Νόμος 1491 ΦΕΚ Α΄173/13.11.1984

Μέτρα για τη διευκόλυνση της διακίνησης των ιδεών, τον τόπο διενέργειας της εμπορικής διαφήμισης, την ενίσχυση της αποκέντρωσης και άλλες διατάξεις.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Κυρούμεν και εκδίδομεν τον κατωτέρω υπό της Βουλής ψηφισθέντα νόμον:

Άρθρο 1
Αρμοδιότητα των δήμων και κοινοτήτων.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Οι δήμοι και οι κοινότητες καθορίζουν μέσα στη διοικητική τους περιφέρεια επαρκείς χώρους στους οποίους επιτρέπεται να επικολλούνται έντυπα ή χειρόγραφα κάθε μορφής, να αναρτώνται, αναγράφονται ή προβάλλονται διαφημίσεις, συνθήματα, ονόματα, σύμβολα, παραστάσεις ή προσκλήσεις και γενικά να προβάλλονται με κάθε τρόπο ιδέες, πρόσωπα ή πράγματα.

2. Το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο με απόφασή του, που εκδίδει υποχρεωτικά ένα μήνα τουλάχιστον πριν από τη λήξη του έτους και ισχύει από το επόμενο έτος και μέχρι να τροποποιηθεί, καθορίζει τους ειδικότερους χώρους στους οποίους επιτρέπονται οι πράξεις της προηγούμενης παραγράφου, σύμφωνα με τις διακρίσεις του νόμου αυτού και ρυθμίζει τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία για τη χρήση τους καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.

3. Αν η προθεσμία αυτή περάσει άπρακτη την απόφαση εκδίδει ο αρμόδιος νομάρχης.

Άρθρο 2
Χώροι όπου απαγορεύεται η προβολή και η διαφήμιση.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Απαγορεύεται η διενέργεια με οποιοδήποτε τρόπο των πράξεων της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου:
α) σε μνημεία, αγάλματα και παραδοσιακά κτίρια,
β) σε επιφάνειες τεχνικών έργων των φορέων του δημόσιου τομέα όπως τοίχους αντιστήριξης, γέφυρες, σήραγγες, στο κατάστρωμα των δρόμων και πεζοδρομίων καθώς και σε στύλους και τους υποσταθμούς εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας,
γ) σε επίσημες πινακίδες δημόσιας πληροφόρησης, πινακίδες οδικής σήμανσης, στον εξοπλισμό φωτεινών σηματοδοτήσεων οδικής κυκλοφορίας, όπως σηματοδότες, στύλους ανάρτησης, συσκευές ρύθμισης καθώς και σε πινακίδες αφετηριών και στάσεων των μέσων συγκοινωνίας,
δ) σε αρχαιολογικούς χώρους και παραδοσιακούς οικισμούς, καθώς και σε χώρους ιδιαίτερου φυσικού κάλλους,
ε) σε κτίρια των φορέων του δημόσιου τομέα της παραγρ. 6 του άρθρου 1 του Ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65), σε κτίρια ιερών ναών κάθε θρησκείας και δόγματος καθώς και στο χώρο που τα περιβάλλει, στ) στις προσόψεις, στοές, κιγκλιδώματα, τοίχους και γενικά σε περιφράγματα ιδιωτικών κτιρίων και κτισμάτων εντός και εκτός κατοικημένων περιοχών με την επιφύλαξη της παρ. 1 περίπτ. ζ` του άρθρου 6 αυτού του νόμου και της παρ. 3 του άρθρου 57 του Ν. 1416/1984 (ΦΕΚ 18),
ζ) στο τετράγωνο που περικλείεται μεταξύ των οδών Πανεπιστημίου – Σίνα – Ακαδημίας – Ιπποκράτους του Δήμου Αθηναίων, με τις επιφυλάξεις των διατάξεων του άρθρου 2 του Ν. 1268/1982.

2. Επίσης απαγορεύεται:
α) η ανάρτηση πάνω από οδούς, πλατείες ή άλλους κοινόχρηστους χώρους αεροπανώ ή άλλων όμοιων αντικειμένων για οποιοδήποτε λόγο, καθώς επίσης αεροπανώ στις προσόψεις των κτιρίων και τους ακάλυπτους χώρους,
β) η τοποθέτηση σε κατοικημένες περιοχές ενδεικτικών πινακίδων που προσδιορίζουν τη θέση ή τη διεύθυνση ιδιωτικών επιχειρήσεων ή καταστημάτων, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, μετα από προηγούμενη άδεια του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου.

Άρθρο 3
Προβολή πολιτικών και άλλων μηνυμάτων.

1. Το δημοτικό ή το κοινοτικό συμβούλιο, με τις αποφάσεις του άρθρου 1 παρ. 2, καθορίζει τις ζώνες και τους χώρους, όπως πλατείες, δρόμους, πεζοδρόμια, άλση, δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους γενικά που θα χρησιμοποιούν τα πολιτικά κόμματα, οι μαθητικές, οι φοιτητικές, συνδικαλιστικές και συνεταιριστικές οργανώσεις, οι ενώσεις προσώπων που δεν επιδιώκουν κερδοσκοπικούς σκοπούς και τα σωματεία για τη διενέργεια των πράξεων της παρ. 1 του άρθρου 1. Το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο καθορίζει επίσης τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία με τις οποίες θα χρησιμοποιούνται οι ζώνες και οι χώροι που αναφέρονται παραπάνω.

2. Οι φορείς αυτοί ενεργούν τις πράξεις του άρθρου 1 παρ. 1 πάντοτε στους επιτρεπόμενους γι` αυτούς χώρους και μόνο μέσα σε μόνιμα και σταθερά ή προσωρινά και κινητά πλαίσια. Τα πλαίσια κατασκευάζονται και τοποθετούνται αν είναι μόνιμα και σταθερά με φροντίδα και δαπάνη των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και αν είναι προσωρινά και κινητά με φροντίδα και δαπάνη των φορέων της προηγούμενης παραγράφου, σύμφωνα με τις γενικές προδιαγραφές που καθορίζει το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο.

