ΝΟΜΟΣ 2218/13.6.1994

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α`
ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΣΥΣΤΑΣΗ ΝΟΜΙΚΗ ΜΟΡΦΗ – ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

Άρθρο 1
Σύσταση
Συνιστώνται, ως δεύτερη βαθμίδα οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις (Ν.Α.).Οι Ν.Α. έχουν προορισμό την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της περιφέρειάς τους. Οι Ν.Α. δεν ασκούν εποπτεία στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης βαθμίδας (Ο.Τ.Α.), και δεν θίγουν τις αρμοδιότητές τους. Μεταξύ των δύο βαθμίδων τοπικής αυτοδιοίκησης δεν υφίσταται ιεραρχική σχέση.

Άρθρο 2
Νομική μορφή – `Όρια – `Έδρα – `Όνομα

1. Οι Ν.Α. είναι αυτοδιοικούμενα κατά τόπο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.

2. Η περιφέρεια κάθε Ν.Α. συμπίπτει με την περιφέρεια του νομού και έδρα της είναι η πρωτεύουσα του νομού.Η ονομασία κάθε Ν.Α. αποτελείται από τις λέξεις “νομαρχιακή αυτοδιοίκηση και το όνομα του αντίστοιχου νομού.Κατ` εξαίρεση, οι Νομαρχίες Αθηνών, Ανατολικής Αττικής, Δυτικής Αττικής και Πειραιώς αποτελούν ξεχωριστές Ν.Α. με περιφέρεια, ονομασία και έδρα τις αντίστοιχες των νομαρχιών αυτών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.7του άρθρου 1 του Ν.2240/1994 (Α 153)

3. Η σφραγίδα της Ν.Α. αποτελείται από τρείς υπάλληλους και ομόκεντρους κύκλους, από τους οποίους ο εξωτερικός έχει διάμετρο 0,04μ.. Στον εσωτερικό κύκλο τίθεται το έμβλημα της Ελληνικής Δημοκρατίας, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 48/1975 (ΦΕΚ 108 Α`), στο δεύτερο κύκλο αναγράφεται με κεφαλαία γράμματα το όνομα της Ν.Α. και στον εξωτερικό οι λέξεις “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ”.

Άρθρο 3
Αρμοδιότητες

1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων νομαρχιακού επιπέδου ανήκει στις Ν.Α.. Στις Ν.Α. περιέρχονται όλες οι “σχετικές” Αρμοδιότητες τωννομαρχώνκαι των νομαρχιακών υπηρεσιών, με εξαίρεση τις Αρμοδιότητες σε θέματαδημόσιας περιουσίας και τις Αρμοδιότητες:
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου 5 τουΝ.2240/1994 (Α 153)
α. Των Υπουργείων Εθνικής `Άμυνας, Εξωτερικών, Οικονομικών και Δικαιοσύνης.

β. Της εποπτείας των Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού του Υπουργείου Εσωτερικών.

γ. Της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας.

δ. των Κέντρων Ελέγχου και Πιστοποίησης Πολλαπλασιαστικού Υλικού και Ελέγχου Λιπασμάτων (Κ.Ε.Π.Π.Υ.Ε.Λ.), των Αμπελουργικών Φυτωρίων, των Δενδροκομικών Σταθμών, των Κρατικών Κτημάτων και των Συνοριακών Σταθμών Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (Σ.Υ.Κ.Ε.) του Υπουργείου Γεωργίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου 11 τουΝ.2325/1995 (Α 153)
Σχετικό:  υπ` αριθμ. 1333/2009 απόφαση ΣΤΕ.

2. Οι Αρμοδιότητες της προηγούμενης παραγράφου αρχίζουν να ασκούνται από τα όργανα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των εσωτερικών οργανισμών, οργάνωσης και λειτουργίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 30 και 39 του νόμου αυτού, με εξαίρεση τις Αρμοδιότητες των διατάξεων για το “Δημοκρατικό Προγραμματισμό” του άρθρου 22 παράγραφος 1 και των άρθρων 70 έως 74 του ν. 1622/1986 (ΦΕΚ 92 Α`), οι οποίες ασκούνται από τα όργανα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης από την, κατά το άρθρο 39 παράγραφος 16, έναρξη λειτουργίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Σημ.: όπως η παρ.2 προστέθηκε με την παρ.2 του άρθρου 5 του Ν.2240/1994 (Α 153
Σχετικό:  παρ.15 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)

3. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου υπουργού, μπορούν να μεταβιβάζονται στις Ν.Α. Αρμοδιότητες της κρατικής διοίκησης εκτός των αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, οι οποίες εναρμονίζονται με το χαρακτήρα, τη φύση και την αποστολή τους, καθώς και οι αναγκαιούντες πόροι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών.Οι Αρμοδιότητες αυτές ασκούνται από τις Ν.Α. μόνο μέσα στα εδαφικά τους όρια. Με όμοια διατάγματα και με τις ίδιες προϋποθέσεις, Αρμοδιότητες που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς κοινής ωφέλειας μπορεί να μεταβιβάζονται στη Ν.Α. μετά από σύμφωνη γνώμη του διοικητικού συμβουλίου τους.

Σημ.: όπως  αναριθμήθηκε με την παρ.2 του άρθρου 5 του Ν.2240/1994 (Α 153)

4. Διατάξεις της νομοθεσίας, που προβλέπουν τη γνωμοδότησησυλλογικού οργάνου για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της παραγράφου 1,εφαρμόζονται αναλόγως για την άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων από τις Ν.Α.. Η συγκρότηση των συλλογικών οργάνων γίνεται από τα αρμόδια όργανα τηςΝ.Α. με ανάλογη εφαρμογή των αντίστοιχων διατάξεων.Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται ύστερα από πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού, μπορεί να καταργούνται ή να τροποποιούνται οι διατάξεις που προβλέπουν τη σύσταση, τη σύνθεση, τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις Αρμοδιότητες των ανωτέρω γνωμοδοτικών οργάνων.

Σημ.: όπως  αναριθμήθηκε με την παρ.2 του άρθρου 5 του Ν.2240/1994 (Α 153)

5. Οι Ν.Α. μπορούν να αναθέτουν την άσκηση αρμοδιοτήτων τους σε Ο.Τ.Α. ή σε Συμβούλια περιοχής, ύστερα από αίτησή τους. Η ανάθεση γίνεται με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου (Ν.Σ.) που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών του. Με την απόφαση ανάθεσης μπορεί να καθορίζονται όροι για την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών.

Σημ.: όπως  αναριθμήθηκε με την παρ.2 του άρθρου 5 του Ν.2240/1994 (Α 153)

6. Σε περίπτωση πολέμου, επιστράτευσης, θεομηνίας ή άμεσης και επείγουσας κοινωνικής ανάγκης, που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή υγεία ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της χώρας και ύστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο κατά περίπτωση αρμόδιος υπουργός μπορεί να παρέχει διαταγές, εντολές ή οδηγίες απευθείας προς τις υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες για το σκοπό αυτόν θεωρείται ότι υπάγονται σε αυτόν.
Σημ.: όπως η παρ.6 προστέθηκε με την παρ.3 του άρθρου 5 του Ν.2240/1994
Σχετικό:  παρ.5 του άρθρου 12 του Ν.2307/1995 (Α 113)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΟΡΓΑΝΑ – ΕΚΛΟΓΗ

Άρθρο 4
Όργανα και σύνθεση

1. `Όργανα των Ν.Α. είναι το νομαρχιακό συμβούλιο (Ν.Σ.), οι νομαρχιακές επιτροπές (Ν.Ε.) και ο νομάρχης.

2. Τα μέλη του Ν.Σ. εκλέγονται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία. Ο αριθμός των μελών του Ν.Σ.. είναι 21 για όσες Ν.Α. έχουν πληθυσμό έως 100.000 κατοίκους, 25 για όσες έχουν από 100.001 έως 150.000 κατοίκους, 31 για όσες έχουν από 150.001 έως 200.000 κατοίκους και 37 για όσες έχουν περισσότερους από 200.000 κατοίκους. Στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνεται ο νομάρχης.Ο αριθμός των μελών κάθε Ν.Σ. προσδιορίζεται με βάση τον πραγματικό πληθυσμό της Ν.Α., όπως αυτός προκύπτει από την τελευταία απογραφή.
Κατ` εξαίρεση ο αριθμός των μελών των Νομαρχιακών Συμβουλίων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Δωδεκανήσου και Κυκλάδων είναι 41 και 43 αντίστοιχα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου6 του Ν.2240/1994 (Α 153)Η θητεία των μελών του Ν.Σ. είναι τετραετής.

3. Ο αριθμός των Ν.Ε. είναι 3, 4, 5 ή 6 αντίστοιχα για τις Ν.Α. με 21 μέλη, 25 μέλη, 31 μέλη και 37 και άνω μέλη του Ν.Σ..
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Το Ν.Σ. μπορεί με απόφασή του, που λαμβάνεται με αυξημένη πλειοψηφία 3/5του όλου αριθμού των μελών του, να περιορίζει τον αριθμό των Ν.Ε. όχιόμως κάτω των τριών (3).Κάθε Ν.Ε. αποτελείται από τον πρόεδρό της και 2 ή 4 μέλη, που καθορίζονται με απόφαση του Ν.Σ..Πρόεδρος κάθε Ν.Ε. ορίζεται από το νομάρχη ένα από τα μέλη του Ν.Σ.. Η θητεία του προέδρου της Ν.Ε. είναι διετής.Τα υπόλοιπα μέλη των Ν.Ε. εκλέγονται από το Ν.Σ. μεταξύ των μελών του. Τα μισά από τα εκλεγόμενα μέλη προέρχονται από τη μειοψηφία του Ν.Σ..Η θητεία των μελών των Ν.Ε. είναι διετής.Τα μέλη της Ν.Ε., εκτός του προέδρου της, μπορούν να ανακληθούν με απόφαση του Ν.Σ. ύστερα από πρόταση του νομάρχη ή αριθμού μελών του Ν.Σ., ίσου με το διπλάσιο του αριθμού των μελών της αντίστοιχης Ν.Ε.. Ο Πρόεδρος της Ν.Ε. μπορεί να ανακληθεί με απόφαση του Ν.Σ, ύστερα από εισήγηση του νομάρχη.

4. Νομάρχης εκλέγεται ο υποψήφιος νομάρχης του επιτυχόντος συνδυασμού. Η θητεία του νομάρχη είναι τετραετής.

5. Σε κάθε Ν.Α. λειτουργεί ως γνωμοδοτικό όργανο οικονομική και κοινωνική επιτροπή, που συγκροτείται από εκπροσώπους:α. Της Τοπικής `Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων.β. Των οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων.γ. Των Επιμελητηρίων και των επιστημονικών οργανώσεων.δ. Των συνεταιριστικών οργανώσεων.ε. Των εργαζομένων στη Ν.Α..

6. Η οικονομική και κοινωνική επιτροπή:α. Γνωμοδοτεί στο νομαρχιακό συμβούλιο για το μεσοχρόνιο και το ετήσιο νομαρχιακό αναπτυξιακό πρόγραμμα.β. Εξετάζει τα προβλήματα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες του νομού και διατυπώνει γνώμη για την επίλυση των προβλημάτων και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων αυτών.γ. Μελετά θέματα σχετικά με την ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης και διατυπώνει γνώμη για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων καιδ. διατυπώνει γνώμη στα θέματα που παραπέμπονται σε αυτήν για γνωμοδότηση από το νομαρχιακό συμβούλιο.

7. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, ορίζονται τα θέματα εκπροσώπησης των Οργανώσεων της παρ. 5, της εκλογής και του χρόνου έναρξης και λήξης της θητείας τους, της ανακλήσεως ή αντικαταστάσεώς τους, της συγκροτήσεως σε σώμα και της λειτουργίας της επιτροπής, της αποζημιώσεως των μελών της για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία της.

Άρθρο 5
Νομαρχιακή περίοδος – Εκλογή οργάνων

1. Οι εκλογές για την ανάδειξη του νομάρχη και των μελών του Ν.Σ. γίνονται κάθε τέσσερα (4) χρόνια ταυτόχρονα με τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές, στα ίδια εκλογικά τμήματα, με τις ίδιες εφορευτικές επιτροπές και τους ίδιους αντιπροσώπους και εφόρους αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής.Οι εκλογές διενεργούνται ταυτόχρονα σε ολόκληρη την επικράτεια. “Η προεκλογική περίοδος για τις εκλογές αυτές αρχίζει τριάντα (30) ημέρες πριν τη διενέργειά τους. Κατά τη διάρκειά της εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 97 του π.δ/τος 92/1994”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Η εγκατάσταση του νομάρχη και των μελών του Ν.Σ. γίνεται την 1η Ιανουαρίου του επόμενου, από την εκλογή, έτους και η θητεία τους λήγει στις 31 Δεκεμβρίου του τέταρτου έτους.Αν έως την ημέρα εγκατάστασης δεν έχει επικυρωθεί τελεσίδικα η εκλογή, η εγκατάσταση γίνεται την 11η π.μ. ώρα της 10ης ημέρας από την επικύρωση των αποτελεσμάτων της εκλογής. Η θητεία των παλαιών αρχών παρατείνεται ώσπου να αναλάβουν οι νέες.

3. Εκλογικό δικαίωμα έχουν οι δημότες εκλογείς των δήμων και των κοινοτήτων, που περιλαμβάνονται στην περιφέρεια της Ν.Α..Κατά τα λοιπά, για την απόκτηση, τη στέρηση, την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, τις κυρώσεις για τη μη άσκησή του, καθώς και για τους εκλογικούς καταλόγους ισχύουν οι διατάξεις της εκλογικής νομοθεσίας.

4. Εκλογείς κοινοτήτων, που τις διάφορες εποχές του χρόνου αλλάζουν ομαδικά διαμονή, είτε μέσα στην περιφέρεια της ίδιας Ν.Α. είτε στην περιφέρεια άλλης Ν.Α., ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο ή στην κοινότητα που διαμένουν την ημέρα της ψηφοφορίας και ψηφίζουν τους συνδυασμούς και υποψηφίους συμβούλους της Ν.Α., στην περιφέρεια της οποίας υπάγεται ο δήμος ή η κοινότητα, στους εκλογικούς καταλόγους των οποίων είναι γραμμένοι, κατ` ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 45 του προεδρικού διατάγματος 353/1993 (ΦΕΚ 152) “Κωδικοποίηση σε ενιαίο κείμενο των διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών.

5. Νομάρχης και μέλος του Ν.Σ. μπορεί να εκλεγεί δημότης εκλογέας δήμου ή κοινότητας της περιφέρειας της Ν.Α. που έχει συμπληρώσει το 23ο έτος της ηλικίας του κατά την ημέρα της διενέργειας των εκλογών.Ειδικά για την υποβολή υποψηφιότητας επιτρέπεται η μεταδημότευση σε Ο.Τ.Α. της περιφέρειας της Ν.Α. στης οποίας τους εκλογικούς καταλόγους είναι γραμμένος ο υποψήφιος χωρίς τη συνδρομή της προϋπόθεσης της διετούς κατοικίας. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί μέχρι την προηγούμενη ημέρα της λήξης της προθεσμίας υποβολής υποψηφιοτήτων.

Άρθρο 6
Κωλύματα και ασυμβίβαστα

1. “Δικαστικοί λειτουργοί, αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και θρησκευτικοί λειτουργοί των γνωστών θρησκειών δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι Πρόεδροι Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης,νομάρχες, νομαρχιακοί σύμβουλοι, δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων, δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι και πάρεδροι.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 τουάρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)
Δημόσιοι υπάλληλοι, με εξαίρεση τους εκπαιδευτικούς, υπάλληλοι νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται στο άρθρο 1 του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65 Α`), καθώς και υπάλληλοι Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι νομάρχες ή νομαρχιακοί σύμβουλοι στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, στην περιφέρεια της οποίας υπηρέτησαν ως προϊστάμενοι οργανικής μονάδας σε επίπεδο διεύθυνσης και γενικής διεύθυνσης κατά τη διάρκεια του έτους διενέργειας των εκλογών για την ανάδειξη των αρχών των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  άνω με την παρ.3 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Σύμπτωση στο ίδιο πρόσωπο της ιδιότητας αιρετού οργάνου στον πρώτο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης και στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση αποκλείεται.(Επανεκλογή του ίδιου προσώπου στο αξίωμα του νομάρχη επιτρέπεται μία φορά μόνο).
Σχετικό:  το ΠΔ 410/1995 (Δημοτικός Κώδικας).
*** ΠΡΟΣΟΧΗ: Με την παρ.6 άρθρ.4 Ν.3345/2005,ορίζεται ότι:”6. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του όρθρου 6 του ν. 2218/1994 (ΦΕΚ 90Α`), όπως έχει κωδικοποιηθεί αντιστοίχως με το όρθρο 21 του Π.δ. 30/1996 (ΦΕΚ
21 Α`), καταργείται”.

2. `Όσοι συνδέονται με τη Ν.Α. με οποιαδήποτε σύμβαση που έχει οικονομικό περιεχόμενο δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι νομάρχες ή μέλη Ν.Σ.. Το κώλυμα αυτό υπάρχει και για τα μέλη της διοίκησης ή συμβούλους εμπορικών εταιρειών ή επιχειρήσεων που συνδέονται με τη Ν.Α. με οποιαδήποτε σύμβαση. Το κώλυμα εκλογιμότητας και το ασυμβίβαστο της παραγράφου αυτής δεν ισχύει για τους αντιπροσώπους της Ν.Α. σε επιχειρήσεις στις οποίες αυτή μετέχει με οποιονδήποτε τρόπο.

3. Το αξίωμα του νομάρχη δεν είναι ασυμβίβαστο με την ιδιότητα του δικηγόρου. Οποιαδήποτε επαγγελματική δραστηριότητα του νομάρχη αναστέλλεται κατά τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων του.

Σχετικό:  υπ`αριθμ. 3386/2010 απόφαση ΣΤΕ.

4. Το κώλυμα που προβλέπεται στις παραγράφους 1 και 2 παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα στα οποία συντρέχει, παραιτηθούν από τη θέση τους πριν από την ημέρα της ανακηρύξεως των υποψηφίων ή πριν από την 1η Ιανουαρίου του έτους διενέργειας των εκλογών, αν πρόκειται για υπαλλήλους, προϊσταμένους οργανικών μονάδων. Η παραίτηση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή στον πρόεδρο πρωτοδικών, ο οποίος την αποστέλλει αμέσως στην αρχή ή το όργανο που είναι αρμόδιο να την αποδεχθεί. Η παραίτηση θεωρείται ότι έχει γίνει δεκτή από τη στιγμή της επίδοσής της. Ειδικές διατάξεις νόμων, που απαγορεύουν την υποβολή η την αποδοχή της παραιτήσεως των προσώπων που προβλέπει η παράγραφος 1 ή που περιορίζουν το δικαίωμά τους να παραιτηθούν ή την αρμοδιότητα της αρχής να αποδεχθεί την παραίτησή τους, δεν θίγονται από τις διατάξεις αυτής της παραγράφου. “Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζεται για τους θρησκευτικούς λειτουργούς.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)

5. Νομάρχης ή μέλος Ν.Σ., που αποδέχεται οποιοδήποτε από τα καθήκοντα ή έργα που αναφέρονται σε αυτό το άρθρο ή καθίσταται δημότης σε δήμο ή κοινότητα άλλης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμά του. Η διαπίστωση της ύπαρξης του ασυμβίβαστου και η έκπτωση γίνεται με πράξη του γενικού γραμματέα της οικείας περιφέρειας.
Σχετικό:  ΠΔ 30/1996 άρθρ. 21

Άρθρο 7
Υποψηφιότητες – Κατάρτιση και ανακήρυξη συνδυασμών

1. Η εκλογή του νομάρχη και των μελών του Ν.Σ. γίνεται κατά συνδυασμούς, υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται. Κανείς δεν μπορεί να μετέχει σε περισσότερους από έναν συνδυασμούς.

2. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει έναν υποψήφιο νομάρχη και υποψήφιους για μέλη του Ν.Σ.. Ο αριθμός των υποψηφίων συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των μελών του νομαρχιακού συμβουλίου. Ο αριθμός αυτός μπορεί να αυξηθεί κατά τριάντα τοις εκατό (30%) το πολύ. Το κλάσμα που προκύπτει δεν λαμβάνεται υπόψη. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει έναν τουλάχιστον υποψήφιο από κάθε επαρχία. Οι υπόλοιποι υποψήφιοι κατανέμονται στις επαρχίες, ανάλογα με τον πραγματικό πληθυσμό τους, όπως αυτός προκύπτει από την τελευταία απογραφή.Μέτρο για τον υπολογισμό του αριθμού υποψηφίων κάθε επαρχίας είναι το πηλίκο της διαίρεσης του πραγματικού πληθυσμού των κατοίκων της Ν.Α. δια του συνολικού αριθμού των μελών του Ν.Σ., που προκύπτει μετά την αφαίρεση αριθμού υποψηφίων ίσου με τον αριθμό των επαρχιών.Το πηλίκο της διαίρεσης του πραγματικού πληθυσμού κάθε επαρχίας δια του μέτρου υπολογισμού των υποψηφίων αποτελεί τον αριθμό των υποψηφίων που αναλογεί σε κάθε επαρχία.Οι θέσεις υποψηφίων που απομένουν αδιάθετες προστίθενται ανά μία, ώσπου να συμπληρωθεί ο συνολικός αριθμός των μελών του Ν.Σ. στις επαρχίες που παρουσιάζουν, κατά σειρά, το μεγαλύτερο υπόλοιπο. Σε περίπτωση ίσου αριθμού υπολοίπου ενεργείται κλήρωση. Ο αριθμός των υποψηφίων κάθε επαρχίας ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται μέχρι 10 Σεπτεμβρίου του έτους διενέργειας των εκλογών για την ανάδειξη των αρχών της Ν.Α.. Υποψήφιος επαρχίας μπορεί να είναι μόνο δημότης εκλογέας δήμου ή κοινότητας της επαρχίας αυτής.
2α. Κατ` εξαίρεση των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου στις Ν.Α. με επαρχεία οι συνδυασμοί περιλαμβάνουν για κάθε επαρχείο αριθμό υποψήφιων συμβούλων ως εξής:Τρεις (3) για όσα έχουν πληθυσμό μέχρι 5.000 κατοίκους, πέντε (5) για όσα έχουν πληθυσμό από 5.001 μέχρι 20.000 κατοίκους και εφτά (7) για όσα έχουν πληθυσμό 20.001 κατοίκους και άνω.Ο αριθμός αυτός των υποψηφίων μπορεί να αυξάνεται μέχρι ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).Οι υπόλοιποι υποψήφιοι μέχρι τη συμπλήρωση του συνολικού αριθμού υποψηφίων της Ν.Α. κατανέμονται μόνο στις υπόλοιπες επαρχίες της, ανάλογα με τον πραγματικό πληθυσμό τους.

3. Ο συνδυασμός καταρτίζεται με γραπτή δήλωση, που υπογράφουν όλοι οι υποψήφιοι που τον αποτελούν. Στη δήλωση του συνδυασμού η σειρά των υποψηφίων καθορίζεται με τον εξής τρόπο: Πρώτος γράφεται ο υποψήφιος νομάρχης και ακολουθούν, με αλφαβητική σειρά, προηγουμένου του επωνύμου τους, οι λοιποί υποψήφιοι του συνδυασμού. Δίπλα ή κάτω από το ονοματεπώνυμο του υποψήφιου νομάρχη γράφεται σχετική ένδειξη. Αν δεν αναγραφεί ένδειξη, ο πρώτος υποψήφιος του συνδυασμού θεωρείται υποψήφιος νομάρχης.Στη δήλωση επισυνάπτεται για κάθε υποψήφιο του συνδυασμού:α. Πιστοποιητικό εγγραφής στο γενικό μητρώο των δημοτών (δημοτολόγιο) και στον εκλογικό κατάλογο δήμου ή κοινότητας της Ν.Α. στην οποία είναι υποψήφιος,β. υπεύθυνη δήλωση του υποψηφίου, ότι δεν έχει στερηθεί τα πολιτικά του δικαιώματα ή ότι έληξε η πρόσκαιρη αποστέρηση των δικαιωμάτων αυτών ή θα έχει λήξει την ημέρα της εκλογής για την οποία θέτει υποψηφιότητα καιγ. έντυπο παράβολο ή διπλότυπο είσπραξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. που να αποδεικνύει κατάθεση χρηματικού ποσού δραχμών είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000).

4. Η δήλωση επιδίδεται από τον υποψήφιο νομάρχη ή με δικαστικό επιμελητή, ύστερα από παραγγελία των προσώπων που την υποβάλλουν ή του υποψήφιου νομάρχη στο γραμματέα του αρμόδιου πρωτοδικείου, είκοσι (20) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία. Έως τη λήξη αυτής της προθεσμίας επιτρέπεται μόνο να συμπληρωθεί ο συνδυασμός έως τον επιτρεπόμενο αριθμό των υποψήφιων συμβούλων, με συμπληρωματική δήλωση του υποψήφιου νομάρχη. Στη δήλωση αυτή επισυνάπτονται τα στοιχεία που προβλέπει η παράγραφος 3, καθώς και γραπτή αποδοχή του προσώπου που προτείνεται. Μετά τη λήξη της εικοσαήμερης προθεσμίας που απαιτείται για την επίδοση στο πρωτοδικείο, καμία μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που πέθαναν.Αρμόδιο πρωτοδικείο είναι το μοναδικό πολυμελές πολιτικό πρωτοδικείο της Ν.Α. ή το πολυμελές πρωτοδικείο της έδρας της. Το Πρωτοδικείο Αθηνών είναι αρμόδιο και για τις Ν.Α. Ανατολικής και Δυτικής Αττικής.

5. Στη δήλωση μπορεί να ορίζεται όνομα και έμβλημα του συνδυασμού. Απαγορεύεται να ορίζεται ή να χρησιμοποιείται ως όνομα ή ως έμβλημα οποιοδήποτε σύμβολο θρησκευτικής λατρείας, η σημαία ή άλλο παρόμοιο σύμβολο κράτους ή σημείο ιδιαίτερης ευλάβειας, όνομα ή έμβλημα πολιτικής οργανώσεως, φωτογραφία προσώπου που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό και κάθε έμβλημα που χρησιμοποιείται ή χρησιμοποιήθηκε από το κράτος.Αν γίνουν περισσότερες δηλώσεις με το ίδιο όνομα ή έμβλημα, δικαίωμα χρήσεως έχει όποιος το έχει δηλώσει πρώτος.Σε περίπτωση παράβασης των ανωτέρω διατάξεών και εφόσον η παράβαση βεβαιωθεί από το αρμόδιο πρωτοδικείο, τότε η δήλωση είναι απαράδεκτη.

6. Αν δεν έχει τηρηθεί κάποια από τις διατυπώσεις ή δεν υπάρχει κάποια από τις προϋποθέσεις ή κάποιο από τα στοιχεία που προβλέπουν οι παράγραφοι 2 και 3 και αυτό βεβαιωθεί από το αρμόδιο πρωτοδικείο, η δήλωση είναι απαράδεκτη. Ειδικότερα, αν έχει συνταχθεί η δήλωση του συνδυασμού, που προβλέπει η παράγραφος 3, με διαφορετικό τρόπο, δεν είναι απαράδεκτη, εφόσον περιλαμβάνει ρητή δήλωση που ορίζει τον υποψήφιο νομάρχη. Απαράδεκτη είναι και η εκπρόθεσμη δήλωση, καθώς και η δήλωση που περιλαμβάνει λιγότερους υποψήφιους από το ελάχιστο όριο.

7. Τη δέκατη πέμπτη ημέρα πριν από την ψηφοφορία το αρμόδιο πρωτοδικείο ανακηρύσσει σε δημόσια συνεδρίαση τους συνδυασμούς που έχουν δηλωθεί νόμιμα και έγκαιρα. Το πρωτοδικείο κοινοποιεί αμέσως τις σχετικές αποφάσεις στο νομάρχη, ο οποίος στέλνει αμέσως σε κάθε δήμο ή κοινότητα πίνακα των συνδυασμών που έχουν ανακηρυχθεί.

8. Υποψήφιος σύμβουλος που πέθανε, επιτρέπεται να αντικατασταθεί με δήλωση του υποψήφιου νομάρχη ακόμη και αν έχει περάσει η προθεσμία της παρ. 4. Στη δήλωση επισυνάπτονται τα στοιχεία που ορίζει η παρ. 3, καθώς και η γραπτή αποδοχή του προσώπου που προτείνεται. Το αρμόδιο δικαστήριο ανακηρύσσει αμέσως τον αντικαταστάτη υποψήφιο.

9. Σε περίπτωση θανάτου υποψήφιου νομάρχη, τη θέση του στο συνδυασμό καταλαμβάνει είτε νέος υποψήφιος είτε ένας οπό τους υποψήφιους συμβούλους του συνδυασμού, ύστερα από δήλωση της πλειοψηφίας των υποψηφίων. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται αναλογικά η διάταξη της προηγούμενης παραγράφου. Τη θέση υποψήφιου νομάρχη που δεν αντικαταστάθηκε, καταλαμβάνει όποιος σύμβουλος του συνδυασμού λάβει τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως.

10. Συνδυασμός, που περιέχει αριθμό υποψήφιων συμβούλων μικρότερο από το ελάχιστο όριο, εξαιτίας θανάτου υποψηφίων του, μετέχει στην εκλογή.

11. Κάθε συνδυασμός έχει δικαίωμα να ορίσει έναν αντιπρόσωπο και έναν αναπληρωτή του σε κάθε εκλογικό τμήμα, με γραπτή δήλωση του υποψήφιου νομάρχη. Επίσης, κάθε συνδυασμός έχει δικαίωμα να διορίζει πληρεξούσιο με συμβολαιογραφική δήλωση του υποψήφιου νομάρχη. Ο πληρεξούσιος ενεργεί για λογαριασμό του συνδυασμού οτιδήποτε μπορεί, σύμφωνα με το νόμο, να ενεργήσει ο υποψήφιος νομάρχης κατά τη διεξαγωγή της εκλογής. Στην περίπτωση του τρίτου εδαφίου της παρ. 9 ο διορισμός των αντιπροσώπων και του πληρεξουσίου γίνεται με δήλωση της πλειοψηφίας των υποψηφίων του συνδυασμού.Οι υποψήφιοι, οι αντιπρόσωποι των συνδυασμών και οι αναπληρωτές τους έχουν δικαίωμα να είναι παρόντες κατά τη διάρκεια όλης της διαδικασίας της εκλογής μέχρι να σφραγιστούν οι σάκοι και να υποβάλλουν κάθε είδους παρατηρήσεις και ενστάσεις.

12. Δεν μπορούν να διοριστούν ως αντιπρόσωποι ή πληρεξούσιοι συνδυασμών, νομάρχες, δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων, μέλη νομαρχιακού συμβουλίου, δημοτικοί και κοινοτικοί σύμβουλοι, όποιοι δεν έχουν το δικαίωμα να εκλέγουν, και όλοι όσοι δεν μπορούν να εκλεγούν σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 6, εκτός αν παραιτηθούν από τη θέση τους πριν από την ημέρα της ανακηρύξεως των συνδυασμών. Για την παραίτηση και την αποδοχή της εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 6.

13. Στις προθεσμίες που προβλέπονται στο νόμο αυτόν δεν υπολογίζεται η ημέρα της ψηφοφορίας. Η προθεσμία λήγει την 24.00 ώρα της τελευταίας ημέρας της έστω και αν είναι ημέρα αργίας.

Άρθρο 8
Ψηφοδέλτια – Φάκελοι – Εφαρμογή διατάξεων νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών

1.Τα ψηφοδέλτια έχουν σχήμα ορθογώνιο, είναι μόνο έντυπα με τυπογραφικά στοιχεία μελανής απόχρωσης, ή δε απόχρωση του χαρτιού των ψηφοδελτίων και οι διαστάσεις τους καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.4 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)Ψηφοδέλτιο που δεν είναι έντυπο είναι άκυρο.

2. Οι συνδυασμοί οφείλουν να τυπώσουν τα ψηφοδέλτια και να παραδώσουν στο νομάρχη οκτώ (8) τουλάχιστον ημέρες πριν από την ψηφοφορία, με απόδειξη, σε αριθμό επαρκή για τις ανάγκες των εκλογικών τμημάτων της περιφέρειάς τους.Ο νομάρχης οφείλει να εφοδιάσει κάθε εφορευτική επιτροπή των εκλογικών τμημάτων της περιφέρειάς του με ψηφοδέλτια, που υπερβαίνουν τον αριθμό των εκλογέων που είναι γραμμένοι στο εκλογικό τμήμα κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον. Οι διατάξεις του άρθρου 67 του π.δ. 353/1993 εφαρμόζονται αναλόγως και στις εκλογές της Ν.Α..

3. Στο επάνω μέρος του ψηφοδελτίου σημειώνεται το έμβλημα και το όνομα του συνδυασμού που έχουν δηλωθεί και κάτω από αυτά το επώνυμο, το όνομα και το πατρώνυμο του υποψήφιου νομάρχη και στη συνέχεια το επώνυμο, το όνομα και το πατρώνυμο των υποψήφιων συμβούλων με αλφαβητική σειρά και η επαρχία ή το επαρχείο για την οποία ή το οποίο είναι υποψήφιος. Δίπλα ή και κάτω από το επώνυμο του υποψήφιου νομάρχη σημειώνεται η σχετική ένδειξη. Εγγραφές και διαγραφές δεν επιτρέπονται και αν γίνουν έχουν ως αποτέλεσμα την ακυρότητα του ψηφοδελτίου.

4. Ο εκλογέας στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις με 21μελή και 25μελή νομαρχιακά συμβούλια εκφράζει την προτίμησή του προς έναν ή δύο υποψηφίους. Στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις με 31μελή νομαρχιακά συμβούλια ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμηση του προς έναν, δύο ή τρεις υποψηφίους. Στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις με 37μελή και άνω νομαρχιακά συμβούλια, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του προς έναν, δύο, τρείς ή τέσσερις υποψηφίους.
Η προτίμηση του εκλογέα εκφράζεται με σταυρό, που σημειώνεται με μολύβι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης ή με μελάνι των ίδιων αποχρώσεων, δίπλα στο ονοματεπώνυμο κάθε υποψηφίου. Σταυρός προτίμησης που σημειώνεται με διαφορετικό τρόπο δεν λαμβάνεται υπόψη και η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου ελέγχεται, σύμφωνα με τη διάταξη της περιπτώσεως γ` της επόμενης παραγράφου.Ψηφοδέλτιο που δεν φέρει σταυρό προτίμησης ή περιέχει περισσότερους σταυρούς προτίμησης, θεωρείται έγκυρο, δεν λαμβάνεται όμως υπόψη κανένας σταυρός. Για τον υποψήφιο νομάρχη δεν χρειάζεται σταυρός προτίμησης και, αν σημειωθεί, δεν συνεπάγεται ακυρότητα του ψηφοδελτίου.

5. Εκτός από τις περιπτώσεις ακυρότητας, τις οποίες προβλέπουν οι παρ. 1 και 3 του άρθρου αυτού, το ψηφοδέλτιο είναι άκυρο μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:α. Αν έχει σχήμα ή διαστάσεις που διαφέρουν κατά τρόπο εμφανή από αυτά που ορίζει η απόφαση, την οποία προβλέπει η παρ. 1 .,β. αν έχει τυπωθεί σε χαρτί ή με μελάνι του οποίου το χρώμα να διαφέρει κατά τρόπο εμφανή από αυτό που ορίζεται στην παρ. 1,γ. αν έχουν σημειωθεί σε οποιαδήποτε πλευρά του λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία, εφόσον αυτά αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα που παραβιάζουν με τρόπο προφανή το απόρρητο της ψηφοφορίας,δ. αν βρεθεί στον ίδιο φάκελο μαζί με άλλα ψηφοδέλτια του ίδιου ή άλλου συνδυασμού καιε. αν βρεθεί μέσα σε φάκελο ο οποίος δεν πληροί τους όρους του νόμου.

6. Οι διατάξεις της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών, οι οποίες αφορούν το πρόγραμμα εκλογής, τα εκλογικά τμήματα και τα καταστήματα ψηφοφορίας, τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών, τους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και τους εφόρους τους, την προσωπική κράτηση οφειλετών, τις δαπάνες για την επισκευή των καλπών και την προμήθεια γραφικής ύλης για τις εφορευτικές επιτροπές, τους εκλογικούς φακέλους, την ώρα έναρξης και λήξης της ψηφοφορίας, την τήρηση της τάξης στον τόπο της ψηφοφορίας, την ατέλεια των εκλογικών πράξεων και εγγράφων, τα δικαιώματα των δικαστικών επιμελητών ως προς τις επιδόσεις και τις κοινοποιήσεις, την τοιχοκόλληση και τη διανομή φωτογραφιών, τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, τη διαλογή των ψήφων και την τήρηση βιβλίων, πρακτικών και πινάκων, τη ματαίωση της ψηφοφορίας, καθώς και οι πειθαρχικές και ποινικές διατάξεις της ίδιας νομοθεσίας, εφαρμόζονται και στις εκλογές της. Ν.Α., εφόσον δεν είναι αντίθετες προς τις διατάξεις του νόμου αυτού.Το αποτέλεσμα της διαλογής των ψήφων ανακοινώνεται όπως προβλέπουν οι διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 84 του π.δ. 353/1993 στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας και στο νομάρχη, στους οποίους διαβιβάζεται και αντίγραφο της πράξης που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 86 του ίδιου διατάγματος. “Οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 96 του π.δ/τος 92/1994 για τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος εφαρμόζονται και στις εκλογές της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Οι ίδιες αυτές διατάξεις ισχύουν και για τους δημόσιους υπαλλήλους.
Το άρθρο 62 του π.δ/τος 92/1994 εφαρμόζεται ανάλογα και στις νομαρχιακές εκλογές σύμφωνα με τα κατωτέρω:
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής και οι έφοροι αυτών, ψηφίζουν στις νομαρχιακές εκλογές μόνο αν είναι γραμμένοι στο εκλογικό κατάλογο δήμου ή κοινότητας της περιφέρειας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, όπου ασκούν τα καθήκοντά τους αυτά. Αν δεν είναι γραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο του δήμου ή της κοινότητας που ανήκει το εκλογικό τμήμα στο οποίο ασκούν αυτά τα καθήκοντά τους και είναι γραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο άλλου δήμου ή κοινότητας της περιφέρειας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, τότε υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο δήμος ή η κοινότητα στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι γραμμένοι και ψηφίζουν.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

7. Κατά την ψηφοφορία χρησιμοποιούνται ιδιαίτερες κάλπες που φέρουν κατάλληλο διακριτικά γνώρισμα. Το διακριτικό αυτό γνώρισμα και κάθε άλλη λεπτομέρεια που αφορά το μέγεθος, το σχήμα κ.λπ. των καλπών, καθώς και τα θέματα που ανακύπτουν από την ταυτόχρονη διενέργεια των εκλογών των δημοτικών και κοινοτικών αρχών και των αρχών της Ν.Α. και οι αναγκαίες λεπτομέρειες καθορίζονται με αποφάσεις του Υπουργού Εσωτερικών.

Άρθρο 9
Εκλογικό σύστημα – Κατανομή εδρών

1. Στις εκλογές για την ανάδειξη των αρχών της Ν.Α. θεωρείται επιτυχών συνδυασμός αυτός που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία ολόκληρου του αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων και επιλαχόντες συνδυασμοί όσοι έλαβαν έστω και μια έδρα, σύμφωνα με τις επόμενες διατάξεις.

2. Από το σύνολο των εδρών της Ν.Α. τα 3/5 ανήκουν στον επιτυχόντα συνδυασμό και τα 2/5 στους επιλαχόντες, ανάλογα με τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε καθένας από αυτούς σε ολόκληρη την περιφέρεια της Ν.Α..

3. Αν ο επιτυχών συνδυασμός συγκεντρώνει ποσοστό έγκυρων ψηφοδελτίων πάνω από εξήντα τοις εκατό (60%), τότε η κατανομή όλων των εδρών γίνεται αναλογικά μεταξύ όλων των συνδυασμών που συμμετέχουν στις εκλογές.

4. Αν κατά τον υπολογισμό των 3/5 και των 2/5 του αριθμού των εδρών προκύπτει κλάσμα μικρότερο της μονάδας, στην περίπτωση των 3/5 στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα και στην περίπτωση των 2/5 το κλάσμα δεν υπολογίζεται. Με βάση αυτά, οι έδρες που αναλογούν στα 3/5 και στα 2/5 έχουν αντίστοιχα ως εξής: στα 21μελή 13 και 8 στα 25μελή 15 και 10, στα 31 μέλη 19 και 12, στα 37μελή 23 και 14 και στα 41μελή 25 και 16, “καθώς και στα 43μελή 26 και 17”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.6 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

5. Η αναλογική κατανομή των εδρών στην περίπτωση της παραγράφου 2 γίνεται με τον ακόλουθο τρόπο:Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν σε όλα τα εκλογικά τμήματα όλοι μαζί οι συνδυασμοί, που συμμετείχαν στις εκλογές, εκτός από τον επιτυχόντα, διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχεί στα 2/5 αυξημένο κατά μία μονάδα. Το πηλίκο που προκύπτει, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και κάθε συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο το ακέραιο πηλίκο αυτής της διαιρέσεως. Εάν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι διάφοροι επιλαχόντες συνδυασμοί με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση έδρες, οι έδρες που απομένουν διανέμονται ανά μία μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών που έχουν καταλάβει τουλάχιστον μία έδρα, κατά σειρά, ανάλογα με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα που έχουν. Αν οι συνδυασμοί αυτοί έχουν ίσο αριθμό αχρησιμοποίητων υπολοίπων γίνεται κλήρωση. `Έδρες που παραμένουν αδιάθετες και μετά τη διανομή με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα, κατανέμονται ανά μία κατά σειρά, ανάλογα με το συνολικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε επιλαχών συνδυασμός. Αν έχει απομείνει προς διάθεση μία μόνο έδρα, την έδρα αυτή καταλαμβάνει ο επιλαχών συνδυασμός που έχει καταλάβει τουλάχιστον μία έδρα και παρουσιάζει το μεγαλύτερο αχρησιμοποίητο υπόλοιπο.Αν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί με το εκλογικό μέτρο είναι περισσότερες από τις προς διάθεση έδρες, η πλεονάζουσα έδρα αφαιρείται από το συνδυασμό που έχει το μικρότερο σχετικώς υπόλοιπο έγκυρων ψηφοδελτίων. Σε περίπτωση ίσου αριθμού έγκυρων ψηφοδελτίων δύο ή και περισσότερων συνδυασμών ενεργείται μεταξύ αυτών κλήρωση από το αρμόδιο πρωτοδικείο.

6. Η αναλογική κατανομή των εδρών στην περίπτωση της παραγράφου 3 γίνεται με τον ακόλουθο τρόπο:Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων, που έλαβαν σε όλα τα εκλογικά τμήματα όλοι μαζί οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές, διαιρείται με τον αριθμό των εδρών αυξημένο κατά μία μονάδα. Το πηλίκο που προκύπτει, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και κάθε συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες, όσο και το ακέραιο πηλίκο αυτής της διαιρέσεως. Στην περίπτωση αυτή ο επιτυχών συνδυασμός μπορεί να λάβει αριθμό εδρών που ξεπερνά το ποσοστό των 3/5. Συνδυασμός που δεν συγκεντρώνει το εκλογικό μέτρο δεν παίρνει έδρα. Εάν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί που συμμετέχουν στην κατανομή με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση έδρες, οι έδρες που απομένουν διανέμονται ανά μία μεταξύ όλων αυτών των συνδυασμών, ανάλογα με, τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα που έχουν. Αν οι συνδυασμοί αυτοί ή μερικοί από αυτούς έχουν ίσο αριθμό αχρησιμοποίητων υπολοίπων γίνεται κλήρωση. `Έδρες που παραμένουν αδιάθετες και μετά τη διανομή με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα κατανέμονται ανά μία, ανάλογα με το συνολικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε συνδυασμός.Αν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί με το εκλογικό μέτρο είναι περισσότερες από τις προς διάθεση έδρες, η πλεονάζουσα έδρα αφαιρείται από το συνδυασμό που έχει το μικρότερο σχετικώς υπόλοιπο έγκυρων ψηφοδελτίων. Σε περίπτωση ίσου αριθμού έγκυρων ψηφοδελτίων δύο ή και περισσότερων συνδυασμών, ενεργείται μεταξύ αυτών κλήρωση από το αρμόδιο πρωτοδικείο.

7. Σε περίπτωση που έχει ανακηρυχθεί ένας μόνο συνδυασμός υποψηφίων, ο νομάρχης και οι σύμβουλοι εκλέγονται από το μοναδικό αυτό συνδυασμό. Οι πρώτοι κατά σειρά, σε ψήφους προτιμήσεως, μέχρι να συμπληρωθεί ο αριθμός των εδρών του νομαρχιακού συμβουλίου, εκλέγονται τακτικοί σύμβουλοι και οι υπόλοιποι αναπληρωματικοί.

8. Αν έχουν ανακηρυχθεί δύο μόνο συνδυασμοί και ισοψηφίσουν, το αρμόδιο πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασμού. Οι έδρες των συμβούλων στην περίπτωση αυτή κατανέμονται κατά τα 3/5 στον επιτυχόντα συνδυασμό και κατά τα 2/5 στον επιλαχόντα συνδυασμό.

9. Ως τακτικοί σύμβουλοι εκλέγονται από τους υποψήφιους καθενός από τους συνδυασμούς, κατά σειρά, αυτοί που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως. Οι υποψήφιοι νομάρχες των επιλαχόντων συνδυασμών θεωρούνται πρώτοι επιτυχόντες σύμβουλοι των συνδυασμών τους.Οι λοιποί υποψήφιοι του επιτυχόντος και των επιλαχόντων συνδυασμών είναι αναπληρωματικοί των τακτικών συμβούλων τους, με τη σειρά των ψήφων προτιμήσεως. Αν οι υποψήφιοι του ίδιου συνδυασμού ισοψηφίσουν, το αρμόδιο πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση.

10. Κάθε επαρχία εκπροσωπείται στο Ν.Σ.. με έναν τουλάχιστον σύμβουλο. Σε περίπτωση που, σύμφωνα με την ανωτέρω κατανομή εδρών, ορισμένες επαρχίες δεν εκπροσωπούνται στο Ν.Σ.., εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς προτίμησης υποψήφιος, της επαρχίας αυτής από τον επιτυχόντα συνδυασμό και αναπληρωματικός ο αμέσως επόμενος. Δεν εκλέγεται ο τελευταίος σε σταυρούς προτίμησης υποψήφιος της επαρχίας που εκλέγει τους περισσότερους υποψηφίους του ίδιου συνδυασμού. Η ίδια διαδικασία εφαρμόζεται διαδοχικά μέχρι τη συμπλήρωση ενός τουλάχιστον εκλεγόμενου συμβούλου για κάθε επαρχία. Σε περίπτωση επαρχιών που εκλέγουν ίσο αριθμό συμβούλων ενεργείται κλήρωση.

11. Κατ` εξαίρεση των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, επαρχεία με πληθυσμό μέχρι 5.000 κατοίκους εκπροσωπούνται στο Ν.Σ. με τρεις (3) νομαρχιακούς συμβούλους, επαρχεία με πληθυσμό από 5.001 μέχρι 20.000 κατοίκους εκπροσωπούνται με πέντε (5) νομαρχιακούς συμβούλους και επαρχεία με πληθυσμό από 20.001 και άνω κατοίκους εκπροσωπούνται με επτά (7) νομαρχιακούς συμβούλους.Από το σύνολο των εδρών του επαρχείου τα 3/5 των εδρών ανήκουν στον επιτυχόντα συνδυασμό και ,τα 2/5 στον επιλαχόντα. Ο υπολογισμός των 3/5 και των 2/5 γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4. Αν κατά τον υπολογισμό των 3,5 των εδρών κάθε επαρχείου προκύπτει αριθμός εδρών μεγαλύτερος από τον αριθμό που προκύπτει από τον υπολογισμό των 3/5 στο σύνολο των εδρών της Ν.Α., οι επιπλέον έδρες αφαιρούνται από τις έδρες των επαρχιών με το μεγαλύτερο αριθμό εδρών του επιτυχόντος συνδυασμού.Η κατανομή των εδρών του επαρχείου μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών γίνεται ανάλογα με το συνολικό αριθμό των εδρών που καταλαμβάνει κάθε συνδυασμός στη Ν.Α.. Σε περίπτωση ισοψηφίας κατά την αναλογική αυτή κατανομή ενεργείται κλήρωση.

Άρθρο 10
Επανάληψη της ψηφοφορίας

1. Αν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία, που απαιτεί το άρθρο 9 παρ. 1, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους νομάρχες των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος νομάρχης και ο συνδυασμός του που συγκέντρωσε στην επαναληπτική ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία ολόκληρου του αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων. Αν στην επαναληπτική ψηφοφορία οι δύο αυτοί συνδυασμοί ισοψηφήσουν, το αρμόδιο πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασμού.

2. Οι έδρες του νομαρχιακού συμβουλίου διανέμονται, σε περίπτωση επαναληπτικής ψηφοφορίας, στους συνδυασμούς που συμμετέχουν στις εκλογές, σε δύο φάσεις, που ονομάζονται κατανομές. Στην πρώτη (Α`) κατανομή διανέμονται οι μισές έδρες. Το κλάσμα που προκύπτει στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη μονάδα. Στη δεύτερη (Β`) κατανομή διανέμονται οι υπόλοιπες. Με βάση τον αριθμό των εδρών των νομαρχιακών συμβουλίων, οι έδρες που αναλογούν σε καθεμία από τις δύο αυτές κατανομές έχουν ως εξής: Για τα 21μελή συμβούλια οι έδρες της Α` κατανομής είναι 11 και της Β` 10, για τα 25μελή 13 και 12, για τα 31 μέλη 16 και 15 “για τα 37μελή l9 και 18, για τα 41μελή 21 και 20 καιγια τα 43μελή 22 και 21 αντίστοιχα”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.7 του άρθρου 13του Ν.2307/1995 (Α 113)

3. Οι έδρες της Α` κατανομής διανέμονται αναλογικά στους συνδυασμούς που συμμετέχουν στις εκλογές με την ακόλουθη διαδικασία:Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων, που έλαβαν σε όλα τα εκλογικά τμήματα όλοι μαζί οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές στην αρχική ψηφοφορία, διαιρείται με τον αριθμό των εδρών της Α` κατανομής αυξημένο κατά μία μονάδα. Το πηλίκο που προκύπτει, παραλειπόμενου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο της Α` κατανομής. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και κάθε συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο και το ακέραιο πηλίκο αυτής της διαιρέσεως. Εάν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι διάφοροι συνδυασμοί με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση έδρες της Α` κατανομής, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 9.

4. Για τη διανομή των εδρών της Β κατανομής υπολογίζεται, αρχικά, πόσες από τις έδρες αυτές πρέπει να προσκυρωθούν στον επιτυχόντα συνδυασμό, έτσι ώστε να συγκεντρώσει συνολικά, συνυπολογιζομένων και των εδρών που του απονεμήθηκαν από την Α` κατανομή, τα 3/5 του όλου αριθμού των εδρών. Οι έδρες της Β` κατανομής που θα απομείνουν προς διάθεση, μετά την παραχώρηση των εδρών στον επιτυχόντα συνδυασμό, παραχωρούνται στο δεύτερο συνδυασμό που πήρε μέρος στην επαναληπτική ψηφοφορία.Στην περίπτωση όπου, λόγω, του μικρού αριθμού εδρών που του έχουν απονεμηθεί από την Α` κατανομή, ο επιτυχών συνδυασμός δεν μπορεί να συμπληρώσει τον αριθμό των 3/5 του συνόλου των εδρών, προσκυρώνονται σε αυτόν όλες οι έδρες της Β` κατανομής και δεν γίνεται καμία μεταβολή στην κατανομή των εδρών της Α` κατανομής ανάμεσα στους υπόλοιπους συνδυασμούς.

5. Σε περίπτωση ισοψηφίας στην πρώτη θέση κατά την αρχική ψηφοφορία δύο ή περισσότερων συνδυασμών, στην επαναληπτική ψηφοφορία μετέχουν οι υποψήφιοι νομάρχες όλων των συνδυασμών που ισοψήφισαν.

6. Σε περίπτωση ισοψηφίας στη δεύτερη θέση κατά την αρχική ψηφοφορία δύο ή περισσότερων συνδυασμών, στην επαναληπτική ψηφοφορία μετέχουν ο υποψήφιος νομάρχης του πρώτου σε αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων συνδυασμού και οι υποψήφιοι νομάρχες των συνδυασμών που ισοψήφισαν στη δεύτερη θέση.

7. Στις περιπτώσεις των παραγράφων 5 και 6, επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος νομάρχης και ο συνδυασμός του που έλαβε στην επαναληπτική ψηφοφορία τη σχετική πλειοψηφία. Αν στην ψηφοφορία αυτή ισοψηφίσουν δύο υποψήφιοι νομάρχες, το αρμόδιο πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση για την ανάδειξη του επιτυχόντος νομάρχη και του συνδυασμού του. Αν ισοψηφίσουν περισσότεροι από δύο υποψήφιοι νομάρχες, το πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση για την ανάδειξη του επιτυχόντος νομάρχη και του συνδυασμού του και εκείνου που θα συμμετάσχει στη δεύτερη κατανομή, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 4.

8. Αν κανείς από τους συνδυασμούς που συμμετέχουν στις εκλογές στην αρχική ψηφοφορία δεν συγκεντρώσει το εκλογικό μέτρο ή αν μόνο ένας συνδυασμός το έχει συγκεντρώσει, τότε στην Α` κατανομή συμμετέχουν οπωσδήποτε οι δύο συνδυασμοί που έχουν λάβει το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων. Οι υποψήφιοι νομάρχες των δύο συνδυασμών συμμετέχουν και στην επαναληπτική ψηφοφορία.

9. Οι τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι εκλέγονται με βάση την πρώτη ψηφοφορία, σύμφωνα με τους σταυρούς προτίμησης που έλαβε καθένας στην ψηφοφορία αυτή.

10. Κατά την Επανάληψη της ψηφοφορίας ο υποψήφιος νομάρχης μπορεί να παραιτηθεί από την υποψηφιότητά του. Η παραίτηση γίνεται με γραπτή δήλωσή του, που επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή ή παραδίδεται με απόδειξη στο πρωτοδικείο την τρίτη ημέρα, το αργότερο, πριν από την επαναληπτική ψηφοφορία.

11. Αν ένας υποψήφιος νομάρχης παραιτηθεί ή πεθάνει, η πλειοψηφία των υποψηφιών του συνδυασμού του δηλώνει άλλον υποψήφιο νομάρχη.

12. Αν εκείνος που δηλωθεί ως υποψήφιος νομάρχης είναι υποψήφιος σύμβουλος του συνδυασμού, η θέση του ως συμβούλου μένει κενή.

13. Η δήλωση για το νέο υποψήφιο νομάρχη επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή ή παραδίδεται με απόδειξη στο πρωτοδικείο τη δεύτερη ημέρα πριν από την ψηφοφορία, το αργότερο. Το πρωτοδικείο ανακηρύσσει το νέο υποψήφιο σε δημόσια συνεδρίαση ακόμη και την παραμονή της ψηφοφορίας.

14. Αν δεν υποβληθεί η δήλωση δεν ανακηρύσσεται κανένας υποψήφιος και ως υποψήφιος νομάρχης του συνδυασμού θεωρείται ο υποψήφιος σύμβουλος με τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως κατά την πρώτη ψηφοφορία.

15. Η επαναληπτική ψηφοφορία γίνεται με τις ίδιες εφορευτικές επιτροπές και τους ίδιους δικαστικούς αντιπροσώπους.

Άρθρο 11
Εξαγωγή και δημοσίευση αποτελεσμάτων εκλογής `Έλεγχος και εκδίκαση κύρους εκλογών

1. Η εφορευτική επιτροπή και ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής είναι υποχρεωμένοι, αμέσως μετά τον τερματισμό της διαλογής, να κλείσουν ασφαλώς μέσα σε σάκο το πρωτόκολλο της ψηφοφορίας, το βιβλίο πρακτικών, τους πίνακες διαλογής και όσα άλλα εκλογικά έγγραφα υπάρχουν, καθώς και τα δέματα των ψηφοδελτίων τακτοποιημένα κατά συνδυασμούς με τη σειρά που αριθμήθηκαν και να σφραγίσουν το σάκο. Στο σάκο έχουν το δικαίωμα να βάλουν τη σφραγίδα τους οι υποψήφιοι ή οι αντιπρόσωποί τους. Το σάκο παραλαμβάνει ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής, τον μεταφέρει ο ίδιος και τον παραδίνει στον πρόεδρο του αρμόδιου πρωτοδικείου.Σε περίπτωση που χαθεί ο σάκος, το αρμόδιο πρωτοδικείο, αφού διαπιστώσει την απώλεια, με πρόταση του εισαγγελέα του και με απόφαση του, που εκδίδεται σε δημόσια συνεδρίαση, διατάζει με την ίδια απόφαση να προσκομιστεί το αντίγραφο της πράξης της εφορευτικής επιτροπής, που διαβιβάστηκε στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας ή στο νομάρχη. Με βάση το αντίγραφο αυτό γίνεται η συγκέντρωση και κατάταξη των αποτελεσμάτων, σύμφωνα με τις επόμενες διατάξεις.

2. Αρμόδιο πρωτοδικείο για τις ενέργειες που προβλέπονται στις παρ. 1 έως 6 του άρθρου αυτού είναι το πολιτικό πρωτοδικείο που προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 7. Ο πρόεδρος πρωτοδικών, μόλις συγκεντρωθούν τα αποτελέσματα όλων των εφορευτικών επιτροπών της Ν.Α., καταρτίζει πίνακα των αποτελεσμάτων της ψηφοφορίας και εξάγει το γενικό αποτέλεσμα, το οποίο δημοσιεύει αμέσως με τοιχοκόλληση στο κατάστημα της Ν.Α.. Ο πίνακας περιέχει: α) τον αριθμό των γραμμένων εκλογέων, β) το συνολικό αριθμό των ψηφισάντων, γ) τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων, δ) τον αριθμό των άκυρων ψηφοδελτίων, ε) τον αριθμό των λευκών ψηφοδελτίων, στ) την εκλογική δύναμη κάθε συνδυασμού, δηλαδή το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων τα οποία έλαβε κάθε συνδυασμός. Στον πίνακα προτάσσονται οι συνδυασμοί σύμφωνα με τη σειρά της εκλογικής τους δύναμης. Κάτω από τον πίνακα συντάσσεται πράξη, στην οποία αναγράφονται ολογράφως τα πιο πάνω στοιχεία για κάθε περίπτωση και υπογράφεται από τον πρόεδρο. Κατά την κατάρτιση του πίνακα μπορεί να παρίσταται ένας αντιπρόσωπος από κάθε συνδυασμό.

3. Επικυρωμένο αντίγραφο του πιο πάνω πίνακα στέλνεται αμέσως από τον πρόεδρο του αρμόδιου πρωτοδικείου στο Υπουργείο Εσωτερικών, το γενικό γραμματέα της περιφέρειας και το νομάρχη.

4. Ο πρόεδρος πρωτοδικών εκθέτει τα πρακτικά της εκλογής και τον πίνακα των αποτελεσμάτων στο κατάστημα του πρωτοδικείου επί πέντε (5) ημέρες και συντάσσει για την έκθεση αυτή πρακτικό, που τοιχοκολλείται επίσης έξω από το δικαστικό κατάστημα. Στο διάστημα αυτό οι εκλογείς μπορούν να λάβουν γνώση του πίνακα και των λοιπών στοιχείων της εκλογής και να ασκήσουν ενστάσεις κατά του κύρους της.

5. Αν δεν υποβληθούν ενστάσεις, το πολυμελές πρωτοδικείο επικυρώνει με απόφαση του το αποτέλεσμα της εκλογής και ανακηρύσσει τον επιτυχόντα και τους επιλαχόντες συνδυασμούς, το νομάρχη και τους τακτικούς και αναπληρωματικούς νομαρχιακούς συμβούλους κάθε συνδυασμού που εκλέγονται. Οι σύμβουλοι κατατάσσονται με τη σειρά της εκλογής τους, σύμφωνα με τον αριθμό των σταυρών προτιμήσεως που έχουν λάβει, και, αν δεν υπάρχουν σταυροί, με αλφαβητική σειρά.Ο πρόεδρος του πρωτοδικείου αναρτά αντίγραφο της απόφασης στο κατάστημα του δικαστηρίου επί τρείς (3) συνεχείς ημέρες και αποστέλλει αντίγραφό της στο νομάρχη και στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας.

6. Η κατάθεση των ενστάσεων κατά του κύρους της εκλογής γίνεται στο γραμματέα του αρμόδιου πολιτικού δικαστηρίου, ο οποίος δίνει σχετική απόδειξη. Ο γραμματέας, χωρίς αναβολή, διαβιβάζει την ένσταση μαζί με όλα τα σχετικά με την εκλογή έγγραφα και λοιπά στοιχεία και το πρακτικό της παρ. 4 στο αρμόδιο διοικητικό πρωτοδικείο.Οι ενστάσεις μπορούν να αναφέρονται είτε σε παραβάσεις των διατάξεων νόμου και γενικά σε πλημμέλειες της εκλογής είτε σε έλλειψη προσόντων ή σε κωλύματα εκλογιμότητας των προσώπων που έχουν εκλεγεί. Στην περίπτωση επαναληπτικής ψηφοφορίας, οι ενστάσεις μπορούν να αφορούν είτε ολόκληρη την εκλογή είτε την πρώτη ή την επαναληπτική ψηφοφορία.

7. Οι ενστάσεις που έχουν υποβληθεί κατά του κύρους των εκλογών εκδικάζονται από το αρμόδιο τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο.Η ημέρα και η ώρα της συζήτησης των ενστάσεων ορίζονται σε έκθεμα, που συντάσσει ο πρόεδρος του οικείου διοικητικού πρωτοδικείου και τοιχοκολλείται στο ακροατήριο, μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών από τη λήξη του πενθήμερου που προβλέπει η παράγραφος 4. Η συζήτηση πρέπει να γίνει αφού περάσουν τρεις (3) αλλά όχι περισσότερες από πέντε (5) ημέρες από την ημέρα που τοιχοκολλήθηκε το έκθεμα.

8. Για την εκδίκαση των ενστάσεων εφαρμόζονται αναλόγως οι γενικές διαδικαστικές διατάξεις και οι διατάξεις περί εκδικάσεως των ενστάσεων κατά του κύρους των βουλευτικών εκλογών του νόμου 345/1976 “περί κυρώσεως του Κώδικος περί του κατά το άρθρο. 100 του Συντάγματος Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου”, όπως ισχύει κάθε φορά. `Όπου με τις διατάξεις αυτές γίνεται παραπομπή σε διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, νοούνται οι αντίστοιχες διατάξεις του άρθρου 4 του ν.1406/1983. Οι προθεσμίες των άρθρων 28 και 30 παρ. 1 του ν. 345/1976 είναι τριών (3) ημερών από τη λήξη της προθεσμίας της παρ. 4.Η οριστική απόφαση του δικαστηρίου εκδίδεται οκτώ (8) ημέρες το αργότερο μετά τη συζήτηση. Αν όμως το δικαστήριο θεωρεί ότι, για τη διαμόρφωση της κρίσεώς, του, είναι αναγκαία η συλλογή αποδεικτικών στοιχείων ή η εξέταση μαρτύρων, μπορεί με ιδιαίτερη απόφαση να παρατείνει για δέκα (10) ημέρες την προθεσμία της εκδόσεως της οριστικής αποφάσεώς του.

9. Το δικαστήριο αποφασίζει ότι η εκλογή είναι άκυρη, αν διαπιστώσει ότι: α) τα πρόσωπα που έχουν εκλεγεί δεν είχαν τα νόμιμα προσόντα ή είχαν κάποιο κώλυμα εκλογιμότητας, β) υπάρχει παράβαση νόμου ή πλημμέλεια της εκλογής. Στη δεύτερη περίπτωση το δικαστήριο ακυρώνει την εκλογή, μόνον εφόσον δημιουργούνται αμφιβολίες για το ότι το συνολικό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα ήταν διαφορετικό, αν δεν συνέβαιναν οι παραβάσεις και οι πλημμέλειες που διαπιστώθηκαν. Το δικαστήριο, στην περίπτωση αυτή, μπορεί να ακυρώσει ολόκληρη την εκλογή ή μόνον την επαναληπτική είτε για όλα είτε για ορισμένα εκλογικά τμήματα.

10. Αν το δικαστήριο κηρύξει άκυρη την εκλογή τακτικών συμβούλων, επειδή δεν είχαν τα νόμιμα προσόντα ή είχαν κώλυμα εκλογιμότητας, ανακηρύσσει ως εκλεγόμενους τους επόμενους, κατά τη σειρά των ψήφων προτιμήσεως που έχουν λάβει.

11. Αν βεβαιωθεί λάθος σχετικό με την αρίθμηση των ψήφων, το δικαστήριο ανακηρύσσει τον επιτυχόντα και τους επιλαχόντες συνδυασμούς, καθώς και τους συμβούλους που εκλέγονται, σύμφωνα με τη σωστή αρίθμηση.

12. Αν απορριφθούν οι ενστάσεις, καθώς και στις περιπτώσεις των παραγράφων 10 και 11 αυτού του άρθρου, το δικαστήριο επικυρώνει το αποτέλεσμα της εκλογής και εφαρμόζει την παράγραφο 5.

13. Κάθε εκλογέας δημότης δήμου ή κοινότητας της περιφέρειας της Ν.Α. έχει δικαίωμα να ασκήσει έφεσή κατά της αποφάσεως του πρωτοδικείου ή του τριμελούς διοικητικού πρωτοδικείου στο τριμελές διοικητικό εφετείο, μέσα σε προθεσμία τριών (3) ημερών που αρχίζει από την παρέλευση του τριημέρου που προβλέπει η παράγραφος 5 ή, σε περίπτωση που κηρυχθεί άκυρη η εκλογή, από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης. Η έφεση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή ή παραδίδεται με απόδειξη στον πρόεδρο του δικαστηρίου που έχει εκδώσει την απόφαση και αυτός τη διαβιβάζει χωρίς αναβολή, μαζί με ολόκληρη τη δικογραφία, στο αρμόδιο δικαστήριο. Για την εκδίκαση της εφέσεως εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 7 έως 12.

14. Διόρθωση των αποφάσεων που κρίνουν τις ενστάσεις ή τις εφέσεις επιτρέπεται να γίνει από τα δικαστήρια που τις έχουν εκδώσει, ύστερα από αίτηση ενός εκλογέα ή αυτεπαγγέλτως, μόνο για να συμπληρωθούν ατέλειες και να ερμηνευθούν ασάφειες ή αοριστίες ή για να διορθωθούν προφανή λάθη, που έγιναν κατά την αρίθμηση των ψήφων ή κατά τον καθορισμό της σειράς των προσώπων που έχουν εκλεγεί. Το δικαστήριο στέλνει αντίγραφο των αποφάσεων που αφορούν ενστάσεις ή εφέσεις χωρίς καθυστέρηση στο νομάρχη.

15. Το τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο αποφασίζει και μετά την επικύρωση της εκλογής, ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε εκλογέα, αν υπήρχε πριν από την εκλογή ανικανότητα ή κώλυμα εκλογιμότητας προσώπου που έχει εκλεγεί νομάρχης ή σύμβουλος, εφόσον αυτό δεν κρίθηκε κατά την εκδίκαση του κύρους της εκλογής. Αν διαπιστωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου ότι υπήρχε κώλυμα εκλογιμότητας, το πρόσωπο που έχει εκλεγεί εκπίπτει αυτοδικαίως και εκδίδεται σχετική πράξη του γενικού γραμματέα της περιφέρειας. Η έκθεση της απόφασης του δικαστηρίου και η έφεση γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 τελευταίο εδάφιο και της παραγράφου 13.

16. Κατά των αποφάσεων που εκδόθηκαν σύμφωνα με τις παρ. 13 και 14 χωρεί αίτηση αναιρέσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την παρέλευση του τριημέρου που ορίζεται στην παρ. 13. Για την εκδίκαση της αιτήσεως αναιρέσεως εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παρ. 7, 8 εκτός από το εδάφιο τρίτο και 9 έως 14.

17. Αν ακυρωθεί εκλογή, επαναλαμβάνεται η ψηφοφορία ανάμεσα στους ίδιους υποψήφιους που είχαν ανακηρυχθεί νόμιμα.

18. Μετά την τελεσίδικη επικύρωση της εκλογής και την ανακήρυξη του επιτυχόντος και των επιλαχόντων συνδυασμών και πριν από την ημέρα της εγκατάστασης και ανάληψης των καθηκόντων τους, ο νομάρχης και οι νομαρχιακοί σύμβουλοι δίνουν στο κατάστημα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και σε δημόσια συνεδρίαση τον ακόλουθο όρκο:.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)”Ορκίζομαι να είμαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγμα και στους νόμους και να εκπληρώνω τίμια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά μου”.Για την ορκωμοσία συντάσσεται πρακτικό, που υπογράφεται από το νομάρχη και όλους τους παρευρισκόμενους συμβούλους.

19. Αποποίηση της εκλογής νομάρχη ή νομαρχιακού συμβούλου γίνεται με έγγραφη δήλωση, που επιδίδεται στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας έως την παραμονή της εγκατάστασης των οργάνων της Ν.Α..`Όποιος δεν αποποιηθεί την εκλογή και δεν δώσει τον όρκο που προβλέπει η προηγούμενη παράγραφος, εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωμά του.

20. Παραίτηση νομάρχη και νομαρχιακών συμβούλων υποβάλλεται στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας και γίνεται οριστική από την αποδοχή της. Αν ο γενικός γραμματέας δεν την αποδεχθεί μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την υποβολή της, η παραίτηση γίνεται οριστική από την εκ νέου επίδοση της με δικαστικό επιμελητή.

Άρθρο 12

1. Τις έδρες νομαρχιακών συμβούλων, που για οποιονδήποτε λόγο μένουν κενές, καταλαμβάνουν οι αναπληρωματικοί του ίδιου συνδυασμού. Ο νομάρχης καλεί αμέσως τους αναπληρωματικούς συμβούλους με τη σειρά της εκλογής τους και αυτοί οφείλουν να, παρουσιαστούν ενώπιόν του για ορκωμοσία μέσα σε οκτώ (8) ημέρες αφότου τους επιδόθηκε η πρόσκληση.”Η ορκωμοσία γίνεται ενώπιον του νομάρχη”.***Η άνω εντός ” ” φράση προστέθηκε με την παρ.5 άρθρ. τρίτου Ν.2347/1995(Α 221).
Αν δεν παρουσιαστούν μέσα στην προθεσμία αυτή, εκπίπτουν αυτοδικαίως από το αξίωμα. Αν εξαντληθεί ο αριθμός των αναπληρωματικών του συνδυασμού αυτού, καλούνται να καταλάβουν τις θέσεις, που έμειναν κενές για οποιονδήποτε λόγο, αναπληρωματικοί από άλλους συνδυασμούς, με τη σειρά της εκλογικής δύναμης των συνδυασμών και με τη σειρά που έχουν ανακηρυχθεί οι αναπληρωματικοί του κάθε συνδυασμού.Στην περίπτωση θέσεως σε αργία μελών νομαρχιακού συμβουλίου, εάν ο αριθμός των μελών που απομένουν είναι μικρότερος από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για την απαρτία, ο νομάρχης, για το μέχρι λήξεως της αργίας χρόνο, καλεί αναπληρωματικούς συμβούλους από το συνδυασμό στον οποίο ανήκουν αυτοί που έχουν τεθεί σε αργία, με τη σειρά της εκλογής τους.

2. Αν μείνουν κενές έδρες συμβούλων των συνδυασμών και δεν υπάρχουν αναπληρωματικοί κανενός συνδυασμού, ο νομάρχης προκηρύσσει σε δύο (2) μήνες, το αργότερο, την εκλογή τόσων συμβούλων όσες είναι οι κενές έδρες και ισάριθμων αναπληρωματικών.

3. Στην αναπληρωματική εκλογή εφαρμόζονται αναλόγως οι σχετικές διατάξεις που αφορούν την έκθεση υποψηφιότητας και τους συνδυασμούς. Οι κενές θέσεις κατανέμονται ανάμεσα στους συνδυασμούς που συγκέντρωσαν ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) τουλάχιστον του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων, αναλόγως με την εκλογική δύναμη του καθενός από αυτούς.

4. Στο τελευταίο έτος της νομαρχιακής περιόδου γίνεται εκλογή μόνον αν οι σύμβουλοι που έχουν μείνει δεν είναι αρκετοί για να σχηματίσουν απαρτία.

5. Το νομαρχιακό συμβούλιο λειτουργεί νόμιμα έστω και με ελλιπή σύνθεση, που δεν μπορεί πάντως να είναι κατώτερη από τον αριθμό των μελών που απαιτείται για την απαρτία, σε όλες τις περιπτώσεις που μέλη του συμβουλίου αποποιηθούν την εκλογή τους, παραιτηθούν, πεθάνουν, εκπέσουν η τεθούν σε αργία ή αν οι έδρες μείνουν κενές για οποιονδήποτε άλλο λόγο και μέχρι οι κενές θέσεις να συμπληρωθούν με αναπλήρωση ή με εκλογές ή με τη λήξη του χρόνου της αργίας.

6. Για τη λήψη αποφάσεως νομαρχιακού συμβουλίου η απαρτία και οι απαραίτητες πλειοψηφίες υπολογίζονται με βάση τον αριθμό των συμβούλων που έχουν ορκιστεί και εγκατασταθεί.

7. `Όποτε το συμβούλιο δεν μπορεί να λειτουργήσει νόμιμα, επειδή υπάρχει έλλειψη μελών του, αναστέλλονται κάθε είδους προθεσμίες, των οποίων η τήρηση εξαρτάται από απόφαση του συμβουλίου, ώσπου να μπορέσει να λειτουργήσει νόμιμα το συμβούλιο.

8. Αν ένα συμβούλιο διαλυθεί, σύμφωνα με την παρ. 12 του άρθρου 20,ο γενικός γραμματέας της οικείας περιφέρειας προκηρύσσει εκλογές για την ανάδειξη νέου συμβουλίου, μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από τη διάλυση.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 άρθρ. τρίτου Ν.2347/1995 (Α 221).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΝ

Άρθρο 13
Αρμοδιότητες του νομαρχιακού συμβουλίου

1. Το νομαρχιακό συμβούλιο ασκεί όλες τις Αρμοδιότητες της Ν.Α., εκτός από αυτές που ανήκουν στο νομάρχη ή στις νομαρχιακές επιτροπές.Το νομαρχιακό συμβούλιο είναι αρμόδιο ιδίως για:α. Τον κανονισμό των εργασιών του, τον κανονισμό των εργασιών των νομαρχιακών επιτροπών και τον οργανισμό των υπηρεσιών της Ν.Α..β. Την εφαρμογή της διαδικασίας του δημοκρατικού προγραμματισμού.γ. Τον προϋπολογισμό και απολογισμό της Ν.Α. και των νομικών προσώπων της Ν.Α..δ. Την επιβολή φόρων, τελών, εισφορών και δικαιωμάτων.ε. Την απαλλοτρίωση ακινήτων.στ. Την εκποίηση, ανταλλαγή και δωρεά ακινήτων, καθώς και τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων.ζ. Την παραχώρηση της χρήσης και την εκμίσθωση κινητών και ακινήτων.η. Την αγορά και μίσθωση κινητών και ακινήτων.θ. Τη σύναψη δανείων και την αποδοχή δωρεών, κληρονομιών,κληροδοσιών.ι. Το πρόγραμμα των εκτελεστέων έργων και προμηθειών.ια. Την προστασία και αξιοποίηση περιοχών.ιβ. Τη μελέτη, την κατασκευή και τη συντήρηση έργων.ιγ. Την ίδρυση κέντρων παροχής πολιτιστικών και κοινωνικών υπηρεσιών.ιδ. Την ανάθεση της παροχής υπηρεσιών και της εκτέλεσης εργασιών ή προγραμμάτων.ιε. Την ίδρυση νομικών προσώπων και επιχειρήσεων ή τη συμμετοχή σε επιχειρήσεις.ιστ. Την ανάθεση της άσκησης δραστηριοτήτων στο κράτος ή σε νομικά πρόσωπα.ιζ. Τη συγκρότηση συλλογικών οργάνων.ιη. Τον ορισμό του αριθμού των νομαρχιακών επιτροπών.ιθ. Την εκλογή των μελών των νομαρχιακών επιτροπών.κ. Την ανάκληση των προέδρων των Ν.Ε..κα. Την εξόφληση χρεών προς τη Ν.Α. σε δόσεις.κβ. Την έντοκη κατάθεση των εσόδων της Ν.Α..κγ. Τη σύσταση πάγιας προκαταβολής.κδ. Την έκδοση χρηματικών ενταλμάτων προπληρωμής.κε. Την πλήρωση των κενών οργανικών θέσεων προσωπικού της Ν.Α..

2. Το νομαρχιακό συμβούλιο μπορεί με απόφαση του να μεταβιβάζει αρμοδιότητές του, εκτός από αυτές των περιπτώσεων α`-ε`,ι`,ιγ`,ιε`-κβ` και κε` στις νομαρχιακές επιτροπές ή στο νομάρχη.

3. Το νομαρχιακό συμβούλιο εκδίδει κανονιστικές αποφάσεις για τα θέματα που προβλέπονται από τις διατάξεις που διέπουν τις Αρμοδιότητες, οι οποίες σύμφωνα με το άρθρο 3 ανήκουν ή μεταβιβάζονται στη Ν.Α.. Παράβαση των αποφάσεων αυτών τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 459 του Ποινικού Κώδικα, εκτός αν από άλλες διατάξεις προβλέπεται βαρύτερη ποινή.

Άρθρο 14
Συγκρότηση και λειτουργία του νομαρχιακού συμβουλίου

1. Στον πρώτο και στον τρίτο χρόνο της νομαρχιακής περιόδου, την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου, το νομαρχιακό συμβούλιο συνέρχεται, ύστερα από πρόσκληση του συμβούλου του επιτυχόντος συνδυασμού, που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και σε περίπτωση ισοψηφίας εκείνου που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου. Αν για οποιονδήποτε λόγο το συμβούλιο δεν προσκληθεί σε συνεδρίαση, τότε συνέρχεται αυτεπαγγέλτως την πρώτη Κυριακή του Ιανουαρίου στις 11 το πρωί.

2. Στην ανωτέρω συνεδρίαση, στην οποία προεδρεύει ο σύμβουλος που συγκάλεσε το συμβούλιο και αν αυτός απουσιάζει ένας σύμβουλος του ίδιου συνδυασμού, κατά τη σειρά της επιτυχίας που προκύπτει από την απόφαση του δικαστηρίου, το συμβούλιο εκλέγει ανάμεσα στα μέλη του, χωριστά και με μυστική ψηφοφορία, τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και το γραμματέα του. Εκλέγεται όποιος συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων.Αν δεν επιτυγχάνεται αποτέλεσμα ύστερα από δύο διαδοχικές ψηφοφορίες, εκλέγεται όποιος λάβει στην τρίτη ψηφοφορία τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων. Αν στην τρίτη ψηφοφορία δύο ή περισσότεροι λάβουν ίσο αριθμό ψήφων, ο σύμβουλος που προεδρεύει ενεργεί ανάμεσά τους κλήρωση. Καθήκοντα ειδικού γραμματέα στη συνεδρίαση αυτή του συμβουλίου ασκεί ο νεότερος στην ηλικία σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού.

3. Αν δεν επιτευχθεί εκλογή για οποιονδήποτε λόγο ή η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν σχηματίστηκε απαρτία, η συνεδρίαση επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου. Αν και στη δεύτερη συνεδρίαση δεν επιτευχθεί εκλογή ή η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν σχηματίστηκε απαρτία, θεωρείται ότι εκλέγονται πρόεδρος, αντιπρόεδρος και γραμματέας, ανάλογα με την περίπτωση: α) αν πρόκειται για την πρώτη διετία της νομαρχιακής περιόδου, οι σύμβουλοι του επιτυχόντος συνδυασμού που έλαβαν κατά σειρά τις περισσότερες ψήφους προτίμησης, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση που τους ανακήρυξε και β) αν πρόκειται για τη δεύτερη διετία, εκείνοι που είχαν τα αξιώματα αυτά την προηγούμενη διετία.

4. Τα πρακτικά της εκλογής αποστέλλονται, μέσα σε προθεσμία πέντε (5) ημερών στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας, ο οποίος αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από προσφυγή ενός δημότη δήμου ή κοινότητας της περιφέρειας της Ν.Α. κρίνει μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την ημέρα παραλαβής των πρακτικών αν είναι νόμιμη η εκλογή. Αν ακυρωθεί κάποια εκλογή, επαναλαμβάνεται την πρώτη Κυριακή πέντε (5) ημέρες μετά την παραλαβή της ακυρωτικής αποφάσεως.

5. Η παραίτηση από το αξίωμα του προέδρου, του αντιπροέδρου και του γραμματέα του συμβουλίου υποβάλλεται στο συμβούλιο και οριστικοποιείται αφότου το συμβούλιο την αποδεχθεί. Για το σκοπό αυτόν το συμβούλιο, όταν έχει παραιτηθεί ο πρόεδρός του, προσκαλείται σε συνεδρίαση από το σύμβουλο του επιτυχόντος συνδυασμού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και σε περίπτωση ισοψηφίας από εκείνον που είναι γραμμένος πρώτος, κατά σειρά , στην απόφαση του δικαστηρίου και, αν αυτός κωλύεται, από τον αμέσως επόμενο.Στη συνεδρίαση αυτή προεδρεύει ο σύμβουλος που συγκάλεσε το συμβούλιο και, αν αυτός δεν παρίσταται, ο αμέσως επόμενος κατά την πιο πάνω σειρά.Σε κάθε περίπτωση η παραίτηση θεωρείται ότι γίνεται αποδεκτή μετά την παρέλευση ενός μήνα από την ημερομηνία κατάθεσης της σχετικής αίτησης στο γενικό πρωτόκολλο της υπηρεσίας. Ο παραιτούμενος παραμένει σύμβουλος και δεν μπορεί να επανεκλεγεί στο ίδιο αξίωμα μέσα στην ίδια διετία.Στην ίδια συνεδρίαση το συμβούλιο, μετά την αποδοχή της παραίτησης, προβαίνει κατά περίπτωση στην εκλογή νέου προέδρου, αντιπροέδρου η γραμματέα.

6. Το νομαρχιακό συμβούλιο συνεδριάζει υποχρεωτικά, ύστερα από πρόσκληση του προέδρου του, τουλάχιστον μια φορά το μήνα. Οι συνεδριάσεις του συμβουλίου γίνονται πάντοτε στο κατάστημα της Ν.Α. και είναι δημόσιες. Το συμβούλιο μπορεί να συνεδριάσει σε άλλο τόπο μετά από απόφαση της απόλυτης πλειοψηφίας του νόμιμου αριθμού των μελών του. Το συμβούλιο, με αιτιολογημένη απόφαση που λαμβάνεται με πλειοψηφία των 4/5 του συνολικού αριθμού των μελών και απαγγέλλεται σε δημόσια συνεδρίαση μπορεί να συνεδριάζει κεκλεισμένων των θυρών.

7. Ο πρόεδρος καλεί το συμβούλιο σε συνεδρίαση με γραπτή πρόσκληση, στην οποία αναφέρονται τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Η πρόσκληση δημοσιεύεται στο κατάστημα της Ν.Α. και επιδίδεται στους συμβούλους τρεις (3) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από τη ημέρα που ορίζεται για τη συνεδρίαση. Οι σύμβουλοι οφείλουν αμέσως μετά την εγκατάσταση τους να δηλώσουν στον πρόεδρο του Ν.Σ. τη διεύθυνση κατοικίας τους και να ορίσουν με την ίδια δήλωση στην έδρα της Ν.Α. αντίκλητο, στον οποίο θα επιδίδονται οι προσκλήσεις για τις συνεδριάσεις του συμβουλίου. Αν δεν ορίζεται αντίκλητος αρκεί η δημοσίευση της πρόσκλησης στο κατάστημα της Ν.Α.. Σε κατεπείγουσες περιπτώσεις, η πρόσκληση αυτή μπορεί να επιδοθεί την ημέρα της συνεδριάσεως. Στην πρόσκληση πρέπει να αναφέρεται για ποιο λόγο η συνεδρίαση είναι κατεπείγουσα. Πριν από τη συζήτηση το συμβούλιο αποφαίνεται για το κατεπείγον των θεμάτων.

8. Ο πρόεδρος καλεί επίσης το συμβούλιο, όποτε το ζητήσει ο νομάρχης ή η νομαρχιακή επιτροπή ή το ένα τρίτο (1/3) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των μελών του συμβουλίου ή το σύνολο των συμβούλων της μειοψηφίας ή του πρώτου επιλαχόντος συνδυασμού με γραπτή αίτηση, στην οποία αναφέρονται τα θέματα που θα συζητηθούν. Κατά τον υπολογισμό του ενός τρίτου (1/3), κλάσμα μικρότερο της μονάδας στρογγυλοποιείται στην επόμενη μεγαλύτερη μονάδα.Αν ο πρόεδρος δεν το συγκαλέσει μέχρι και την έκτη ημέρα από την υποβολή της αιτήσεως, το συμβούλιο συνέρχεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7, ύστερα από πρόσκληση εκείνων που υπέβαλαν την αίτηση και αποφασίζει για τα θέματα για τα οποία είχε ζητηθεί η σύγκλησή του.

9. Στις συνεδριάσεις του συμβουλίου καλείται ο νομάρχης, αλλιώς η συνεδρίαση είναι άκυρη. Ο νομάρχης μετέχει στις συζητήσεις του συμβουλίου χωρίς ψήφο και έχει το δικαίωμα να εκφράζει τις απόψεις του κατά προτεραιότητα. Στις συνεδριάσεις του νομαρχιακού συμβουλίου καλούνται οι βουλευτές της εκλογικής περιφέρειας ή των περιφερειών.

10. Ο πρόεδρος του Ν.Σ.. καταρτίζει την ημερήσια διάταξη, στην οποία αναγράφει υποχρεωτικά όλα τα θέματα που προτείνει ο νομάρχης. Θέματα που είναι κατεπείγοντα συζητούνται πριν από τα θέματα της ημερήσιας διάταξης, μόνο αν συναινέσει ο νομάρχης.Αν ο πρόεδρος του Ν.Σ. απουσιάζει ή κωλύεται, τον αναπληρώνει ο αντιπρόεδρος. Αν απουσιάζει ή κωλύεται και ο αντιπρόεδρος, όποιος από τους παρόντες συμβούλους του επιτυχόντος συνδυασμού έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, όποιος είναι γραμμένος πρώτος στην απόφαση του δικαστηρίου, ασκεί τα καθήκοντα του προέδρου.

11. Το συμβούλιο έχει απαρτία εφόσον τα παρόντα μέλη είναι περισσότερα από τα απόντα.

12. Το συμβούλιο αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, αν δεν υπάρχει άλλη διάταξη που να ορίζει διαφορετικά. Σε περίπτωση ισοψηφίας επικρατεί η ψήφος του προέδρου. Απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων υπάρχει όταν οι παρόντες είναι περισσότεροι από τους απόντες.

13. Ο πρόεδρος του Ν.Σ.. μπορεί να καλεί στις συνεδριάσεις υπαλλήλους της Ν.Α. ή υπαλλήλους άλλων υπηρεσιών και νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα, καθώς και ιδιώτες για τη διατύπωση απόψεων ή παροχή στοιχείων και πληροφοριών για τις υποθέσεις της Ν.Α..

14. Ο πρόεδρος του συμβουλίου διευθύνει τη συζήτηση, παίρνει κάθε κατάλληλο μέτρο για την ομαλή διεξαγωγή της συνεδρίασης και μπορεί να διατάξει την αποβολή από την αίθουσα κάθε προσώπου από το ακροατήριο που διαταράσσει τη συνεδρίαση.

15. Στη συνεδρίαση του νομαρχιακού συμβουλίου τηρούνται πρακτικά που είτε γράφονται σε ειδικό βιβλίο, αριθμημένο και μονογραφημένο από τον πρόεδρο του συμβουλίου, είτε καταρτίζονται με τη βοήθεια μαγνητοφωνικής συσκευής.Στα πρακτικά καταχωρίζονται οι αποφάσεις του συμβουλίου και η γνώμη της μειοψηφίας. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείται μαγνητοφωνική συσκευή, δεν τηρείται ειδικό βιβλίο πρακτικών, αλλά ο πρόεδρος του νομαρχιακού συμβουλίου αριθμεί και μονογράφει τα φύλλα χαρτιού που περιέχουν τα απομαγνητοφωνημένα κείμενα. Στο τέλος του έτους, τα πρακτικά αυτά βιβλιοδετούνται, με ευθύνη του προέδρου και του γραμματέα του συμβουλίου.Αν σε κάποια συνεδρίαση δεν χρησιμοποιηθεί μαγνητοφωνική συσκευή, τηρούνται πρόχειρα πρακτικά, τα οποία αντιγράφονται σε φύλλα χαρτιού που φέρουν τη μονογραφή του προέδρου. Τα φύλλα αυτά αριθμούνται και η αρίθμηση αυτή αποτελεί συνέχεια της αριθμήσεως των απομαγνητοφωνημένων κειμένων και βιβλιοδετούνται μαζί με τα κείμενα αυτά.Τα πρακτικά, όταν δε χρησιμοποιείται μαγνητοφωνική συσκευή, υπογράφονται από όλα τα μέλη που μετέχουν στη συνεδρίαση. `Όταν ένας σύμβουλος αρνείται να υπογράψει, η άρνηση και η αιτία της αναφέρονται στα πρακτικά. Τα πρακτικά κάθε συνεδριάσεως παίρνουν ιδιαίτερο αύξοντα αριθμό. Κάθε χρόνο αρχίζει νέα αρίθμηση. Πρακτικό συντάσσεται και όταν η συνεδρίαση ματαιώνεται για οποιονδήποτε λόγο.Κάθε απόφαση του συμβουλίου αριθμείται ιδιαιτέρως και στην αρχή κάθε χρόνου γίνεται νέα αρίθμηση και των αποφάσεων αυτών.Τρεις (3) ημέρες μετά τη συνεδρίαση του συμβουλίου δημοσιεύεται πίνακας, στον οποίο σημειώνονται τα θέματα που συζητήθηκαν, ο αριθμός των αποφάσεων και περίληψη του περιεχομένου τους. Ο πίνακας αυτός τοιχοκολλείται στο κατάστημα της Ν.Α., εκτός αν άλλες διατάξεις προβλέπουν ειδικό τρόπο για τη δημοσίευση των αποφάσεων του συμβουλίου. Οι κανονιστικού περιεχομένου αποφάσεις του συμβουλίου δημοσιεύονται ολόκληρες, με ανάρτηση σε εμφανές μέρος του καταστήματος της Ν.Α.. Για τις δημοσιεύσεις συντάσσεται αποδεικτικό από υπάλληλο της Ν.Α..

16. Οι σύμβουλοι υποχρεούνται να μετέχουν σε όλες τις συνεδριάσεις του συμβουλίου και όλων των επιτροπών, στις οποίες τους έχει εκλέξει το συμβούλιο, καθώς και να εκτελούν τα λοιπά καθήκοντά τους που προβλέπει ο νόμος. Επίσης είναι υποχρεωμένοι, μέσα στα πλαίσια των καθηκόντων τους, να εκτελούν με επιμέλεια κάθε εργασία που τους αναθέτει νόμιμα το συμβούλιο.Ο σύμβουλος εκφράζει τη γνώμη του και ψηφίζει με απόλυτη ελευθερία.Σύμβουλος που απουσιάζει αδικαιολόγητα από τρεις συνεχείς συνεδριάσεις μπορεί να τεθεί σε αργία και, σε περίπτωση υποτροπής, μπορεί να τιμωρηθεί με την ποινή της έκπτωσης. Σύμβουλος που επιθυμεί να μην εκτελεί τις υποχρεώσεις του για διάστημα που υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες, πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη του συμβουλίου.Σύμβουλος που δεν εκτελεί τις υποχρεώσεις του για διάστημα που υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του συμβουλίου, μπορεί να κηρυχθεί έκπτωτος. Σύμβουλος δεν μπορεί να πάρει μέρος στη συζήτηση θέματος ή στη λήψη απόφασης του συμβουλίου, αν ο ίδιος ή συγγενής του έως το δεύτερο βαθμό εξ αίματος ή εξ αγχιστείας έχει υλικό ή ηθικό συμφέρον. Απόφαση που λαμβάνεται κατά παράβαση της διάταξης αυτής είναι άκυρη. Ο σύμβουλος που έλαβε μέρος στη συνεδρίαση μπορεί να τιμωρηθεί με την ποινή της αργίας και, σε περίπτωση υποτροπής, με την ποινή της έκπτωσης.

Άρθρο 15
Νομαρχιακές επιτροπές – Αρμοδιότητες Λειτουργία

1. Τον Ιανουάριο του πρώτου και του τρίτου χρόνου της νομαρχιακής περιόδου, το νομαρχιακό συμβούλιο μετά την εκλογή του προεδρείου του, αποφασίζει για τον αριθμό των νομαρχιακών επιτροπών, τον αριθμό των μελών κάθε επιτροπής, σύμφωνα με το άρθρο 4 και ορίζει τον τομέα αρμοδιότητας κάθε επιτροπής καθ` ύλη και κατά τόπο. Στη συνέχεια εκλέγει, με μυστική ψηφοφορία, τα μέλη των νομαρχιακών επιτροπών μεταξύ των μελών του, εκτός από τον πρόεδρό τους.
Δεν επιτρέπεται να εκλεγούν μέλη των νομαρχιακών επιτροπών ο πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος και ο γραμματέας του συμβουλίου. Κάθε σύμβουλος ψηφίζει υποψήφιους ισάριθμους με τα μέλη κάθε νομαρχιακής επιτροπής. Εκλέγονται όσοι λάβουν την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. Η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται για τις θέσεις για τις οποίες δεν επιτυγχάνεται απόλυτη πλειοψηφία. Αν δεν επιτυγχάνεται απόλυτη πλειοψηφία και στη δεύτερη ψηφοφορία, γίνεται τρίτη ψηφοφορία, οπότε εκλέγονται όσοι λάβουν τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων. Αν σε οποιαδήποτε ψηφοφορία υπάρχει ισοψηφία, ο πρόεδρος του συμβουλίου ενεργεί κλήρωση στην ίδια συνεδρίαση. Στην ίδια συνεδρίαση και με τον ίδιο τρόπο εκλέγονται και ισάριθμα με τα τακτικά αναπληρωματικά μέλη, τα οποία με τη σειρά της εκλογής τους, παίρνουν τις θέσεις των τακτικών μελών που μένουν κενές κατά τη διάρκεια της διετίας. Αναπληρώνουν επίσης τα τακτικά μέλη σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος. Το ίδιο μέλος μπορεί να συμμετέχει σε περισσότερες από μία νομαρχιακές επιτροπές. Οι διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 14 εφαρμόζονται αναλόγως και στις περιπτώσεις αυτής της παραγράφου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.9 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Οι περιορισμοί της παραγράφου 3 του άρθρου 4 για τον ανώτατο και τον κατώτατο αριθμό των Νομαρχιακών Επιτροπών δεν ισχύουν για τιςΝομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις στις οποίες έχουν συσταθεί Επαρχεία.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.α` της παρ.10 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Για κάθε Επαρχείο συνιστάται μια Νομαρχιακή Επιτροπή, η οποία φέρει τον τίτλο ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, μέλη της οποίας είναι όλοι οι νομαρχιακοί σύμβουλοι της αντίστοιχης επαρχίας. Πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβουλίου είναι ο πρώτος σε σταυρούς προτίμησης νομαρχιακός σύμβουλος του Επαρχείου από τον επιτυχόντα συνδυασμό, ο οποίος φέρει τον τίτλο “ΕΠΑΡΧΟΣ”. Αν ο σύμβουλος αυτός δεν αποδέχεται τη θέση του Επάρχου, παραμένει σύμβουλος και τη θέση του Επάρχου παίρνουν οι επόμενοι σύμβουλοι του ίδιου συνδυασμού κατά τη σειρά των ψήφων καθενός. Σε περίπτωση ισοψηφίας ενεργείται κλήρωση.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.4 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)
Οι διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 2218/1994 εφαρμόζονται αναλόγως και για τα Επαρχιακά Συμβούλια.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.β` της παρ.10 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Αν απουσιάζει ή κωλύεται ο έπαρχος, αναπληρώνεται από το δεύτερο σε σταυρούς προτίμησης νομαρχιακό σύμβουλο του επαρχείου από τον επιτυχόντα συνδυασμό.
Αν απουσιάζει ή κωλύεται ο έπαρχος στα πενταμελή και επταμελή εποχιακά συμβούλια προεδρεύει ο αναπληρωτής του επάρχου, στα δε τριμελή προεδρεύει ο έπαρχος ή ο πρόεδρος της νομαρχιακής επιτροπής που ορίζεται από το νομάρχη.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.γ` της παρ.10 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Ο σύμβουλος που δεν αποδέχεται τη θέση του Επάρχου υποβάλλει σχετική δήλωση στα νομάρχη, ο οποίος αναθέτει τη θέση αυτή στον επόμενο κατά σειρά ψήφων προτιμήσεως σύμβουλο του ίδιου συνδυασμού μέχρι να εξαντληθεί ο αριθμός τους. Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση παραίτησης του Επάρχου από το αξίωμα αυτό. Ο σύμβουλος που δεν αποδέχεται ή παραιτείται από το αξίωμα του Επάρχου παραμένει στο αξίωμα του συμβούλου.
Αν δεν επιθυμεί να παραμείνει στο αξίωμα του συμβούλου και παραιτηθεί εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 20 του άρθρου 11 και του άρθρου 12 του ν. 2218/1994.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με τηνπαρ.2 άρθρ. τρίτου Ν.2347/1995 (Α 221).

3. Κάθε νομαρχιακή επιτροπή έχει στον τομέα ευθύνης της τις ακόλουθες Αρμοδιότητες:
α. Προετοιμάζει τις υποθέσεις αρμοδιότητας του νομαρχιακού συμβουλίου.
β. Καταρτίζει σχέδιο του προϋπολογισμού, επεξεργάζεται τον απολογισμό και υποβάλλει σχετική έκθεση στο Ν.Σ..
γ. Αποφασίζει για τη διάθεση των γραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό.
δ. Καταρτίζει τις διακηρύξεις διαγωνισμών για την εκτέλεση έργων,εργασιών, προγραμμάτων και προμηθειών και την ανάθεση της παροχής υπηρεσιών και διεξάγει και κατακυρώνει όλες τις δημοπρασίες.
ε. Αποφασίζει για την έγερση αγωγών, παραιτήσεων από αυτές ή για συμβιβασμό, καθώς και για την άσκηση ενδίκων μέσων.
στ. Αποφασίζει για την υποβολή διοικητικών προσφυγών στις διοικητικές αρχές.
ζ. `Έχει τις Αρμοδιότητες που της μεταβιβάζει το νομαρχιακό συμβούλιο.
Η νομαρχιακή επιτροπή μπορεί να παραπέμπει οποιοδήποτε θέμα της αρμοδιότητάς της στο νομαρχιακό συμβούλιο για τη λήψη αποφάσεως, εφόσον κρίνει ότι αυτό επιβάλλεται από την ιδιαίτερη σοβαρότητα του θέματος.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε ι με την περ.δ` της παρ.10 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

4. Η νομαρχιακή επιτροπή συνεδριάζει, κατόπιν προσκλήσεως του προέδρου της, τουλάχιστον δύο φορές το μήνα.
Η νομαρχιακή επιτροπή βρίσκεται σε απαρτία, εφόσον τα παρόντα μέλη είναι περισσότερα από αυτά που απουσιάζουν. Στις τριμελείς επιτροπές απαιτείται η παρουσία όλων των μελών. Η επιτροπή αποφασίζει με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. Σε περίπτωση ισοψηφίας επικρατεί η ψήφος του προέδρου. Αν σε δύο συνεχείς συνεδριάσεις δεν επιτυγχάνεται απαρτία η απόλυτη πλειοψηφία, το σχετικό θέμα παραπέμπεται στο νομαρχιακό συμβούλιο για λήψη αποφάσεως, με ευθύνη του προέδρου της νομαρχιακής επιτροπής. Αν απουσιάζει ή κωλύεται ο πρόεδρος της νομαρχιακής επιτροπής, προεδρεύει ο πρόεδρος άλλης νομαρχιακής επιτροπής που ορίζεται από το νομάρχη. Αν απουσιάζουν ή κωλύονται τακτικά μέλη, καλούνται τα αναπληρωματικά.

5. Κατ` εξαίρεση των διατάξεων της παραγράφου 1 επιτρέπεται, μέσα σε τρεις (3) μήνες από τη δημοσίευση του πρώτου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, ο εφάπαξ ανακαθορισμός του αριθμού των νομαρχιακών επιτροπών, του αριθμού των μελών κάθε επιτροπής, των αρμοδιοτήτων κάθε επιτροπής, καθώς και η αντικατάσταση των μελών των νομαρχιακών επιτροπών και των προέδρων τωννομαρχιακών επιτροπών.
Οι ανωτέρω μεταβολές ισχύουν για το χρονικά διάστημα που απομένει μέχρι τη λήψη της πρώτης διετίας της διανυόμενης νομαρχιακής περιόδου.
Σημ.: όπως η παρ.5 προστέθηκε με την παρ.11 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995(Α 113)

Άρθρο 16
Αρμοδιότητες νομάρχη – Αναπλήρωση Εκλογή νέου νομάρχη

1. Ο νομάρχης εκδίδει όλες τις πράξεις μη κανονιστικού χαρακτήρα. Ο νομάρχης έχει επίσης τις κατωτέρω Αρμοδιότητες:
α. Εκτελεί τις αποφάσεις του νομαρχιακού συμβουλίου και των νομαρχιακών επιτροπών.
β. Εκπροσωπεί τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση δικαστικώς και εξωδίκως και δίνει τους όρκους που επιβάλλονται στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.
γ. Είναι προϊστάμενος όλων των υπηρεσιών της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.
δ. Προΐσταται του προσωπικού της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, αποφασίζει για το διορισμό του και εκδίδει τις πράξεις που προβλέπουν οι σχετικές διατάξεις για το διορισμό, τις κάθε είδους υπηρεσιακές μεταβολές και την άσκηση του πειθαρχικού ελέγχου.
ε. Διατάσσει την είσπραξη των εσόδων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και αποφασίζει για τη διάθεση των πιστώσεων του προϋπολογισμού.
στ. Υπογράφει τις συμβάσεις που συνάπτει η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.
ζ. Ασκεί τις Αρμοδιότητες που του ανατίθενται από το νόμο.
η. Συνιστά επιτροπές και ομάδες εργασίας από μέλη του Ν.Σ., υπαλλήλους της Ν.Α., υπαλλήλους του δημόσιου τομέα ή ιδιώτες για τη μελέτη και επεξεργασία θεμάτων της Ν.Α., καθορίζοντας τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας τους.
Ο νομάρχης μπορεί κατ` εξαίρεση να λάβει μέτρα για θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα των Ν.Ε., όταν δημιουργείται άμεσος κίνδυνος βλάβης των συμφερόντων της Ν.Α.. Τα μέτρα τα οποία αποφασίστηκαν υποβάλλονται αμέσως στην αρμόδια Ν.Ε. για έγκριση.
Τα καθήκοντα του νομάρχη, όταν τα συμφέροντά του συγκρούονται με αυτά της Ν.Α., ασκεί ο πρόεδρος της Ν.Ε. που ορίζεται από το Ν.Σ..
Ο νομάρχης μεταβιβάζει με απόφαση του μέρος των αρμοδιοτήτων του στους προέδρους των Ν.Ε..”Μπορεί επίσης να μεταβιβάσει την άσκηση αρμοδιοτήτων του σε μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου και σε προϊσταμένους ή άλλα στελέχη των υπηρεσιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
Ο Πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβουλίου (“Έπαρχος”) είναι προϊστάμενος όλων των υπηρεσιών και του προσωπικού του επαρχείου που περιέρχονται στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και εκτελεί τις αποφάσεις τουΕπαρχιακού Συμβουλίου”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.13 του άρθρου13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

2. Το νομάρχη, όταν απουσιάζει ή κωλύεται ή έχει τεθεί σε αργία, αναπληρώνει στα καθήκοντά του ο πρώτος στο διορισμό πρόεδρος Ν.Ε..

3. Αν ο νομάρχης μετά την εγκατάσταση των οργάνων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης παραιτηθεί, εκπέσει, πεθάνει, αν ακυρωθεί η εκλογή ή αν η θέση του μείνει κενή για οποιονδήποτε λόγο, τα καθήκοντά του ασκεί, ώσπου να εκλεγεί νέος νομάρχης, ένας από τους προέδρους των Νομαρχιακών Επιτροπών με τη σειρά που έχουν ορισθεί.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.12 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

4. Στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών αφότου κενώθηκε η θέση, οι σύμβουλοι του επιτυχόντος συνδυασμού συνέρχονται σε ειδική συνεδρίαση, ύστερα από πρόσκληση του συμβούλου του συνδυασμού αυτού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως και, σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνου που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου και εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία και με την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των συμβούλων του συνδυασμού έναν από αυτούς νομάρχη. Στη συνεδρίαση προεδρεύει εκείνος που συγκάλεσε το συμβούλιο. Η πρόσκληση επιδίδεται με οποιοδήποτε δημόσιο όργανο ή όργανο της Ν.Α. ή των Ο.Τ.Α., ακόμη και την παραμονή της συνεδριάσεως.

5. Αν ύστερα από δύο διαδοχικές ψηφοφορίες κανείς δεν συγκεντρώνει την πλειοψηφία που απαιτεί η παράγραφος 4 γίνεται τρίτη ψηφοφορία, κατά την οποία θεωρείται ότι εκλέγεται όποιος συγκεντρώνει τη σχετική πλειοψηφία. `Όλες οι ψηφοφορίες γίνονται στην ίδια συνεδρίαση. Αν στην τρίτη ψηφοφορία δύο ή περισσότεροι έλαβαν ίσο αριθμό ψήφων γίνεται κλήρωση ανάμεσά τους. Για την εκλογή αυτή γίνεται λεπτομερής μνεία στα πρακτικά.

6. Αν δεν επιτευχθεί εκλογή για οποιονδήποτε λόγο ή αν η συνεδρίαση ματαιωθεί, η διαδικασία επαναλαμβάνεται την πρώτη Κυριακή και εφαρμόζονται όσα ορίζονται στις παραγράφους 4 και 5.

7. Αν και στη δεύτερη συνεδρίαση δεν επιτευχθεί εκλογή ή η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν υπήρξε απαρτία, θεωρείται ότι εκλέγεται απευθείας ο σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως και, σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνος που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου.

8. Η απόφαση για την εκλογή του νομάρχη υποβάλλεται μέσα σε προθεσμία δύο (2) ημερών στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας, ο οποίος ασκεί τον έλεγχο της νομιμότητάς της και εκδίδει απόφαση πέντε (5) ημέρες το αργότερο αφότου την έλαβε. Αν δεν έχει επιτευχθεί η εκλογή ή έχει ματαιωθεί η συνεδρίαση επειδή δεν έγινε απαρτία, τα σχετικά πρακτικά υποβάλλονται μέσα σε προθεσμία δύο (2) ημερών. Αν ο γενικός γραμματέας ακυρώσει την εκλογή του νομάρχη οι σύμβουλοι συνέρχονται πάλι για να εκλέξουν νομάρχη την πρώτη Κυριακή, δύο (2) ημέρες τουλάχιστον μετά την παραλαβή της ακυρωτικής αποφάσεως, οπότε τηρείται από την αρχή η απαιτούμενη διαδικασία.

9. Αν αυτός που έχει εκλεγεί νομάρχης αποποιηθεί την εκλογή του, πεθάνει ή ακυρωθεί η εκλογή του ή η θέση του μείνει κενή για οποιονδήποτε λόγο, στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την εγκατάσταση των αρχών της Ν.Α., τα καθήκοντά του εκτελεί, μέχρι να εκλεγεί νέος νομάρχης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 4 έως 7, ο σύμβουλος του επιτυχόντος συνδυασμού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνος που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου. Η προθεσμία της παρ. 4 για την εκλογή νέου νομάρχη αρχίζει από την ημερομηνία εγκατάστασης των αρχών της Ν.Α.. Σε όλες τις προαναφερόμενες περιπτώσεις ο γενικός γραμματέας της περιφέρειας εκδίδει διαπιστωτική πράξη.

10. Ο πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και ο νομάρχης, ως προϊστάμενοι των υπηρεσιών, υπόκεινται ως προς το προσωπικό τους νομικό καθεστώς στις διατάξεις του Υπαλληλικού κώδικα, στο μέτρο που αυτές δεν αντιφάσκουν με της διατάξεις του νόμου αυτού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.5 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)

Άρθρο 17
Αποζημιώσεις – `Έξοδα παράστασης και κίνησης

1. Το αξίωμα του νομάρχη και των προέδρων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των Ν.Ε. και του Ν.Σ. είναι τιμητικό και άμισθο. Στο νομάρχη καταβάλλονται μηνιαίως, για όσο χρόνο έχει την ιδιότητα αυτή, έξοδα παράστασης το ύψος των οποίων καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομικών.
Στους προέδρους των Ν.Ε. καταβάλλεται το ήμισυ των εξόδων παράστασης του νομάρχη. Στον πρόεδρο του Ν.Σ. καταβάλλεται το 1/5 των εξόδων παράστασης του νομάρχη, πέραν της αποζημίωσης για συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του οργάνου αυτού, που προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου αυτού. Στους επάρχους καταβάλλονται τα εβδομήντα εκατοστά (70%) των εξόδων παράστασης του νομάρχη.
Νομάρχες και πρόεδροι των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των Ν.Ε. που έχουν και την ιδιότητα υπαλλήλου του δημόσιου τομέα, όπως αυτός προσδιορίζεται με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 1258/1982 (ΦΕΚ 65 Α`) δύναται να επιλέγουν τις αποδοχές της θέσης από την οποία προέρχονται ή τα έξοδα παράστασης της θέσης στην οποία υπηρετούν.
Πρόεδροι Ν.Ε. που επιλέγουν τις αποδοχές της θέσης από την οποία προέρχονται λαμβάνουν τα δεκάξι εκατοστά (16%) των εξόδων παράστασης του νομάρχη, όταν οι εν λόγω πρόεδροι διαμένουν σε απόσταση πέραν των 100 χιλιομέτρων από την έδρα της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης ή στις νησιώτικες περιοχές αν διαμένουν σε άλλο νησί λαμβάνουν τα τριάντα εκατοστά (30%) των ως άνω εξόδων. Νομάρχες και πρόεδροι των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των Ν.Ε. που έχουν και την ιδιότητα του συνταξιούχου του δημόσιου τομέα του άρθρου 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65 Α`) λαμβάνουν παράλληλα με τη σύνταξή τους και τα έξοδα παράστασης της θέσης τους με τον περιορισμό του άρθρου 4 του ν. 2303/1995 (ΦΕΚ 80 Α`).
Ποσά που τυχόν καταβλήθηκαν στους ανωτέρω και από τη θέση τους, μέχρι την έναρξη της ισχύος του παρόντος, παράλληλα με τα έξοδα παράστασης από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, δεν αναζητούνται.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παράγραφο 14 άρθρ.13του ν. 2307/1995 (ΦΕΚ 113 Α), αντικαταστάθηκε από τότε που ίσχυσε με την παρ.2 άρθρ.20 Ν.2344/1995 (Α 212).

2. Στο νομάρχη, στον πρόεδρο και στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου και των νομαρχιακών επιτροπών καταβάλλονται, για τις εκτός έδρας μετακινήσεις τους για εκτέλεση υπηρεσίας, ημερήσια αποζημίωση και τα έξοδα μετακίνησης (αντίτιμο εισιτηρίου ή χιλιομετρική αποζημίωση), που καθορίζονται με απόφαση του Ν.Σ.. Με απόφαση του Ν.Σ. καταβάλλεται επίσης ημερήσια αποζημίωση και τα έξοδα μετακίνησης για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις του Ν.Σ. και των Ν.Ε. των μελών, των οποίων η κατοικία βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 30 χιλιομέτρων από την έδρα της Ν.Α. η σε νησιά εκτός της έδρας της Ν.Α. ανεξαρτήτως αποστάσεως.

3. Ο νομάρχης και οι πρόεδροι των Ν.Ε δεν δικαιούνται έξοδα κίνησης για τις μετακινήσεις τους μέσα στο νομό, με εξαίρεση Ν.Α. με περισσότερα από ένα νησιά.

4. Στον πρόεδρο και στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου και των νομαρχιακών επιτροπών καταβάλλεται αποζημίωση για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των οργάνων αυτών. Η αποζημίωση για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις αυτές είναι για τον πρόεδρο και τα μέλη του Ν.Σ. ίση με ποσοστό δύο τοις εκατό (2%) και για τα μέλη των Ν.Ε. ένα τοις εκατό (1%) στα έξοδα παράστασης του νομάρχη, όπως αυτά προσδιορίζονται στην παρ. 1 για κάθε συνεδρίαση.

Άρθρο 18
Έλεγχος των πράξεων

1. Οι πράξεις όλων των οργάνων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης είναι εκτελεστές αφότου εκδοθούν.

2. Όλες οι πράξεις του νομαρχιακού συμβουλίου, του συμβουλίου της ενιαίας νομαρχιακής αυτοδιοίκησης των νομαρχιακών επιτροπών, των επαρχιακών συμβουλίων και των διοικητικών συμβουλίων και εκτελεστικών επιτροπών των Ν.Π.Δ.Δ. και ιδρυμάτων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης αποστέλλονται στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών από τη συνεδρίαση, μαζί με αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και με τα έγγραφα στοιχείο που είναι αναγκαία για τη νόμιμη έκδοσή τους.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.α`παρ.6 άρθρ.19Ν.2344/1995(A 212).

3. Ο γενικός γραμματέας της περιφέρειας παραπέμπει αιτιολογημένα, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών, αφότου έλαβε τη σχετική πράξη, στην επιτροπή της παραγράφου 4 τις πράξεις που θεωρεί μη νόμιμες κοινοποιώνται το παραπεμπτικό έγγραφο στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή στο νομαρχιακά διαμέρισμα ή στο νομικό τους πρόσωπο που την έχει εκδώσει.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την περ.β`παρ.6 άρθρ.19Ν.2344/1995(A 212).

4. Σε κάθε Περιφέρεια συνιστάται τουλάχιστον μία τριμελής επιτροπή που αποτελείται από:
α. `Ένα μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, ως πρόεδρο, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του, από τον Πρόεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
β. Δύο μόνιμους υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας. κατηγορίας ΠΕ. με βαθμό τουλάχιστον α` που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από τον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας.

5. Οι επιτροπές συγκροτούνται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας. Καθήκοντα γραμματέα της επιτροπής ασκεί υπάλληλος της Περιφέρειας, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του με την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής. Ο εισηγητής ορίζεται με πράξη του προέδρου της επιτροπής. Με την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής ορίζεται και η έδρα της. Σε περίπτωση που στην ίδια Περιφέρεια συνιστώνται περισσότερες από μια (1) τριμελείς επιτροπές η τοπική αρμοδιότητα καθεμιάς καθορίζεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας.
Σχετικό:  με το ΠΔ 410/1995.
Σχετικό:  παρ.1 άρθρ.22 Ν.3051/2002,ΦΕΚ Α 220/20.9.2002

6. Η επιτροπή συνέρχεται τακτικά τουλάχιστον δύο (2) φορές το μήνα και σε έκτακτες συνεδριάσεις όταν το κρίνει ο πρόεδρος. Στον πρόεδρο, τα μέλη και το γραμματέα της επιτροπής καταβάλλεται ειδική αποζημίωση, η οποία καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών , Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομικών, κατά παρέκκλιση του άρθρου 19 του Ν. 2470/1997.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 7παρ.1 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

7. Στις αρχές κάθε έτους, ο πρόεδρος κάθε επιτροπής συντάσσει ετήσια αναλυτική έκθεση για τη δράση της επιτροπής κατά το προηγούμενο έτος και τις διαπιστώσεις του από την εκδίκαση των προσφυγών και παραπομπών, την οποία υποβάλλει στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης καθορίζονται τα θέματα που αφορούν τον κανονισμό λειτουργίας της επιτροπής.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 7παρ.1 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

8. `Έργο της επιτροπής είναι: α) η άσκηση ελέγχου νομιμότητας στις πράξεις του νομαρχιακού συμβουλίου, των νομαρχιακών επιτροπών και των διοικητικών συμβουλίων και εκτελεστικών επιτροπών των νομικών τους προσώπων, οι οποίες παραπέμπονται στην επιτροπή από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας, σύμφωνα με την παράγραφο 3 και β) η εκδίκαση των προσφυγών της παραγράφου 9.

9. Προσφυγή κατά των πράξεων των ανωτέρω οργάνων της Ν.Α. για παράβαση νόμου μπορεί να ασκήσει οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον, μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες, αφότου οι πράξεις αυτές δημοσιεύθηκαν. Η προσφυγή κατατίθεται στο γραμματέα της επιτροπής της παραγράφου 4 και κοινοποιείται στη Ν.Α. ή το Ν.Π. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη με φροντίδα του γραμματέα της επιτροπής.

10. Η επιτροπή αποφασίζει αιτιολογημένα μέσα σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών από τη λήψη του παραπεμπτικού εγγράφου μαζί με τα προβλεπόμενα από το νόμο δικαιολογητικά για την έκδοσή της, ακυρώνοντας την πράξη ή αποφαινόμενη ότι νομίμως εξεδόθη. Αν η επιτροπή δεν αποφανθεί μέσα στην προθεσμία, θεωρείται ότι η πράξη είναι νόμιμη. Η επιτροπή αποφασίζει επί των προσφυγών της παραγράφου 9 μέσα σε είκοσι (20) ημέρες αφότου έλαβε την προσβαλλόμενη πράξη μαζί με τα προβλεπόμενα για την έκδοση της δικαιολογητικά. Αν δεν αποφανθεί μέσα στην εικοσαήμερη προθεσμία, θεωρείται ότι απέρριψε την προσφυγή.

11. Οι αποφάσεις της επιτροπής κοινοποιούνται στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας και στη Ν.Α. ή τα Ν.Π αυτής. Οι αποφάσεις αυτές δημοσιεύονται με τοιχοκόλληση στο κατάστημα του οργανισμού, η πράξη του οποίου έχει προσβληθεί. Για τις δημοσιεύσεις αυτές συντάσσεται αποδεικτικό ενώπιον δύο μαρτύρων.

12. Κατά των αποφάσεων του νομάρχη επιτρέπεται, σε οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, προσφυγή για παράβαση νόμου στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας. Η προσφυγή ασκείται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από τη δημοσίευση ή αν η απόφαση δεν δημοσιεύεται από την κοινοποίηση ή διαφορετικά αφότου έλαβε γνώση. Η προσφυγή κατατίθεται στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας με απόδειξη. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 3200/1955 “περί διοικητικής αποκεντρώσεως, όπως ισχύει κάθε φορά. “Όμοια προσφυγή και με τις ίδιες προϋποθέσεις επιτρέπεται κατά των αποφάσεων των προέδρων των νομαρχιακών επιτροπών και των επάρχων,καθώς και των προέδρων των διοικητικών συμβουλίων των ιδρυμάτων και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Οι διατάξεις για την προσφυγή κατά των αποφάσεων του νομάρχη ισχύουν αναλόγως και για την προσφυγή κατά των αποφάσεων των ως άνω μονομελών οργάνων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και των νομικών τους προσώπων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.β` της παρ.15 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής εφαρμόζονται και κατά των εκτελεστώνπράξεων των δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων, των δημάρχων ή προέδρωνκοινοτήτων ή άλλων οργάνων των Ο.Τ.Α. α` βαθμού, οι οποίες αφορούνΑρμοδιότητες πολεοδομικών εφαρμογών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ. 2 άρθρ.7Ν.3127/2003,ΦΕΚ Α 67/19.3.2003,

13. Κατά των, κατά τα ανωτέρω, αποφάσεων της επιτροπής που προβλέπονται στην παρ. 4 και των αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας που αναφέρονται στην παρ. 12, δεν χωρεί προσφυγή για παράβαση νόμου ενώπιον του καθ` ύλην αρμόδιου Υπουργού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 άρθρ.7 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

14. Οι Ν.Α., όταν ασκούν Αρμοδιότητες για την εφαρμογή της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής `Ένωσης, υπόκεινται και στους ελέγχους που προβλέπονται από τη νομοθεσία αυτή.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Άρθρο 19
Αστική ευθύνη

1. Ο νομάρχης και τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου και των νομαρχιακών επιτροπών ευθύνονται για κάθε θετική ζημία, που προξένησαν σε βάρος της περιουσίας της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης από δόλο ή βαριά αμέλεια.

2. Η ζημία καταλογίζεται στα πρόσωπα αυτά με αιτιολογημένη πράξη τριμελούς επιτροπής που συγκροτείται στην έδρα κάθε περιφέρειας με απόφαση του γενικού γραμματέα και αποτελείται από: α) τον πρόεδρο πρωτοδικών της έδρας της περιφέρειας ή τον αναπληρωτή του που ορίζει ο ίδιος, β) από έναν ανώτερο υπάλληλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατηγορίας ΠΕ που ορίζεται, μαζί με τον αναπληρωτή του, από τον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και γ) ένα μέλος του νομαρχιακού συμβουλίου της έδρας της περιφέρειας που ορίζεται με τον αναπληρωτή του, από το νομαρχιακό συμβούλιο. Καθήκοντα γραμματέα εκτελεί υπάλληλος της περιφέρειας που ορίζεται από το γενικό γραμματέα. Η επιτροπή εξετάζει τις υποθέσεις ύστερα από αίτηση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης ή του γενικού γραμματέα που ενεργεί αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε δημότη δήμου ή κοινότητας της Ν.Α. και αποφασίζει, αφού διενεργήσει έρευνα και καλέσει τα πρόσωπα που ενέχονται για τη ζημία να δώσουν εξηγήσεις, μέσα σε εύλογο διάστημα. Κατά των πράξεων της επιτροπής επιτρέπεται προσφυγή από τη Ν.Α., το γενικό γραμματέα και το πρόσωπο σε βάρος του οποίου έγινε ο καταλογισμός, στο αρμόδιο κατά τόπο τριμελές διοικητικό πρωτοδικείο, μέσα σε προθεσμία εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση της πράξης καταλογισμού σε αυτούς.
Κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου επιτρέπεται να ασκηθεί μέσα σε τριάντα (30) ημέρες έφεση στο τριμελές διοικητικό εφετείο. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση της αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης της επιτροπής.
`Όταν η επιτροπή πρόκειται να εκδώσει πράξη για τον καταλογισμό ζημίας στο νομάρχη ή στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου ή στις νομαρχιακές επιτροπές της Ν.Α. της έδρας της περιφέρειας, μετέχει ως τρίτο μέλος ένα μέλος του νομαρχιακού συμβουλίου άλλης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης της περιφέρειας, που ορίζεται με απόφαση του γενικού γραμματέα.

3. Η αίτηση για καταλογισμό ζημίας είναι απαράδεκτη μετά την πάροδο τριών (3) ετών από τη λήξη της νομαρχιακής περιόδου μέσα στην οποία έγινε η πράξη ή η παράλειψη που προκάλεσε τη ζημία.

Άρθρο 20
Διοικητικές κυρώσεις

1. Στο νομάρχη και στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου επιβάλλονται οι Διοικητικές κυρώσεις της αργίας και της έκπτωσης, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις του νόμου αυτού.

2. Ο γενικός γραμματέας της περιφέρειας μπορεί να επιβάλλει στο νομάρχη και στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου τη διοικητική κύρωση της αργίας έως τριών (3) μηνών, αν έχουν διαπράξει σοβαρή παράβαση των καθηκόντων τους ή υπέρβαση της αρμοδιότητάς τους από δόλο ή βαριά αμέλεια.

3. Οι Διοικητικές κυρώσεις της αργίας και της έκπτωσης που προβλέπονται από το νόμο αυτόν ή άλλες ειδικές διατάξεις επιβάλλονται με τήρηση των κατωτέρω εγγυήσεων και διαδικασιών.

4. Οι Διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται με αιτιολογημένη απόφαση του γενικού γραμματέα, αφού κληθεί ο εγκαλούμενος εγγράφως και με αποδεικτικό, να απολογηθεί μέσα σε ορισμένη προθεσμία. Για την επιβολή των κυρώσεων απαιτείται σύμφωνη γνώμη συμβουλίου που αποτελείται από τον πρόεδρο του διοικητικού εφετείου ή το νόμιμο αναπληρωτή του, ως πρόεδρο, δύο εφέτες διοικητικών δικαστηρίων, έναν ανώτερο υπάλληλο του Υπουργείου Εσωτερικών κατηγορίας ΠΕ Διοικητικού, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας και ένα μέλος του νομαρχιακού συμβουλίου της έδρας της περιφέρειας, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του από το νομαρχιακό συμβούλιο, ως μέλη. Σε περίπτωση που το νομαρχιακό συμβούλιο δεν ορίσει εκπρόσωπό του, το συμβούλιο συγκροτείται και λειτουργεί νομίμως με τα υπόλοιπα μέλη. Τα δικαστικά μέλη του συμβουλίου προτείνονται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Η πρόταση περιλαμβάνει και αναπληρωματικά μέλη, εφόσον ο αριθμός αυτών που υπηρετούν είναι επαρκής. Το συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του γενικού γραμματέα. Καθήκοντα γραμματέα εκτελεί υπάλληλος της περιφέρειας, τον οποίο ορίζει μαζί με τον αναπληρωτή του ο γενικός γραμματέας.
Η προθεσμία για την απολογία του εγκαλουμένου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από δέκα (10) ημέρες από την επίδοση του εγκλητήριου εγγράφου. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία, ο εγκαλούμενος τιμωρείται αναπολόγητος.
`Όταν το συμβούλιο πρόκειται να γνωμοδοτήσει για την επιβολή διοικητικών κυρώσεων στο νομάρχη και στα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου της Ν.Α. της έδρας της περιφέρειας, “μετέχει ως πέμπτο μέλος στη συγκρότηση του συμβουλίου” ένα μέλος του νομαρχιακού συμβουλίου άλλης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης της περιφέρειας, που ορίζεται με απόφαση του γενικού γραμματέα.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.16 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

5. Ο εγκαλούμενος μπορεί να εμφανίζεται στο συμβούλιο αυτοπροσώπως ή με πληρεξούσιο δικηγόρο ή να εκπροσωπείται από πληρεξούσιο δικηγόρο. Το συμβούλιο συνεδριάζει σε δημόσια συνεδρίαση, για την οποία συντάσσονται πρακτικά και μπορεί να εξετάζει και μάρτυρες. Το συμβούλιο αποφασίζει, ύστερα από μυστική διάσκεψη, μέσα σε δύο (2) μήνες αφότου παραπέμφθηκε η υπόθεση σε αυτό.

6. Κατά της απόφασης του γενικού γραμματέα μπορεί να ασκηθεί από τον τιμωρηθέντα προσφυγή στον Υπουργό Εσωτερικών μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης. Ο Υπουργός μπορεί να ακυρώσει την απόφαση η να επιβάλει επιεικέστερη ποινή ή να απορρίψει την προσφυγή.

7. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκησή της αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης που έχει επιβάλλει την κύρωση.

8. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί μέσα σε είκοσι (20) ημέρες αφότου η απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών του κοινοποιήθηκε, να προσφύγει κατά της αποφάσεως αυτής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο κρίνει την υπόθεση και κατά την ουσία. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής αναστέλλει την εκτέλεση της αποφάσεως που επιβάλλει την ποινή. Αν ασκηθεί προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η επιτροπή αναστολών, που προβλέπουν οι σχετικές με το δικαστήριο αυτό διατάξεις, χορηγεί, ύστερα από αίτηση του προσφεύγοντος, αναστολή, εκτός αν υπάρχουν σοβαροί λόγοι εθνικού ή δημόσιου συμφέροντος.
`Όταν υποβληθεί τέτοια αίτηση, η ποινή που έχει επιβληθεί δεν εκτελείται, μέχρι να εκδοθεί η απόφαση της επιτροπής αναστολών.

9. Ο νομάρχης, και τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου εκπίπτουν αυτοδικαίως από το αξίωμά τους: α) αν στερηθούν τη διαχείριση της περιουσίας τους με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, β) αν στερηθούν τα πολιτικά τους δικαιώματα με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, γ) αν καταδικαστούν με αμετάκλητη δικαστική απόφαση ως αυτουργοί ή συμμέτοχοι σε κακούργημα ή στα πλημμελήματα της παραχάραξης, της κιβδηλείας, της πλαστογραφίας, της ψευδούς βεβαίωσης, της δωροδοκίας, της εκβίασης, της κλοπής, της υπεξαίρεσης, της απιστίας, της απάτης, της καταπίεσης, της αιμομιξίας, της μαστροπείας, της σωματεμπορίας, της παράβασης της νομοθεσίας για τα ναρκωτικά ή για το λαθρεμπόριο, καθώς και της παράβασης καθήκοντος, εφόσον το τελευταίο στρέφεται κατά νομαρχιακής αυτοδιοίκησης ή νομικών προσώπων της. Για την έκπτωση εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του γενικού γραμματέα της περιφέρειας.

10. Ο νομάρχης και τα μέλη του Ν.Σ. τίθενται υποχρεωτικά σε αργία από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας, αν έχουν παραπεμφθεί με αμετάκλητο βούλευμα ή με απευθείας κλήση για κακούργημα ή με αμετάκλητο βούλευμα για πλημμέλημα από αυτά που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο ή έχουν καταδικαστεί για τα αδικήματα αυτά. Η αργία παύει αυτοδικαίως, όταν εκδοθεί απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου.

11. Ο νομάρχης και τα μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου επιτρέπεται να απολυθούν για σοβαρούς λόγους εθνικού ή δημόσιου συμφέροντος με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από εμπεριστατωμένη έκθεση του αρμόδιου γενικού γραμματέα και σύμφωνη γνώμη συμβουλίου, που αποτελείται από έναν πρόεδρο εφετών Αθηνών, ως πρόεδρο, δύο εφέτες, που έχουν τριετή τουλάχιστον υπηρεσία στο βαθμό αυτόν, ένα γενικό διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών και τον πρόεδρο της Ενώσεως Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος, με έναν αναπληρωτή που υποδεικνύει το διοικητικό συμβούλιό της.
Τα δικαστικά μέλη του συμβουλίου ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από τον Υπουργό Δικαιοσύνης. Από τον Υπουργό Εσωτερικών ορίζεται το μέλος της επιτροπής του Υπουργείου Εσωτερικών με τον αναπληρωτή του.
Καθήκοντα γραμματέα του συμβουλίου εκτελεί υπάλληλος του Υπουργείου Εσωτερικών του κλάδου ΠΕ Διοικητικού, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.

12. Για τον ίδιο λόγο και με την ίδια διαδικασία, μπορεί να διαλυθεί ένα νομαρχιακό συμβούλιο. Στην περίπτωση αυτή γίνεται νέα εκλογή.

13. Οι διατάξεις των παραγράφων 4, 5, 7 και 8 του άρθρου αυτού εφαρμόζονται αναλόγως και στις περιπτώσεις των παραγράφων 11 και 12.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ – ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Άρθρο 21
Ιδρύματα – Λοιπά νομικά πρόσωπα – Επιχειρήσεις

1. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν ιδρύματα, λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και επιχειρήσεις. Μπορούν επίσης να μετέχουν σε επιχειρήσεις.

2. Τα ιδρύματα (όπως νοσοκομεία, βρεφοκομεία, Κέντρα Παιδικής Μέριμνας, γηροκομεία κ.λπ.), συνιστώνται, ύστερα από απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, με προεδρικό διάταγμα που ορίζει τα όργανα τής διοίκησης, το σκοπό, τους πόρους, την περιουσία και το όνομα του ιδρύματος. Το διάταγμα, εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου καθ` ύλην Υπουργού, αφού τηρηθούν και οι ειδικές για κάθε κατηγορία ιδρυμάτων διατάξεις. Τα ιδρύματα είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και υπάγονται στην εποπτεία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων που τα συνιστούν.

3. Τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου συνιστώνται με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Στην απόφαση ορίζονται το όνομα, ο σκοπός, τα όργανα της διοίκησης, οι πόροι και η περιουσία που αφιερώνεται σε αυτά. Αυτά τα νομικά πρόσωπα συνιστώνται για την οργάνωση ορισμένης υπηρεσίας της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη ικανοποίηση τοπικών αναγκών νομαρχιακού ενδιαφέροντος.

4. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, ρυθμίζονται τα σχετικά με τη φύση των ιδρυμάτων και των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που μπορούν να συνιστώνται από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, το σκοπό, τη διοίκηση, την εκλογή και τον ορισμό των οργάνων, τις Αρμοδιότητες αυτών και τη λειτουργία τους τους πόρους, την περιουσία, την οργάνωση και την εποπτεία, το προσωπικό, την οικονομική διοίκηση και τη διαχείριση, τα έργα, τις μελέτες και τις προμήθειες, τους κανονισμούς, τις δωρεές και τις σχέσεις των δωρητών με το ίδρυμα, τις κληροδοσίες και κληρονομίες, την κατάργηση αυτών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

5. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν δικές τους επιχειρήσεις ή να μετέχουν σε επιχειρήσεις που συνιστούν μαζί με άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα ή σε επιχειρήσεις που ήδη υπάρχουν:
α) Για την εκτέλεση έργων που έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινού, καθώς και για την οικονομική εκμετάλλευση των έργων αυτών.
β) Για την παραγωγή αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών που έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινού.
γ) Για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων που έχουν σκοπό την πραγματοποίηση εσόδων.

6. Δύο ή περισσότερες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν κοινές επιχειρήσεις και να συμμετέχουν σε υφιστάμενες όμοιες επιχειρήσεις.

7. Η σύσταση αμιγούς επιχείρησης από νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή η συμμετοχή σε τέτοια επιχείρηση γίνεται μετά από πλήρη οικονομοτεχνική μελέτη και απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του.
Η απόφαση αυτή δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αποτελεί το καταστατικό της επιχείρησης και σε περίπτωση συστάσεως εμπράγματων δικαιωμάτων μεταγραπτέο τίτλο στο υποθηκοφυλακείο.

8. Στην απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου για τη σύσταση αμιγούς επιχείρησης αναφέρονται η επωνυμία, ο σκοπός, η διάρκεια και η έδρα της επιχείρησης, η διοίκηση, το κεφάλαιο, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο αναγκαίο κατά την κρίση του νομαρχιακού συμβουλίου.

9. Οι παραπάνω επιχειρήσεις των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και διέπονται από τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από αυτό το νόμο.

10. Η ευθύνη νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, που συνιστά, ή συμμετέχει σε αμιγή επιχείρηση, περιορίζεται στο ποσό της συμμετοχής της στο κεφάλαιο της επιχείρησης.

11. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, ρυθμίζονται τα σχετικά με τη διοίκηση των αμιγών νομαρχιακών ή διανομαρχιακών επιχειρήσεων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, τα όργανα των επιχειρήσεων αυτών, τις Αρμοδιότητες και τη λειτουργία τους, την εκλογή και τον ορισμό αυτών, την οικονομική διοίκηση, τη διαχείριση και τον έλεγχο αυτής, την ταμιακή υπηρεσία, τις αποσβέσεις, την οργάνωση και την εποπτεία, τους κανονισμούς, το προσωπικό, τα έργα, τις μελέτες και προμήθειες, τη διάθεση των εσόδων, τη λύση και εκκαθάριση αυτών, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.
Οι διατάξεις του π.δ. 520/1988 (ΦΕΚ 236 Α`) εφαρμόζονται αναλόγως και στις αμιγείς επιχειρήσεις των Ν.Α..

12. Η σύσταση ή η συμμετοχή σε επιχείρηση που δεν είναι αμιγής, της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, γίνεται ύστερα από πλήρη οικονομοτεχνική μελέτη, με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται η επωνυμία, ο σκοπός, η διάρκεια και η έδρα της επιχείρησης, τα περιουσιακά στοιχεία που εισφέρονται, το ποσό συμμετοχής στο κεφάλαιο της επιχείρησης και η εκπροσώπηση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης στα όργανα της επιχείρησης. Οι επιχειρήσεις αυτής της παραγράφου λειτουργούν με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας ή της εταιρείας μικτής οικονομίας ή της αστικής εταιρείας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Με την ίδια διαδικασία είναι δυνατή η συμμετοχή νομαρχιακής αυτοδιοίκησης σε κοινοπραξία.

13. Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν ανώνυμες εταιρείες με συνεταιρισμούς, είτε μόνες τους είτε με δήμους, κοινότητες και τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 12, εφαρμοζόμενων κατ` αναλογία των διατάξεων του άρθρου 272 του π.δ. 323/1989 “Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας”.

14. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν εταιρείες λαϊκής βάσης, μαζί με άλλους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, συνεταιρισμούς κα άλλα νομικά ή φυσικά πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 2, εφαρμοζομένων κατ` αναλογία των διατάξεων του άρθρου 273 του π.δ. 323/1989 “Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας”, πλην της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου. Οι επιχειρήσεις αυτές καλούνται “εταιρείες λαϊκής βάσης της αυτοδιοίκησης”.

15. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνιστούν:
α) Ανώνυμες εταιρείες του άρθρου 274 παρ. 1α του π.δ. 323/1989 και
β) Επιχειρήσεις του άρθρου 274 παρ. 1β` του π.δ. 323/1989 “Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας” ή να μετέχουν σε αυτές.

16. Δεν επιτρέπεται η επιχορήγηση από νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, δήμο ή κοινότητα, οποιασδήποτε επιχείρησης που αυτοί συνιστούν ή συμμετέχουν, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 28 του π.δ. 323/1989.
Σχετικό:  παρ.16 κωδικοποιήθηκε με το ΠΔ 410/1995.

17. Αμιγής νομαρχιακή επιχείρηση, που παρέχει αποκλειστικώς υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα, για λογαριασμό της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης που την έχει συστήσει, μπορεί να επιβάλλει, βεβαιώνει και εισπράττει τα αντίστοιχα ανταποδοτικά τέλη. Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της επιχείρησης για την επιβολή του τέλους εγκρίνεται από το αντίστοιχο νομαρχιακό συμβούλιο. Για τις επιχειρήσεις αυτής της παραγράφου εφαρμόζονται και οι διατάξεις που αφορούν αμιγή δημοτική ή κοινοτική επιχείρηση του άρθρου 26 παρ. 3 του ν. 2130/1993.

18. Για τις επιχειρήσεις των παρ. 6, 7, 13, 14 και 15 του παρόντος εφαρμόζονται αναλογικά και οι διατάξεις των άρθρων 28 και 274 παρ. 2, 5, 6, 7, και 8 του π.δ. 323/1989, καθώς και κάθε άλλη διάταξη που αφορά τις επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α..

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ

Άρθρο 22
Πόροι – Βεβαίωση – Παραγραφή

1. Τα έσοδα της Ν.Α. είναι:
α. Τακτικά, που προέρχονται από:
(1) φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές,
(2) εισοδήματα από εκμετάλλευση της κινητής και ακίνητης περιουσίας,
(3) ειδική ετήσια οικονομική ενίσχυση του τακτικού προϋπολογισμού για την κάλυψη του κόστους άσκησης κρατικών αρμοδιοτήτων, οι οποίες μεταβιβάζονται στη Ν.Α.,
(4) κεντρικούς αυτοτελείς πόρους,
(5) πιστώσεις του προϋπολογισμού δημόσιων επενδύσεων,
(6) τέλη, δικαιώματα και εισφορές ανταποδοτικού χαρακτήρα.
β. `Έκτακτα, που προέρχονται από:
(1) έσοδα από τέλη για χρήση έργων που γίνονται με δανεισμό,
(2) Δάνεια, δωρεές, κληροδοσίες και κληρονομίες,
(3) επιχορηγήσεις φορέων του δημόσιου τομέα,
(4) εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και
(5) χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής `Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών,
(6) κάθε άλλη πηγή.

2. Με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου μπορεί να επιβάλλονται τέλη, δικαιώματα ή εισφορές για υπηρεσίες ή έργα που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και στην ανάπτυξη της περιφέρειας της Ν.Α.. Τα τέλη, τα δικαιώματα και οι εισφορές αυτές έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα. Το ύψος των τελών ή εισφορών, οι υπόχρεοι στην καταβολή τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια ορίζονται με την απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου.

3. Σε περίπτωση εκτέλεσης έργων με δανεισμό, το νομαρχιακό συμβούλιο μπορεί να επιβάλλει τέλη χρήσης των έργων για την εξασφάλιση των τοκοχρεωλυτικών δόσεων των δανείων και έως ότου εξοφληθούν.

4. Η επιβολή, βεβαίωση και είσπραξη των φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών των Ν.Α. γίνεται σύμφωνα με τις αντίστοιχες διατάξεις που ισχύουν για τους δήμους, οι οποίες εφαρμόζονται αναλόγως.

5. Η βεβαίωση των φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών ενεργείται από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μέσα σε αποσβεστική προθεσμία πέντε (5) ετών από τη λήξη του οικονομικού έτους στο οποίο ανάγονται. Κατ` εξαίρεση, είναι δυνατή η βεβαίωση, μετά την πάροδο της παραπάνω προθεσμίας, αν: α) είναι άγνωστος ο υπόχρεος, β) έχει ακυρωθεί μετά την πάροδο της πενταετίας η φορολογική εγγραφή για το λόγο ότι ο υπόχρεος δεν έλαβε γνώση της εγγραφής, γ) η βεβαίωση έγινε σε πρόσωπο που δεν είχε μερική ή ολική φορολογική υποχρέωση και δ) η βεβαίωση έγινε για οικονομικό έτος διάφορο από αυτό που αφορά η φορολογική υποχρέωση.

6. Ο χρόνος παραγραφής των αξιώσεων των Ν.Α. είναι είκοσι (20) έτη και αρχίζει από τη λήξη του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο βεβαιώθηκαν αυτές οριστικά. Κατ` εξαίρεση, οι προερχόμενες από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές, παραγράφονται μετά πενταετία, η οποία αρχίζει όπως ανωτέρω.

7. Αξιώσεις για την επιστροφή ποσών που πληρώθηκαν στις Ν.Α. χωρίς να οφείλονται, παραγράφονται μετά τρία (3) χρόνια από το τέλος του έτους κατά το οποίο έγινε η πληρωμή.

8. Χρηματικά ποσά που πληρώθηκαν από τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις χωρίς να οφείλονται, αναζητούνται από αυτές μέσα σε μια πενταετία από τη λήξη του οικονομικού έτους κατά το οποίο έγινε η πληρωμή.

9. Τα χρέη προς τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις υπόκεινται σε προσαύξηση λόγω εκπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 6 του Κ.Ε.Δ.Ε. (ν.δ. 356/1974), όπως ισχύει κάθε φορά.

10. Τα πρόστιμα, που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία ή κανονιστικές αποφάσεις, επιβάλλονται υποχρεωτικώς με αιτιολογημένη απόφαση του νομάρχη με βάση σχετική έκθεση οργάνου της και εισπράττονται όπως και τα λοιπά έσοδα. Η απόφαση επιβολής προστίμου μαζί με αντίγραφο της εκθέσεως κοινοποιείται στον υπόχρεο.

11. Για την επίλυση των φορολογικών διαφορών και αμφισβητήσεων, για τη βεβαίωση ή την επιστροφή ή την ανάκληση δηλώσεως ή αναγνώριση φορολογικής απαλλαγής ή μειώσεως οποιουδήποτε αυτοτελούς φόρου, τέλους, δικαιώματος, εισφοράς και προστίμου μεταξύ νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και φορολογουμένων ή ενοικιαστού και φορολογουμένων εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ν. 505/1976 “περί υπαγωγής εις τα τακτικά φορολογικά δικαστήρια των φορολογικών διαφορών δήμων και κοινοτήτων και της μετονομασίας τούτων εις Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια”, όπως ισχύει κάθε φορά.

12. Σε περίπτωση άσκησης προσφυγής από φορολογούμενο, βεβαιώνεται σε βάρος του ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) στο αμφισβητούμενο ποσό. Η βεβαίωση του ποσοστού σαράντα τοις εκατό (40%) δεν ενεργείται, όταν η βεβαίωση και η είσπραξη των προσόδων έχει ανατεθεί σε ενοικιαστή.

Άρθρο 23
Οικονομικό έτος – Προϋπολογισμός – Απολογισμός

1. Οι προϋπολογισμός της Ν.Α., στον οποίο γράφονται όλα τα έσοδα και οι δαπάνες, καταρτίζεται για ένα οικονομικό έτος. Το οικονομικό έτος αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.
Η εκτέλεση του προϋπολογισμού κάθε οικονομικού έτους παρατείνεται: 1) ένα (1) μήνα για την είσπραξη των εσόδων που έχουν βεβαιωθεί έως τη λήξη του και 2) δύο (2) μήνες για την πληρωμή των εξόδων, για τα οποία οι σχετικές υποχρεώσεις έχουν αναληφθεί έως τη λήξη του.
Την εκκαθάριση, τον έλεγχο νομιμότητας και την εντολή πληρωμής των εξόδων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων ενεργούν οι Υπηρεσίες Εντελλομένων Εξόδων, οι οποίες υπάγονται στο Υπουργείο Οικονομικών (Γενικό Λογιστήριο του Κράτους) και λειτουργούν σε κάθε νομό. Όλες οι δαπάνες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων υπόκεινται στον κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.”
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 18 του Ν.2362/1995 (Α 247).Έναρξηισχύος 1-1-996.

2. Οι νομαρχιακές επιτροπές συντάσσουν για τον τομέα αρμοδιότητάς τους το σχέδιο του προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων και το υποβάλλουν στο νομαρχιακό συμβούλιο έως το τέλος Οκτωβρίου κάθε έτους. Κάθε εγγραφή στο σχέδιο του προϋπολογισμού πρέπει να είναι πλήρως αιτιολογημένη. Το νομαρχιακό συμβούλιο, έως το τέλος Νοεμβρίου του ίδιου έτους, ψηφίζει ισοσκελισμένο τον προϋπολογισμό. Σε ξεχωριστό τμήμα του προϋπολογισμού αναγράφονται οι πιστώσεις που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση του προγράμματος επενδύσεων της Ν.Α.. Για τον τύπο και το περιεχόμενο του προϋπολογισμού εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις που ρυθμίζουν τον τύπο και το περιεχόμενο του τακτικού κρατικού προϋπολογισμού και του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων.
Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, καθορίζονται τα κριτήρια, τα οποία θα βασίζονται στις δημογραφικές, γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και οικιστικές συνθήκες κάθε περιοχής, καθώς και η διαδικασία και οι λοιπές λεπτομέρειες για την κατανομή του προϋπολογισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης στα επαρχεία.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.17 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Ο Προϋπολογισμός αποστέλλεται στην αρμόδια κεντρική υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους μαζί με την εισηγητική του έκθεση, την έκθεση της αρμόδιας Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου και την πράξη έγκρισης του Νομαρχιακού Συμβουλίου, ώστε να αξιολογηθεί από τον Υπουργό οικονομικών.Ο Υπουργός Οικονομικών αν διαπιστώσει ότι: α) υπάρχουν αποκλίσεις από τους στόχους του Κρατικού Προϋπολογισμού όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες του και β) δεν έχει τηρηθεί ο τύπος και το περιεχόμενο του κρατικού προϋπολογισμού, ζητά από το Νομαρχιακό Συμβούλιο την αναγκαία αναμόρφωση του προϋπολογισμού και την επανυποβολή του στο Υπουργείο Οικονομικών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.9 άρθρου 15Ν.2469/1997.

3. Αν το σχέδιο του προϋπολογισμού δεν καταρτιστεί και δεν υποβληθεί, όπως προβλέπεται στην προηγούμενη παράγραφο ή αν ο πρόεδρος του νομαρχιακού συμβουλίου δεν μεριμνήσει για να συγκληθεί το συμβούλιο έως το τέλος Νοεμβρίου, το συμβούλιο συνέρχεται αυτοδίκαια την πρώτη Κυριακή στις 11 π.μ. μετά την ημερομηνία αυτήν και προχωρεί στη σύνταξη και ψήφιση του προϋπολογισμού.

4. Έως την έναρξη της ισχύος του νέου προϋπολογισμού, και πάντως όχι αργότερα από το τέλος Μαρτίου του επόμενου οικονομικού έτους, ισχύει ο προϋπολογισμός του έτους που έχει λήξει.
Μετά την πάροδο του τριμήνου απαγορεύεται να γίνει οποιαδήποτε δαπάνη με βάση τον προϋπολογισμό του περασμένου έτους.

5. Κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους επιτρέπεται η τροποποίηση του προϋπολογισμού, με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου. `Όλες οι τροποποιήσεις του προϋπολογισμού γίνονται απαραίτητα μέσω του αποθεματικού κεφαλαίου, το οποίο αυξομειώνεται αντίστοιχα.

6. Το αποθεματικό κεφάλαιο του προϋπολογισμού δεν μπορεί να υπερβαίνει το τέσσερα τοις εκατό (4%) του συνόλου των τακτικών εσόδων που είναι γραμμένα στον προϋπολογισμό.

7. Έως το τέλος Απριλίου η αρμόδια, σύμφωνα με τον Οργανισμό, υπηρεσία της Ν.Α. υποβάλλει στις νομαρχιακές επιτροπές, για τον τομέα ευθύνης τους, τους λογαριασμούς του οικονομικού έτους που έληξε. Οι νομαρχιακές επιτροπές ελέγχουν τους λογαριασμούς και μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών αφότου τους παρέλαβαν, υποβάλλουν στο νομαρχιακό συμβούλιο έκθεση μαζί με τους λογαριασμούς. Το συμβούλιο, μέσα σε προθεσμία δύο (2) μηνών αφότου παρέλαβε τον απολογισμό και την έκθεση των νομαρχιακών επιτροπών, αποφασίζει με πράξη του για την έγκριση του απολογισμού και διατυπώνει τις παρατηρήσεις του σχετικά με αυτόν. Ο απολογισμός, μαζί με όλα τα δικαιολογητικά, υποβάλλεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο, μέσα σε ένα (1) μήνα αφότου εκδόθηκε η πράξη του νομαρχιακού συμβουλίου.

8. Ευθύς μόλις λήξει το οικονομικό έτος, η αρμόδια υπηρεσία της Ν.Α. καταρτίζει συνοπτική κατάσταση των εσόδων και των εξόδων, που υποβάλλει στο Υπουργείο Εσωτερικών και στο γενικό γραμματέα της περιφέρειας, καθώς και απολογιστικό πίνακα, που υποβάλλει στην υπηρεσία στατιστικής του Υπουργείου Εσωτερικών.

Άρθρο 24
Οικονομική διαχείριση

1. Η ταμειακή υπηρεσία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων διεξάγεται από ειδική υπηρεσιακή μονάδα.

2. Για την είσπραξη των εσόδων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων εφαρμόζονται οι διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για την είσπραξη των δημόσιων εσόδων. Τα ταμιακά όργανα ασκούν αντιστοίχως όλες τις Αρμοδιότητες και έχουν όλες τις ευθύνες που προβλέπουν οι διατάξεις αυτές. Οφείλουν επίσης να παρέχουν κάθε πληροφορία που ζητά ο γενικός γραμματέας της περιφέρειας ή ο Υπουργός Εσωτερικών, οι οποίοι, αν συντρέχει ειδική περίπτωση, μπορούν να διατάξουν και έλεγχο της διαχειρίσεως τους. Τον έλεγχο διενεργούν οι επιθεωρητές που ανήκουν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εσωτερικών. Οι επιθεωρητές αυτοί έχουν, ως προς τον έλεγχο, όλες τις Αρμοδιότητες και τις ευθύνες των οικονομικών επιθεωρητών δημόσιων υπόλογων.

3. `Όλες οι εισπράξεις εσόδων της Ν.Α. κατατίθενται έντοκα και σε λογαριασμούς, που ορίζει το νομαρχιακό συμβούλιο, στην Τράπεζα της Ελλάδος ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε άλλη Τράπεζα. Σε βάρος των λογαριασμών αυτών αναλαμβάνονται τα ποσά που απαιτούνται για την πληρωμή των εξόδων.

4. Οι διατάξεις, οι σχετικές με την αναστολή της εξοφλήσεως χρεών προς το Δημόσιο δεν εφαρμόζονται για χρέη προς νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. Εκείνοι που διεξάγουν την ταμιακή υπηρεσία μπορούν να παρέχουν στους οφειλέτες τις διευκολύνσεις που επιτρέπονται για τους οφειλέτες του Δημοσίου, με εξαίρεση τους οφειλέτες βάσει συμβάσεων.

5. Η εξόφληση των χρεών προς νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορεί, για εξαιρετικούς λόγους, να ορίζεται σε δόσεις ή προθεσμίες. Σύμφωνα με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, ο χρόνος για την καταβολή μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο που επιτρέπεται σύμφωναμε την προηγούμενη παράγραφο. Από τη ρύθμιση αυτή εξαιρούνται οι οφειλέτες από συμβάσεις.

6. Κάθε είδους χρέη προς τη Ν.Α. μπορούν να διαγραφούν μερικά ή ολικά: α) όταν οι οφειλέτες πέθαναν χωρίς να αφήσουν καμιά περιουσία και οι κληρονόμοι τους αποποιήθηκαν την κληρονομία, β) όταν οι οφειλέτες δεν έχουν καθόλου περιουσία και η επιδίωξη της εισπράξεως δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα επί τρία (3) χρόνια, αφότου έληξε η χρήση κατά την οποία βεβαιώθηκαν, γ) όταν οι οφειλέτες δεν έχουν περιουσία και είναι αγνώστου διαμονής, εφόσον οι προσπάθειες, που έγιναν επί μια τριετία για την ανεύρεση της διαμονής τους, δεν έφεραν αποτέλεσμα και δ) όταν η εγγραφή στους οριστικούς βεβαιωτικούς καταλόγους φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών έγινε κατά τρόπο προφανώς λανθασμένο ως προς τη φορολογητέα ύλη ή το πρόσωπο του φορολογούμενου, ή όταν έγινε κατά λάθος πολλαπλή εγγραφή για το ίδιο είδος εσόδου και για το ίδιο πρόσωπο. Η διαγραφή των χρεών γίνεται με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου.

7. `Ύστερα από απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να καταθέτουν εντόκως, ταέσοδά τους, που προέρχονται από εκποίηση περιουσιακών στοιχείων ή από δωρεές και κληροδοτήματα, που προορίζονται αποκλειστικά για την εκτέλεση κοινωφελών έργων, σε ιδιαίτερο λογαριασμό, στο όνομά τους, στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε οποιαδήποτε Τράπεζα, για το διάστημα που μεσολαβεί έως την έναρξη της εκτελέσεως των έργων αυτών.

8. Με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου ή της αρμόδιας καθ` ύλη νομαρχιακής επιτροπής, μπορεί να εγκρίνεται η έκδοση ενταλμάτων προπληρωμής για την αντιμετώπιση δαπανών γενικά, εφόσον η πληρωμή με τακτικό ένταλμα στο όνομα του δικαιούχου είναι αδύνατη ή απρόσφορη ή δεν ικανοποιεί τις ανάγκες του δικαιούχου. Τα εντάλματα προπληρωμής εκδίδονται στο όνομα υπαλλήλων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

9. Με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου μπορεί να παρέχεται πάγια προκαταβολή σε βάρος του σχετικού, κωδικού αριθμού του προϋπολογισμού. Με την απόφαση χορήγησης πάγιας προκαταβολής ορίζονται:
α. Οι δαπάνες που θα αντιμετωπισθούν από την πάγια προκαταβολή και το ύψος τους, στα όρια των πιστώσεων που έχουν εγγραφεί στους οικείους κωδικούς αριθμούς του προϋπολογισμού.
β. Το ποσό της προκαταβολής που δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια (5.000.000) δραχμές. Το ποσό αυτό μπορεί να αυξάνεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.
γ. Ο υπάλληλος, στο όνομα του οποίου θα εκδοθεί το ένταλμα και ο οποίος θα ενεργεί τις πληρωμές, σύμφωνα με έγγραφες εντολές του νομάρχη. Ο νομάρχης, μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών από την αρμόδια λογιστική υπηρεσία, εκδίδει ισόποσα χρηματικά εντάλματα σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού για κάθε δαπάνη, ώστε να παραμένει πάντοτε στα χέρια του υπόλογου το αρχικό ποσό της πάγιας προκαταβολής. Τα χρηματικά εντάλματα εκδίδονται στο όνομα του δικαιούχου και σημειώνεται σε αυτά ότι “η πληρωμή έγινε από την πάγια προκαταβολή”.

10. Οι Ν.Α. μπορούν να χρηματοδοτούν το κόστος παροχής κοινωνικών εξυπηρετήσεων στους κατοίκους της περιοχής τους.

11. Με διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, ύστερα από γνώμη της ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κανονίζονται τα θέματα τα σχετικά με τη βεβαίωση των εσόδων, την ανάληψη υποχρεώσεων, την έκδοση των χρηματικών ενταλμάτων, την ευθύνη και τον καταλογισμό σε βάρος των προσώπων που τα εκδίδουν και τα προσυπογράφουν, τη διαδικασία και το περιεχόμενο του ελέγχου των χρηματικών ενταλμάτων, τη χρηματική διαχείριση της ταμιακής υπηρεσίας, τη λογοδοσία των υπαλλήλων που ασκούν καθήκοντα ταμιών, τα βιβλία που πρέπει να τηρούν οι ταμιακές υπηρεσίες και γενικά την οικονομική διοίκηση και το λογιστικό των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Μέχρι να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα για το λογιστικό των Ν.Α., εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν.δ. 496/1974 (ΦΕΚ 204 Α`), όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά και οι διατάξεις των προεδρικών διαταγμάτων που εκδόθηκαν σε εκτέλεση του.

Άρθρο 25
Δάνεια

1. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να συνομολογούν Δάνεια με το κράτος, με αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα και τράπεζες του εσωτερικού, με νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και με κάθε είδους δημόσιους οργανισμούς, για την πραγματοποίηση του σκοπού τους.
Μπορούν επίσης να εκδίδουν ομολογιακά Δάνεια ύστερα από έγκριση της επιτροπής κεφαλαιαγοράς.

2. Δάνεια συνάπτονται ύστερα από απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, με την οποία καθορίζονται το ύψος, ο σκοπός, οι όροι και η τοκοχρεωλυτική δόση. Για να συναφθεί δάνειο για την εκτέλεση έργων ή προμηθειών, πρέπει να υπάρχει προκαταρκτική μελέτη ή προμελέτη ή οριστική μελέτη των έργων ή των προμηθειών, για τα οποία θα συνομολογηθεί το δάνειο, που να έχει συνταχθεί και εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα.

3. Απαγορεύεται να χρησιμοποιηθεί το δάνειο για σκοπό άλλον από εκείνον για τον οποίο συνομολογήθηκε. Επιτρέπεται εξαιρετικά σε περίπτωση αδυναμίας χρησιμοποίησής του για το σκοπό που συνομολογήθηκε, να χρησιμοποιηθεί για την εκτέλεση άλλου έργου, ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του συμβουλίου.

4. Οι διατάξεις, που επιβάλλουν την παράσταση δικηγόρων κατά τη σύνταξη δανειστικών συμβολαιογραφικών εγγράφων, δεν εφαρμόζονται για τις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. Οι συμβάσεις για τη συνομολόγηση των δανείων δεν επιβαρύνονται με τέλη και δικαιώματα υπέρ τρίτων.

5. Τα συμβολαιογραφικά δικαιώματα στις συμβάσεις συνομολόγησης δανείων εκ μέρους Ν.Α. μειώνονται στο ένα δεύτερο. Τα κάθε είδους δικαιώματα εμμίσθων ή αμίσθων υποθηκοφυλάκων, για την εγγραφή υποθήκης, προσημειώσεως ή κατασχέσεως σε βάρος της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, μειώνονται επίσης στο ένα δεύτερο.

6. Εγγυήσεις του Δημοσίου για τη σύναψη δανείων παρέχονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών. Η εγγύηση μπορεί να παρέχεται με όρους πού αφορούν τη χρονική διάρκεια, τις προϋποθέσεις για την παροχή και εξόφληση του δανείου και τις ασφάλειες που πρέπει να παράσχει ο δανειζόμενος, στις οποίες μπορεί να περιλαμβάνεται και η εκχώρηση πόρων.

7. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων έχουν εφαρμογή και για τα ιδρύματα και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συνιστώνται από τις Ν.Α..

8. Η διάρκεια και η είσπραξη των φόρων, τελών, δικαιωμάτων και εισφορών που εκχωρούν οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις για την ασφάλεια και την εξυπηρέτηση των δανείων, παρατείνεται αυτοδικαίως έως την πλήρη εξόφληση των δανείων αυτών.

9. Οι διατάξεις του π.δ. 256/1984 (ΦΕΚ 101 Α`) “Ρύθμιση θεμάτων χορήγησης δανείων στην τοπική αυτοδιοίκηση και σε άλλους φορείς από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων” εφαρμόζονται αναλόγως και για τη χρηματοδότηση των Ν.Α., των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των ιδρυμάτων και Επιχειρήσεων των Ν.Α..

Άρθρο 26
Περιουσία

1. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις οφείλουν να διατηρούν και να προστατεύουν την περιουσία τους και να τη διαχειρίζονται με τρόπο επιμελή και αποδοτικό.

2. Ακίνητα και κινητά πράγματα, αξίες και οτιδήποτε ανήκει στην περιουσία των Ν.Α. καταγράφεται σε βιβλία, ο τύπος και το περιεχόμενο των οποίων καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.
Για τα ακίνητα οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις οφείλουν να καταρτίζουν και τηρούν κτηματολόγιο.

3. Η ακίνητη περιουσία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για την προστασία της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.

4. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις μπορούν να αποκτούν ή να διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία, για την εκπλήρωση του σκοπού τους.

5. Διατάξεις της νομοθεσίας που προβλέπουν την παραχώρηση της χρήσης ή τη μεταβίβαση της κυριότητας κινητών ή ακινήτων του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου σε Ο.Τ.Α. εφαρμόζονται αναλόγως και στις Ν.Α..
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού μπορεί επίσης να παραχωρούνται κατά χρήση ή να μεταβιβάζονται κατά κυριότητα στις Ν.Α. ακίνητα ή κινητά που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα, ύστερα από απόφαση του συλλογικού οργάνου διοίκησης του νομικού προσώπου.

6. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, καθορίζονται η διαδικασία και ο τρόπος καταρτίσεως και τηρήσεως κτηματολογίου της Ν.Α., τα στοιχεία που καταχωρίζονται στο κτηματολόγιο, οι προϋποθέσεις, ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την αγορά και μίσθωση κινητών ή ακινήτων, την αποδοχή δωρεών κινητών ή ακινήτων και την εκποίηση, δωρεά, παραχώρηση της χρήσης ή εκμίσθωση κινητών ή ακινήτων.
Σχετικό:  παρ.7 του άρθρου 5 του Ν.2307/1995 (Α 113) και άρθρο 36 παρ.6 β Ν.4061/2012,ΦΕΚ Α 66/22.3.2012

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄
ΕΡΓΑ – ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ

Άρθρο 27
Μελέτες – `Έργα – Προμήθειες – Λοιπές εργασίες

1. Το νομαρχιακό συμβούλιο καταρτίζει το ετήσιο πρόγραμμα έργων, προμηθειών και εργασιών για το επόμενο έτος.

2. Η κατάρτιση και η ανάθεση των μελετών και η εκτέλεση των έργων των Ν.Α. που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα που έχει εγκριθεί από τα αρμόδια όργανά τους, πραγματοποιείται με εφαρμογή των διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά για την κατάρτιση μελετών και εκτέλεση έργων του Δημοσίου.

3. Προμήθειες υλικών, αναλώσιμων ή μη, καθώς και αναθέσεις εκτέλεσης εργασιών, εγκατάστασης, συντήρησης, μεταφοράς, ως και άλλων εργασιών, που σχετίζονται με την προμήθεια υλικών, διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις για τις προμήθειες του Δημοσίου με ανάλογη εφαρμογή αυτών. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Εμπορίου, γίνονται οι αναγκαίες προσαρμογές των διατάξεων αυτών και ρυθμίζεται κάθε σχετική λεπτομέρεια.

4. Η Ν.Α μπορεί, σύμφωνα με τη μελέτη του έργου και με όρο που αναγράφεται στη διακήρυξη ή στη συγγραφή υποχρεώσεων, να προμηθεύεται χωριστά τα αναγκαία για την εκτέλεση του έργου υλικά με διαγωνισμό ή απευθείας, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου αυτού.

5. Εργασίες που δεν θεωρούνται ως:
α. Μελέτες, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 716/1977 “περί μητρώου μελετητών και αναθέσεως και εκπονήσεως μελετών” (ΦΕΚ 295 Α`).
β. `Έργα, κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1418/1984 “Δημόσια έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων” (ΦΕΚ 23 Α`).
γ. Προμήθειες, κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 1797/1988 “Προμήθειες του δημόσιου τομέα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων” (ΦΕΚ 164 Α`).
δ. Καλλιτεχνικά-εικαστικά έργα ή εργασίες πολιτιστικού χαρακτήρα, όπως οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν κάθε φορά, εκτελούνται με σύμβαση που συνάπτεται ύστερα από δημοσίευση περιλήψεως δημόσιας πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος με γραπτές προσφορές. Η περίληψη της προκήρυξης δημοσιεύεται σε μια εφημερίδα της έδρας της Ν.Α. και μια εφημερίδα δημοπρασιών.
Η προθεσμία για την υποβολή προσφορών δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δέκα (10) ημερών από τη δημοσίευση. Το περιεχόμενο της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος καθορίζεται με απόφαση της αρμόδιας Ν.Ε..

6. Ο νομάρχης μπορεί, με απόφασή του, να αναθέτει, απευθείας την εκτέλεση εργασιών της προηγούμενης παραγράφου, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη δεν υπερβαίνει το ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) δραχμών, στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α..
Με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου επιτρέπεται η σύναψη σύμβασης, με την οποία η Ν.Α. αναθέτει σε επιχείρηση οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου ή δεύτερου βαθμού την κατάρτιση μελέτης, την εκτέλεση έργου ή προμήθειας ή εργασιών της προηγούμενης παραγράφου, αν ο προϋπολογισμός καθενός από αυτά δεν υπερβαίνει το ποσό των πέντε εκατομμυρίων (5.000.000) δραχμών. Τα ποσά της παραγράφου αυτής μπορεί να αυξάνονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.

7. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, καθορίζεται η διαδικασία για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών και ειδικότερα:
α. Οι όροι της συμμετοχής, το περιεχόμενο των προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος και ο τρόπος δημοσιότητας.
β. Η διαδικασία διεξαγωγής των επιλογών και η έγκριση του αποτελέσματος.
γ. Η διαδικασία κατάρτισης των συμβάσεων.
δ. Ο έλεγχος και η παρακολούθηση εκτελέσεως των συμβάσεων.
ε. Οι κυρώσεις για τις περιπτώσεις μη εκτελέσεως ή εκπροθέσμου εκτελέσεως των συμβάσεων.
στ. Η διαδικασία παραλαβής των εργασιών.
ζ. Η διαδικασία της διοικητικής και δικαστικής επιλύσεως των διαφορών που δημιουργούνται.
η. Η σύσταση, συγκρότηση και λειτουργία των αναγκαίων για τα ανωτέρω θέματα συλλογικών οργάνων γνωμοδοτικής ή αποφασιστικής αρμοδιότητας και
θ. Κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

8. Επιτρέπεται η εκτέλεση, με βάση τις διατάξεις του παρόντος, εργασίας ή μεταφοράς και η διενέργεια, προμήθειας από νομαρχιακή αυτοδιοίκηση για λογαριασμό νομικού προσώπου που έχει συστήσει, μετά από σχετική απόφαση του οικείου διοικητικού συμβουλίου του, με μεταφορά και της αντίστοιχης πίστωσης στον προϋπολογισμό της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

Άρθρο 28
Εικαστικά έργα Εργασίες πολιτιστικού χαρακτήρα

1. Ως εικαστικό έργο για την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του νόμου, νοείται κάθε έργο εικαστικής τέχνης, ή περισσότερα έργα της ίδιας ή διαφορετικών εικαστικών τεχνών, τα οποία αποτελούν ενιαίο σύνολο και τοποθετούνται στον ίδιο χώρο.

2. Η δημιουργία του εικαστικού έργου, ύστερα από τον καθορισμό του είδους, της δαπάνης, των διαστάσεων και του χώρου τοποθέτησής του, ανατίθεται σε καλλιτέχνη. Η ανάθεση γίνεται απευθείας με απόφαση του νομάρχη ύστερα από γνώμη της επιτροπής της παραγράφου 4, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη είναι μικρότερη από δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές ή ο πανελλήνιος καλλιτεχνικός διαγωνισμός αποβεί δύο φορές άγονος. Αν η δαπάνη υπερβαίνει το ποσό αυτό, προκηρύσσεται πανελλήνιος καλλιτεχνικός διαγωνισμός για την ανάθεση δημιουργίας του.

3. Τοποθέτηση εικαστικών έργων μπορεί να γίνει και με αγορά έργου που έχει δημιουργηθεί. Η αγορά γίνεται μόνο από τον καλλιτέχνη-δημιουργό ή από το νόμιμο κάτοχό του. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου αυτού.

4. Σε κάθε Ν.Α. συνιστάται επιτροπή κρίσης εικαστικών έργων η οποία αποτελείται από:
α. Δύο εκπροσώπους του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (Ε.Ε.Τ.Ε.).
β. `Εναν αρχιτέκτονα εκπρόσωπο του Τ.Ε.Ε..
γ. `Ένα νομαρχιακό σύμβουλο και
δ. `Εναν αρχιτέκτονα υπάλληλο της Ν.Α..
Η επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του νομάρχη με την οποία ορίζονται και τα μέλη των περιπτ. γ` και δ` με τους αναπληρωτές τους. Τα μέλη των περιπτ. α` και β` υποδεικνύονται από τις οργανώσεις τους. Αν η υπόδειξη δεν γίνει μέσα σε ένα (1) μήνα από τη λήψη του σχετικού ερωτήματος, ορίζονται από το νομάρχη ως μέλη δύο καλλιτέχνες εικαστικών τεχνών και ένας αρχιτέκτονας μέλος του Τ.Ε.Ε. που δεν έχουν υπαλληλική σχέση με τη Ν.Α.. Η θητεία των μελών είναι διετής, και οπωσδήποτε λήγει με τη λήξη της νομαρχιακής περιόδου. Μέλος της επιτροπής που δεν συμμετέχει σε τρεις συνεχείς συνεδριάσεις ή χάνει την ιδιότητα του μέλους του φορέα που εκπροσωπεί ή την υπαλληλική του ιδιότητα, αντικαθίσταται.
Κάθε νέο μέλος ορίζεται με την ίδια διαδικασία και η θητεία του διαρκεί όσο το υπόλοιπο της θητείας του παλιού μέλους.
Με την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής ορίζεται και ο πρόεδρός της. Γραμματέας της επιτροπής ορίζεται, με απόφαση του νομάρχη υπάλληλός της Ν.Α..

5. `Έργο της επιτροπής είναι:
α. Η κατάρτιση και εισήγηση στο Ν.Σ. του ετήσιου προγράμματος αγοράς ή δημιουργίας και τοποθέτησης εικαστικών έργων σε δημόσιους χώρους και κτίρια και ετήσιου προγράμματος εργασιών πολιτιστικού χαρακτήρα.
Το πρόγραμμα αγοράς ή δημιουργίας και τοποθέτησης εικαστικών έργων περιέχει, ιδίως, τα είδη των εικαστικών έργων που θα αγορασθούν ή θα δημιουργηθούν (ζωγραφικά, χαρακτικά, γλυπτά κ.λπ.), τους χώρους τοποθέτησης κάθε έργου, τις διαστάσεις του, κατά προσέγγιση και την προϋπολογιζόμενη δαπάνη.
β. Η εισήγηση στο Ν.Σ. για το ετήσιο πρόγραμμα συντήρησης των εικαστικών έργων που έχουν ήδη τοποθετηθεί.
γ. Η εισήγηση στο νομάρχη για το συγκεκριμένο καλλιτέχνη, τον καθορισμό χρονικών ορίων και κάθε θέμα σχετικό με την απευθείας ανάθεση ή αγορά εικαστικού έργου.
δ. Η θέσπιση προδιαγραφών για την προκήρυξη πανελλήνιου καλλιτεχνικού διαγωνισμού για δημιουργία και τοποθέτηση εικαστικού έργου.
ε. Η εισήγηση στο Ν.Σ. ή στο νομάρχη, ανάλογα με το ύψος της δαπάνης για τις προδιαγραφές και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την ανάθεση εργασιών πολιτιστικού χαρακτήρα.

6.

7. Οι καλλιτεχνικοί διαγωνισμοί διενεργούνται από πενταμελή κριτική επιτροπή, η οποία συγκροτείται με απόφαση του νομάρχη και αποτελείται από:
α. Δύο εκπροσώπους του Ε.Ε.Τ.Ε..
β. `Ένα νομαρχιακό σύμβουλο.
γ. `Εναν αρχιτέκτονα της Ν.Α..
δ. Το δήμαρχο ή τον πρόεδρο της κοινότητας της περιοχής που πρόκειται να τοποθετηθεί το εικαστικό έργο ή εκπρόσωπό του.
Η απόφαση της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού επικυρώνεται από το νομαρχιακό συμβούλιο.
Ενστάσεις κατά της απόφασης της επιτροπής από καλλιτέχνες, που πήραν μέρος στο διαγωνισμό και αφορούν μόνο σε διαδικαστικά θέματα, εξετάζονται, πριν από την επικύρωση από την επιτροπή της παραγράφου 4, η οποία εισηγείται την επικύρωση της απόφασης ή την επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού, προτείνοντας νέα κριτική επιτροπή.
Τα έξοδα της προκήρυξης του καλλιτεχνικού διαγωνισμού βαρύνουν το ποσό που διατίθεται για το καλλιτεχνικό έργο.
Οι αμοιβές των μελών των επιτροπών βαρύνουν τον προϋπολογισμό της Ν.Α. και καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.

8. Θέματα που αφορούν στη λειτουργία και στο έργο των επιτροπών, καθώς και στην προκήρυξη της δημιουργίας και τοποθέτησης εικαστικών έργων με απευθείας ανάθεση ή πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό, ρυθμίζονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Πολιτισμού.

9. Ως εργασία πολιτιστικού χαρακτήρα νοείται για την, εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος κάθε δημιούργημα λόγου, τέχνης ή επιστήμης και ιδίως τα γραπτά ή προφορικά κείμενα, οι μουσικές συνθέσεις με κείμενο ή χωρίς, τα θεατρικά έργα με μουσική ή χωρίς, οι χορογραφίες και οι παντομίμες, τα οπτικοακουστικά έργο, οι φωτογραφίες, τα έργα των εφαρμοσμένων τεχνών, οι εικονογραφήσεις, οι χάρτες, τα τρισδιάστατα έργα που αναφέρονται στη γεωγραφία, την τοπογραφία, την αρχιτεκτονική.

10. Η ανάθεση εκτέλεσης εργασιών πολιτιστικού χαρακτήρα γίνεται απευθείας με σύμβαση που συνάπτεται:
α. Με απόφαση του νομάρχη ύστερα από γνώμη της επιτροπής της παραγράφου 4, εφόσον η προϋπολογισμένη δαπάνη δεν είναι μεγαλύτερη από δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές.
β. Με απόφαση του Ν.Σ., ύστερα από γνώμη της ίδιας επιτροπής, αν η δαπάνη είναι μεγαλύτερη από δύο εκατομμύρια (2.000.000) δραχμές.

11. Τα χρηματικά όρια που αναφέρονται στο άρθρο αυτό νοούνται χωρίς τον αναλογούντα Φ.Π.Α. και μπορεί να αυξάνονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών.

Άρθρο 29
Απαλλοτριώσεις

1. Επιτρέπεται να απαλλοτριωθούν αναγκαστικά, υπέρ των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, για λόγους δημόσιας ωφέλειας, αστικά ή αγροτικά ακίνητα ή να συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά:
α. Για τη διάνοιξη, διεύρυνση, διαμόρφωση και κατασκευή επαρχιακών οδών και συναφών τεχνικών έργων.
β. Για την εκτέλεση έργων γενικού ενδιαφέροντος και έργων για την ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, των δασών, της βιοτεχνίας, της βιομηχανίας, του τουρισμού.
γ. Για την κατασκευή κάθε νομαρχιακού κτιριακού έργου και κάθε άλλου έργου που ο σκοπός του βρίσκεται μέσα στις Αρμοδιότητες της Ν.Α..
δ. Για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

2. Αναγνωρίζεται δικαίωμα προτιμήσεως υπέρ νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων απέναντι σε άλλους δημόσιους φορείς, σε περίπτωση εξαγοράς επιχειρήσεων της περιφέρειάς τους ή αναγκαστικής συμμετοχής σε αυτές, σύμφωνο με τις διατάξεις του άρθρου 106 παρ. 3 έως 5 του Συντάγματος.

3. Η κήρυξη της απαλλοτρίωσης ακινήτου ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε αυτό, γίνεται με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του.
Η απόφαση αυτή πρέπει να περιέχει επί ποινή ακυρότητας σαφή προσδιορισμό του ακινήτου που απαλλοτριώνεται ή του εμπράγματου δικαιώματος που συνιστάται και της δημόσιας ωφέλειας, για την οποία γίνεται η απαλλοτρίωση ή η σύσταση δικαιώματος.

4. Για να εκδοθεί η απόφαση που κηρύσσει την απαλλοτρίωση ή συνιστά εμπράγματο δικαίωμα, απαιτούνται:
α. Κτηματολογικό διάγραμμα που απεικονίζει την απαλλοτριωτέα έκταση ή την έκταση που επιβαρύνεται με το εμπράγματο δικαίωμα, καθώς και τις επί μέρους ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτήν.
β. Κτηματολογικός πίνακας στον οποίο εμφαίνονται οι εικαζόμενοι ιδιοκτήτες των ακινήτων, το εμβαδόν κάθε ακινήτου και τα κύρια προσδιοριστικά στοιχεία των κατασκευών που βρίσκονται σε αυτά και των λοιπών συστατικών του.
γ. Μελέτη ή προμελέτη ή προκαταρκτική μελέτη του έργου που τυχόν πρόκειται να εκτελεστεί.
δ. Απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του άρθρου 4 του ν. 1650/1986, εφόσον το έργο για το οποίο θα κηρυχθεί η απαλλοτρίωση περιλαμβάνεται μεταξύ των αναφερομένων στην 69269/5387/25.10.1990 κοινή απόφαση (ΦΕΚ 67 Β`).

5. Ο νομέας ή κάτοχος του ακινήτου, του οποίου προετοιμάζεται η απαλλοτρίωση, υποχρεούται να επιτρέπει την εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εργασιών για την καταμέτρηση και σύνταξη των πιο πάνω διαγραμμάτων και μελετών. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών πρέπει να μην εμποδίζει τη χρήση και κάρπωση του ακινήτου.
Η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση υποχρεούται να αποκαταστήσει τις βλάβες ή φθορές που προκλήθηκαν από την εκτέλεση των παραπάνω προπαρασκευαστικών εργασιών.

6. Η απόφαση με την οποία κηρύσσεται η απαλλοτρίωση ή συνιστάται εμπράγματο δικαίωμα, κοινοποιείται στον καθ` ου η απαλλοτρίωση ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, εφόσον είναι γνωστός, με όργανο της Ν.Α. ή δημόσιο ή δημοτικό ή κοινοτικό όργανο, που συντάσσει αποδεικτικό κοινοποίησης. Αν είναι άγνωστος, η κοινοποίηση γίνεται κατά τις διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας.

7. Ο καθ` ου έχει δικαίωμα προσφυγής στην επιτροπή του άρθρου 18 για παράβαση νόμου μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου. Κατά της απορριπτικής απόφασης της επιτροπής ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει προσφυγή στον Υπουργό Εσωτερικών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 3200/1955. Αν οι προθεσμίες για την άσκηση προσφυγών περάσουν χωρίς να ασκηθεί προσφυγή ή οι προσφυγές που ασκήθηκαν απορριφθούν, η απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου δημοσιεύεται με φροντίδα της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης μια φορά σε μια ημερήσια εφημερίδα του νομού. Αν στο νομό δεν εκδίδεται ημερήσιο εφημερίδα, η δημοσίευση γίνεται σε δύο εβδομαδιαίες ή δισεβδομαδιαίες. Με τη δημοσίευση της απόφασης του νομαρχιακού συμβουλίου ολοκληρώνεται η διαδικασία κήρυξης της απαλλοτρίωσης ή σύστασης εμπράγματου δικαιώματος, η δε πραγματοποίηση της απαλλοτριώσεως και της συστάσεως του εμπράγματου δικαιώματος ολοκληρώνεται με την καταβολή της πλήρους αποζημιώσεως στο δικαιούχο.

8. Οι διατάξεις που κάθε φορά ισχύουν για τις αναγκαστικές Απαλλοτριώσεις του Δημοσίου, εκτός από την παρ. 1 του άρθρου 5 του ν.δ. 797/1971 (ΦΕΚ 1 Α`), εφαρμόζονται και στις Απαλλοτριώσεις ή τις συστάσεις εμπράγματων δικαιωμάτων, υπέρ νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του παρόντος.

9. Οι κύριοι ή κάτοχοι ακινήτων κτημάτων υποχρεούνται να ανέχονται τη διενέργεια δοκιμαστικών γεωτρήσεων και εκσκαφών μέσα στα κτήματά τους από τη Ν.Α., όταν προβλέπεται τούτο από τεχνική ή γεωλογική μελέτη ή έκθεση για την ανεύρεση υδάτων, την καλλιέργεια υφιστάμενων πηγών ή την τοποθέτηση σωλήνων ή αγωγών. Η μετατόπιση των σωλήνων ή αγωγών,που τοποθετούνται, γίνεται ύστερα από αίτηση του κυρίου ή του κατόχου του ακινήτου, με απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου, που εκδίδεται μέσα σε είκοσι (20) ημέρες.
Στην περίπτωση αυτή η σχετική δαπάνη επιβαρύνει τη Ν.Α..Αν προκληθεί ζημία από τις ενέργειες, αυτές, η οφειλόμενη αποζημίωση ορίζεται με πρωτόκολλο της τεχνικής υπηρεσίας της Ν.Α..
`Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί να ασκήσει στο μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειας του ακινήτου αίτηση για αύξηση του ποσού της οφειλόμενης αποζημιώσεως. Η αίτηση αυτή πρέπει να ασκηθεί μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών, αφότου το πρωτόκολλο κοινοποιήθηκε στον ενδιαφερόμενο και εκδικάζεται με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ – ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Άρθρο 30
Οργανισμός

1. Το Ν.Σ. καταρτίζει τον εσωτερικό Οργανισμό οργάνωσης και λειτουργίας της Ν.Α.. Με τον Οργανισμό αυτόν καθορίζονται οι υπηρεσιακές μονάδες της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, η διάρθρωση σε οργανικές μονάδες (γενικές διευθύνσεις, διευθύνσεις, τμήματα, αυτοτελή γραφεία), ο τίτλος, οι Αρμοδιότητες και η έδρα κάθε μονάδας, οι οργανικές θέσεις κατά κατηγορίες, κλάδους, ειδικότητες και βαθμούς του μόνιμου προσωπικού, οι θέσεις του προσωπικού ειδικών θέσεων, οι θέσεις του ειδικού επιστημονικού και του τεχνικού και βοηθητικού προσωπικού, που μπορεί να προσλαμβάνεται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, οι κατηγορίες και οι κλάδοι του προσωπικού, των οποίων οι υπάλληλοι κρίνονται για την κατάληψη θέσεων προϊσταμένων. Οι διατάξεις του π.δ. 194/1988 (ΦΕΚ 84 Α`) “Καθορισμός των προσόντων διορισμού σε θέσεις των δημοσίων υπηρεσιών και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου”, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά, εφαρμόζονται και στο προσωπικό των Ν.Α..

2. Οι θέσεις των κατηγοριών Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ), Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ), Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ) και Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (ΥΕ) του προσωπικού κατατάσσονται σε πέντε συνολικά βαθμούς ως ακολούθως:
Βαθμός Α`
Βαθμός Β`
Βαθμός Γ`
Βαθμός Δ`
Βαθμός Ε`
Οι θέσεις των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ κατατάσσονται στους βαθμούς Δ`, Γ`, Β` και Α` από τους οποίους κατώτερος είναι ο Δ` και ανώτερος ο Α`. Οι θέσεις της κατηγορίας ΥΕ κατατάσσονται στους βαθμούς Ε`, Δ`, Γ` και Β` από τους οποίους κατώτερος είναι ο Ε` και ανώτερος ο Β`.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την περ.α` της παρ.18 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Εισαγωγικός βαθμός των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ είναι ο βαθμός Δ` και της κατηγορίας ΥΕ ο βαθμός Ε`. Για τους αποφοίτους της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης εισαγωγικός βαθμός είναι ο Β`.
Οι θέσεις όλων των βαθμών των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ είναι σε κάθε κατηγορία οργανικά ενιαίες. Μεταξύ υπαλλήλων του ίδιου βαθμού δεν υπάρχει αρχαιότητα.

3. Συνιστώνται στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και στα νομαρχιακά διαμερίσματα με πληθυσμό μέχρι εκατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) κατοίκων δύο θέσεις και με πληθυσμό πάνω από εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) κατοίκους τρεις θέσεις, καθώς και στις ενιαίες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις για την Κεντρική Υπηρεσία τους, τρεις θέσεις ειδικών συμβούλων ή επιστημονικών συνεργατών ή ειδικών συνεργατών.
Οι ανωτέρω προσλαμβάνονται με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, υπόκεινται απευθείας στην ιεραρχική εξάρτηση του οικείου νομάρχη ή προέδρου Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και διέπονταιαποκλειστικά από τις διατάξεις των παραγράφων 5 έως και 13 του άρθρου 67 του ν.1416/1984.
Σημ.: όπως η  παρ.3 προστέθηκε με την περ.β` της παρ.18 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

4. Ο οργανισμός των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων στις οποίες έχουν συσταθεί Επαρχεία προβλέπει τη λειτουργία ισάριθμων με τα υφιστάμενα Επαρχείων.
Νέα Επαρχεία μπορεί να συνιστώνται με τον οργανισμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησής. Στα Επαρχεία αυτά εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 7 παράγραφος 2α, 8 παράγραφος 3, 9 παράγραφος 11 και 15 παράγραφος 2 από τις πρώτες εκλογές μετά τη σύστασή τους.
Τα Επαρχεία έχουν ως τίτλο τη λέξη “ΕΠΑΡΧΕΙΟ ………..”, που ακολουθείται από το όνομα της αντίστοιχης επαρχίας και τοπική αρμοδιότητα την περιφέρεια της επαρχίας.
Σημ.: όπως αναριθμήθηκε σε παρ.4 με την περ.β` της παρ.18του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

5. Ο Οργανισμός της Ν.Α. ψηφίζεται από το νομαρχιακό συμβούλιο, ύστερα από γνώμη της αντιπροσωπευτικότερης συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων στη Ν.Α. και η σχετική απόφαση δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. “Η γνώμη αυτή δεν απαιτείται για τη σύνταξη και ψήφιση του πρώτου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.γ` της παρ.18 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Το νομαρχιακό συμβούλιο ψηφίζει τον Οργανισμό με βάση πλήρη μελέτη οργάνωσης των υπηρεσιών της Ν.Α.. Για την κατάρτιση της μελέτης λαμβάνονται υπόψη ιδίως οι διαθέσιμοι οικονομικοί πόροι, η έκταση, ο πληθυσμός και οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της περιφέρειας της Ν.Α.. Τα ειδικότερα κριτήρια τα οποία λαμβάνονται υπόψη προσδιορίζονται με την απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου με την οποία αποφασίζεται η κατάρτιση της μελέτης.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε σε παρ.4 με την περ.β` της παρ.18του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

6. Τροποποίηση του Οργανισμού της Ν.Α. γίνεται με την ανωτέρω διαδικασία. Δεν επιτρέπεται τροποποίηση Οργανισμού κατά το τελευταίο έτος της νομαρχιακής περιόδου.
Σημ.: όπως αναριθμήθηκε σε παρ.4 με την περ.β` της παρ.18του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)

Άρθρο 31
Πρόσληψη προσωπικού

1. Η πλήρωση κενών οργανικών θέσεων τακτικού προσωπικού, καθώς και ειδικού επιστημονικού προσωπικού ιδιωτικού δικαίου και προσωπικού με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου για κάλυψη περιοδικών αναγκών αποφασίζεται από την αρμόδια Ν.Ε..
Η Πρόσληψη προσωπικού με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για την κάλυψη απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών αποφασίζεται από το νομάρχη.
Ουδεμία πρόσληψη ενεργείται αν η απόφαση της πρόσληψης δεν συνοδεύεται από βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας ότι έχει εξασφαλισθεί η αναγκαία πίστωση για την κάλυψη της οικονομικής επιβάρυνσης που συνεπάγεται η πρόσληψη. Υπάλληλος που βεβαιώνει ψευδώς την ύπαρξη πιστώσεως τιμωρείται πειθαρχικώς για παράβαση καθήκοντος και ποινικώς με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών.

2. Η πρόσληψη του προσωπικού γίνεται με το σύστημα που προβλέπουν οι διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για τις προσλήψεις στο δημόσιο τομέα.

3. Ο διορισμός ενεργείται με απόφαση του νομάρχη. Η απόφαση διορισμού τακτικού προσωπικού δημοσιεύεται σε περίληψη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ανακοινώνεται στον ενδιαφερόμενο.

4. Οι υπάλληλοι της κατηγορίας ΕΘ διορίζονται και απολύονται με απόφαση του νομάρχη, που δημοσιεύεται σε περίληψη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Οι υπάλληλοι αυτοί παύουν να ασκούν τα καθήκοντά τους και απολύονται αυτοδίκαια αμέσως μόλις ο νομάρχης που τους προσέλαβε χάσει την ιδιότητά του για οποιονδήποτε λόγο.

5. Οι θέσεις των δικηγόρων με μηνιαία αντιμισθία των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων συστήνονται με τον εσωτερικό Οργανισμό οργάνωσης και λειτουργίας της Ν.Α.. Η πρόσληψη γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων, όπως ισχύει κάθε φορά με απόφαση του νομάρχη. Αυτοί που προσλαμβάνονται συνδέονται με τη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση με σχέση έμμισθης εντολής.

6. Οι διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων, όπως ισχύει κάθε φορά, εφαρμόζονται και για τις αμοιβές των δικηγόρων της Ν.Α. με μηνιαία αντιμισθία.

Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.20 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

7. Οι δικηγόροι έχουν το δικαίωμα να απέχουν από την άσκηση των καθηκόντων τους λόγω νόσου, σύμφωνα με αυτά που ισχύουν κάθε φορά για τους μόνιμους υπαλλήλους της Ν.Α..
Η αποχή αυτή δεν αποτελεί λόγο λύσης της σύμβασης, εφόσον δεν υπερβαίνει τα χρονικά όρια που ισχύουν για τους μόνιμους υπαλλήλους της Ν.Α..
Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με την παρ.20 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

8.Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.20 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

9.Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.20 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

10.Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.20 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

11. Με απόφαση της αρμόδιας νομαρχιακής επιτροπής είναι δυνατή η ανάθεση της νομικής υπηρεσίας και της δικαστικής εκπροσώπησης της αντίστοιχης νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, για το σύνολο ή μέρος των νομικών υπηρεσιών και των δικαστικών υποθέσεών της, στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, προς διεξαγωγή τους από τα δικαστικά γραφεία αυτού, που λειτουργούν στις ίδιες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις.
Σημ.: όπως η παρ.11 που προστέθηκε από την περ.α`παρ.1 άρθρ.20Ν.2344/1995 (Α 212)ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.4 άρθρ.7Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

Άρθρο 32
Προϊστάμενοι – Τοποθετήσεις – Μετακινήσεις

1. Προϊστάμενοι των οργανικών μονάδων γενικής διεύθυνσης, διεύθυνσης τμήματος, αυτοτελούς τμήματος, αυτοτελούς γραφείου ή τυχόν ενδιάμεσου επιπέδου διοίκησης τοποθετούνται υπάλληλοι με βαθμό Α` των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά. Σε υπηρεσιακές μονάδες στις οποίες απασχολείται ειδικό επιστημονικό προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου και έχουν ως αντικείμενο την άσκηση επιστημονικού έργου, επιτρέπεται η ανάθεση καθηκόντων προϊσταμένου σε υπαλλήλους ειδικού επιστημονικού προσωπικού.

2. Η τοποθέτηση των προϊσταμένων γίνεται με πράξη του νομάρχη. Προϊστάμενος μη αυτοτελούς γραφείου ή αντίστοιχου επιπέδου μη αυτοτελούς οργανικής μονάδας ορίζεται από τον προϊστάμενο της αμέσως υπερκείμενης οργανικής μονάδας από τους υπαλλήλους που υπάγονται σε αυτόν, χωρίς επιλογή από υπηρεσιακό συμβούλιο.

3. Το αρμόδιο για τον ορισμό του προϊσταμένου όργανο, μπορεί να ορίσει με απόφασή του ως αναπληρωτή προϊσταμένου διεύθυνσης, τμήματος ή αυτοτελούς γραφείου ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας, τον προϊστάμενο άλλης οργανικής μονάδας του ίδιου επιπέδου.

4. Η τοποθέτηση των υπαλλήλων της Ν.Α. στις οργανικές μονάδες και θέσεις γίνεται από το νομάρχη.

5. Μετακίνηση προϊσταμένου οργανικής μονάδας γίνεται μόνο σε θέση προϊσταμένου οργανικής μονάδας αντίστοιχου επιπέδου, με πράξη του αρμόδιου για την τοποθέτηση οργάνου.

6. Μετακίνηση υπαλλήλου από θέση σε θέση της ίδιας διεύθυνσης γίνεται με απόφαση προϊσταμένου της διεύθυνσης, σε θέση άλλης διεύθυνσης της ίδιας γενικής διεύθυνσης με απόφαση του προϊσταμένου της γενικής διεύθυνσης και σε θέση άλλης γενικής διεύθυνσης με απόφαση του νομάρχη. Η μετακίνηση γίνεται πάντοτε σε ισόβαθμη θέση και εφόσον για την κατάληψή της απαιτούνται τα ίδια τυπικά προσόντα που απαιτούνται και για τη θέση από την οποία γίνεται η μετακίνηση.

7. Μετάθεση υπαλλήλων σε υπηρεσίες της Ν.Α. γίνεται με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του υπαλληλικού κώδικα.
Το προεδρικό διάταγμα, που προβλέπεται από την παράγραφο 14 του άρθρου 32 του ν. 2190/1994 (ΦΕΚ 28 Α`) εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών.

Άρθρο 33
Μετατάξεις

1. Επιτρέπεται η μετάταξη υπαλλήλων Ν.Α. σε υπηρεσίες του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ. ή από μία Ν.Α. σε άλλη, καθώς και υπαλλήλων Ν.Α. σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού ή Συμβούλια περιοχής και αντίστροφα. Η μετάταξη γίνεται με αίτηση των ενδιαφερομένων”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.21 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Η μετάταξη υπαλλήλων Ν.Α. σε υπηρεσίες του Δημοσίου γίνεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου υπουργού. Σε κάθε άλλη περίπτωση η μετάταξη γίνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα της περιφέρειας, αν πρόκειται για μετάταξη μέσα στην περιφέρεια ή διαφορετικά με κοινή απόφαση των αρμόδιων γενικών γραμματέων. Η μετάταξη γίνεται ύστερα από σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων υπηρεσιακών συμβουλίων και των αρμόδιων συλλογικών οργάνων διοίκησης, αν πρόκειται για μετάταξη από ή σε νομικό πρόσωπο.

3. Οι μετατασσόμενοι πρέπει να κατέχουν τα γενικά και ειδικά προσόντα του κλάδου στον οποίο μετατάσσονται. Η μετάταξη γίνεται σε κενή θέση.

4. Η μετάταξη γίνεται με το βαθμό και με το μισθολογικό κλιμάκιο που κατέχει ο μετατασσόμενος με την τυχόν διατηρούμενη σε αυτό προσωπική διαφορά.

5. Οι μετατασσόμενοι διατηρούν το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς, που είχαν πριν από τη μετάταξή τους.

Άρθρο 34
Μισθός

1. Ο υπάλληλος λαμβάνει το μισθό της θέσης του. Απαγορεύεται και αποτελεί πειθαρχικό αδίκημα η μη είσπραξη των αποδοχών εκ μέρους του υπαλλήλου.

2. Το μόνιμο προσωπικό των Ν.Α. ακολουθεί ως προς το μισθό, τα επιδόματα κάθε μορφής, την αμοιβή για εργασία πέρα από τα συνήθη καθήκοντα, την αμοιβή για υπερωριακή εργασία, τις αποζημιώσεις για συμμετοχή σε συμβούλια και επιτροπές, τις αποζημιώσεις και τα οδοιπορικά για κίνηση εκτός έδρας, το χρόνο καταβολής των αποδοχών και τις περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν οφείλεται Μισθός, το καθεστώς των δημόσιων υπαλλήλων.

3. Οι αποδοχές του προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων καθορίζονται με εθνική συλλογική σύμβαση, που συνάπτεται μεταξύ εκπροσώπων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και της αντιπροσωπευτικότερης πανελλήνιας οργάνωσης των υπαλλήλων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Κάθε Ν.Α. μπορεί, να αυξάνει μέχρι ποσοστού είκοσι τοις εκατό (20%) το ύψος του μισθού και των επιδομάτων που προβλέπει η σύμβαση αυτή ή μέχρι ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%), αν πρόκειται για ειδικό επιστημονικό προσωπικό με εξειδικευμένα προσόντα.

Άρθρο 35
Εφαρμογή διατάξεων Κώδικα Δημοσίων Υπαλλήλων

1. Στο προσωπικά των Ν.Α. εφαρμόζονται, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται ειδικά στις διατάξεις των άρθρων 30 έως 34 και στις επόμενες παραγράφους αυτού του άρθρου, όλες οι διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα και οι διατάξεις νόμων που συμπληρώνουν τον Υ.Κ., όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά για τους υπαλλήλους των Ν.Π.Δ.Δ..

2. Για τους υπαλλήλους της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης δεν υφίστανται κωλύματα εντοπιότητας.

3. Υπάλληλος της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης που κρίνεται ικανός για μονιμοποίηση από το αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο μονιμοποιείται με απόφαση του νομάρχη.

4. Η πράξη για τη θέση υπαλλήλου της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης σε αργία ή την επαναφορά στην ενεργό υπηρεσία εκδίδεται, μετά από απόφαση του αρμόδιου υπηρεσιακού συμβουλίου, από το νομάρχη.

5. Πειθαρχική δικαιοδοσία στους υπαλλήλους της Ν.Α. ασκούν:
α. Οι πειθαρχικώς προϊστάμενοι του υπαλλήλου.
β. Το νομαρχιακό συμβούλιο.
γ. Τα υπηρεσιακά πειθαρχικά συμβούλια και
δ. Το Συμβούλιο της Επικρατείας.

6. Πειθαρχικώς προϊστάμενοι είναι:
α. Ο νομάρχης σε όλους τους υπαλλήλους της Ν.Α..
β. Ο πρόεδρος της Ν.Ε. στους υπαλλήλους του τομέα του από τον προϊστάμενο διεύθυνσης και κάτω.
γ. Ο προϊστάμενος γενικής διεύθυνσης και ο προϊστάμενος διεύθυνσης στους υπαλλήλους που υπάγονται σε αυτούς ανεξάρτητα από το βαθμό που αυτοί φέρουν.

7. `Όλοι οι πειθαρχικοί προϊστάμενοι μπορούν να επιβάλουν την ποινή της επίπληξης. Την ποινή του προστίμου μπορούν να επιβάλουν:
α. Ο νομάρχης μέχρι και τις αποδοχές ενός μηνός.
β. Ο πρόεδρος της Ν.Ε. μέχρι και το μισό των αποδοχών ενός μηνός.
γ. Ο προϊστάμενος γενικής διεύθυνσης μέχρι και το ένα τρίτο των αποδοχών ενός μηνός.
δ. Ο προϊστάμενος διεύθυνσης μέχρι και το ένα έκτο των αποδοχών ενός μηνός.

8. Η παραπομπή στο αρμόδιο πειθαρχικό συμβούλιο γίνεται από το νομάρχη.

9. Η έκπτωση από την υπηρεσία υπαλλήλου της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης που απώλεσε την ελληνική ιθαγένεια, απαγγέλλεται με πράξη του νομάρχη που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

10. Η αποδοχή της παραιτήσεως υπαλλήλων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, η απόλυση και ο υποβιβασμός τους για πειθαρχικούς λόγους ή για υπηρεσιακή ανεπάρκεια που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά τους γίνεται με πράξη του νομάρχη που δημοσιεύεται σε περίληψη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

11. `Όπου στις διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα προβλέπεται ως αρμόδιο όργανο για την άσκηση των αρμοδιοτήτων που θεσπίζονται με τις διατάξεις αυτές ο “αρμόδιος Υπουργός” ή το διοικητικό συμβούλιο νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, νοείται για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών στις Ν.Α. ο νομάρχης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄
ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΑΜΕΙΩΝ

Άρθρο 36
Κατάργηση νομαρχιακών και άλλων ταμείων

1. Τα νομαρχιακά ταμεία, τα ταμεία γεωργίας, κτηνοτροφίας και δασών και τα ταμεία προστασίας ελαιοπαραγωγής καταργούνται αυτοδικαίως, με την έναρξη της λειτουργίας της Ν.Α.. Για την κατάργηση εκδίδεται διαπιστωτική πράξη από τον αρμόδιο νομάρχη.

2. Οι Αρμοδιότητες των ταμείων αυτών περιέρχονται μετά την κατάργηση τους, στην αρμόδια κατά τόπο νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.
3. Οι πόροι των ταμείων αυτών μετά την κατάργησή τους είναι πόροι των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων.

4. Οι θέσεις του προσωπικού και το προσωπικό που υπηρετεί στα παραπάνω ταμεία, κατά το χρόνο κατάργησής τους, μεταφέρονται αυτοδικαίως στην οικεία νομαρχιακή αυτοδιοίκηση. Στον Οργανισμό των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, περιλαμβάνονται υποχρεωτικά οι πιο πάνω θέσεις, στις οποίες εντάσσεται το προσωπικό με την ίδια σχέση με την οποία υπηρετούσε στα καταργούμενα ταμεία.

5. Το προσωπικό των ταμείων που καταργούνται εξακολουθεί να υπάγεται υποχρεωτικά στα ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας που υπαγόταν και πριν από την κατάργηση.

6. Η κινητή και ακίνητη περιουσία των καταργούμενων ταμείων περιέρχεται στις οικείες νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. `Ύστερα από αίτηση της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, στο βιβλίο των μεταγραφών σημειώνεται, προκειμένου για ακίνητα, η μεταβολή που επέρχεται με το νόμο αυτόν.
Εκκρεμείς δίκες των ταμείων που καταργούνται δεν διακόπτονται και συνεχίζονται στο όνομα της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, η οποία υπεισέρχεται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των καταργούμενων ταμείων. Οφειλές των νομαρχιακών ταμείων από επισκευές μηχανημάτων, χορήγηση ανταλλακτικών και επιχορηγήσεις με τον τύπο προκαταβολής του άρθρου 4 του ν.δ. 328/1969 (ΦΕΚ 219 Α`) προς το Υπουργείο Εσωτερικών, διαγράφονται από της καταργήσεως των νομαρχιακών ταμείων.

7. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου Υπουργού, ρυθμίζονται ο τρόπος διαχείρισης των ταμείων που καταργούνται μέχρι τη λήξη του οικονομικού έτους και οι λεπτομέρειες εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου αυτού.

81). Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Άμυνας, Εθνικής Οικονομίας, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Εμπορικής Ναυτιλίας, τα λιμάνια της χώρας κατατάσσονται σε λιμάνια τοπικής, νομαρχιακής, περιφερειακής και εθνικής σημασίας, με κριτήρια λειτουργικά, οικονομικά, αναπτυξιακά, ασφάλειας και άμυνας της χώρας. Με όμοια προεδρικά διατάγματα μπορεί να γίνει μεταβολή του χαρακτηρισμού λιμανιού, εφόσον υπάρξει διαφοροποίηση των κριτηρίων : ασφάλειας και άμυνας της χώρας ή ουσιαστική μεταβολή του αναπτυξιακού ρόλου του λιμανιού, εάν αυτό αποδεικνύεται από σχετική εγκεκριμένη τομεακή μελέτη ή από διοικητική πράξη χωροταξικού σχεδιασμού.
Τα προεδρικά διατάγματα εκδίδονται ύστερα από γνώμη εννεαμελής Επιτροπής, η οποία συγκροτείται με κοινή απόφαση των υπουργών του πρώτου εδαφίου της παραγράφου αυτής και αποτελείται από εκπροσώπους των αντίστοιχων υπουργείων, της Ένωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας και της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας.
Τα ως άνω προεδρικά διατάγματα εκδίδονται μέσα σε έξι (6) μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου.
(2) α. Στα λιμενικά ταμεία των λιμανιών εθνικής και περιφερειακής σημασίας η εποπτεία ασκείται από το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και από τις οικείες περιφέρειες, αντίστοιχα.
β. Για τα λιμάνια που κατατάσσονται, κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 1, σε λιμάνια νομαρχιακής και τοπικής σημασίας, ύστερα από αίτηση του αντίστοιχου οργανισμού δευτεροβάθμιας ή πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, η οποία υποβάλλεται στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, προτείνεται από τους Υπουργούς Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας, η έκδοση προεδρικού διατάγματος, με το οποίο :
βα. Προέρχονται οι Αρμοδιότητες των οικείων λιμενικών ταμείων που αφορούν τα λιμάνια αυτά και οι αντίστοιχοι οικονομικοί πόροι στις οικείες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ή στους οικείους δήμους ή κοινότητες.
ββ. Προσδιορίζεται αν η οικεία λιμενική υπηρεσία διατηρείται ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου της δευτεροβάθμιας ή πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, κατά τα άρθρα 74 παρ. 2 και 3 του π.δ/τος 30/1996 και 203 του π.δ/τος 410/1995 αντίστοιχα με την επωνυμία “Λιμενικό Ταμείο …” ή αν οι Αρμοδιότητες ασκούνται από τον αιτούντα οργανισμό με τη σύσταση νέας υπηρεσίας, σύμφωνα με τις ισχύουσες σχετικές διατάξεις.βγ. Καθορίζεται η γεωγραφική περιοχή ευθύνης του λιμενικού ταμείου, σε περίπτωση μετατροπής του σε Ν.Π.Δ.Δ. της δευτεροβάθμιας ή πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης.
βδ. Ρυθμίζονται τα ζητήματα προσωπικού, της κινητής περιουσίας του λιμενικού ταμείου, τα της διοίκησής του και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
γ. Στα λιμάνια που χαρακτηρίζονται εθνικής ή περιφερειακής σημασίας τα εκεί υπάρχοντα αντίστοιχα λιμενικά ταμεία διατηρούν τη νομική τους προσωπικότητα ως Ν.Π.Δ.Δ. και υπάγονται σε αυτά όλα τα λιμάνια τα οποία δεν περιλήφθησαν στην περιοχή ευθύνης λιμενικού ταμείου της περ. βγύ της παραγράφου αυτής.
δ. Σε λιμάνια εθνικής, περιφερειακής και νομαρχιακής σημασίας ορισμένες επί μέρους Αρμοδιότητες των λιμενικών ταμείων, καθώς και οι αντίστοιχοι οικονομικοί πόροι μπορεί να εκχωρηθούν στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση στους οικείους δήμους ή κοινότητες με προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 35 του π.δ/τος 410/1995 ή με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του π.δ/τος 30/1996.
ε) Η εκχώρηση των αρμοδιοτήτων και των οικονομικών πόρων της παραγράφου αυτής προϋποθέτει σχετική απόφαση του νομαρχιακού, δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, αντιστοίχως.
Η εκχώρηση αυτή πραγματοποιείται τριάντα (30) ημέρες μετά τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος.
(3) α. Από τα ταμειακά υπόλοιπα, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, των διατηρουμένων λιμενικών ταμείων και από τα έσοδά τους από λιμενικά τέλη, ποσοστό μέχρι τριάντα τοις εκατό (30%) αποδίδεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, που αναλαμβάνουν την ευθύνη λιμανιών, κατά τις διατάξεις της παρ. 2, εφόσον τα προβλεπόμενα και τα πραγματοποιούμενα έσοδά τους είναι περιορισμένα. Μέρος των εσόδων αυτών διατίθεται για τη συγκρότηση γραφείου λιμενικών έργων.
Το ακριβές ποσοστό, καθώς και τα κριτήρια κατανομής αυτού, καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας.
β. Οι οικονομικοί πόροι, οι προερχόμενοι από την άσκηση των μεταφερόμενων στην τοπική αυτοδιοίκηση αρμοδιοτήτων, αποτελούν ειδικευμένα έσοδα και διατίθενται αποκλειστικά για τη λειτουργία, τη συντήρηση των λιμανιών, την προμήθεια και λειτουργία του μηχανολογικού εξοπλισμού αυτών και κάθε άλλη αναγκαία παρέμβαση στα λιμάνια.
γ. Οι δήμοι και οι κοινότητες και οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, στους οποίους περιέρχονται οι Αρμοδιότητες ή τα νομικά πρόσωπα των νέων λιμενικών ταμείων, υπεισέρχονται σε όλα τα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των λιμενικών ταμείων που αντιστοιχούν στα λιμάνια της διοικητικής ευθύνης τους.
Ειδικότερα, οι οργανισμοί αυτοί μεριμνούν για την κατασκευή και τη συντήρηση των λιμενικών έργων των λιμανιών αυτών, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές τους, τη σπουδαιότητα και το επείγον κάθε έργου και αποδίδουν από τους πόρους αυτούς τέλη, δικαιώματα και εισφορές προς τρίτους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
δ. Στο Διοικητικό Συμβούλιο των λιμενικών ταμείων που λειτουργούν ως Ν.Π.Δ.Δ. της τοπικής αυτοδιοίκησης, αντιπρόεδροι είναι οι προϊστάμενοι των οικείων λιμεναρχείων ή των λιμενικών σταθμών. Στα λιμενικά ταμεία στα οποία υπάρχει πρωτοβάθμιος σύλλογος μονίμων υπαλλήλων, εκπροσωπείται στο Διοικητικό Συμβούλιο με έναν εκπρόσωπο και έναν αναπληρωτή του.
Ως προς τις εκκρεμείς δίκες για υποθέσεις σχετικές με τις Αρμοδιότητες των λιμενικών ταμείων, οι οποίες περιέρχονται με το άρθρο αυτό σε Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις ή δήμους και κοινότητες, ισχύει αναλόγως η διάταξη του άρθρου 115 παρ. 4 του π.δ/τος 30/1996.
(4) α. Οι κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας για τα λιμενικά ταμεία, οι οποίες δεν αντίκεινται στις διατάξεις αυτού του άρθρου και του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, εφαρμόζονται και στα νομικά πρόσωπα των οργανισμών νομαρχιακής ή τοπικής αυτοδιοίκησης που ασκούν τις Αρμοδιότητες διοίκησης και διαχείρισης των λιμανιών νομαρχιακής ή τοπικής σημασίας, αντιστοίχως.
β. Η περιοχή αρμοδιοτήτων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ως φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης των λιμανιών τοπικής σημασίας, περιορίζεται στα χερσαία γεωγραφικά όρια της περιοχής, αρμοδιότητας του οικείου δήμου ή κοινότητας, αντίστοιχα, και σε θαλάσσια έκταση που εκτείνεται σε απόσταση πεντακοσίων (500) μέτρων από αυτά.
Ορίζεται ως περιοχή αρμοδιοτήτων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, η περιοχή των διοικητικών της ορίων, αφαιρουμένων των περιοχών που περιήλθαν, με τα προεδρικά διατάγματα της παραγράφου αυτής, σε πρωτοβάθμιους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
(5) 1. Οι Αρμοδιότητες που αφορούν ζητήματα :
α. εθνικής ασφάλειας, στρατιωτικής χρησιμοποίησης των λιμανιών,
β. χορήγησης αδειών που αφορούν την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του ν. 1650/1986 και
γ. ασφαλούς κατάπλου και απόπλου των πλοίων, λιμενικής διοικητικής αστυνόμευσης και δικαστικής ανακριτικής δικαιοδοσίας των λιμενικών οργάνων, ασκούνται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και δεν θίγονται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού.
2. Ομοίως δεν θίγονται οι δικαιοδοσίες των στρατιωτικών αρχών στις περιπτώσεις έκτακτων εθνικών αναγκών, κατά την περίοδο των οποίων η λειτουργία ορισμένων λιμανιών θα διαχωρίζεται από την τρέχουσα λειτουργία.
(6) Οι Αρμοδιότητες των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας, Εμπορικής Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, που αφορούν:
α. την ενιαία τιμολογιακή πολιτική, την πολιτική τελών και δικαιωμάτων των λιμένων της χώρας και
β. τον προγραμματισμό και την ιεράρχηση των εκτελεστέων λιμενικών έργων, δεν θίγονται από τις διατάξεις αυτής της παραγράφου.
(7) Οι διατάξεις περί φορτοεκφορτώσεως στα λιμάνια της Χώρας εξακολουθούν να ισχύουν και δεν θίγονται από τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.6 του άρθρου 10του Ν.2503/1997 (Α 107)

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄
ΕΙΔΙΚΕΣ, ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 37
Ειδική άδεια για την άσκηση καθηκόντων αιρετών οργάνων Ν.Α.

1. Στον πρόεδρο της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, στο νομάρχη και στους προέδρους των Ν.Ε. που είναι δημόσιοι υπάλληλοι ή ιατροί του Ε.Σ.Υ. ή υπάλληλοι φορέων του δημόσιου τομέα, όπως αυτός είχε οριοθετηθεί με το άρθρο 1 παράγραφος 6 του ν.1256/1982 ή των Τ.Ε.Δ.Κ. ή της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., χορηγείται από την υπηρεσία τους ειδική άδεια για όλο το διάστημα που ασκούν τα καθήκοντά τους.
Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζονται και για τους δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής τραπεζών του δημόσιου τομέα, όπως αυτός είχε οριοθετηθεί με τις ίδιες ως άνω διατάξεις. Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου ισχύουν από 1.1.1995″.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.22 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Χορηγείται επίσης άδεια έως εξήντα (60) και τριάντα (30) ημερών το χρόνο αντίστοιχα (α) στον πρόεδρο του νομαρχιακού συμβουλίου και τα μέλη των νομαρχιακών επιτροπών, και (β) στα λοιπά μέλη του νομαρχιακού συμβουλίου, που έχουν την ιδιότητα της προηγούμενης παραγράφου. Η άδεια αυτή χορηγείται τμηματικά σε ημέρες και ώρες που προσδιορίζονται με αίτηση των δικαιούχων.

3. Η παραπάνω άδεια θεωρείται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από την υπαλληλική, εργασιακή και ασφαλιστική τους σχέση.

Άρθρο 38
Φορολογικές απαλλαγές, ατέλειες, προνόμια

1. Οι Ν.Α.. τα ιδρύματα και λοιπά νομικά πρόσωπα του άρθρου 21, οι αμιγείς επιχειρήσεις των περιπτώσεων α` και β` της παρ. 5 του άρθρου 21 του παρόντος “καθώς και η `Ένωση Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδος(Ε.Ν.Α.Ε.)”έχουν τις ίδιες φορολογικές απαλλαγές, που ισχύουν κάθε φορά για τους δήμους και τις κοινότητες και όλες ανεξαιρέτως τις ατέλειες και τα δικαστικά, διοικητικά προνόμια που παρέχονται στο Δημόσιο.
Επίσης, απαλλάσσονται από κάθε επιβαλλόμενο από τις ίδιες φόρο, ή λιμενικό φόρο, τέλος, χαρτόσημο, δικαστικό ένσημο και εισφορά οποιουδήποτε ταμείου, εισφορά υπέρ της Ε.Ρ.Τ. – Α.Ε., από κρατήσεις από δικαστικό τέλος στις δίκες τους. Οι διατάξεις των παραγράφων 13,14 και 15 του άρθρου 19 του ν.2166/ 1993 (ΦΕΚ 137 Α`) “Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων, διαρρυθμίσεις στην έμμεση και άμεση φορολογία” εφαρμόζονται αναλόγως και στις Ν.Α..
Απαλλαγές, που προβλέπονται υπέρ του Δημοσίου, από το παράβολο για άσκηση ενδίκων μέσων, για την εισφορά υπέρ του ταμείου χρηματοδότησης δικαστικών κτιρίων, για το δικαστικό ένσημο αντιγράφων και για τα δικαιώματα υπέρ των έμμισθων υποθηκοφυλάκων, ισχύουν και για τις Ν.Α., τα ιδρύματα και λοιπά νομικά πρόσωπα αυτών.
Δεν απαλλάσσονται από τον ειδικό φόρο υπέρ του Δημοσίου τα επιβατικά αυτοκίνητα που εισάγουν οι οργανισμοί αυτοί, τα καύσιμα και τα λιπαντικά αυτών.

2. Τα προνόμια και οι ειδικές προστατευτικές διατάξεις που θεσπίζονται για το Δημόσιο από τους αστικούς εν γένει νόμους και τις ουσιαστικές διατάξεις του Κώδικα Νόμων Δικών Δημοσίου εφαρμόζονται αναλόγως και για τις Ν.Α., εφόσον δεν προβλέπεται γι` αυτές από άλλες διατάξεις αντίστοιχη ευρύτερη ή ευνοϊκότερη ρύθμιση.

Άρθρο 39
Μεταβατικές διατάξεις

1. Ο Οργανισμός εσωτερικής υπηρεσίας των Ν.Α., που προβλέπεται στο άρθρο 30, καταρτίζεται μέσα σε προθεσμία δεκαοκτώ (18) μηνών από την έναρξη λειτουργίας της Ν.Α..

2. Οι υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού δημόσιες πολιτικές υπηρεσίες που συγκροτούν τη νομαρχία, καθώς και τα επαρχεία και οι διοικητικές τους υπηρεσίες, καταργούνται από την έναρξη της άσκησης των αρμοδιοτήτων από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, εκτός από:
α. Τις Υπηρεσίες Στατιστικής του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας,
β. τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών και
γ. τις Δασικές Υπηρεσίες, τα Κέντρα Ελέγχου και Πιστοποίησης Πολλαπλασιαστικού Υλικού και Ελέγχου Λιπασμάτων (Κ.Ε.Π.Π.Υ.Ε.Λ.), τα Αμπελουργικά Φυτώρια, τους Δενδροκομικούς Σταθμούς, τα Κρατικά Κτήματα και τους Συνοριακούς Σταθμούς Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (Σ.Υ.Κ.Ε.) του Υπουργείου Γεωργίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.7του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153), αντικαταστάθηκε στηνσυνέχεια ως άνω με την παρ.2 του άρθρου 11 του Ν.2325/1995 (Α 153)***ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Κατά την παρ.3 άρθρ.19 Ν.2344/1995 (Α 212):” Υπουργικές αποφάσεις, που εκδόθηκαν μετά τη δημοσίευση του οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και μέχρι 31.8.1995 και αφορούν αποσπάσεις υπαλλήλων των καταργηθεισών κατά τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 39 του ν. 2218/1994, όπως έχει αντικατασταθεί με την παράγραφο 7 του άρθρου 6 του ν. 2240/1994, πολιτικών δημοσίων υπηρεσιών και Ν.Π.Δ.Δ., είναι ισχυρές.Οι υπάλληλοι αυτοί θεωρούνται αποσπασμένοι στην νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή νομαρχιακό διαμέρισμα που αποσπάστηκαν με τις υπουργικές αποφάσεις και δύνανται να μεταταγούν στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή νομαρχιακό διαμέρισμα από την οποία αποσπάστηκαν ή στη νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή νομαρχιακό διαμέρισμα που είναι αποσπασμένοι.
Ακίνητα που ανήκουν στην κυριότητα του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και χρησιμοποιούνται από τις υπηρεσίες που καταργούνται για τη στέγασή τους, καθώς και τα κινητά πράγματα και ο εξοπλισμός των υπηρεσιών αυτών περιέρχονται αυτοδικαίως στη Ν.Α., στην περιφέρεια της οποίας βρίσκονται.
Ύστερα από αίτηση της Ν.Α. σημειώνονται στο βιβλίο μεταγραφών του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου οι μεταβολές που επέρχονται.
“Από της καταργήσεως των ανωτέρω υπηρεσιών οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις υπεισέρχονται αυτοδικαίως σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του Δημοσίου που προήλθαν από την άσκηση των αρμοδιοτήτων των καταργούμενων υπηρεσιών. Στην έννοια των δικαιωμάτων δεν περιλαμβάνονται τα έσοδα από φόρους, τέλη και εισφορές, τα οποία εισπράττονται υπέρ του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ή για λογαριασμό τρίτων. Εκκρεμείς σχετικές δίκες συνεχίζονται και μετά τη δημοσίευση του οργανισμού εσωτερικής υπηρεσίας των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων από το Δημόσιο, μέχρι την αμετάκλητη περάτωσή τους.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε την περ.β`παρ.1 άρθρ.20 Ν.2344/1995 (Α 212).

