Νόμος 455 ΦΕΚ Α΄277/19.10.1976
Περί επωφελεστέρας αξιοποιήσεως ή διαθέσεως των υπέρ κοινωφελούς σκοπού καταλειφθέντων ή δωρηθέντων περιουσιακών στοιχείων, κατά το άρθρον 109 παρ. 2 του Συντάγματος.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν

Άρθρον 1
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ!!:  ΑΠΟ 1.11.2013 ισχύει ο Ν.4182/2013 (Κώδικας κοινωφελών περιουσιών, σχολαζουσών κληρονομιών)

1. Η κατά την παρ. 2 του άρθρου 109 του Συντάγματος αξιοποίησις ή διάθεσις της καταλειθείσης ή δωρηθείσης υπέρ κοινωφελούς σκοπού περιουσίας υπό τον όρον του αναπαλλοτριώτου ή άλλον τινά περιορισμόν δύναται να γίνη ιδία:
α. Δια της ανοικοδομήσεως επί δανειοδοτήσει και παροχή επί του ακινήτου εμπραγμάτου ασφαλείας ή και τη εφ` ωρισμένονχρόνον εκχωρήσει, εν όλω ή εν μέρει, των προσόδων του προς ασφάλειαν του προς ασφάλειαν και εξυπηρέτησιν του δανείου.
β. Δια της ανοικοδομήσεως δαπάναις τρίτων, εν όλω ή εν μέρει, επί παραχωρήσει εις αυτούς δι` ωρισμένονχρόνον της χρήσεως και της κατά τους κανόνας της τακτικής εκμεταλλεύσεως καρπώσεως του ανεγερθησομένου κτιρίου επί μειωμένωμισθώματι ή επί τω όρω της από κοινού μετά του χρημοτοδότου εκμεταλλεύσεως του ακινήτου.
γ. Δια της ανοικοδομήσεως επί αντιπαροχή ποσοστού εξ αδιαιρέτου επί του ακινήτου και συστάσεως διηρημένων ιδιοκτησιών επί αυτοτελών οροφών ή μερών αυτών ή οικοδομημάτων.
δ. Δια της ενοποιήσεως ομόρων ακινήτων και της εν συνεχεία αξιοποιήσεως του ενιαίου ακινήτου καθ` οιονδήποτε εκ των εν τη παρούση παραγράφω αναφερομένων τρόπων.
ε. Δια της εκποιήσεως και τοποθετήσεως του τιμήματος εις ετέραν μάλλον προσοδοφόρον ή μάλλον ασφαλή επένδυσιν. στ. Δια της ανταλλαγής προς ισάξιον τουλάχιστον περιουσιακόνστοιχείον. ζ. Δια της επενδύσεως καταθέσεων ή κινητών αξιών εις έτερα προσοδοφόρα ή πλέον ασφαλή περιουσιακά στοιχεία.

2. Εάν η καταλειφθείσα ή δωρηθείσα κοινωφελής περιουσία τελή υπό τον όρον της εκποιήσεως, επιτρέπεται η μη εκποίησις ή καθ` οιονδήποτε τρόπον επωφελεστέραναξιοποίησις ταύτης, κατά τας διατάξεις του παρόντος νόμου.

Άρθρον 2
Οσάκις η θέλησις του διαθέτου ή δωρητού, ως προς τον υπ` αυτού ταχθέντα κοινωφελή σκοπόν, δεν δύναται να πραγματοποιηθή εξ οιουδήποτε λόγου καθ` ολοκληρίαν ή κατά το μείζον του περιεχομένου ταύτης, επιτρέπεται η διάθεσις του καταλειφθέντος ή δωρηθέντος προς τον αυτόν ή άλλον κοινωφελή σκοπόν εις την υπό του διαθέτου ή δωρητού καθοριζομένηνπεριοχήν εις την ευρυτέραν ταύτης περιφέρειαν.

Άρθρον 3

1. Το κατά το άρθρον 825 Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας διακστήριον, κατά την διαδικασίαν της εκουσίας δικαιοδοσίας, είναι αποκλειστικώς αρμόδιον, να βεβαιώσει, κατά, το άρθρον 109 παρ. 2 του Συντάγματος, ότι θέλησις του διαθέτου ή του δωρητού δεν δύναται να πραγματοποιηθή, εξ οιουδήποτε λόγου, καθ` ολοκληρίαν ή κατά το μείζον του περιεχομένου ταύτης, ως και αν δύναται να ικανοποιηθήπληρέστερον δια της μεταβολής της εκμεταλλεύσεως. Η αίτησις υποβάλλεται υπό του Υπουργού των Οικονομικών ή του αρμοδίου εκ του σκοπού Υπουργού ή του υπέρ ου η κοινωφελής περιουσία νομικού προσώπου ή πάντος ετέρου προσώπου έχοντος έννομον συμφέρον και ανακοινούται δια της μάλλον κυκλοφορούσης εφημερίδος ή του διοικούντος το κληροδότημα Νομικού Προσώπου και εν μη εκδόσειεφημερίδος,δια τοιχοκολλήσεως εις δημοσίους χώρους.

2. Δια της κατά την παρ. 1 εκδιδομένης αποφάσεως το δικαστήριον αποφαίνεται και περί του τρόπου της επωφελεστέρας αξιοποιήσεως της περιουσίας ή του σκοπού δια τον οποίον πρέπει να διατεθή αύτη. Οι ειδικώτεροι όροι και λεπτομέρειαι της επωφελεστέραςαξιοιποιήσεως ή διαθέσεως προς τον αυτόν ή έτερον κοινωφελή σκοπόν του καταλειφθέντος ή δωρηθέντος ορίζονται, κατόπιν προτάσεως της διοικήσεως του υπέρ ου η περιουσία νομικού προσώπου ή του εκτελεστικού της διαθήκης, δι` αποφάσεως του Υπουργού Οικονομικών και του αρμοδίου κατά περίπτωσιν Υπουργού μετά γνώμην του Συμβουλίου Εθνικών Κληροδοτημάτων, τηρουμένων των διατάξεων του Α.Ν. 2039/1939 “περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των νόμων” περί εκκαθάρσεως και διοικήσεως των εις το Κράτος και υπέρ κοινωφελών σκοπών καταλειποιμένων κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών”, ως ούτος εκάστοτε ισχύει.

3. Αν μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης της προηγούμενης παραγράφου, ο τρόπος αξιοποίησης που επετράπη με αυτήν κατέστη για οποιονδήποτε λόγο ανέφικτος, είναι δυνατή η αξιοποίηση της περιουσίας σύμφωνα με τον τρόπο που περιέγραψε ο διαθέτης ή ο δωρητής, χωρίς να απαιτείται η έκδοση νέας δικαστικής απόφασης.
Σημ.: όπως η παρ.3 προστέθηκε με το άρθρο 25 του Ν.4151/2013 (ΦΕΚ Α 103 29.4.2013)

Άρθρον 4
Η ισχύς του παρόντος άρχεται από της δημοσιεύσεως του εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄ Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 13 Οκτωβρίου 1976

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΤΣΑΤΣΟΣ