Νόμος 1847 ΦΕΚ Α΄105/28.4.1989

Τροποποίηση, αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών και άλλες διατάξεις

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδουμε τον ακόλουθο Νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Άρθρο 1

1. Η παράγραφος 1 του Άρθρου 2 του π.δ.152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“1. Ο αριθμός των βουλευτών για όλη την επικράτεια ορίζεται σε τριακόσιους. Από αυτούς οι διακόσιοι ογδόντα οκτώ εκλέγονται στις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες οι αντίστοιχες βουλευτικές έδρες κατανέμονται σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραγράφους 2 έως και 5 του άρθρου αυτού. Οι υπόλοιποι δώδεκα εκλέγονται ενιαίως σε ολόκληρη την επικράτεια, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο επόμενο άρθρο”.

2. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 32 του π.δ. 152/1985 προστίθεται το εξής εδάφιο:

“Κατ` εξαίρεση έχει δικαίωμα να υποβάλει ή να αποδεχθεί υποψηφιότητα σε δύο εκλογικές περιφέρειες ο αρχηγός ή πρόεδρος κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων”.

3. Στην παράγραφο 3 του Άρθρου 34 του π.δ. 152/1985 προστίθεται το εξής εδάφιο:

“Κατ` εξαίρεση ο αρχηγός κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων μπορεί να μετέχει στους συνδυασμούς του κόμματος ή του συνασπισμού, του οποίου ηγείται, σε δύο εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες έχει ανακηρυχθεί υποψήφιος”.

4. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 34 του π.δ. 152/ 1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Στη δήλωση οι υποψήφιοι αναγράφονται κατ` αλφαβητική σειρά επωνύμου, με εξαίρεση το όνομα του αρχηγού ή προέδρου του κόμματος ή του συνασπισμού των κομμάτων, το οποίο προτάσσεται”.

5. Η παράγραφος 6 του άρθρου 34 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“6. Κάθε συνδυασμός μπορεί να περιλάβει αριθμό υποψήφιων μέχρι τον αριθμό των βουλευτικών εδρών της εκλογικής περιφέρειας, προσαυξημένο κατά ένα στις περιφέρειες, στις οποίες εκλέγονται ένας έως και πέντε βουλευτές”.

6. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του Άρθρου 36 του π.δ. 152/ 1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Στην πρόταση περιέχονται τα στοιχεία του προτεινόμενου και επισυνάπτονται τα γραμμάτια και η δήλωση αποδοχής της υποψηφιότητας, όπως ορίζουν οι παράγραφοι 1 έως 5 του άρθρου 32”.

7. Στο άρθρο 65 του π.δ. 152/1985 προστίθενται παράγραφοι 7, 8 και 9, οι οποίες έχουν ως εξής:

“7. Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του προς έναν υποψήφιο σημειώνοντας σταυρό παραπλεύρως προς το όνομά του στο ψηφοδέλτιο του συνδυασμού. Στις εκλογικές περιφέρειες Α` Αθηνών και Β ` Αθηνών, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός, υπέρ δύο ή τριών υποψηφίων. Στην εκλογική περιφέρεια Α` Θεσσαλονίκης ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμηση του υπέρ ενός ή υπέρ δύο υποψηφίων.

8. `Όσοι έχουν διατέλεσει πρωθυπουργοί σε κυβέρνηση που έτυχε ψήφου εμπιστοσύνης της Βουλής και έχουν εκλεγεί βουλευτές καθώς και ο αρχηγός ή ο πρόεδρος αυτοτελούς κόμματος ή, αν πρόκειται για συνασπισμό κομμάτων, ο αρχηγός του συνασπισμού θεωρούνται ότι λαμβάνουν σταυρούς προτίμησης το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων του συνδυασμού, στο ψηφοδέλτιο του οποίου περιλαμβάνονται.

9. Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από ένα σταυρό προτίμησης στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες η προτίμηση του εκλογέα εκφράζεται προς ένα μόνο υποψήφιο, είναι έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Αν όμως περιέχει δύο σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί δίπλα στο όνομα υποψηφίου από τους αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνεται υπόψη και ο σταυρός προτίμησης που έχει τεθεί δίπλα στο όνομα άλλου υποψηφίου. Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από δύο σταυρούς προτίμησης στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και προς δύο υποψηφίους, είναι έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Αν όμως περιέχει τρεις σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί δίπλα στο όνομα του υποψηφίου από τους αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνονται υπόψη οι υπόλοιποι δύο σταυροί προτίμησής που έχουν τεθεί δίπλα στο όνομα άλλων υποψηφίων.

Ψηφοδέλτιο συνδυασμού με περισσότερους από τρεις σταυρούς προτίμησης στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και προς τρεις υποψηφίους, είναι έγκυρο, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης. Αν όμως περιέχει τέσσερις σταυρούς, από τους οποίους ο ένας έχει τεθεί δίπλα στο όνομα υποψηφίου από τους αναφερόμενους στην παράγραφο 8, λαμβάνονται υπόψη οι υπόλοιποι τρεις σταυροί προτίμησης που έχουν τεθεί δίπλα στο όνομα άλλων υποψηφίων”.

8. Η παράγραφος 3 του Άρθρου 66 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“3. Ο σταυρός προτίμησης σημειώνεται με μολύβι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης ή με μελάνι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης. Σταυρός προτίμησης που έχει σημειωθεί κατά παράβαση της παραγράφου αυτής δεν λαμβάνεται υπόψη, με την επιφύλαξη της εφαρμογής και της προηγούμενης παραγράφου”.

9. Η παράγραφος 5 του άρθρου 67 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“5. Στο λευκό ψηφοδέλτιο ο εκλογέας γράφει ο ίδιος, με μολύβι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης ή με μελάνι μαύρης ή γαλάζιας απόχρωσης, το όνομα του συνδυασμού ή το όνομα μεμονωμένης υποψηφίου της προτίμησής του ή το όνομα ενός ή περισσοτέρων υποψηφίων του ίδιου συνδυασμού, οπότε το ψηφοδέλτιο υπολογίζεται στη δύναμη του συνδυασμού, στον οποίο ανήκουν οι υποψήφιοι αυτοί. `Όταν η προτίμηση του εκλογέα αφορά συνδυασμό κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, γράφεται το πλήρες όνομα του κόμματος ή του συνασπισμού ή αρχικά γράμματα του πλήρους ονόματος του κόμματος ή του συνασπισμού, εφ όσον δηλώθηκαν και αυτά σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 37, ή και τα δύο, δηλαδή το πλήρες όνομα του κόμματος ή συνασπισμού και τα αρχικά γράμματά του. Ο υποψήφιος συνδυασμού, του οποίου το όνομα αναγράφεται στο λευκό ψηφοδέλτιο, θεωρείται να λαμβάνει σταυρό προτίμησης. Αν αναγραφούν τα ονόματα περισσότερων από δύο υποψηφίων, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ ενός από αυτούς. Στις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και υπέρ δύο υποψηφίων, αν αναγραφούν τα ονόματα περισσότερων από δύο υποψηφίων. Ο εκλογέας μπορεί να σημειώσει σταυρό προτίμησης δίπλα στο όνομα ενός ή δύο από αυτούς αντιστοίχως. Στην τελευταία αυτήν περίπτωση, αν σημειωθεί σταυρός προτίμησης σε περισσότερα από ένα ή δύο, αντιστοίχως, ονόματα, έχει εφαρμογή η παράγραφος 9 του άρθρου 65. Στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του και υπέρ τριών υποψηφίων, αν αναγραφούν τα ονόματα περισσότερων από τρεις υποψηφίων, ο εκλογέας μπορεί να σημειώσει το σταυρό προτίμησης δίπλα στο όνομα ενός ή δύο ή τριών απ’ αυτούς αντιστοίχως. Και στην περίπτωση αυτή, αν σημειωθεί σταυρός προτίμησης σε περισσότερα από ένα η δύο ή τρία, αντιστοίχως, ονόματα, έχει εφαρμογή η παράγραφος 9 του άρθρου 65.”.

10. Η παράγραφος 1 του άρθρου 84 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“1. Μετά τα παραπάνω η εφορευτική επιτροπή προβαίνει στη διαλογή των ψήφων με τον εξής τρόπο:

α) Ο πρόεδρος της επιτροπής ή εκείνος που διευθύνει τις εργασίες της παίρνει από την κάλπη ένα – ένα φάκελο, τον αποσφραγίζει και αφού εξακριβώσει το έγκυρο του ψηφοδελτίου, το οποίο επιδεικνύει σε όποιον από τους παριστάμενους το ζητήσει (μέλη της εφορευτικής επιτροπής, υποψηφίους ή αντιπροσώπους τους), διαβάζει το περιεχόμενό του έτσι ώστε να τον ακούνε όλοι,

β) κάθε έγκυρο ψηφοδέλτιο αριθμείται κατά τη σειρά εξαγωγής του από την κάλπη και μονογραφείται από τον πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής ή εκείνον που διευθύνει τις εργασίες της, ο οποίος θέτει την μονογραφή του και δίπλα από κάθε σταυρό προτίμησης που υπάρχει στο ψηφοδέλτιο,

γ) στη συνέχεια σημειώνεται ο αριθμός του ψηφοδελτίου σε ειδικούς πίνακες, από τους οποίους ο ένας τηρείται για τους συνδυασμούς κομμάτων ή συνασπισμών και για τους μεμονωμένους υποψηφίους και άλλος για τους υποψηφίους των συνδυασμών. Στον πρώτο από τους πίνακες αυτούς ο αριθμός του ψηφοδελτίου αναγράφεται απέναντι από το όνομα του συνδυασμού ή μεμονωμένου υποψηφίου που ψηφίζεται και στο δεύτερο πίνακα απέναντι από το όνομα του υποψηφίου, υπέρ του οποίου υπάρχει έγκυρος σταυρός προτίμησης σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραγράφους 7 και 9 του Άρθρου 65”.

11. Στο τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 84 του π.δ. 152/1985 προστίθεται το εξής εδάφιο:

“Στη συνέχεια γίνεται διαλογή των σταυρών προτίμησης που έχουν λάβει οι υποψήφιοι κάθε συνδυασμού και μόλις τελειώσει η διαλογή αυτή το αποτέλεσμά της ανακοινώνεται στο νομάρχη”.

12. Η παράγραφος 1 του άρθρου 86 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“1. Μετά τον τερματισμό της διαλογής, κλείνονται οι πίνακες διαλογής που προβλέπονται στο άρθρο 84 παρ. 1 γ `, με πράξη που γράφεται στους πίνακες αυτούς και υπογράφεται από τον πρόεδρο και τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, τους υποψηφίους ή τους αντιπροσώπους τους. Στην πράξη που συντάσσεται στον πίνακα των συνδυασμών και των μεμονωμένων υποψηφίων αναφέρεται το άθροισμα των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε κάθε συνδυασμός και μεμονωμένος υποψήφιος και στην πράξη που συντάσσεται στον πίνακα των υποψηφίων των συνδυασμών το άθροισμα των σταυρών προτίμησης που έλαβε κάθε υποψήφιος”.

13. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 87 του π.δ. 152/1985 η φράση “τον πίνακα διαλογής” αντικαθίσταται με τη φράση “τους πίνακες διαλογής”.

Άρθρο 2

1. Η παράγραφος 5 του άρθρου 88 π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

5. Οι έδρες που παραχωρούνται σύμφωνα με τις πιο πάνω παραγράφους σε κάθε συνδυασμό καταλαμβάνονται από τους υποψηφίους αυτούς, κατά σειρά ψήφων προτίμησης καθενός. Αν δύο ή περισσότεροι υποψήφιοι του ίδιου συνδυασμού ισοψηφήσουν και οι έδρες που παραχωρούνται είναι λιγότερες από τους υποψηφίους αυτούς, ενεργείται κλήρωση μεταξύ αυτών από το πρωτοδικείο σε δημόσια συνεδρίαση και ανακηρύσσονται βουλευτές εκείνοι που ευνοήθηκαν από τον κλήρο”.

2. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 88 του π.δ. 152/ 1985 συμπληρώνεται ως εξής:

και θ) τον αριθμό των αχρησιμοποίητων από την πρώτη κατανομή υπολοίπων των ψήφων κάθε συνδυασμού κόμματος και συνασπισμού κομμάτων, εφ` όσον πρόκειται για εκλογική περιφέρεια που εκλέγουν δύο και πάνω βουλευτές. Αν η εκλογική δύναμη κάποιου συνδυασμού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων είναι μικρότερη του κατά την παράγραφο 4 εκλογικού μέτρου, ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο ψήφων θεωρείται το σύνολο των ψήφων του συνδυασμού του κόμματος αυτού ή του συνασπισμού”.

Άρθρο 3
Οι παράγραφοι 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 89 του π.δ. 152/1985 αντικαθίστανται ως εξής.

“2. `Όλη η επικράτεια διαιρείται στις παρακάτω δεκατρείς μείζονες εκλογικές περιφέρειες:

1. Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) `Έβρου, β) Ροδόπης, γ) Ξάνθης, δ) Δράμας και ε) Καβάλας.

2. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες α) Α` Θεσσαλονίκης και Β` Θεσσαλονίκης και τις περιφέρειες των νομών α) Σερρών, β) Χαλκιδικής, γ) Κιλκίς, δ) Πέλλας, ε) Ημαθίας και στ) Πιερίας.

3. Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Φλώρινας, β) Κοζάνης, γ) Καστοριάς και δ) Γρεβενών.