3.Σημ.: όπως η παρ.3 καταργήθηκε με την παρ.8 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α153)

4. Το προσωπικό των υπηρεσιών, που καταργούνται προσφέρει εφεξής τις υπηρεσίες του στην οικεία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Το προσωπικό αυτό θεωρείται αποσπασμένο στην οικεία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κατά παρέκκλιση των διατάξεων για τα χρονικά όρια της απόσπασης δημόσιων υπαλλήλων, εφόσον δεν μεταταγούν στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις της επόμενης παραγράφου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με τηνπαρ.8 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)
Για την απόσπαση εκδίδεται διαπιστωτική πράξη από το νομάρχη, που κοινοποιείται στο υπουργείο στο οποίο ανήκει ο υπάλληλος.
Μετακινήσεις του προσωπικού αυτού από θέση σε θέση της ίδιας υπηρεσίας ή υπηρεσιών, που έχουν την ίδια έδρα, καθώς και τοποθετήσεις σε κενές θέσεις προϊσταμένων γίνονται με απόφαση του νομάρχη. Μετακινήσεις προσωπικού από υπηρεσία της έδρας της Ν.Α. σε υπηρεσίες εκτός της έδρας ή από υπηρεσία εκτός της έδρας σε άλλη υπηρεσία (της έδρας ή εκτός της έδρας) γίνεται με απόφαση του νομάρχη ύστερα από σύμφωνη γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου της παραγράφου 8 του άρθρου αυτού. “Εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά γιατη μοριοποίηση των μεταθέσεων των δημόσιων υπαλλήλων. Το σχετικό διάταγμα εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.24 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)
Από τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού εξαιρείται το εκπαιδευτικό προσωπικό της προσχολικής, της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η τοποθέτηση και μετακίνηση του προσωπικού αυτού μέσα στην εδαφική περιφέρεια της Ν.Α. γίνεται από το νομάρχη μετά από πρόταση των Περιφερειακών Υπηρεσιακών Συμβουλίων Πρωτοβάθμιας (Π.Υ.Σ.Π.Ε.) και Δευτεροβάθμιας (Π.Υ.Σ.Δ.Ε.) Εκπαίδευσης. Οι προτάσεις των Π.Υ.Σ.Π.Ε. και Π.Υ.Σ.Δ.Ε. διατυπώνονται ύστερα από ερώτημα του νομάρχη. Στις εξαιρέσεις αυτές περιλαμβάνονται όσοι ασχολούνται με την επιμόρφωση ενηλίκων στις Νομαρχιακές Επιτροπές Λαϊκής Επιμόρφωσης (Ν.Ε.Λ.Ε.).

5. Οι θέσεις που θα συσταθούν με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας της Ν.Α. καλύπτονται κατά προτεραιότητα με Μετατάξεις από το προσωπικό που υπηρετεί κατά το χρόνο δημοσίευσης του Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, στις δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες περιέρχονται στη Ν.Α. .
Οι Μετατάξεις γίνονται ύστερα από αίτηση των υπαλλήλων που υποβάλλεται μέσα σε δύο (2) χρόνια από τη δημοσίευση των ως άνω Οργανισμών με κοινή απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμοδίου υπουργού και είναι υποχρεωτικές για την υπηρεσία.
Κατά το Χρονικό αυτό διάστημα το οποίο μπορεί να παραταθεί για μία ακόμη διετία με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, οι ως άνω δικαιούμενοι μετάταξης υπάλληλοι έχουν το δικαίωμα συμμετοχής στις κρίσεις προϊσταμένωνοργανικών μονάδων, είτε στον κρατικό φορέα είτε στη Ν.Α. . Στην περίπτωση κατά την οποία ο υπάλληλος επιθυμεί να κριθεί ως προϊστάμενος οργανικής μονάδας και να μεταταγεί σε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κρίνεται ύστερα από σχετική αίτησή του από το ΥπηρεσιακόΣυμβούλιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Εάν το δικαίωμά της με αίτηση μετάταξης στη Ν.Α. δεν ασκηθεί εντός της τετραετίας ούτε πραγματοποιηθεί η μετάταξη, τότε οι υπάλληλοι εξακολουθούν να παραμένουναποσπασμένοι στη Ν.Α., διατηρώντας το δικαίωμα κρίσης στο φορέα από τον οποίο προέρχονται.
Οι δυνατότητες της παραγράφου αυτής παρέχονται και στους υπαλλήλους οι οποίοι υπηρετούν με απόσπαση στις δημόσιες υπηρεσίες που περιέρχονται στη Ν.Α..
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.25 του άρθρου13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Σε περίπτωση που οι θέσεις που προβλέπει ο Οργανισμός δεν καλύπτουνόσους υποβάλλουν αίτηση, η μετάταξη γίνεται με μεταφορά της θέσης πουκατέχει ο μετατασσόμενος, η οποία μεταφέρεται αυτοδικαίως με την απόφαση της μετάταξης και εντάσσεται στις θέσεις της οικείας κατηγορίας καικλάδου ή σε συνιστώμενο κλάδο. `Ισος αριθμός θέσεων με αυτές πουμεταφέρονται καταργείται κάθε φορά που αποχωρούν με οποιονδήποτε τρόποαπό την υπηρεσία υπάλληλοι μέχρι τη συμπλήρωση του αριθμού των θέσεωνπου μεταφέρθηκαν.
Οι οργανικές θέσεις προσωπικού των υπουργείων στα οποία ανήκουν οι υπηρεσίες, που σύμφωνα με την παράγραφο 2, όπως ισχύει, καταργούνται, μειώνονται κατά τον αριθμό των υπαλλήλων, οι οποίοι, μετά τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των εσωτερικών οργανισμών οργάνωσης και λειτουργίας των Ν.Α., αποχωρούν από την υπηρεσία με οποιονδήποτε τρόπο. Οι υφιστάμενες κενές οργανικές θέσεις στις διευθύνσεις και τα τμήματα των νομαρχιών και επαρχείων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών, κατά την δημοσίευση των εσωτερικών οργανισμών οργάνωσης και λειτουργίας των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, διατηρούνται και κατανέμονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών στις περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.γ` της παρ.1 του άρθρου 12 του Ν.2307/1995 (Α 113)

6. Η μετάταξη γίνεται με το βαθμό και το μισθολογικό κλιμάκιο που κατέχει ο μετατασσόμενος, με την τυχόν διατηρούμενη σε αυτό διαφορά.

7. Οι μετατασσόμενοι και μετά τη μετάταξή τους:
α. Υπάγονται στα ταμεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας που υπάγονταν και πριν από τη μετάταξη.
β. Ακολουθούν το μισθολογικό καθεστώς και λαμβάνουν όλα τα επιδόματα που έχουν οι υπάλληλοι του Υπουργείου από το οποίο προέρχονται. Σε κάθε περίπτωση λαμβάνουν τις αποδοχές με όλα τα επιδόματα που προβλέπει το καθεστώς της Ν.Α. για υπαλλήλους με τα ίδια τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και την ίδια εργασία, εφόσον αυτές είναι ανώτερες.

8. Το υπηρεσιακό συμβούλιο για την ένταξη των μετατασσομένων στις κατηγορίες, στους κλάδους και στους βαθμούς, που προβλέπει ο οργανισμός της Ν.Α., συγκροτείται, κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου, από τους υπαλλήλους που θεωρούνται αποσπασμένοι στη Ν.Α. κατά την παράγραφο 4.

9. Η δαπάνη μισθοδοσίας του προσωπικού, που με βάση τις διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων μετατάσσονται στις Ν.Α., βαρύνει, μέχρι την αποχώρηση του με οποιονδήποτε τρόπο, τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

10. Υπάλληλοι της παραγράφου 4 μπορούν με αίτηση τους να επιλέξουν αντί της Ν.Α., τη μετάταξή τους σε συμβούλιο περιοχής. Η ένταξη των υπαλλήλων αυτών στις οργανικές θέσεις του συμβουλίου περιοχής γίνεται από αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο. Κατά τα λοιπά για τις Μετατάξεις των υπαλλήλων αυτών εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 5 έως 7 και 9 του άρθρου αυτού.

11. Αιτήσεις υπαλλήλων δημόσιων υπηρεσιών, που ζητούν, από τη δημοσίευση του νόμου αυτού μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Ν.Α., μετάθεση από την κεντρική υπηρεσία σε περιφερειακές υπηρεσίες ή από μία περιφερειακή υπηρεσία σε άλλη, είναι υποχρεωτικές για την υπηρεσία εφόσον ο αιτών ζητάει μετάθεση σε προβληματική περιοχή ή για τη κάλυψη κενής οργανικής θέσης υπηρεσίας νομαρχίας και δηλώνει υπεύθυνα ότι θα μεταταγεί στην οικεία Ν.Α. μετά την κατάρτιση του οριστικού οργανισμού της. Οι μεταθέσεις αυτές πραγματοποιούνται από τα αρμόδια για την πραγματοποίηση της μετάθεσης, όργανα της υπηρεσίας του υπαλλήλου, μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών από την υποβολή της αίτησης:

12. Μέχρι να καταρτισθεί η συλλογική σύμβαση, που προβλέπεται στο άρθρο 34 παρ. 3, το προσωπικό των Ν.Α. με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ακολουθεί το μισθολογικό καθεστώς των υπαλλήλων ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου.

13. Κενές θέσεις του προσωρινού οργανισμού της Ν.Α., εφόσον δε μπορούν να καλυφθούν με απόσπαση, καλύπτονται με Πρόσληψη προσωπικού ιδιωτικού δικαίου με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, κατά παρέκκλιση των διατάξεων μόνο ως προς τον ανώτατο χρόνο απασχόλησης προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο δημόσιο τομέα. Η διάρκεια της σύμβασης αυτής δε μπορεί να υπερβεί τους έξι (6) μήνες από την κατάρτιση του οριστικού οργανισμού της Ν.Α.. Η πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού γίνεται με πράξη του νομάρχη ύστερα από απόφαση του νομαρχιακού συμβουλίου. Η δαπάνη μισθοδοσίας του προσωπικού αυτού βαρύνει τον Κρατικό Προϋπολογισμό.

14. Από της καταργήσεως των υπηρεσιών της παραγράφου 2 ο προϋπολογισμός τους καθίσταται προϋπολογισμός της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και εκτελείται από τις Υπηρεσίες Εντελλομένων Εξόδων.”Ο προϋπολογισμός των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων για το έτος 1996 θα επιχορηγηθεί οπό τον Κρατικό Προϋπολογισμό με το συνολικό ύψος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους 1995 των ανωτέρω υπηρεσιών, προσαυξημένο κατά το ποσοστό αύξησης των λειτουργικών (λοιπών) δαπανών τακτικού προϋπολογισμού σε σχέση με το 1995.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.26 του Άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)
Ο προϋπολογισμός των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων για το έτος 1997 θα επιχορηγηθεί από τον Κρατικό Προϋπολογισμό με το συνολικό ύψος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του έτους 1996 των ανωτέρω υπηρεσιών, προσαυξημένο κατά το ποσοστό αύξησης των λειτουργικών (λοιπών) δαπανών τακτικού προϋπολογισμού σε σχέση με το 1996.
Οι δαπάνες για τη λειτουργία των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, μέχρι τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των Εσωτερικών Οργανισμών Οργάνωσης και Λειτουργίας τους, καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της οικείας νομαρχίας και πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις που ρυθμίζουν την εκτέλεση του νομαρχιακού προϋπολογισμού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.20 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)

15. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία ειδικής ταμιακής και λογιστικής υπηρεσίας των Ν.Α. για τη διεκπεραίωση των λογιστικών και ταμιακών εργασιών της Ν.Α. μέχρι τη σύνταξη του οργανισμού της. Η στελέχωση της υπηρεσίας αυτής γίνεται από το προσωπικό που αναφέρεται στην παράγραφο 4 του άρθρου αυτού.

16. `Όπου στις διατάξεις του νόμου αυτού αναφέρεται “έναρξη λειτουργίας της Ν.Α.” νοείται ο χρόνος κατά τον οποίο έχουν εκλεγεί και συγκροτηθεί τα όργανα, που προβλέπονται στην παράγρ. 1 του άρθρου 4. Ο ακριβής χρόνος προσδιορίζεται με διαπιστωτική πράξη των νομαρχών που προβλέπονται από τις διατάξεις που ισχύουν κατά τη δημοσίευση του νόμου.

17. Οι θέσεις των νομαρχών και τα Νομαρχιακά και Επαρχιακά Συμβούλια, που προβλέπονται από τις διατάξεις που ισχύουν κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού, καταργούνται με την έναρξη λειτουργίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Οι θέσεις των επάρχων, που προβλέπονται από τις ίδιες διατάξεις, καταργούνται από τη δημοσίευση των Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.21 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)

18. Μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Ν.Α. η δημοσίευση, που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 11, γίνεται στο κατάστημα της νομαρχίας.
Στις Ν.Α. με περιφέρεια την περιφέρεια δύο νομών αρμόδιος νομάρχης για όλα τα θέματα διενέργειας των πρώτων εκλογών για την εκλογή των οργάνων της Ν.Α. είναι ο νομάρχης της έδρας της Ν.Α. και ή ανωτέρω δημοσίευση γίνεται στο κατάστημα της νομαρχίας της έδρας της Ν.Α.. Αρμόδιο διοικητικό πρωτοδικείο για την εκδίκαση των ενστάσεων κατά του κύρους των εκλογών είναι το διοικητικό πρωτοδικείο της έδρας της Ν.Α. ή το διοικητικό πρωτοδικείο που έχει αρμοδιότητα στο νομό που είναι η έδρα της Ν.Α., αν δεν υφίσταται σε αυτή διοικητικό πρωτοδικείο.

19. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων `Έργων προσαρμόζονται οι διατάξεις των ν. 1515/1985 και 1561 /1985, που αναφέρονται στις Αρμοδιότητες και στα όργανα διοίκησης των Οργανισμών Αθήνας και Θεσσαλονίκης αντίστοιχα και στη διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης των αναπτυξιακών προγραμμάτων, με σκοπό την εναρμόνιση με τις ρυθμίσεις, που προβλέπει ο νόμος αυτός.

20. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών συγκροτείται επιτροπή από έναν εκπρόσωπο καθενός από τα Υπουργεία Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και έναν εκπρόσωπο της Α.Δ.Ε.Δ.Υ., για τη μελέτη και την υποβολή προτάσεων για το συνταξιοδοτικό καθεστώς και την υγειονομική περίθαλψη των υπαλλήλων των Ν.Α..
Με κατεύθυνση την εξέταση της δυνατότητας εφαρμογής ενός συστήματος αντίστοιχου εκείνου που ισχύει για τους υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού και επιπλέον της μελέτης του τρόπου υπαγωγής των υπαλλήλων των Ν.Α. στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων και στο Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων.
Εκπρόσωποι των υπουργείων στην επιτροπή ορίζονται από τους αρμόδιους υπουργούς δημόσιοι υπάλληλοι ή επιστήμονες που έχουν γνώση και εμπειρία στα σχετικά θέματα. Στον πρόεδρο, στα μέλη και στο γραμματέα της επιτροπής καταβάλλεται αποζημίωση, η οποία καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών κατά παρέκκλιση των διατάξεων των ν.1256/1982 και 1505/1984, όπως κάθε φορά ισχύουν.

21. Κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου, το κώλυμα του δεύτερου εδαφίου της παραγρ. 1 του άρθρου 6 δεν ισχύει για τους υπηρετούντες νομάρχες οι οποίοι θα παραιτηθούν σαράντα (40) ημέρες πριν από την ημέρα διενέργειας των εκλογών και για τους υπαλλήλους οι οποίοι θα παραιτηθούν από τη θέση προϊσταμένου μέσα στην ίδια προθεσμία.
Σχετικό:  παρ. 3 του άρθρου 25 του Ν. 2503/1997 (ΦΕΚ Α`107)

Άρθρο 40
Ειδικές ρυθμίσεις για τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις με περιφέρεια δύο ή περισσότερους νομούς ή νομαρχίες
Στις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, των οποίων η περιφέρεια περιλαμβάνει δύο ή περισσότερους νομούς ή νομαρχίες, εφαρμόζονται οι πιο κάτω ειδικές ρυθμίσεις:

1. Κάθε νομός ή νομαρχία αποτελεί Νομαρχιακό Διαμέρισμα της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Έδρα του Νομαρχιακού Διαμερίσματος είναι η έδρα του αντίστοιχου νομού ή της νομαρχίας. Σε κάθε Νομαρχιακό Διαμέρισμα εκλέγεται αριθμός Νομαρχιακών Συμβούλων ανάλογος με τον πληθυσμό του, κατά τις διακρίσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 4.

Ο συνολικός αριθμός των μελών του Συμβουλίου της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης είναι ίσος με το άθροισμα του αριθμού των μελών των Νομαρχιακών Συμβουλίων των Διαμερισμάτων.

2. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο και ο Νομάρχης κάθε Νομαρχιακού Διαμερίσματος έχουν για την περιφέρεια του Νομαρχιακού Διαμερίσματος όλες τις Αρμοδιότητες των άρθρων 13 και 16 αντίστοιχα.

3. Όργανα της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης είναι ο Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, το Συμβούλιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης που αποτελείται από όλους τους συμβούλους των διαμερισμάτων και η Τριμελής Επιτροπή.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.28 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Για τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα των ενιαίων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και τα αιρετά όργανά τους, εκτός των ειδικών ρυθμίσεων αυτού του άρθρου, έχουν ανάλογη εφαρμογή όλες οι διατάξεις που αφορούν τις άλλες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και τα αντίστοιχα όργανά τους.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.27 του άρθρου 13 τουν.2307/1995 (Α 113)

4.α. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει έναν υποψήφιο Πρόεδρο Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ισάριθμους με τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα νομάρχες και υποψηφίους για μέλη του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των Νομαρχιακών Συμβουλίων. Ο αριθμός των υποψήφιων συμβούλων του Συμβουλίου κάθε Διαμερίσματος είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των νομαρχιακών συμβούλων που εκλέγει και μπορεί να αυξηθεί μέχρι 30%. Στον αριθμό των νομαρχιακών συμβούλων δεν περιλαμβάνονται ο υποψήφιος Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και οι υποψήφιοι νομάρχες. Η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 7 για την κατανομή των υποψήφιων συμβούλων κάθε συνδυασμού στις επαρχίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης εφαρμόζεται χωριστά σε κάθε Διαμέρισμα με βάση τον πληθυσμό του Διαμερίσματος.β. Η δήλωση της παραγράφου 3 του άρθρου 7 περιλαμβάνει για κάθε υποψήφιο νομάρχη και νομαρχιακό σύμβουλο και ένδειξη του Νομαρχιακού Διαμερίσματος για το οποίο είναι υποψήφιος. Στη δήλωση πρώτος γράφεται ο υποψήφιος Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
γ. Στα ψηφοδέλτια, μετά το επώνυμο το όνομα και το όνομα πατέρα του υποψηφίου Προέδρου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, των υποψήφιων νομαρχών και υποψήφιων συμβούλων αναγράφεται το Νομαρχιακό Διαμέρισμα για το οποίο είναι υποψήφιοι.
Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του μέχρι και προς τέσσερις (4) υποψήφιους συμβούλους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
δ. Ο υπολογισμός των 315 και των 215 των εδρών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, που ανήκουν στον επιτυχόντα συνδυασμό και στους επιλαχόντες συνδυασμούς, αντίστοιχα, γίνεται χωριστά για κάθε Διαμέρισμα, ανάλογα με τον αριθμό των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε συνδυασμός σε ολόκληρη την περιφέρεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
ε. Η αναλογική κατανομή των εδρών στις περιπτώσεις του άρθρου 9 παράγραφοι 5 και 6, καθώς και η κατανομή των εδρών στις περιπτώσεις του άρθρου 10 παράγραφοι 2, 3 και 4 γίνεται χωριστά σε κάθε Διαμέρισμα, με βάση όμως τον αριθμό των εγκύρων ψηφοδελτίων σε ολόκληρη την περιφέρεια της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

5. Το Συμβούλιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης είναι αρμόδιο για:
α. τον κανονισμό των εργασιών του και τον Οργανισμό της Κεντρικής Υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης,
β. την κατάρτιση και το συντονισμό της εφαρμογής αναπτυξιακών προγραμμάτων,
γ. την κατάρτιση και εκτέλεση του γενικού μέρους του προϋπολογισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και του απολογισμού,
δ. την πλήρωση κενών οργανικών θέσεων της Κεντρικής Υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης,
ε. την άσκηση των αρμοδιοτήτων των περιπτώσεων ε` έως ι` και κβ` έωςκε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 13 για την Κεντρική Υπηρεσία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

6. Για τη συγκρότηση και λειτουργία του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 14, με τις κατωτέρω διαφοροποιήσεις :
α. Το Συμβούλιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης συνέρχεται για τη συγκρότησή του σε σώμα την τρίτη Κυριακή του Ιανουαρίου του πρώτου και του τρίτου χρόνου της νομαρχιακής περιόδου και, αν για οποιονδήποτε λόγο δεν προσκληθεί σε συνεδρίαση, συνέρχεται χωρίς πρόσκληση την αμέσως επόμενη Κυριακή στις 11 το πρωί.
β. Ο σύμβουλος ή οι σύμβουλοι, που αναφέρονται στις παραγράφους 1, 2, 3 και 5, είναι σύμβουλος ή σύμβουλοι του Νομαρχιακού Διαμερίσματος στο οποίο βρίσκεται η έδρα της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
γ. Η διάταξη του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 6 δεν ισχύει για το Συμβούλιο των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων του άρθρου αυτού.

7.α. Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και νομάρχες εκλέγονται οι υποψήφιοι του επιτυχόντος συνδυασμού.
β. Ο Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης εκτελεί τις αποφάσεις του Συμβουλίου της και ασκεί για την Κεντρική της Υπηρεσία τις Αρμοδιότητες των περιπτώσεων β` έως η` της παραγράφου 1 του άρθρου 16. Ο Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης μπορεί, με απόφασή του, να αποσπά για τη λειτουργία του γραφείου του μέχρι πέντε (5) υπαλλήλους από τις υπηρεσίες της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Η απόσπαση γίνεται για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους που μπορεί να παρατείνεται για έναν ακόμη χρόνο.
γ. Νομαρχιακές Επιτροπές συνιστώνται μόνο στα Νομαρχιακά Διαμερίσματα. Οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 4 και του άρθρου 15, όπως αυτό ισχύει, εφαρμόζονται αναλόγως για τις Νομαρχιακές Επιτροπές των Νομαρχιακών Διαμερισμάτων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.29 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)
δ. Όταν απουσιάζει ή κωλύεται ο Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης αναπληρούται από το νομάρχη της έδρας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και όταν αυτός απουσιάζει ή κωλύεται από το νομάρχη άλλου Διαμερίσματος, που ορίζεται από τον Πρόεδρο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
ε. Ο Πρόεδρος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης λαμβάνει ως έξοδα παράστασης το ποσό που προβλέπει η παράγραφος 1 του άρθρου 17 για το νομάρχη, καθώς και ημερήσια αποζημίωση και έξοδα μετακίνησης, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτού. Η αποζημίωση της παραγράφου 4 για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις του Νομαρχιακού Συμβουλίου καταβάλλεται και για τη συμμετοχή στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.
στ. Ο υποψήφιος Πρόεδρος Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης επιλαχόντος συνδυασμού θεωρείται πρώτος επιτυχών σύμβουλος του συνδυασμού του στο Νομαρχιακό Διαμέρισμα στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται ο δήμος ή η κοινότητα που είναι δημότης.

8.

β. Οι πράξεις των οργάνων του Νομαρχιακού Διαμερίσματος είναι εκτελεστές αφότου εκδοθούν. Οι διατάξεις του άρθρου 18 για τον έλεγχο των πράξεων των οργάνων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης εφαρμόζονται αναλόγως και για τον έλεγχο των πράξεων των οργάνων του Νομαρχιακού Διαμερίσματος. Οι διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και για τις πράξεις του Προέδρου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

9. Κάθε τμήμα του προϋπολογισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης περιλαμβάνει το γενικό μέρος και παραρτήματα, αντίστοιχα με τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα.Στο γενικό μέρος γράφονται το έσοδα και τα έξοδα της Κεντρικής Υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και οι δαπάνες για την εκτέλεση του Επενδυτικού Διανομαρχιακού Προγράμματος και στα παραρτήματα τα έσοδα και τα έξοδα λειτουργίας και οι δαπάνες για την εκτέλεση του επενδυτικού προγράμματος του αντίστοιχου Διαμερίσματος.
Ποσοστό των εσόδων κάθε Διαμερίσματος, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, αποτελεί έσοδο του γενικού μέρους του προϋπολογισμού για την κάλυψη των δαπανών λειτουργίας της Κεντρικής Υπηρεσίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

10.Οι διατάξεις των παραγράφων 18, 19 και 20 του άρθρου 11, των παραγράφων 3 έως 10 του άρθρου 16, των άρθρων 19, 20 και 37 εφαρμόζονται αναλόγως και για τον πρόεδρο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος δίνει τον όρκο και εγκαθίσταται με το νομάρχη και τους νομαρχιακούς συμβούλους του νομαρχιακού διαμερίσματος της έδρας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, με τις κατωτέρω διαφοροποιήσεις όσον αφορά το άρθρο 16 (παράγραφοι 3 έως 10).
Τα καθήκοντα του προέδρου ασκεί, ώσπου να εκλεγεί νέος πρόεδρος, ο νομάρχης του νομαρχιακού διαμερίσματος της έδρας της Ν.Α. και όταν αυτός απουσιάζει ή κωλύεται ο νομάρχης του άλλου νομαρχιακού διαμερίσματος και επί πλειόνων Ν.Δ.. ο μεγαλύτερος σε ηλικία νομάρχης των άλλων νομαρχιακών διαμερισμάτων.
Για την εκλογή νέου προέδρου συνέρχονται σε ειδική συνεδρίαση οι σύμβουλοι του επιτυχόντος συνδυασμού της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ύστερα από πρόσκληση και υπό την προεδρία του συμβούλου του επιτυχόντος συνδυασμού που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους προτιμήσεως. Πρόεδρος εκλέγεται ένας από τους συμβούλους του επιτυχόντος συνδυασμού”.
Σημ.: όπως η παρ.10α και β` αντικαταστάθηκε ως άνω με την παρ.30 του άρθρου 13του Ν.2307/1995 (Α 113)

11. Οι διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 2218/1994 εφαρμόζονται αναλόγως και για τα όργανα της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και τις πράξεις αυτών. Αρμόδια επιτροπή για αυτά είναι η επιτροπή της έδρας της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης.

Σημ.: όπως η παρ.11 προστέθηκε με την παρ.31 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α113)”

12. Η Τριμελής Επιτροπή της ενιαίας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης αποτελείται από τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ως Πρόεδρο, και τον Αντιπρόεδρο και το Γραμματέα αυτού, ως μέλη.
Στην Τριμελή Επιτροπή μπορεί να μεταβιβαστούν, με απόφαση του Συμβουλίου της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, Αρμοδιότητες των περιπτώσεων α` έως στ` της παραγράφου 3 του άρθρου 15, καθόσον αφορά το Συμβούλιο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, το γενικό μέρος του προϋπολογισμού και απολογισμού που αφορά την Κεντρική Υπηρεσία αυτής. Ομοίως, μπορεί να μεταβιβαστούν και Αρμοδιότητες των περιπτώσεων ζ`, κγ` και κδ` της παραγράφου 1 του άρθρου 13 του ν. 2218/1994.
Για τη λειτουργία της Επιτροπής εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 15, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις αυτής της παραγράφου.
Σημ.: όπως η παρ.12 προστέθηκε με την παρ.32 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α113)”

13. Οι λειτουργικές δαπάνες του Προέδρου και της κεντρικής Υπηρεσίας των διευρυμένων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2240/1994 για το έτος 1997 καλύπτονται με επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, η οποία γράφεται σε ξεχωριστό ειδικό φορέα και κωδικό αριθμό εξόδων του προϋπολογισμού των Περιφερειακών Διοικήσεων της έδρας των διευρυμένων Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων. Η διάταξη της παραγράφου 20 του άρθρου 6 του ν. 2240/1994 εφαρμόζεται αναλόγως και για την ανωτέρω επιχορήγηση.
Σημ.: όπως η παρ.13 προστέθηκε με την παρ. 7 άρθρου 15 Ν.2469/1997.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΒΑΘΜΟ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Άρθρο 41
Αρμοδιότητες Ο.Τ.Α. πρώτης βαθμίδας

1. Τα άρθρα 24 και 25 και η παρ. 3 του άρθρου 26 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (π.δ. 323/1989 ΦΕΚ 146 Α` ) καταργούνται και το άρθρο 23 αντικαθίσταται ως εξής:
“1. Η διοίκηση όλων των τοπικών υποθέσεων ανήκει στην αρμοδιότητα των δήμων και των κοινοτήτων, κύρια μέριμνα των οποίων αποτελεί η προαγωγή των κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων, καθώς και των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των κατοίκων της.
Στην αρμοδιότητα των δήμων και των κοινοτήτων ανήκουν ιδίως:
α) η κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία:
ι) συστημάτων ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, αντιπλημμυρικών και εγγειοβελτικών έργων, έργων δημοτικής και κοινοτικής οδοποιίας, πλατειών, γεφυρών και έργων ηλεκτροφωτισμού των κοινόχρηστων χώρων.
ιι) χώρων πρασίνου, βοσκοτόπων, υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων, κοιμητηρίων και δημοτικών και κοινοτικών χώρων άθλησης και αναψυχής και
ιιι) δημοτικών, κοινοτικών και λαϊκών αγορών,
β) η λειτουργία των εμποροπανηγύρεων,
γ) η καθαριότητα και η διαχείριση των απορριμμάτων, η κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία λουτρών και αποχωρητηρίων,
δ) η ίδρυση και η λειτουργία παιδικών, βρεφικών, βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων, κέντρων ψυχαγωγίας και αναψυχής ηλικιωμένων, βρεφοκομείων, ορφανοτροφείων, Κ.ΑΠ.Η., και κέντρων υποστήριξης και αποκατάστασης ατόμων με ειδικές ανάγκες και η μελέτη και εφαρμογή κοινωνικών προγραμμάτων,
ε) η ίδρυση, κατασκευή και λειτουργία πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων, σχολών διδασκαλίας μουσικής, χορού, ζωγραφικής και κέντρων επαγγελματικού προσανατολισμού, καθώς και η μελέτη και εφαρμογή πολιτιστικών προγραμμάτων,
στ) η εξασφάλιση στέγης και η δημιουργία θερέτρων,
ζ) η μελέτη, διαχείριση και εκτέλεση προγραμμάτων οικιστικής και πολεοδομικής ανάπτυξης,
η) η προστασία του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος, η προστασία της ζωής και της υγείας των κατοίκων και η κατάρτιση ειδικών προγραμμάτων πρόληψης, άμεσης βοήθειας και θεραπείας,
θ) Να ιδρύει και να φροντίζει για τη λειτουργία πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία, πινακοθήκες, φιλαρμονικές, θέατρα, να αναλαμβάνει την επισκευή και συντήρηση παραδοσιακών ή ιστορικών κτιρίων που παραχωρούνται από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ή κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες και σε συνεργασία με τους αρμόδιους δημόσιους φορείς να συντηρεί και να φροντίζει τη λειτουργία αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων της περιοχής.
ι) η κατασκευή, επισκευή και συντήρηση σχολικών κτιρίων,
ια) η κατασκευή, επισκευή, συντήρηση και διαχείριση των δημοτικών και κοινοτικών σταδίων, των γυμναστηρίων και των αθλητικών κέντρων,
ιβ) η προστασία, η αξιοποίηση και εκμετάλλευση των τοπικών φυσικών πόρων και περιοχών, των ιαματικών πηγών και των ήπιων μορφών ενέργειας,
ιγ) η υλοποίηση του πολεοδομικού σχεδιασμού, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Γενικά Πολεοδομικό Σχέδιο, Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.), καθώς και κάθε άλλο σχέδιο χωροταξικού επιπέδου και η τήρηση των δεδομένων του κτηματολογίου της περιοχής τους, όπως αυτά προκύπτουν από το συνολικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη διαχείριση του Εθνικού Κτηματολογίου,
ιδ) η ρύθμιση της κυκλοφορίας, ο καθορισμός πεζοδρόμων, μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, ο προσδιορισμός και η λειτουργία των χώρων στάθμευσης οχημάτων, η ονομασία των οδών και των πλατειών και η τοποθέτηση πινακίδων, η αρίθμηση των κτισμάτων καθώς και η διοίκηση της αστικής συγκοινωνίας,
ιε) ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν την καθαριότητα, την κυκλοφορία και στάθμευση των οχημάτων, την οικοδόμηση, την ύδρευση, την άρδευση, την αποχέτευση την ηχορύπανση, τη ρύπανση των θαλασσών από πηγές ξηράς, την προστασία των επίγειων και υπόγειων υδάτων αποθεμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος,
ιστ) ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν την λειτουργία των πάσης φύσεως επιτηδευμάτων και επαγγελμάτων,
ιη) η ίδρυση και λειτουργία δημοτικών ή κοινοτικών εργαστηρίων και ο έλεγχος των υγρών, στερεών και αέριων αποβλήτων, της ρύπανσης των υδάτων και της θάλασσας,ιθ) η χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας όλων των καταστημάτων και επιχειρήσεων, οι όροι λειτουργίας των οποίων καθορίζονται από υγειονομικές διατάξεις,
κ) η χορήγηση αδειών μικροπωλητών και η κατασκευή, λειτουργία και εκμετάλλευση περιπτέρων και κυλικείων εντός κοινόχρηστων χώρων,
κα) η χορήγηση των αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας θεάτρων, κινηματογράφων και παρεμφερών επιχειρήσεων, που προβλέπονται από τους α.ν 445/1937 και 446/1937,
κβ) η χορήγηση των αδειών λειτουργίας μουσικής σε δημόσια κέντρα, που προβλέπονται από αστυνομικές διατάξεις και χορηγούνται σύμφωνα με την Α5/3010/85 υγειονομική διάταξη (Β` – 593),
κγ) η χορήγηση των αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας ψυχαγωγικών παιδιών, που προβλέπονται από αστυνομικές διατάξεις και δεν υπάγονται στις διατάξεις του ν. 2000/1991,
Σχετικό:  παρ.28 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)
κδ) η διαχείριση της δημοτικής ή κοινοτικής περιουσίας και η κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία δημοτικώνή κοινοτικών καταστημάτων,
κε) η μελέτη, εκτέλεση και εκμετάλλευση βιοτεχνικών κέντρων και κτιρίων στις ειδικές βιοτεχνικές και βιομηχανικές ζώνες που καθορίζονται στα πλαίσια του πολεοδομικού και του χωροταξικού σχεδιασμού,
κστ) η εκπόνηση και εφαρμογή προγραμμάτων ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού της περιοχής τους,
κζ. η αποθήκευση και η εμπορία υγρών και αερίων καυσίμων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.α` της παρ.35 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
κθ) η σύναψη προγραμματικών συμβάσεων,
λ) η έκδοση κανονιστικών αποφάσεων σύμφωνα με το άρθρο 30.
Σχετικό:  το άρθρο 4 παρ.9 Ν.3325/2005

2. Σημ.: όπως η παρ.2 καταργήθηκε με την παρ.7 του άρθρου 1 του Ν.2307/1995(Α 113)

Άρθρο 42
Παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί

1. Κρατικοί Παιδικοί και βρεφονηπιακοί σταθμοί που λειτουργούν με τις διατάξεις του από 2.11.1935 α.ν. (ΦΕΚ 527 Α`) μεταβιβάζονται στους δήμους, εφόσον έχουν πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων ή στα Συμβούλια περιοχής στη διοικητική περιφέρεια των οποίων λειτουργούν, εφόσον δεν υπάρχουν δήμοι με τον πληθυσμό αυτό και λειτουργούν ως δημοτικά νομικά πρόσωπα του άρθρου 187 του π.δ. 323/1989 (Δ.Κ.Κ.).

2. Η μεταβίβαση γίνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η οποία εκδίδεται ύστερα από απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου του δήμου ή της κοινότητας στην περιφέρεια του οποίου λειτουργεί ο παιδικός ή βρεφονηπιακός σταθμός και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

3. Από τη δημοσίευση της ανωτέρω απόφασης ο παιδικός ή βρεφονηπιακός σταθμός λειτουργεί ως δημοτικό ή κοινοτικό νομικό πρόσωπο του άρθρου 187 του π.δ. 323/1989 και ο δήμος ή η κοινότητα οφείλει να προσαρμόζει τη συστατική του πράξη στις διατάξεις του Δ.Κ.Κ..

4. Από τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στα νέα νομικά πρόσωπα περιέρχεται και η κινητή και ακίνητη περιουσία την οποία χρησιμοποιούσε ο κρατικός σταθμός. Σε περίπτωση κατάργησης του νομικού προσώπου η περιουσία περιέρχεται στον οικείο Ο.Τ.Α.. Με την επιμέλεια του διοικητικού συμβουλίου του νομικού προσώπου ενεργείται απογραφή όλων των περιουσιακών στοιχείων που ανήκουν στο νομικό πρόσωπο εντός εξαμήνου από την μετατροπή του σε δημοτικό ή κοινοτικό νομικό πρόσωπο. Απόσπασμα της εκθέσεως απογραφής που περιγράφει τα αποκτώμενα από το νέο νομικό πρόσωπο ακίνητα, και εμπράγματα δικαιώματα, με την περίληψη, που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 9 του β.δ. 533/1963, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, καταχωρείται ατελώς στα οικεία βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου.

5. Το προσωπικό, που υπηρετεί στους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, που περιέρχονται στους Ο.Τ.Α. με τη διαδικασία των παραγράφων 1 έως 3 του παρόντος, διατίθεται αυτοδικαίως και εξακολουθεί να παρέχει τις υπηρεσίες του μέχρι την έξοδό του από την υπηρεσία, στα νέα νομικά πρόσωπα, χωρίς να αλλάζει το καθεστώς της υπηρεσιακής και ασφαλιστικής του κατάστασης μέχρι της καθοιονδήποτε τρόπο εξόδου από την υπηρεσία.

6. Με απόφαση των οικείων δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων, συντάσσονται νέοι κανονισμοί λειτουργίας των σταθμών της παραγράφου 2 του παρόντος, με βάση πρότυπο κανονισμό που συντάσσεται από τα Υπουργεία Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Εσωτερικών. Μέχρι τη σύνταξη νέου κανονισμού, εξακολουθεί να ισχύει ο προηγούμενος κανονισμός λειτουργίας.

7. Τα νομικά πρόσωπα του άρθρου αυτού επιχορηγούνται υποχρεωτικά κάθε έτος από το Υπουργείο Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για την κάλυψη των αναγκών λειτουργίας, τη συντήρηση των εγκαταστάσεων και την αγορά εξοπλισμού.
Σχετικό: Το άρθρο 42 κωδικοποιήθηκε με το ΠΔ 410/1995.

Άρθρο 43
Ανάθεση αρμοδιοτήτων
Το άρθρο 29 του π.δ. 323/1989 αντικαθίσταται ως εξής:
“Οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν, κατ` εξαίρεση, να αναθέτουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα την άσκηση ορισμένης αρμοδιότητάς τους στο κράτος ή σε άλλο νομικό πρόσωπο. Η ανάθεση της αρμοδιότητας αποφασίζεται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο με πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των μελών του. Με την απόφαση αυτή καθορίζονται οι όροι άσκησης της αρμοδιότητας και η χρονική διάρκεια της ανάθεσής της. Σε κάθε περίπτωση οι όροι αυτοί διασφαλίζουν τη διοίκηση της υπόθεσης από το δήμο ή την κοινότητα. `Όταν η ανάθεση της αρμοδιότητας γίνεται σε άλλο, εκτός από το κράτος, νομικό πρόσωπο μπορεί να περιληφθεί στους όρους της και η εκπροσώπηση του δήμου ή της κοινότητας στο όργανο που διοικεί το νομικό πρόσωπο, καθώς και ο τρόπος της εκπροσώπησης. Μετά την ανάθεση η αρμοδιότητα ασκείται από το κράτος ή το νομικό πρόσωπο προς το οποίο έγινε η μεταβίβασή της και τα όργανά τους ασκούν τις προβλεπόμενες από το νόμο δραστηριότητες για λογαριασμό του δήμου ή της κοινότητας, εκτός εάν το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο περιέλαβε στους όρους της ανάθεσης διαφορετική ρύθμιση. Σε όλα τα έγγραφα και τις πράξεις που εκδίδονται στα πλαίσια της άσκησης της αρμοδιότητας αυτής από τον αναλαμβάνοντα την αρμοδιότητα, σημειώνεται υποχρεωτικά ότι η έκδοσή τους γίνεται για λογαριασμό του δήμου ή της κοινότητας και αναγράφονται τα στοιχεία της απόφασης του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου με την οποία έγινε η ανάθεση.”
Σχετικό: το άρθρο 43 κωδικοποιήθηκε με το ΠΔ 410/1995.

Άρθρο 44
Δημοτικές – Κοινοτικές διατάξεις
Το άρθρο 30 του π.δ. 323/1989 αντικαθίσταται ως εξής:
“1. Το δημοτικό ή το κοινοτικό συμβούλιο μπορεί να εκδίδει τοπικές κανονιστικές αποφάσεις με τις οποίες:
α. Καθορίζονται οι όροι για τη χρήση και τη λειτουργία των δημοτικών και κοινοτικών αγορών και των τόπων αγορών, των εμποροπανηγύρεων, των συστημάτων υδρεύσεως, αρδεύσεως και αποχετεύσεως, των αλσών και των κήπων, των κοιμητηρίων, των αθλητικών εγκαταστάσεων, των κέντρων νεότητας, των παιδικών χαρών, των παιδικών και βρεφικών σταθμών, των υγειονομικών σταθμών και των κέντρων παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, των πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων, των δημοτικών ή κοινοτικών λαϊκών κατοικιών, θερέτρων και τουριστικών εγκαταστάσεων, των πεζοδρομίων, των πλατειών και των λοιπών κοινόχρηστων χώρων.
β. Ρυθμίζονται θέματα κυκλοφορίας και στάθμευσης των οχημάτων, ειδικών όρων δόμησης, καθαριότητας, προστασίας των κατοίκων από την ηχορύπανση, προστασίας των θαλασσών από πηγές ξηράς, των υπόγειωνκαι των επίγειων υδάτινων αποθεμάτων από τη ρύπανση και
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την περ.β` της παρ.35 του άρθρου 13του Ν.2307/1995 (Α 113)
γ. Ορίζονται οι όροι λειτουργίας των ψυχαγωγικών παιδιών των θεάτρων, των κινηματογράφων και παρεμφερών επιχειρήσεων, των νυκτερινών κέντρων, των μπάρ και των συναφών καταστημάτων.
Ειδικά για τη λειτουργία εμποροπανηγύρεων γενικότερης τοπικής σημασίας που έχουν καθιερωθεί εθιμικά ή με διάταγμα, ισχύει ο τόπος, ο χρόνος και ο τρόπος του τελευταίου έτους λειτουργίας, αν το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο δεν εκδώσει κανονιστική απόφαση.
2. Με τις κανονιστικές αποφάσεις της προηγούμενης παραγράφου μπορεί να καθορίζονται οι περιπτώσεις για τις οποίες επιβάλλονται πρόστιμα και να ορίζεται το ύψος του προστίμου για κάθε περίπτωση.
3. Οι διατάξεις, που προβλέπει η παρ. 1, δημοσιεύονται με ανάρτηση στις πινακίδες του δήμου ή της κοινότητας για την οποία συντάσσεται αποδεικτικό. Οι διατάξεις αυτές παραμένουν συνεχώς εκτεθειμένες σε χώρο του δημοτικού ή κοινοτικού καταστήματος, που είναι προσιτός στο κοινό.
4. `Όποιος παραβαίνει τις προαναφερόμενες διατάξεις τιμωρείται, σύμφωνα με το άρθρο 459 του Ποινικού Κώδικα.