3. Η διάθεση των χωρών της παραγράφου 1 γίνεται αναλογικά και επί ίσοις όροις και για τη χρήση τους δεν απαιτείται άδεια από οποιαδήποτε αρχή και δεν καταβάλλεται στο δήμο ή την κοινότητα τέλος ή αποζημίωση.

4. Κατεξαίρεση των διατάξεων τις περιπτώσεις β` της παρ. 1 του άρθρου 2 επιτρέπεται η επικόλληση εντύπων από τους φορείς της παρ. 1 του άρθρου αυτού σε μόνιμα πλαίσια που τοποθετούνται από τους δήμους και τις κοινότητες στους στύλους των οργανισμών κοινής ωφέλειας και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης. Για τη χρήση των πλαισίων αυτών καθώς και για την τοποθέτηση κινητών πλαισίων στους στύλους αυτούς απαιτείται ειδική άδεια του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας χωρίς να καταβάλλεται τέλος ή αποζημίωση. Η τοποθέτηση των πλαισίων αυτών γίνεται μετά από γνώμη των οικείων οργανισμών.

5. Οι πράξεις της παρ. 1 του άρθρου 1 σε κτίρια στα οποία στεγάζονται υπηρεσίες του δημοσίου τομέα διενεργούνται από τις αντίστοιχες συνδικαλιστικές, μαθητικές και φοιτητικές οργανώσεις μόνο μέσα σε ειδικούς χώρους που καθορίζουν οι οικείες διοικήσεις των φορέων.

Άρθρο 4
Προεκλογική περίοδος.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  από την παρ.3 του άρθρου 31 του Ν.3023/2002 (Α΄ 146).

1. Κατά την προεκλογική περίοδο βουλευτικών, δημοτικών και κοινοτικών εκλογών, ευρωεκλογών ή δημοψηφίσματος τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια υποχρεούνται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) ημερών από την προκήρυξη των εκλογών ή του δημοψηφίσματος ή τριάντα (30) ημερών πριν από την ημερομηνία διεξαγωγής των δημοτικών και κοινοτικών εκλογών, να διαθέτουν με απόφασή τους στα πολιτικά κόμματα και στους συνδυασμούς υποψηφίων, για την προεκλογική προβολή τους, όλους τους κοινόχρηστους γενικά χώρους όπως πλατείες, άλση, δρόμους, πεζοδρόμια καθώς και όλους τους δημοτικούς και κοινοτικούς χώρους που διατέθηκαν για πράξεις εμπορικής διαφήμισης σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 5 αυτού του νόμου. Στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται η ισχύς των συμβάσεων μισθώσεως των χωρών που διατίθενται για πράξεις εμπορικής διαφήμισης και μειώνεται ανάλογα το μίσθωμα. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται κάθε δύο χρόνια και μέσα στο μήνα Ιανουάριο, καθορίζεται ο τρόπος χρήσης των χώρων αυτών και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. Μετά τη διεξαγωγή των εκλογών και μέσα σε οκτώ μέρες τα πολιτικά κόμματα και οι συνδυασμοί υποχρεούνται με δαπάνη τους, σε κάθε περίπτωση, να αποκαταστήσουν τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση.

2. Αν το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο δεν διαθέτει μέσα στην προθεσμία της παραγράφου 1 τους χώρους της προηγούμενης παραγράφου για τις ανάγκες των πολιτικών κομμάτων ή των συνδυασμών, οι χώροι αυτοί διατίθενται με απόφαση του οικείου νομάρχη που εκδίδεται το ταχύτερο δυνατό και επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται από την παράγραφο 3 του άρθρου 109 του Π.Δ. 164/1984 (ΦΕΚ 55).

3. Η διάθεση των χώρων της προηγούμενης παραγράφου γίνεται αναλογικά και επί ίσοις όροις και σε περίπτωση προηγούμενης γραπτής συμφωνίας των πολιτικών κομμάτων που είναι αναγνωρισμένα σύμφωνα με τον κανονισμό της Βουλής ή των συνδυασμών υποψηφίων για τις δημοτικές ή κοινοτικές εκλογές η συμφωνία αυτή είναι υποχρεωτική για τα δημοτικά ή κοινοτικά συμβούλια και το νομάρχη.

4. Απαγορεύεται ιδιωτικοί χώροι και χώροι του δημοσίου τομέα που έχουν διατεθεί για πράξεις εμπορικής διαφήμισης σύμφωνα με το άρθρο 5 και 6 αυτού του νόμου να διατίθενται κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για την προβολή των πολιτικών κομμάτων, συνδυασμών και μεμονωμένων υποψηφίων.

5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται οι ώρες λειτουργίας και ο βαθμός της έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων, των γραφείων και των οχημάτων των κομμάτων, των συνδυασμών και των υποψηφίων κατά την προεκλογική περίοδο, καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. Τις ώρες της κοινής ησυχίας απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων. Επίσης απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων εφόσον γειτνιάζουν με νοσηλευτικά ιδρύματα και σχολεία.

Άρθρο 5
Άδεια για εμπορική διαφήμιση.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Κάθε είδους εμπορική διαφήμιση που επιτρέπεται από το νόμο αυτό γίνεται ύστερα από άδεια αποκλειστικά του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας και καταβολή του τέλους διαφήμισης, όπως ορίζεται από τις ειδικές διατάξεις για τις προσόδους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και πάντοτε στους χώρους που καθορίζονται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο ή στους ειδικούς χώρους του άρθρου 6. ” Επίσης άδεια του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας απαιτείται και για την τοποθέτηση των πλαισίων στοιχείων των διαφημίσεων. Για την χορήγηση της άδειας προηγείται έλεγχος των αρμοδίων οργάνων του δήμου ή της κοινότητας, τα οποία εξετάζουν αν τα πλαίσια στοιχεία των διαφημίσεων πληρούν τις προϋποθέσεις που καθορίζονται με τις κοινές υπουργικές αποφάσεις και τις αποφάσεις των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων, που εκδίδονται σε εκτέλεση του παρόντος νόμου. Σε κάθε εγκεκριμένο πλαίσιο περιλαμβάνεται πινακίδα στην οποία αναγράφονται υποχρεωτικά ο αριθμός άδειας και η εκδούσα δημοτική ή κοινοτική αρχή, η επωνυμία και ο αριθμός του φορολογικού μητρώου του διαφημιστικού φορέα. Ο δήμαρχος η πρόεδρος κοινότητας δύναται να αρνηθεί τη χορήγηση άδειας τοποθέτησης των διαφημιστικών πλαισίων ή τη διενέργεια διαφήμισης, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου και των οικείων υπουργικών αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση η άδεια διαφήμισης θεωρείται χορηγηθείσα από την καταβολή του τέλους.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.1 του άρθρου 18 του Ν.2130/1993 (ΦΕΚ Α 62)

2. Δεν απαιτείται άδεια του δημάρχου ή του προέδρου της κοινότητας ούτε καταβάλλεται τέλος για τις επιγραφές ή τις διαφημίσεις που αναγράφονται ή προσαρτώνται ή αναρτώνται σε στέγες, τοίχους προθήκες, θύρες καταστημάτων, γραφείων ή κατοικιών σχετικά με εργασίες που εκτελούνται στους χώρους αυτούς, εφόσον πληρούν τις γενικές προδιαγραφές που καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος και τις ειδικότερες προδιαγραφές που καθορίζονται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου.

3. Με την επιφύλαξη των απαγορευτικών διατάξεων του άρθρου 2 του νόμου αυτού επιτρέπεται η διαφήμιση για εμπορικούς σκοπούς σε πλατείες, δρόμους, πεζοδρόμια, δημόσιους και κοινόχρηστους γενικά χώρους, που καθορίζονται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, που εκδίδεται σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 1 του νόμου αυτού. Η διαφήμιση γίνεται υποχρεωτικά σε μόνιμα και σταθερά ή προσωρινά και κινητά πλαίσια, που κατασκευάζονται σύμφωνα με τις γενικές προδιαγραφές που καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος και τις ειδικότερες προδιαγραφές που καθορίζονται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου και τοποθετούνται με δαπάνες και φροντίδα των διαφημιζομένων. Η διάθεση των χώρων αυτών γίνεται με ή χωρίς δημοπρασία. Όταν γίνεται δημοπρασία, τηρούνται οι διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για την εκμίσθωση δημοτικών και κοινοτικών ακινήτων. Ειδικά για την περιφέρεια της τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης και του πρώην Δήμου Θεσσαλονίκης, η διάθεση των χώρων αυτών γίνεται πάντοτε με δημοπρασία, εκτός αν το κατώτερο όριο προσφοράς δεν υπερβαίνει το ποσό του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) δραχμών το χρόνο.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.2 του άρθρου 18 του Ν.2130/1993 (ΦΕΚ Α 62)

4. Σε κάθε έντυπο που επικολλάται ή αναρτάται πρέπει να αναγράφεται η επωνυμία και η διεύθυνση του διαφημιστή ή του διαφημιζομένου ή του εκτυπωτή και ο αριθμός της άδειας, που χορηγήθηκε από τον οικείο δήμαρχο ή πρόεδρο της κοινότητας. Τα έντυπα τα οποία δεν φέρουν τον αριθμό αδείας αφαιρούνται μερίμνη των οικείων δημάρχων ή προέδρων κοινοτήτων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 6, παρ.12 του Ν.2052/1992 (Α 94).

5. Οι επιγραφές των εμπορικών επιχειρήσεων και καταστημάτων γράφονται στα ελληνικά. Επιτρέπεται επιπρόσθετη αναγραφή της επιγραφής ξενόγλωσσα.

Άρθρο 6
Ειδικοί χώροι για την εμπορική διαφήμιση.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Επιτρέπεται η διαφήμιση για εμπορικούς σκοπούς:
α) Σε χώρους σιδηροδρομικών, λιμενικών και αεροπορικών σταθμών και σε στάδια και γήπεδα που καθορίζονται από τις διοικήσεις των αντίστοιχων φορέων,
β) μέσα σε οχήματα σιδηροδρόμων, τροχιοδρόμων, ηλεκτροκινήτων αυτοκινήτων και κάθε τύπου δημόσιας χρήσης οχημάτων ή στην εξωτερική επιφάνειά τους,
γ) σε στέγαστρα αφετεριών ή στάσεων αναμονής επιβατών αστικών και υπεραστικών συγκοινωνιών και σε περίπτερα,
δ) μέσα σε καταστήματα, κινηματογράφους, θέατρα και άλλους ανάλογους δημοσίους χώρους,
ε) μέσα σε εστιατόρια, καφενεία και παρεμφερή καταστήματα, με ημερολόγια, δώρα, έντυπα κάθε είδους, παραστάσεις ή λέξεις,
στ) από τον αέρα με οποιοδήποτε τρόπο,
ζ) στις περιφράξεις ακάλυπτων χώρων και ανεγειρόμενων ή εγκαταλειμμένων οικοδομών με τη συναίνεση του ιδιοκτήτη ή νομέα ή διαχειριστή τους,
η) σε στέγες ή δώματα κτιρίων και σε ύψος που δεν υπερβαίνει το ανώτατο επιτρεπόμενο από το Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό όριο, με συγκατάθεση του νομέα ή διαχειριστή του ακινήτου. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος καθορίζονται οι προδιαγραφές, οι προϋποθέσεις κα η διαδικασία για τη διενέργεια διαφημιστικών πράξεων στις στέγες και στα δώματα των κτιρίων.

2. Η διαφήμιση στις περιπτώσεις α`, β` και γ` της προηγούμενης παραγράφου γίνεται σύμφωνα με προδιαγραφές που καθορίζονται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο της έδρας της επιχείρησης, μετά από γνώμη των διοικήσεων των αντίστοιχων φορέων. Για την περίπτωση ζ` της προηγούμενης παραγράφου οι γενικές και ειδικότερες προδιαγραφές καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 αυτού του νόμου.

Άρθρο 7
Ποινικές κυρώσεις.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Οι παραβάτες των διατάξεων της περιπτώσεως α` της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του νόμου αυτού τιμωρούνται με φυλάκιση έως ένα έτος και με χρηματική ποινή έως τριακόσιες χιλιάδες δραχμές. Η χρηματική ποινή μπορεί να αυξηθεί έως ένα εκατομμύριο αν χρησιμοποιήθηκαν ανεξίτηλες ουσίες.

2. Οι παραβάτες των λοιπών διατάξεων του άρθρου 2 και της παραγράφου 1 του άρθρου 9 τιμωρούνται με φυλάκιση έως έξι μήνες ή και με χρηματική ποινή ως εκατό χιλιάδες δραχμές. Με την ίδια ποινή τιμωρούνται όσοι επικολλούν έντυπα ή διενεργούν διαφημιστικές πράξεις σε μόνιμα και σταθερά πλαίσια που προβλέπονται από το νόμο αυτόν εφόσον δεν έχουν διατεθεί σ` αυτούς από την αρμόδια δημοτική ή κοινοτική αρχή.

3. Οι παραβάτες των διατάξεων του άρθρου 5, της παραγράφου 2 του άρθρου 6 και του άρθρου 9, τιμωρούνται με φυλάκιση έως έξι μήνες και με χρηματική ποινή έως τριακόσιες χιλιάδες δραχμές, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 73 του Β.Δ. 24.9/20.10.1958 (ΦΕΚ 71), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 19 του Ν. 1080/1980 (ΦΕΚ 246).

4. Οι ποινές των προηγούμενων παραγράφων επιβάλλονται εφόσον δεν προβλέπονται αυστηρότερες από άλλες διατάξεις.

5. Με φυλάκιση έως 6 μήνες και με χρηματική ποινή έως ένα εκατομμύριο τιμωρούνται οι ιδιοκτήτες, νομείς ή κάτοχοι, οι διαχειριστές και οι διαφημιστές, αν διαθέσουν χώρους του άρθρου 6 αυτού του νόμου κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 4. Με απόφαση του αρμόδιου υπουργού αφαιρείται επίσης η άδεια του διαφημιστή μέχρι ένα χρόνο.

6. Τα ποσά από τις χρηματικές ποινές των προηγούμενων παραγράφων αποδίδονται στο δήμο ή την κοινότητα στην περιφέρεια του οποίου έχει τελεσθεί η παράβαση και χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της ρύπανσης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών καθορίζεται ο τρόπος απόδοσης και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.

Άρθρο 8
Γενικές διατάξεις.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Ο δήμος ή η κοινότητα στην περιφέρεια του οποίου έγινε παράβαση κατά τη διενέργεια των πράξεων του νόμου αυτού είναι υπόχρεος και αρμόδιος για την επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση, ανεξάρτητα αν η πράξη ή διαφήμιση έγινε σε χώρους που ανήκουν στο Δημόσιο, τον Ο.Τ.Α. ή ιδιώτες. Οι κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος νόμου αναγραφόμενες, αναρτώμενεες ή επικολώμενες διαφημίσεις, αφαιρούνται ή εξαλείφονται, τα δε τοποθετούμενα πλαίσια, στοιχεία επιγραφών ή διαφημίσεων κατεδαφίζονται υποχρεωτικά και αφαιρούνται τα υλικά αντικείμενα από συνεργεία του δήμου, ή της κοινότητας, ύστερα από απόφαση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας, αφού προηγουμένως γίνει διαπίστωση της παράβασης από τη δημοτική αστυνομία ή την οικεία αστυνομική αρχή. Η δαπάνη κατεδάφισης, αφαίρεσης ή εξάλειψης καταλογίζεται σε βάρος των υπαιτίων με απόφαση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας και εισπράττεται, σύμφωνα με τις διατάξεις, που ισχύουν για την είσπραξη των εσόδων των δήμων και κοινοτήτων. Η απόφαση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας για κατεδάφιση και αφαίρεση των πλαισίων – στοιχείων εκδίδεται μετά από κλήτευση, πριν πέντε (5) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες, του κυρίου ή κατόχου του πλαισίου στοιχείου (διαφημιστή). Κατά της απόφασης του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας επιτρέπεται προσφυγή μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την κοινοποίηση, ενώπιον του αρμοδίου κατά τόπο μονομελούς διοικητικού πρωτοδικείου. Για το παραδεκτό της προσφυγής απαιτείται η επίδοσή της στον οικείο δήμο ή κοινότητα με επιμέλεια του προσφεύγοντος, μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την κατάθεσή της. Η συζήτηση της προσφυγής προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε έναν (1) μήνα από την κατάθεσή της και η απόφαση εκδίδεται μέσα σε πέντε (5) ημέρες από τη συζήτηση, δεν υπόκειται δε σε κανένα τακτικό ή έκτακτο ένδικο μέσο. Η προθεσμία ή η άσκηση της προσφυγής αναστέλλουν την εκτέλεση της απόφασης του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.3 του άρθρου 18 του Ν.2130/1993 (ΦΕΚ Α 62)

2. Οι αποφάσεις των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων που προβλέπονται από το νόμο αυτόν κοινοποιούνται στην οικεία αστυνομική αρχή και έχουν ισχύ αστυνομικής διάταξης. Η δημοσίευση των αποφάσεων αυτών γίνεται σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 26 του Ν. 1065/1980 (ΦΕΚ 168). 3. Με απόφαση του Δημάρχου ή του Προέδρου της Κοινότητας μπορεί να διατίθενται κατά περίπτωση σε μεμονωμένα άτομα μέχρι τρεις μέρες χώροι του άρθρου 3 αυτού του νόμου για την προβολή δραστηριοτήτων τους που δεν επιδιώκουν κερδοσκοπικούς ή πολιτικούς σκοπούς.

