Νόμος 1786 ΦΕΚ Α΄125/8.6.1988

Κύρωση προσθέτου Πρωτοκόλλου Ι στις Συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 που αναφέρονται στην προστασία των θυμάτων ενόπλων συγκρούσεων.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Άρθρο πρώτο
Κυρώνεται και έχει την ισχύ που ορίζει το άρθρο 28 παρ. 1 του Συντάγματος το πρόσθετο Πρωτόκολλο Ι στις Συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949, που υπογράφηκε στη Γενεύη στις 8 Ιουνίου 1977 και του οποίου το κείμενο σε πρωτότυπο στην αγγλική γλώσσα και σε μετάφραση στην ελληνική έχει ως εξής:

Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο των Συμβάσεων της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 που αναφέρεται στην προστασία των θυμάτων των διεθνών ενόπλων συγκρούσεων.

(ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ Ι)

ΠΡΟΟΙΜΙΟ

Τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη.

Διακηρύσσοντας την ειλικρινή επιθυμία τους για την κατίσχυση της ειρήνης μεταξύ των λαών,

Υπενθυμίζοντας ότι κάθε Κράτος έχει την υποχρέωση, συμμορφούμενο προς το Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, να απέχει στις διεθνείς του σχέσεις της απειλής ή χρήσης βίας κατά της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε Κράτους ή καθ` οιονδήποτε άλλον τρόπο ασυμβίβαστο προς τους σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών,

Θεωρώντας αναγκαίο παρά ταύτα να επιβεβαιώνουν και να προάγουν τις διατάξεις που αφορούν την προστασία των θυμάτων των ενόπλων συγκρούσεων και να λαμβάνουν συμπληρωματικά μέτρα αποσκοπούντα στην ενίσχυση της εφαρμογής τους,

Εκφράζοντας την πεποίθησή τους ότι τίποτα στο παρόν Πρωτόκολλο ή στις Συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 δε δύναται να ερμηνευθεί ότι νομιμοποιεί ή εξουσιοδοτεί οποιαδήποτε επιθετική πράξη ή οποιαδήποτε άλλη χρήση βίας ασυμβίβαστη προς το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών,

Επιβεβαιώνοντας παραπέρα ότι οι διατάξεις των Συμβάσεων της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 και του παρόντος Πρωτοκόλλου πρέπει να εφαρμόζονται πλήρως σε κάθε περίπτωση επί όλων των ατόμων που προστατεύονται από τα παραπάνω όργανα, χωρίς καμία απολύτως διάκριση που να εδράζεται στη φύση ή την προέλευση της ένοπλης σύγκρουσης ή στους σκοπούς που υιοθετούνται ή αποδίδονται στα εμπόλεμα Μέρη,

Αποφάσισαν τα ακόλουθα:

ΜΕΡΟΣ Ι

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1

Γενικές αρχές και πεδίο εφαρμογής

1. Τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να σέβονται ή να διασφαλίζουν το σεβασμό στο παρόν Πρωτόκολλο σε όλες τις περιπτώσεις.

2. Αναφορικά με τις περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από τον παρόν Πρωτόκολλο ή από άλλες διεθνείς συμφωνίες, οι άμαχοι και οι εμπόλεμοι παραμένουν υπό την προστασία και την εξουσία των αρχών του διεθνούς δικαίου που αρύονται την ισχύ τους από τα καθιερωμένα έθιμα, τις αρχές της ανθρωπότητας και τις επιταγές της κοινής συνείδησης.

3. Το παρόν Πρωτόκολλο, συμπληρωματικό των Συμβάσεων της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 για την προστασία των θυμάτων πολέμου, θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 2 και οι οποίες είναι κοινές στις παραπάνω Συμβάσεις.

4. Οι περιπτώσεις που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο περιλαμβάνουν ενόπλους συγκρούσεις κατά τις οποίες οι λαοί μάχονται κατά της αποικιοκρατικής κυριαρχίας και της ξένης κατοχής και κατά των φυλετικών καθεστώτων, ασκώντας το δικαίωμά τους για αυτοδιάθεση, όπως αυτό διαλαμβάνεται στο Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στη διακήρυξη των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου που αφορά τις Φιλικές Σχέσεις και τη συνεργασία μεταξύ των Κρατών σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος Πρωτοκόλλου: (α) ο όρος “Πρώτη Σύμβαση”, “Δεύτερη Σύμβαση”, “Τρίτη Σύμβαση” και “Τέταρτη Σύμβαση” υποδηλοί αντίστοιχα τη Σύμβαση της Γενεύης για τη βελτίωση της τύχης των τραυματιών και ασθενών των εν εκστρατεία στρατευμάτων της 12ης Αυγούστου 1949, τη Σύμβαση της Γενεύης για τη βελτίωση της τύχης των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών των κατά θάλασσα ενόπλων δυνάμεων της 12ης Αυγούστου 1949, τη Σύμβαση της Γενεύης που αναφέρεται στη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου της 12ης Αυγούστου 1949, ως και τη Σύμβαση της 12ης Αυγούστου 1949 που αναφέρεται στην προστασία του αμάχου πληθυσμού εν καιρώ πολέμου:

Ο όρος “οι Συμβάσεις”, υποδηλοί τις τέσσερις Συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου που αναφέρονται στην προστασία των θυμάτων του πολέμου”

(β) ο όρος “Κανόνες του Διεθνούς Δικαίου” που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση, υποδηλοί τους κανόνες που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση όπως αυτοί διαλαμβάνονται στις διεθνείς συμφωνίες που έχουν συνομολογήσει τα Εμπόλεμα Μέρη, καθώς και τις γενικά παραδεδεγμένες αρχές και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση

(γ) ο όρος “Προστάτιδα Δύναμη” υποδηλοί το ουδέτερο ή άλλο Κράτος που δε συμμετέχει στις εχθροπραξίες και το οποίο έχει ορισθεί από το εμπόλεμο Μέρος και έχει γίνει αποδεκτό από το αντίπαλο Μέρος ως τοιαύτη δύναμη και το οποίο έχει συμφωνήσει να επιτελεί τα καθήκοντα που ανατίθενται σε μία Προστάτιδα Δύναμη υπό τους όρους των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου

(δ) ο όρος “υποκατάστατος” υποδηλοί την Οργάνωση που ενεργεί για λογαριασμό της Προστάτιδας Δύναμης σύμφωνα με το άρθρο 5.

Άρθρο 3

Έναρξη και λήξη εφαρμογής

Με την επιφύλαξη των διατάξεων που εφαρμόζονται κατά πάντα χρόνο:

(α) οι Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο θα εφαρμόζονται από την έναρξη της κάθε περίπτωσης που αναφέρεται στο Άρθρο 1 του παρόντος Πρωτοκόλλου

(β) η εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου παύει, στο έδαφος των εμπολέμων, κατά το γενικό τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων και στην περίπτωση των κατεχομένων εδαφών, κατά τον τερματισμό της κατοχής, με εξαίρεση, σε κάθε περίπτωση, εκείνα τα πρόσωπα των οποίων η τελική απελευθέρωση, η παλιννόστηση ή η επανεγκατάστασή τους θα πραγματοποιηθεί αργότερα. Τα πρόσωπα αυτά θα συνεχίζουν να απολαμβάνουν των σχετικών διατάξεων των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου μέχρι την τελική απελευθέρωση, παλιννόστηση ή επανεγκατάστασή τους.

Άρθρο 4

Νομικό καθεστώς των εμπολέμων

Η εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου, καθώς και η σύναψη των συμφωνιών που προβλέπονται σ` αυτά, δε θα επηρεάζουν το νομικό καθεστώς των εμπολέμων. Ούτε η κατοχή εδάφους ούτε η εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου θα επηρεάζουν το νομικό καθεστώς του υπό κρίση εδάφους.

Άρθρο 5

Διορισμός των Προστάτιδων Δυνάμεων και των υποκατάστατών τους

1. Αποτελεί καθήκον των συμμετεχόντων στις εχθροπραξίες να διασφαλίζουν από την έναρξη της σύγκρουσης την εποπτεία και την εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου με την εφαρμογή του συστήματος των Προστάτιδων Δυνάμεων, περιλαμβανομένων μεταξύ άλλων του καθορισμού και της αποδοχής αυτών των Δυνάμεων σύμφωνα με τις ακόλουθες παραγράφους. Καθήκον των Προστάτιδων Δυνάμεων θα είναι να διαφυλάττουν τα συμφέροντα των εμπολέμων Μερών.

2. Κάθε εμπόλεμο Μέρος θα προσδιορίζει, χωρίς καθυστέρηση, από την έναρξη της περιπτώσεως που αναφέρεται στο άρθρο 1, την Προστάτιδα Δύναμη προς το σκοπό της εφαρμογής των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου. Ομοίως, για τον ίδιο σκοπό και χωρίς καθυστέρηση, θα επιτρέπει τις δραστηριότητες της Προστάτιδας Δυνάμεως η οποία έχει γίνει αποδεκτή από αυτό ως τοιαύτη μετά τον καθορισμό της από το αντίπαλο Μέρος.

3. Εάν η Προστάτιδα Δύναμη δεν έχει καθορισθεί ή δεν έχει γίνει αποδεκτή με την έναρξη της περιπτώσεως που αναφέρεται στο άρθρο 1, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, με την επιφύλαξη του δικαιώματος οποιασδήποτε άλλης αμερόληπτης ανθρωπιστικής Οργάνωσης να πράξει το ίδιο, θα προσφέρει τις καλές της υπηρεσίες στα εμπόλεμα Μέρη προς το σκοπό του καθορισμού, χωρίς καθυστέρηση, της Προστάτιδος Δυνάμεως που να απολαμβάνει της συναίνεσης των εμπολέμων Μερών. Προς το σκοπό αυτό, δύναται, μεταξύ άλλων, να ζητήσει από κάθε Μέρος να της εγχειρίσει κατάλογο πέντε τουλάχιστον Κρατών τα οποία το Μέρος θεωρεί ως αποδεκτά να ενεργήσουν ως Προστάτιδα Δύναμη για λογαριασμό του αναφορικά με το αντίπαλο Μέρος. Δύναται επίσης να ζητήσει από κάθε αντίπαλο Μέρος να της παραδώσει κατάλογο τουλάχιστον πέντε Κρατών αποδεκτών απ` αυτό ως Προστάτιδα Δύναμη του άλλου Μέρους. Οι κατάλογοι αυτοί θα γνωστοποιούνται στην Επιτροπή εντός δύο εβδομάδων μετά τη λήψη του αιτήματος. Η Επιτροπή θα συγκρίνει τους καταλόγους και θα επιζητεί τη συναίνεση του προτεινόμενου σ` αυτούς Κράτους.

4. Εάν, παρά τα ανωτέρω, δεν υπάρχει Προστάτιδα Δύναμη, τα εμπόλεμα Μέρη θα αποδέχονται, χωρίς καθυστέρηση, προσφορά που θα τους γίνεται από τη Διεθνή Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού ή από οποιαδήποτε άλλη Οργάνωση η οποία παρέχει τα εχέγγυα αμεροληψίας και ικανότητας να ενεργήσουν ως αναπληρώτριες (των Προστάτιδων Δυνάμεων) μετά τις διεθνείς διαβουλεύσεις με τα παραπάνω Μέρη και λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα αυτών των διαβουλεύσεων. Τα καθήκοντα των αναπληρωτών υπόκεινται στην έγκριση των εμπολέμων Μερών. Θα καταβάλλεται κάθε προσπάθεια των εμπολέμων Μερών για διευκόλυνση των δραστηριοτήτων της αναπληρώτριας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της υπό τους όρους των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

5. Σύμφωνα με το άρθρο 4, ο καθορισμός και η αποδοχή των Προστάτιδων Δυνάμεων προς το σκοπό της εφαρμογής των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου δε θα θίγει το νομικό καθεστώς των Εμπολέμων ή οποιουδήποτε εδάφους, περιλαμβανομένου του κατεχομένου εδάφους.

6. Η διατήρηση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των εμπολέμων Μερών ή η ανάθεση της προστασίας των συμφερόντων του Μέρους ή εκείνων των υπηκόων του σε ένα τρίτο Κράτος σύμφωνα με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που αναφέρονται στις διπλωματικές σχέσεις δεν αποτελεί εμπόδιο για τον καθορισμό των Προστάτιδων Δυνάμεων προς τον σκοπό της εφαρμογής των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

7. Οποιαδήποτε συνακόλουθη μνεία στο παρόν Πρωτόκολλο αναφορικά με Προστάτιδα Δύναμη περιλαμβάνει επίσης και την αναπληρώτρια αυτής.

Άρθρο 6

Ειδικευμένα πρόσωπα

1. Τα υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη θα προσπαθούν επίσης εν καιρώ ειρήνης με τη συνδρομή των Εθνικών Εταιρειών Ερυθρού Σταυρού (Ερυθρά Ημισέληνος, Ερυθρός Λέων και `Ήλιος), να εκπαιδεύουν ειδικευμένο προσωπικό με σκοπό την διευκόλυνση της εφαρμογής των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και συγκεκριμένα των δραστηριοτήτων των Προστάτιδων Δυνάμεων.

2. Η πρόσληψη και εκπαίδευση του προσωπικού αυτού ανάγεται στην εσωτερική δικαιοδοσία.

3. Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού θα θέτει στη διάθεση των Υψηλών Συμβαλλομένων Μερών καταλόγους των εκπαιδευμένων προσώπων τους οποίους τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη δυνατόν να έχουν συντάξει και διαβιβάσει σ` αυτούς προς το σκοπό αυτόν.

4. Οι όροι που διέπουν την πρόσληψη του προσωπικού αυτού εκτός του εθνικού εδάφους θα υπόκεινται, σε κάθε περίπτωση, σε ειδικές συμφωνίες μεταξύ των ενδιαφερομένων Μερών.

Άρθρο 7

Σύνοδοι

Ο θεματοφύλακας του παρόντος Πρωτοκόλλου θα συγκαλεί Σύνοδο των Υψηλών Συμβαλλομένων Μερών μετά από αίτηση του ενός ή περισσοτέρων των παραπάνω Μερών και με την έγκριση της πλειοψηφίας αυτών των μερών προς το σκοπό της εξέτασης των γενικών προβλημάτων που αφορούν την εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

ΜΕΡΟΣ ΙΙ

Τραυματίες, ασθενείς και ναυαγοί

ΤΜΗΜΑ Ι

Γενική προστασία

Άρθρο 8

Ορολογία

Για τους σκοπούς του παρόντος Πρωτοκόλλου:

(α) “τραυματίες” και “ασθενείς” σημαίνει πρόσωπα μάχιμα ή μη μάχιμα, τα οποία, λόγω τραύματος, ασθένειας ή άλλης σωματικής ή διανοητικής διαταραχής ή αναπηρίας, χρήζουν ιατρικής βοήθειας ή περίθαλψης και τα οποία απέχουν από κάθε εχθροπραξία. Οι όροι αυτοί επίσης καλύπτουν περιπτώσεις εγκυμοσύνης, νεογέννητα και άλλα πρόσωπα που μπορεί να χρειάζονται άμεση ιατρική βοήθεια ή περίθαλψη, όπως υπερήλικες και μέλλουσες μητέρες και τα οποία απέχουν από κάθε εχθροπραξία

(β) “ναυαγοί” σημαίνει πρόσωπα, μάχιμα ή μη-μάχιμα, τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα ή σε άλλα ύδατα σαν αποτέλεσμα ατυχήματος που συνέβη σ` αυτούς ή στο σκάφος ή στο αεροσκάφος που τα μετέφερε και τα οποία απέχουν από οποιαδήποτε εχθροπραξία. Τα πρόσωπα αυτά, εφ` όσον συνεχίζουν να απέχουν από κάθε εχθροπραξία, συνεχίζουν να θεωρούνται ναυαγοί κατά τη διάρκεια της διάσωσής τους μέχρις ότου αποκτήσουν άλλο καθεστώς κάτω από τις Συμβάσεις του παρόντος Πρωτοκόλλου

(γ) “υγειονομικό προσωπικό” σημαίνει πρόσωπα στα οποία έχουν ανατεθεί καθήκοντα από εμπόλεμο Μέρος αποκλειστικά ως προς τους σκοπούς που απαριθμούνται στην υποπαράγραφο (ε) ή ως προς τη διοίκηση υγειονομικών μεταφορών. Αυτά τα καθήκοντα δύναται να είναι ή μόνιμα ή προσωρινά. Ο όρος περιλαμβάνει:

(ι) υγειονομικό προσωπικό εμπολέμου Μέρους, μάχιμο ή μη-μάχιμο, συμπεριλαμβανομένου και αυτών που περιγράφονται στην Πρώτη και Δεύτερη Σύμβαση και αυτών που έχουν αναλάβει καθήκοντα σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας

(ιι) υγειονομικό προσωπικό Εταιρειών Εθνικού Ερυθρού Σταυρού (Ερυθράς Ημισελήνου, Ερυθρού Λέοντος και `Ήλιου) και άλλων εθνικών εθελοντικών εταιρειών βοηθείας δεόντως αναγνωρισμένων και εξουσιοδοτημένων από ένα εμπόλεμο Μέρος

(ιιι) υγειονομικό προσωπικό υγειονομικών μονάδων ή υγειονομικών μεταφορών όπως περιγράφονται στο Άρθρο 9, παράγραφος 2

(δ) “θρησκευτικό προσωπικό” σημαίνει μάχιμα ή μη μάχιμα πρόσωπα, όπως ιερείς, τα οποία είναι αποκλειστικά απασχολημένα στο θρησκευτικό τους έργο και αποσπασμένα:

(ι) στις ένοπλες δυνάμεις ενός εμπολέμου Μέρους

(ιι) σε υγειονομικές μονάδες ή υγειονομικές μεταφορές που περιγράφονται στα άρθρα 9, παράγραφος 2 ή

(ιιι) σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας ενός εμπολέμου Μέρους.

Η απόσπαση θρησκευτικού προσωπικού μπορεί να είναι ή μόνιμη ή προσωρινή και οι σχετικές διατάξεις που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (κ) ισχύουν και γι` αυτούς

(ε) “υγειονομικές μονάδες” σημαίνει εγκαταστάσεις και άλλες μονάδες, μάχιμες ή μη-μάχιμες, οργανωμένες για υγειονομικούς σκοπούς, δηλ. την έρευνα, περισυλλογή, μεταφορά, διάγνωση ή θεραπεία – περιλαμβανομένων πρώτων βοηθειών και θεραπείας – των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών, ή για την πρόληψη ασθενειών. Ο όρος περιλαμβάνει, π.χ., νοσοκομεία και άλλες παρόμοιες μονάδες, κέντρα μεταγγίσεως αίματος, Κέντρα και ινστιτούτα προληπτικής ιατρικής, υγειονομικές αποθήκες και τα υγειονομικά και φαρμακευτικά αποθέματα αυτών των μονάδων. Οι ιατρικές μονάδες μπορεί να είναι σταθερές ή κινητές, μόνιμες ή προσωρινές

(στ) “υγειονομικές μεταφορές” σημαίνει μεταφορές δια ξηράς, ύδατος ή αέρος τραυματιών, ασθενών, ναυαγών, υγειονομικού προσωπικού, θρησκευτικού προσωπικού, υγειονομικού εξοπλισμού ή υγειονομικών εφοδίων που προστατεύονται από τις Συμβάσεις και το Πρωτόκολλο

(ζ) “υγειονομικά μεταφορικά μέσα” σημαίνει οποιαδήποτε μέσα μεταφορών, στρατιωτικά ή πολιτικά, μόνιμα ή προσωρινά, με αποκλειστική αποστολή τις υγειονομικές μεταφορές και υπό τον έλεγχο αρμόδιας αρχής ενός εμπολέμου Μέρους

(η) “υγειονομικά οχήματα” σημαίνει οποιαδήποτε μεταφορικά μέσα δια ξηράς

(θ) “υγειονομικά πλοία και σκάφη” σημαίνει οποιαδήποτε μεταφορικά μέσα δι` ύδατος

(ι) “υγειονομικά αεροσκάφη” σημαίνει οποιαδήποτε μεταφορικά μέσα δι` αέρος (κ) “μόνιμο υγειονομικό προσωπικό”, “μόνιμες υγειονομικές μονάδες” και “μόνιμες υγειονομικές μεταφορές” σημαίνουν αποκλειστική αποστολή σε υγειονομικούς σκοπούς για απροσδιόριστο διάστημα. “Προσωρινό υγειονομικό προσωπικό”, “προσωρινές υγειονομικές μονάδες” και “προσωρινές υγειονομικές μεταφορές” σημαίνουν αποκλειστική απασχόληση με υγειονομικούς σκοπούς για περιορισμένα διαστήματα κατά τη διάρκεια του συνόλου αυτών των διαστημάτων. Εκτός εάν άλλος ορίζεται, οι όροι “υγειονομικό προσωπικό”, “υγειονομικές μονάδες” και “υγειονομικές μεταφορές” καλύπτουν και τις μόνιμες και τις προσωρινές κατηγορίες

(λ) “διακριτικό έμβλημα” σημαίνει το διακριτικό έμβλημα του ερυθρού σταυρού, της ερυθράς ημισελήνου ή του ερυθρού λέοντος και ήλιου επί λευκής επιφανείας όταν χρησιμοποιείται για την προστασία υγειονομικών μονάδων και μεταφορών, ή υγειονομικού και θρησκευτικού προσωπικού, εξοπλισμού ή εφοδίων

(μ) “διακριτικό σήμα” σημαίνει οποιοδήποτε σήμα ή μήνυμα που ορίζεται για την αναγνώριση αποκλειστικά υγειονομικών μονάδων ή μεταφορών στο Κεφάλαιο ΙΙΙ του Παραρτήματος Ι του παρόντος πρωτοκόλλου.

Άρθρο 9

Πεδίο εφαρμογής

1. Το παρόν Μέρος, οι διατάξεις του οποίου σκοπόν έχουν να βελτιώσουν την τύχη των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών, ισχύει για όλους αυτούς που πλήττονται από περίπτωση αναφερομένη στο άρθρο 1, χωρίς οποιαδήποτε δυσμενή διάκριση βασισμένη στη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία ή την πίστη, τις πολιτικές ή άλλες “δοξασίες”, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, τον πλούτο, τη γέννηση ή άλλη κοινωνική θέση, ή πάνω σε οποιαδήποτε άλλα παρόμοια κριτήρια.

2. Οι σχετικές διατάξεις των `Άρθρων 27 και 32 της Πρώτης Σύμβασης ισχύει για τις μόνιμες υγειονομικές μονάδες και μεταφορές (εκτός νοσοκομειακών πλοίων για τα οποία ισχύει το Άρθρο 25 της Δεύτερης Σύμβασης) και το προσωπικό τους που παρέχεται σε εμπόλεμο Μέρος για ανθρωπιστικούς λόγους:

(α) από ουδέτερο ή άλλο Κράτος που δεν είναι εμπόλεμο Μέρος,

(β) από αναγνωρισμένη και εξουσιοδοτημένη εταιρεία βοηθείας ενός τέτοιου Κράτους,

(γ) από αμερόληπτο διεθνή ανθρωπιστικό οργανισμό.

Άρθρο 10

Προστασία και περίθαλψη

1.`Ολοι οι τραυματίες, ασθενείς και ναυαγοί, σε οποιοδήποτε Μέρος και αν ανήκουν τυγχάνουν σεβασμού και προστασίας.

2. Σε όλες τις περιστάσεις τυγχάνουν ανθρωπιστικής μεταχειρίσεως και λαμβάνουν, στον πληρέστερο δυνατό βαθμό και με τη μικρότερη δυνατή καθυστέρηση, την υγειονομική περίθαλψη και φροντίδα που απαιτεί η κατάστασή τους. Δε γίνεται διάκριση μεταξύ αυτών που να εδράζεται σε οποιουσδήποτε λόγους εκτός των υγειονομικών.

Άρθρο 11

Προστασία προσώπων

1. Η σωματική και διανοητική υγεία και ακεραιότητα των προσώπων που είναι υπό την εξουσία του αντίπαλου Μέρους ή που είναι υπό περιορισμό, κράτηση ή που άλλως έχουν στερηθεί της ελευθερίας τους σαν αποτέλεσμα περιπτώσεως αναφερομένης στο άρθρο 1 δεν πρέπει να τίθενται σε κίνδυνο από οποιαδήποτε αδικαιολόγητη πράξη ή παράλειψη. Επομένως, απαγορεύεται η υποβολή των προσώπων που περιγράφονται στο παρόν Άρθρο σε οιαδήποτε ιατρική διαδικασία η οποία δεν ενδείκνυται από την κατάσταση υγείας του εν λόγω προσώπου και η οποία δε συνάδει με τα γενικά αποδεδειγμένα ιατρικά πρότυπα τα οποία θα ίσχυαν κάτω από παρόμοιες ιατρικές περιστάσεις για πρόσωπα που είναι υπήκοοι του Μέρους που διεξάγει τη διαδικασία και τα οποία κατά κανένα τρόπο δεν έχουν στερηθεί της ελευθερίας τους.

2. Ειδικότερα απαγορεύεται να εκτελούνται επί αυτών των προσώπων, ακόμα και με τη συγκατάθεσή τους:

(α) σωματικοί ακρωτηριασμοί,

(β) ιατρικά και επιστημονικά πειράματα,

(γ) αφαίρεση ιστού ή οργάνων για μεταμόσχευση, εκτός εάν αυτές οι πράξεις δικαιολογούνται, σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στην παράγραφο 1.

3. Εξαιρέσεις της απαγορεύσεως στην παράγραφο 2 (γ) μπορούν να γίνουν μόνο στην περίπτωση αιμοδοσιών για μετάγγιση ή δωρεών δέρματος για μόσχευμα, εφ` όσον δίδονται εθελοντικά και χωρίς οποιονδήποτε καταναγκασμό ή παρότρυνση, και σε μια τέτοια περίπτωση μόνο για θεραπευτικούς σκοπούς, κάτω από συνθήκες σύμφωνες με γενικά αποδεδειγμένα ιατρικά πρότυπα και ελέγχους που προορίζονται για την ωφέλεια και του δότου και του λήπτου.

4. Οποιαδήποτε εσκεμμένη πράξη ή παράλειψη η οποία θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη σωματική ή διανοητική υγεία ή ακεραιότητα οποιουδήποτε προσώπου που είναι υπό την εξουσία ενός Μέρους, πλην αυτού από το οποίο εξαρτάται και το οποίον ή παραβιάζει οποιεσδήποτε από τις απαγορεύσεις στις παραγράφους 1 και 2 ή δε συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις της παραγράφου 3 αποτελεί σοβαροτάτη παραβίαση του παρόντος Πρωτοκόλλου.

5. Τα πρόσωπα που περιγράφονται στην παράγραφο 1 έχουν το δικαίωμα να αρνηθούν οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση. Σε περίπτωση άρνησης, το υγειονομικό προσωπικό πρέπει να προσπαθήσει να πάρει γραπτή δήλωση αυτής υπογεγραμμένη ή εγκεκριμένη από τον ασθενή.

6. Κάθε εμπόλεμο Μέρος τηρεί ιατρικό μητρώο για κάθε δωρεά αίματος για μετάγγιση ή δέρματος για μόσχευμα από πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 αν αυτή η δωρεά έγινε με την ευθύνη του Μέρους αυτού. Επιπρόσθετα, κάθε εμπόλεμο Μέρος προσπαθεί να τηρεί μητρώο όλων των ιατρικών διαδικασιών που αναλαμβάνονται αναφορικά με οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίον ευρίσκεται υπό περιορισμό, κράτηση ή έχει καθ` οιονδήποτε τρόπο στερηθεί της ελευθερίας του σαν αποτέλεσμα περιπτώσεως αναφερομένης στο Άρθρο 1. Τα μητρώα αυτά είναι πάντοτε διαθέσιμα προς επιθεώρηση από την Προστάτιδα Δύναμη.

Άρθρο 12

Προστασία υγειονομικών μονάδων

1. Οι υγειονομικές μονάδες τυγχάνουν σεβασμού και προστασίας κατά πάντα χρόνο και δεν είναι αντικείμενο επιθέσεως.

2. Η παράγραφος 1 ισχύει για τις μη-μάχιμες υγειονομικές μονάδες εφ` όσον:

(α) ανήκουν σε ένα από τα εμπόλεμα Μέρη

(β) είναι αναγνωρισμένες και εξουσιοδοτημένες από την αρμόδια αρχή ενός των εμπολέμων Μερών ή

(γ) είναι εξουσιοδοτημένες σύμφωνα με το άρθρο 9, παράγραφος 2 του παρόντος Πρωτοκόλλου ή το άρθρο 27 της Πρώτης Σύμβασης.

3. Τα εμπόλεμα Μέρη προσκαλούνται να γνωστοποιούν το ένα προς το άλλο την τοποθεσία των σταθερών υγειονομικών τους μονάδων. Η απουσία μιας τέτοιας γνωστοποίησης δεν απαλλάσσει οποιοδήποτε από τα Μέρη από την υποχρέωση να συμμορφώνονται με τις διατάξεις της παραγράφου 1.

4. Σε καμιά περίσταση δεν πρέπει οι υγειονομικές μονάδες να χρησιμοποιούνται σε μια προσπάθεια προστασίας στρατιωτικών στόχων από επίθεση. Οποτεδήποτε είναι δυνατόν, τα εμπόλεμα Μέρη φροντίζουν ώστε οι υγειονομικές μονάδες να είναι έτσι εγκατεστημένες ώστε επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων να μη θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.

Άρθρο 13

Διακοπή προστασίας των μη – μαχίμων υγειονομικών μονάδων

1. Η προστασία την οποία δικαιούνται μη μάχιμες υγειονομικές μονάδες δεν παύει εάν χρησιμοποιούνται προς διάπραξη, εκτός της ανθρωπιστικής τους λειτουργίας, ενεργειών επιβλαβών στον εχθρό. Η προστασία πάντως μπορεί να παύσει μόνο αφού έχει γίνει ειδοποίηση με καθορισμό, οποτεδήποτε είναι αναγκαίο, μιας λογικής προθεσμίας και αφού μια τέτοια ειδοποίηση δεν έχει ληφθεί υπόψη.

2. Τα παρακάτω δε θεωρούνται ως ενέργειες επιβλαβείς στον εχθρό:

(α) όταν το προσωπικό της μονάδας είναι εφοδιασμένο με ελαφρά ατομικά όπλα για αυτοπροστασία ή προστασία των τραυματιών και ασθενών υπό την ευθύνη τους (β) όταν η μονάδα φρουρείται από απόσπασμα ή από φρουρούς ή από συνοδεία

(γ) όταν ελαφρά όπλα και πολεμοφόδια παρμένα από τους τραυματίες και τους ασθενείς αλλά που ακόμα δεν έχουν παραδοθεί στην αρμόδια υπηρεσία βρίσκονται στις μονάδες,

(δ) όταν μέλη των ενόπλων δυνάμεων ή άλλοι μάχιμοι βρίσκονται στη μονάδα για υγειονομικούς λόγους.

Άρθρο 14

Περιορισμοί στην επίταξη μη-μάχιμων υγειονομικών μονάδων

1. Η Δύναμη Κατοχής έχει την υποχρέωση να εξασφαλίζει τη συνέχιση της εκπληρώσεως των υγειονομικών αναγκών του μη μάχιμου πληθυσμού σε κατεχόμενο έδαφος.

2. Η Δύναμη Κατοχής δεν πρέπει ως εκ τούτου να επιτάσσει μη μάχιμες υγειονομικές μονάδες, τον εξοπλισμό τους, το υλικό τους ή τις υπηρεσίες του προσωπικού τους εφ` όσον τα ανωτέρω είναι αναγκαία για την παροχή επαρκών υγειονομικών υπηρεσιών προς το μη μάχιμο πληθυσμό και για τη συνεχή ιατρική περίθαλψη οποιωνδήποτε τραυματιών ή ασθενών ήδη υπό θεραπείαν.

3. Εφ` όσον ο γενικός κανόνας στην παράγραφο 2 συνεχίσει να τηρείται η Δύναμη Κατοχής δύναται να επιτάσσει τα ανωτέρω μέσα κατά τους κατωτέρω ειδικούς όρους:

(α) τα μέσα να είναι αναγκαία για την επαρκή και άμεση υγειονομική περίθαλψη των τραυματισμένων και ασθενών μελών των ενόπλων δυνάμεων της Δύναμης Κατοχής ή αιχμαλώτων πολέμου

(β) η επίταξη να συνεχίζεται μόνο ενώ υπάρχει τέτοια ανάγκη

(γ) να γίνονται άμεσες διευθετήσεις ώστε να εξασφαλίζεται η συνέχιση της ικανοποιήσεως των ιατρικών αναγκών του μη-μάχιμου πληθυσμού όπως επίσης και των αναγκών οποιωνδήποτε τραυματιών ή ασθενών υπό θεραπεία οι οποίοι πλήττονται από την επίταξη.

Άρθρο 15

Προστασία μη-μάχιμου υγειονομικού και θρησκευτικού προσωπικού

1. Το μη-μάχιμο υγειονομικό προσωπικό τυγχάνει σεβασμού και προστασίας.

2. Εάν είναι αναγκαίο, παρέχεται κάθε διαθέσιμη βοήθεια στο μη-μάχιμο υγειονομικό προσωπικό σε μία περιοχή όπου οι μη-μάχιμες υγειονομικές υπηρεσίες έχουν διαταραχθεί λόγω πολεμικής δραστηριότητας.

3. Η Δύναμη Κατοχής παρέχει στο μη-μάχιμο υγειονομικό προσωπικό σε κατεχόμενα εδάφη κάθε συνδρομή για να καταστήσει δυνατή την εκτέλεση κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, των ανθρωπιστικών του καθηκόντων. Η Δύναμη Κατοχής δεν μπορεί να απαιτήσει από αυτό το προσωπικό να δώσει προτεραιότητα κατά την εκτέλεση αυτών των καθηκόντων στην περίθαλψη οποιουδήποτε προσώπου παρά μόνο για ιατρικούς λόγους.

Δεν υποχρεούται να εκτελέσει καθήκοντα τα οποία δεν είναι σύμφωνα με την ανθρωπιστική του αποστολή.

4. Το μη-μάχιμο υγειονομικό προσωπικό έχει πρόσβαση σε οποιοδήποτε Μέρος όπου οι υπηρεσίες του είναι αναγκαίες σύμφωνα με τα μέτρα εποπτείας και ασφάλειας που το σχετικό εμπόλεμο μέρος μπορεί να θεωρήσει απαραίτητα.

5. Το μη-μάχιμο θρησκευτικό προσωπικό τυγχάνει σεβασμού και προστασίας. Οι διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου που αφορούν την προστασία και αναγνώριση του υγειονομικού προσωπικού ισχύουν εξίσου και για αυτά τα πρόσωπα.

Άρθρο 16

Γενική προστασία ιατρικών καθηκόντων

1. Σε καμία περίπτωση δεν τιμωρείται πρόσωπο για εκτέλεση ιατρικών δραστηριοτήτων συμφώνως προς την ιατρική ηθική άσχετα με το άτομο που επωφελείται από αυτές.

2. `Άτομα τα οποία ασχολούνται με ιατρικές δραστηριότητες δεν υποχρεούνται να εκτελούν πράξεις ή να κάνουν εργασία αντίθετες προς τους κανόνες της ιατρικής ηθικής ή προς άλλους ιατρικούς κανόνες που σκοπόν έχουν την ωφέλεια των τραυματιών και ασθενών ή προς τις διατάξεις των συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου, ή να απέχουν από την εκτέλεση πράξεων ή εργασίας που απαιτείται από αυτούς τους κανόνες ή τις διατάξεις.

3. Κανένα άτομο που απασχολείται σε ιατρικές δραστηριότητες δεν υποχρεούται να δίνει σε οποιονδήποτε που ανήκει ή σε αντίπαλο Μέρος, ή σε ίδιον Μέρος παρά μόνο όπως απαιτείται από τη νομοθεσία του τελευταίου Μέρους, οποιεσδήποτε πληροφορίες αναφορικά με τους τραυματίες και ασθενείς που είναι, ή που υπήρξαν, υπό την φροντίδα του, εάν αυτές οι πληροφορίες, κατά τη γνώμη του θα μπορούσαν να αποβούν επιβλαβείς για τους εν λόγω ασθενείς ή για τις οικογένειές τους.

Πάντως τηρούνται οι κανονισμοί για την υποχρεωτική γνωστοποίηση μεταδοτικών ασθενειών.

Άρθρο 17

Ο ρόλος του μη-μάχιμου πληθυσμού και των εταιρειών βοηθείας

1. Ο μη-μάχιμος πληθυσμός σέβεται τους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς έστω και αν ανήκουν στο αντίπαλο Μέρος, και δεν βιαιοπραγεί επ` αυτών.

Στο μη-μάχιμο πληθυσμό και στις εταιρείες βοηθείας, όπως Εθνικές Εταιρείες Ερυθρού Σταυρού (Ερυθράς Ημισελήνου, Ερυθρού Λέοντος και `Ήλιου) επιτρέπεται ακόμα και με δική τους πρωτοβουλία, να συλλέγουν και να φροντίζουν τους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς, ακόμα και σε περιοχές που είναι υπό εισβολή ή κατοχή. Κανείς δε θίγεται, διώκεται, καταδικάζεται ή τιμωρείται για τέτοιες ανθρωπιστικές πράξεις.

2. Τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται να κάνουν έκκληση προς το μη-μάχιμο πληθυσμό και στις εταιρείες βοηθείας που αναφέρονται στην παράγραφο 1 να περισυλλέξουν και να περιθάλψουν τους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς και να ερευνήσουν για τους νεκρούς και να αναφέρουν τη θέση τους παρέχουν και προστασία και τις αναγκαίες διευκολύνσεις σε αυτούς οι οποίοι ανταποκρίνονται σ` αυτή την έκκληση. Εάν το αντίπαλο Μέρος ανακτήσει ή επανακτήσει τον έλεγχο της περιοχής το Μέρος αυτό παρέχει επίσης την ίδια προστασία και διευκολύνσεις για όσο διάστημα είναι αναγκαίες.

Άρθρο 18

Αναγνώριση

1. Κάθε εμπόλεμο Μέρος πρέπει να καταβάλλει προσπάθεια για να εξασφαλίζεται η δυνατότητα αναγνωρίσεως του υγειονομικού και θρησκευτικού προσωπικού και των υγειονομικών μονάδων και μεταφορικών μέσων.

2. Κάθε εμπόλεμο Μέρος επίσης καταβάλλει προσπάθεια για την υιοθέτηση και εφαρμογή μεθόδων και διαδικασιών που θα καταστήσουν δυνατή την αναγνώριση υγειονομικών μονάδων και μεταφορικών μέσων που χρησιμοποιούν το διακριτικό έμβλημα και τα διακριτικά σήματα.

3. Σε κατεχόμενο έδαφος και σε περιοχές όπου λαμβάνουν ή είναι πιθανόν να λάβουν χώρα εχθροπραξίες, το μη-μάχιμο υγειονομικό προσωπικό και το μη-μάχιμο Θρησκευτικό προσωπικό θα πρέπει να είναι αναγνωρίσιμα από το διακριτικό έμβλημα και από ταυτότητα που να πιστοποιεί την ιδιότητά τους.

4. Με τη συγκατάθεση της αρμόδιας αρχής, οι υγειονομικές μονάδες και τα μεταφορικά μέσα φέρουν το διακριτικό έμβλημα. Τα πλοία και σκάφη που αναφέρονται στο άρθρο 22 του παρόντος Πρωτοκόλλου φέρουν διακριτικά σύμφωνα με τις διατάξεις της δεύτερης Σύμβασης.

5. Παράλληλα με το διακριτικό έμβλημα, ένα εμπόλεμο Μέρος δύναται, όπως προβλέπεται στο κεφάλαιο ΙΙΙ του παραρτήματος Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου, να εξουσιοδοτεί τη χρήση των διακριτικών σημάτων για την αναγνώριση των υγειονομικών μονάδων και μεταφορικών μέσων. Εξαιρετικά στις ειδικές περιπτώσεις που καλύπτονται σε αυτό το κεφάλαιο, τα υγειονομικά μεταφορικά μέσα μπορούν να χρησιμοποιούν διακριτικά σήματα χωρίς να επιδεικνύουν το διακριτικό έμβλημα.

6. Η εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 μέχρι 5 του παρόντος Άρθρου διέπεται από τα κεφάλαια Ι μέχρι ΙΙΙ του παραρτήματος Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου. Τα σήματα που καθορίζονται στο κεφάλαιο ΙΙΙ του παραρτήματος για την αποκλειστική χρήση υγειονομικών μονάδων και μεταφορικών μέσων δεν χρησιμοποιούνται παρά μόνο όπως προβλέπεται σ` αυτό, για οποιοδήποτε άλλο σκοπό, εκτός της αναγνώρισης των υγειονομικών μονάδων και μεταφορικών μέσων που ορίζονται σ` αυτό το Κεφάλαιο.

7. Το παρόν Άρθρο δεν εξουσιοδοτεί οποιαδήποτε ευρύτερη χρήση του διακριτικού εμβλήματος σε περίοδο ειρήνης από την οριζόμενη στο άρθρο 44 της Πρώτης Σύμβασης.

8. Οι διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου σχετικά με την εποπτεία της χρήσης του διακριτικού εμβλήματος και την πρόληψη και καταστολή οποιασδήποτε κατάχρησης αυτού ισχύουν και για τα διακριτικά τμήματα.

Άρθρο 19

Ουδέτερα και λοιπά μη εμπόλεμα Κράτη

Ουδέτερα και λοιπά Κράτη που δεν είναι εμπόλεμα Μέρη εφαρμόζουν τις σχετικές διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου για άτομα προστατευόμενα απ` αυτό το Μέρος και τα οποία δύνανται να γίνουν δεκτά ή να τεθούν υπό περιορισμό μέσα στο έδαφός τους, και για οποιουσδήποτε νεκρούς των εμπολέμων Μερών τους οποίους δυνατόν να βρουν.

Άρθρο 20

Απαγόρευση αντιποίνων

Απαγορεύονται αντίποινα εναντίον των προσώπων ή αντικειμένων που προστατεύονται από το παρόν Μέρος.

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Υγειονομικές Μεταφορές

Άρθρο 21

Υγειονομικά οχήματα

Τα υγειονομικά οχήματα θα τυγχάνουν σεβασμού και θα προστατεύονται κατά τον αυτό τρόπο όπως και οι κινητοί υγειονομικοί σχηματισμοί υπό τους όρους των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

Άρθρο 22

Νοσοκομειακά πλοία και σκάφη διασώσεως του λιμενικού

1. Οι διατάξεις των Συμβάσεων αναφέρονται στα:

(α) σκάφη που περιγράφονται στα άρθρα 22, 24, 25 και 27 της δεύτερης Σύμβασης,

(β) στις σωστικές τους βάρκες και σε μικρά σκάφη,

(γ) στο προσωπικό και τα πληρώματά τους ως και

(δ) στους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς πάνω σ` αυτά.

Οι παραπάνω διατάξεις θα εφαρμόζονται επίσης και για εκείνα τα σκάφη που μεταφέρουν αμάχους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς, οι οποίοι δεν ανήκουν σε καμία από τις κατηγορίες που αναφέρονται στο άρθρο 13 της δεύτερης Σύμβασης. Οι παραπάνω άμαχοι, όμως, δε θα υπόκεινται στη διακατοχή του εμπολέμου Μέρους του οποίου δεν είναι υπήκοοι, θα καλύπτονται από την Τετάρτη Σύμβαση και από το παρόν Πρωτόκολλο.

2. Η προστασία η παρεχόμενη από τις Συμβάσεις στα σκάφη που περιγράφονται στο άρθρο 25 της δεύτερης Σύμβασης θα επεκτείνεται και στα νοσοκομειακά πλοία που διατίθενται για ανθρωπιστικούς σκοπούς σε Εμπόλεμο Μέρος.

(α) από το ουδέτερο ή άλλο Κράτος που δε συμμετέχει στις εχθροπραξίες, ή

(β) από μία αμερόληπτη διεθνή ανθρωπιστική οργάνωση υπό τον όρο ότι, και στη μία και στην άλλη περίπτωση, θα τηρούνται οι επιταγές που διαλαμβάνονται στο άρθρο αυτό.

3. Τα μικρά σκάφη που αναφέρονται στο άρθρο 27 της Δεύτερης Σύμβασης θα προστατεύονται ακόμη και αν δεν έχει γίνει η γνωστοποίηση που προβλέπεται στο παραπάνω άρθρο. Τα εμπόλεμα Μέρη όμως καλούνται να γνωστοποιήσουν το ένα στο άλλο λεπτομέρειες αυτών των σκαφών με σκοπό να διευκολύνουν την εξακρίβωση της ταυτότητας και την αναγνώρισή τους.

Άρθρο 23

Άλλα υγειονομικά πλοία και σκάφη

1. Υγειονομικά πλοία και σκάφη άλλα από εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 22 του παρόντος Πρωτοκόλλου, και στο άρθρο 38 της δεύτερης Σύμβασης και ανεξάρτητα αν βρίσκονται στη θάλασσα ή σε άλλα ύδατα, θα τυγχάνουν σεβασμού και θα προστατεύονται κατά τον αυτόν τρόπο όπως και οι κινητές υγειονομικές μονάδες υπό τους όρους των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου. Επειδή η προστασία αυτή μπορεί να αποδειχθεί τελεσφόρος μόνο εφ` όσον διακριβωθεί η ταυτότητά τους ή αναγνωρισθούν ως υγειονομικά πλοία ή σκάφη, τα πλοία αυτά θα πρέπει να φέρουν το διακριτικό έμβλημα και θα πρέπει κατά το δυνατό να συμμορφούνται με τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 43 της Δεύτερης Σύμβασης.

2. Τα πλοία και σκάφη που αναφέρονται στην παράγραφο 1 θα υπάγονται στο δίκαιο του πολέμου. Οποιοδήποτε πολεμικό σκάφος επιφανείας είναι σε θέση να επιβάλλει άμεσα την υπεροχή του, δύναται να διατάξει αυτά τα πλοία να σταματήσουν ή να τα διατάξει να απομακρυνθούν ή να τα εξαναγκάσει να ακολουθήσουν ορισμένη πορεία. Τα σκάφη αυτά θα πρέπει να υπακούουν σε κάθε τέτοια διαταγή. Τα πλοία και σκάφη αυτά δε θα πρέπει καθ` οιονδήποτε τρόπο να αποτραπούν της εκπληρώσεως της υγειονομικής τους αποστολής, εφ` όσον είναι απαραίτητα για την περίθαλψη τραυματιών, ασθενών και ναυαγών πάνω στο πλοίο.

3. Η προστασία που παρέχεται στην παράγραφο 1 θα παύει μόνο υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στα άρθρα 34 και 35 της δεύτερης Σύμβασης. Σαφής άρνηση συμμόρφωσης προς τη διαταγή που δίνεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 θα θεωρείται ως πράξη επιβλαβής στον εχθρό κατά το άρθρο 34 της δεύτερης Σύμβασης.

4. Εμπόλεμο Μέρος δύναται να γνωστοποιεί στο αντίπαλο Μέρος εντός της πλέον συντόμου προθεσμίας προ του απόπλου, ονομασία, περιγραφή, αναμενόμενο χρόνο απόπλου, πορεία και υπολογιζόμενη ταχύτητα του υγειονομικού πλοίου ή σκάφους, συγκεκριμένα στην περίπτωση πλοίων μικτής χωρητικότητας άνω των 2.000 τόνων. Δύναται επίσης να παρέχει πληροφορίες οι οποίες θα αποσκοπούν στο να διευκολύνουν τη διαπίστωση της ταυτότητας και την αναγνώριση του πλοίου.

5. Οι διατάξεις του Άρθρου 37 της Δεύτερης Σύμβασης θα εφαρμόζονται στο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό των παραπάνω πλοίων και σκαφών.

6. Οι διατάξεις της Δεύτερης Σύμβασης θα εφαρμόζονται επί των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών που ανήκουν στις κατηγορίες που αναφέρονται στο άρθρο 13 της Δεύτερης Σύμβασης και στο Άρθρο 44 του παρόντος Πρωτοκόλλου, οι οποίοι ενδεχομένως να επιβαίνουν αυτών των σκαφών και πλοίων. Οι τραυματίες, ασθενείς και ναυαγοί άμαχοι οι οποίοι δεν ανήκουν σε μία από τις κατηγορίες που αναφέρονται στο Άρθρο 13 της Δεύτερης Σύμβασης δε θα περιέρχονται κατά θάλασσα στην εξουσία του εμπολέμου του οποίου δεν είναι υπήκοοι ούτε θα απομακρύνονται από αυτά τα πλοία ή σκάφη. Σε περίπτωση που περιέλθουν στην εξουσία του Εμπολέμου Μέρους του οποίου δεν τυγχάνουν υπήκοοι, θα καλύπτονται από την Τέταρτη Σύμβαση και από το παρόν Πρωτόκολλο.

Άρθρο 24

Προστασία υγειονομικών αεροσκαφών

Τα υγειονομικά αεροσκάφη θα τυγχάνουν σεβασμού και θα προστατεύονται υπό τους όρους του παρόντος Μέρους.

Άρθρο 25

Υγειονομικά αεροσκάφη σε περιοχές μη ελεγχόμενες από το αντίπαλο Μέρος

Εντός και υπεράνω ηπειρωτικών περιοχών φυσικώς ελεγχομένων από φίλιες δυνάμεις, ή εντός και υπεράνω θαλασσίων περιοχών μη φυσικώς ελεγχομένων από το αντίπαλο Μέρος, ο σεβασμός και η προστασία των υγειονομικών αεροσκαφών εμπολέμου Μέρους δεν εξαρτάται από οποιαδήποτε συμφωνία με το αντίπαλο Μέρος. Για μεγαλύτερη προστασία, όμως, εμπόλεμο Μέρος που χρησιμοποιεί υγειονομικά αεροσκάφη, σ` αυτές τις περιοχές δύναται να γνωστοποιεί στο αντίπαλο Μέρος, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 29, πότε συγκεκριμένα τα αεροσκάφη αυτά θα πραγματοποιούν πτήσεις που θα τα θέσουν εντός του βεληνεκούς οπλικών συστημάτων επιφανείας – αέρος του αντιπάλου Μέρους.

Άρθρο 26

Υγειονομικά αεροσκάφη σε ζώνες επαφής ή παρόμοιες ζώνες

1. Εντός και υπεράνω εκείνων των περιοχών της ζώνης, επαφής οι οποίες φυσικά ελέγχονται από φίλιες δυνάμεις, ως εντός και υπεράνω εκείνων των περιοχών, ο φυσικός έλεγχος των οποίων δεν έχει σαφώς καθιερωθεί, η προστασία των υγειονομικών αεροσκαφών δύναται να είναι πλήρως αποτελεσματική μόνο μετά από προηγούμενη συμφωνία ανάμεσα στις αρμόδιες στρατιωτικές αρχές των εμπολέμων Μερών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 29. Παρά το γεγονός ότι, μη υφισταμένης αυτής της συμφωνίας, τα υγειονομικά αεροσκάφη πετούν με ιδία ευθύνη, παρά ταύτα θα τυγχάνουν προστασίας μετά την αναγνώρισή τους ως υγειονομικών αεροσκαφών.

2. Ο όρος “ζώνη επαφής”, υποδηλοί τη χερσαία περιοχή όπου οι εμπροσθοφύλακές των αντιπάλων δυνάμεων έρχονται σε επαφή η μία με την άλλη. Ειδικότερα η τοποθεσία όπου εκτίθενται απ` ευθείας στο πυρ εδάφους.

Άρθρο 27

Υγειονομικά αεροσκάφη σε περιοχές ελεγχόμενες από το αντίπαλο Μέρος

1. Τα υγειονομικά αεροσκάφη εμπολέμου Μέρους θα συνεχίσουν να προστατεύονται κατά την υπέρπτηση χερσαίων θαλασσίων περιοχών φυσικώς ελεγχομένων από το αντίπαλο Μέρος, υπό τον όρο ότι έχει παρασχεθεί συγκατάθεση για τέτοιες πτήσεις από τις αρμόδιες αρχές του αντιπάλου Μέρους.

2. Υγειονομικό αεροσκάφος που υπερίπταται περιοχής φυσικώς ελεγχομένης από το αντίπαλο Μέρος άνευ ή κατά παρέκκλιση των όρων της συμφωνίας που προβλέπεται στην παράγραφο 1, είτε λόγω λάθους κατά την πλοήγηση είτε επείγουσας κατάστασης, η οποία θέτει σε κίνδυνο την προστασία της πτήσης, θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια αναγνωρίσεώς του και θα γνωστοποιεί στο αντίπαλο Μέρος τις (επείγουσες) συνθήκες. Σε περίπτωση αναγνωρίσεως του υγειονομικού αεροσκάφους από το αντίπαλο Μέρος, το Μέρος αυτό θα καταβάλλει κάθε λογική προσπάθεια διαβίβασης διαταγής προσγειώσεως ή προσθαλασσώσεως, όπως προβλέπεται στο άρθρο 3ο παράγραφος 1, ή θα πάρει άλλα μέτρα διασφάλισης των συμφερόντων του: Και στις δύο περιπτώσεις θα παρέχει στο αεροσκάφος χρόνο συμμόρφωσης προς τη διαταγή του προτού προσφύγει σε επίθεση εναντίον του.

Άρθρο 28

Περιορισμοί λειτουργίας των υγειονομικών αεροσκαφών

1. Απαγορεύεται στα εμπόλεμα Μέρη να χρησιμοποιούν τα υγειονομικά αεροσκάφη τους με σκοπό να αποκτήσουν οποιοδήποτε στρατιωτικό πλεονέκτημα απέναντι στο αντίπαλο Μέρος. Η παρουσία υγειονομικών αεροσκαφών δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως απόπειρα να καταστούν οι στρατιωτικοί αντικειμενικοί στόχοι απρόσβλητοι από επίθεση.

2. Τα υγειονομικά αεροσκάφη δε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη συλλογή ή διαβίβαση κατασκοπευτικών πληροφοριών και δε θα φέρουν εξοπλισμό που θα κατατείνει προς αυτόν το σκοπό. Απαγορεύεται να μεταφέρουν πρόσωπα ή φορτίο που δεν περιλαμβάνονται στους ορισμούς του άρθρου 8, υποπαράγραφος στ. Η μεταφορά επί του αεροσκάφους των προσωπικών αντικειμένων των επιβαινόντων ή εξοπλισμού που αποσκοπεί αποκλειστικά στο να διευκολύνει την πλοήγηση, την επικοινωνία ή την αναγνώριση δε θα πρέπει να θεωρηθεί ως απαγορευμένη.

3. Τα υγειονομικά αεροσκάφη δε θα μεταφέρουν οποιονδήποτε οπλισμό εκτός από ελαφρά όπλα και πυρομαχικά που λαμβάνονται από τους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς σ` αυτά τα οποία δεν έχουν ακόμη παραδοθεί στην αρμόδια υπηρεσία, καθώς και εκείνο τον ελαφρό ατομικό οπλισμό που είναι αναγκαίος προκειμένου το ιατρικό προσωπικό επί του αεροσκάφους να υπερασπισθεί το ίδιο καθώς και τους τραυματίες, ασθενείς και ναυαγούς με τη μέριμνα των οποίων είναι επιφορτισμένο.

4. Κατά την εκτέλεση των πτήσεων που αναφέρονται στα άρθρα 26 και 27, τα υγειονομικά αεροσκάφη δε θα χρησιμοποιούνται για την αναζήτηση των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών, εκτός μετά από προηγούμενη συμφωνία με το αντίπαλο Μέρος.

Άρθρο 29

Γνωστοποιήσεις και συμφωνίες που αφορούν υγειονομικά αεροσκάφη

1. Οι γνωστοποιήσεις του άρθρου 25, ή οι αιτήσεις προηγούμενης έγκρισης των άρθρων 26, 27, 28 (παρ. 4), ή 31, θα αναφέρουν τον προτεινόμενο αριθμό των υγειονομικών αεροσκαφών, τα σχέδια πτήσης τους και τα μέσα αναγνώρισής τους, και θα υποδηλούν ότι κάθε πτήση θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 28.

2. Εμπόλεμο Μέρος, αποδέκτης της γνωστοποίησης που διαλαμβάνεται στο άρθρο 25, θα γνωρίζει αμέσως λήψη αυτής.

3. Εμπόλεμο Μέρος, αποδέκτης αιτήματος προηγούμενης συγκατάθεσης, σύμφωνα με τα άρθρα 26, 27, 28 (παράγραφος 4), ή 31, θα γνωστοποιεί στο αιτούν αντίπαλο Μέρος, το ταχύτερο δυνατό:

α) αν αποδέχεται το αίτημα ή

β) αν απορρίπτει το αίτημα

γ) λογικές εναλλακτικές προτάσεις στο αίτημα. Δύναται επίσης να προτείνει απαγόρευση ή περιορισμό άλλων πτήσεων στην περιοχή κατά τον παραπάνω χρόνο. Εάν το Μέρος που υπέβαλε το αίτημα αποδεχθεί τις εναλλακτικές λύσεις, θα γνωστοποιεί στο άλλο Μέρος την αποδοχή τους.

4. Τα Μέρη θα αναλάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι γνωστοποιήσεις και οι συμφωνίες θα γίνουν ταχέως.

5. Τα Μέρη θα πάρουν επίσης όλα τα αναγκαία μέτρα ταχείας διαβίβασης της ουσίας οποιωνδήποτε τέτοιων γνωστοποιήσεων και συμφωνιών στις ενδιαφερόμενες στρατιωτικές μονάδες και θα δώσουν οδηγίες στις μονάδες αυτές αναφορικά με τα μέσα αναγνώρισης η που θα χρησιμοποιούν τα παραπάνω υγειονομικά αεροσκάφη.

Άρθρο 30

Προσγείωση και έλεγχος των υγειονομικών αεροσκαφών

1. Τα υγειονομικά αεροσκάφη που υπερίπτανται περιοχών φυσικώς ελεγχόμενων από το αντίπαλο Μέρος, ή υπεράνω περιοχών ο φυσικός έλεγχος των οποίων δεν έχει σαφώς καθιερωθεί, μπορούν να λάβουν διαταγή προσγειώσεως ή προσθαλασσώσεως, κατά περίπτωση, προκειμένου να επιτρέψουν έλεγχο, σύμφωνα με τις ακόλουθες παραγράφους. Τα υγειονομικά αεροσκάφη θα υπακούουν σε κάθε τέτοια διαταγή.

2. Σε περίπτωση προσγειώσεως ή προσθαλασσώσεως ενός τέτοιου αεροσκάφους, ανεξάρτητα εάν τούτο έλαβε διαταγή να προσγειωθεί ή να προσθαλασσωθεί ή για άλλους λόγους θα υπόκειται τούτο σε έλεγχο αποκλειστικά προς το σκοπό του προσδιορισμού των θεμάτων που αναφέρονται στις παραγράφους 3 και 4. Οποιοσδήποτε τέτοιος έλεγχος θα πρέπει να αρχίζει χωρίς καθυστέρηση και θα διεξάγεται ταχέως. Το ενεργούν τον έλεγχο Μέρος δε θα απαιτεί την απομάκρυνση των τραυματιών και ασθενών από το αεροσκάφος εκτός εάν η απομάκρυνση τους είναι αναγκαία για τον έλεγχο. Το Μέρος αυτό σε κάθε περίσταση θα διασφαλίζει ότι η κατάσταση των τραυματιών και των ασθενών δε θα επηρεάζεται δυσμενώς από τον έλεγχο ή την απομάκρυνση.

3. Εάν ο έλεγχος αποκαλύψει ότι το αεροσκάφος:

α) είναι υγειονομικό αεροσκάφος με την έννοια του άρθρου 8, υποπαράγραφος (j),

β) δεν παραβιάζει τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 28 και

γ) δεν έχει πραγματοποιήσει πτήση χωρίς ή κατά παράβαση προηγούμενης συμφωνίας όπου υπάρχει τέτοια συμφωνία, τότε το αεροσκάφος αυτό και εκείνοι εκ των επιβαινόντων σ` αυτό που ανήκουν στο αντίπαλο Μέρος ή σε ουδέτερο ή άλλο Κράτος που δεν συμμετέχει στις εχθροπραξίες θα μπορούν να συνεχίσουν την πτήση χωρίς καθυστέρηση.

4. Εάν ο έλεγχος αποκαλύψει ότι το αεροσκάφος:

α) δεν είναι υγειονομικό αεροσκάφος κατά την έννοια του άρθρου 8 υποπαράγραφος j,

β) παραβιάζει τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 28 ή,

γ) πραγματοποίησε πτήση χωρίς ή κατά παράβαση της προηγούμενης συμφωνίας, όπου απαιτείται μια τέτοια συμφωνία, τότε το αεροσκάφος αυτό δύναται να κατασχεθεί. Οι επιβαίνοντες σ` αυτό θα τύχουν μεταχείρισης σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου. Κάθε κατασχεθέν αεροσκάφος, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί, ως μόνιμο υγειονομικό αεροσκάφος, δύναται να χρησιμοποιηθεί μετέπειτα μόνο ως υγειονομικό αεροσκάφος.

Άρθρο 31

Ουδέτερα ή άλλα Κράτη μη συμμετέχοντα στη σύγκρουση

1. Εκτός κατόπιν προηγούμενης συμφωνίας, τα υγειονομικά αεροσκάφη δε θα υπερίπταται ή προσγειώνονται στο έδαφος ουδέτερου ή άλλου Κράτους, που δε συμμετέχει στις εχθροπραξίες. Παρά ταύτα, υφισταμένης μιας τέτοιας συμφωνίας θα τυγχάνουν σεβασμού κατά τη διάρκεια της πτήσης τους καθώς επίσης κατά τη διάρκεια οποιωνδήποτε επισκέψεών τους στην περιοχή. Θα υπακούουν όμως κάθε πρόσκληση προσγείωσης ή προσυδάτωσης κατά περίπτωση.

2. Σε περίπτωση του υγειονομικού αεροσκάφους, ελλείψει συμφωνίας ή κατά παρέκκλιση των όρων συμφωνίας υπερίπταται περιοχής ουδετέρου ή άλλου Κράτους που δεν συμμετέχει στις εχθροπραξίες, είτε λόγω σφάλματος κατά την πλοήγηση είτε λόγω επειγούσης καταστάσεως που έχει επίπτωση στην ασφάλεια της πτήσης, θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια γνωστοποίησης της πτήσης και αναγνώρισης του ιδίου. Ευθύς ως ένα τέτοιο υγειονομικό αεροσκάφος αναγνωρισθεί, το Κράτος αυτό θα καταβάλλει κάθε λογική προσπάθεια για παροχή διαταγής προσγείωσης ή προσυδάτωσης όπως αυτή αναφέρεται στο άρθρο 30 παράγραφος 1 ή θα πάρει άλλα μέτρα κατοχύρωσης των συμφερόντων του και στη μία και στην άλλη περίπτωση θα παρέχει χρόνο συμμόρφωσης στο αεροσκάφος πριν καταφύγει σε επίθεση εναντίον του.

3. Εάν υγειονομικό αεροσκάφος, είτε λόγω συμφωνίας είτε λόγω των περιπτώσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 προσγειώνεται ή προσυδατώνεται στην περιοχή ουδέτερου ή άλλου Κράτους που δε συμμετέχει στις εχθροπραξίες ανεξάρτητα αν έλαβε διαταγή να προσγειωθεί ή να προσυδατωθεί ή για άλλους λόγους, το αεροσκάφος αυτό θα υπόκειται σε έλεγχο με σκοπό να καθορισθεί αν πράγματι πρόκειται για υγειονομικό αεροσκάφος. Ο έλεγχος θα αρχίζει χωρίς καθυστέρηση και θα διεξάγεται τάχιστα. Το ενεργούν τον έλεγχο Μέρος δε θα απαιτεί την απομάκρυνση των τραυματιών και ασθενών του Μέρους που χρησιμοποιεί το αεροσκάφος απ` αυτό, εκτός εάν η απομάκρυνσή τους είναι αναγκαία για τον έλεγχο. Το διενεργούν τον έλεγχο Μέρος θα διασφαλίζει σε κάθε περίπτωση ότι η κατάσταση των τραυματιών και ασθενών δε θα επηρεάζεται δυσμενώς από τον έλεγχο ή την απομάκρυνση. Εάν ο έλεγχος αποκαλύψει ότι το αεροσκάφος είναι πράγματι υγειονομικό αεροσκάφος, τότε θα επιτρέπεται στο αεροσκάφος και στους επιβαίνοντες σ` αυτό, εκτός εκείνων οι οποίοι πρέπει να κατακρατηθούν σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύρραξη, να επαναλάβουν την πτήση τους και θα τους παρέχονται λογικές ευκολίες για τη συνέχιση της πτήσης. Εάν ο έλεγχος αποκαλύψει ότι το αεροσκάφος δεν είναι υγειονομικό αεροσκάφος, αυτό θα κατασχεθεί και οι επιβαίνοντες θα τύχουν μεταχείρισης σύμφωνα με την παράγραφο 4.

4. Οι τραυματίες, ασθενείς και ναυαγοί οι μη προσωρινά αποβιβαζόμενοι από ιατρικό αεροσκάφος με την έγκριση των τοπικών αρχών στο έδαφος ουδέτερου ή άλλου Κράτους που δε συμμετέχει στις εχθροπραξίες θα κατακρατούνται, εκτός εναντίας συμφωνίας μεταξύ αυτού του Κράτους και των εμπολέμων Μερών, απ` αυτό το ουδέτερο ή άλλο Κράτος, όπου το επιτάσσουν οι κανόνες του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση κατά τέτοιο τρόπο, ώστε τα παραπάνω άτομα να μη μπορούν πάλι να πάρουν μέρος στις εχθροπραξίες. Τα έξοδα της νοσοκομειακής περίθαλψης και του περιορισμού τους θα φέρει το Κράτος, στο οποίο ανήκουν τα παραπάνω πρόσωπα.

5. Ουδέτερα ή άλλα κράτη που δε συμμετέχουν στις εχθροπραξίες θα εφαρμόζουν οποιουσδήποτε όρους και περιορισμούς κατά τη διέλευση των υγειονομικών αεροσκαφών υπεράνω, ή κατά την προσγείωση αυτών στο έδαφός τους εξίσου έναντι όλων των εμπολέμων Μερών.

ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ

Αγνοούμενοι και νεκροί

Άρθρο 32

Γενικές αρχές

Κατά την εφαρμογή του παρόντος μέρους οι δραστηριότητες των υψηλών συμβαλλομένων Μερών, των εμπολέμων Μερών και των διεθνών ανθρωπιστικών οργανισμών που αναφέρονται στις Συμβάσεις και στο παρόν Πρωτόκολλο θα υπαγορεύονται κυρίως από το δικαίωμα των οικογενειών να γνωρίζουν για την τύχη των συγγενών τους.

Άρθρο 33

Αγνοούμενοι

Μόλις το επιτρέψουν οι περιστάσεις, και το αργότερο από το πέρας των ενεργών εχθροπραξιών, κάθε εμπόλεμο Μέρος θα αναζητεί τα πρόσωπα τα οποία έχουν αναφερθεί ως αγνοούμενα από το αντίπαλο Μέρος. Το εμπόλεμο αυτό Μέρος θα διαβιβάζει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν αυτά τα πρόσωπα προς τον σκοπό της διευκόλυνσης αυτών των αναζητήσεων.

2. Προς το σκοπό της διευκόλυνσης της συλλογής πληροφοριών σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, κάθε εμπόλεμο Μέρος, σχετικά με πρόσωπα που δε θα απολάμβανον περισσότερο ευνοϊκής μεταχείρισης υπό τους όρους των Συμβάσεων και του Παρόντος Πρωτοκόλλου.

α) θα καταχωρεί τις πληροφορίες που προσδιορίζονται στο άρθρο 138 της Τέταρτης Σύμβασης αναφορικά μ` εκείνα τα πρόσωπα τα οποία έχουν κρατηθεί, φυλακισθεί ή άλλως έχουν περιέλθει σε αιχμαλωσία για περισσότερο από δύο (2) εβδομάδες σαν αποτέλεσμα εχθροπραξιών ή κατοχής ή απέθαναν κατά τη διάρκεια της κράτησης

β) θα διευκολύνει, στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, και αν παρίσταται ανάγκη, θα διεξάγει έρευνα για, και καταγραφή πληροφοριών αναφορικά με εκείνα, τα πρόσωπα, ήτοι αν απέθαναν υπό άλλας συνθήκας σαν αποτέλεσμα εχθροπραξιών κατοχής.

3. Πληροφορίες που αφορούν πρόσωπα τα οποία έχουν ανακοινωθεί ως αγνοούμενα σύμφωνα με την παράγραφο 1 καθώς και αιτήματα για παροχή τέτοιων πληροφοριών θα διαβιβάζονται είτε απ` ευθείας είτε μέσω της προστάτιδος δυνάμεως ή της Κεντρικής Υπηρεσίας Αναζητήσεων της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού ή των Εθνικών Εταιρειών Ερυθρού Σταυρού (Ερυθράς Ημισελήνου, Ερυθρού Λέοντος και `Ήλιου). Σε περίπτωση που οι πληροφορίες δε μεταδίδονται μέσω της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού και της Κεντρικής της Υπηρεσίας Αναζητήσεων, κάθε εμπόλεμο Μέρος θα διασφαλίζει την παροχή των πληροφοριών αυτών και στην Κεντρική Υπηρεσία Αναζητήσεων.

4. τα εμπόλεμα Μέρη θα επιδιώκουν συμφωνία για διακανονισμούς ομάδων έρευνας, διαπίστωσης ταυτότητας και περισυλλογής των νεκρών από το πεδίο της μάχης, περιλαμβανομένων διακανονισμών, εφ` όσον επιβάλλεται, για ομάδες που θα συνοδεύονται από προσωπικό του αντίπαλου Μέρους κατά την εκτέλεση αυτών των αποστολών σε περιοχές ελεγχόμενες από το αντίπαλο Μέρος. Το προσωπικό αυτών των ομάδων θα απολαμβάνει σεβασμού και προστασίας κατά την αποκλειστική επιτέλεση των καθηκόντων του.

Άρθρο 34

Σορός των νεκρών

1. Η σορός των προσώπων που απέθαναν για λόγους σχετικούς με την κατοχή ή κατά τη διάρκεια της κράτησης της απορρέουσας από την κατοχή ή από εχθροπραξίες, καθώς και εκείνων των προσώπων που δεν είναι υπήκοοι της χώρας στην οποία απέθαναν ως αποτέλεσμα των εχθροπραξιών, θα απολαμβάνει σεβασμού οι τάφοι όλων αυτών των προσώπων θα τυγχάνουν του σεβασμού συντήρησης και σήμανσης που προβλέπεται στο άρθρο 130 της Τέταρτης Σύμβασης, σε περίπτωση που τα λείψανα ή οι τάφοι τους δεν ετύγχανον ευνοϊκής μεταχείρισης υπό τους όρους των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

2. Ευθύς, ως το επιτρέψουν οι περιστάσεις και οι σχέσεις ανάμεσα στα αντίπαλα Μέρη, τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη στα εδάφη των οποίων ευρίσκονται οι τάφοι και, κατά περίπτωση, άλλες τοποθεσίες της σορού των προσώπων που απέθαναν ως αποτέλεσμα εχθροπραξιών ή κατά τη διάρκεια κατοχής ή κατά την κράτηση, θα συνάπτουν συμφωνίες προς το σκοπό:

α) της διευκόλυνσης πρόσβασης στους τάφους από συγγενείς των νεκρών και από εκπροσώπους των επισήμων Υπηρεσιών Τηρήσεως Μητρώου Τάφων και διακανονισμού των πρακτικών τρόπων μιας τέτοιας πρόσβασης

β) της προστασίας και συντηρήσεως αυτών των τάφων επί μονίμου βάσεως,

γ) της διευκόλυνσης της επιστροφής της σορού των νεκρών και των ατομικών τους αντικειμένων στη χώρα τους κατόπιν αιτήσεως αυτής ή εφ` όσον η χώρα αυτή αντιτίθεται κατόπιν αιτήσεως του πλησιεστέρου συγγενούς των.

3. Ελλείψει των συμφωνιών που προβλέπονται στην παράγραφο 2 (β ή γ) και σε περίπτωση που η χώρα καταγωγής αυτών των νεκρών δεν επιθυμεί να διευθετήσει με δαπάνη της τα της συντηρήσεως αυτών των τάφων, το υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος, στο έδαφος του οποίου βρίσκονται οι τάφοι, μπορεί να προσφερθεί να διευκολύνει την επιστροφή της σορού των νεκρών στη χώρα της καταγωγής τους. Σε περίπτωση μη αποδοχής μιας τέτοιας προσφοράς το υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος δύναται, μετά την εκπνοή πενταετίας από την ημερομηνία της προσφοράς και μετά την προσήκουσα γνωστοποίηση στη χώρα καταγωγής τους, να υιοθετήσει τους διακανονισμούς που διατυπώνονται στη νομοθεσία του και που αφορούν τα νεκροταφεία και τους τάφους.

4. Σε υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος, εις του οποίου το έδαφος ευρίσκονται οι τάφοι που αναφέρονται στο παρόν άρθρο, επιτρέπεται η εκταφή των σορών μόνο:

α) σύμφωνα με τις παραγράφους 2 (γ) και 3, ή

β) στις περιπτώσεις όπου η εκταφή είναι θέμα επιβεβλημένης δημόσιας ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων ιατρικής και ερευνητικής ανάγκης, στην οποία περίπτωση το υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος σέβεται τις σορούς κατά πάντα χρόνο και γνωστοποιεί στη χώρα καταγωγής την πρόθεση της να προβεί σε εκταφή των σορών μαζί με λεπτομέρειες του προτιθέμενου χώρου επανεκταφιασμού των.

ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ

Μέθοδοι και μέσα πολέμου καθεστώς μαχίμων και αιχμαλώτων πολέμου

ΤΜΗΜΑ Ι

Μέθοδοι και μέσα πολέμου

Άρθρο 35

Βασικοί κανόνες

1. Σε κάθε ένοπλη ρήξη, το δικαίωμα των εμπολέμων μερών να επιλέγουν μεθόδους και μέσα πολέμου δεν είναι απεριόριστο.

2. Απαγορεύεται η χρήση όπλων, βλημάτων και υλικού και μεθόδων πολέμου τέτοιας φύσεως ώστε να προκαλούν περιττά τραύματα και μη απαραίτητο πόνο.

3. Απαγορεύεται η χρήση μεθόδων ή μέσων πολέμου που έχουν σκοπό, ή από τα οποία μπορεί κανείς να αναμένει, να προκαλέσουν ευρεία, μακροπρόθεσμη και δριμεία βλάβη στο φυσικό περιβάλλον.

Άρθρο 36

Νέα όπλα

Κατά τη μελέτη, ανάπτυξη, κτήση ή υιοθέτηση νέων όπλων, μέσων ή μεθόδων πολέμου, ένα υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος έχει υποχρέωση να προσδιορίζει κατά πόσον η χρήση του θα απαγορευόταν, κάτω από μερικές ή όλες τις περιστάσεις από το παρόν Πρωτόκολλο ή από οποιονδήποτε άλλον κανόνα διεθνούς δικαίου που ισχύει για το υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος.

Άρθρο 37

Απαγόρευση δόλου

Απαγορεύεται ο φόνος, τραυματισμός ή σύλληψη αντιπάλου δια προσφυγής σε δόλο. Ενέργειες οι οποίες προκαλούν την εμπιστοσύνη ενός αντιπάλου για να τον κάνουν να πιστέψει ότι δικαιούται προστασίας, ή ότι υποχρεούται να παράσχει προστασία σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου που ισχύουν για τις ένοπλες ρήξεις, με πρόθεση να προδώσει αυτή την εμπιστοσύνη, αποτελούν δόλο. Οι ακόλουθες ενέργειες είναι παραδείγματα δόλου:

α) προσποίηση προθέσεως για διαπραγμάτευση υπό σημαία ανακωχής ή παραδόσεως

β) προσποίηση ανικανότητας λόγω τραυμάτων ή ασθένειας

γ) προσποίηση πολιτικού μη μάχιμου καθεστώτος και

δ) προσποίηση προστατευομένου καθεστώτος δια της χρήσεως σημείων, εμβλημάτων ή στολών των Ηνωμένων Εθνών ή ουδετέρων ή άλλων Κρατών μη εμπολέμων.

2. Τεχνάσματα πολέμου δεν απαγορεύονται. Τέτοια τεχνάσματα είναι ενέργειες οι οποίες αποσκοπούν στην παραπλάνηση του αντιπάλου ή στην παρότρυνση του σε απερίσκεπτες ενέργειες, οι οποίες όμως δεν παραβιάζουν κανένα κανόνα του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζεται στις ένοπλες ρήξεις και οι οποίες δεν είναι δόλιες διότι δεν προκαλούν την εμπιστοσύνη του ενός αντιπάλου αναφορικά με την προστασία σύμφωνα με αυτό το δίκαιο.

Τα ακόλουθα είναι παραδείγματα τέτοιων τεχνασμάτων: η χρήση παραλλαγής δολωμάτων, ψεύτικων επιχειρήσεων και αποπληροφόρησης.

Άρθρο 38

Αναγνωρισμένα εμβλήματα

1. Απαγορεύεται η μη σωστή χρήση του διακριτικού εμβλήματος του Ερυθρού Σταυρού, της Ερυθράς Ημισελήνου ή του Ερυθρού Λέοντος και `Ήλιου ή άλλων εμβλημάτων σημείων και σημάτων που προβλέπονται από τις Συμβάσεις και από το παρόν Πρωτόκολλο. Επίσης απαγορεύεται η εσκεμμένη κακή χρήση σε μία ένοπλη σύγκρουση άλλων διεθνώς αναγνωρισμένων προστατευτικών εμβλημάτων, σημείων ή σημάτων, συμπεριλαμβανομένης και της σημαίας ανακωχής, και του προστατευτικού εμβλήματος της πολιτιστικής περιουσίας.

2. Απαγορεύεται η χρήση του διακριτικού εμβλήματος των Ηνωμένων Εθνών εκτός των περιπτώσεων που επιτρέπονται από αυτόν τον Οργανισμό.

Άρθρο 39

Εμβλήματα εθνικότητας

1. Απαγορεύεται η χρήση σε ένοπλη σύρραξη των σημαιών ή στρατιωτικών εμβλημάτων, διακριτικών ή στολών ουδετέρων ή άλλων Κρατών μη εμπολέμων.

2. Απαγορεύεται η χρήση των σημαιών ή στρατιωτικών εμβλημάτων, διακριτικών βαθμού ή στολών αντιπάλων Μερών κατά την ανάληψη επιθέσεων ή με σκοπό να προστατευθούν, ευνοηθούν ή εμποδισθούν στρατιωτικές επιχειρήσεις.

3. Τίποτα στο παρόν άρθρο ή στο άρθρο 37, παράγραφος 1 (δ), δεν επηρεάζει τους υπάρχοντες γενικά αναγνωρισμένους κανόνες διεθνούς δικαίου που ισχύουν για την κατασκοπεία ή για τη χρήση σημαιών κατά τη διεξαγωγή ένοπλης ρήξης κατά θάλασσα.

Άρθρο 40

Έλεος

Απαγορεύεται να δοθεί διαταγή να μην υπάρξουν επιζώντες, απαγορεύεται να απειληθεί ένας αντίπαλος με αυτό τον τρόπο ή να διεξάγονται εχθροπραξίες πάνω σ` αυτή τη βάση.

Άρθρο 41

Προφύλαξη εχθρού εκτός μάχης

1. Πρόσωπο που αναγνωρίζεται ή το οποίο θα πρέπει να αναγνωρίζεται κάτω από τις περιστάσεις ότι είναι εκτός μάχης δε γίνεται αντικείμενο επιθέσεως.

2. `Ένα πρόσωπο είναι εκτός μάχης εάν:

α) ευρίσκεται υπό την εξουσία αντιπάλου Μέρους

β) σαφώς εκφράσει πρόθεση να παραδοθεί ή

γ) έχει χάσει τις αισθήσεις του ή άλλως καταστεί ανίκανο λόγω τραυμάτων ή ασθένειας και ως εκ τούτου είναι ανίκανο να υπερασπισθεί τον εαυτό του εφόσον σε οποιαδήποτε από αυτές τις περιπτώσεις απέχει από κάθε εχθρική ενέργεια ή δεν αποπειράται να αποδράσει.

3. `Όταν άτομα δικαιούμενα προστασίας ως αιχμάλωτοι πολέμου έχουν περιέλθει στην εξουσία αντιπάλου Μέρους κάτω από ασυνήθεις συνθήκες μάχης οι οποίες εμποδίζουν την απομάκρυνσή τους, όπως προβλέπεται στο Μέρος ΙΙΙ, Τμήμα Ι, της Τρίτης Σύμβασης, αυτά απολύονται και λαμβάνονται όλες οι δυνατές προφυλάξεις που εγγυώνται την ασφάλειά τους.

Άρθρο 42

Επιβαίνοντες αεροσκαφών

1. Κανένα άτομο που κατέρχεται με αλεξίπτωτο από αεροσκάφος εν κινδύνω δε γίνεται αντικείμενο επιθέσεως κατά τη διάρκεια της καθόδου του.

2. Μόλις προσγειωθεί σε έδαφος που ελέγχεται από αντίπαλο Μέρος, άτομο που έχει κατέλθει με αλεξίπτωτο από αεροσκάφος σε κίνδυνο έχει την ευκαιρία να παραδοθεί προτού να γίνει αντικείμενο επιθέσεως, εκτός, εάν είναι φανερό ότι αναλαμβάνει εχθρική ενέργεια.

3. Αερομεταφερόμενα στρατεύματα δεν προστατεύονται από το παρόν άρθρο.

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Καθεστώς μαχίμων και αιχμαλώτων πολέμου

Άρθρο 43

Ένοπλες δυνάμεις

1. Οι ένοπλες δυνάμεις ενός εμπολέμου Μέρους αποτελούνται από όλες τις οργανωμένες ένοπλες δυνάμεις, ομάδες ή μονάδες οι οποίες βρίσκονται κάτω από διοίκηση υπεύθυνη απέναντι σ` αυτό το Μέρος για τη διαγωγή των υφισταμένων της, έστω και αν αυτό το Μέρος αντιπροσωπεύεται από μια Κυβέρνηση ή Αρχή μη αναγνωρισμένη από το αντίπαλο Μέρος. `Ένοπλες δυνάμεις αυτού του είδους υπόκεινται σε ένα εσωτερικό πειθαρχικό σύστημα το οποίο, μεταξύ άλλων, επιβάλλει συμμόρφωση προς τους κανόνες του διεθνούς δικαίου που ισχύουν για τις ένοπλες ρήξεις.

2. Μέλη των ενόπλων δυνάμεων ενός εμπολέμου Μέρους (εκτός του ιατρικού προσωπικού και των στρατιωτικών ιερέων που καλύπτονται από το άρθρο 33 της Τρίτης Σύμβασης) είναι μάχιμοι, δηλαδή έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν απ` ευθείας σε εχθροπραξίες.

3. Οποτεδήποτε ένα εμπόλεμο Μέρος ενσωματώνει μια παραστρατιωτική ή μία ένοπλη οργάνωση επιβολής νόμου εντός των ενόπλων δυνάμεών της πρέπει να γνωστοποιεί αυτό στα άλλα εμπόλεμα Μέρη.

Άρθρο 44

Μάχιμοι και αιχμάλωτοι πολέμου

1. Οποιοσδήποτε μάχιμος, όπως ορίζεται στο άρθρο 43, ο οποίος περιέρχεται στην εξουσία αντιπάλου Μέρους είναι αιχμάλωτος πολέμου.

2. Ενώ όλοι οι μάχιμοι υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου που ισχύουν για τις ένοπλες συρράξεις, παραβιάσεις αυτών των κανόνων δε στερούν ένα μάχιμο του δικαιώματός του να είναι μάχιμος ή, εάν περιέλθει στην εξουσία του άλλου. Μέρους, του δικαιώματός του να είναι αιχμάλωτος πολέμου, εκτός των περιπτώσεων που προβλέπονται στην παράγραφο 3 και 4.

3. Προς το σκοπό της προώθησης της προστασίας του άμαχου πληθυσμού από τις συνέπειες των εχθροπραξιών, οι μάχιμοι υποχρεούνται να διακρίνονται από τον άμαχο πληθυσμό κατά την εμπλοκή τους σε μία επίθεση ή σε στρατιωτικές επιχειρήσεις προπαρασκευαστικές μιας επίθεσης. Αναγνωρίζοντας όμως ότι υπάρχουν περιστάσεις κατά τις ένοπλες επιθέσεις όπου, λόγω της φύσεως των εχθροπραξιών, ένας ένοπλος μάχιμος δε δύναται να διακριθεί ενός αμάχου, θα διατηρεί την ιδιότητά του ως μαχίμου, υπό τον όρο ότι σε τέτοιες περιστάσεις θα φέρει απροκάλυπτα τα όπλα:

α) κατά τη διάρκεια κάθε μιας στρατιωτικής εμπλοκής και

β) καθ` όλη τη διάρκεια του χρόνου που είναι ορατός στον αντίπαλο ενώ έχει εμπλακεί σε στρατιωτική ανάπτυξη προπαρασκευαστική της εξαπόλυσης επίθεσης στην οποία πρόκειται να συμμετάσχει. Ενέργειες οι οποίες συνάδουν με τους όρους της παραπάνω παραγράφου δε θα θεωρούνται ως δόλιες κατά την έννοια του άρθρου 37, παράγραφος 1 (γ).

4. Μάχιμος, ο οποίος περιέρχεται στη διακριτική εξουσία αντιπάλου Μέρους και ο οποίος ευρίσκεται σε αδυναμία τηρήσεως των προϋποθέσεων που διατυπώνονται στη δεύτερη πρόταση της παραγράφου 3, θα εκπίπτει του δικαιώματός του να θεωρείται ως αιχμάλωτος πολέμου, αλλά παρά ταύτα θα του παρέχεται προστασία ανάλογη με εκείνη που παρέχεται από κάθε άποψη στους αιχμαλώτους πολέμου από την Τρίτη Σύμβαση και από το παρόν Πρωτόκολλο. Η παραπάνω προστασία περιλαμβάνει και προστασία ανάλογη με εκείνη που παρέχεται στους αιχμαλώτους πολέμου από την Τρίτη Σύμβαση σε περίπτωση δίκης και καταδίκης του προσώπου αυτού για αδικήματα που διέπραξε.

5. Μάχιμος, ο οποίος περιέρχεται στην εξουσία αντιπάλου Μέρους και ο οποίος δεν έχει εμπλακεί σε επίθεση ή σε στρατιωτικές επιχειρήσεις προπαρασκευαστικές επίθεσης, δε θα εκπίπτει του δικαιώματός του να θεωρείται ως μάχιμος και ως αιχμάλωτος πολέμου λόγω των προηγούμενων δραστηριοτήτων του.

6. Το παρόν άρθρο δε θίγει το δικαίωμα οποιουδήποτε προσώπου να θεωρείται ως αιχμάλωτος πολέμου σύμφωνα με το άρθρο 4 της Τρίτης Σύμβασης.

7. Σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι να αλλάξει τη γενικά αποδεκτή πρακτική των κρατών αναφορικά με την περιβολή των μαχίμων που είναι ενσωματωμένοι στους τακτικούς ένστολους στρατιωτικούς σχηματισμούς εμπολέμου Μέρους.

8. Πλην των κατηγοριών των προσώπων που αναφέρονται στο άρθρο 13 της Πρώτης και Δεύτερης Σύμβασης, όλα τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων εμπολέμου Μέρους όπως καθορίζεται στο άρθρο 43 του παρόντος Πρωτοκόλλου, θα δικαιούνται προστασίας υπό τους όρους των Συμβάσεων αυτών, εάν είναι πληγωμένοι ή άρρωστοι ή, στην περίπτωση της δεύτερης Σύμβασης, ναυαγοί στην θάλασσα ή σε άλλα ύδατα.

Άρθρο 45

Προστασία των προσώπων που έχουν λάβει μέρος σε εχθροπραξίες

1. Πρόσωπο που συμμετέχει σε εχθροπραξίες και περιέρχεται στην εξουσία αντιπάλου Μέρους θα θεωρείται ως αιχμάλωτος πολέμου και ως εκ τούτου θα προστατεύεται από την Τρίτη Σύμβαση, εάν διεκδικεί την ιδιότητα του αιχμαλώτου πολέμου ή εάν εμφανίζεται ότι έχει το δικαίωμα να του αναγνωρισθεί η νομική θέση αιχμαλώτου πολέμου ή εάν το Μέρος στο οποίο ανήκει το πρόσωπο, διεκδικεί για λογαριασμό του την παραπάνω νομική θέση κατόπιν γνωστοποιήσεως στη διακάτοχο δύναμη ή στην προστάτιδα δύναμη. Σε περίπτωση που αναφύεται αμφιβολία κατά πόσο το πρόσωπο αυτό δικαιούται να υπαχθεί στο νομικό καθεστώς αιχμαλώτου πολέμου θα συνεχίσει να απολαμβάνει αυτό το καθεστώς και συνεπώς της προστασίας του από την Τρίτη Σύμβαση και το παρόν Πρωτόκολλο μέχρι να υπάρξει διακανονισμός του καθεστώτος του ως αιχμαλώτου πολέμου από το αρμόδιο δικαστήριο.

2. Εάν το πρόσωπο που έχει περιέλθει στην εξουσία αντιπάλου Μέρους δεν κρατείται ως αιχμάλωτος πολέμου και πρόκειται να δικασθεί από το Μέρος αυτό για αδίκημα που προκύπτει από τις εχθροπραξίες, θα δικαιούται να διεκδικήσει το δικαίωμα χαρακτηρισμού του ως αιχμαλώτου πολέμου ενώπιον δικαστηρίου και να προκαλέσει δικαστική απόφαση αναγνωρίσεως της ιδιότητάς του ως αιχμαλώτου πολέμου. `Όπου είναι δυνατό σύμφωνα με την εφαρμοστέα διαδικασία η αναγνώριση αυτή της ιδιότητός του ως αιχμαλώτου πολέμου θα πρέπει να επισυμβεί πριν από την εκδίκαση του αδικήματος. Εκπρόσωποι της προστάτιδος δυνάμεως δικαιούνται να παραστούν στη διαδικασία δικαστικής αναγνώρισης της ιδιότητας προσώπου ως αιχμαλώτου πολέμου εκτός σε εξαιρετικές περιπτώσεις εάν η διαδικασία διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών για λόγους κρατικής ασφάλειας. Στην περίπτωση αυτή η διακάτοχος δύναμη θα ειδοποιεί ανάλογα την προστάτιδα δύναμη.

3. Πρόσωπο, το οποίο συμμετέχει στις εχθροπραξίες και το οποίο δε δικαιούται του νομικού καθεστώτος αιχμαλώτου πολέμου και το οποίο δεν απολαμβάνει τα οφελήματα της πλέον ευνοϊκής μεταχείρισης σύμφωνα με την Τέταρτη Σύμβαση, θα δικαιούται της προστασίας κατά πάντα χρόνο του άρθρου 75 του παρόντος Πρωτόκολλου. Το παραπάνω πρόσωπο θα δικαιούται επίσης επικοινωνίας υπό τους όρους της Σύμβασης αυτής κατά παρέκκλιση του άρθρου 5 της Τέταρτης Σύμβασης στην κατεχόμενη περιοχή, εκτός εάν κρατείται ως κατάσκοπος πολέμου.

Άρθρο 46

Κατάσκοποι

1. Με την επιφύλαξη οποιασδήποτε άλλης διάταξης των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου, μέλος των ενόπλων δυνάμεων εμπολέμου Μέρους που περιέρχεται στην εξουσία αντιπάλου Μέρους ενώ ενεργεί κατασκοπεία εναντίον του δεν θα έχει το δικαίωμα αναγνωρίσεώς του ως αιχμαλώτου πολέμου και θα δύναται να τύχει της μεταχείρισης κατασκόπου.

2. Μέλος των ενόπλων δυνάμεων εμπολέμου Μέρους, το οποίο για λογαριασμό του Μέρους αυτού και στο έδαφος που ελέγχεται από το αντίπαλο Μέρος συλλέγει ή αποπειράται να συλλέξει πληροφορίες, δε θα θεωρείται ότι ενέχεται σε πράξεις κατασκοπείας εάν κατά την τέλεση των πράξεων αυτών έφερε τη στολή των ενόπλων δυνάμεών του.

3. Μέλος των ενόπλων δυνάμεων εμπολέμου Μέρους, το οποίο είναι κάτοικος περιοχής κατεχόμενης από το αντίπαλο μέρος και το οποίο, για λογαριασμό του Μέρους στο οποίο ανήκει, συλλέγει ή αποπειράται να συλλέξει πληροφορίες στρατιωτικής αξίας εντός της περιοχής αυτής, δε θα θεωρείται ότι ενεργεί κατασκοπεία εκτός εάν πράττει τούτο κρυφίως, εσκεμμένως και υπό ψευδείς προφάσεις. Επί πλέον ο κάτοικος αυτός δε θα απολέσει το δικαίωμα της αναγνωρίσεώς του ως αιχμαλώτου πολέμου και δε θα δύναται να τύχει μεταχείρισης κατασκόπου πλην της περιπτώσεως της συλλήψεώς του ενώ διενεργεί κατασκοπεία.

4. Μέλος των ενόπλων δυνάμεων Εμπολέμου Μέρους, το οποίο δεν είναι κάτοικος περιοχής κατεχόμενης από το αντίπαλο Μέρος και το οποίο διενεργεί κατασκοπεία στην περιοχή αυτή, θα διατηρεί το δικαίωμα αναγνωρίσεώς του ως αιχμαλώτου πολέμου και δε θα δύναται να τύχει της μεταχειρίσεως κατασκόπου εκτός εάν συλληφθεί πριν να επανέλθει στις ένοπλες δυνάμεις στις οποίες ανήκει.

Άρθρο 47

Μισθοφόροι

1. Ο μισθοφόρος δε θα απολαμβάνει του δικαιώματος του μαχίμου ή του αιχμαλώτου πολέμου.

2. Ως μισθοφόρος νοείται οποιοδήποτε πρόσωπο το οποίο:

α) ειδικά στρατολογείται στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό με σκοπό να πολεμήσει σε μία ένοπλη σύρραξη

β) λαμβάνει πράγματι ενεργό μέρος στις εχθροπραξίες

γ) παρακινείται να συμμετάσχει στις εχθροπραξίες ουσιαστικά από την επιθυμία αποκομίσεως προσωπικού κέρδους και στο οποίο παρέχεται η υπόσχεση από ή δια λογαριασμό εμπολέμου Μέρους υλικής ανταμοιβής, η οποία ουσιαστικά υπερβαίνει εκείνη, την οποία έχει υποσχεθεί ή καταβάλλει το παραπάνω Μέρος σε μαχίμους παρόμοιου βαθμού και καθηκόντων στις ένοπλες δυνάμεις του Μέρους αυτού

δ) δεν είναι υπήκοος ούτε του εμπολέμου Μέρους ούτε κάτοικος περιοχής ελεγχόμενης από το εμπόλεμο Μέρος

ε) δεν είναι μέλος των ενόπλων δυνάμεων εμπολέμου. Μέρους και δεν έχει αποσταλεί από Κράτος το οποίο δεν είναι εμπόλεμο Μέρος σε διατεταγμένη αποστολή ως μέλος των ενόπλων δυνάμεών του.

ΜΕΡΟΣ ΙV

Άμαχος πληθυσμός

Τμήμα Ι

Γενική προστασία κατά των συνεπειών των εχθροπραξιών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Βασικοί κανόνες και πεδίο εφαρμογής

Άρθρο 48

Βασικοί κανόνες και πεδίο εφαρμογής

Προς το σκοπό της διασφάλισης σεβασμού και προστασίας του άμαχου πληθυσμού και των αστικών στόχων τα εμπόλεμα Μέρη θα κάνουν πάντοτε διάκριση μεταξύ αμάχου πληθυσμού και μαχίμων και μεταξύ αστικών στόχων και στρατιωτικών τοιούτων και ανάλογα θα κατευθύνουν τις πολεμικές τους επιχειρήσεις μόνο κατά στρατιωτικών στόχων.

Άρθρο 49

Ορισμοί των επιθέσεων και πεδίο εφαρμογής

1. Ο όρος “επιθέσεις” υποδηλοί πράξεις βίας κατά του εχθρού είτε επιθετικές είτε αμυντικές.

2. Οι διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου αναφορικά με τις επιθέσεις θα εφαρμόζονται επί όλων των επιθέσεων σε όποια περιοχή και αν διεξάγονται, περιλαμβανομένης της εθνικής περιοχής που ανήκει σε εμπόλεμο Μέρος αλλά που βρίσκεται κάτω από την επικυριαρχία και έλεγχο αντιπάλου Μέρους.

3. Οι διατάξεις του παρόντος τμήματος εφαρμόζονται σε κάθε πόλεμο κατά ξηρά, θάλασσα ή αέρα που θα μπορούσε να έχει άμεση επίπτωση στον άμαχο πληθυσμό, ιδιώτες ή χερσαίους αστικούς στόχους. Θα εφαρμόζονται επίσης αναφορικά με όλες τις επιθέσεις που γίνονται από τη θάλασσα ή τον αέρα εναντίον αντικειμενικών στόχων στο έδαφος, αλλά οι οποίες δε θίγουν άλλως τους κανόνες του διεθνούς δικαίου τους εφαρμοζόμενους σε ένοπλες συγκρούσεις στη θάλασσα ή στον αέρα.

4. Οι διατάξεις του παρόντος τμήματος είναι συμπληρωματικές των κανόνων που αναφέρονται στην ανθρωπιστική προστασία τη διατυπούμενη στην Τέταρτη Σύμβαση, ειδικά στο Μέρος ΙΙ, και σε άλλες διεθνείς Συμφωνίες δεσμευτικές για τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη, καθώς και σε άλλους κανόνες διεθνούς Δικαίου που αναφέρονται στην προστασία του αμάχου πληθυσμού και αστικών αντικειμένων στην ξηρά, θάλασσα ή τον αέρα από τις συνέπειες των εχθροπραξιών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Ιδιώτες και άμαχος πληθυσμός

Άρθρο 50

Ορισμός των ιδιωτών και του αμάχου πληθυσμού

1. Ως ιδιώτης νοείται κάθε πρόσωπο που δεν ανήκει σε μία από τις κατηγορίες των προσώπων που αναφέρονται στο άρθρο 4Α (1), (2), (3) και (6) της Τρίτης Σύμβασης και στο άρθρο 43 του παρόντος Πρωτοκόλλου.

Σε περίπτωση που ανακύψει αμφιβολία για το αν ένα άτομο είναι ιδιώτης, το πρόσωπο αυτό θα θεωρείται ότι είναι ιδιώτης.

2. Ο άμαχος πληθυσμός περιλαμβάνει όλα τα πρόσωπα που είναι ιδιώτες.

3. Η παρουσία μέσα στον άμαχο πληθυσμό ατόμων τα οποία δεν υπάγονται στον ορισμό των ιδιωτών δεν αφαιρούν από τον πληθυσμό τον άμαχο χαρακτήρα του.

Άρθρο 51

Προστασία του άμαχου πληθυσμού

1. Ο άμαχος πληθυσμός και οι μεμονωμένοι ιδιώτες απολαύουν γενικής προστασίας από κινδύνους που προέρχονται εκ στρατιωτικών επιχειρήσεων. Για την πραγματοποίηση αυτής της προστασίας, οι ακόλουθοι κανόνες οι οποίοι είναι συμπληρωματικοί άλλων ισχυόντων κανόνων του διεθνούς δικαίου τηρούνται σε όλες τις περιστάσεις.

2. Ο άμαχος πληθυσμός αυτός κάθε αυτός όπως επίσης και μεμονωμένοι ιδιώτες, δε δύνανται να γίνουν αντικείμενο επιθέσεως. Πράξεις ή απειλές βίας, ο πρωταρχικός σκοπός των οποίων είναι η εξάπλωση του τρόμου ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό, απαγορεύονται.

3. Οι ιδιώτες απολαύουν της προστασίας που τους παρέχεται από το παρόν Τμήμα, εκτός εάν και για όσο διάστημα συμμετέχουν αμέσως σε εχθροπραξίες.

4. Επιθέσεις, άνευ διακρίσεως, απαγορεύονται. Επιθέσεις, άνευ διακρίσεως, είναι:

α) αυτές, που δεν κατευθύνονται σε ειδικό στρατιωτικό στόχο

β) αυτές, οι οποίες χρησιμοποιούν μία μέθοδο ή μέσον μάχης που δε δύναται να κατευθύνεται σε συγκεκριμένο στρατιωτικό στόχο ή

γ) αυτές οι οποίες χρησιμοποιούν μέθοδο ή μέσο μάχης, τα αποτελέσματα της οποίας δεν μπορεί να είναι περιορισμένα, όπως απαιτείται από το παρόν Πρωτόκολλο

και κατά συνέπεια, σε καθεμία από αυτές τις περιπτώσεις, είναι τέτοιας φύσεως ώστε να πλήττουν στρατιωτικούς στόχους και ιδιώτες ή αστικούς στόχους χωρίς διάκριση.

5. Μεταξύ άλλων, οι ακόλουθοι τύποι επιθέσεων πρέπει να θεωρούνται ως άνευ διακρίσεως:

α) επίθεση δια βομβαρδισμού με οποιεσδήποτε μεθόδους ή μέσα, η οποία εκλαμβάνει ως ενιαίο στρατιωτικό στόχο έναν αριθμό σαφώς κεχωρισμένων και διαφορετικών στρατιωτικών στόχων ευρισκομένων σε πόλη, κωμόπολη, χωριό ή άλλη περιοχή που να περιλαμβάνει παρόμοια συγκέντρωση ιδιωτών ή αστικών στόχων και

β) επίθεση, η οποία δύναται να αναμένεται να προκαλέσει απώλειες και τραυματισμούς ανάμεσα στους ιδιώτες, ως παρεπόμενον αυτής ζημίες σε αστικούς στόχους ή ένα συνδυασμό αυτών, τα οποία θα ήσαν υπερβολικά σε σχέση με το συγκεκριμένο και άμεσο στρατιωτικό πλεονέκτημα που ανεμένετο.

6. Επιθέσεις εναντίον του άμαχου πληθυσμού ή ιδιωτών υπό τύπον αντιποίνων απαγορεύονται.

7. Η παρουσία ή κινήσεις του αμάχου πληθυσμού ή μεμονωμένων ιδιωτών δεν δύναται να χρησιμοποιείται για την απαλλαγή ορισμένων σημείων ή περιοχών από στρατιωτικές επιχειρήσεις, ειδικά σε προσπάθειες για προστασία στρατιωτικών στόχων από επιθέσεις ή για προστασία, εύνοια ή παρακώλυση στρατιωτικών επιχειρήσεων. Τα εμπόλεμα Μέρη δεν κατευθύνουν την κίνηση του αμάχου πληθυσμού ή μεμονωμένων ιδιωτών προσπαθώντας να προστατεύσουν στρατιωτικούς στόχους από επιθέσεις ή να προστατεύσουν στρατιωτικές επιχειρήσεις.

8. Οποιαδήποτε παραβίαση αυτών των απαγορεύσεων δεν απαλλάσσει τα εμπόλεμα Μέρη από τις νομικές υποχρεώσεις τους αναφορικά με τον άμαχο πληθυσμό και ιδιώτες, συμπεριλαμβανομένης της υποχρεώσεως προς λήψη προφυλακτικών μέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 57.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Αστικοί στόχοι

Άρθρο 52

Γενική προστασία αστικών στόχων

1. Οι αστικοί στόχοι δε γίνονται αντικείμενο επίθεσης ή αντιποίνων. Οι αστικοί στόχοι είναι όλοι οι στόχοι που δεν είναι στρατιωτικοί αντικειμενικοί στόχοι, όπως ορίζεται στην παράγραφο 2.

2. Οι επιθέσεις πρέπει να περιορίζονται αυστηρά σε στρατιωτικούς στόχους. `Όσον αφορά στους αστικούς στόχους, οι στρατιωτικοί αντικειμενικοί σκοποί περιορίζονται σ` αυτούς τους στόχους, οι οποίοι από τη φύση τους, τοποθεσία, σκοπό, ή χρήση συμβάλλουν αποτελεσματικά στην στρατιωτική δράση και των οποίων η ολική ή μερική καταστροφή, κατάληψη ή εξουδετέρωση, στις περιστάσεις που επικρατούν κατά τον χρόνο, προσφέρει ένα συγκεκριμένο στρατιωτικό πλεονέκτημα.

3. Σε περίπτωση αμφιβολίας κατά πόσον ένας στόχος ο οποίος είναι κανονικά αφιερωμένος σε μη στρατιωτικούς σκοπούς, όπως χώρος λατρείας, οικία ή άλλη κατοικία ή σχολείο, χρησιμοποιείται για να συμβάλλει αποτελεσματικά στην στρατιωτική δράση, θεωρείται ότι δεν χρησιμοποιείται μ` αυτόν τον τρόπο.

Άρθρο 53

Προστασία πολιτιστικών στόχων και χώρων λατρείας

Με επιφύλαξη των διατάξεων της Σύμβασης της Χάγης για την Προστασία της Πολιτιστικής Περιουσίας σέ περίπτωση ενόπλου ρήξης της 14ης Μαΐου 1954 και άλλων σχετικών διεθνών οργάνων, απαγορεύεται:

α) η εκτέλεση οποιωνδήποτε εχθρικών πράξεων που θα κατευθύνονται εναντίον ιστορικών μνημείων, έργων τέχνης ή χώρων λατρείας τα οποία αποτελούν την πολιτιστική η πνευματική κληρονομία των λαών

β) η χρησιμοποίηση αυτών των στόχων για την υποστήριξη της στρατιωτικής προσπάθειας

γ) η χρησιμοποίηση αυτών των στόχων σαν αντικείμενο αντιποίνων.

Άρθρο 54

Προστασία στόχων απαραίτητων στην επιβίωση του άμαχου πληθυσμού

1. Απαγορεύεται η λιμοκτονία των ιδιωτών σαν μέθοδος πολέμου.

2. Απαγορεύεται η επίθεση, καταστροφή, απομάκρυνση ή αχρήστευση αστικών αντικειμένων απαραίτητων στην επιβίωση του άμαχου πληθυσμού, όπως τρόφιμα, αγροτικές περιοχές για την παραγωγή τροφίμων, εσοδείες, ζώα, εγκαταστάσεις και παροχές πόσιμου νερού και αρδευτικά έργα, με τον ειδικό σκοπό της στερήσεως αυτών για την θρεπτική τους αξία από τον άμαχο πληθυσμό ή το αντίπαλο Μέρος, οποιοδήποτε και αν είναι το κίνητρο είτε είναι αυτό η εκδίωξη των ιδιωτών δια της λιμοκτονίας, ή απομάκρυνσή τους, ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

3. Οι απαγορεύσεις στην παράγραφο 2 δεν εφαρμόζονται σε αυτούς τους στόχους οι οποίοι καλύπτονται από αυτήν και οι οποίοι χρησιμοποιούνται από το αντίπαλο Μέρος:

α) ως τροφή αποκλειστικά για τα μέλη των ενόπλων του δυνάμεων, ή

β) αν όχι σαν τροφή, τότε για άμεση υποστήριξη στρατιωτικής δράσεως, εφ` όσων όμως σε καμία περίπτωση δε θα αναλαμβάνονται ενέργειες εναντίον αυτών των στόχων οι οποίες δυνατόν να αναμένεται ότι θα αφήσουν τον άμαχο πληθυσμό με ανεπαρκή τρόφιμα ή νερό σε σημείο που να προκαλέσουν την λιμοκτονία του ή να εξαναγκάσουν αυτόν σε μετακίνηση.

4. Οι στόχοι αυτοί δεν θα γίνονται αντικείμενο αντιποίνων.

5. Σε αναγνώριση των ζωτικών αναγκών οποιουδήποτε εμπολέμου Μέρους για την άμυνα του εθνικού εδάφους του εναντίον εισβολής, δύνανται να γίνονται παρεκκλίσεις από τις απαγορεύσεις που περιέχονται στην παράγραφο 2 από ένα εμπόλεμο Μέρος εντός αυτού του εδάφους υπό τον έλεγχό του όπου είναι αναγκαίο από επιτακτική στρατιωτική ανάγκη.

Άρθρο 55

Προστασία του φυσικού περιβάλλοντος

1. Κατά τη διεξαγωγή πολέμου θα λαμβάνεται φροντίδα, ώστε να προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον από εκτεταμένες, μακροπρόθεσμες και σοβαρές ζημιές. Η προστασία αυτή περιλαμβάνει απαγόρευση της χρήσεως μεθόδων ή μέσων διεξαγωγής πολέμου τα οποία προορίζονται ή δυνατό να αναμένονται να προκαλέσουν τέτοιες ζημιές στο φυσικό περιβάλλον και μ` αυτόν τον τρόπο να βλάψουν την υγεία ή την επιβίωση του πληθυσμού.

2. Απαγορεύονται επιθέσεις εναντίον του φυσικού περιβάλλοντος υπό μορφή αντιποίνων.

Άρθρο 56

Προστασία έργων και εγκαταστάσεων που περιέχουν επικίνδυνες δυνάμεις

1. `Έργα ή εγκαταστάσεις που περιέχουν επικίνδυνες δυνάμεις, όπως φράγματα, αναχώματα και πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας, δε θα γίνονται αντικείμενο επίθεσης, ακόμα και στην περίπτωση που αυτά τα αντικείμενα είναι στρατιωτικοί στόχοι, εάν μια τέτοια επίθεση μπορεί να προκαλέσει την έκλυση επικίνδυνων δυνάμεων και συνακόλουθων σοβαρών απωλειών ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό. `Άλλοι στρατιωτικοί στόχοι που ευρίσκονται πέριξ αυτών των έργων ή εγκαταστάσεων δε θα γίνονται αντικείμενο επίθεσης αν μια τέτοια επίθεση μπορεί να προκαλέσει την έκλυση επικίνδυνων δυνάμεων από τα έργα ή τις εγκαταστάσεις και συνακόλουθες σοβαρές απώλειες ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό.

2. Παύει η ειδική προστασία κατά επιθέσεως που προβλέπεται από την παράγραφο 1

α) για φράγμα ή ανάχωμα, μόνο εάν χρησιμοποιείται για άλλες λειτουργίες εκτός της κανονικής και για τακτική σημαντική και άμεση υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων και εάν μια τέτοια επίθεση είναι ο μόνος δυνατός τρόπος για να τεθεί τέρμα σε αυτή την υποστήριξη

β) για πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μόνο εάν παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα για τακτική, σημαντική και άμεση υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων και αν μια τέτοια επίθεση είναι ο μόνος δυνατός τρόπος για να τεθεί τέρμα σε αυτή την υποστήριξη

γ) για άλλους στρατιωτικούς στόχους που ευρίσκονται πλησίον ή πέριξ αυτών των έργων ή εγκαταστάσεων μόνο εάν χρησιμοποιείται για τακτική, σημαντική και άμεση υποστήριξη στρατιωτικών επιχειρήσεων και αν μια τέτοια επίθεση είναι ο μόνος δυνατός τρόπος για να τεθεί τέρμα σε αυτή την υποστήριξη.

3. Σε όλες τις περιπτώσεις, ο άμαχος πληθυσμός και μεμονωμένοι ιδιώτες διατηρούν το δικαίωμα κάθε προστασίας που τους παρέχεται από το διεθνές δίκαιο συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των προληπτικών μέτρων, όπως προβλέπονται στο άρθρο 57. Εάν η προστασία παύσει και οποιοδήποτε από τα έργα, εγκαταστάσεις ή στρατιωτικούς στόχους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 υποστεί επίθεση, λαμβάνονται όλες οι πρακτικές προφυλάξεις για την αποφυγή εκλύσεως των επικίνδυνων δυνάμεων.

4. Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση οποιουδήποτε από τα έργα, εγκαταστάσεις ή στρατιωτικούς στόχους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ως αντικειμένου αντιποίνων.

5. Τα εμπόλεμα Μέρη καταβάλλουν προσπάθειες αποφυγής εγκαταστάσεως οποιωνδήποτε στρατιωτικών στόχων πέριξ των έργων ή εγκαταστάσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1. Παρ` όλα αυτά, εγκαταστάσεις που έχουν ανεγερθεί με μόνο σκοπό την υπεράσπιση των προστατευόμενων έργων ή εγκαταστάσεων κατά επιθέσεως επιτρέπονται και δε θα γίνονται αντικείμενο επιθέσεως οι ίδιες, εφ` όσον δεν χρησιμοποιούνται σε εχθροπραξίες παρά για αμυντικές ενέργειες αναγκαίες ως ανταπόκριση σε επιθέσεις εναντίον των προστατευόμενων έργων ή εγκαταστάσεων και εφ` όσον ο εξοπλισμός τους περιορίζεται σε όπλα ικανά μόνο να αποκρούσουν εχθρική ενέργεια εναντίον των προστατευόμενων έργων ή εγκαταστάσεων.

6. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη παρωθούνται σε σύναψη παραπέρα συμφωνιών μεταξύ τους με σκοπό να παράσχουν επιπρόσθετη προστασία σε αντικείμενα που εγκλείουν επικίνδυνες δυνάμεις.

7. Προς το σκοπό της διευκόλυνσης της αναγνώρισης των αντικειμένων που προστατεύονται από το παρόν άρθρο, τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται να προβούν σε σήμανσή τους με ειδικό σήμα που αποτελείται από σύμπλεγμα τριών λαμπερών πορτοκαλόχροων κύκλων τοποθετημένων στον ίδιον άξονα, όπως διαλαμβάνεται στο άρθρο 16 του Παραρτήματος Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου.

Η απουσία μιας τέτοιας σήμανσης κατά κανένα τρόπο δε θα απαλλάσσει το εμπόλεμο Μέρος των υποχρεώσεών του που απορρέουν από το παρόν άρθρο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV

Προληπτικά μέτρα

Άρθρο 57

Προφυλακτικά μέτρα κατά την επίθεση

1. Κατά τη διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων θα λαμβάνεται συνεχής μέριμνα αποφυγής επιθέσεως κατά του αστικού πληθυσμού, ιδιωτών και αστικών αντικειμένων.

2. Αναφορικά με επιθέσεις, θα πρέπει να ληφθούν τα ακόλουθα προφυλακτικά μέτρα:

α) Εκείνοι οι οποίοι σχεδιάζουν ή αποφασίζουν μία επίθεση:

ι) θα λαμβάνουν κάθε εφικτό μέτρο προκειμένου να πιστοποιήσουν, ότι οι υπό επίθεση αντικειμενικοί στόχοι δεν είναι ούτε ιδιώτες ούτε αστικοί στόχοι και δεν υπόκεινται σε ειδική προστασία, αλλά είναι στρατιωτικοί αντικειμενικοί στόχοι, κατά την έννοια της παραγράφου 2 του άρθρου 52 και ότι επίθεση εναντίον τους δεν απαγορεύεται από τις διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου

ιι) θα λάβουν όλα τα εφικτά προφυλακτικά μέτρα κατά την επιλογή των μέσων και μεθόδων επίθεσης προς το σκοπό της αποφυγής, και σε κάθε περίπτωση της ελαχιστοποίησης της ενδεχόμενης απώλειας σε ανθρώπινες ζωές, τραυματισμούς ιδιωτών και ζημιών σε αστικά αντικείμενα

ιιι) θα αποφύγουν τη λήψη απόφασης για εξαπόλυση οποιασδήποτε επίθεσης η οποία αναμένεται να προκαλέσει ενδεχόμενη απώλεια σε ανθρώπινες ζωές, τραυματισμούς ιδιωτών, ζημιές σε αστικά αντικείμενα ή συνδυασμό τους που θα μπορούσε να θεωρηθεί υπερβολικός σε συνάρτηση με το σταθερό και άμεσο στρατιωτικό πλεονέκτημα

β) Επίθεση θα ματαιωθεί ή θα αναβληθεί, εάν καταστεί εμφανές, ότι ο αντικειμενικός στόχος δεν είναι στρατιωτικός ή ότι υπόκειται σε ειδική προστασία ή ότι η επίθεση πρέπει να αναμένεται ότι θα προκαλέσει ενδεχόμενη απώλεια σε ανθρώπινες ζωές, τραυματισμούς ιδιωτών, ζημίες σε αστικά αντικείμενα, ή συνδυασμό όλων αυτών που θα μπορούσε να θεωρηθεί υπερβολικός σε σχέση με το αναμενόμενο σταθερό και άμεσο στρατιωτικό πλεονέκτημα.

γ) Αποτελεσματική προηγούμενη προειδοποίηση θα παρέχεται αναφορικά με επιθέσεις οι οποίες δύνανται να έχουν επίπτωση στον αστικό πληθυσμό, εκτός εάν δεν το επιτρέπουν οι περιστάσεις.

3. Εάν για την απόκτηση παρεμφερούς στρατιωτικού πλεονεκτήματος είναι δυνατή η επιλογή ανάμεσα σε διάφορους στρατιωτικούς στόχους, ο αντικειμενικός στόχος που θα επιλεγεί θα πρέπει να είναι εκείνος, αναμενόμενη επίθεση κατά του οποίου είναι δυνατόν να προκαλέσει το μικρότερο κίνδυνο σε απώλειες ανθρώπινων ζωών και ζημιών σε αστικά αντικείμενα.

4. Κατά τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στη θάλασσα ή στον αέρα, κάθε εμπόλεμο Μέρος συμμορφούμενο προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, που πηγάζουν από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου όπως αυτοί εφαρμόζονται σε ένοπλη σύγκρουση, θα λαμβάνει όλα τα δυνατά προφυλακτικά μέτρα αποφυγής απωλειών σε ανθρώπινες ζωές και ζημιών σε αστικά αντικείμενα.

5. Καμιά διάταξη του παρόντος άρθρου δεν δύναται να ερμηνευθεί ότι εξουσιοδοτεί οποιεσδήποτε επιθέσεις εναντίον του αστικού πληθυσμού, ιδιωτών ή αστικών αντικειμένων.

Άρθρο 58

Προφυλακτικά μέτρα κατά των συνεπειών των επιθέσεων

Τα εμπόλεμα Μέρη στον μέγιστο δυνατό βαθμό:

α) με την επιφύλαξη του άρθρου 49 της τέταρτης Σύμβασης, θα καταβάλουν προσπάθειες απομάκρυνσης του αστικού πληθυσμού, αμάχων κατοίκων και αστικών αντικειμένων υπό τον έλεγχό τους από την περιοχή των πολεμικών επιχειρήσεων,

β) θα αποφεύγουν τον εντοπισμό στρατιωτικών αντικειμενικών στόχων εντός ή κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές,

γ) θα λαμβάνουν άλλα αναγκαία προφυλακτικά μέτρα προστασίας του αστικού πληθυσμού, αμάχων κατοίκων και αστικών αντικειμένων υπό τον έλεγχό τους κατά των κινδύνων που πηγάζουν από στρατιωτικές επιχειρήσεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V

Τοποθεσίες και ζώνες υπό ειδική προστασία

Άρθρο 59

Ανυπεράσπιστες τοποθεσίες

1. Απαγορεύεται στα εμπόλεμα Μέρη να επιτεθούν με οποιοδήποτε μέσο κατά ανυπεράσπιστων τοποθεσιών.

2. Οι αρμόδιες αρχές εμπόλεμου Μέρους δύνανται να ανακηρύξουν, ως ανυπεράσπιστη τοποθεσία, οποιοδήποτε κατοικημένο τόπο κοντά ή εντός της ζώνης επαφής των ενόπλων δυνάμεων η οποία είναι δεκτική κατοχής από το αντίπαλο Μέρος. Μια τέτοια τοποθεσία θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) θα πρέπει να γίνει εκκένωση όλων των μαχίμων καθώς και του κινητού οπλισμού και του κινητού στρατιωτικού εξοπλισμού,

β) δεν θα γίνεται εχθρική χρήση σταθερών στρατιωτικών εγκαταστάσεων

γ) δεν θα διαπράττονται εχθρικές ενέργειες από τις αρχές ή από τον πληθυσμό και

δ) δεν θα αναλαμβάνονται δραστηριότητες υποστηρικτικές και των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

3. Η παρουσία στην τοποθεσία αυτή προσώπων ειδικά προστατευομένων, σύμφωνα με τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο, καθώς και αστυνομικών δυνάμεων που διατηρούνται με αποκλειστικό σκοπό την τήρηση του νόμου και της τάξεως, δεν αντίκειται στους όρους που διατυπώνονται στην παράγραφο 2.

4. Η ανακήρυξη της παραγράφου 2 θα απευθύνεται στο αντίπαλο Μέρος και θα προσδιορίζει και θα περιγράφει, όσο το δυνατόν ακριβέστερα, τα όρια της ανυπεράσπιστης τοποθεσίας. Το εμπόλεμο Μέρος, στο οποίο απευθύνεται η ανακήρυξη, θα γνωρίζει λήψη αυτής και θα θεωρεί την τοποθεσία ως ανυπεράσπιστη τοποθεσία πλην της περιπτώσεως της μη πλήρωσης των όρων που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 2. Στην περίπτωση αυτή θα ενημερώνει αμέσως το Μέρος που προέβη στην διακήρυξη. Ακόμη και στην περίπτωση της μη πλήρωσης των προϋποθέσεων που προβλέπονται στην παράγραφο 2, η τοποθεσία θα συνεχίζει να απολαμβάνει της προστασίας που προβλέπουν οι άλλες διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου καθώς και οι άλλοι κανόνες του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση.

5. Τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται να συμφωνούν αναφορικά με την καθιέρωση ανυπεράσπιστων τοποθεσιών ακόμη και στην περίπτωση που οι τοποθεσίες αυτές δεν πληρούν τους όρους που προβλέπονται στην παράγραφο 2. Η συμφωνία θα πρέπει να προσδιορίζει και περιγράφει, όσο το δυνατόν ακριβέστερα, τα όρια της ανυπεράσπιστης τοποθεσίας αν είναι αναγκαίο θα δύναται να καταστρώνει τις μεθόδους εποπτείας.

6. Το Μέρος που έχει τον έλεγχο τοποθεσίας η οποία διέπεται από μια τέτοια Συμφωνία θα προβαίνει σε σήμανση αυτής, όσο είναι δυνατό, με σήματα τα οποία δύνανται να συμφωνηθούν με το άλλο Μέρος τα οποία θα επιδεικνύονται σε μέρος άμεσα ορατό, ειδικά στην περίμετρο και τα όριά της καθώς και σε αυτοκινητοδρόμους.

7. Τοποθεσία θα στερείται της νομικής υπόστασης ανυπερασπίστου τοποθεσίας σε περίπτωση που θα παύει να πληροί τις προϋποθέσεις που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 2 ή στην Συμφωνία που αναφέρεται στην παράγραφο 5. Στην περίπτωση αυτή, η τοποθεσία θα συνεχίζει να απολαμβάνει της προστασίας που παρέχουν οι άλλες διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου, καθώς και οι άλλοι κανόνες του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση.

Άρθρο 60

Αποστρατιωτικοποιημένες ζώνες

1. Απαγορεύεται στα εμπόλεμα Μέρη να επεκτείνουν τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις σε ζώνες στις οποίες έχει αναγνωρισθεί με Συμφωνία η νομική κατάσταση αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, εάν αυτή η επέκταση προσκρούει στους όρους της παρούσας Συμφωνίας.

2. Η Συμφωνία, θα είναι μια ρητή Συμφωνία, η οποία δύναται να συναφθεί προφορικώς ή εγγράφως, είτε απ` ευθείας είτε μέσω προστάτιδας δύναμης ή οποιασδήποτε αμερόληπτης ανθρωπιστικής οργάνωσης και δύναται να αποτελείται από αμοιβαίες και σύμφωνες ανακηρύξεις. Η Συμφωνία δύναται να συναφθεί σε καιρό, ειρήνης καθώς και μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, και θα πρέπει να προσδιορίζει και περιγράφει, όσο το δυνατόν ακριβέστερα, τα όρια της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης και, εφ` όσον παρίσταται αναγκαίο, να καταστρώνει τις μεθόδους επιτήρησης.

3. Ως αντικείμενο μιας τέτοιας Συμφωνίας θα θεωρείται φυσιολογικά οποιαδήποτε ζώνη η οποία πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) θα πρέπει να έχει γίνει εκκένωση όλων των μάχιμων καθώς και του κινητού οπλισμού και του κινητού στρατιωτικού εξοπλισμού,

β) δεν θα γίνεται εχθρική χρήση σταθερών στρατιωτικών εγκαταστάσεων,

γ) δεν θα διενεργούνται εχθρικές πράξεις από τις αρχές ή από τον πληθυσμό και

δ) θα πρέπει να έχει παύσει κάθε δραστηριότητα συνυφασμένη με στρατιωτική επιχείρηση.

Τα εμπόλεμα Μέρη θα συμφωνούν σχετικά με την ερμηνεία, που δίδεται στον όρο, που διαλαμβάνεται στην υποπαράγραφο δ` και σχετικά με τα πρόσωπα των οποίων θα επιτρέπεται η είσοδος στην αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, εκτός από εκείνα τα οποία αναφέρονται στην παράγραφο 4.

4. Η παρουσία στη ζώνη αυτή προσώπων ειδικά προστατευομένων σύμφωνα με τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο, καθώς και αστυνομικών δυνάμεων διατηρουμένων αποκλειστικά προς το σκοπό της τήρησης του νόμου και της τάξεως, δεν αντίκειται στους όρους που διαλαμβάνονται στην παράγραφο 3.

5. Το Μέρος που έχει τον έλεγχο μιας τέτοιας ζώνης θα προβαίνει σε σήμανση αυτής, όσο είναι δυνατόν, δια σημάτων τα οποία δύνανται να συμφωνηθούν από κοινού με το άλλο Μέρος και τα οποία θα επιδεικνύονται σε μέρος εμφανώς ορατό, ειδικά στην περίμετρο και τα οριά της καθώς και σε αυτοκινητοδρόμους.

6. Εάν οι πολεμικές επιχειρήσεις πλησιάσουν την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και αν τα εμπόλεμα Μέρη έχουν έλθει σε Συμφωνία, κανένα απ` αυτά δε θα μπορεί να χρησιμοποιεί τη ζώνη για σκοπούς συναφείς προς την διεξαγωγή των πολεμικών επιχειρήσεων ή μονομερώς να ανακαλεί την νομική της κατάσταση.

7. Εάν ένα από τα εμπόλεμα Μέρη διαπράξει ουσιαστική παραβίαση των διατάξεων των παραγράφων 3 ή 6, το άλλο Μέρος θα αποδεσμεύεται των υποχρεώσεών του σύμφωνα με τη Συμφωνία που απονέμει στη ζώνη το νομικό καθεστώς αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης. Σε μια τέτοια περίπτωση, η ζώνη στερείται του νομικού της καθεστώτος και θα συνεχίσει να απολαμβάνει της προστασίας που προβλέπουν οι άλλες διατάξεις του παρόντος Πρωτοκόλλου, καθώς και οι άλλοι κανόνες του διεθνούς δικαίου που εφαρμόζονται στην ένοπλη σύγκρουση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ

Πολιτική άμυνα

Άρθρο 61

Ορισμοί και πεδίο εφαρμογής

Για τους σκοπούς του παρόντος Πρωτοκόλλου:

α) “πολιτική άμυνα” σημαίνει την εκτέλεση ορισμένων η όλων των κατωτέρω αναφερομένων ανθρωπιστικών έργων τα οποία σκοπό έχουν την προστασία του άμαχου πληθυσμού εναντίον των κινδύνων, και την βοήθεια αυτού για ανάληψη από τις άμεσες επιπτώσεις, εχθροπραξιών ή καταστροφών και επίσης την παροχή των αναγκαίων συνθηκών για την επιβίωσή του.

Αυτά τα έργα είναι:

ι) προειδοποίηση,

ιι) εκκένωση,

ιιι) διαχείριση καταφυγίων,

ιν) χειρισμός μέτρων συσκότισης,

ν) διάσωση,

νι) ιατρικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και των πρώτων βοηθειών, και θρησκευτική συνδρομή,

νιι) πυρόσβεση,

νιιι) ανίχνευση και σήμανση περιοχών κινδύνου,

ιχ) απολύμανση και παρόμοια προστατευτικά μέτρα,

χ) παροχή έκτακτου καταλύματος και προμηθειών,

χι) έκτακτη παροχή βοήθειας για την αποκατάσταση και τήρηση της τάξεως σε πληγείσες περιοχές,

χιι) κατεπείγουσα επισκευή των απαραίτητων εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας,

χιιι) επείγουσα αποκομιδή των νεκρών,

χιν) βοήθεια για τη διατήρηση στοιχειωδών για την επιβίωση εγκαταστάσεων,

χν) συμπληρωματικές δραστηριότητες απαραίτητες για την εκτέλεση οποιουδήποτε των έργων που αναφέρονται ανωτέρω, συμπεριλαμβανομένης της σχεδιάσεως και οργανώσεως αλλά χωρίς να περιορίζονται σ` αυτές

β) “οργανώσεις πολιτικής άμυνας” σημαίνει αυτές τις εγκαταστάσεις ή άλλες μονάδες οι οποίες είναι οργανωμένες ή εξουσιοδοτημένες από τις αρμόδιες αρχές ενός εμπολέμου Μέρους για την εκτέλεση οποιουδήποτε των έργων που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (α), και οι οποίες είναι αποσπασμένες και αφιερωμένες αποκλειστικά σ` αυτά τα έργα

γ) “προσωπικό” των οργανώσεων πολιτικής άμυνας σημαίνει τα πρόσωπα εκείνα τα οποία έχουν ορισθεί από ένα εμπόλεμο Μέρος αποκλειστικά για την εκτέλεση των έργων που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (α), συμπεριλαμβανομένου και του προσωπικού που ορίζεται από την αρμόδια αρχή του Μέρους αυτού αποκλειστικά για τη διοίκηση των οργανώσεων αυτών

δ) “υλικό” των οργανώσεων πολιτικής άμυνας σημαίνει εξοπλισμό, προμήθειες και μεταφορικά μέσα χρησιμοποιούμενα από αυτές τις οργανώσεις για την εκτέλεση των έργων που αναφέρονται στην υποπαράγραφο (α).

Άρθρο 62

Γενική προστασία

1. Οι άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας και το, προσωπικό τους τυγχάνουν σεβασμού και προστασίας, με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος Πρωτοκόλλου, ειδικά των διατάξεων του παρόντος τμήματος. Δικαιούνται να εκτελούν τα καθήκοντα τους πολιτικής άμυνας, εκτός των περιπτώσεων επιτακτικής στρατιωτικής ανάγκης.

2. Οι διατάξεις της παραγράφου 1 εφαρμόζονται επίσης σε αμάχους οι οποίοι, αν και δεν είναι μέλη αμάχων οργανώσεων πολιτικής άμυνας, ανταποκρίνονται σε έκκληση των αρμόδιων αρχών και εκτελούν έργα πολιτικής άμυνας υπό τον έλεγχο τους.

3. Κτίρια και υλικό που χρησιμοποιούνται για σκοπούς πολιτικής άμυνας και καταφύγια που παρέχονται για τον άμαχο πληθυσμό καλύπτονται από το άρθρο 52. Αντικείμενα που χρησιμοποιούνται για σκοπούς πολιτικής άμυνας δεν δύναται να καταστραφούν ή να εκτραπούν από την σωστή χρήση τους εκτός από το Μέρος στο οποίο ανήκουν.

Άρθρο 63

Πολιτική άμυνα σε κατεχόμενα εδάφη

1. Σε κατεχόμενα εδάφη, άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας λαμβάνουν από τις αρχές τις απαραίτητες διευκολύνσεις για την εκτέλεση των έργων τους. Σε καμιά περίπτωση δεν εξαναγκάζεται το προσωπικό να εκτελεί δραστηριότητες, που θα μπορούσαν να έχουν ανασταλτικές επιπτώσεις στη σωστή εκτέλεση αυτών των έργων. Η Δύναμη Κατοχής δε δύναται να αλλάζει τη δομή ή το προσωπικό αυτών των οργανώσεων κατά τρόπο που να θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματική εκτέλεση της αποστολής τους. Από τους οργανισμούς αυτούς δεν απαιτείται, να δίνουν προτεραιότητα στους υπηκόους η στα συμφέροντα αυτής της Δύναμης.

2. Η Δύναμη Κατοχής δε δύναται να αναγκάζει, να εξαναγκάζει ή παροτρύνει άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας να εκτελούν τα έργα τους καθ` οιονδήποτε τρόπο ο οποίος μπορεί να ζημιώσει τα συμφέροντα του άμαχου πληθυσμού.

3. Η Δύναμη Κατοχής μπορεί να αφοπλίσει το προσωπικό πολιτικής άμυνας για λόγους ασφαλείας.

4. Η Δύναμη Κατοχής δεν εκτρέπει από την σωστή χρήση τους και δεν επιτάσσει κτίρια ή υλικό που ανήκουν ή χρησιμοποιούνται από οργανώσεις πολιτικής άμυνας, εάν αυτή η εκτροπή ή η επίταξη θα ήταν επιβλαβής στον άμαχο πληθυσμό.

5. Εφ` όσον ο γενικός κανόνας στην παράγραφο 4 συνεχίζει να τηρείται, η Δύναμη Κατοχής μπορεί να επιτάξει ή να εκτρέψει αυτά τα κτίρια και το υλικό, με την επιφύλαξη των ακόλουθων ειδικών όρων:

α) ότι τα κτίρια ή το υλικό είναι απαραίτητο για άλλες ανάγκες του άμαχου πληθυσμού, και

β) ότι η επίταξη ή η εκτροπή συνεχίζεται μόνο εφ` όσον υπάρχει μια τέτοια ανάγκη.

6. Η Δύναμη Κατοχής δεν δύναται να εκτρέψει, ούτε να επιτάξει καταφύγιο που παρέχονται για τη χρήση του άμαχου πληθυσμού και που χρειάζονται σ` αυτόν τον πληθυσμό.

Άρθρο 64

Άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας ουδετέρων και άλλων Κρατών μη εμπολέμων και διεθνείς συντονιστικοί οργανισμοί

1. Τα άρθρα 62, 63, 65 και 66 εφαρμόζονται επίσης στο προσωπικό και το υλικό των αμάχων οργανώσεων πολιτικής άμυνας ουδετέρων και άλλων Κρατών μη εμπόλεμων τα οποία εκτελούν έργα πολιτικής άμυνας όπως αναφέρονται στο άρθρο 61 εις το έδαφος εμπολέμου, με την συγκατάθεση και υπό τον έλεγχο του Μέρους αυτού. Γνωστοποίηση μιας τέτοιας βοήθειας θα γίνεται όσο το δυνατό νωρίτερα σε κάθε ενδιαφερόμενο αντίπαλο Μέρος. Σε καμία περίπτωση η δραστηριότητα αυτή δε θα θεωρείται ως παρέμβαση στη σύγκρουση. Πάντως, η δραστηριότητα αυτή θα πρέπει να εκτελείται με τον απαραίτητο σεβασμό για τα συμφέροντα ασφαλείας των ενδιαφερομένων εμπολέμων Μερών.

2. Τα Εμπόλεμα Μέρη που λαμβάνουν την βοήθεια που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη που την παρέχουν θα πρέπει να διευκολύνουν τον διεθνή συντονισμό ενεργειών πολιτικής άμυνας αυτού του είδους όταν χρειάζεται. Στις περιπτώσεις αυτές οι σχετικοί διεθνείς οργανισμοί καλύπτονται από τις διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου.

3. Σε κατεχόμενα εδάφη, η Δύναμη Κατοχής μπορεί μόνο να αποκλείσει ή να περιορίσει τις δραστηριότητες των αμάχων οργανώσεων πολιτικής άμυνας ουδετέρων ή άλλων Κρατών που δεν είναι εμπόλεμα Μέρη και διεθνών συντονιστικών οργανισμών εάν μπορεί να εξασφαλίσει την ικανοποιητική εκτέλεση έργων πολιτικής άμυνας με δικούς της πόρους ή αυτούς του κατεχόμενου εδάφους.

Άρθρο 65

Παύση της προστασίας

1. Η προστασία την οποία δικαιούνται άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας, το προσωπικό τους, κτίρια, καταφύγια και υλικό δεν παύει εκτός εάν διαπράξουν ενέργειες επιβλαβείς στον εχθρό ή χρησιμοποιηθούν προς διάπραξη τέτοιων ενεργειών, έξω από τα κανονικά καθήκοντά τους. Πάντως, η προστασία δύναται να παύσει μόνο αφού υπάρξει προειδοποίηση η οποία να θέτει, οποτεδήποτε είναι αναγκαίο, λογική προθεσμία και αφού μια τέτοια προειδοποίηση δεν ληφθεί υπόψη.

2. Οι κατωτέρω δε θεωρούνται ως πράξεις επιβλαβείς στον εχθρό:

α) το ότι έργα πολιτικής άμυνας εκτελούνται υπό την καθοδήγηση ή τον έλεγχο στρατιωτικών αρχών

β) το ότι άμαχο προσωπικό πολιτικής άμυνας συνεργάζεται με στρατιωτικό προσωπικό στην εκτέλεση έργων πολιτικής άμυνας, ή ότι ορισμένο στρατιωτικό προσωπικό είναι αποσπασμένο σε άμαχες οργανώσεις πολιτικής άμυνας

γ) ότι η εκτέλεση έργων πολιτικής άμυνας μπορεί παρεμπιπτόντως να ωφελήσει στρατιωτικά θύματα, ειδικά αυτά τα οποία είναι εκτός μάχης.

3. Επίσης, δεν εκλαμβάνεται σαν πράξη επιβλαβής στον εχθρό το ότι το άμαχο προσωπικό πολιτικής άμυνας φέρει ελαφρά ατομικά όπλα για το σκοπό της τήρησης της τάξεως ή για αυτοάμυνα. Πάντως, σε περιοχές όπου λαμβάνουν χώρα συγκρούσεις κατά ξηράν ή είναι δυνατό να λάβουν χώρα, τα εμπόλεμα Μέρη θα λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για τον περιορισμό αυτών των όπλων σε όπλα χειρός, όπως πιστόλια ή περίστροφα, για να βοηθήσουν στη διάκριση μεταξύ προσωπικού πολιτικής άμυνας και μαχίμων. Αν και το προσωπικό πολιτικής άμυνας φέρει άλλα ελαφρά ατομικά όπλα σε αυτές τις περιοχές, παρ` όλ` αυτά θα τυγχάνουν σεβασμού και προστασίας μόλις αναγνωρισθούν.

4. Ο σχηματισμός άμαχων οργανώσεων πολιτικής άμυνας σύμφωνα με τα στρατιωτικά πρότυπα, και υποχρεωτική υπηρεσία σ` αυτές, δεν τους στερεί επίσης την προστασία που τους παρέχεται απ` αυτό το Κεφάλαιο.

Άρθρο 66

Αναγνώριση

1. Κάθε εμπόλεμο Μέρος θα προσπαθεί να εξασφαλίσει τη δυνατότητα αναγνωρίσεως των οργανώσεών του πολιτικής άμυνας, του προσωπικού, κτιρίων και υλικού τους, εφ` όσον είναι αποκλειστικώς αφιερωμένα στην εκτέλεση έργων πολιτικής άμυνας. Καταφύγια, παρεχόμενα για τον άμαχο πληθυσμό θα πρέπει να είναι παρομοίως αναγνωρίσιμα.

2. Κάθε εμπόλεμο Μέρος θα προσπαθήσει επίσης να υιοθετήσει και εφαρμόσει και διαδικασίες που θα καταστήσουν ικανή την αναγνώριση καταφυγίων αμάχων όπως επίσης προσωπικού, κτιρίων και υλικού πολιτικής άμυνας επί των οποίων επιδεικνύεται το διεθνές διακριτικό σήμα πολιτικής άμυνας.

3. Σε κατεχόμενα εδάφη και σε περιοχές που λαμβάνουν χώρα εχθροπραξίες ή πρόκειται να λάβουν χώρα, το άμαχο προσωπικό πολιτικής άμυνας θα είναι αναγνωρίσιμο από το διεθνές διακριτικό σήμα πολιτικής άμυνας και από ταυτότητα που θα πιστοποιεί την ιδιότητά του.

4. Το διεθνές διακριτικό σήμα πολιτικής άμυνας παρίσταται ως ένα ισόπλευρο μπλε τρίγωνο σε πορτοκαλί βάση σε περίπτωση που χρησιμοποιείται για την προστασία των οργανισμών πολιτικής άμυνας, του προσωπικού της, κτιρίων και υλικού καθώς και καταφυγίων για αμάχους.

5. Εκτός από το διακριτικό σήμα τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται να συμφωνούν σχετικά με την χρήση των διακριτικών σημάτων για σκοπούς αναφερόμενους στην αναγνώριση της πολιτικής άμυνας.

6. Η εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 έως 4 διέπεται από το Κεφάλαιο V του παραρτήματος Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου.

7. Σε καιρό ειρήνης, το σήμα που περιγράφεται στην παράγραφο 4 δύναται, με τη συγκατάθεση των αρμόδιων εθνικών αρχών, να χρησιμοποιηθεί για σκοπούς αναγνωρίσεως της πολιτικής άμυνας.

8. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη θα λαμβάνουν τα μέτρα που απαιτούνται για την εποπτεία της επίδειξης του διεθνούς διακριτικού σήματος πολιτικής άμυνας καθώς και της πρόληψης και καταστολής οποιασδήποτε κατάχρησης σχετικά με αυτό.

9. Η αναγνώριση του ιατρικού και θρησκευτικού προσωπικού πολιτικής άμυνας, των ιατρικών σχηματισμών και των ιατρικών μεταφορών θα διέπεται από το άρθρο 18.

Άρθρο 67

Μέλη των ενόπλων δυνάμεων και στρατιωτικοί σχηματισμοί αποσπασμένοι σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας

1. Τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και οι στρατιωτικοί σχηματισμοί οι αποσπασμένοι σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας θα τυγχάνουν σεβασμού και προστασίας υπό τον όρο ότι

α) το προσωπικό αυτό και οι σχηματισμοί αυτοί θα είναι μονίμως αποσπασμένοι και αποκλειστικά αφιερωμένοι στην επιτέλεση των έργων που αναφέρονται στο άρθρο 61

β) εφ` όσον έχει αποσπασθεί ως ανωτέρω, το προσωπικό αυτό δε θα επιτελεί οποιαδήποτε άλλα στρατιωτικά καθήκοντα κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης

γ) το προσωπικό αυτό θα αναγνωρίζεται ευκρινώς από τα άλλα μέλη των ενόπλων δυνάμεων μέσω της ευδιακρίτου επίδειξης του διεθνούς διακριτικού σήματος πολιτικής άμυνας, οι διαστάσεις του οποίου θα είναι οι προσήκουσες. Το προσωπικό αυτό θα φέρει την ταυτότητα που περιγράφεται στο Κεφάλαιο V του Παραρτήματος Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου η οποία θα πιστοποιεί την ιδιότητά τους

δ) το προσωπικό και οι σχηματισμοί αυτοί θα είναι εφοδιασμένοι μόνο με ελαφρά ατομικά όπλα προς το σκοπό της διατήρησης της τάξεως ή της αυτοάμυνας. Οι διατάξεις του άρθρου 65, παράγραφος 3 θα εφαρμόζονται επίσης στην περίπτωση αυτή

ε) το προσωπικό αυτό δε συμμετέχει απ` ευθείας σε εχθροπραξίες και δε διαπράττει ή δε συνηθίζει να διαπράττει πέραν των δικαιοδοσιών του που αφορούν την πολιτική άμυνα, πράξεις βλαπτικές στο αντίπαλο Μέρος

στ) το προσωπικό αυτό και οι σχηματισμοί αυτοί επιτελούν τα καθήκοντά τους, που αφορούν την πολιτική άμυνα αποκλειστικά εντός του εθνικού εδάφους του Κράτους τους.

Απαγορεύεται η μη τήρηση των όρων που αναφέρονται στην παράγραφο (ε) από οποιοδήποτε μέλος των ενόπλων δυνάμεων που δεσμεύεται από τους όρους που διαλαμβάνονται στις παραγράφους (α) και (β) παραπάνω.

2. Το στρατιωτικό προσωπικό που υπηρετεί σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας θα καθίσταται αιχμάλωτο πολέμου, εφ` όσον περιπέσει στην εξουσία του αντίπαλου Μέρους.

Τα μέλη του στρατιωτικού προσωπικού δύνανται στην κατεχόμενη περιοχή, αλλά μόνο χάριν του συμφέροντος του αστικού πληθυσμού της περιοχής αυτής, να απασχολούνται σε έργα πολιτικής άμυνας, εφ` όσον προκύπτει ανάγκη, υπό τον όρο ότι θα προσφέρονται ως εθελοντές γι` αυτά τα έργα σε περίπτωση που αυτά είναι επικίνδυνα.

3. Τα κτίρια και σημαντικά μέρη εξοπλισμού και μεταφορικά μέσα στρατιωτικών μηχανισμών ανατεθειμένα στην μέριμνα οργανισμών πολιτικής άμυνας θα πρέπει να σημαίνονται ευκρινώς με το διεθνές διακριτικό σήμα της πολιτικής άμυνας. Οι διαστάσεις του διακριτικού αυτού σήματος θα πρέπει να είναι οι προσήκουες.

4. Το υλικό και τα κτίρια των στρατιωτικών σχηματισμών που έχουν ανατεθεί μονίμως σε οργανισμούς πολιτικής άμυνας και είναι αποκλειστικά αφιερωμένα στην εκτέλεση έργων πολιτικής άμυνας θα υπόκεινται στο δίκαιο του πολέμου σε περίπτωση που περιπέσουν στα χέρια του αντιπάλου Μέρους. Δε θα δύνανται να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς άλλους από εκείνους της πολιτικής άμυνας, εφ` όσον προορίζονται για την επιτέλεση έργων πολιτικής άμυνας εκτός της περίπτωσης επιτακτικής στρατιωτικής ανάγκης και εφ` όσον έχουν γίνει προηγούμενες διευθετήσεις για την επαρκή μέριμνα των αναγκών του αστικού πληθυσμού.

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Αρωγή παρεχόμενη στον αστικό πληθυσμό

Άρθρο 68

Πεδίο εφαρμογής

Οι διατάξεις του παρόντος τμήματος εφαρμόζονται αναφορικά με αστικό πληθυσμό, όπως καθορίζεται στο παρόν Πρωτόκολλο, και είναι συμπληρωματικές των άρθρων 23, 55, 59, 60, 61 και 62 και άλλων σχετικών διατάξεων της τέταρτης Σύμβασης.

Άρθρο 69

Βασικές ανάγκες στα κατεχόμενα εδάφη

1. Εκτός από τα καθήκοντα που προσδιορίζονται στο άρθρο 55 της Τέταρτης Σύμβασης και τα οποία έχουν σχέση με τροφοδοσία και ιατρικά εφόδια, η διακάτοχος δύναμη, με όλα τα δυνατά μέσα που έχει στη διάθεσή της και χωρίς να προβαίνει σε καμία διάκριση, θα διασφαλίζει την παροχή ρουχισμού, καταλύματος, μέσων προστασίας, άλλων εφοδίων απαραίτητων για την επιβίωση του αστικού πληθυσμού στην κατεχόμενη περιοχή καθώς και αντικειμένων αναγκαίων για τη θρησκευτική λατρεία.

2. Μέτρα αρωγής προς όφελος του αστικού πληθυσμού των κατεχόμενων εδαφών θα διέπονται από τα άρθρα 59, 60, 61, 62, 108, 109, 110, 111 της Τέταρτης Σύμβασης και από το άρθρο 71 του παρόντος Πρωτοκόλλου και θα εφαρμόζεται χωρίς καθυστέρηση.

Άρθρο 70

Δραστηριότητες αρωγής

Εάν ο αστικός πληθυσμός περιοχής κάτω από τον έλεγχο εμπολέμου Μέρους, άλλης από την κατεχόμενη περιοχή δεν είναι επαρκώς εφοδιασμένος με τον εξοπλισμό που αναφέρεται στο άρθρο 69, θα αναλαμβάνονται δραστηριότητες παροχής βοήθειας, ανθρωπιστικής και αμερολήπτου φύσεως και θα ενεργούνται χωρίς καμία διάκριση υποκείμενες στη συμφωνία των Μερών σχετικά μ` αυτές τις δραστηριότητες παροχής βοήθειας. Προσφορές μιας τέτοιας βοήθειας δε θα θεωρούνται ανάμειξη στην ένοπλη σύγκρουση ή ως εχθρικές δραστηριότητες. Κατά τη διανομή της αποσταλείσας βοήθειας θα παρέχεται προτεραιότητα σε πρόσωπα όπως παιδιά, μέλλουσες μητέρες, λεχώνες και θηλάζουσες μητέρες στις οποίες, σύμφωνα με την Τέταρτη Σύμβαση ή το παρόν Πρωτόκολλο θα παρέχεται προνομιακή μεταχείριση ή ειδική προστασία.

2. Τα εμπόλεμα Μέρη και κάθε υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος θα επιτρέπουν και διευκολύνουν την ταχεία και απρόσκοπτη διέλευση όλων των αποστολών βοήθειας, του υλικού και του προσωπικού που προβλέπεται στο παρόν Τμήμα ακόμα και αν αυτή η βοήθεια προορίζεται για τον αστικό πληθυσμό του αντίπαλου Μέρους.

3. Τα εμπόλεμα Μέρη και κάθε υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος που επιτρέπουν τη διέλευση αποστολών βοήθειας, υλικού και προσωπικού σύμφωνα με την παράγραφο 2:

α) θα έχουν το δικαίωμα του προσδιορισμού των τεχνικών διευθετήσεων, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας κάτω από τις οποίες επιτρέπεται αυτή η διέλευση

β) δύνανται να επιτρέπουν μία τέτοια διέλευση υπό τον όρο της διανομής της βοήθειας αυτής κάτω από την τοπική επίβλεψη της προστάτιδος δυνάμεως

γ) δε θα δύνανται κατά οποιονδήποτε τρόπο να χρησιμοποιούν τις αποστολές βοήθειας για σκοπούς άλλους από εκείνους για τους οποίους προορίζονται και δεν θα καθυστερούν την αποστολή τους εκτός από περιπτώσεις επειγούσης ανάγκης προς όφελος του ενδιαφερόμενου αστικού πληθυσμού.

4. Τα εμπόλεμα Μέρη θα προστατεύουν τις αποστολές βοήθειας και θα διευκολύνουν την ταχεία διανομή τους.

5. Τα εμπόλεμα Μέρη και κάθε υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος θα ενθαρρύνουν και διευκολύνουν τον αποτελεσματικό διεθνή συντονισμό των δραστηριοτήτων παροχής βοήθειας που αναφέρονται στην παράγραφο 1.

Άρθρο 71

Προσωπικό συμμετέχον σε πράξεις παροχής βοήθειας

1. `Όπου απαιτείται το προσωπικό αρωγής δύναται να αποτελεί μέρος της βοήθειας που παρέχεται σε οποιαδήποτε επιχείρηση αρωγής, συγκεκριμένα για τη μεταφορά και διανομή των αποστολών βοήθειας η συμμετοχή του προσωπικού αυτού θα υπόκειται στην έγκριση του Μέρους στο έδαφος του οποίου το προσωπικό θα επιτελεί τα καθήκοντά του.

2. Το προσωπικό αυτό θα τυγχάνει σεβασμού και προστασίας.

3. Κάθε Μέρος, αποδέκτης των αποστολών βοήθειας θα υποβοηθεί, στο μέγιστο δυνατό βαθμό το προσωπικό αρωγής που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στην επιτέλεση της αποστολής του παροχής βοήθειας. Μόνο σε περίπτωση επιτακτικής στρατιωτικής ανάγκης θα δύνανται να περιορίζονται είτε οι δραστηριότητες του προσωπικού αρωγής, είτε προσωρινά των κινήσεών του.

4. Σε καμία περίπτωση δε θα δύναται το προσωπικό αρωγής να υπερβαίνει τους όρους της αποστολής του σύμφωνα με το παρόν Πρωτόκολλο. Συγκεκριμένα θα λαμβάνει υπ` όψη τις προδιαγραφές ασφάλειας του Μέρους στο έδαφος του οποίου επιτελεί τα καθήκοντά του. Η αποστολή, προσωπικού που δε σέβεται τους παραπάνω όρους, θα παύεται.

ΤΜΗΜΑ ΙΙΙ

Μεταχείριση προσώπων τελούντων υπό την εξουσία εμπολέμου μέρους

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Πεδίο εφαρμογής και προστασία προσώπων και αντικειμένων

Άρθρο 72

Πεδίο εφαρμογής

Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος είναι συμπληρωματικές των κανόνων που αναφέρονται στην ανθρωπιστική προστασία αμάχου πληθυσμού και αστικών αντικειμένων τελούντων υπό την εξουσία εμπολέμου Μέρους οι οποίοι περιέχονται στην Τέταρτη Σύμβαση, συγκεκριμένα στα Μέρη Ι και ΙΙΙ καθώς και σε άλλους εφαρμοστέους κανόνες διεθνούς δικαίου που αναφέρονται στην προστασία των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιώματων κατά τη διάρκεια διεθνούς σύγκρουσης.

Άρθρο 73

Πρόσφυγες και ανιθαγενείς

`Άτομα τα οποία, πριν από την έναρξη των εχθροπραξιών, εθεωρούντο ως απάτριδες ή πρόσφυγες υπό τους όρους των σχετικών διεθνών οργάνων των αποδεκτών από τα ενδιαφερόμενα μέρη ή σύμφωνα με τη διεθνή νομοθεσία του Κράτους καταφυγής ή του Κράτους διαμονής θα θεωρούνται ως προστατευόμενα άτομα κατά την έννοια των Μερών Ι και ΙΙΙ της Τέταρτης Σύμβασης σε κάθε περίπτωση και χωρίς καμιά απολύτως διάκριση.

Άρθρο 74

Επανασύνδεση διεσπαρμένων οικογενειών

Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα μέρη θα διευκολύνουν με κάθε δυνατό τρόπο την επανασύνδεση οικογενειών διεσπαρμένων ως αποτέλεσμα ενόπλων συγκρούσεων και θα ενθαρρύνουν συγκεκριμένα το έργο των ανθρωπιστικών οργανισμών των επιφορτισμένων με αυτό σύμφωνα με τις διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και συμμορφούμενα προς τους αντίστοιχους κανονισμούς ασφάλειας.

Άρθρο 75

Θεμελιώδεις εγγυήσεις

1. Κατά το βαθμό που επηρεάζονται από κατάσταση αναφερόμενη στο άρθρο 1 του παρόντος Πρωτοκόλλου, τα άτομα τα οποία βρίσκονται υπό την εξουσία εμπολέμου Μέρους και τα οποία δεν επωφελούνται από την πλέον ευνοϊκή μεταχείριση σύμφωνα με τις Συμβάσεις ή το παρόν Πρωτόκολλο θα αντιμετωπίζονται ανθρωπιστικά σε κάθε περίσταση και θα απολαμβάνουν το λιγότερο της προστασίας που προβλέπεται στο παρόν άρθρο χωρίς καμία διάκριση που να βασίζεται στη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την πολιτική ή άλλη γνώμη, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, περιουσία, γέννηση ή άλλη κατάσταση ή βασιζόμενοι σε άλλα παρόμοια κριτήρια. Κάθε Μέρος θα σέβεται το πρόσωπο, την τιμή, τις πεποιθήσεις και τις θρησκευτικές δοξασίες όλων αυτών των ατόμων.

2. Οι ακόλουθες πράξεις είναι και θα παραμείνουν απαγορευμένες κατά οποιονδήποτε χρόνο και τόπο είτε διαπράττονται από αμάχους είτε από στρατιωτικούς. α) βία κατά της ζωής, υγείας ή φυσικής ή πνευματικής ευημερίας των ατόμων, συγκεκριμένα:

ι) φόνος,

ιι) βασανισμοί όλων των ειδών, είτε σωματικοί είτε πνευματικοί,

ιιι) σωματικός κολασμός και

ιν) ακρωτηριασμοί

β) προσβολές κατά της προσωπικής αξιοπρέπειας συγκεκριμένα ταπεινωτική και ατιμωτική μεταχείριση, καταναγκαστική πορνεία και οποιαδήποτε μορφή ανάρμοστης επίθεσης,

γ) λήψη αιχμαλώτων,

δ) ομαδικές τιμωρίες και

ε) απειλές διάπραξης οποιασδήποτε από τις προηγούμενες πράξεις.

3. Οποιοδήποτε πρόσωπο συλλαμβάνεται, κρατείται ή φυλακίζεται για πράξεις σχετιζόμενες με την ένοπλη σύγκρουση θα ενημερώνεται αμέσως, σε γλώσσα που κατανοεί σχετικά με τους λόγους λήψεως αυτών των μέτρων. Πλην των περιπτώσεων της σύλληψης ή κράτησης για ποινικά αδικήματα, τα πρόσωπα αυτά θα ελευθερώνονται χωρίς την παραμικρή καθυστέρηση και σε κάθε περίπτωση εφ` όσον οι συνθήκες που δικαιολογούν τη σύλληψη, κατοχή ή φυλάκιση έχουν παύσει να ισχύουν.

4. Καμία καταδικαστική απόφαση δε θα απαγγέλλεται και καμία ποινή δε θα εκτελείται κατά προσώπου που εκρίθη ένοχο ποινικού αδικήματος που αναφέρεται στην ένοπλη σύγκρουση πλην της περιπτώσεως καταδίκης που απαγγέλθηκε από αμερόληπτο κανονικά συντεθειμένο δικαστήριο το οποίο σέβεται τις γενικά παραδεδεγμένες αρχές της κανονικής δικαστικής διαδικασίας η οποία περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

α) η διαδικασία θα προβλέπει αμελλητί ενημέρωση του κατηγορουμένου αναφορικά με τα στοιχεία που στοιχειοθετούν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος εναντίον του και θα παρέχει στον κατηγορούμενο πριν και κατά τη διάρκεια της δίκης του όλα τα αναγκαία δικαιώματα και μέσα αμύνης

β) κανείς δεν καταδικάζεται για αδίκημα παρά μόνο στη βάση της ατομικής ποινικής υπαιτιότητας

γ) κανείς δεν κατηγορείται ή καταδικάζεται για ποινικό αδίκημα λόγω πράξης ή παράλειψης η οποία δε συνιστά ποινικό αδίκημα σύμφωνα με το εσωτερικό διεθνές δίκαιο στο οποίο υπόκειται κατά το χρόνο της διάπραξής του. Επίσης, δεν επιβάλλεται βαρύτερη ποινή από εκείνη του χρόνου διαπράξεως του ποινικού αδικήματος. Εάν, μετά τη διάπραξη του αδικήματος, υπάρχει διάταξη στο νόμο για επιβολή ελαφρότερης ποινής, ο αδικοπραγών θα επωφελείται απ` αυτή

δ) οποιοσδήποτε κατηγορείται για αδίκημα θα θεωρείται αθώος μέχρι αποδείξεως της ενοχής του σύμφωνα με το νόμο

ε) οποιοσδήποτε κατηγορείται για αδίκημα θα έχει το δικαίωμα να δικασθεί παρουσία του

στ) οποιοσδήποτε κατηγορείται για αδίκημα θα έχει το δικαίωμα να εξετάσει ή να έχει εξετάσει τους μάρτυρες κατηγορίας, καθώς και να ζητήσει την παρουσία και εξέταση μαρτύρων υπερασπίσεώς του σύμφωνα με τους ίδιους όρους που αφορούν τους μάρτυρες κατηγορίας

ζ) κανείς δε θα διώκεται ή θα τιμωρείται από το ίδιο διάδικο μέρος αναφορικά με το οποίο έχει προηγουμένως απαγγελθεί αμετάκλητη αθωωτική ή καταδικαστική απόφαση σύμφωνα με τον ίδιο νόμο και με την ίδια δικαστική διαδικασία

η) οποιοσδήποτε διώκεται για αδίκημα θα έχει το δικαίωμα να του απαγγελθεί η απόφαση δημόσια και

θ) καταδικασθείς θα ενημερώνεται άμα τη καταδίκη του αναφορικά με τα δικονομικά και άλλα ένδικα μέσα, καθώς και τις αποσβεστικές προθεσμίες εντός των οποίων αυτά πρέπει να ασκηθούν.

5. Γυναίκες των οποίων η ελευθερία περιορίζεται για λόγους σχετιζόμενους με την ένοπλη σύγκρουση θα κρατούνται σε καταλύματα χωριστά από εκείνα των ανδρών. Θα ευρίσκονται κάτω από την άμεση επίβλεψη γυναικών. Παρά ταύτα, σε περιπτώσεις οικογενειών που κρατούνται ή φυλακίζονται θα κρατούνται οποτεδήποτε είναι δυνατόν στον ίδιο χώρο και θα συνδιαιτώνται σαν οικογενειακές μονάδες.

6. Πρόσωπα τα οποία συλλαμβάνονται, κρατούνται ή φυλακίζονται για λόγους συνυφασμένους με την ένοπλη σύγκρουση θα απολαμβάνουν της προστασίας που προβλέπεται από το παρόν άρθρο μέχρι την οριστική τους απελευθέρωση, επαναπατρισμό ή επανεγκατάσταση έστω και μετά το τέλος της ένοπλης σύγκρουσης.

7. Προς το σκοπό αποφυγής οποιασδήποτε αμφιβολίας αναφορικά με τη δίωξη και προσαγωγή σε δίκη των προσώπων που κατηγορούνται για εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητος, θα εφαρμόζονται οι ακόλουθες αρχές:

α) πρόσωπα τα οποία κατηγορούνται για τέτοια εγκλήματα θα προσάγωνται προς το σκοπό της δίωξης και εκδίκασης σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες του διεθνούς δικαίου και

β) εκείνα τα πρόσωπα τα οποία δεν επωφελούνται από την πλέον ευνοϊκή μεταχείριση σύμφωνα με τις Συμβάσεις ή το παρόν Πρωτόκολλο, θα απολαμβάνουν της μεταχείρισης που προβλέπεται στο παρόν Άρθρο, ανεξάρτητα του εάν τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορούνται συνιστούν ή όχι σοβαρές παραβιάσεις των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου.

8. Καμία διάταξη του παρόντος Άρθρου δε θα δύναται να ερμηνευθεί ως περιορίζουσα ή παραβιάζουσα οποιαδήποτε άλλη περισσότερο ευνοϊκή διάταξη η οποία παρέχει μεγαλύτερη προστασία σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες του διεθνούς δικαίου σε πρόσωπα που καλύπτονται από την παράγραφο 1.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Μέτρα υπέρ γυναικών και παιδιών

Άρθρο 76

Προστασία γυναικών

1. Οι γυναίκες θα αποτελούν αντικείμενο ειδικού σεβασμού και θα προστατεύονται συγκεκριμένα κατά του βιασμού, της εξαναγκαστικής πορνείας και οποιασδήποτε άλλης μορφής άσεμνης επίθεσης.

2. Οι έγκυες γυναίκες και μητέρες, οι οποίες έχουν εξαρτώμενα παιδιά και οι οποίες συλλαμβάνονται, κρατούνται ή φυλακίζονται για λόγους σχετιζόμενους με την ένοπλη σύγκρουση, θα απολαμβάνουν απόλυτης προτεραιότητας όσον αφορά στην εξέταση των υποθέσεών τους.

3. Στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, τα εμπόλεμα μέρη θα επιδιώκουν να αποφεύγουν την κατάγνωση της θανατικής ποινής σε έγκυες γυναίκες ή μητέρες με εξαρτώμενα τέκνα για αδίκημα σχετικό με την ένοπλη σύγκρουση. Η θανατική ποινή για τα παραπάνω αδικήματα θα παραμένει ανεκτέλεστη όσον αφορά τις γυναίκες αυτές.

Άρθρο 77

Προστασία παιδιών

1. Τα παιδιά θα αποτελούν αντικείμενο ιδιαίτερου σεβασμού και θα προστατεύονται απέναντι σε οποιαδήποτε μορφή ανάρμοστης επίθεσης. Τα εμπόλεμα Μέρη θα τους παρέχουν τη μέριμνα και τη βοήθεια που χρειάζονται ανεξαρτήτως της ηλικίας τους ή οποιουδήποτε άλλου λόγου.

2. Τα εμπόλεμα Μέρη θα λαμβάνουν όλα τα εφικτά μέτρα εις τρόπον ώστε τα παιδιά τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 15 ετών να μη λαμβάνουν απ` ευθείας μέρος σε εχθροπραξίες και, συγκεκριμένα, θα αποφεύγουν να τα στρατολογούν στις ένοπλες δυνάμεις τους. Κατά τη στρατολόγηση μεταξύ εκείνων των προσώπων που έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 15 ετών αλλά όχι εκείνη των 18 ετών, τα εμπόλεμα Μέρη θα επιδιώκουν να δίνουν προτεραιότητα σε εκείνα τα οποία είναι μεγαλύτερα.

3. Εάν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, παρά τις διατάξεις της παραγράφου 2, τα παιδιά τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 15 ετών λαμβάνουν απ` ευθείας μέρος σε εχθροπραξίες και περιπίπτουν στην εξουσία του αντιπάλου μέρους, θα συνεχίζουν να επωφελούνται της ειδικής προστασίας που παρέχεται στο παρόν άρθρο, ανεξάρτητα του αν είναι αιχμάλωτοι πολέμου ή όχι.

4. Σε περίπτωση σύλληψης, κράτησης ή φυλάκισης για λόγους σχετιζόμενους με την ένοπλη σύγκρουση τα παιδιά θα κρατούνται σε καταλύματα χωριστά των μεγάλων, πλην της περιπτώσεως οικογενειών οι οποίες από την άποψη της παροχής καταλύματος θεωρούνται ως οικογενειακές μονάδες όπως προβλέπεται στο Άρθρο 75, παράγραφος 5.

5. Η θανατική ποινή για αδίκημα σχετιζόμενο με την ένοπλη σύγκρουση δε θα εκτελείται κατά προσώπων τα οποία δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 18 ετών κατά το χρόνο διαπράξεως του αδικήματος.

Άρθρο 78

Εκκένωση παιδιών

1. Κανένα εμπόλεμο Μέρος δε θα διευθετεί τα της εκκένωσης παιδιών τα οποία δεν είναι υπήκοοί του σε ξένη χώρα παρά μόνο εάν πρόκειται για προσωρινή εκκένωση την οποία υπαγορεύουν αποχρώντες λόγοι υγείας ή ιατρικής περίθαλψης των παιδιών ή της προστασίας τους εφ` όσον βρίσκονται σε κατεχόμενη περιοχή. Εφ` όσον υπάρχουν γονείς ή κηδεμόνες για μια τέτοια εκκένωση απαιτείται η γραπτή συγκατάθεσή τους. Εάν δεν μπορούν να βρεθούν τέτοια πρόσωπα, απαιτείται η γραπτή συγκατάθεση για μια τέτοια εκκένωση των προσώπων τα οποία λόγω νόμου ή εθίμου είναι πρωτευόντως επιφορτισμένα με τη μέριμνα των παιδιών. Οποιαδήποτε εκκένωση αυτού του είδους εποπτεύεται από την Προστάτιδα Δύναμη σε συμφωνία με τα ενδιαφερόμενα Μέρη, συγκεκριμένα, το Μέρος το οποίο κανονίζει την εκκένωση, το Μέρος που δέχεται τα παιδιά και οποιαδήποτε Μέρη των οποίων απομακρύνονται οι υπήκοοι. Σε κάθε περίπτωση όλα τα εμπόλεμα Μέρη θα λαμβάνουν όλες τις δυνατές προφυλάξεις για να μην τίθεται σε κίνδυνο η εκκένωση.

2. Οποτεδήποτε γίνεται μια εκκένωση σύμφωνα με την παράγραφο 1, η παιδεία κάθε παιδιού, συμπεριλαμβανομένης και της θρησκευτικής και ηθικής παιδείας, όπως επιθυμούν οι γονείς, θα παρέχεται ενώ αυτό θα βρίσκεται μακρυά με τη μεγαλύτερη δυνατή συνέχεια.

3. Για τη διευκόλυνση της επιστροφής στις οικογένειες και στη χώρα τους παιδιών τα οποία έχουν απομακρυνθεί σύμφωνα με το παρόν Άρθρο, οι αρχές του Μέρους που διακανονίζουν την απομάκρυνση και, όπου δει, οι αρχές της φιλοξενούσας χώρας καθιερώνουν για κάθε παιδί ένα δελτίο με φωτογραφίες, το οποίο στέλνουν στην Κεντρική Υπηρεσία Ανιχνεύσεως της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού. Κάθε κάρτα φέρει, όπου είναι δυνατό, και οποτεδήποτε δεν εμπεριέχει κίνδυνο βλάβης για το παιδί, τις ακόλουθες πληροφορίες:

α) επώνυμο (α) του παιδιού,

β) ονόματα του παιδιού,

γ) φύλο του παιδιού,

δ) τόπος και ημερομηνία γεννήσεως (ή, εάν η ημερομηνία δεν είναι γνωστή η κατά προσέγγιση ηλικία),

ε) πλήρες όνομα πατρός,

στ) πλήρες όνομα μητρός και πατρικό όνομα αυτής,

ζ) εγγύτατος συγγενής παιδιού,

η) εθνικότητα του παιδιού,

θ) μητρική γλώσσα του παιδιού και όποιες άλλες γλώσσες ομιλεί,

ι) διεύθυνση της οικογενείας του παιδιού,

κ) οποιοσδήποτε αριθμός ταυτότητας του παιδιού,

λ) κατάσταση υγείας του παιδιού,

μ) ομάδα αίματος του παιδιού,

ν) οποιαδήποτε διακριτικά χαρακτηριστικά,

ξ) ημερομηνία και χώρος που βρέθηκε το παιδί,

ο) ημερομηνία και τόπος από τον οποίο το παιδί εγκατέλειψε τη χώρα,

π) θρησκεία του παιδιού, εάν έχει,

ρ) παρούσα διεύθυνση του παιδιού στη φιλοξενούσα χώρα,

σ) εάν τυχόν το παιδί πεθάνει προ της επιστροφής του, την ημερομηνία, τόπο και περιστάσεις θανάτου και τόπος ενταφιασμού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Δημοσιογράφοι

Άρθρο 79

Μέτρα προστασίας για τους δημοσιογράφους

1. Δημοσιογράφοι που ευρίσκονται σε επικίνδυνες επαγγελματικές αποστολές σε περιοχές ενόπλου συρράξεως θεωρούνται ως άμαχοι με την έννοια του άρθρου 50, παράγραφος 1.

2. Υπ` αυτήν την έννοια προστατεύονται σύμφωνα με τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο, εφ` όσον δεν αναλαμβάνουν καμιά δράση η οποία να επηρεάζει δυσμενώς την ιδιότητά τους ως αμάχων και με κάθε επιφύλαξη του δικαιώματος των πολεμικών ανταποκριτών που είναι διαπιστευμένοι στις ένοπλες δυνάμεις στην ιδιότητα που προβλέπεται στο άρθρο 4Α (4) της Τρίτης Σύμβασης.

3. Μπορούν να προμηθεύονται ταυτότητα παρόμοια προς το πρότυπο στο Παράρτημα ΙΙ του παρόντος Πρωτοκόλλου. Το δελτίο αυτό, το οποίο εκδίδεται από την Κυβέρνηση του Κράτους, του οποίου ο δημοσιογράφος είναι υπήκοος ή στου οποίου το έδαφος κατοικεί ή στο οποίο ευρίσκεται το ειδησεογραφικό μέσον το οποίο τον απασχολεί, πιστοποιεί την ιδιότητά του ως δημοσιογράφου.

ΜΕΡΟΣ V

Εκτέλεση των συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου

ΤΜΗΜΑ Ι

Γενικές Διατάξεις

Άρθρο 80

Μέτρα για την εκτέλεση

1. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη λαμβάνουν χωρίς καθυστέρηση όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους σύμφωνα με τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο.

2. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη δίνουν εντολές και οδηγίες για την εξασφάλιση της τηρήσεως των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και εποπτεύουν την εκτέλεσή τους.

Άρθρο 81

Δραστηριότητες του Ερυθρού Σταυρού και άλλων ανθρωπιστικών οργανισμών

1. Τα εμπόλεμα Μέρη παρέχουν στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού όλες τις διευκολύνσεις μέσα στις δυνατότητές τους έτσι ώστε να καταστήσουν δυνατή την εκτέλεση των ανθρωπιστικών καθηκόντων που της έχουν ανατεθεί από τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο για την εξασφάλιση της προστασίας και συνδρομής προς τα θύματα συρράξεων, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού μπορεί επίσης να εκτελέσει οποιεσδήποτε άλλες ανθρωπιστικές δραστηριότητες υπέρ αυτών των θυμάτων, με την επιφύλαξη της συγκαταθέσεως των ενδιαφερομένων εμπολέμων Μερών.

2. Τα εμπόλεμα Μέρη παρέχουν στους αντίστοιχους οργανισμούς του Ερυθρού Σταυρού (Ερυθράς Ημισελήνου, Ερυθρού Λεόντος και Ηλίου) τις διευκολύνσεις που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των ανθρωπιστικών τους δραστηριοτήτων υπέρ των θυμάτων της συρράξεως, σύμφωνα με τις διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και τις βασικές αρχές του Ερυθρού Σταυρού, όπως διατυπώνονται από τις Διεθνείς Διασκέψεις του Ερυθρού Σταυρού.

3. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη διευκολύνουν με όλους τους δυνατούς τρόπους τη βοήθεια την οποία οι οργανισμοί Ερυθρού Σταυρού (Ερυθράς Ημισέληνου, Ερυθρού Λέοντος και Ηλίου), και ο Σύνδεσμος Εταιρειών Ερυθρού Σταυρού προσφέρουν στα θύματα των συρράξεων σύμφωνα με τις διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και τις βασικές αρχές του Ερυθρού Σταυρού, όπως διατυπώθησαν από τις διεθνείς Διασκέψεις του Ερυθρού Σταυρού.

4. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη παρέχουν διευκολύνσεις κατά το δυνατόν παρόμοιες προς αυτές που αναφέρθη καν στις παραγράφους 2 και 3 προς τους άλλους ανθρωπιστικούς οργανισμούς που αναφέρονται στις Συμβάσεις και στο παρόν Πρωτόκολλο, οι οποίοι είναι δεόντως εξουσιοδοτημένοι από τα αντίστοιχα εμπόλεμα μέρη και τα οποία εκτελούν τις ανθρωπιστικές τους δραστηριότητες σύμφωνα με τις διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

Άρθρο 82

Νομικοί σύμβουλοι στις ένοπλες δυνάμεις

Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη κατά πάντα χρόνο και τα εμπόλεμα Μέρη εν καιρώ ενόπλου συρράξεως, εξασφαλίζουν την παρουσία νομικών συμβούλων, όπου είναι αναγκαίο, προκειμένου να συμβουλεύουν στρατιωτικούς διοικητές στο αναγκαίο επίπεδο σχετικά με την εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου και για την κατάλληλη καθοδήγηση η οποία πρέπει να δίδεται στις ένοπλες δυνάμεις επί του θέματος τούτου.

Άρθρο 83

Διάδοση

1. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη θα αναλαμβάνουν, εν καιρώ ειρήνης, όπως και εν καιρώ ενόπλου συρράξεως, να διαδίδουν τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο, όσο το δυνατόν ευρύτερα στις αντίστοιχες χώρες τους και, ειδικότερα, να περιλαμβάνουν τη σπουδή αυτών στα προγράμματά τους στρατιωτικής εκπαιδεύσεως και να ενθαρρύνουν τη μελέτη αυτών από τον άμαχο πληθυσμό, έτσι ώστε αυτά τα όργανα να γίνουν γνωστά στις ένοπλες δυνάμεις και στον άμαχο πληθυσμό.

2. Οποιεσδήποτε στρατιωτικές ή πολιτικές αρχές, οι οποίες εν καιρώ ενόπλου συρράξεως, αναλαμβάνουν ευθύνες σχετικά με την εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου, δέον να είνα πλήρως ενημερωμένες σχετικά με το κείμενο αυτό.

Άρθρο 84

Κανόνες εφαρμογής

Τα υψηλά συμβαλλόμενα μέρη θα ανακοινώνουν προς άλληλα, το ταχύτερο δυνατό, μέσω του θεματοφύλακα, και, όπου δει, μέσω των Προστάτιδων Δυνάμεων τις επίσημες μεταφράσεις του παρόντος Πρωτοκόλλου, όπως επίσης και τους νόμους και κανονισμούς τους οποίους δυνατό να υιοθετήσουν για την εξασφάλιση της εφαρμογής του.

ΤΜΗΜΑ ΙΙ

Καταστολή παραβιάσεων των συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου

Άρθρο 85

Καταστολή παραβιάσεων του παρόντος Πρωτοκόλλου

1. Οι διατάξεις των Συμβάσεων που αναφέρονται στην καταστολή παραβιάσεων και σοβαρών παραβιάσεων, όπως συμπληρώνονται από τον παρόν Τμήμα, ισχύουν για την καταστολή παραβιάσεων και σοβαρών παραβιάσεων του παρόντος Πρωτοκόλλου.

2. Ενέργειες που χαρακτηρίζονται ως σοβαρές παραβιάσεις στις Συμβάσεις είναι σοβαρές παραβιάσεις του παρόντος Πρωτοκόλλου, εάν έχουν διαπραχθεί εναντίον προσώπων υπό την εξουσία ενός αντιπάλου Μέρους που προστατεύονται από τα άρθρα 44, 45 και 73 του παρόντος Πρωτοκόλλου, ή εναντίον των τραυματιών, ασθενών και ναυαγών του αντιπάλου Μέρους οι οποίοι προστατεύονται από το παρόν Πρωτόκολλο, ή εναντίον εκείνου του υγειονομικού ή θρησκευτικού προσωπικού, υγειονομικών μονάδων ή υγειονομικών μεταφορικών μέσων τα οποία είναι υπό τον έλεγχο του αντιπάλου Μέρους και προστατεύονται από το παρόν Πρωτόκολλο.

3. Εκτός των σοβαρών παραβιάσεων που προσδιορίζονται στο άρθρο 11, οι ακόλουθες πράξεις θα θεωρούνται ως σοβαρές παραβιάσεις του παρόντος Πρωτοκόλλου, σε περίπτωση που διαπράττονται εσκεμμένα κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων του παρόντος Πρωτοκόλλου και προκαλούν θάνατο ή σοβαρή βλάβη του σώματος ή της υγείας:

α) Η περιέλευση του αστικού πληθυσμού ή ιδιωτών αμάχων σε αντικείμενο επίθεσης.

β) Η εξαπόλυση αδιάκριτης επίθεσης προσβάλλουσας τον αστικό πληθυσμό ή αστικά αντικείμενα με την επίγνωση ότι μια τέτοια επίθεση θα προκαλέσει μεγάλη απώλεια σε ανθρώπινες ζωές, τραύματα σε αμάχους ή ζημιά σε αστικά αντικείμενα όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 57, παράγραφος 2 (α) (ιιι).

γ) Εξαπόλυση επίθεσης κατά έργων ή εγκαταστάσεων που περιέχουν επικίνδυνες δυνάμεις με την επίγνωση ότι μια τέτοια επίθεση θα προκαλέσει εξαιρετική απώλεια σε ζωές, τραυματισμούς αμάχων, ή ζημιά σε αστικά αντικείμενα όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 57, παράγραφος 2 (α) (ιιι).

δ) Η περιαγωγή μη υπερασπισμένων τοποθεσιών και αποστρατιωτικοποιημένων ζωνών σε αντικείμενο επίθεσης.

ε) Η περιαγωγή προσώπου σε αντικείμενο επίθεσης με τη γνώση ότι αυτός ευρίσκεται εκτός μάχης.

στ) Η δόλια χρήση, κατά παράβαση του Άρθρου 37 του διακριτικού εμβλήματος του Ερυθρού Σταυρού, της Ερυθράς Ημισελήνου ή του Ερυθρού Ηλίου ή άλλων προστατευτικών σημάτων αναγνωριζομένων από τις Συμβάσεις η το παρόν Πρωτόκολλο.

4. Εκτός των σοβαρών παραβιάσεων που προσδιορίζονται στις προηγούμενες παραγράφους και στις Συμβάσεις, τα ακόλουθα θα θεωρούνται ως σοβαρές παραβιάσεις του παρόντος Πρωτοκόλλου οσάκις διαπράττονται εκ προθέσεως και κατά παράβαση των Συμβάσεων ή του Πρωτοκόλλου:

α) Η μεταφορά από τη διακάτοχο Δύναμη τμημάτων του δικού της αστικού πληθυσμού μέσα στην περιοχή που κατέχει ή η απομάκρυνση ή η μεταφορά όλων ή τμημάτων του πληθυσμού της κατεχόμενης περιοχής μέσα ή έξω απ` αυτήν την περιοχή κατά παράβαση του Άρθρου 4, της τέταρτης Σύμβασης.

β) Αδικαιολόγητη καθυστέρηση του επαναπατρισμού των αιχμαλώτων πολέμου ή των αμάχων.

γ) Πρακτική φυλετικού διαχωρισμού και άλλες απάνθρωπες και υποτιμητικές πρακτικές που στοιχειοθετούν προσβολές κατά της προσωπικής αξιοπρέπειας βασισμένες σε φυλετικές διακρίσεις.

δ) Η περιαγωγή των εμφανώς αναγνωριζομένων ιστορικών μνημείων, έργων τέχνης ή τόπων λατρείας, τα οποία συνιστούν την πολιτιστική ή πνευματική κληρονομιά των λαών και τα οποία απολαμβάνουν ειδικής προστασίας με ειδικές ρυθμίσεις, για παράδειγμα, μέσα στα πλαίσια αρμοδίου διεθνούς οργανισμού, σε αντικείμενο επίθεσης προκαλούν ως αποτέλεσμα εκτεταμένες καταστροφές αυτών, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία της παράβασης από το αντίπαλο Μέρος του Άρθρου 53, υποπαράγραφος (β) και εφ` όσον αυτά τα ιστορικά, μνημεία, έργα τέχνης και τόποι λατρείας δε βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με στρατιωτικούς στόχους.

ε) Η αποστέρηση του προσώπου που προστατεύεται από τις Συμβάσεις ή αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος Άρθρου των δικαιωμάτων αμερολήπτου και τακτικής δίκης.

5. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου, σοβαρές παραβιάσεις των οργάνων αυτών θα θεωρούνται ως εγκλήματα πολέμου.

Άρθρο 86

Παράλειψη ενεργείας

1. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη θα καταστέλλουν σοβαρές παραβιάσεις και θα λαμβάνουν μέτρα αναγκαία για την καταστολή όλων των άλλων παραβιάσεων των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου, οι οποίες απορρέουν από την αδυναμία ενεργείας εφ` όσον υφίσταται υποχρέωση προς τούτο.

2. Το γεγονός ότι παραβίαση των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου διαπράχθηκε από υφιστάμενο δεν απαλλάσσει τους ανωτέρους του από ποινική ή πειθαρχική ευθύνη, κατά περίπτωση, εάν εγνώριζαν, ή είχαν πληροφορίες οι οποίες θα τους έδιναν τη δυνατότητα να συναγάγουν κατά τις περιστάσεις ότι αυτός διέπραξε ή επρόκειτο να διαπράξει μια τέτοια παραβίαση και αν αυτοί δεν έλαβαν όλα τα αναγκαία μέτρα στην διάθεσή τους για την πρόληψη ή καταστολή της παραβίασης.

Άρθρο 87

Καθήκον των διοικητών

1. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη θα απαιτούν από τους στρατιωτικούς διοικητές αναφορικά με μέλη των ενόπλων δυνάμεων υπό τας διαταγάς τους και άλλα πρόσωπα υπό τον έλεγχό τους, να προλαμβάνουν, κι όπου παρίσταται αναγκαίο, να καταστέλλουν και να αναφέρουν στις αρμόδιες αρχές παραβιάσεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου.

2. Προς το σκοπό της προλήψεως και καταστολής των παραβιάσεων τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη θα απαιτούν όπως ανάλογα με το βαθμό ευθύνης τους, οι διοικητές θα διασφαλίζουν ότι τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων υπό τας διαταγάς τους τελούν σε επίγνωση των υποχρεώσεων τους σύμφωνα με τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο.

3. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τα εμπόλεμα Μέρη θα απαιτούν όπως οποιοσδήποτε διοικητής τελεί εν γνώσει ότι οι υφιστάμενοί του ή άλλα πρόσωπα υπό τον έλεγχο του πρόκειται να διαπράξουν ή διέπραξαν παραβίαση των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου εισάγει μέτρα αναγκαία για την πρόληψη αυτών των παραβιάσεων των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου, και όπου παρίσταται αναγκαίο, εισάγει πειθαρχικά ή ποινικά μέτρα εναντίον των παραβατών αυτών.

Άρθρο 88

Αμοιβαία συνδρομή σε ποινικές υποθέσεις

1. Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη θα παρέχουν το ένα στο άλλο το μεγαλύτερο μέτρο βοήθειας σχετικά με ποινική διαδικασία που εισάγεται αναφορικά με σοβαρές παραβιάσεις των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου.

2. Με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που καθιερώνονται στις Συμβάσεις και στο άρθρο 85, παράγραφος 1 του παρόντος Πρωτοκόλλου, και όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη θα συνεργάζονται στο θέμα της εκδόσεως. Θα εξετάζουν με την προσήκουσα προσοχή το αίτημα του Κράτους στην περιοχή του οποίου διαπράχθηκε το υποτιθέμενο αδίκημα.

3. Ο νόμος του υψηλού συμβαλλόμενου Μέρους από το οποίο ζητείται η έκδοση θα εφαρμόζεται σ` όλες τις περιπτώσεις. Οι διατάξεις των προηγουμένων παραγράφων δε θα θίγουν παρά ταύτα τις υποχρεώσεις που πηγάζουν από τις διατάξεις οποιασδήποτε άλλης συνθήκης διμερούς ή πολυμελούς φύσης, η οποία διέπει ή θα διέπει ολόκληρο ή μέρος του αντικειμένου της αμοιβαίας συνδρομής σε ποινικές υποθέσεις.

Άρθρο 89

Συνεργασία

Σε περιπτώσεις σοβαρών παραβιάσεων των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου, τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη θα αναλαμβάνουν την υποχρέωση να ενεργούν, από κοινού ή κεχωρισμένη σε συνεργασία με τα Ηνωμένα `Έθνη και σύμφωνα με το χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Άρθρο 90

Διεθνής Διερευνητική των πραγμάτων Επιτροπή

1. α) Διεθνής Διερευνητική των πραγμάτων Επιτροπή (εφεξής αποκαλούμενη ως η Επιτροπή) αποτελούμενη από 15 μέλη ανεπίληπτης ηθικής υπόστασης και αναγνωρισμένης αμεροληψίας θα συσταθεί.

β) Σε περίπτωση που όχι λιγότερα από 20 υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη έχουν συμφωνήσει να αποδεχθούν τη δικαιοδοσία της Επιτροπής σύμφωνα με την παράγραφο 2, το Κράτος – Θεματοφύλακας θα συγκαλεί τότε, και κατά διαστήματα 5 ετών μετά ταύτα, Σύνοδο των Αντιπροσώπων των υψηλών συμβαλλομένων Μερών προς το σκοπό της εκλογής των μελών της Επιτροπής. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου οι Αντιπρόσωποι θα εκλέγουν τα μέλη της Επιτροπής με μυστική ψηφοφορία από κατάλογο προσώπων από τα οποία καθένα από τα παραπάνω υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη δύναται να προτείνει ένα.

γ) Τα μέλη της Επιτροπής θα θητεύουν υπό την προσωπική τους ιδιότητα και θα κατέχουν το αξίωμά τους μέχρι την εκλογή νέων μελών κατά την επόμενη Σύνοδο.

δ) Κατά την εκλογή, τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη θα διασφαλίζουν ότι τα πρόσωπα που θα εκλεγούν στην Επιτροπή διαθέτουν το καθένα απ’ αυτά τα προσόντα που απαιτούνται και ότι διασφαλίζεται ίση γεωγραφική εκπροσώπηση στην Επιτροπή στο σύνολό της.

ε) Σε περίπτωση τυχαίας χηρείας θέσεως, η Επιτροπή θα πληρώνει τη κενή θέση, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις των προηγουμένων υποπαραγράφων.

στ) Το Κράτος Θεματοφύλακας θα καθιστά διαθέσιμες στην Επιτροπή τις αναγκαίες διοικητικές διευκολύνσεις προς το σκοπό της επιτέλεσης των καθηκόντων της.

2. α) Τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη δύνανται κατά το χρόνο της υπογραφής, επικύρωσης ή προσχώρησης στο Πρωτόκολλο, ή κατά οποιοδήποτε άλλο συνακόλουθο χρόνο, να δηλώσουν ότι αναγνωρίζουν IPSO FACTO και χωρίς ειδική συμφωνία, σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος που αποδέχεται την ίδια υποχρέωση, τη δικαιοδοσία της Επιτροπής να διερευνά ισχυρισμούς της άλλης πλευράς, όπως διαλαμβάνεται στο παρόν άρθρο.

β) Οι διακηρύξεις που αναφέρονται παραπάνω θα κατατίθενται στο Κράτος Θεματοφύλακα το οποίο θα διαβιβάζει αντίγραφα αυτών στα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη.

γ) Η Επιτροπή θα έχει δικαιοδοσία:

ι) διερεύνησης οποιωνδήποτε πραγματικών περιστατικών συνιστούν σοβαρή παραβίαση όπως προσδιορίζεται στις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο ή άλλων σοβαρών παραβιάσεων των Συμβάσεων ή του παρόντος Πρωτοκόλλου.

ιι) Διευκόλυνσης, μέσω της προσφοράς των καλών της υπηρεσιών της αποκατάστασης στάσεως σεβασμού προς τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο.

δ) Σε άλλες περιπτώσεις η Επιτροπή θα προβαίνει σε έρευνα μετά από αίτηση του εμπολέμου Μέρους μόνο με την συγκατάθεση του άλλου ή των άλλων ενδιαφερομένων Μερών.

ε) Με την επιφύλαξη των ανωτέρω διατάξεων της παρούσας παραγράφου οι διατάξεις του άρθρου 52 της Πρώτης Σύμβασης, του άρθρου 53 της Δεύτερης Σύμβασης, του άρθρου 132 της Τρίτης Σύμβασης και του άρθρου 149 της Τέταρτης Σύμβασης θα συνεχίζουν να εφαρμόζονται σε οποιαδήποτε υποτιθέμενη παραβίαση των Συμβάσεων και θα επεκτείνονται σε οποιαδήποτε υποτιθέμενη παραβίαση του παρόντος Πρωτοκόλλου.

3. α) Εκτός εάν έχει συμφωνηθεί άλλως από τα ενδιαφερόμενα Μέρη, όλες οι έρευνες θα αναλαμβάνονται από Συλλογικό `Όργανο συγκείμενο από 7 μέλη τα οποία θα διορίζονται ως εξής:

ι) Πέντε μέλη της επιτροπής τα οποία δεν είναι υπήκοοι οποιουδήποτε εμπολέμου Μέρους, θα διορίζονται από τον Πρόεδρο της Επιτροπής με βάση την ίση εκπροσώπηση των γεωγραφικών περιοχών μετά από διαβουλεύσεις με τα εμπόλεμα Μέρη.

ιι) Δύο επί τούτω μέλη τα οποία δεν είναι υπήκοοι οποιουδήποτε εμπολέμου Μέρους, θα διορίζονται ένα από την κάθε πλευρά.

β) `Άμα τη λήψει της αιτήσεως για έρευνα ο Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζει μια ανάλογη προθεσμία για τη δημιουργία ενός Συλλογικού Οργάνου. Εάν οποιοδήποτε επί τούτω μέλος δεν έχει ορισθεί εντός της προθεσμίας, ο Προεδρος διορίζει αμέσως πρόσθετο μέλος ή μέλη της Επιτροπής αυτής της τάξεως όπως χρειάζεται για τη συμπλήρωση των μελών του Συλλογικού Οργάνου.

4. α) Το Συλλογικό `Όργανο που συνεστήθη σύμφωνα με την παράγραφο 3 για ανάληψη έρευνας προσκαλεί τα εμπόλεμα μέρη να το συνδράμουν και να του παρουσιάσουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Το Συλλογικό `Όργανο μπορεί επίσης να ζητήσει και άλλα αποδεικτικά στοιχεία όπως θεωρεί πρόσφορο και μπορεί να διεξάγει έρευνα της καταστάσεως επί τόπου.

β) `Όλα τα αποδεικτικά στοιχεία θα ανακοινώνονται πλήρως εις τα Μέρη, τα οποία θα έχουν το δικαίωμα να παρουσιάζουν τα σχόλιά τους επ` αυτών στην Επιτροπή.

γ) Κάθε Μέρος έχει το δικαίωμα να αμφισβητεί αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία.

5. α) Η Επιτροπή υποβάλει στα Μέρη έκθεση επί των πορισμάτων του Συλλογικού Οργάνου με όποιες προτάσεις θεωρεί πρόσφορες.

β) Εάν το Συλλογικό Όργανο δεν μπορεί να εξασφαλίσει αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για τεκμηριωμένα και αμερόληπτα πορίσματα, η Επιτροπή δηλώνει τους λόγους για αυτήν την αδυναμία.

γ) Η Επιτροπή δεν ανακοινώνει τα πορίσματά της δημοσίως, εκτός εάν όλα τα εμπόλεμα Μέρη της έχουν ζητήσει να το κάνει.

6. Η Επιτροπή καταρτίζει τους κανόνες της, περιλαμβανομένων και των κανόνων για την Προεδρία της Επιτροπής και την Προεδρία του Συλλογικού Οργάνου. Αυτοί οι κανόνες εξασφαλίζουν την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Επιτροπής κατά πάντα χρόνο και στην περίπτωση έρευνας την άσκηση αυτών από ένα πρόσωπο που δεν είναι υπήκοος εμπολέμου Μέρους.

7. Οι διοικητικές δαπάνες της Επιτροπής καλύπτονται από εισφορές από τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη τα οποία έκαναν δηλώσεις σύμφωνα με την παράγραφο 2, και από εθελοντικές εισφορές. Το εμπόλεμο Μέρος ή τα εμπόλεμα Μέρη που ζητούν έρευνα θα παρέχουν τα αναγκαία κεφάλαια για δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν από Συλλογικό Όργανο και θα εξοφλούνται από το Μέρος ή τα Μέρη εναντίον των οποίων έχουν γίνει κατηγορίες μέχρι 50% των εξόδων του Συλλογικού Οργάνου. Στην περίπτωση που υπάρχουν αντικατηγορίες ενώπιον του Συλλογικού Οργάνου κάθε πλευρά καταβάλλει 50% των απαραιτήτων κεφαλαίων.

Άρθρο 91

Ευθύνη

Εμπόλεμο Μέρος το οποίο παραβιάζει τις διατάξεις των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου υπόκειται, αναλόγως τις περιπτώσεως, στην καταβολή αποζημιώσεως. Είναι υπεύθυνο για όλες τις πράξεις που διαπράχθηκαν από πρόσωπα που αποτελούν μέρος των ενόπλων του δυνάμεων.

ΜΕΡΟΣ VΙ

Τελικές Διατάξεις

Άρθρο 92

Επικύρωση

Το παρόν Πρωτόκολλο είναι ανοιχτό για υπογραφή από τα Μέρη στις Συμβάσεις έξι μήνες μετά την υπογραφή της Τελικής Πράξεως και θα παραμείνει ανοικτό για μία περίοδο δώδεκα μηνών.

Άρθρο 93

Επικύρωση

Το παρόν Πρωτόκολλο επικυρούται το συντομότερο δυνατόν. Τα όργανα επικυρώσεως κατατίθενται στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, θεματοφύλακα των Συμβάσεων.

Άρθρο 94

Προσχώρηση

Το παρόν Πρωτόκολλο είναι ανοικτό για προσχώρηση από οποιοδήποτε Μέρος στις Συμβάσεις το οποίο δεν το έχει υπογράψει. Τα όργανα προσχώρησης κατατίθενται στο θεματοφύλακα.

Άρθρο 95

Έναρξη ισχύος

1. Το παρόν Πρωτόκολλο αρχίζει να ισχύει έξι μήνες μετά την κατάθεση δύο οργάνων επικυρώσεως ή προσχωρήσεως.

2. Για κάθε Μέρος στις Συμβάσεις που εφεξής θα επικυρώνει το παρόν Πρωτόκολλο ή θα προσχωρεί σε αυτό, αρχίζει να ισχύει έξι μήνες μετά την κατάθεση από αυτό το Μέρος του οργάνου του επικυρώσεως ή προσχωρήσεως.

Άρθρο 96

Σχέσεις Συνθήκης με την έναρξη ισχύος του παρόντος Πρωτοκόλλου

1. `Όταν τα Μέρη στις Συμβάσεις είναι επίσης Μέρη στο παρόν Πρωτόκολλο, οι Συμβάσεις ισχύουν όπως συμπληρώνονται από το παρόν Πρωτόκολλο.

2. `Όταν ένα από τα εμπόλεμα Μέρη δεν δεσμεύεται από το παρόν Πρωτόκολλο, τα Μέρη στο Πρωτόκολλο παραμένουν δεσμευμένα από αυτό στις αμοιβαίες σχέσεις τους. Δεσμεύονται περαιτέρω από το παρόν Πρωτόκολλο σε σχέση με καθένα από τα Μέρη τα οποία δε δεσμεύονται από αυτό, εάν το τελευταίο αποδέχεται και εφαρμόζει τις διατάξεις αυτού.

3. Η αρχή που αντιπροσωπεύει ένα λαό εμπλεγμένη εναντίον ενός υψηλού συμβαλλομένου Μέρους σε ένοπλη σύρραξη του τύπου που αναφέρεται στο άρθρο 1, παράγραφος 4 δύναται να αναλάβει την εφαρμογή των Συμβάσεων και του παρόντος Πρωτοκόλλου σχετικά με αυτήν τη σύρραξη μέσω μιας μονομερούς δηλώσεως απευθυνομένης προς το θεματοφύλακα. Αυτή η δήλωση, μόλις ληφθεί από το θεματοφύλακα, έχει σε σχέση με αυτήν τη σύρραξη τα εξής αποτελέσματα:

α) Οι Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο αρχίζουν να ισχύουν για την αναφερθείσα αρχή ως εμπολέμου Μέρους αμέσως

β) η αναφερθείσα αρχή αναλαμβάνει τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως αυτά που έχουν αναληφθεί από υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος στις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο,

γ) οι Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο είναι εξίσου δεσμευτικά για όλα τα εμπόλεμα Μέρη.

Άρθρο 97

Τροποποίηση

1. Οποιοδήποτε υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος μπορεί να προτείνει τροποποιήσεις στο παρόν Πρωτόκολλο. Το κείμενο κάθε προτεινομένης τροποποιήσεως γνωστοποιείται στο θεματοφύλακα, ο οποίος αποφασίζει, μετά από διαβουλεύσεις με όλα τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού, κατά πόσον πρέπει να συγκληθεί μια διάσκεψη για να εξετάσει την προτεινόμενη τροποποίηση.

2. Ο θεματοφύλακας προσκαλεί σε αυτήν τη διάσκεψη όλα τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη όπως επίσης και τα Μέρη στις Συμβάσεις ασχέτως του εάν είναι ή όχι υπογράφονται στο παρόν Πρωτόκολλο.

Άρθρο 98

Αναθεώρηση του Παραρτήματος Ι

1. `Όχι αργότερα από τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος Πρωτοκόλλου και έκτοτε σε διαστήματα όχι μικρότερα των τεσσάρων ετών, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού συμβουλεύεται τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη σχετικά με το Παράρτημα Ι του παρόντος Πρωτοκόλλου και, εάν το θεωρεί απαραίτητο, δύναται να προτείνει συνάντηση εμπειρογνωμόνων για την αναθεώρηση του όπως μπορεί να φαίνεται επιθυμητό. Εκτός εάν, εντός έξι μηνών από της γνωστοποιήσεως προτάσεως για μια τέτοια συνάντηση προς τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη, το ένα τρίτο αυτών έχει αντίρρηση, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού συγκαλεί τη συνάντηση προσκαλώντας επίσης παρατηρητές αναλόγων διεθνών οργανισμών. Η συνάντηση αυτή, συγκαλείται επίσης και από τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού οποτεδήποτε με αίτηση του ενός τρίτου των υψηλών συμβαλλομένων Μερών.

2. Ο θεματοφύλακας συγκαλεί διάσκεψη των υψηλών συμβαλλομένων Μερών και των Μερών στις Συμβάσεις για την εξέταση τροποποιήσεων που έχουν προταθεί από τη συνάντηση των εμπειρογνωμόνων εάν, μετά τη συνάντηση ζητεί αυτό η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού ή το ένα τρίτο των υψηλών συμβαλλομένων Μερών.

3. Τροποποιήσεις στο Παράρτημα Ι δύνανται να εγκριθούν σε μια τέτοια διάσκεψη από πλειοψηφία δύο τρίτων των υψηλών συμβαλλομένων Μερών που είναι παρόντα και ψηφίζουν.

4. Ο θεματοφύλαξ γνωστοποιεί οποιαδήποτε τροποποίηση που έχει ούτως εγκριθεί στα υψηλά συμβαλλομένα Μέρη και στα Μέρη στις Συμβάσεις. Η τροποποίηση θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή στο τέλος μιας περιόδου ενός έτους μετά τη γνωστοποίησή της μ` αυτόν τον τρόπο, εκτός εάν μέσα σ` αυτήν την περίοδο δήλωση μη αποδοχής της τροποποιήσεως έχει γνωστοποιηθεί στο θεματοφύλακα από όχι λιγότερα του ενός τρίτου των υψηλών συμβαλλομένων Μερών.

5. Τροποποίηση θεωρουμένη ότι έχει γίνει αποδεκτή σύμφωνα με την παράγραφο 4 αρχίζει να ισχύει τρείς μήνες μετά την αποδοχή της από όλα τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη εκτός αυτών τα οποία έχουν κάνει δήλωση μη αποδοχής σύμφωνα με αυτήν την παράγραφο. Κάθε Μέρος που κάνει μια τέτοια δήλωση μπορεί οποτεδήποτε να την αποσύρει και η τροποποίηση αρχίζει τότε να ισχύει γι ` αυτό το Μέρος τρείς μήνες μετά.

6. Ο θεματοφύλακας ανακοινώνει στα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη και στα Μέρη στις Συμβάσεις την έναρξη ισχύος κάθε τροποποίησης, τα Μέρη που δεσμεύονται από αυτήν, την ημερομηνία ενάρξεως ισχύος σε σχέση προς κάθε Μέρος, τις δηλώσεις μη αποδοχής που έγιναν σύμφωνα με την παράγραφο 4 και ανακλήσεις τέτοιων δηλώσεων.