Άρθρο 45
Έλεγχος στάθμευσης οχημάτων – Πρόστιμα

1. Η παρ. 2 του άρθρου 59 του ν. 1416/1984 όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρ. 4 του ν. 1900/1990 (ΦΕΚ 125 Α ) αντικαθίσταται ως εξής:
2.”Η βεβαίωση της παράβασης γίνεται από το όργανο της υπηρεσίας των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 24 του π.δ. 410/1995 ή από υπαλλήλους του δήμου ή της κοινότητας, που ορίζονται με απόφαση του δημάρχου ή προέδρου κοινότητας”.Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ρυθμίζονται τα ειδικότερα διαδικαστικά και τεχνικά θέματα της βεβαίωσης των παραβάσεων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με τη παρ.17άρθρ. 10 Ν.2623/1998 Α 139.

2. Ακινητοποίηση οχημάτων εντός των χώρων ελεγχόμενης στάθμευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 34 του ν. 2094/1992 (ΦΕΚ 182 Α`) μπορούν να ενεργούν και τα όργανα της προηγούμενης παραγράφου.
Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ορίζεται ο τρόπος πληρωμής των προστίμων κατά τις εργάσιμες και μη εργάσιμες ώρες, η διαδικασία ακινητοποίησης του οχήματος και τα έξοδα ακινητοποίησης και μεταφοράς με τα οποία επιβαρύνεται ο παραβάτης καθώς και ο τρόπος πληρωμής τους.

3. Τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ν. 2094/1992) εισπράττονται μαζί με τα τέλη κυκλοφορίας του οχήματος και αποδίδονται στους δικαιούχους Ο.Τ.Α.. Η διαδικασία απόδοσης των ποσών, οι τεχνικές λεπτομέρειες της είσπραξης και κάθε άλλη αναγκαία ρύθμιση καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.

4. Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται και για τα πρόστιμα του άρθρου 4 του ν. 1900/ 1990.
Η μη καταβολή των προστίμων αυτών δεν αποτελεί πταισματική παράβαση από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού.

5. Η είσπραξη των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις του ΚώδικαΟδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999 ΦΕΚ 57 Α`) μπορεί να ανατεθεί σεεπιχειρήσεις ή οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών,Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του καθ` ύλην αρμόδιου Υπουργούκαθορίζεται το παραστατικό στοιχείο που αποδεικνύει την πληρωμή, ηαποζημίωση για τη διενέργεια της είσπραξης, ο τρόπος απόδοσης των ποσών στοΔημόσιο ή απευθείας στο δικαιούχο Ο.Τ.Α., οι συνέπειες της μη εμπρόθεσμηςαπόδοσης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παραγράφουαυτής.
Με όμοια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία είσπραξης των προστίμων που δενπληρώνονται εμπρόθεσμα και η απόδοσή τους στο Δημόσιο ή στον δικαιούχοΟ.Τ.Α..
Σημ.: όπως η παρ.5 προστέθηκε με το άρθρο 28 Ν.3220/2004,ΦΕΚ Α 15/28.1.2004.

Άρθρο 46
Συμβάσεις

1. Δήμοι, κοινότητες, σύνδεσμοι, νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου της αυτοδιοίκησης μπορούν να συνάπτουν μεταξύ τους συμβάσεις με τις οποίες ανατίθεται η άσκηση αρμοδιοτήτων του ενός φορέα στον άλλο. Στην ανάθεση μπορεί να περιλαμβάνεται η αρμοδιότητα επιβολής, βεβαίωσης και είσπραξης τελών, δικαιωμάτων και εισφορών.

2. Οι συμβαλλόμενοι φορείς μπορεί να χρηματοδοτούνται για την εκτέλεση των συμβάσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό ή το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων ή τους προϋπολογισμούς άλλων φορέων του δημόσιου τομέα.

3. Δήμοι, κοινότητες, σύνδεσμοι, νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου της αυτοδιοίκησης, μπορούν να αναθέτουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή κοινοπραξίες, την παροχή υπηρεσιών ή την εκτέλεση προγραμμάτων, με τη διενέργεια διαγωνισμού.

4. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. ρυθμίζονται το πεδίο εφαρμογής του άρθρου αυτού, τα σχετικά με τις προϋποθέσεις, τους βασικούς όρους της προκήρυξης, τη διαδικασία και τα όργανα διενέργειας του διαγωνισμού, τους όρους που πρέπει να πληρούν οι ανάδοχοι και τους βασικούς όρους των συμβάσεων ανάθεσης, την εκδίκαση των ενστάσεων, την επίλυση των διαφορών και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.

5. Διατάξεις που αφορούν την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών ή προγραμμάτων διατηρούνται σε ισχύ.

6. Οι νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, τα νομαρχιακά διαμερίσματα και τα νομικά τους πρόσωπα μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 28 του π.δ/τος 323/1989.
Σημ.: όπως η παρ.6 προστέθηκε από την παρ.7 άρθρ.19 Ν.2344/1995(A 212).

Άρθρο 47
Έλεγχος των πράξεων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης

1. Ο έλεγχος σκοπιμότητας των πράξεων των Ο.Τ.Α. καταργείται.

2. Κάθε δημότης και ο οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον μπορεί να προσφύγει στην επιτροπή του άρθρου 18 και να προσβάλει τις πράξεις των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων και λοιπών συλλογικών οργάνων των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου, για παράβαση νόμου, μέσα σε δέκα (10) ημέρες, αφότου οι πράξεις αυτές δημοσιεύθηκαν.
Στην ίδια επιτροπή προσβάλλονται και οι πράξεις των δημάρχων, προέδρων κοινοτήτων και των μονομελών οργάνων των Ν.Π.Δ.Δ. των δήμων και των κοινοτήτων για παράβαση νόμου μέσα σε δέκα (10) ημέρες αφότου οι πράξεις αυτές δημοσιεύθηκαν ή εάν δεν δημοσιεύονται, από την κοινοποίησή τους ή διαφορετικά αφότου έλαβε γνώση ο δημότης ή οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  την περ.γ`παρ.6 άρθρ.19 Ν.2344/1995(A 212).

3. Η επιτροπή με αιτιολογημένη απόφαση της ακυρώνει για παράβαση νόμου πράξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 2 μέσα σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών από τη λήψη της πράξης μαζί με τα έγγραφα που προβλέπει η νομοθεσία για την έκδοση της. Αν περάσει η προθεσμία, χωρίς να εκδοθεί ακυρωτική απόφαση, θεωρείται ότι η σχετική πράξη έχει νόμιμα εκδοθεί.
Μέσα στην ίδια προθεσμία η επιτροπή αποφασίζει για τις προσφυγές του δεύτερου εδαφίου της παρ. 2, ακυρώνοντας τη σχετική πράξη ή αποφαινόμενη ότι νόμιμα εκδόθηκε.

4. Για τον έλεγχο της νομιμότητας των πράξεων των οργάνων των Ο.Τ.Α. και την εκδίκαση των προσφυγών κατά των πράξεων αυτών, μετέχει στην επιτροπή του άρθρου 18 ως τρίτο μέλος, αντί του εκπροσώπου της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, ένας αιρετός εκπρόσωπος της Τοπικής `Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων του νομού, που ορίζεται με τον αναπληρωτή του από τη διοικούσα επιτροπή της Τ.Ε.Δ.Κ. του νομού. Κατά την πρώτη εφαρμογήτου νόμου αυτού ο αντιπρόσωπος της Τ.Ε.Δ.Κ. στην πρώτη επιτροπή ορίζεται μέχρι 31.12.1995 με έγγραφό της προς το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.22 άρθρ.6Ν.2240/1994 (Α 153), η οποία στην συνέχεια καταργήθηκεμε την παρ.2 άρθρ.7 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.
Αν η Τ.Ε.Δ.Κ. δεν υποδείξει εκπρόσωπο, ορίζεται από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας με την απόφαση συγκρότησης της επιτροπής ένα από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της.

5. Κατά των αποφάσεων της επιτροπής μπορεί να ασκηθεί προσφυγή στον αρμόδιο υπουργό, για παράβαση του νόμου, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30) ημερών. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 3200/1955

Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.2 άρθρ.7 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

6. Οι διατάξεις αυτού του άρθρου, πλην του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 4, τίθενται σε ισχύ από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων.

Σημ.:  η παρ.6 αναριθμήθηκε σε 4 με την παρ.2 άρθρ.7 Ν.2839/2000,ΦΕΚ Α 196/12.9.2000.

Άρθρο 48
Συμβούλια περιοχής

1. Σε κάθε νομό συνιστώνται με το νόμο αυτά κατά το άρθρο 102 παρ.3 του Συντάγματος, σύνδεσμοι των οποίων η εδαφική περιφέρεια προσδιορίζεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται εφάπαξ με πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημόσιων `Έργων. Η έδρα των συνδέσμων αυτών και η ονομασία τους ορίζονται με το προεδρικό διάταγμα. Της ονομασίας του συνδέσμου προτάσσονται οι λέξεις “συμβούλιο περιοχής” και ακολουθεί το όνομα. Για την έκδοση του διατάγματος αυτού λαμβάνονται υπόψη οι συγκοινωνιακές, πληθυσμιακές και δημογραφικές, γεωγραφικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και οικιστικές συνθήκες.
Σχετικό:  παρ.13 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)

2. Αναπτυξιακοί σύνδεσμοι που βρίσκονται μέσα στα όρια συμβουλίου περιοχής καταργούνται αυτοδικαίως τρείς (3) μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας του συμβουλίου περιοχής (εγκατάσταση όλων των οργάνων του) και το συμβούλιο περιοχής καθίσταται καθολικός διάδοχος του αναπτυξιακού συνδέσμου. Το προσωπικό του αναπτυξιακού συνδέσμου καθίσταται προσωπικά του συμβουλίου περιοχής.

3. Οι Ο.Τ.Α., που βρίσκονται μέσα στην περιφέρεια του κάθε συμβουλίου περιοχής, του οποίου αποτελούν μέλη, ορίζουν, μέχρι τέλος Φεβρουαρίου του πρώτου έτους της δημοτικής περιόδου, τους εκπροσώπους τους στο διοικητικό του συμβούλιο. Στην ίδια συνεδρίαση καθορίζουν και το ύψος της ετήσιας υποχρεωτικής εισφοράς τους στο συμβούλιο περιοχής σε ποσοστό των εσόδων του προϋπολογισμού κάθε Ο.Τ.Α., μέλους, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο του ελάχιστου ποσοστού που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Στους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, που χρηματοδοτούνται από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους κατά το άρθρο 25 του ν. 1828/1989, περιλαμβάνονται και τα Συμβούλια περιοχής.

4. Τα Συμβούλια περιοχής έχουν σκοπό το σχεδιασμό και προγραμματισμό της ανάπτυξης της περιοχής τους, την εκτέλεση έργων και πραγματοποίηση προμηθειών, την παροχή υπηρεσιών για την κοινή εξυπηρέτηση των Ο.Τ.Α. – μελών τους και των κατοίκων της περιοχής. Για την εκπλήρωση του σκοπού τους ασκούν τις ακόλουθες Αρμοδιότητες:
α) Καταρτίζουν τα μεσοχρόνια και τα ετήσια τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα της περιοχής σύμφωνα με το ν. 1622/1986.
β) Συμμετέχουν στη διαδικασία κατάρτισης των μεσοχρόνιων νομαρχιακών αναπτυξιακών προγραμμάτων με σχετικές προτάσεις.
γ) Διαχειρίζονται τις χρηματοδοτήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από τους πόρους των προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής `Ένωσης, που αφορούν την περιοχή τους.
δ) Υλοποιούν τον πολεοδομικό σχεδιασμό στα πλαίσια των εγκεκριμένων Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) ή των Ειδικών Χωροταξικών Μελετών και τηρούν τα δεδομένα του Κτηματολογίου της περιοχής τους, όπως αυτά προκύπτουν από το συνολικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη διαχείριση του Εθνικού Κτηματολογίου.
ε) Παρέχουν οργανωτική και διοικητική υποστήριξη στους Ο.Τ.Α. – μέλη τους.
στ) Μεριμνούν για την εκτέλεση και λειτουργία διακοινοτικών και διαδημοτικών έργων τεχνικής υποδομής και κοινωνικού εξοπλισμού.
ζ) Μεριμνούν για την προστασία του περιβάλλοντος σε θέματα διακοινοτικής ή διαδημοτικής σημασίας.
η) Αξιοποιούν τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους διακοινοτικής ή διαδημοτικής σημασίας.
θ) Ασκούν όσες άλλες αρμοδιότητες ανατίθενται στο συμβούλιο περιοχής από τους Ο.Τ.Α. – μέλη τους ή από τη Ν.Α.
Το συμβούλιο περιοχής δεν ασκεί τις Αρμοδιότητες με στοιχεία α`, β`, γ`, δ` και ε` της παραγράφου αυτής, για την εδαφική περιφέρεια δήμου ή κοινότητας με πληθυσμό μεγαλύτερο από 5.000 κατοίκους, εκτός αν τις αναθέσει με απόφασή του, το συμβούλιο του δήμου ή της κοινότητας αυτής. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις εφαρμογής ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, μπορεί, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών να μειωθεί το όριο των 5.000 κατοίκων σε 3.000 κατοίκους και ειδικά για νησιωτικές περιοχές σε 2.000 κατοίκους.
Ειδικά στους νομούς με περισσότερα από ένα νησιά τα προεδρικά διατάγματα της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού μπορούν να καθορίζουν Αρμοδιότητες της Ν.Α. τις οποίες θα ασκεί το συμβούλιο περιοχής (συμβούλιο νησιού) και τα όργανα άσκησής τους.

5. `Όργανα του συμβουλίου περιοχής είναι:
– το διοικητικό συμβούλιο,
– η εκτελεστική επιτροπή και
– ο πρόεδρος.

6. Το διοικητικό συμβούλιο συγκροτείται από αιρετούς εκπροσώπους του κάθε δήμου ή της κάθε κοινότητας, που υποδεικνύονται από τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλιά τους, ανάλογα με τον πληθυσμό τους, με βάση τον πληθυσμό του μικρότερου δήμου ή της μικρότερης κοινότητας, που εκπροσωπείται με έναν αντιπρόσωπο. Ο αριθμός των εκπροσώπων του καθενός από τους λοιπούς δήμους και κοινότητες, που μετέχουν στο σύνδεσμο, βρίσκεται με τη διαίρεση του πληθυσμού του δια του πληθυσμού του μικρότερου από αυτούς.
Αν τυχόν απομένει κλάσμα μεγαλύτερο από μισή μονάδα, υπολογίζεται ως μονάδα.

7. Αν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, σύμφωνα με τον υπολογισμό του προηγούμενου εδαφίου είναι περισσότερα από είκοσι πέντε (25), κάθε δημοτικό και κοινοτικό συμβούλιο εκλέγει αντιπροσώπους για το διοικητικό συμβούλιο ως εξής: Ο συνολικός πραγματικός πληθυσμός των Ο.Τ.Α. του συμβουλίου περιοχής διαιρείται με τον αριθμό δεκαεννέα (19) και προκύπτει το μέτρο υπολογισμού των αντιπροσώπων. Κάθε Ο.Τ.Α. υποδεικνύει αριθμό αντιπροσώπων ίσο με το πηλίκο της διαίρεσης του πληθυσμού του με το μέτρο αυτό. Ανεξαρτήτως του πηλίκου, κάθε Ο.Τ.Α. υποδεικνύει τουλάχιστον έναν αντιπρόσωπο. Αν τυχόν απομένει κλάσμα μεγαλύτερο από μισή μονάδα, υπολογίζεται ως μονάδα.

8. Το διοικητικό συμβούλιο έχει τις Αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου και ο πρόεδρος του τις Αρμοδιότητες του δημάρχου και του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Η εκτελεστική επιτροπή έχει τις Αρμοδιότητες της δημαρχιακής επιτροπής και όσες Αρμοδιότητες της αναθέτει το διοικητικό συμβούλιο. Δεν μεταβιβάζονται στην εκτελεστική επιτροπή οι Αρμοδιότητες για τον κανονισμό των εργασιών του διοικητικού συμβουλίου, τον κανονισμό των εργασιών της εκτελεστικής επιτροπής, τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του συνδέσμου, τον ετήσιο προϋπολογισμό και απολογισμό και το πρόγραμμα εκτελεστέων έργων. Οι σχετικές διατάξεις που αφορούν τους δήμους εφαρμόζονται αναλόγως ως προς τη διοίκηση, οργάνωση και λειτουργία του συμβουλίου περιοχής.

9. Οι διατάξεις των άρθρων 190 έως 195 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, π.δ.323/1989 (ΦΕΚ 146 Α`), καθώς και κάθε άλλη που αφορά συνδέσμους δήμων και κοινοτήτων εφαρμόζονται ανάλογα και για τα συμβούλια περιοχής, εφόσον δεν είναι αντίθετες προς τις διατάξεις αυτού του άρθρου.

10. Στους πόρους του συμβουλίου περιοχής περιλαμβάνονται και οι χρηματοδοτήσεις από το πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων και τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής `Ένωσης.

11. Τα Συμβούλια περιοχής από την έναρξη λειτουργίας τους υποκαθιστούν τους αναπτυξιακούς συνδέσμους στην εφαρμογή των διατάξεων του ν. 1622/1986 για το δημοκρατικό προγραμματισμό. Από 1.1.1995 δεν επιτρέπεται η σύσταση αναπτυξιακών συνδέσμων.

12. Το μόνιμο προσωπικό των συμβουλίων περιοχής υπάγεται στις διατάξεις του πρώτου μέρους του ν. 1188/1981 “περί κυρώσεως του κώδικος περί καταστάσεως προσωπικού οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης”.

13. Τα Συμβούλια περιοχής, από την έναρξη λειτουργίας τους, καταρτίζουν, με απόφαση του διοικητικού τους συμβουλίου, τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 1188/ 1981, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του πρώτου εδαφίου του άρθρου 4 του ίδιου νόμου. Στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας μπορεί να προβλέπεται ειδική ταμιακή υπηρεσία.

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Άρθρο 49
Διοικητική διαίρεση του κράτους
Οι περιφέρειες στις οποίες διαιρείται η χώρα σύμφωνα με το άρθρο 61 του ν. 1622/1986 για το σχεδιασμό, προγραμματισμό και συντονισμό της περιφερειακής ανάπτυξης είναι και διοικητικές περιφέρειες και αποτελούν μονάδα διοίκησης του κράτους.

Άρθρο 50
Αναπλήρωση του Γενικού Γραμματέα

1. Το Γενικό Γραμματέα, όταν απουσιάζει ή κωλύεται, αναπληρώνει ο Περιφερειακός Διευθυντής της έδρας της περιφέρειας και, όταν και αυτός απουσιάζει ή η θέση του είναι κενή, ο Περιφερειακός Διευθυντής νομού ή νομαρχίας της περιφέρειας που ορίζεται από τον Υπουργό Εσωτερικών.

2. Ο Γενικός Γραμματέας, όταν απουσιάζει ή κωλύεται, εξακολουθεί να λαμβάνει τα έξοδα παράστασης.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.10 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)

Άρθρο 51
Περιφερειακό συμβούλιο

1. Σε κάθε περιφέρεια συνιστάται Περιφερειακό συμβούλιο που αποτελείται από:
α. το γενικό γραμματέα της περιφέρειας, ως πρόεδρο,
β. Τους νομάρχες της περιφέρειας και τους Προέδρους των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων του άρθρου 40 του νόμου αυτού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.11 του άρθρου 6 τουΝ.2240/1994 (Α 153)
γ. έναν εκπρόσωπο από κάθε τοπική ένωση δήμων και κοινοτήτων που περιλαμβάνει η περιφέρεια, ο οποίος εκλέγεται, μαζί με τον αναπληρωτή του, από τη διοικούσα επιτροπή της Τ.Ε.Δ.Κ..
δ. έναν εκπρόσωπο της περιφερειακής οργάνωσης καθενός των παρακάτω φορέων:
– των επιμελητηρίων των παραγωγικών τάξεων
– του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
– του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
– του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος
– “του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.γ` της παρ.35 του άρθρου13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
– της Α.Δ.Ε.Δ.Υ.
– της ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.
– της Γ.Σ.Ε.Ε..
`Όπου δεν υφίσταται περιφερειακή οργάνωση ή η τοπική αρμοδιότητά της καλύπτει μέρος μόνο της χωρικής αρμοδιότητας της περιφέρειας, οι εκπρόσωποι ορίζονται από τις νομαρχιακές οργανώσεις του φορέα. Ο τρόπος και η διαδικασία ορισμού καθορίζονται από το αρμόδιο συλλογικό όργανο διοίκησης του κάθε φορέα. Πέραν των ανωτέρω, στο Περιφερειακό συμβούλιο της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας συμμετέχουν ως μέλη και οι :
α) Δήμαρχος Θεσσαλονίκηςβ) Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Οργανισμού Θεσσαλονίκης.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.12 του άρθρου 14 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Κατ` εξαίρεση της παραγράφου 1 το Περιφερειακό συμβούλιο της περιφέρειας Αττικής αποτελείται από τα μέλη που προβλέπονται στην παράγραφο 1 και επιπλέον από:
α. τους δημάρχους Αθηναίων και Πειραιώς,
β. τον πρόεδρο της εκτελεστικής επιτροπής του οργανισμού Αθήνας,
γ. έναν εκπρόσωπο:
1) του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας,
2) του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας και
3) του Συνδέσμου Βιομηχάνων Αττικής και Πειραιώς.
Στις συνεδριάσεις του περιφερειακού συμβουλίου καλούνται να συμμετέχουν, χωρίς δικαίωμα ψήφου από ένας εκπρόσωπος των Υπουργείων Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας, Πολιτισμού, Γεωργίας, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων `Έργων, Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθώς και του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.Στις συνεδριάσεις του περιφερειακού συμβουλίου καλούνται οι βουλευτέςτων εκλογικών περιφερειών.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την περ.δ` της παρ.35 του άρθρου 13του Ν.2307/1995 (Α 113)

3. Το Περιφερειακό συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του γενικού γραμματέα της περιφέρειας. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ο γραμματέας του συμβουλίου και ο αναπληρωτής του από τους υπαλλήλους των φορέων του δημόσιου τομέα της έδρας του περιφερειακού συμβουλίου.

4. Το Περιφερειακό συμβούλιο έχει τις Αρμοδιότητες που προβλέπονται στο άρθρο 63 του ν. 1622/1986.

5. Με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών ορίζεται η αποζημίωση των μελών του περιφερειακού συμβουλίου για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις, καθώς και η εκτός έδρας αποζημίωση και οι δαπάνες μετακίνησης των μελών, που η κατοικία τους δεν βρίσκεται στον τόπο που συνεδριάζει το συμβούλιο.

6. Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 1995.

Άρθρο 52
Σύσταση και αναδιοργάνωση υπηρεσιών

1. Υπουργεία των οποίων ο οργανισμός δεν προβλέπει διανομαρχική υπηρεσία στις περιφέρειες στις οποίες διαιρείται η χώρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 1622/1986, μπορούν να συστήσουν υπηρεσία στην έδρα της περιφέρειας με τοπική αρμοδιότητα τον χώρο της περιφέρειας.
Η σύσταση γίνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών και του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού.
Με το διάταγμα αυτό καθορίζεται η διάρθρωση της υπηρεσίας, οι αρμοδιότητές της, οι κατηγορίες, οι κλάδοι και οι θέσεις του προσωπικού της. Για τη στελέχωση της υπηρεσίας μεταφέρεται με το ίδιο προεδρικό διάταγμα ο αναγκαίος αριθμός οργανικών θέσεων από άλλες υπηρεσίες του ίδιου ή και άλλων υπουργείων.

2. Με την ίδια διαδικασία περιφερειακές υπηρεσίες υπουργείων αναδιαρθρώνονται και η τοπική αρμοδιότητα τους, η έδρα τους και η οργάνωση τους προσδιορίζονται με βάση την περιφερειακή διοικητική διαίρεση της χώρας.

3. `Όλες οι πολιτικές διοικητικές υπηρεσίες της περιφέρειας με εξαίρεση τις υπηρεσίες του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και οι νομαρχιακές υπηρεσίες που δεν καταργούνται, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 39, αποτελούν υπηρεσίες της περιφέρειας. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών και των αρμόδιων υπουργών μπορεί να ορίζεται η οργάνωση της περιφέρειας ως ενιαίας οργανικής μονάδας, να καταργούνται, ενοποιούνται, διαχωρίζονται ή μετονομάζονται υπηρεσίες, να ανακαθορίζεται η τοπική αρμοδιότητά τους και να ρυθμίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία της.

4. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται για τη σύσταση και την αναδιάρθρωση των περιφερειακών υπηρεσιών και των λοιπών φορέων του δημόσιου τομέα, η οποία γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τους φορείς αυτούς.

5. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης, Εσωτερικών και Εθνικής Οικονομίας μπορεί για ειδικούς λόγους να εξαιρούνται φορείς του δημοσίου τομέα από τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 4 του παρόντος άρθρου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.9 του άρθρου 12 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

6.”Οι Αρμοδιότητες των υπουργών σε θέματα των υπηρεσιών, που σύμφωναμε την παράγραφο 2 του άρθρου 39 του ν. 2218/1994, όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 7 του άρθρου 4 του ν. 2240/1994 εξαιρούνται από την κατάργηση, οι οποίες ανήκαν ή είχαν μεταβιβαστεί μέχρι την έναρξη λειτουργίας των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων στους νομάρχες, ανήκουν στον Περιφερειακό Διευθυντή.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.7 του άρθρου 4 τουΝ.2240/1994 (Α 153),αντικαταστάθηκε πάλι από την παρ.5 άρθρ.19 Ν.2344/1995 (A 212).

7. Με απόφαση του γενικού γραμματέα της περιφέρειας, μετά από πρόταση φορέα του δημόσιου τομέα που δεν έχει περιφερειακή υπηρεσία, μπορεί να ανατίθεται η άσκηση αρμοδιοτήτων του φορέα αυτού σε άλλη υπηρεσία της περιφέρειας.

8. Στην έδρα κάθε περιφέρειας καθώς και στα Υπουργεία Μακεδονίας-Θράκης και Αιγαίου συγκροτούνται Γραφεία Τύπου και Πληροφοριών (Γ.Γ.Τ.Π.). Με τον Οργανισμό της Γ.Γ.Τ.Π. ρυθμίζονται τα σχετικά με τις Αρμοδιότητες και τη διάρθρωση του προσωπικού των Γραφείων αυτών.
Το προσωπικό που υπηρετεί στα νομαρχιακά γραφεία Τύπου εσωτερικού της Γ.Γ.Τ.Π. με οποιαδήποτε έννομη σχέση μπορεί ύστερα από αίτησή του, είτε να αποσπασθεί και στη συνέχεια να μεταταχθεί ή να τοποθετηθεί στα Γραφεία Τύπου των Περιφερειών ή των Υπουργείων Μακεδονίας-Θράκης και Αιγαίου ή στην Κεντρική Υπηρεσία της Γ.Γ.Τ.Π..
Σε κάθε νομαρχιακή αυτοδιοίκηση ή σε κάθε νομαρχιακό διαμέρισμα Ν.Α. με περιφέρεια περισσότερους νομούς, ιδρύεται μία θέση δημοσιογράφου με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου που διαρκεί όσο και η θητεία του νομάρχη ή του αναπληρωτή νομάρχη αντίστοιχα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Άρθρο 53
Σύσταση – Σκοπός – Αρμοδιότητες

1. Συνιστάται στην έδρα κάθε περιφέρειας νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία “Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης……” το οποίο φέρει το όνομα της περιφέρειας και εποπτεύεται από τον Υπουργό Εσωτερικών.

2. Σκοπός και Αρμοδιότητες του περιφερειακού Ταμείου ανάπτυξης είναι:
α. Η διαχείριση, σύμφωνα με τις αποφάσεις του περιφερειακού συμβουλίου πιστώσεων του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων, χρηματοδοτήσεων φορέων του δημόσιου τομέα και άλλων νομικών προσώπων, χρηματοδοτήσεων προερχόμενων από προγράμματα της Ευρωπαϊκής `Ένωσης και άλλων διεθνών οργανισμών και λοιπών φορέων του εξωτερικού, οι οποίες αφορούν τα περιφερειακά, τα νομαρχιακά, τα τοπικά και τα ειδικά αναπτυξιακά προγράμματα της περιοχής της περιφέρειας.
β. Η τεχνική υποστήριξη της Περιφέρειας και ιδίως στον τομέα της εκπόνησης μελετών και ερευνών και εφαρμογής προγραμμάτων που αναθέτει στο ταμείο η Περιφέρεια για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 του άρθρου 4 του Ν.2503/1997 (Α 107).Έναρξη ισχύος 1η Σεπτεμβρίου 1997.
γ. Η επιβολή, βεβαίωση και είσπραξη τελών, δικαιωμάτων και εισφορών υπέρ του ταμείου, μετά από έγκριση του περιφερειακού συμβουλίου.
δ. Η άσκηση της ταμιακής του διαχείρισης.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 του άρθρου 4 του Ν.2503/1997 (Α 107)
ε. Η συμμετοχή σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής `Ένωσης.
στ. Η σύναψη δανείων με χρηματοδοτικούς φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού για την εκτέλεση έργων, την παροχή υπηρεσιών και την εφαρμογή προγραμμάτων.
Σημ.: όπως οι περ.ζ`,η`και θ` καταργήθηκαν με την παρ.4 του άρθρου 4 του Ν.2503/1997 (Α 107)
ζ) Η παροχή υπηρεσιών, η διεξαγωγή ερευνών και η εκπόνηση αναπτυξιακών, τεχνικοοικονομικών, οργανωτικών μελετών, καθώς και η επίβλεψη και υλοποίηση προγραμμάτων που αναθέτουν στο Ταμείο, τα Υπουργεία, η Περιφέρεια, οι Ο.Τ.Α. α` και β` βαθμού και Ν.Π.Δ.Δ.. Στην πράξη της ανάθεσης προβλέπονται οι όροι και η αμοιβή του Ταμείου. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης που εκδίδεται μετά από γνώμη της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., καθορίζονται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες είναι δυνατή η καταβολή της αμοιβής του Ταμείου από τους πόρους του άρθρου 25 του Ν. 1828/1989, όταν στην ανάθεση προς το Ταμείο έχει προβεί Ο.Τ.Α. α` βαθμού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.8αάρθρ.18 Ν.2946/2001,ΦΕΚ Α,224/8.10.2001.

Άρθρο 54
Διοίκηση – `Όργανα – Αρμοδιότητες αυτών

1. Το ταμείο διοικείται από το διοικητικό συμβούλιο και τον πρόεδρο. Το διοικητικό συμβούλιο, συγκροτείται με απόφαση του γενικού γραμματέα της περιφέρειας για τετραετή θητεία και αποτελείται από: α. Το γενικό γραμματέα της περιφέρειας, ως πρόεδρο, β. έναν εκπρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτης βαθμίδας, γ. έναν εκπρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερης βαθμίδας, δ. έναν εκπρόσωπο προερχόμενο από τις εργοδοτικές οργανώσεις, ε. έναν εκπρόσωπο προερχόμενο από τις εργατικές οργανώσεις και στ. δύο προϊστάμενους υπηρεσιών της περιφέρειας οριζόμενους από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας. Οι με στοιχεία β`, γ`, δ`, ε`, ορίζονται με τους αναπληρωτές τους, από το γενικό γραμματέα μεταξύ των μελών του περιφερειακού συμβουλίου. Με την ίδια απόφαση ορίζεται ένα από τα μέλη του Δ.Σ. ως αντιπρόεδρος.

2. Το διοικητικό συμβούλιο επιμελείται των υποθέσεων και των συμφερόντων του ταμείου και το διοικεί. Αποφασίζει για κάθε θέμα σχετικό με τις Αρμοδιότητες του ταμείου, εκτός από τα θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα του προέδρου.

3. Ο πρόεδρος του ταμείου:
– Εκπροσωπεί το ταμείο στα δικαστήρια και σε κάθε δημόσια αρχή και δίνει τους όρκους που επιβάλλονται στο ταμείο.
– Εκτελεί τις αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου,
– Είναι προϊστάμενος του προσωπικού του ταμείου, αποφασίζει για το διορισμό, τις κάθε είδους υπηρεσιακές μεταβολές και την άσκηση του πειθαρχικού ελέγχου, σύμφωνα με τον οικείο κανονισμό και εκδίδει τις σχετικές πράξεις.
– Διατάζει την είσπραξη των εσόδων του ταμείου και εκδίδει τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού.
– Υπογράφει τις συμβάσεις που συνάπτει το ταμείο.
– Ασκεί όσες Αρμοδιότητες του ανατίθενται από το νόμο ή άλλες διατάξεις, από τον κανονισμό και με αποφάσεις του διοικητικού συμβουλίου.
– Μπορεί με απόφασή του να αναθέτει στον αντιπρόεδρο και σε στελέχη του ταμείου την εξουσία να υπογράφουν, με εντολή αυτού, αποφάσεις, έγγραφα, εντάλματα, ή άλλες πράξεις της αρμοδιότητάς του.

4.Το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας ως Πρόεδρο του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης, όταν απουσιάζει ή κωλύεται ή η θέση είναι κενή, αναπληρώνει ο αντιπρόεδρος.
Σημ.: όπως η παρ.4 προστέθηκε με την παρ.6 άρθρ.26 Ν.2819/2000,ΦΕΚ Α84/15.3.2000.

Άρθρο 55
Πόροι – Οικονομική διαχείριση

1. Πόροι του ταμείου είναι:
α) Ποσοστό από τις χρηματοδοτήσεις τις οποίες διαχειρίζεται, προσδιοριζόμενο με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών.
β) `Έσοδααπό την επιβολή τελών, δικαιωμάτων και εισφορών.
γ) `Έσοδα από τη συμμετοχή σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής `Ένωσης.
δ) `Έσοδα από τη σύναψη δανείων.
ε) `Έσοδα από την παροχή υπηρεσιών, την εκτέλεση εργασιών τη διεξαγωγή ερευνών και την εκπόνηση μελετών και προγραμμάτων.
στ) `Έσοδα από κάθε είδους επιχορηγήσεις.
ζ) `Έσοδα από δωρεές, κληροδοτήματα, κληρονομιές.
η) `Έσοδα από την περιουσία του ταμείου.
θ) `Έσοδα από κάθε άλλη πηγή.
*** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:Σύμφωνα με το άρθρο 49 Ν.3986/2011,ΦΕΚ Α 152/1.7.2011,με το οποίοσυμπληρώθηκε ηπαρ.4 άρθρου 283 Ν.3852/2010 : «Με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών συνιστάται στην Τράπεζατης Ελλάδος λογαριασμός του Ελληνικού Δημοσίου, στον οποίο περιέρχονται τααδιάθετα μέχρι 30.6.2011 χρηματικά ποσά με τους τυχόν τόκους που προέρχονταιαπό τους πόρους κάθε πηγής των συσταθέντων δυνάμει του άρθρου 53 του ν.2218/1994 (Α 90) Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης, καθώς και από τιςμεταβιβαζόμενες σε αυτά κάθε φορά πιστώσεις προς διαχείριση στο πλαίσιουλοποίησης των σκοπών και αρμοδιοτήτων τους και συγκεκριμένα σύμφωνα με τιςδιατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 53 και της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν.2218/1994, του άρθρου 8 του ν. 3208/2003 (Α 303) και της παρ. 3 του άρθρου 9του ν. 2647/1998 (Α 237), όπως ισχύουν…”.

2. Η Οικονομική διαχείριση του ταμείου γίνεται με το δικό του προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων. Το οικονομικό έτος συμπίπτει με το ημερολογιακό. Το ταμείο έχει δική του ταμιακή υπηρεσία και διατάκτης των δαπανών του είναι ο πρόεδρος, αναπληρούμενος από το νόμιμο αναπληρωτή του.

3. Σε όσους κάνουν χρήση σημαντικών έργων τα οποία εκτελούνται με δαπάνες του ταμείου ή υπηρεσιών οι οποίες παρέχονται με μέριμνα και δαπάνες του ταμείου, το ταμείο δικαιούται να επιβάλει τέλη ή δικαιώματα τα οποία ορίζονται με απόφαση του διοικητικού του συμβουλίου.

4. “Οι πόροι από κάθε πηγή του Ταμείου, καθώς και οι μεταβιβαζόμενες κάθε φορά πιστώσεις προς διαχείριση, που προβλέπονται στην παρ. 2 του άρθρου 53, κατατίθενται έντοκα σε λογαριασμούς που ορίζει το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου στην Τράπεζα της Ελλάδος ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε άλλη Τράπεζα.”
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Εθνικής Οικονομίας καθορίζεται η χρήση των εσόδων από τους τόκους.
Σημ.: όπως η παρ.4 προστέθηκε με την παρ.5 άρθρ.29 Ν.2738/1999ΦΕΚ Α 180/9.9.1999 και τροποποιήθηκε  μετην παρ.8βάρθρ.18 Ν.2946/2001, ΦΕΚ Α,224/8.10.2001.

Άρθρο 56
Οργάνωση – Κανονισμοί – Προσωπικό

1. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από γνώμη του οικείου περιφερειακού ταμείου, καταρτίζεται ο κανονισμός προσωπικού του ταμείου, με τον οποίο καθορίζονται οι θέσεις του προσωπικού, οι θέσεις ειδικών επιστημόνων που μπορεί να προσλαμβάνονται με θητεία, τα προσόντα, ο τρόπος πρόσληψης του προσωπικού, το μισθολόγιο και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Οι ειδικοί επιστήμονες που προσλαμβάνονται με θητεία αποχωρούν αυτοδίκαια με τη λήξη της θητείας του διοικητικού συμβουλίου που τους προσέλαβε, χωρίς δικαίωμα αποζημίωσης ή άλλη αξίωση. “Κατά την πρώτη εφαρμογή της διάταξης αυτής δεν απαιτείται η γνώμη του οικείου περιφερειακού ταμείου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.10 του άρθρου 12 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

2. Με απόφαση, επίσης, του Υπουργού Εσωτερικών, καταρτίζεται ο κανονισμός της οικονομικής διοίκησης και διαχείρισης, της επιβολής, βεβαίωσης και είσπραξης των τελών, δικαιωμάτων και εισφορών, καθώς και του τακτικού και έκτακτου οικονομικού ελέγχου των ταμείων.

3. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ταμείου μπορεί να συντάσσονται και άλλοι κανονισμοί, που κρίνονται απαραίτητοι για τη λειτουργία του.

4. α) Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας μπορεί να αποσπώνταιστο Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσειςστην οικεία Περιφέρεια ή σε νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα τα οποίαεποπτεύονται από τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας. Οι θέσεις Διευθυντώντων Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης μπορεί να καλύπτονται ομοίως.
β) Με την επιφύλαξη της περίπτωσης α` της παραγράφου αυτής, ύστερα απόαπόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού,μπορεί να αποσπώνται στο Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης υπάλληλοι οι οποίοικατέχουν οργανικές θέσεις σε υπηρεσίες του Δημοσίου ή νομικών προσώπω τουδημόσιου τομέα που βρίσκονται εντός και εκτός των χωρικών ορίων της οικείαςΠεριφέρειας. Οι θέσεις Διευθυντών των Περιφερειακών Ταμείων Ανάπτυξης μπορείνα καλύπτονται ομοίως.
γ) Οι αποσπάσεις των ανωτέρω περιπτώσεων γίνονται για χρονικό διάστημα μέχριδύο (2) έτη, το οποίο μπορεί να ανανεώνεται για μία ή περισσότερες φορές. Μετην απόφαση απόσπασης καθορίζεται ο φορέας που καταβάλλει τις αποδοχές τουαποσπασμένου υπαλλήλου.
δ) Ο χρόνος υπηρεσίας των αποσπασμένων δημοσίων υπαλλήλων σε θέση Διευθυντήή Προϊσταμένου Τμήματος στο Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης συνυπολογίζεται ωςχρόνος άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου Διεύθυνσης ή Προϊσταμένου Τμήματος,αντιστοίχως, όπου κατά τις οικείες διατάξεις ή κανονισμούς εσωτερικήςυπηρεσίας απαιτείται ως προϋπόθεση για την εξέλιξη σε Προϊστάμενο ΓενικήςΔιεύθυνσης ή την επιλογή σε αντίστοιχο επίπεδο καθηκόντων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 άρθρ.7ν.2880/2001 (ΦΕΚ 9 Α),την παρ.6άρθρ. 22 ν.3051/2002 (ΦΕΚ 220 Α`) και την παρ.4 άρθρ.21 του ν.3448/2006 (ΦΕΚ 57 Α),αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 26 Ν.3801/2009,ΦΕΚ Α 163/4.9.2009.

5. Για το προσωπικό που προσλαμβάνεται ή αποσπάται για την εφαρμογή προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής `Ένωσης ή άλλων διεθνών οργανισμών μπορεί να εφαρμοστούν πρόσθετοι όροι για τα προσόντα και τη διαδικασία πρόσληψης και να δοθούν μεγαλύτερες αποδοχές, εφόσον αυτά προβλέπονται στο πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας. Οι αποσπάσεις και οι συμβάσεις του προσωπικού αυτού λήγουν αυτοδικαίως με τη λήξη του προγράμματος.

6.Η πρόσληψη του πρόσθετου προσωπικού που απαιτείται για την εκτέλεσηπρογραμμάτων της Ευρωπαϊκής `Ένωσης ή για την επίβλεψη και υλοποίησηπρογραμμάτων που αναθέτουν στο Ταμείο τα Υπουργεία, η Περιφέρεια, οι Ο. Τ.Α,α` και β` βαθμού και Ν.Π.Δ.Δ. ή έργων που χρηματοδούνται ή επιδοτούνται απόδιεθνείς οργανισμούς ή προγραμμάτων τεχνικής βοήθειας ή για την εκπλήρωσηυποχρεώσεων από συμβάσεις με διεθνείς οργανισμούς, εξαιρείται από τηνέγκριση της Τριμελούς εξ Υπουργών Επιτροπής.
Το προσωπικό αυτό προσλαμβάνεται με σύμβαση μίσθωσης έργου, που υπογράφεταιαπό τον Πρόεδρο του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης, μετά από σχετική έγκρισητου Διοικητικού Συμβουλίου. Οι συμβάσεις του προσωπικού αυτού λήγουναυτοδίκαια με τη λήξη του χρόνου εκτέλεσης του προγράμματος ή ολοκλήρωσηςτου έργου, αποκλειόμενης, σε κάθε περίπτωση, της αναγνώρισής τους ωςσυμβάσεων αορίστου χρόνου.

Σημ.: όπως η παρ.6 προστέθηκε με την παρ.6 άρθρ.12 Ν.3074/2002,ΦΕΚ Α 296/4.12.2002

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 57
Άλλες διατάξεις

1. Για πταίσματα ή πλημμελήματα των αιρετών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, που διαπράττονται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και εξαιτίας αυτών δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 409 – 413 και 417 – 429 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Σχετικό:  παρ.1 κωδικοποιήθηκε με το ΠΔ 410/1995.

2. Επιτρέπεται η Πρόσληψη προσωπικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, για την αντιμετώπιση αναγκών των δημοτικών και κοινοτικών υπηρεσιών, των οποίων οι δαπάνες λειτουργίας καλύπτονται εξ ολοκλήρου από τα πραγματοποιούμενα έσοδα των αντίστοιχων τελών. Για το απαιτούμενο προσωπικό, το χρόνο απασχόλησης και την τυχόν απαιτούμενη εμπειρία αποφασίζει η δημαρχιακή επιτροπή ή το κοινοτικό συμβούλιο, μετά από εισήγηση του δημάρχου ή του προέδρου της κοινότητας με την οποία αιτιολογείται η υπηρεσιακή ανάγκη και τεκμηριώνεται πλήρως η συνδρομή της οικονομικής προϋπόθεσης του προηγούμενου εδαφίου.Η πρόσληψη του προσωπικού γίνεται με απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής ή του κοινοτικού συμβουλίου,Οι διατάξεις του τρίτου και τέταρτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 31 εφαρμόζονται αναλόγως και για τις προσλήψεις της παραγράφου αυτής.