Άρθρο 9
Μεταβατικές διατάξεις.
Σημ.: όπως ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με το άρθρο 15 Ν.2946/2001

1. Μέσα σε ένα έτος από την δημοσίευση του νόμου αυτού όσοι έχουν τοποθετήσει τις ενδεικτικές πινακίδες της περίπτωσης β` της παραγράφου 2 του άρθρου 2 υποχρεούνται να τις αφαιρέσουν.

2. Μέσα σε ένα έτος από την έκδοση της απόφασης του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου που προβλέπει η παράγραφος 2 του άρθρου 5 και μέσα σε τρεις μήνες από την απόφαση που προβλέπει το άρθρο 6, οι διαφημιζόμενοι των περιπτώσεων αυτών υποχρεούνται να προσκομίσουν τις επιγραφές ή διαφημίσεις σύμφωνα με τις προδιαγραφές που καθορίζουν τις σχετικές αποφάσεις.

3. Μέσα σε ένα έτος από τη δημοσίευση του νόμου αυτού όσοι έχουν αναγράψει, αναρτήσει ή προσαρτήσει ξενόγλωσσες επιγραφές υποχρεούνται να τις προσαρμόσουν σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 5 αυτού του νόμου και με προϋποθέσεις και διαδικασία που θα καθορισθεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εμπορίου. Η παραπάνω προθεσμία μπορεί να παραταθεί για 6 μήνες με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εμπορίου.

Άρθρο 10
Σύσταση ειδικής επιτροπής για τη σύνταξη Κώδικα Νομοθεσίας της Δημοτικής και Κοινοτικής Περιουσίας.

1. Συνιστάται στο Υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με το άρθρο 76 παρ. 6 του Συντάγματος, Ειδική Επιτροπή, για τη σύνταξη Κώδικα Νομοθεσίας της Δημοτικής και Κοινοτικής Περιουσίας (κτήση, εκμετάλλευση, διάθεση, προστασία) αποτελούμενη από τους:
α) ένα σύμβουλο του Συμβουλίου της Επικρατείας ως Πρόεδρο,
β) το νομικό σύμβουλο του Υπουργείου Εσωτερικών,
γ) δύο διευθυντές του Υπουργείου Εσωτερικών,
δ) τον τμηματάρχη του τμήματος δημοτικής και κοινοτικής περιουσίας του Υπουργείου Εσωτερικών, ως μέλη. Η γραμματεία συγκροτείται από δύο υπαλλήλους του Υπουργείου Εσωτερικών. Τα μέλη της ανωτέρω ειδικής επιτροπής και οι γραμματείς ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

2. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν. 1084/1980 (ΦΕΚ 253/1980).

Άρθρο 11
Απευθείας εκποίηση δημοτικών και κοινοτικών Εκτάσεων.

1. Οι προθεσμίες των παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 του ν. 1080/1980 παρατείνεται για δύο (2) έτη από την έναρξη της ισχύος του νόμου αυτού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ. 3 του άρθρου 49 του Ν. 1832/1989 (Α 54).

2. Όσοι αναγνωρίστηκαν δικαιούχοι δημοτικών ή κοινοτικών οικοπέδων και δεν έχουν εκπληρώσει, μέσα στις προθεσμίες που όριζαν οι σχετικές διατάξεις της παραχώρησης, μέρος ή όλες τις υποχρεώσεις τους (καταβολή τιμήματος, ανέγερση οικοδομής κλπ.) μπορούν, εφόσον εξακολουθούν να είναι κάτοχοι των ανωτέρω οικοπέδων αυτοί ή οι κληρονόμοι τους, να εκπληρώσουν όλες τις υποχρεώσεις μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος.

3. Από τις εκτάσεις κυριότητας του δήμου Βέροιας, που βρίσκονται στο σχέδιο πόλεως και κατέχονται αυθαίρετα από δημότες κατοίκους του δήμου αυτού, μπορεί με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να παραχωρηθεί σ` αυτούς έκταση μέχρι τετρακόσια τετραγωνικά μέτρα, ύστερα από αίτησή τους, που υποβάλλεται στο δήμο μέσα σε αποκλειστική προθεσμία ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Το τίμημα των εκτάσεων που παραχωρούνται καθορίζεται από την επιτροπή της παραγράφου 6 του Άρθρου 178 του Ν. 1065/1980, που προστέθηκε σ` αυτό με το άρθρο 26 παράγρ. 2 του Ν. 1416/1984 και υπολογίζεται από αυτή στο ένα τέταρτο της τρέχουσας αξίας τους, καταβάλλεται δε σε έξι ετήσιες δόσεις και διατίθεται για την εκτέλεση διαφόρων δημοτικών έργων μέσα στο χώρο των εκτάσεων που παραχωρούνται. Αν οι κάτοχοι των ως άνω εκτάσεων έχουν στην ιδιοκτησία τους άλλο ακίνητο μέσα σε σχέδιο πόλεως του δήμου Βέροιας, το τίμημα της παραχωρούμενης έκτασης υπολογίζεται από την ανωτέρω επιτροπή στο σύνολο της τρέχουσας αξίας και καταβάλλεται σε έξι ετήσιες δόσεις. Το οριστικό συμβόλαιο μεταβίβασης των ως άνω εκτάσεων υπογράφεται μετά την εξόφληση του τιμήματος.