Άρθρο 99

Καταγγελία

1. Στην περίπτωση που υψηλό συμβαλλόμενο Μέρος καταγγείλει το παρόν Πρωτόκολλο, η καταγγελία αρχίζει να ισχύει μόνο ένα χρόνο μετά τη λήψη του οργάνου καταγγελίας. Πάντως, εάν με τη λήξη αυτού του έτους το καταγγέλλον Μέρος έχει εμπλακεί σε μία από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 1, η καταγγελία δε θα αρχίσει να ισχύει προ του τέλους της ενόπλου συρράξεως ή κατοχής και, εν πάση περιπτώσει, όχι πριν την περάτωση των επιχειρήσεων που συνδέονται με την τελική απόλυση, τον επαναπατρισμό ή την επανεγκατάσταση των προσώπων που προστατεύονται από τις Συμβάσεις και το παρόν Πρωτόκολλο.

2. Η καταγγελία γνωστοποιείται γραπτώς προς το θεματοφύλακα ο οποίος τη μεταβιβάζει σε όλα τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη.

3. Η καταγγελία έχει ισχύ μόνο αναφορικά με το καταγγέλον Μέρος.

4. Οποιαδήποτε καταγγελία σύμφωνα με την παράγραφο 1 δεν επηρεάζει τις υποχρεώσεις που έχουν ήδη αναληφθεί, λόγω ενόπλου συρράξεως, σύμφωνα με το παρόν Πρωτόκολλο από ένα τέτοιο καταγγέλον Μέρος αναφορικά προς οποιαδήποτε πράξη που έχει διαπραχθεί προτού αυτή η καταγγελία να αρχίσει να ισχύει.

Άρθρο 100

Γνωστοποιήσεις

Ο θεματοφύλακας πληροφορεί όλα τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη, όπως επίσης και τα Μέρη στις Συμβάσεις ασχέτως του εάν είναι ή όχι υπογράφονται Μέρη του παρόντος πρωτοκόλλου περί:

α) των υπογραφών που έχουν τεθεί στο παρόν Πρωτόκολλο και της καταθέσεως των οργάνων επικύρωσης και προσχωρήσεως σύμφωνα με τα άρθρα 93 και 94

β) της ημερομηνίας ενάρξεως ισχύος του παρόντος Πρωτοκόλλου σύμφωνα με το άρθρο 95

γ) των γνωστοποιήσεων και δηλώσεων που ελήφθησαν σύμφωνα με τα άρθρα 84, 90 και 97

δ) των δηλώσεων που ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 96, παράγραφος 3, οι οποίες γνωστοποιούνται με τις ταχύτερες μεθόδους και

ε) των καταγγελιών συμφώνα με το άρθρο 99.

Άρθρο 101

Καταχώριση

1. Μετά την έναρξη ισχύος του, το παρόν Πρωτόκολλο διαβιβάζεται από το θεματοφύλακα προς τη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών για καταχώριση και δημοσίευση, σύμφωνα με το Άρθρο 102 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

2. Ο θεματοφύλακας επίσης ειδοποιεί τη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών για όλες τις επικυρώσεις προσχωρήσεις και καταγγελίες που ελήφθησαν από αυτόν αναφορικά με το παρόν Πρωτόκολλο.

Άρθρο 102

Αυθεντικά κείμενα

Το πρωτότυπο του παρόντος Πρωτοκόλλου του οποίου τα κείμενα στην αραβική, κινεζική, αγγλική, γαλλική, ρωσική και ισπανική είναι εξίσου αυθεντικά, κατατίθεται στο θεματοφύλακα ο οποίος διαβιβάζει επικυρωμένα αντίγραφα αυτού προς όλα τα Μέρη στις Συμβάσεις.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

Κανονισμοί που αφορούν την αναγνώριση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι

Δελτία Ταυτότητας

Άρθρο 1

Δελτίο ταυτότητας για μόνιμο άμαχο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό

1. Η ταυτότητα για μόνιμο άμαχο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό που αναφέρεται στο άρθρο 18, παράγραφυς 3 του Πρωτοκόλλου θα πρέπει να:

α) φέρει το διακριτικό έμβλημα και να είναι τέτοιου μεγέθους ώστε να μπορεί να μεταφερθεί στην τσέπη

β) είναι όσο γίνεται ανθεκτική

γ) είναι γραμμένη στην εθνική ή επίσημη γλώσσα (μπορεί επιπρόσθετα να είναι γραμμένη και σε άλλες γλώσσες)

δ) αναφέρει το όνομα, την ημερομηνία γεννήσεως (ή, εάν αυτή η ημερομηνία δεν είναι διαθέσιμη, την ηλικία κατά το χρόνο εκδόσεως), και τον αριθμό ταυτότητας, εάν υπάρχει, του κατόχου

ε) αναφέρει υπό ποία ιδιότητα ο κάτοχος δικαιούται της προστασίας των Συμβάσεων και του Πρωτοκόλλου

στ) φέρει τη φωτογραφία του κατόχου όπως επίσης και την υπογραφή του ή το αποτύπωμα του αντίχειρός του ή και τα δύο

ζ) φέρει τη σφραγίδα και υπογραφή της αρμόδιας αρχής

η) φέρει την ημερομηνία εκδόσεως και την ημερομηνία λήξεως του δελτίου.

2. Το δελτίο ταυτότητας είναι ομοιόμορφο καθ` όλη την επικράτεια κάθε υψηλού συμβαλλόμενου Μέρους και κατά το δυνατόν, του ίδιου τύπου για όλα τα εμπόλεμα Μέρη. Τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται να καθοδηγηθούν από το μονόγλωσσο πρότυπο που εμφαίνεται στο σχέδιο 1. Με την έναρξη των εχθροπραξιών, διαβιβάζουν το ένα προς το άλλο δείγμα του προτύπου το οποίο χρησιμοποιούν εάν αυτό το πρότυπο διαφέρει από αυτό που εμφαίνεται στο σχέδιο 1. Το δελτίο ταυτότητας δέον να εκδίδεται κατά το δυνατόν εις διπλούν, ένα αντίγραφο του οποίου θα φυλάσσεται από την εκδίδουσα αρχή, η οποία θα διατηρεί τον έλεγχο των δελτίων τα οποία έχει εκδόσει.

3. Σε καμία περίπτωση δε δύναται μόνιμο άμαχο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό να στερηθεί των δελτίων ταυτότητάς του. Σε περίπτωση απώλειας του δελτίου, δικαιούνται να λαμβάνουν αντίγραφο.

Άρθρο 2

Δελτίο ταυτότητας για προσωρινό άμαχο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό

1. Το δελτίο ταυτότητας για προσωρινό άμαχο υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικά θα πρέπει να είναι παρόμοιο, κατά το δυνατόν, με το προβλεπόμενο στο άρθρο 1 των παρόντων κανονισμών. Τα εμπόλεμα Μέρη δύναται να καθοδηγηθούν από το πρότυπο που εμφαίνεται στο σχέδιο 1.

2. `Όταν οι περιστάσεις αποκλείουν την προμήθεια προς το προσωρινό άμαχο υγειονομικό, θρησκευτικό προσωπικό δελτίων ταυτότητας παρόμοιων προς τα περιγραφόμενα στο Άρθρο 1 των παρόντων κανονισμών, παρέχεται στο εν λόγω προσωπικό πιστοποιητικό υπογεγραμμένο από την αρμόδια αρχή του να πιστοποιεί ότι το πρόσωπο για το οποίο έχει εκδοθεί έχει αναλάβει καθήκοντα ως προσωρινό προσωπικό και που να αναφέρει, ει δυνατόν, τη διάρκεια αυτής της αποστολής και το δικαίωμά του να φέρει το διακριτικό έμβλημα. Το πιστοποιητικό θα πρέπει να αναφέρει το όνομα του κατόχου και την ημερομηνία γεννήσεως (ή εάν αυτή η ημερομηνία δεν είναι διαθέσιμη την ηλικία του κατά το χρόνο της εκδόσεως του πιστοποιητικού), το έργο του και τον αριθμό ταυτότητας εάν υπάρχει. Φέρει την υπογραφή του ή αποτύπωμα του αντίχειρός του ή και τα δύο.

Σχέδιο 1: Πρότυπο δελτίου ταυτότητας.

Διαστάσεις 74 χιλ. Χ 105 χιλ. Οπισθία πλευρά `Υψος…. Οφθαλμοί…. Κόμη….

`Άλλα διακριτικά στοιχεία ή πληροφορίες…. ………………………………………………………..

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤΟΧΟΥ

Σφραγίδα

Υπογραφή κατόχου ή αποτύπωμα αντίχειρος ή και τα δύο

Εμπροσθία πλευρά

Θέση Σταυρού Χώρος για το όνομα Θέση Σταυρού

της χώρας και της αρχής που εκδίδει το παρόν δελτίο

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

ΜΟΝΙΜΟ υγειονομικό

για άμαχο προσωπικό

ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ θρησκευτικό

`Όνομα………………………………………………..

Ημερομηνία γεννήσεως (ή ηλικία)………………………….

Αριθμός ταυτότητας……………………………………..

Ο κάτοχος του παρόντος δελτίου προστατεύεται από τις Συμβάσεις της Γενεύης της 12 Αυγούστου 1949 και από το Πρωτόκολλο συμπληρωματικό των Συμβάσεων της Γενεύης της 12 Αυγούστου 1949 και που αναφέρεται στην προστασία των θυμάτων διεθνών ενόπλων συρράξεων (Πρωτόκολλο 1) υπό την ιδιότητα του ως..

Ημερομηνία εκδόσεως……. Αρ. δελτίου…….

Υπογραφή εκδίδουσας αρχής Ημερομηνία λήξης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ

Το διακριτικό έμβλημα

Άρθρο 3

Σχήμα και φύση

1. Το διακριτικό έμβλημα (Ερυθρό επί λευκού φόντου) είναι τόσο μεγάλο όσο είναι πρόσφορο κάτω από τις δεδομένες συνθήκες. Για τα σχήματα του Σταυρού, της Ημισελήνου ή του Λέοντος και Ηλίου, τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη μπορούν να καθοδηγηθούν από τα πρότυπα που εμφαίνονται στο σχέδιο 2.

2. Τη νύχτα και όταν η ορατότητα είναι περιορισμένη, το διακριτικό έμβλημα μπορεί να φωτίζεται ή να φωταγωγείται επίσης μπορεί να κατασκευάζεται από υλικά που να το κάνουν αναγνωρίσιμο με τεχνικά μέσα ανιχνεύσεως.

Σχ. 2 Διακριτικά εμβλήματα σε Ερυθρό επί λευκού φόντου.

Άρθρο 4

Χρήση

1. Το διακριτικό έμβλημα επιδεικνύεται, οποτεδήποτε δυνατόν, επί επιπέδου επιφανείας ή επί σημαιών ορατών από όσο το δυνατόν περισσότερες κατευθύνσεις και από όσο το δυνατόν μακρύτερα.

2. Με επιφύλαξη των οδηγιών της αρμόδιας αρχής, το υγειονομικό και θρησκευτικό προσωπικό που εκτελεί τα καθήκοντά του στο χώρο της μάχης θα πρέπει να φοράει κατά το δυνατόν καλύμματα κεφαλής και ρουχισμό που να φέρουν το διακριτικό έμβλημα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ

Διακριτικά σήματα

Άρθρο 5

Προαιρετική χρήση

1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Άρθρου 6 των παρόντων κανονισμών, τα σήματα που ορίζονται στο παρόν κεφάλαιο για αποκλειστική χρήση από υγειονομικές μονάδες και μεταφορικά μέσα δε χρησιμοποιούνται για κανένα άλλο σκοπό. Η χρήση όλων των σημάτων που αναφέρονται στο παρόν κεφάλαιο είναι προαιρετική.

2. Προσωρινά υγειονομικά αεροσκάφη τα οποία δεν μπορούν να σημανθούν με το διακριτικό έμβλημα, ή λόγω ελλείψεως χρόνου ή εξ αιτίας των χαρακτηριστικών τους, δύνανται να χρησιμοποιούν τα διακριτικά σήματα που έχουν εξουσιοδοτηθεί εις το παρόν κεφάλαιο. Η καλύτερη μέθοδος αποτελεσματικής αναγνώρισης υγειονομικών αεροσκαφών είναι πάντως, η χρήση οπτικού σήματος, είτε το διακριτικό έμβλημα ή το φωτεινό σήμα που ορίζεται στο Άρθρο 6, ή και τα δύο, συμπληρωμένα από άλλα σήματα που αναφέρονται στα `Άρθρα 7 και 8 των παρόντων κανονισμών..

Άρθρο 6

Φωτεινό σήμα

1. Το φωτεινό σήμα, που αποτελείται από ένα γαλάζιο φως που αναβοσβήνει καθιερώνεται για τη χρήση των υγειονομικών αεροσκαφών για να καθορίζουν την ταυτότητά τους δια σημάτων. Κανένα άλλο αεροσκάφος δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιεί αυτό το σήμα. Το γαλάζιο χρώμα το συνιστώμενο λαμβάνεται δια της χρήσεως, ως τριχρωματικών συντεταγμένων:

πράσινο όριο Υ=0.065+0.805χ

λευκό όριο Υ=0.400-χ

πορφυρούν όριο χ=0.133+0,600Υ

Η συνιστώμενη συχνότητα αναλαμπών του γαλάζιου φωτός είναι μεταξύ εξήντα και εκατό αναλαμπών ανά λεπτό.

2. Τα υγειονομικά αεροσκάφη θα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με τόσα φώτα όσα είναι απαραίτητα ώστε το φωτεινό σήμα να είναι ορατό σε όσο το δυνατό περισσότερες κατευθύνσεις.

3. Εν απουσία ειδικής Συμφωνίας μεταξύ των εμπολέμων Μερών που να προορίζουν τη χρήση των σαναλαμαπόντων γαλάζιων φώτων για την αναγνώριση υγειονομικών οχημάτων και πλοίων και αεροσκαφών, η χρήση αυτών των σημάτων για άλλα οχήματα ή πλοία δεν απαγορεύεται.

Άρθρο 7

Ραδιοσήμα

1. Το ραδιοσήμα αποτελείται από ένα ραδιοτηλεφωνικό ή ραδιοτηλεγραφικό σήμα προηγούμενο από ένα ιδιαίτερο σήμα προτεραιότητας που να καθορίζεται και να έχει εγκριθεί από μία Παγκόσμια Διοικητική Ραδιοφωνική Συνδιάσκεψη της Διεθνούς Ενώσεως Τηλεπικοινωνίας. Μεταδίδεται τρείς φορές πριν από το σήμα κλήσεως του υγειονομικού μεταφορικού μέσου. Το μήνυμα αυτό θα μεταδίδεται στα Αγγλικά κατά τακτά διαστήματα σε συχνότητα ή συχνότητες που προσδιορίζονται στην παράγραφο 2.

Η χρήση του σήματος προτεραιότητας θα περιορίζεται αποκλειστικά σε υγειονομικούς σχηματισμούς και μεταφορικά μέσα.

2. Το ραδιοσήμα που έπεται του διακριτικού σήματος προτεραιότητας το προσδιοριζόμενο στην παράγραφο 1 θα μεταδίδει τα ακόλουθα πληροφοριακά στοιχεία:

α) σήμα κλήσεως του υγειονομικού μεταφορικού μέσου

β) θέση του υγειονομικού μεταφορικού μέσου

γ) αριθμός και τύπος υγειονομικών μεταφορών

δ) προτιθέμενη διαδρομή

ε) υπολογιζόμενος χρόνος καθ` οδόν καθώς και αναχώρησης και άφιξης, ως προσήκει

στ) οποιαδήποτε άλλη πληροφορία όπως ύψος πτήσεως, προστατευόμενες ραδιοσυχνότητες, γλώσσες καθώς και ηλεκτρομαγνητικές συχνότητες, και κώδικες ραντάρ βοηθητικής επιτήρησης.

3. Προς το σκοπό της διευκόλυνσης των επικοινωνιών που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 καθώς και των επικοινωνιών που αναφέρονται στα `Άρθρα 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30 και 31 του Πρωτοκόλλου, τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη, τα εμπόλεμα Μέρη, ή ένα των εμπολέμων Μερών ενεργώντας από Συμφώνου ή μόνο, δύναται να προσδιορίζει, σύμφωνα με τον πίνακα κατανομής συχνοτήτων των ραδιοκανονισμών των προσαρτημένων στη Διεθνή Σύμβαση Τηλεπικοινωνιών και να δημοσιεύει επιλεγμένες εθνικές συχνότητες που θα χρησιμοποιηθούν από αυτά για τέτοιες επικοινωνίες. Αυτές οι συχνότητες θα γνωστοποιούνται στη Διεθνή ` Ένωση Τηλεπικοινωνιών σύμφωνα με τις διαδικασίες που θα υιοθετηθούν από την Παγκόσμια Διοικητική Ραδιοφωνική Συνδιάσκεψη.

Άρθρο 8

Ηλεκτρονική αναγνώριση

1. Το Σύστημα ραντάρ βοηθητικής επιτήρησης, όπως προσδιορίζεται στο Παράρτημα 10, της Σύμβασης του Σικάγου για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία της 7ης Δεκεμβρίου 1944 όπως κατά καιρούς τροποποιείται δύναται να χρησιμοποιηθεί για την αναγνώριση και παρακολούθηση της πορείας του Υγειονομικού Αεροσκάφους. Οι ραδιομαγνητικές συχνότητες και ο κώδιξ ραντάρ βοηθητικής επιτήρησης που προορίζονται για την αποκλειστική χρήση του υγειονομικού αεροσκάφους θα καθιερώνονται από τα υψηλά συμβαλλόμενα Μέρη, τα εμπόλεμα Μέρη, ή ένα των εμπολέμων Μερών, ενεργούντα από Συμφώνου ή μόνα σύμφωνα με τις διαδικασίες που προτείνονται από τη Διεθνή Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας.

2. Τα εμπόλεμα Μέρη δύνανται κατόπιν ειδικής Συμφωνίας μεταξύ τους να καθιερώνουν για χρήση τους παρόμοιο ηλεκτρονικό σύστημα για την αναγνώριση των υγειονομικών οχημάτων και υγειονομικών πλοίων και σκαφών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙV

Επικοινωνίες

Άρθρο 9

Ραδιοεπικοινωνίες

Το σήμα προτεραιότητας που προβλέπεται στο άρθρο 7 των κανονισμών αυτών δύναται να προηγείται των προσηκόντων ραδιοεπικοινωνιών των πραγματοποιούμενων από υγειονομικούς σχηματισμούς και μεταφορικά μέσα κατά την εφαρμογή των διαδικασιών που εκτελούνται σύμφωνα με τα άρθρα 22, 23, 25, 26, 27, 28, 29, 30 και 31 του Πρωτοκόλλου.

Άρθρο 10

Χρήση διεθνών κωδίκων

Οι Υγειονομικοί σχηματισμοί και τα μεταφορικά μέσα δύνανται επίσης να χρησιμοποιούν τους κώδικες κα τα σήματα που διαλαμβάνονται στη διεθνή `Ένωση Τηλεπικοινωνιών, το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας και στο Διακυβερνητικό Ναυτιλιακό Συμβουλευτικό Οργανισμό. Οι κώδικες αυτοί και τα σήματα θα χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τα πρότυπα, τις πρακτικές και τις διαδικασίες που καθιερώνονται απ` αυτούς τους οργανισμούς.

Άρθρο 11

Άλλα μέσα επικοινωνίας

Οσάκις δεν είναι δυνατή μία δικατευθυντική τηλεπικοινωνία τα σήματα που προβλέπονται στο Διεθνή Κώδικα Σημάτων που έχει υιοθετηθεί από το Διακυβερνητικό Ναυτιλιακό Συμβουλευτικό Οργανισμό ή στο αντίστοιχο Παράρτημα της Σύμβασης του Σικάγου της 7ης Δεκεμβρίου 1944 για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία όπως κατά καιρούς τροποποιείται δύναται να χρησιμοποιηθούν.

Άρθρο 12

Σχέδια πτήσης

Οι Συμφωνίες και γνωστοποιήσεις που αφορούν τα σχέδια πτήσης τα προβλεπόμενα στο άρθρο 29 του Πρωτοκόλλου θα διατυπώνονται κατά το δυνατόν σύμφωνα με τις διαδικασίες που διαλαμβάνονται στη Διεθνή Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας.

Άρθρο 13

Σήματα και διαδικασίες αναχαιτίσεως των Υγειονομικών Αεροσκαφών

Σε περίπτωση που αναχαιτιστικό αεροσκάφος χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει την ταυτότητα υγειονομικού αεροσκάφους εν πτήσει η να απαιτήσει απ` αυτό να προσγειωθεί σύμφωνα με τα άρθρα 30 και 31 του Πρωτοκόλλου, θα χρησιμοποιούνται τόσο από το αεροσκάφος αναχαίτισης όσο και από το υγειονομικό αεροσκάφος οι συνήθεις διαδικασίες οπτικής ραδιοφωνικής αναχαίτισης που διαλαμβάνονται στο Παράρτημα 2 της Σύμβασης του Σικάγου της 7ης Δεκεμβρίου 1944 για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία όπως έχουν τροποποιηθεί κατά καιρούς.

Κεφάλαιο V

Πολιτική άμυνα

Άρθρο 14

Ταυτότητα

1. Η ταυτότητα του προσωπικού πολιτικής αμύνης η προβλεπόμενη στο άρθρο 66 παράγραφος 3 του Πρωτοκόλλου θα διέπεται από τις συναφείς διατάξεις του άρθρου 1 των παρόντων κανονισμών.

2. Η ταυτότητα για το προσωπικό πολιτικής άμυνας δύναται να ακολουθεί το υπόδειγμα που εμφαίνεται στο σχέδιο 3.

3. Σε περίπτωση που επιτρέπεται στο προσωπικό πολιτικής άμυνας να φέρει ελαφρά ατομικά όπλα, θα γίνεται καταχώριση του γεγονότος αυτού στην προαναφερόμενη ταυτότητα.

Εικόνα 3: Υπόδειγμα δελτίου ταυτότητας για το προσωπικό πολιτικής άμυνας (διαστάσεις: 74μμχ105μμ).

Εμπροσθία πλευρά

(χώρος προορισμένος για το όνομα της χώρας και της αρχής εκδόσεως του παρόντος δελτίου ταυτότητας).

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ προσωπικού πολιτικής άμυνας

`Όνομα…………………………………

Ημερομηνία γεννήσεως (ή ηλικία)…………..

Αριθμός ταυτότητας (εάν υπάρχει)………….

Ο κάτοχος του παρόντος δελτίου ταυτότητας προστατεύεται από τις συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 και από το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο των Συμβάσεων της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 που αναφέρεται στην προστασία των θυμάτων των Διεθνών ενόπλων Συγκρούσεων (Πρωτόκολλο 1) υπό την ιδιότητά του ως……………………………. ……………………………………………… Ημερομηνία εκδόσεως………. Αρ. Δελτίου……….. υπογραφή εκδόσασας Αρχής Ημερομηνία λήξεως Οπισθία πλευρά

Ανάστημα……… Οφθαλμοί…….. Κόμη………….

`Αλλα διακριτικά σημεία………………………. …………………………………………….. ……………………………………………..

`Οπλα………………………………..

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤΟΧΟΥ

Σφραγίδα Υπογραφή κατόχου ή αποτύπωμα αντίχειρος ή και τα δύο

Άρθρο 15

Διεθνές διακριτικό σήμα

1. Το διεθνές διακριτικό σήμα της πολιτικής άμυνας που προβλέπεται στο άρθρο 66 παράγραφος 4 του Πρωτοκόλου είναι ένα ισόπλευρο μπλέ τρίγωνο πάνω σε πορτοκαλί φόντο. Υπόδειγμα εμφαίνεται στην Εικόνα 4.

Εικ. 4: Μπλε τρίγωνο σε πορτοκαλί φόντο.

2. Προτείνεται όπως:

α) Εάν το μπλε τρίγωνο είναι πάνω σε σημαία ή περιβραχιόνιο ή χιτώνιο, το φόντο στο τρίγωνο θα είναι η πορτοκαλί σημαία, το περιβραχιόνιο ή το χιτώνιο.

β) Μία των γωνιών του τριγώνου να στρέφεται κάθετα προς τα πάνω.

γ) Καμία γωνία του τριγώνου να μην αγγίζει την άκρη του πορτοκαλί φόντου.

3. Το μέγεθος του διεθνούς διακριτικού σήματος θα είναι εκείνο το οποίο απαιτούν οι περιστάσεις. Το διακριτικό σήμα, οποτεδήποτε είναι δυνατόν, θα επιδεικνύεται σε επίπεδες επιφάνειες ή σε σημαίες ορατές από όσο το δυνατόν περισσότερες κατευθύνσεις και από όσο το δυνατόν μακρύτερα. Σύμφωνα με τις οδηγίες της αρμόδιας αρχής το προσωπικό πολιτικής άμυνας θα φέρει κάλυμμα κεφαλής και ρουχισμό στο οποίο θα επιδεικνύεται το διεθνές διακριτικό σήμα κατά το δυνατόν. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ή σε περίπτωση που είναι μειωμένη η ορατότητα, το σήμα μπορεί να φωτίζεται ή να φωταγωγείται μπορεί επίσης να αποτελείται από υλικά που να το καθιστούν αναγνωρίσιμο από τεχνικά μέσα επισήμανσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ

Έργα και εγκαταστάσεις περιέχουσες επικίνδυνες δυνάμεις

Άρθρο 16

Διεθνές ειδικό σήμα

1. Το διεθνές ειδικό σήμα για έργα και εγκαταστάσεις που περιέχουν επικίνδυνες δυνάμεις όπως προβλέπεται στο Άρθρο 56, παράγραφο 7 του Πρωτοκόλλου, θα αποτελεί μία ομάδα τριών φωτεινών πορτοκαλί κύκλων ιδίου μεγέθους, τοποθετημένων πάνω στον ίδιο άξονα η απόσταση μεταξύ καθενός εξ αυτών θα είναι μία ακτίνα, σύμφωνα με την εικόνα 5 ανωτέρω.

2. Το σήμα θα έχει το μέγεθος το οποίο απαιτούν οι περιστάσεις. Οσάκις επιδεικνύεται πάνω σε μία εκτεταμένη επιφάνεια θα επαναλαμβάνεται τόσο συχνά όσο απαιτούν οι περιστάσεις. Οποτεδήποτε είναι δυνατόν θα επιδεικνύεται πάνω σε επίπεδες επιφάνειες ή σε σημαίες έτσι ώστε να είναι ορατό από όσο το δυνατόν περισσότερες κατευθύνσεις και όσο το δυνατόν μακρύτερα.

3. Πάνω σε σημαία η απόσταση μεταξύ των εξωτερικών ορίων του σήματος και των παρακείμενων πλευρών της σημαίας θα είναι μία ακτίνα κύκλου. Η σημαία θα είναι ορθογώνια σε άσπρο φόντο.

4. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ή σε περίπτωση μειωμένης ορατότητας το σήμα δύναται να φωτίζεται ή να φωταγωγείται. Δύναται επίσης να αποτελείται από υλικά που να το καθιστούν αναγνωρίσιμο από τα τεχνικά μέσα επισήμανσης.

Εικ. 5: Διεθνές ειδικό σήμα για έργα και εγκαταστάσεις περιέχουσες επικίνδυνες δυνάμεις.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

Δελτίο ταυτότητας για δημοσιογράφους σε επικίνδυνες επαγγελματικές αποστολές εμπρόσθια πλευρά

Γνωστοποίηση

Το παρόν δελτίο ταυτότητας εκδίδεται για δημοσιογράφους σε επικίνδυνες επαγγελματικές αποστολές σε περιοχές ενόπλων συγκρούσεων. Ο κάτοχος δικαιούται μεταχειρίσεως αμάχου σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Γενεύης της 12ης Αυγούστου 1949 και του Συμπληρωματικού του Πρωτοκόλλου Ι. Το δελτίο ταυτότητας πρέπει να φέρεται από τον κάτοχο κατά πάντα χρόνο. Σε περίπτωση κράτησής του θα το παραδίδει αμέσως στις φυλακτικές αρχές προκειμένου να υποβοηθηθούν στην αναγνώρισή του. (`Ονομα ή χώρα εκδίδουσα το παρόν δελτίο ταυτότητας)

Δελτίο ταυτότητας για δημοσιογράφους σε επικίνδυνες επαγγελματικές αποστολές οπίσθια πλευρά

Εκδίδεται από (την αρμόδια αρχή)

φωτ. κατόχου τόπος ημερομηνία επίσημη σφραγίδα υπογραφή κατόχου……………………….

Ονοματεπώνυμο………………………….

Τόπος και ημερομηνία γεννήσεως…………..

Ανταποκριτής του……………………….

Ειδικό επάγγελμα……………………….

Διάρκεια ισχύος………………………..

Ανάστημα……….. Οφθαλμοί…………….

Βάρος………… Κόμη………………….

Ομάδα αίματος…….. Παράγων Ρέζους……..

Θρήσκευμα (προαιρετικό)…………………

Δακτυλικά αποτυπώματα (προαιρετικά)………

Αριστερός δείκτης………. Δεξιός δείκτης..

Ειδικά σημεία αναγνώρισης.

Άρθρο δεύτερο
Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, του δε κυρουμένου Πρωτοκόλλου από την ολοκλήρωση των προϋποθέσεων που προβλέπει το άρθρο 95 παρ. 2 αυτού.

Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου του Κράτους.

Αθήνα, 08  Ιουνίου 1988

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΣΑΡΤΖΕΤΑΚΗΣ

Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ΑΓΑΜ. ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