4. Περιφέρεια Ηπείρου, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Ιωαννίνων, β) `Άρτας, γ) Θεσπρωτίας και δ) Πρέβεζας.

5. Περιφέρεια Θεσσαλίας που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρεις α) Λάρισας, β) Μαγνησίας, γ) Τρικάλων, δ) Καρδίτσας.

6. Περιφέρεια Ιόνιων Νησιών, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Κέρκυρας, β) Λευκάδας, γ) Κεφαλληνίας, δ) Ζακύνθου.

7. Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Αιτωλοακαρνανίας, β) Αχαΐας και γ) Ηλείας.

8. Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Φθιώτιδας, β) Ευρυτανίας, γ) Φωκίδας, δ) Βοιωτίας και ε) Ευβοίας.

9. Περιφέρεια Αττικής, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες α) Α` Αθηνών, β) Β` Αθηνών, γ) Α` Πειραιώς, δ) Β` Πειραιώς και ε) του υπολοίπου του νομού Αττικής.

10. Περιφέρεια Πελοποννήσου, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Κορινθίας, β) Αργολίδας, γ) Αρκαδίας, δ) Μεσσηνίας και ε) Λακωνίας.

11. Περιφέρεια Βόρειου Αιγαίου, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Λέσβου, β) Χίου και γ) Σάμου.

12. Περιφέρεια Νότιου Αιγαίου, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Κυκλάδων και β) Δωδεκανήσου, και

13. Περιφέρεια Κρήτης, που περιλαμβάνει τις εκλογικές περιφέρειες των νομών α) Χανίων, β) Ρεθύμνης, γ) Ηρακλείου και δ) Λασιθίου.

3. Οι αδιάθετες έδρες, σύμφωνα με την παράγραφο 1, σε κάθε εκλογική περιφέρεια κατανέμονται, μεταξύ όλων των κομμάτων και συνασπισμών κατά την αναλογία των αχρησιμοποίητων υπολοίπων ψήφων τους από την πρώτη κατανομή. Για το σκοπό αυτόν αθροίζονται τα έγκυρα ψηφοδέλτια, τα οποία έλαβαν στη μείζονα περιφέρεια τα κόμματα και οι συνασπισμοί και τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν για την εκλογή βουλευτών στην κατανομή αυτήν (αχρησιμοποίητα υπόλοιπα) και το άθροισμά τους διαιρείται από τον αριθμό των αδιάθετων εδρών της οικείας μείζονος περιφέρειας. Στα παραπάνω αχρησιμοποίητα υπόλοιπα δεν συμπεριλαμβάνονται τα ψηφοδέλτια των μονοεδρικών περιφερειών. Το πηλίκο από τη διαίρεση παραλείποντας το κλάσμα, αποτελεί το εκλογικό μέτρο στη μείζονα περιφέρεια και κάθε κόμμα ή συνασπισμός λαμβάνει από την κατανομή αυτήν τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχεται στο σύνολο των αχρησιμοποίητων υπολοίπων του στη μείζονα περιφέρεια . Οι έδρες που παραμένουν αδιάθετες από την πιο πάνω κατανομή παραχωρούνται ανά μία στα κόμματα ή συνασπισμούς που έχουν το μεγαλύτερο κατά σειρά αχρησιμοποίητο υπόλοιπο έγκυρων ψηφοδελτίων από την κατανομή που έγινε σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο. Στην τελευταία αυτήν περίπτωση ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο θεωρείται το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που δεν χρησιμοποιήθηκαν για την εκλογή βουλευτή κατά το προηγούμενο εδάφιο.

4. Κόμματα ή συνασπισμοί που έχουν καταρτίσει συνδυασμούς τουλάχιστον στα τρία τέταρτα του συνόλου των εκλογικών περιφερειών της χώρας, εφ` όσον συγκεντρώσουν σε όλη την επικράτεια ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο από τα δύο τοις εκατό (2%) των έγκυρων ψηφοδελτίων, έχουν δικαίωμα να λάβουν τρεις τουλάχιστον έδρες, σύμφωνα με όσα ορίζονται, στην παρούσα παράγραφο. Αν συγκεντρώσουν ποσοστό έγκυρων ψηφοδελτίων μικρότερο του δύο τοις εκατό, όχι όμως και μικρότερο του ενός τοις εκατό ( 1%), έχουν δικαίωμα να λάβουν μία τουλάχιστον έδρα.

Για το σκοπό αυτόν τα κόμματα ή συνασπισμοί, που δικαιούνται τρεις έδρες κατά το προηγούμενο εδάφιο, αν δε εξασφαλίζουν τον αριθμό αυτόν εδρών με βάση τα άρθρα 3 και 88 και την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, λαμβάνουν ανά μία έδρα στις μείζοντες περιφέρειες, στις οποίες εμφανίζουν, κατά φθίνουσα σειρά, τη μεγαλύτερη σε ποσοστό εκλογική τους δύναμη, έως ότου συμπληρώνουν τρεις έδρες συνολικά, στις οποίες συνυπολογίζονται και εκείνες που παραχωρούνται στο κόμμα ή συνασπισμό με βάση τις παραπάνω διατάξεις.

Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου δεν λαμβάνονται υπόψη οι μείζοντες περιφέρειες, στις οποίες το κόμμα ή συνασπισμός λαμβάνει έδρα με βάση το άρθρο 88 και την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου. Αν το κόμμα ή ο συνασπισμός δικαιούται μία έδρα, κατ` εφαρμογή του πρώτου εδαφίου, λαμβάνει την έδρα αυτή στη μείζονα περιφέρεια, στην οποία συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη σε ποσοστό εκλογική δύναμη.

Αν σε κάποια μείζονα περιφέρεια τα κόμματα ή οι συνασπισμοί που δικαιούνται έδρα σύμφωνα με την παράγραφο αυτήν είναι περισσότερα από τις αδιάθετες έδρες, στην περίπτωση αυτήν οι αδιάθετες έδρες παραχωρούνται ανά μία στα κόμματα ή τους συνασπισμούς που εμφανίζουν στη μείζονα αυτήν περιφέρεια τη μεγαλύτερη σε ποσοστό εκλογική τους δύναμη. Τα υπόλοιπα κόμματα ή συνασπισμοί λαμβάνουν την έδρα που δικαιούνται στις άλλες μείζονες περιφέρειες που εμφανίζουν, κατά φθίνουσα σειρά, τη μεγαλύτερη σε ποσοστό εκλογική τους δύναμη.

Στις μείζονες περιφέρειες, στις οποίες παραχωρούνται έδρες με βάση την παρούσα παράγραφο, οι υπόλοιπες έδρες κατανέμονται μεταξύ των λοιπών κομμάτων ή συνασπισμών σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 3, αφού επαναληφθεί η σχετική διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή, για να υπολογιστεί το προβλεπόμενο από την παράγραφο 3 εκλογικό μέτρο, στον αριθμό των εδρών, με τον οποίο διαιρείται το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων δεν συμπεριλαμβάνονται οι έδρες που τυχόν έχουν παραχωρηθεί με βάση την παρούσα παράγραφο.

5. Οι έδρες που προσκυρώθηκαν σύμφωνα με τις παραγράφους 3 και 4 σε καθένα από τα κόμματα ή συνασπισμούς κατανέμονται μεταξύ των συνδυασμών τους στην μείζονα περιφέρεια ως εξής:

Οι έδρες που προσκυρώθηκαν με βάση τα εδάφια δεύτερο και τέταρτο της παραγράφου 4 παραχωρούνται στην εκλογική περιφέρεια, στην οποία το κόμμα ή συνασπισμός εμφανίζει τη μεγαλύτερη σε ποσοστό εκλογική του δύναμη, μεταξύ των εκλογικών περιφερειών της μείζονος περιφέρειας, στις οποίες εκλέγονται βουλευτές από τη δεύτερη κατανομή.

Αν σε ορισμένη εκλογική περιφέρεια οι έδρες, οι οποίες διατίθενται με τη δεύτερη κατανομή, είναι λιγότερες από τα κόμματα ή συνασπισμούς, τα οποία έχουν δικαίωμα να λάβουν έδρα στην εκλογική αυτήν περιφέρεια κατ` εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, οι έδρες αυτές παραχωρούνται σ` εκείνα από τα παραπάνω κόμματα ή συνασπισμούς που έλαβαν το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην εκλογική αυτή περιφέρεια. Στα υπόλοιπα από τα κόμματα αυτά παραχωρείται έδρα στην εκλογική περιφέρεια, στην οποία εμφανίζουν την αμέσως επόμενη κατά σειρά ποσοστιαία εκλογική δύναμή τους, μεταξύ των εκλογικών περιφερειών, στις οποίες εκλέγονται βουλευτές από τη δεύτερη κατανομή.

Στις λοιπές περιπτώσεις, αθροίζονται οι εκλογικές δυνάμεις των συνδυασμών όλων των κομμάτων και των συνασπισμών σε κάθε εκλογική περιφέρεια και το άθροισμα διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που έμειναν αδιάθετες από την πρώτη κατανομή στην εκλογική αυτήν περιφέρεια. Οι έδρες που παραχωρούνται με βάση το προηγούμενο εδάφιο δε θεωρούνται αδιάθετες. Το πηλίκο, κατά παράλειψη του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο με το οποίο διαιρείται η εκλογική δύναμη κάθε συνδυασμού, και λαμβάνει κάθε συνδυασμός τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχεται στην εκλογική του δύναμη.

Οι έδρες των εκλογικών περιφερειών, που τυχόν παραμένουν αδιάθετες από την παραπάνω κατανομή, παραχωρούνται με βάση το μέσο όρο έγκυρων ψηφοδελτίων ανά έδρα στα κόμματα και στους συνασπισμούς που δεν έχουν εξαντλήσει με την κατά το προηγούμενο εδάφιο κατανομή τον αριθμό εδρών που προσκυρώνεται σε αυτά με βάση την παράγραφο 3. Για το σκοπό αυτόν διαιρείται το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε το κόμμα ή ο συνασπισμός σε κάθε εκλογική περιφέρεια, στην οποία παραμένουν αδιάθετες έδρες, με τον αριθμό των εδρών της ίδιας περιφέρειας που παραχωρήθηκαν στον κόμμα ή στο συνασπισμό από την πρώτη κατανομή, συνυπολογιζόμενων και των εδρών που παραχωρήθηκαν με βάση το προηγούμενο εδάφιο, αυξημένο κατά μια μονάδα και το πηλίκο αποτελεί το μέσο όρο έγκυρων ψηφοδελτίων ανά έδρα του κόμματος ή του συνασπισμού στην εκλογική περιφέρεια. Η παραχώρηση των αδιάθετων εδρών γίνεται με βάση τους παραπάνω μέσους όρους όλων των κομμάτων ή συνασπισμών σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες κατά φθίνουσα σειρά. Δηλαδή η πρώτη αδιάθετη έδρα παραχωρείται στο κόμα ή συνασπισμό που εμφανίζει το μεγαλύτερο μέσο όρο και στην εκλογική περιφέρεια που εμφανίζεται ο μεγαλύτερος μέσος όρος, εφ` όσον στην περιφέρεια αυτήν υπάρχει αδιάθετη έδρα. Εφ` όσον στην συγκεκριμένη αυτήν εκλογική περιφέρεια δεν υπάρχει αδιάθετη έδρα, λαμβάνεται, υπόψη ο αμέσως επόμενος μέσος όρος μεταξύ των μέσων όρων όλων των κομμάτων ή συνασπισμών σ` όλες τις άλλες εκλογικές περιφέρειες. Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται με βάση τους μέσους όρους που προκύπτουν στις εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες απομένουν κάθε φορά αδιάθετες έδρες, έως ότου το κάθε κόμμα και συνασπισμός συμπληρώνει τον αριθμό των εδρών που του προσκυρώθηκαν στη μείζονα περιφέρεια σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους.

Αν μετά το πέρας της διαδικασίας αυτής σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες παραμένουν αδιάθετες έδρες, επαναλαμβάνεται η ίδια διαδικασία με βάση τους μέσους όρους στις περιφέρειες αυτές των κομμάτων ή συνασπισμών που δεν έχουν συμπληρώσει τον αριθμό εδρών, οι οποίες του προσκυρώθηκαν στη μείζονα περιφέρεια. Μεταξύ ίσων μέσων όρων, που προκύπτουν είτε για το ίδιο κόμμα ή συνασπισμό σε διαφορετικές περιφέρειες είτε για περισσότερα κόμματα ή συνασπισμούς στην ίδια ή σε διαφορετικές περιφέρειες, μεγαλύτερος θεωρείται εκείνος που αντιστοιχεί σε μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων.

Άρθρο 4

1. Στην παράγραφο 2 του άρθρου 91 του π.δ. 152/1985 η φράση “τα όσα ορίζονται στα άρθρα 89 και 90… τρίτη κατανομή” αντικαθίσταται ως εξής: “τα όσα ορίζονται στο άρθρο 89 εκδίδοντας απόφαση για την κατανομή των αδιάθετων εδρών στη δεύτερη κατανομή”.

2.α) Στην παράγραφο 1 του άρθρου 93 του π.δ. 152/1985 η φράση “(πρώτη, δεύτερη και τρίτη κατανομή)” αντικαθίσταται ως εξής: (πρώτη και δεύτερη κατανομή)”.

β) Η παράγραφος 4 του ίδιου άρθρου 93 του π. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“4. Οι αναπληρωματικοί ανακηρύσσονται κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης καθενός. Σε περίπτωση ισοψηφίας ενεργείται από το πρωτοδικείο κλήρωση για τον καθορισμό της σειράς αυτών που ισοψήφησαν”.

γ) Στο ίδιο άρθρο 93 του π.δ. 152/1985 προστίθεται, παράγραφος 5, που έχει ως εξής:

“5. Ο αρχηγός ή πρόεδρος κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων που μετέχει στους συνδυασμούς δύο εκλογικών περιφερειών, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 34, εφ` όσον εκλεγεί βουλευτής και στις δύο αυτές περιφέρειες, οφείλει να δηλώσει στον Πρόεδρο της Βουλής σε ποια από τις περιφέρειες αυτές προτιμά την εκλογή του. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μέσα σε προθεσμία πέντε ημερών από την ανακήρυξη όλων των βουλευτών και των αναπληρωτικών αυτών και των δύο περιφερειών. Αν δεν υποβληθεί δήλωση μέσα στην προθεσμία αυτή, θεωρείται ότι προτίμησε την εκλογή του στην περιφέρεια στην οποία το κόμμα ή ο συνασπισμός, του οποίου ηγείται έλαβε τις περισσότερες ψήφους. Για την πλήρωση της έδρας που παραμένει κενή εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 94”.

3. α) Στην παράγραφο 3 του άρθρου 94 του π.δ. 152/1985 η φράση “εφ`όσον η κενή βουλευτική έδρα είναι μία, ανακηρύσσεται βουλευτής ο πρώτος υποψήφιος του συνδυασμού που πήρε τη σχετική πλειοψηφία στο σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων” αντικαθίσταται ως εξής:

“Εφ` όσον η κενή βουλευτική έδρα είναι μία, ανακηρύσσεται βουλευτής ο πρώτος κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης υποψήφιος του συνδυασμού, που πήρε τη σχετική πλειοψηφία στο σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων”.

β) Το έβδομο (προτελευταίο) εδάφιο της ίδιας παραγράφου 3 του άρθρου 94 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Εάν σε κάθε συνδυασμό περιέλθουν, κατά την εφαρμογή των προηγούμενων διατάξεων, δύο ή περισσότερες έδρες, αυτές καταλαμβάνονται από τους υποψήφιους τους, κατά τη σειρά των ψήφων προτίμησης του καθενός”.

4. Καταργούνται: α) η τελευταία φράση (“Δεν συμπληρώνονται οι έδρες που κενώνονται κατά το τελευταίο έτος της βουλευτικής περιόδου”) της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του π.δ. 152/1985, β) το άρθρο 90 του ίδιου π.δ. 152/1985 και γ) το άρθρο 1 του ν. 1303/1982 (ΦΕΚ 138).

5. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 121 του π. 152/1985 αντικαθίστανται ως εξής:

“2. `Όλες γενικά οι προμήθειες, εργασίες, μεταφορές και μισθώσεις, που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο, γίνονται με απ’ ευθείας ανάθεση ή έγγραφη συμφωνία, κατά παρέκκλιση των περί δημοσίου λογιστικού και περί προμηθειών του Δημοσίου διατάξεων, καθώς και κάθε άλλης διάταξης, σύμφωνα με όσα ορίζονται με τις κατά τα παραπάνω αποφάσεις του Υπουργού των Εσωτερικών, για την έκδοση των οποίων δεν απαιτείται εξουσιοδότηση ή έγκριση κάποιας άλλης Αρχής. Οι μισθώσεις ιδιωτικών αυτοκινήτων Δ.Χ., για τη διακίνηση προσώπων ή τη μεταφορά εκλογικού υλικού, ενεργούνται κατά παρέκκλιση των διατάξεων του ν.δ. 2396/1953 “Περί κανονισμού χρήσεως και κινήσεως αυτοκινήτων οχημάτων του δημοσίου κλπ.” και των κατ` εξουσιοδότηση αυτών εκδιδομένων αποφάσεων του Πρωθυπουργού ή του εξουσιοδοτημένου απ` αυτόν υπουργού. Με τις κατά τα παραπάνω αποφάσεις του Υπουργού Εσωτερικών ορίζονται και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για κάθε πληρωμή.

3. Οι διατάξεις των προηγούμενων παραγράφων εφαρμόζονται και από τους νομάρχες, σε όσες περιπτώσεις μεταβιβάζονται σ` αυτούς πιστώσεις για την αντιμετώπιση δαπανών για τους σκοπούς της παραγράφου 1″

6. Στη διανομή του ποσού της κρατικής οικονομικής ενίσχυσης του έτους 1989 μετέχει επίσης εξισωμένο ως προς αυτό με τα κόμματα που εμπίπτουν στην παράγραφο 2 του άρθρου 8 του ν. 1755/1988 “Εταιρείες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλλες διατάξεις”, κόμμα, το οποίο δεν εκπροσωπείται στην παρούσα Βουλή, αλλά προέρχεται από κόμμα που μετέσχε αυτοτελώς στις εκλογές της 2ας Ιουνίου 1985 και ανέδειξε στην παρούσα Βουλή έναν τουλάχιστον βουλευτή και αποτελεί ιδεολογική ιστορική συνέχεια του αρχικού κόμματος.

Το παραπάνω δικαιούχο κόμμα συμμετέχει στην κρατική οικονομική ενίσχυση, εφ` όσον έχει νόμιμη πολιτική λειτουργία τουλάχιστον 2 ετών, είναι οργανωτικά διαρθρωμένο σε πανελλαδική κλίμακα με συνεχή παρουσία και δράση στους πολιτικούς και κοινωνικούς χώρους και εφ` όσον καταρτίσει συνδυασμούς υποψηφίων για την ανάδειξη μελών του Εθνικού Κοινοβουλίου τουλάχιστον στα 2/3 των εκλογικών περιφερειών της χώρας.

Άρθρο 5

1. Η τελευταία φράση της παραγράφου 1 του άρθρου 31 π.δ. 152/1985 καταργείται.

2. Η παράγραφος 2 του άρθρου 31 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“2. Με προεδρικό διάταγμα, που δημοσιεύεται το αργότερο πέντε μέρες πριν από τη λήξη της βουλευτικής περιόδου ή το αργότερο σε οκτώ ημέρες μετά τη διάλυση της Βουλής ορίζεται ο αριθμός των βουλευτικών εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας σύμφωνα με το άρθρο 2”.

3. Η παράγραφος 3 του άρθρου 31 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“3. Από τη δημοσίευση του διατάγματος διάλυσης της Βουλής ή τη δωδέκατη ημέρα πριν την κατά το άρθρο 53 παρ. 1 του Συντάγματος λήξη της βουλευτικής περιόδου αρχίζει η προεκλογική περίοδος. Οι συγκεντρώσεις κατά την προεκλογική περίοδο διέπονται από τις ειδικές για το θέμα αυτό διατάξεις στα πλαίσια του Συντάγματος”.

4. α) Στην αρχή της παραγράφου 8 του άρθρου 27 του π.δ. 152/1985 η φράση “Με την προκήρυξη των βουλευτικών εκλογών η ενημέρωση των καταστάσεων διακόπτεται” αντικαθίσταται ως εξής:

Μόλις αρχίσει η κατά το άρθρο 31 παρ. 3 προεκλογική περίοδος η ενημέρωση των καταστάσεων διακόπτεται”.

β) Στην ίδια παράγραφο 8 του άρθρου 27 του π.δ. 152/1985 η φράση “Τα τέσσερα αντίτυπα των καταστάσεων, με συνημμένα τα εκλογικά βιβλιάρια, διαβιβάζονται, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία πέντε ημερών από την ημέρα της προκήρυξης των βουλευτικών εκλογών, στον πρόεδρο πρωτοδικών της οικείας εκλογικής περιφερείας” αντικαθίσταται ως εξής:

“Τα τέσσερα αντίτυπα των καταστάσεων, με συνημμένα τα εκλογικά βιβλιάρια, διαβιβάζονται μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία πέντε ημερών, από την κατά το άρθρο 31 έναρξη της προεκλογικής περιφέρειας” αντικαθίσταται ως εξής:

“Τα τέσσερα αντίτυπα των καταστάσεων, με συνημμένα τα εκλογικά βιβλιάρια, διαβιβάζονται μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία πέντε ημερών, από την κατά το άρθρο 31 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, στον πρόεδρο πρωτοδικών της οικείας εκλογικής περιφέρειας”.

5. Η παράγραφος 6 του άρθρου 32 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής: “6. Η επίδοση των προτάσεων υποψηφίων γίνεται, με παραγγελία αυτών ή κάθε εκλογέα με δικαστικό επιμελητή στον πρόεδρο του αρμόδιου για την ανακήρυξη των υποψηφίων δικαστηρίου δέκα το αργότερο ημέρες μετά την κατά άρθρο 21 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου”.

6. Το άρθρο 33 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“`Έντεκα ημέρες μετά το κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου το αρμόδιο δικαστήριο σε δημόσια συνεδρίαση ανακηρύσσει του υποψηφίους που προτάθηκαν νόμιμα”.

7. Η παράγραφος 5 του Άρθρου 34 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“5. Η επίδοση της δήλωσης, με την οποία καταρτίζεται ο συνδυασμός, γίνεται με δικαστικό επιμελητή ή με απόδειξη στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου το αργότερο δεκατέσσερις ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου”.

8. Το άρθρο 35 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Τη δεκάτη πέμπτη ημέρα μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου το Α ` Τμήμα του Αρείου Πάγου σε δημόσια συνεδρίαση ανακηρύσσει τους συνδυασμούς, όπως αυτοί δηλώθηκαν κατά την παρ. 4 του προηγούμενου άρθρου”.

9. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 37 του π.δ. 152/ 1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Το αργότερο δέκα ημέρες μετά την κατά το Άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου κάθε πολιτικό κόμμα με γραπτή δήλωση του αρχηγού του ή της επιτροπής που το διευθύνει, η οποία επιδίδεται στον Πρόεδρο της Βουλής και στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, γνωστοποιεί το όνομα και το έμβλημα του κόμματος, ενιαία σ` όλο το Κράτος”.

10. Η Παράγραφος 2 του Άρθρου 37 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“2. Το αργότερο δέκα ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου τα κόμματα, που θέλουν να απαρτίζουν συνασπισμό περισσότερων συνεργαζόμενων κομμάτων, γνωστοποιούν προς τον Πρόεδρο της Βουλής και τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με γραπτή δήλωση των αρχηγών τους ή των επιτροπών που τα διευθύνουν την προσωνυμία και το έμβλημα του συνασπισμού τους, ενιαία σ όλο το Κράτος”.

11. Η παράγραφος 11 του άρθρου 48 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“2. Οι αποφάσεις του νομάρχη της προηγούμενης παραγράφου εκδίδονται το αργότερο δεκαπέντε ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου και κοινοποιούνται αμέσως στον πρόεδρο του αρμόδιου πρωτοδικείου και δια του Υπουργού Εσωτερικών στον `Άρειο Πάγο”.

12. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 51 του π.δ. 152/ 1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Τα λαϊκά μέλη των εφορευτικών επιτροπών μαζί με τα αναπληρωματικά τους κληρώνονται μέσα σε είκοσι ημέρες από την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, από το αρμόδιο δικαστήριο των πρωτοδικών, από τους γραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους και τα παραρτήματά τους εκλογείς του δήμου ή της κοινότητας που ανήκει το εκλογικό τμήμα και που κατοικούν σε αυτόν το δήμο ή την κοινότητα”.

13. Το εδάφιο α` της παραγράφου 6 το άρθρου 61 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“α) Το Υπουργείο Εσωτερικών δεκαπέντε το αργότερο ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, πίνακες των εκλογικών τμημάτων που συστήθηκαν σε όλη την επικράτεια”.

14. Η τελευταία φράση του εδαφίου στ` της παραγράφου 6 του άρθρου 61 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Οι παραπάνω με στοιχεία β` έως στ` ονομαστικοί κατάλογοι αποστέλλονται το αργότερο δεκαπέντε ημέρες μετά την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου”.

15. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 97 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“Κατά την προεκλογική περίοδο βουλευτικών, δημοτικών και κοινοτικών εκλογών, ευρωεκλογών ή δημοψηφίσματος τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια υποχρεούνται να διαθέσουν με απόφασή τους στα πολιτικά κόμματα και στους συνδυασμούς υποψηφίων, για την προεκλογική προβολή τους, όλους τους κοινόχρηστους γενικά χώρους, όπως πλατείες, άλση, δρόμους πεζοδρόμια καθώς και όλους τους δημοτικούς και κοινοτικούς χώρους που διατέθηκαν για πράξεις εμπορικής διαφήμισης σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 5 του ν. 1491 /1984”.

16. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 97 του π.δ. 152/1985 προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

“Η προεκλογική περίοδος για τις βουλευτικές εκλογές αρχίζει κατά την παρ. 3. του Άρθρου 31. Η ίδια περίοδος για το δημοψήφισμα αρχίζει με τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος προκήρυξης, ενώ για τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές αρχίζει τριάντα ημέρες πριν τη διεξαγωγή τους”.

17. Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 119 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής :

“Οι ίδιες προθεσμίες καθώς και εκείνες που αρχίζουν από την ημέρα της προκήρυξης των εκλογών η την κατά το άρθρο 31 παρ. 3 έναρξη της προεκλογικής περιόδου, λήγουν πάντοτε τα μεσάνυχτα της τελευταίας για ενέργεια ημέρας, ανεξάρτητα αν αυτή είναι αργία ή εξαιρέσιμη”.