3. Οι εκλογές για την ανάδειξη των αρχών στους δήμους που προήλθαν από συνένωση κατά τη διαδικασία των διατάξεων των παραγράφων 15 έως 18 του άρθρου 4 του π.δ. 323/1989, ορίζεται να διενεργηθούν στις 16 Οκτωβρίου 1994, μαζί με τις γενικές δημοτικές και κοινοτικές εκλογές.

4. Η παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 1481/1984 (ΦΕΚ 152 Α`) αντικαθίσταται ως εξής:”1. Στην έδρα του νομού, εκτός από το νομό Αττικής, λειτουργεί νομαρχιακή αστυνομική επιτροπή, που αποτελείται από ένα δικαστή της έδρας του νομού, ως πρόεδρο, που ορίζεται από τον οικείο πρόεδρο πρωτοδικών, έναν εκπρόσωπο του νομαρχιακού συμβουλίου, πού ορίζει το συμβούλιο αυτό με απόφασή του και τον αστυνομικό διευθυντή του νομού, ως μέλη και σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος από τους νόμιμους αναπληρωτές τους.`Όταν η επιτροπή επιλαμβάνεται θεμάτων αρμοδιότητας πυροσβεστικού σώματος, εισηγείται σε αυτήν ο προϊστάμενος της οικείας πυροσβεστικής υπηρεσίας. Η γραμματειακή εξυπηρέτηση της επιτροπής γίνεται με μέριμνα του αστυνομικού διευθυντή.

5. Για την εφαρμογή των διατάξεων του β.δ . 269/1972 (ΦΕΚ 59 Α`) “Περί εγκρίσεως του κανονισμού διαλύσεως δημοσίων συναθροίσεων” δεν απαιτείται από 1.1.1995 η παρουσία και η γνώμη εκπροσώπου της διοικητικής αρχής.

6. Οι Αρμοδιότητες του Υπουργού Δημόσιας Τάξης που προβλέπονται από τις διατάξεις των α.ν. 445/1937 “Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των περί κινηματογράφου διατάξεων` και 446/1937 `Περί θεάτρων” ασκούνται από το γενικό γραμματέα της περιφέρειας.

7. Η παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 1069/1980 (ΦΕΚ Α` 191) αντικαθίσταται ως εξής:”1. Το αντικείμενο των επιχειρήσεων μπορεί να διευρυνθεί και να περιλάβει, εκτός από την ύδρευση και αποχέτευση και τα έργα της συγκέντρωσης, μεταφοράς και διάθεσης απορριμμάτων, καθώς και τη μελέτη, κατασκευή, συντήρηση, εκμετάλλευση, διοίκηση και λειτουργία των δικτύων τηλεθέρμανσης (Τ/Θ) για την περιοχή της αρμοδιότητάς τους, με απόφαση των οικείων δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων, οι οποίες εγκρίνονται με προεδρικό διάταγμα το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών.Με το ίδιο διάταγμα ρυθμίζονται τα της μεταβίβασης αρμοδιοτήτων, υποχρεώσεων, πόρων και συναφών θεμάτων αναγκαίων για την εκτέλεση των έργων συγκέντρωσης, μεταφοράς και διάθεσης ή άλλης επεξεργασίας απορριμμάτων καθώς και της μελέτης, κατασκευής, συντήρησης, εκμετάλλευσης, διοίκησης και λειτουργίας των δικτύων τηλεθέρμανσης (Τ/Θ).”

8. Διαδικασίες διορισμού σε μοναδική θέση γραμματέα κοινότητας που άρχισαν από το έτος 1993 με προκήρυξη του νομάρχη, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 26 παρ. 5 του νόμου 2130/1993 (ΦΕΚ 62 Α`) και, για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχουν περατωθεί μέχρι σήμερα με τη δημοσίευση της σχετικής πράξης του διορισμού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, είναι άκυρες.
Σχετικό:  με την υπ` αριθμό. 201/2000 απόφαση ΣτΕ.

9. Οι διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 12 του ν. 1400/1983 (ΦΕΚ 156 Α`), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 57 του ν. 1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α), μπορούν να εφαρμόζονται και για τους ιατρούς του Ε.Σ.Υ..Προς τούτο απαιτείται κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

10. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 67 του ν. 1416/1984, όπως τροποποιήθηκε με μεταγενέστερους νόμους, αντικαθίσταται ως εξής:”Συνιστώνται στους δήμους ισάριθμες με τους αντιδημάρχους θέσεις ειδικών συμβούλων ή ειδικών συνεργατών ή επιστημονικών συνεργατών”.

11. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών μέσα σε (2) μήνες από την έναρξη της ισχύος του νόμου αυτού, κοινότητες που έχουν πληθυσμό, κατά την απογραφή του 1991, τουλάχιστον πέντε χιλιάδων (5.000) κατοίκων, αναγνωρίζονται σε δήμους.

12. Επιτρέπεται η μετάταξη του μόνιμου αδιαβάθμιστου προσωπικού συνδέσμων δήμων και κοινοτήτων, στους οποίους μετέχουν περισσότεροι από εκατό (100) Ο.Τ.Α., στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ., όταν οι σύνδεσμοι αυτοί έχουν παύσει να λειτουργούν τουλάχιστον για ένα έτος πριν από τη δημοσίευση του παρόντος καθώς και η μετάταξη υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. σε Ο.Τ.Α.. Η διαπίστωση της μη λειτουργίας των συνδέσμων γίνεται με απόφαση του νομάρχη.Η μετάταξη ενεργείται με αίτηση των ενδιαφερομένων, που υποβάλλεται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, ύστερα από απόφαση των οικείων Υπουργών μετά από γνώμη των υπηρεσιακών συμβουλίων, σε αντίστοιχη κενή οργανική θέση της ίδιας κατηγορίας και ειδικότητας ή με μεταφορά της θέσης που κατέχει ο μετατασσόμενος, η οποία μεταφέρεται αυτοδίκαια με την απόφαση μετάταξης και εντάσσονται στον εισαγωγικό βαθμό της οικείας θέσης.Για τις Μετατάξεις σε Ν.Π.Δ.Δ. ή από Ν.Π.Δ.Δ. σε Ο.Τ.Α. απαιτείται και γνώμη του συλλογικού οργάνου διοίκησης του Ν.Π.Δ.Δ. και του Ο.Τ.Α..Το προσωπικό που μετατάσσεται σε εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής εξακολουθεί και μετά τη μετάταξή του να διέπεται οπό το ίδιο συνταξιοδοτικό και ασφαλιστικό καθεστώς.

13. Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από γνώμη τουΤεχνικού Συμβουλίου Δασών, μπορεί να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 τουν. 3852/2010 για τη μελέτη, κατασκευή, εκτέλεση έργων, εργασιών και προμηθειών από τααναφερόμενα στο άρθρο 16 του ν. 998/1979 όταν: α. Το ύψος της προγραμματικής σύμβασηςυπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ για την περιοχή ευθύνης του κάθε δασαρχείου.
β. Τα ως άνω έργα, μελέτες και προμήθειες αφορούν δασικού χαρακτήρα δημόσιες εκτάσεις πουεμπίπτουν στις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 1650/ 1986 (Α` 160) ή προστατευόμενεςδασικές περιοχές των δικτύων NATURA 2000 και RAMSAR. Ο Γενικός Γραμματέας τηςΑποκεντρωμένης Διοίκησης μετά από εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Δασών και ΑγροτικώνΥποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις τουάρθρου 100 του ν. 3852/2010 για τη μελέτη, κατασκευή, εκτέλεση έργων εργασιών καιπρομηθειών από τα αναφερόμενα στο άρθρο 16 του ν. 998/1979 εφόσον δεν εμπίπτουν στιςανωτέρω α` και β` περιπτώσεις. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες από την οικεία προγραμματικήσύμβαση προβλέπεται φορέας εκτέλεσης των ανωτέρω έργων, εργασιών προμηθειών ή μελετών,οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης, εφαρμόζεται η νομοθεσία, που διέπει το φορέα αυτόν υπό τηνεπιφύλαξη των περί εγκρίσεως των μελετών εκτέλεσης των ως άνω δασοτεχνικών έργων κειμένωνδιατάξεων. Για την εκτέλεση των έργων του πρώτου εδαφίου η Διεύθυνση Δασών του νομού δίνειτις εξής προεγκρίσεις: α) προέγκριση του τεύχους δημοπράτησης, στα πλαίσια του οποίουελέγχεται η διακήρυξη, η κατηγορία πτυχίων των μελετητών – εργοληπτών που μπορούν νασυμμετέχουν, ο χρόνος εκτέλεσης, καθώς και η Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Ε.Σ.Υ.), β)προέγκριση ανακεφαλαιωτικών πινάκων εργασιών (Α.Π.Ε.) και του καθορισμού τιμών νέωνεργασιών και γ) προέγκριση για παράταση του χρόνου εκτέλεσης. Στις επιτροπές παραλαβής τωνέργων συμμετέχει υποχρεωτικά και εκπρόσωπος της οικείας δασικής υπηρεσίας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 29 παρ.3 Ν.3937/2011,ΦΕΚ Α 60,αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 53 παρ.3 Ν.4042/2012,ΦΕΚ Α 24/13.2.2012.

14. Η περίπτ. β` της παρ. 3 του άρθρου 12 του β.δ. -από 24.9/20.10.1958, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 26 του ν. 1828/1989- αντικαθίσταται ως εξής:”β) Να καταβάλλει υπέρ του δήμου ή της κοινότητας δικαίωμα που καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου από 0.30 έως 0,60 δραχ. ανά λίτρο νερού και από 0.30 έως 0.50 δραχ. όταν γίνεται πρόσμιξη του νερού με χυμούς. `Όταν το νερό που διατίθεται ανήκει σε δήμους και κοινότητες το δικαίωμα καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου”

15. Στο άρθρο 112 του ν. 2094/1992 (ΦΕΚ 182 Α`) προστίθεται παράγραφος 8 ως εξής:”8. Οι διατάξεις του άρθρου 13 του β.δ. 24.9/20.10.1958, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 3 του ν. 1080/1980, δεν θίγονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού. Η άδεια των δημοτικών ή κοινοτικών αρχών για την κατάληψη οδού ή πεζοδρόμου χορηγείται με τις προϋποθέσεις του άρθρου 48 του ν. 2094/1992.

16. Η εξασφάλιση κατοικίας των εκπροσώπων του Κράτους που προβλέπεται στην παρ. 5 του άρθρου 39 του ν. 1832/1989 (ΦΕΚ 54″Α`) μπορεί να γίνεται μέσα στο νομό της έδρας της περιφέρειας για το Γενικό Γραμματέα και στην περιφέρεια των νομών και των επαρχείων για τους νομάρχες και επάρχους.

17. Από τη δημοσίευση του νόμου αυτού αίρονται αυτοδικαίως τα διοικητικά μέτρα αργίας που έχουν επιβληθεί κατά την τρέχουσα δημοτική και κοινοτική περίοδο σε αιρετά όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης με αποφάσεις νομαρχών για παράβαση καθήκοντος, σύμφωνα με το άρθρο 172 του Δ.Κ.Κ., εφόσον δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση.

18. Οι επιτυχόντες στο διαγωνισμό της 20.12.1986 για την πλήρωση εξήντα δύο (62) κενών οργανικών θέσεων κλάδου ΔΕ, 23 με εισαγωγικό βαθμό Γ` της ειδικής υπηρεσίας Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τον πίνακα επιτυχίας που είχε κυρωθεί από το Νομάρχη Θεσσαλονίκης, προσλαμβάνονται υποχρεωτικά. Τη σχετική διαπιστωτική πράξη εκδίδει ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Η πρόσληψή τους δεν έχει αναδρομική ισχύ.

19. Το άρθρο 88 του ν. 1943/1991 αντικαθίσταται ως εξής:Στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικής Πολιτικής, στη Γενική Διεύθυνση Δημοσίων Επενδύσεων Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης και στη Γενική Διεύθυνση Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας δύνανται να τοποθετούνται ως Γενικοί Διευθυντές και στελέχη εκ του κλάδου επιστημονικών ερευνητών του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (Κ.Ε.Π.Ε.), κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου τουλάχιστον ΜΑΣΤΕΡ με δεκαετή εμπειρία σε θέματα αρμοδιότητας των εν λόγω Γενικών Διευθύνσεων.Επίσης, στη Διεύθυνση Νομισματικών και Πιστωτικών Υποθέσεων και στη Διεύθυνση Επιχειρησιακού Σχεδιασμού του ίδιου Υπουργείου δύνανται να τοποθετούνται ως προϊστάμενοι διευθύνσεων και στελέχη εκ του κλάδου επιστημονικών ερευνητών του Κ.Ε.Π.Ε., κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών τουλάχιστον ΜΑΣΤΕΡ, με πενταετή εμπειρία σε θέματα αρμοδιότητας των εν λόγω διευθύνσεων”.

20. Τα Δάνεια που έχουν χορηγηθεί από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε επιχειρήσεις που εκδίδουν εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης εφημερίδες ή περιοδικά, διαγράφονται. Οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου καταπίπτουν και κατά το αντίστοιχο ποσό μειώνεται το μέρισμα του Ελληνικού Δημοσίου. Η μείωση αυτή επιμερίζεται σε τρεις ετήσιες χρήσεις.
Τα Δάνεια που έχουν χορηγηθεί μέχρι 31.12.1993 και έχουν βεβαιωθεί στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) διαγράφονται οίκοθεν με πράξη του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.. Ποσά που έχουν καταβληθεί για την εξυπηρέτηση των δανείων δεν αποδίδονται.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 του Ν. 2322/1995 (Α` 143).
Οι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων εφαρμόζονται και για Δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τον Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ. Α.Ε. με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, Συνεταιρισμούς ή Κοινοπραξίες αυτών, με αντικείμενο δραστηριότητας κατά τη δανειοδότησή τους την έκδοση εφημερίδων ή περιοδικών, που με αυτόν τον τίτλο εξακολουθούν να εκδίδονται από τις ίδιες ή και από πρώην μέλη αυτών.Οι οφειλές από τα ανωτέρω Δάνεια που έχουν βεβαιωθεί στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες μέχρι την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος νόμου λόγω κατάπτωσης της εγγύησης του Δημοσίου διαγράφονται οίκοθεν.Οι οφειλές από τα ίδια Δάνεια που δεν καλύπτονται με την εγγύηση του Δημοσίου και υφίστανται στον Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ. Α.Ε. αναλαμβάνονται από το Δημόσιο.Η εξόφληση χωρεί με ισόποση μείωση των οφειλών του οργανισμού αυτού προς το Δημόσιο, η οποία γίνεται οίκοθεν με πράξη διαγραφής από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. με βάση δικαιολογητικά του Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.Χ. Α.Ε..Ποσά που έχουν καταβληθεί για την εξυπηρέτηση των εν λόγω δανείων δεν αποδίδονται.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 23 Ν.2702/1999Α 70/7.4.1999.
Σχετικό:   παρ. 17 του άρθρου 14 του Ν. 2328/1995 (ΦΕΚ Α`159

21. Στο Νομό Ιωαννίνων ο οικισμός εργατικές κατοικίες Κάτω Νεοχωρόπουλου και ο χώρος μεταξύ των εργατικών κατοικιών και των ορίων του Δήμου Ιωαννιτών, που βρίσκεται στη διοικητική περιφέρεια της κοινότητας Νεοχωροπούλου αποσπάται από την κοινότητα αυτή και προσαρτάται στο Δήμο Ιωαννιτών.Τα όρια του οικισμού αυτού αρχίζουν από τη Γέφυρα Λαγκάτσας του Οικισμού Σεισμοπλήκτων, όπου είναι τα όρια του Δήμου Ιωαννιτών, ακολουθούν την οδό Ιωαννίνων-Νεοχωροπούλου κατηφορικά έως τη συμβολή ασφαλτοστρωμένης οδού που οδηγεί στις εργατικές κατοικίες Κάτω Νεοχωρόπουλου. Στη συνέχεια στρίβει αριστέρα και οδηγεί νότια τη νότια οδό των εργατικών κατοικιών Κάτω Νεοχωρόπουλου έως τα όρια Λαγκάτσας που βρίσκεται στη δυτική πλευρά των εργατικών κατοικιών.Από εκεί στρίβει δεξιά ακολουθώντας τα όρια της Λαγκάτσας και της ασφαλτοστρωμένης δυτικής οδού των εργατικών κατοικιών έως τη Βόρεια οδό των εργατικών κατοικιών και συνεχίζει ευθεία ακολουθώντας τα όρια της Λαγκάτσας και τη χωμάτινη οδό έως τη συμβολή της άλλης Λαγκάτσας και της οδού Τσιφλικοπούλου Κάτω Μαρμάρων, όπου υπάρχει ανώνυμη γέφυρα. Από εκεί στρίβει δεξιά ακολουθώντας τη Λαγκάτσα η οποία είναι στα όρια του Δήμου Ιωαννιτών έως τη Γέφυρα Σεισμοπλήκτων της οδού Ιωαννίνων- Νεοχωρόπουλου.

22. Ο Συνοικισμός “Μεταλλικόν” αποσπάται από την Κοινότητα Μεγάλης Βρύσης της Επαρχίας και του Νομού Κιλκίς στην οποία υπάγεται και προσαρτάται στο Δήμο Κιλκίς της ίδιας επαρχίας και του Ίδιου Νομού.

Άρθρο 58
Τελικές διατάξεις

1. Η Ν.Α. έχει, στα πλαίσια του δημοκρατικού προγραμματισμού, τις Αρμοδιότητες που αναφέρονται στο άρθρο 22 παρ. 1 του ν. 1622/1986 και τις ασκεί σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 72-74 του ίδιου νόμου.
Σχετικό:  παρ.14 του άρθρου 14 του Ν.2307/1995 (Α 113)

2. Οι υπηρεσίες νομικών προσώπων του δημόσιου τομέα, εκτός των Ο.Τ.Α. και των νομικών τους προσώπων, καθώς και οι υπηρεσίες δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών κοινής ωφελείας, υποχρεούνται να ενημερώνουν τη Ν.Α. για τα έργα που προγραμματίζουν ή εκτελούν στην περιφέρειά της και να υποβάλλουν στοιχεία ή πληροφορίες που τους ζητούνται.”3. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, μπορεί να κωδικοποιούνται οι διατάξεις των νόμων για την Περιφέρεια και τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση σε ιδιαίτερο κείμενο κάθε κατηγορίας διατάξεων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.12 του άρθρου 6 του Ν.2240/1994 (Α 153)
Με την ίδια διαδικασία κωδικοποιούνται και οι διατάξεις του Δημοτικούκαι Κοινοτικού Κώδικα.Κατά την κωδικοποίηση επιτρέπεται, χωρίς να αλλοιώνεται η έννοια των ισχυουσών διατάξεων, νέα διάρθρωση, όπως διάσπαση ή συγχώνευση άρθρων, προσθήκη νέων και νέα κατάστρωση αυτών ή απάλειψη διατάξεων που έχουν καταργηθεί ρητά ή σιωπηρά, καθώς και διορθώσεις στη φραστική διατύπωση.

4. Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών μπορούν να ρυθμίζονται λεπτομέρειες εφαρμογής του νόμου αυτού.

5. Με απόφαση του Πρωθυπουργού συγκροτείται στο Υπουργείο Εσωτερικών διϋπουργική επιτροπή από τους υπουργούς ή εκπροσώπους των υπουργείων των οποίων Αρμοδιότητες περιέρχονται στις Ν.Α.. `Έργο της επιτροπής της οποίας προεδρεύει ο Υπουργός Εσωτερικών είναι η επίλυση των προβλημάτων που θα παρουσιαστούν κατά τη λειτουργία των νέων θεσμών που δημιουργούνται με τις διατάξεις του νόμου. Οι εκπρόσωποι των υπουργείων στην επιτροπή ορίζονται από τους αρμόδιους Υπουργούς.

6. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών συγκροτείται στο Υπουργείο Εσωτερικών ομάδα εργασίας από υπαλλήλους του Υπουργείου Εσωτερικών και ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι έχουν γνώση και εμπειρία στα θέματα της τοπικής αυτοδιοίκησης, έργο της ομάδας εργασίας είναι η προετοιμασία και η υποβοήθηση της λειτουργίας των νέων θεσμών, η μελέτη των προβλημάτων που ανακύπτουν και η εισήγηση στην ανωτέρω διυπουργική επιτροπή των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.

7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών συγκροτείται στο Υπουργείο Εσωτερικών επιτροπή από εκπροσώπους της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., υπαλλήλους των Υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών και ειδικούς επιστήμονες. Έργο της επιτροπής είναι η μελέτη και η εισήγηση λήψης μέτρων για την εξασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.

8. Στον πρόεδρο, στα μέλη και στο γραμματέα των επιτροπών και της ομάδας εργασίας του άρθρου αυτού καταβάλλεται αποζημίωση, η οποία καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών, κατά παρέκκλιση των διατάξεων των ν. 1256/1982 και 1505/1984, όπως κάθε φορά ισχύουν.

9. Το προσωπικό που προσλήφθηκε στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης από 1.1.1994 μέχρι 31.3.1994 με σύμβαση μίσθωσης έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1735/1987, μπορεί να καταταγεί με απόφαση του αρμόδιου για την πρόσληψη οργάνου σε θέσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου.Η ανωτέρω ρύθμιση δεν περιλαμβάνει το διοικητικό και καλλιτεχνικό προσωπικό, ως και τους επιστημονικούς συνεργάτες.Η κατάταξη του ως άνω προσωπικού σε θέσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου γίνεται με την ειδικότητα η οποία αναφέρεται στη σύμβαση του ή άλλη παρεμφερή ειδικότητα. `Όσοι επιθυμούν να καταταγούν πρέπει να υποβάλουν αίτηση εντός μηνός από τη δημοσίευση του νόμου αυτού και να έχουν τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία προσόντα διορισμού εκτός του ορίου ηλικίας που δεν μπορεί να είναι κατώτερο από το 21ο έτος και ανώτερο του 50ού έτους.Η κατάταξη γίνεται σε υφιστάμενες οργανικές θέσεις αορίστου χρόνου και εφόσον δεν υπάρχουν, σε προσωρινές προσωποπαγείς θέσεις, που συνιστώνται αυτοδικαίως με την πράξη κατάταξης και καταργούνται με την αποχώρησή τους, με οποιονδήποτε τρόπο.

Άρθρο 59
Συμπλήρωση της νομοθεσίας για την πνευματική ιδιοκτησία

1. Τα στοιχεία γ) και δ) της παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 2121/1993 “Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα” (ΦΕΚ 25 Α`) αντικαθίστανται ως εξής:”γ) επιτρέπεται και όλα τα μέλη του συνεταιρισμού να είναι νομικά πρόσωπα, δ) το καταστατικό των συνεταιρισμών αυτών μπορεί να προβλέπει: αα) όρους, εσωτερικές διαδικασίες και όργανα που αποφασίζουν για την εισδοχή, την αποχώρηση ή τον αποκλεισμό συνεταίρου, κατά παρέκκλιση από τους όρους, τις διαδικασίες και τα όργανα που προβλέπονται στις παραγράφους 4, 5, 6, 7 και 8 του Άρθρου 2 του ν. 1667/1986, ββ) ότι, στην περίπτωση αποχώρησης ή αποκλεισμού συνεταίρου ή μη απόκτησης της ιδιότητας του συνεταίρου από τους κληρονόμους, δεν υπάρχει αξίωση του συνεταίρου ή των κληρονόμων για απόδοση των συνεταιριστικών τους μερίδων ή καταβολή της αξίας αυτών ή ότι υπάρχει αξίωση για απόδοση μόνο της ονομαστικής αξίας των μερίδων, γγ) τη δυνατότητα απόκτησης απεριόριστου αριθμού προαιρετικών μερίδων από τους συνεταίρους, δδ) το εν ζωή αμεταβίβαστο των συνεταιριστικών μερίδων, εε) κατηγορίες συνεταίρων είτε χωρίς δικαίωμα ψήφου είτε με αριθμό ψήφων ανά συνεταίρο ανεξάρτητα από τον αριθμό των υποχρεωτικών ή προαιρετικών μερίδων του κάθε συνεταίρου, στστ) τον περιορισμό τι) δικαιώματος του β` εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 1667/1986 για λόγους προστασίας των θεμιτών συμφερόντων των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, ζζ) ότι οι νέοι συνεταίροι δεν έχουν καθόλου ή έχουν για ορισμένο μόνο χρόνο μετά την ίδρυση του συνεταιρισμού, υποχρέωση καταβολής, εκτός από το ποσό της μερίδας τους, και εισφοράς ανάλογης προς την καθαρή περιουσία του συνεταιρισμού”.

2. Μετά το στοιχείο δ) του εδαφίου 7 της παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 2121/1993 “Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα` (ΦΕΚ 25 Α) προστίθενται νέα στοιχεία ε) και στ) ως εξής:”ε) οι συνεταιρισμοί αυτοί είναι πάντοτε περιορισμένης ευθύνης και οι συνεταίροι δεν ευθύνονται προσωπικά για τα χρέή των συνεταιρισμών.στ) Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Πολιτισμού μπορούν να ρυθμίζονται τα θέματα των άρθρων 5, 6, 7 και 8 του ν. 1667/1986, καθώς και εν γένει θέματα εσωτερικών, σχέσεων των συνεταιρισμών αυτών, ανάλογα προς τα ισχύοντα στα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής `Ένωσης για οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης που λειτουργούν με αντίστοιχη ή παρεμφερή μορφή.

Άρθρο 60
Οικονομική ενίσχυση των πολιτικών κομμάτων
Σημ.: όπως Καταργήθηκε με το άρθρο 32 Ν.2429/1996 (Α 155).

Άρθρο 61
Σύσταση Κέντρου Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

1. Ιδρύεται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με έδρα τη Θεσσαλονίκη και με την επωνυμία Κέντρο Πολιτισμού Θεσσαλονίκης. Σκοπός του Κέντρου είναι η ενίσχυση και προαγωγή της πολιτιστικής ζωής και καλλιτεχνικής παιδείας και δημιουργίας στο νομό Θεσσαλονίκης. Το Κέντρο λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και εποπτεύεται από το Νομάρχη Θεσσαλονίκης. Το Κέντρο έχει τη μορφή ανώνυμης εταιρίας. Ως προς τη λειτουργία του διέπεται από τη νομοθεσία για τις ανώνυμες εταιρίες, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο αυτόν και τις κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται σε εκτέλεσή του.

2. Το μετοχικό κεφάλαιο του κέντρου ανέρχεται στο ποσό των τριάντα εκατομμυρίων (30.000.000) δραχμών που καταβάλλεται από τον προϋπολογισμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης και διαιρείται σε ονομαστικές μετοχές ίσης αξίας, που αντιστοιχούν σε ισάριθμες ψήφους. Με απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκηςορίζεται ο αριθμός των μετοχών. Οι μετοχές ανήκουν στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Θεσσαλονίκης.
Στην παράγραφο 4 του άρθρου 61 του ν. 2218/1994 η φράση “της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης” αντικαθίσταται με τη φράση “της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.40 του άρθρου 13 τουΝ.2307/1995 (Α 113)

3. Στις Αρμοδιότητες του Κέντρου ανήκουν ιδίως: α) η ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων, β) η διοργάνωση καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, γ) η διενέργεια ερευνών για πολιτιστικά θέματα του νομού Θεσσαλονίκης, δ) η διαμόρφωση δικτύου ενημέρωσης για θέματα πολιτιστικών δραστηριοτήτων, ε) η πραγματοποίηση προγραμμάτων πολιτιστικής ανάπτυξης μορφωτικών ανταλλαγών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, στ) η διενέργεια μελετών για θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης, ζ) η πραγματοποίηση εκδόσεων και κάθε μορφής ντοκουμέντων ανάλογου περιεχομένου, η) η συνεργασία για την πραγματοποίηση των στόχων του με πολιτιστικούς-καλλιτεχνικούς, επιστημονικούς οργανισμούς-φορείς ή ιδρύματα του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα.

4. Το Κέντρο στεγάζεται σε κτίριο της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (Ε.Τ.Α.Δ. Α.Ε.), πουβρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Γεωργίου Παπανδρέου και Πλούτωνος στη Θεσσαλονίκη καιεπιχορηγείται από τον προϋπολογισμό της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, για δαπάνεςμισθοδοσίας του προσωπικού του και για λειτουργικές εν γένει δαπάνες αυτού χωρίς τηνπεραιτέρω ενίσχυση του προϋπολογισμού της από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και απότον τακτικό προϋπολογισμό των Υπουργείων Εσωτερικών, Πολιτισμού και Αθλητισμού και από τηΓενική Γραμματεία Νέας Γενιάς ή κάθε άλλο αρμόδιο φορέα για την εκτέλεση εξειδικευμένωνπρογραμμάτων.»
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 40 του άρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113),αντικαταστάθηκε πάλι από 1/1/2013με τη παρ.3 του άρθρου 36 του Ν.4223/2013(ΦΕΚ Α 287/31.12.2013).

5. `Όργανα διοίκησης του Κέντρου είναι η γενική συνέλευση των μετόχων, το διοικητικό συμβούλιο και ο διευθύνων σύμβουλος.

6. “Στη γενική συνέλευση των μετόχων η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση εκπροσωπείται από το Νομάρχη, τον Πρόεδρο και τα μέλη της αρμόδιας νομαρχιακής επιτροπής. Η γενική συνέλευση εκλέγει το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο είναι εννεαμελές.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.41 τουάρθρου 13 του Ν.2307/1995 (Α 113)
Η σύνθεση, η συγκρότηση και οι κανόνες λειτουργίας του πρώτου διοικητικούσυμβουλίου ορίζονται με απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης. Η θητεία τουπρώτου διοικητικού συμβουλίου διαρκεί μέχρι την εκλογή διοικητικούσυμβουλίου από την πρώτη τακτική γενική συνέλευση.

7. Το καταστατικό του Κέντρου καταρτίζεται από το διοικητικό του συμβούλιο και εγκρίνεται από τη γενική συνέλευση και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στο καταστατικό, μεταξύ άλλων, ορίζονται: α) η διάρκεια της θητείας και οι Αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου και των μελών του, β) οι Αρμοδιότητες του διευθύνοντος συμβούλου, γ) η νόμιμη εκπροσώπηση του Κέντρου και δ) η διαδικασία διάλυσης του Κέντρου.

8. Από την έναρξη λειτουργίας στο νομό Θεσσαλονίκης της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου μεταβιβάζεται στο νομαρχιακό συμβούλιο, οι προβλεπόμενες στο νόμο αυτό Αρμοδιότητες του Νομάρχη, στον αιρετό Νομάρχη και η οριζόμενη επιχορήγηση της παραγράφου 4 αποδίδεται στο νομαρχιακό συμβούλιο αποκλειστικώς για την επιχορήγηση του Κέντρου.

Άρθρο 62
Ρύθμιση αθλητικών θεμάτων
Σημ.: όπως το άρθρο 62 πλην της παρ.9 καταργήθηκε με την παρ.15 άρθρ.8Ν.2433/1996 (Α 180).

1. Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού και της λοιπής σχετικής προς τις αρχαιρεσίες νομοθεσίας, οι ποδοσφαιρικές ενώσεις-μέλη της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (Ε.Π.Ο.) διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: Την πρώτη, στην οποία ανήκουν οι ιδρύτριες ενώσεις Αθηνών, Πειραιώς και Μακεδονίας, καθώς και η `Ένωση ποδοσφαιρικών Ανωνύμων εταιριών (Ε.Π.Α.Ε.) και η Ομοσπονδία Διαιτητών Ποδοσφαίρου Ελλάδας (Ο.Δ.Π.Ε.) και η δεύτερη στην οποία ανήκουν όλες οι άλλες.

2. Το διοικητικό συμβούλιο της Ε.Π.Ο. αποτελείται από είκοσι πέντε (25) μέλη. Από αυτά πέντε (5) είναι εκπρόσωποι της Ε.Π.Α.Ε. και ένα (1) της Ο.Δ.Π.Ε., επιλεγόμενα με τους αναπληρωματικούς τους από τα διοικητικά τους συμβούλια. Ειδικά ο εκπρόσωπος της Ο.Δ.Π.Ε. επιλέγεται μεταξύ των τριών πρώτων πλειοψηφισάντων, για τους οποίους προβλέπει η διάταξη του άρθρου 65 παρ. 6 του ν. 1958/1991 (ΦΕΚ 122 Α`).Τα υπόλοιπα μέλη εκλέγονται από τη γενική συνέλευση της Ε.Π.Ο., μεταξύ των υποψηφίων που υποδεικνύονται με τους αναπληρωματικούς τους, από τα διοικητικά συμβούλια των ενώσεων-μελών της.

3. Κάθε σωματείο-μέλος ένωσης διαθέτει σε αυτή μία ψήφο. Κάθε ένωση πρώτης κατηγορίας διαθέτει στη γενική συνέλευση της Ε.Π.Ο. τέσσερις ψήφους, κάθε δε ένωση της δεύτερης κατηγορίας μία ψήφο.Οι ενώσεις αποκτούν δικαίωμα ψήφου μετά διετία από την εγγραφή τους στη δύναμη της Ε.Π.Ο.. Η Ε.Π.Α.Ε. και η Ο.Δ.Π.Ε. εκπροσωπούνται στη γενική συνέλευση της Ε.Π.Ο. με δύο (2) αντιπροσώπους. Οι ενώσεις, που εκπροσωπούνται στη γενική συνέλευση της Ε.Π.Ο. με δύο (2) αντιπροσώπους, οφείλουν στην απόφαση διορισμού να ορίζουν και εκείνον που θα κάνει χρήση του δικαιώματος ψήφου.

4. Οι ενώσεις της πρώτης κατηγορίας, πλην της Ε.Π.Α.Ε. και της Ο.Δ.Π.Ε., υποδεικνύουν για το διοικητικό συμβούλιο της Ε.Π.Ο. δύο (2) υποψηφίους με τους αναπληρωματικούς τους. Οι ενώσεις της δεύτερης κατηγορίας υποδεικνύουν έναν (1) υποψήφιο με τον αναπληρωματικό του. Απαγορεύεται η υπόδειξη των μελών της γενικής συνέλευσης της Ε.Π.Ο., καθώς και των μελών του διοικητικού συμβουλίου ενώσεως-μέλους αυτής ως υποψήφιων μελών του διοικητικού συμβουλίου της Ε.Π.Ο..Η υπόδειξη των υποψηφίων γίνεται εγγράφως δεκαπέντε (15) ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση, που συνέρχεται για τις αρχαιρεσίες των οργάνων της διοίκησης. Το διοικητικό συμβούλιο της Ε.Π.Ο. οφείλει να ανακηρύξει με ανακοίνωση του όλους τους υποψηφίους. Η ανακοίνωση αυτή γίνεται πέντε (5) πλήρεις ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση. Ενστάσεις κατά των υποψηφιοτήτων κατατίθενται στο διοικητικό συμβούλιο μία (1) ημέρα πριν από τη γενική συνέλευση και κρίνονται από αυτή. Η εκλογή διεξάγεται με ψηφοδέλτιο που περιέχει κατ` αλφαβητική σειρά τα ονόματα όλων των υποψηφίων (ενιαίο ψηφοδέλτιο). Αν ομάδα υποψηφίων θέλει να καταθέσει ξεχωριστό ψηφοδέλτιο, τα ονόματα των μελών της δεν μπορούν να περιλαμβάνονται στο ενιαίο ή σε άλλο ψηφοδέλτιο. Η κατάθεση του ψηφοδελτίου ομάδας γίνεται τρεις (3) πλήρεις ημέρες πριν από την εκλογή. Σε κάθε περίπτωση οι σταυροί προτίμησης δεν μπορούν να υπερβαίνουν τους δεκαεννέα (19).

5. Σε περίπτωση ενιαίου ψηφοδελτίου εκλέγονται ως τακτικά μέλη οι δεκαεννέα (19) πρώτοι από αυτούς που συγκέντρωσαν την απόλυτη πλειοψηφία των έγκυρων ψηφοδελτίων, ως αναπληρωματικά δε οι υπόλοιποι κατά σειρά, είτε συγκέντρωσαν την απόλυτη είτε τη σχετική πλειοψηφία. Σε ισοψηφία διενεργείται κλήρωση. Αν με την πρώτη εκλογή δεν εκλεγούν όλα τα τακτικά μέλη, αυτή επαναλαμβάνεται την ίδια ώρα της επόμενης ημέρας, οπότε αρκεί και σχετική πλειοψηφία. Τα μέλη που εκλέχτηκαν με την πρώτη εκλογή προηγούνται εκείνων που εκλέχτηκαν με τη δεύτερη.Σε περίπτωση περισσότερων ψηφοδελτίων εκλέγεται ο συνδυασμός που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των έγκυρων ψηφοδελτίων. Ο συνδυασμός αυτός εκλέγει τους δεκαπέντε (15) συμβούλους και ο επόμενος τους τέσσερις (4) κατά σειρά επιτυχίας. Οι υπόλοιποι είναι αναπληρωματικοί κάθε συνδυασμού. Αν κανείς συνδυασμός δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, η εκλογή επαναλαμβάνεται την ίδια ώρα της επόμενης ημέρας μεταξύ των δύο (2) πρώτων συνδυασμών.

6. Εντός οκτώ (8) ημερών από την ημέρα της διεξαγωγής της τελευταίας εκλογής συνέρχεται, υπό την προεδρία του μεγαλύτερου σε ηλικία συμβούλου, το νέο διοικητικό συμβούλιο της Ε. Π.Ο. σε σώμα και εκλέγει με μυστική ψηφοφορία τον πρόεδρο, τον πρώτο και το δεύτερο αντιπρόεδρο, το γενικό γραμματέα και τον ταμία, καθώς και τους προέδρους των επιτροπών.

7. Τα διοικητικά συμβούλια των ενώσεων ποδοσφαιρικών σωματείων συγκροτούνται σύμφωνα με τις διατάξεις των καταστατικών τους. Ο αριθμός των μελών τους δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος των δεκαπέντε (15) και μικρότερος των εννέα (9).

8. Το διοικητικό συμβούλιο της Ε. Π.Ο . που θα προέλθει από τις πρώτες αρχαιρεσίες, κατά τις διατάξεις του παρόντος, υποχρεούται μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών να εναρμονίσει πλήρως το καταστατικό της Ε.Π.Ο. με τις διατάξεις του καταστατικού της F.I.F.Α. (Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου)_.

9. Στο τέλος του άρθρου 20 παρ. 2 του ν. 423/1976 (ΦΕΚ 223 Α`), όπως ισχύει τώρα μετά την αντικατάσταση εδαφίων του με το άρθρο 2 στοιχ. γ` του ν. 1070/1980 (ΦΕΚ 204 Α`), η φράση Υπό του Ο.Π.Α.Π. δύναται να πραγματοποιούνται δαπάναι προς κάλυψιν λειτουργικών εν γένει αναγκών της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, τροποποιείται ως εξής:`Από τον Οργανισμό Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου (Ο.Π.Α.Π.)` μπορούν να πραγματοποιούνται δαπάνες προς κάλυψη λειτουργικών γενικά αναγκών της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού, μετά από έγκριση για τη νομιμότητα και τη σκοπιμότητά τους των αρμόδιων υπηρεσιών αυτής`.

10. Στο άρθρο 10 παρ. 1 του π.δ. 56/1976 (ΦΕΚ 17 Α`), όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 363/1991 (ΦΕΚ 129 Α`), πριν από τη φράση “μέσα στο τρίτο δεκαήμερο του μηνός Αυγούστου προστίθεται η φράση “με ποινη ακυρότητας`.

11. Καταργούνται οι διατάξεις των άρθρων 1, 2, 3, 11 , 13, 15 και 16 του π.δ. 56/1976, όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις των π.δ. 417/1985 (ΦΕΚ 145 Α`) και 363/1991, καθώς και κάθε άλλη διάταξη αντικείμενη στις διατάξεις του παρόντος.

12. Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Άρθρο 63
Ρύθμιση θεμάτων δήμων και κοινοτήτων

1. Οι οργανικές κενές ή κενούμενες θέσεις υπαλλήλων Ο.Τ.Α. με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου των ειδικοτήτων ΔΕ12-δασοφυλάκων, ΔΕ24-ηλεκτρολόγων, ΔΕ25-μηχανοδηγών, ΔΕ26-μηχανοτεχνιτών αυτοκινήτων, ΔΕ27-ηλεκτροτεχνιτών αυτοκινήτων, ΔΕ28-χειριστών μηχανημάτων, έργων, ΔΕ29-οδηγών αυτοκινήτων, ΔΕ30-τεχνιτών, ΔΕ32-μαγείρων, ΔΕ35- δενδροανθοκηπουρών- δενδροκόμων-κηπουρών-ανθοκόμων, ΥΕ3-δασοφυλάκων, ΥΕ14-βοηθητικού προσωπικού, ΥΕ15-οικογενειακών βοηθών και ΥΕ16-προσωπικού καθαριότητας, που προβλέπονται από τις διατάξεις των π.δ. 37α/1987 (ΦΕΚ 11 Α ) και 22/1990 (ΦΕΚ 7 Α`) μετατρέπονται σε οργανικές θέσεις τακτικών υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου.Οι διατάξεις των παρ. 8, 9, 10 και 11 του άρθρου 12 του ν. 2130/1993 (ΦΕΚ 62 Α`) καταργούνται.Οι διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 2085/1992 έχουν εφαρμογή και για τις υπαλλήλους του Α` μέρους και του Κεφαλαίου Α` του Β` μέρους του ν. 1188/1981.Οι διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 32 του ν. 2190/1994 ισχύουν και για το προσωπικό των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης.Η τρίμηνη προθεσμία για την υποβολή της σχετικής αίτησης αρχίζει από τη δημοσίευση του παρόντος.

2. Οι διατάξεις του άρθρου 33 του παρόντος ισχύουν και για τη μετάταξη κοινωνικών λειτουργών υπαλλήλων του Δημοσίου σε δήμους. Η μετάταξη γίνεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και του αρμόδιου υπουργού.

Άρθρο 64
Διατάξεις που καταργούνται

1. Από την έναρξη λειτουργίας των Ν .Α. καταργούνται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 1235/1982 (ΦΕΚ 26 Α`).

2. Από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νόμου αυτού καταργούνται οι διατάξεις:
α. Των άρθρων 19 έως 21, 23 έως 60, 62 εκτός από την παράγραφο 3, 64 παράγραφος 1, και 68 παράγραφοι 1 έως 4 του ν. 1622/1986 (ΦΕΚ 92 Α`).
β. Του άρθρου 32 και της παρ. 3 του άρθρου 34 του ν. 1832/1989 (ΦΕΚ 54 Α`).
γ. Των άρθρων 1, 3 και 4 του ν. 1878/1990 (ΦΕΚ 33 Α`).
δ. Η παρ. 2 του άρθρου 11 και οι περιπτώσεις 3, 4 και 5 της παρ. 5 του άρθρου 26 του ν. 2130/1993 (ΦΕΚ 62 Α`).
ε. Η παρ. 8 του άρθρου 8 του ν. 2158/1993 (ΦΕΚ 109 Α`).

Άρθρο 65
`Έναρξη ισχύος
Η ισχύς των διατάξεων των άρθρων 53 έως 55 αρχίζει την 1η Απριλίου 1995.
Η ισχύς των λοιπών διατάξεων του νόμου, εφόσον σε αυτές δεν ορίζεται διαφορετικά, αρχίζει ένα μήνα μετά τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 9 Ιουνίου 1993

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ

Α. ΠΕΠΟΝΝΣΓ. ΑΡΣΕΝΝΣ

ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Κ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣΑΠ.-ΑΘ. ΤΣΟΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Γ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥΑ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Γ. ΜΟΡΑΙΤΗΣΕ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΥΓΕΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ

ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Δ. ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣΓ. ΚΟΥΒΕΛΑΚΗΣ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Δ. ΦΑΤΟΥΡΟΣΑ. ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ

Γ. ΚΑΤΣΙΦΑΡΑΣΣΤΥΛ. ΠΑΠΑΘΕΜΕΛΗΣ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ

ΑΙΓΑΙΟΥΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝ ΕΡΓΩΝ

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣΚ. ΛΑΛΙΩΤΗΣ

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΕΠΙΚΟΙΝΟΝΙΩΝ

Κ. ΣΗΜΙΤΗΣΙ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ

ΟΙ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

Ε. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣΓ. ΛΙΑΝΗΣ

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους

Αθήνα, 13 Ιουνίου 1994

Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

Γ. ΚΟΥΒΕΛΑΚΗΣ