4. Εκτάσεις της προηγούμενης παραγράφου που μένουν στο δήμο μετά την παραχώρηση, εφόσον μπορούν να αποτελέσουν άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, μπορεί να παραχωρηθούν από το δήμο για στεγαστικές ανάγκες σε απόρους και οικονομικά αδύνατους δημότες τους κατά τη διαδικασία του άρθρου 179 του Ν. 1065/1980 ή να εκποιηθούν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 178 του ίδιου νόμου. Αν οι εκτάσεις αυτές ή τμήματα αυτών δεν μπορούν να αποτελέσουν άρτια και οικοδομήσιμα οικόπεδα, μπορεί να παραχωρηθούν σ` αυτούς που τις κατέχουν με τίμημα που καθορίζεται στην τρέχουσα αξία από την επιτροπή της παραγράφου 6 του Άρθρου 178 του Ν. 1065/1980, που προστέθηκε σ` αυτό με το άρθρο 26 παράγραφος 2 του Ν. 1416/1948 και καταβάλλεται σε πέντε ετήσιες δόσεις.

Άρθρο 12
Η αληθινή έννοια της παρ. 1 του άρθρου 36 του Ν.1065/1980, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 5 του Ν.1270/1982, είναι ότι δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι δήμαρχοι, πρόεδροι κοινοτήτων και δημοτικοί ή κοινοτικοί σύμβουλοι οι δικαστικοί λειτουργοί, όσοι υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας και οι υπάλληλοι του Κράτους και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης που υπηρετούν μ` οποιαδήποτε σχέση, εξαιρέσει αυτών που υπηρετούν με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ή με σύμβαση έργου, εκτός αν υπηρετούν ή διορισθούν στο δήμο ή στην κοινότητα όπου εκλέγονται.

Άρθρο 13
Το β` εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 58 του Ν. 1416/1984 αντικαθίσταται ως εξής:

” Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει από την 1η Ιουλίου 1985″.

Άρθρο 14
Εκπαιδευτικά – επιμορφωτικά προγράμματα.

1. Στον προϋπολογισμό εξόδων του Υπουργείου Εσωτερικών γράφεται κάθε χρόνο σε ίδιο κωδικό αριθμό πίστωση, για την εκτέλεση προγραμμάτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης αιρετών στελεχών και υπαλλήλων φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης, σε θέματα οργανωτικά, διοικητικά, οικονομικά, τεχνικά και γενικά θέματα που ανάγονται στην άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.

2. Η εκτέλεση των προγραμμάτων αυτών μπορεί να γίνεται από:
α) το ίδιο το Υπουργείο Εσωτερικών,
β) επιχορηγούμενους για το σκοπό αυτόν με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών φορείς του δημόσιου τομέα της παρ. 6 του άρθρου 1 του Ν. 1256/1982, την Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., τις Τ.Ε.Δ.Κ. και επιχειρήσεις Ο.Τ.Α. του άρθρου 46 του Ν. 1416/1984.

3. Σε εκείνους που μετέχουν στα προγράμματα επιμόρφωσης δύναται να καταβάλλεται ειδικό επίδομα επιμόρφωσης, έξοδα μεταβάσεως και επιστροφής, ημερήσια αποζημίωση μέχρι τεσσάρων (4) ημερών και αμοιβή στο διδακτικό προσωπικό, των οποίων τα ποσά καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών.

4. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών ρυθμίζονται τα θέματα απαλλαγής των εκπαιδευόμενων από τα καθήκοντά τους και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού.

Άρθρο 15
Καταγγελία συμβάσεων.

1. Συμβάσεις ανάμεσα στο Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. και ιδιώτη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αναφερόμενες στην εκτέλεση ή στην εκμετάλλευση οποιουδήποτε έργου επάνω σε κοινόχρηστο χώρο ή στο υπέδαφός τους, που καταρτίστηκαν ως τη δημοσίευση τους Ν. 1337/1983 (ΦΕΚ33), επιτρέπεται να καταγγελθούν από το Δημόσιο, το Ν.Π.Δ.Δ. ή τον Ο.Τ.Α. μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία έξι μηνών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού.

2. Η καταγγελία γίνεται με μονομερή δήλωση του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού αν πρόκειται για το Δημόσιο ή του διοικητικού συμβουλίου του Ν.Π.Δ.Δ. ή του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. Η δήλωση κοινοποιείται με απόδειξη στον ιδιώτη, φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή στο νόμιμο διάδοχό του. Όταν η διαμονή, η κατοικία ή η έδρα, στα νομικά πρόσωπα, είναι άγνωστη εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του Κ. Πολ.Δ.

3. Η καταγγελία μπορεί να αφορά το σύνολο ή μέρος της σύμβασης. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, αν είναι αναγκαίο για τη συνέχιση της εφαρμογής του υπόλοιπου μέρους της σύμβασης που δεν καταγγέλλεται να συμπληρωθούν ή να τροποποιηθούν οι όροι της σύμβασης, η δήλωση μπορεί να συνοδεύεται και από τη γνωστοποίηση των νέων όρων. Αν η καταγγελία αναφέρεται σε μέρος μόνο της σύμβασης, ο ιδιώτης δικαιούται να καταγγείλει στον αντισυμβαλλόμενο και το υπόλοιπο τμήμα της με δήλωση του που γνωστοποιείται επί αποδείξει μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τριάντα ημερών από την κοινοποίηση σ` αυτόν της καταγγελίας. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αυτή, θεωρείται ότι ο ιδιώτης αποδέχεται τη διατήρηση σε ισχύ του τμήματός της που δεν καταγγέλθηκε, καθώς και τους τυχόν νέους συμπληρωματικούς ή τροποποιητικούς όρους.