Άρθρο 6

1. Προκειμένου μόνο για την αναθεώρηση των εκλογικών καταλόγων του 1989 και ειδικά για την οριστικοποίηση των μεταβολών που προβλέπονται στο άρθρο 14 του π.δ.152/1985 “Κωδικοποίηση σ` ενιαίο κείμενο των διατάξεων της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών” (ΦΕΚ 55), δηλαδή των αιτήσεων για μεταγραφή, διόρθωση ή αντικατάσταση στοιχείων εγγραφής εκλογέων, η προθεσμία που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 18 του ίδιου π.δ. 152/1985 για την έκδοση των αποφάσεων των πρωτοδικείων ορίζεται από τη 19η Ιουνίου μέχρι την 31η Ιουλίου 1989.

2. Η προθεσμία που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 19 του ίδιου ανωτέρω π.δ. 152/1985 για την υποβολή στο Υπουργείο Εσωτερικών κυρωθέντων παραρτημάτων εκλογικών καταλόγων, που αφορούν τις μεταβολές της προηγούμενης παραγράφου, ορίζεται μέχρι τη 16η Αυγούστου 1989.

3. Οι εκλογείς της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, οι οποίοι θα παραλάβουν από τα νομαρχιακά γραφεία εκλογικών καταλόγων τα κατατεθέντα εκλογικά βιβλιάρια της υφιστάμενης εγγραφής τους στους εκλογικά βιβλιάρια της υφιστάμενης εγγραφής τους στους εκλογικούς καταλόγους, για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις εκλογές του Ελληνικού και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Ιουνίου 1989, είναι υποχρεωμένοι να τα επιστρέψουν στα ίδια νομαρχιακά γραφεία το αργότερο μέχρι και την 5η Ιουλίου 1989. Η παράλειψη επιστροφής εκλογικού βιβλιαρίου μέσα στην προηγούμενη προθεσμία, η οποία ορίζεται ως αποκλειστική, καθιστά αυτοδικαίως άκυρη την εγγραφή του εκλογέα στην κατά το εδάφιο στ` του άρθρου 16 του π.δ. 152/1985 αντίστοιχη κατάσταση μεταγραφής, διόρθωσης ή αντικατάστασης στοιχείων αυτής. Τα νομαρχιακά γραφεία εκλογικών καταλόγων οφείλουν μέχρι τη 10η Ιουλίου 1989 να παραδώσουν στον πρόεδρο του αρμόδιου πρωτοδικείου τα εκλογικά βιβλιάρια που θα επιστραφούν σ` αυτά, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής.

Άρθρο 7
Υποχρέωση δημοσιότητας εκλογικών δαπανών

1. `Όλοι οι υποψήφιοι βουλευτές, που συμμετέχουν στις γενικές ή αναπληρωματικές βουλευτικές εκλογές, έχουν υποχρέωση να υποβάλουν στον Πρόεδρο της βουλής αναλυτική κατάσταση των εκλογικών τους δαπανών, επισυνάπτοντας όλα τα σχετικά παραστατικά, μέσα σε 15 ημέρες, από την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών. Κάθε υποψήφιος βουλευτής έχει υποχρέωση, να δημοσιεύσει συνοπτική κατάσταση των εκλογικών του δαπανών σε δύο εφημερίδες, που εκδίδονται στην εκλογική του περιφέρεια.

2. Η κανονική σύνταξη της αναλυτικής κατάστασης και η έγκαιρη υποβολή της καθώς και η έγκαιρη δημοσίευση της συνοπτικής κατάστασης διαπιστώνεται από τον πρόεδρο της Βουλής, ύστερα από έλεγχο.

3. Ως εκλογική δαπάνη θεωρείται ενδεικτικά κάθε ποσό που καταβάλλεται από τους υποψηφίους : α) για τη μίσθωση, εξοπλισμό και λειτουργία γραφείων, αιθουσών και εκλογικών κέντρων, β) για την αγορά, έκδοση, κυκλοφορία και διακίνηση εντύπων πολιτικού περιεχομένου, γ) για την καταχώριση και προβολή κάθε πολιτικού μηνύματος από τον τύπο και τα άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δ) για την παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών από επιχειρήσεις διαφημίσεων, τύπου, ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και δημόσιων σχέσεων, καθώς και ε) η αξία των κάθε είδους εντύπων, της χρήσης γραφείων, μεταφορικών μέσων, της χρήσης συσκευών, και μηχανημάτων που προσφέρονται δωρεάν κατά την προεκλογική περίοδο στους υποψήφιους βουλευτές.

4. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων, ο Πρόεδρος της Βουλής, μετά από εισήγηση της διακομματικής επιτροπής της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του ν. 1443/1984, μπορεί να επιβάλει περιορισμό στο ποσό της κρατικής ενίσχυσης που αναλογεί σε ένα χρόνο στο κόμμα που ανήκει ή ανήκουν οι υποψήφιοι βουλευτές.

5. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών μπορεί να ρυθμίζεται κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού.

6. Απαγορεύεται κάθε άμεση ή έμμεση οικονομική ενίσχυση των υποψήφιων βουλευτών από τους φορείς του δημόσιου τομέα καθώς και από κάθε επιχείρηση στην οποία συμμετέχουν φορείς του δημόσιου τομέα και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, ανεξάρτητα από το ποσοστό συμμετοχής του. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων αυτών, εφαρμόζονται οι διατάξεις του εδαφίου β` της παραγράφου 4 του άρθρου 5 του ν. 1443/1984.

Άρθρο 8
Ρυθμίσεις κατά την προεκλογική περίοδο

1. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 97 του π.δ. 152/1985 συμπληρώνεται ως εξής :

“Απαγορεύεται η διάθεση από τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια κοινόχρηστων γενικά χώρων, καθώς και όλων των δημοτικών και κοινοτικών χώρων, που διατέθηκαν για πράξεις εμπορικής διαφήμισης, στους υποψήφιους βουλευτές και στους υποψήφιους των συνδυασμών, αν πρόκειται για δημοτικές και κοινοτικές εκλογές.

Η προεκλογική προβολή των υποψήφιων βουλευτών και των υποψήφιων των συνδυασμών μπορεί να γίνει αποκλειστικά στους χώρους που διατίθενται στα πολιτικά κόμματα ή στους συνδυασμούς υποψηφίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου αυτής”.

2. Η παράγραφος 4 άρθρου 97 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής:

“4. Απαγορεύεται ιδιωτικοί χώροι και χώροι του δημόσιου τομέα, που έχουν διατεθεί για πράξεις εμπορικής διαφήμισης, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 6 π.δ. 1451/1984, να διατίθενται κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για την προβολή των πολιτικών κομμάτων, συνδυασμών, υποψήφιων βουλευτών και μεμονωμένων υποψηφίων”.

