2. Από της εγκαταστάσεως των εκλεγησομένων νέων δημοτικών και κοινοτικών ερχών καταργούνται αι διατάξεις των άρθρων
α) του Ν.Δ. 51/ 1974 πλήν του άρθρου 14 και
β) 32 και 34 του Ν.Δ. 222/1973 και αίρεται η αναστολή των διατάξεων των άρθρων 72, 76, 101, 106, και 116 παρ.1 έως 5 του αυτού Ν.Δ/τος.

Άρθρον 69
Η ισχύς του παρόντος άρχεται από της δημοσιεύσεως του εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως πλήν των άρθρων 4 και 6 άτινα θα ισχύσουν από της εγκαταστάσεως των, εκ των προσεχών δημοτικών και κοινοτικών εκλογών, αναδειχθησομένων αρχών.

Εν Αθήναι τη 19 Φεβρουαρίου 1975

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΜΙΧΑΗΛ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