4. Η ολική ή μερική λύση της σύμβασης επέρχεται από την κατά την προηγούμενη παράγραφο κοινοποίηση της καταγγελίας, από την οποία παύουν αντίστοιχα για τον εφεξής χρόνο οι συνέπειές της. Αν καταγγελθεί από τον ιδιώτη εμπρόθεσμα το υπόλοιπο μέρος της σύμβασης, η λύση γι` αυτό επέρχεται από τη γνωστοποίηση της καταγγελίας του στο αντισυμβαλλόμενο μέρος.

5. Ο ιδιώτης μπορεί να αξιώσει από το αντισυμβαλλόμενο μέρος που κάνει χρήση του παρεχόμενου από το άρθρο αυτό δικαιώματος αποζημίωσης μόνο για τη θετική ζημία που υφίσταται από την ολική ή μερική λύση της σύμβασης. Η σχετική αξίωση παραγράφεται αν παρέλθει διετία από τη λύση της σύμβασης.

Άρθρο 16
Απόσπαση υπαλλήλων.
Η παράγραφος 2 του άρθρου 145 του Π.Δ. 611/1977 (ΦΕΚ 198 Α) αντικαθίσταται ως εξής:
“2. Για την αντιμετώπιση έκτακτων υπηρεσιακών αναγκών, ο νομάρχης μπορεί με απόφασή του να αποσπά, για ένα το πολύ χρόνο, μέσα στο όρια της περιφέρειάς του, υπαλλήλους των δημόσιων διοικητικών υπηρεσιών ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου του νομού σε υπηρεσίες του αυτού ή άλλου υπουργείου, ανεξαρτήτως εάν υπάρχουν ή όχι κενές θέσεις. Για την απόσπαση αυτή ο νομάρχης ενημερώνει, τον αρμόδιο υπουργό”.

Άρθρο 17
Σχέση νομάρχη με διανομαρχιακές υπηρεσίες.

1. Στο άρθρο 5 του Ν. 1235/1982 προστίθεται παράγραφος 7, ως εξής:
“7. Οι προϊστάμενοι του διανομαρχιακού επιπέδου υπηρεσιών υποχρεούνται να ενημερώνουν κάθε φορά τον αρμόδιο νομάρχη για όλα τα έργα που προγραμματίζουν και εκτελούν μέσα στην περιφέρειά του. Ο νομάρχης μπορεί, όταν το κρίνει απαραίτητο, να καλεί τους παραπάνω προϊσταμένους και στις συνεδριάσεις του νομαρχιακού συμβουλίου, για την παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων.

2. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του Ν. 3200/1955 και μετά τη λέξη “υπάλληλο” προστίθεται η φράση ” ή στον προϊστάμενο ή και σε ανώτερο υπάλληλο της αρμόδιας διανομαρχιακής υπηρεσίας της έδρας του νομού”.

3. Στο άρθρο 7 του Ν. 3200/1955 προστίθεται παράγραφος 2, ως εξής:
“2. επίσης, με απόφαση του μπορεί να αναθέσει στους υπαλλήλους του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου εξουσία να υπογράψουν “με εντολή νομάρχη” αποφάσεις, έγγραφα και άλλες πράξεις που αφορούν τις υποθέσεις που τους αναθέτει. Στην περίπτωση αυτή ο προϊστάμενος ή ο ανώτερος υπάλληλος της διανομαρχιακής υπηρεσίας ενεργεί ως όργανο της νομαρχίας”.

4. Η τήρηση του ωραρίου εργασίας όλων των διανομαρχιακού επιπέδου υπηρεσιών, η χορήγηση κανονικών κα αναρρωτικών αδειών, καθώς και η έγκριση κίνησης εκτός έδρας των προϊσταμένων των υπηρεσιών αυτών ανήκουν στην αρμοδιότητα του νομάρχη της έδρας τους.

Άρθρο 18
Μετατάξεις υπαλλήλων νομαρχιακών ταμείων.
Επιτρέπεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που δημοσιεύεται σε περίληψη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η μετάταξη υπαλλήλου νομαρχιακού ταμείου σε άλλο νομαρχιακό ταμείο, με ή χωρίς αίτησή του, για την κάλυψη κενής οργανικής θέσης. Η απόφαση αυτή εκδίδεται μετά από σύμφωνη γνώμη και των υπηρεσιακών και των διοικητικών συμβουλίων αμφοτέρων των νομαρχιακών ταμείων. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των συμβουλίων αποφαίνεται ο Υπουργός των Εσωτερικών.

Άρθρο 19
Δημοσίευση αποφάσεων.
Αποφάσεις δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων αναφερόμενες σε θέματα για τα οποία δεν απαιτείται, κατά το άρθρο μόνο του Π.Δ. 222/1982, νομαρχιακή έγκριση, όταν από παραδρομή εγκρίθηκαν από τον οικείο νομάρχη και δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως με τον τύπο της νομαρχιακής απόφασης, θεωρούνται έγκυρες και ισχύουν από τη δημοσίευσή τους αυτή ως αποφάσεις των δημοτικών ή κοινοτικών αρχών για κάθε νόμιμη συνέπεια εάν δεν έχουν ακυρωθεί με δικαστική απόφαση. Η δημοσίευση θεωρείται ότι έγινε από τις αρχές αυτές μέχρι την έναρξη αυτού του νόμου.

Άρθρο 20
Ικανοποίηση αναγκών ύδρευσης.

1. Η ικανοποίηση των αναγκών ύδρευσης προηγείται όλων των άλλων χρήσεων του νερού.

2. Δικαίωμα χρήσης νερού μπορεί να καταργηθεί ή να περιοριστεί μέχρι την πραγματική ανάγκη του κυρίου, νομέα, επικαρπωτή, κατόχου, ως και οποίου έχει, από αυτούς, δικαίωμα χρήσης του νερού, για την ικανοποίηση των αναγκών ύδρευσης του πληθυσμού.