3. Η παράγραφος 5 του άρθρου 97 του π.δ. 152/1985 αντικαθίσταται ως εξής :

“5. Απαγορεύεται, κατά την προεκλογική περίοδο η χρήση μεγαφωνικών εγκαταστάσεων από τους υποψήφιους βουλευτές στα εκλογικά κέντρα, τα οποία περιορίζονται μέχρι δύο για κάθε υποψήφιο στην εκλογική του περιφέρεια, στα γραφεία ή στα οχήματα που χρησιμοποιούν για την προεκλογική τους προβολή.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται οι ώρες λειτουργίας και ο βαθμός της έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων, των γραφείων και των οχημάτων των κομμάτων και των συνδυασμών κατά την προεκλογική περίοδο, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Στις ώρες της κοινής ησυχίας απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων. Επίσης απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων εφ` όσον γειτνιάζουν με νοσηλευτικά ιδρύματα και σχολεία”.

4. Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους βουλευτές και στους συνδυασμούς υποψηφίων για τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές η ανάρτηση πανό, αεροπανό, η χρήση φέϊγ-βολάν και κάθε μορφής μέσων προβολής που ρυπαίνουν το περιβάλλον, όπως πλαστικά αυτοκόλλητα, χρωστικές ουσίες, η αναγραφή συνθημάτων σε όλους τους χώρους που καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 1491 / 1984. Οι παραβάτες των διατάξεων της παραγράφου αυτής τιμωρούνται με τις ποινές που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 1491/1984.

5. Απαγορεύεται κατά την προεκλογική περίοδο στους υποψήφιους βουλευτές και στους υποψηφίους των συνδυασμών για τις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές η ανάρτηση, επικόλληση και εν γένει χρήση αφισών και φωτογραφιών για την προσωπική τους προβολή. Η ανάρτηση, επικόλληση και εν γένει χρήση αφισών επιτρέπεται μόνο στα πολιτικά κόμματα ή στους συνδυασμούς υποψηφίων, με την επιφύλαξη των διατάξεων των προηγούμενων παραγράφων.

6. Με απόφαση του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου (άρθρο 9 του ν. 1730/ 1987. ΦΕΚ 145), που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται οι όροι σύμφωνα με τους οποίους γίνεται ο προεκλογικός διάλογος και προβάλλονται οι υποψήφιοι βουλευτές από την Ελληνική Ραδιοφωνία – Τηλεόραση (ΕΡΤ Α.Ε.) και τους τοπικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς που λειτουργούν νόμιμα.

Η απόφαση αυτή εκδίδεται μετά από γνώμη των τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών, ή των συλλογικών φορέων τους, οι οποίοι καλούνται να τη διατυπώσουν μέσα σε αποκλειστική προθεσμία οκτώ (8) ημερών μετά τη δημοσίευση της σχετικής πρόσκλησης του προέδρου του Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου σε δύο ημερήσιες εφημερίδες των Αθηνών.

7. Οι παραβάτες των ρυθμίσεων της προηγούμενης παραγράφου τιμωρούνται με τις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της παραγράφου 9β του άρθρου 16 του π.δ.25/1988.

8. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου και εκπρόσωποι των κομμάτων ή συνασπισμού κομμάτων, τα οποία έχουν πλήρεις συνδυασμούς υποψηφίων στα τρία τέταρτα (3/4) των εκλογικών περιφερειών της χώρας.

Άρθρο 9
Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού των Εσωτερικών, επιτρέπεται η κωδικοποίηση σε ενιαίο κείμενο όλων των διατάξεων που ισχύουν της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών, όπως τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν με τον παρόντα νόμο. Κατά την κωδικοποίηση αυτήν, είναι δυνατή η μεταβολή της σειράς και της αρίθμησης των κεφαλαίων, άρθρων, παραγράφων και εδαφίων και η εναρμόνιση των διατάξεων μεταξύ τους, με τις αναγκαίες φραστικές τυπικές προσαρμογές.

Άρθρο 10
Ο περιορισμός του άρθρου 13 παρ. 4 εδ. β` του ν. 813/1978, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 του ν. 1229/1982, δεν ισχύει από την ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών ή την έναρξη της προεκλογικής περιόδου και μέχρι την μεθεπομένη της διεξαγωγής τους, εφ` όσον το μίσθιο παραχωρείται σε υποψήφιο βουλευτή της περιφέρειας, όπου βρίσκεται το μίσθιο, για τις εκλογικές του ανάγκες χωρίς αντάλλαγμα. Το τελευταίο αυτό βεβαιώνεται με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και του υποψήφιου βουλευτή προς το Υπουργείο Εσωτερικών και την αρμόδια οικονομική εφορία του ιδιοκτήτη. Κατά το διάστημα αυτό αναστέλλεται η εξάμηνη προθεσμία προς ιδιόχρηση που προβλέπεται από το εδ. α` του ίδιου άρθρου.

Άρθρο 11

1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 39 του π.δ. 76/1985(ΦΕΚ 27) αντικαθίσταται ως εξής:

“1. Δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι οι δικαστικοί λειτουργοί και όσοι υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας. Επίσης, δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι δήμαρχοι ή πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι οι υπάλληλοι των Ο.Τ.Α στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης όπου υπηρετούν”.

2. Οι διατάξεις του άρθρου 266 του π.δ. π.δ. 76/1985, όπως ισχύουν σήμερα, εφαρμόζονται και όταν πρόκειται για υπαλλήλους του κράτους ή των Ο.Τ.Α., που εκλέγονται ως δήμαρχοι ή πρόεδροι κοινοτήτων ή ορίζονται ως αντιδήμαρχοι.

Άρθρο 12
Στο δημοτικό και κοινοτικό κώδικα (π.δ.76/1985 ΦΕΚ Α` 27) η παρ. 6 του άρθρου 47 του κώδικα παίρνει αριθμό 4, η δε 4 παίρνει αριθμό 6.

Άρθρο 13
Σημ.: όπως το άρθρο 14 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ διά του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 1900/1990 (Α 125).

Άρθρο 14
Σημ.: όπως το άρθρο 14 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ διά του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 1900/1990 (Α 125).

Άρθρο 15
Σημ.: όπως το άρθρο 14 ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ διά του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 1900/1990 (Α 125).

Άρθρο 16
Επιτρέπεται η κωδικοποίηση των διατάξεων των άρθρων 11 έως και 15 του παρόντος με τα κατά τις διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 1832/1989 προβλεπόμενο να εκδοθεί προεδρικό διάταγμα.

Άρθρο 17
Η ισχύς των διατάξεων του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 25 Απριλίου 1989

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΝΤ.ΣΑΡΤΖΕΤΑΚΗΣ

Οι Υπουργοί