3. Με πράξη του νομάρχη, που εκδίδεται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου Ο.Τ.Α. και σύμφωνη γνώμη του νομαρχιακού συμβουλίου, διαπιστώνονται οι ανάγκες ύδρευσης του πληθυσμού και οι πραγματικές ανάγκες των προσώπων της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού και αποφασίζεται η διάθεση του απομένοντος και αναγκαίου για την ύδρευση νερού. Με την ίδια πράξη μπορεί να υποχρεώνονται τα πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού να διαθέτουν μερικώς ή ολικώς τη χρήση των εγκαταστάσεών τους και να παραχωρούν τον απαιτούμενο χώρο επιφάνειας και υπεδάφους για την εκτέλεση των απαραίτητων έργων ή εργασιών. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται εφάπαξ με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών και του Υπουργού Ενεργείας και Φυσικών Πόρων, θα ρυθμιστούν τα θέματα της παρ. 2 αυτού του άρθρου για τις περιπτώσεις που πρόκειται να καλυφθούν ανάγκες ύδρευσης από νερά που βρίσκονται στην περιφέρεια άλλου νομού.

4. Η πράξη της προηγούμενης παραγράφου δεν εκτελείται πριν καταβληθεί στο θιγόμενο η οφειλόμενη αποζημίωση. Με την ίδια πράξη καθορίζεται αναλυτικά το ύψος της αποζημίωσης και ο υπόχρεος για την καταβολή της καθώς και οι εικαζόμενοι δικαιούχοι. Όποιος έχει έννομο συμφέρον μπορεί εντός ανατρεπτικής προθεσμίας 30 ημερών να υποβάλλει αίτηση στο μονομελές πρωτοδικείο της περιφέρειας του ακινήτου, δικάζον κατά τη διαδικασία των άρθρων 18 ως και 22 του Ν.Δ. 797/1971, όπως ισχύει σήμερα, για τον καθορισμό της προσωρινής αποζημίωσης. Η απόφαση του δικαστηρίου αυτού εκδίδεται και δημοσιεύεται υποχρεωτικά εντός 30 ημερών από τη συζήτηση της υπόθεσης.

5. Τυχόν άσκηση προσφυγής στον Υπουργό Εσωτερικών, ως και αίτηση ακυρώσεως στο Σ.τ.Ε. δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης της παρ. 3 αυτού του άρθρου.

6. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εσωτερικών, καθορίζεται ο τρόπος δημοσίευσης και γνωστοποίησης της πράξης της παραγράφου 3, τα στοιχεία που πρέπει να περιέχει η πράξη αυτή, τα σχετικά με τις προθεσμίες και τον τρόπο καταβολής της αποζημίωσης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του νόμου.

Άρθρο 21
Ύδρευση όμορων δήμων και κοινοτήτων.

1. Οικισμός δήμου ή κοινότητας μπορεί να υδρευτεί από δίκτυο ύδρευσης όμορου δήμου ή κοινότητας, εφόσον ο δήμος ή η κοινότητα στον οποίο διοικητικά ανήκει αδυνατεί για οποιοδήποτε λόγο να εκτελέσει έργο ύδρευσης του οικισμού αυτού. Για την εκτέλεση του έργου ύδρευσης απαιτείται και συναίνεση του δήμου ή κοινότητας στα διοικητικά όρια του οποίου υπάγεται ο οικισμός.

2. Σε περίπτωση άρνησης του οικείου δήμου ή κοινότητας για την παροχή της κατά την προηγούμενη παράγραφο συναίνεσης αποφασίζει σχετικά ο Περιφερειακός Διευθυντής, εφόσον αποδεδειγμένα υπάρχει ανάγκη ύδρευσης του οικισμού και αντικειμενική αδυναμία εκτέλεσης έργου ύδρευσης από το δήμο ή την κοινότητα στην οποία ανήκει”.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε από την παρ.15 άρθρ.7 Ν.2307/1995 (Α 113).

3. Για τη χρήση του έργου ύδρευσης που θα εκτελεστεί σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 επιβάλλονται ανάλογα τέλη και δικαιώματα από το δήμο ή την κοινότητα, με δαπάνες του οποίου εκτελέστηκε το έργο.

4. Οι διατάξεις των παραπάνω παραγράφων μπορεί να έχουν ανάλογη εφαρμογή και για την εκτέλεση έργου αποχέτευσης ή τη διενέργεια καθαριότητας.

Άρθρο 22
Καταργούμενες διατάξεις.

1. Με την έναρξη της ισχύος του νόμου αυτού καταργούνται οι διατάξεις: α) των άρθρων 1 έως 7 και 10 του Ν. 1144/1981 (ΦΕΚ 96), β) του άρθρου 97 του Π.Δ. 164/1984 (ΦΕΚ 55), γ) του Ν. 2147/1920 (ΦΕΚ 74) και δ) κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις του νόμου αυτού ή ρυθμίζει διαφορετικά τα θέματα που διέπονται από αυτόν.

2. Οι διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του Ν. 614/1977 (ΦΕΚ 167) και του άρθρου 57 του Ν. 1416/1984 δεν θίγονται.

3. Η παραπομπή του άρθρου 15 (κατηγορία Α`) του Β.Δ. της 24.9/20.10.1958, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 8 του Ν. 1144/1981, νοείται εφεξής ως παραπομπή στο άρθρο 5 παράγραφος 3 και το άρθρο 6 περιπτώσεις α και ζ` του νόμου αυτού.

Άρθρο 23
Έναρξη ισχύος.
Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.

Παραγγέλλομεν να δημοσιευθή στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το κείμενο του παρόντος και να εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Αθήνα, 10 Νοεμβρίου 1984

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