Νόμος 1475 ΦΕΚ Α΄ 131/11.9.1984
Αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Κυρούμεν και εκδίδομεν τον κατωτέρω υπό της Βουλής ψηφισθέντα νόμον:

Άρθρο 1
Σημ.: ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

1. Γεωθερμικό δυναμικό νοείται το σύνολο των γηγενών φυσικών ταμών, των θερμών νερών, επιφανειακών ή υπογείων, και της θερμότητας των γεωλογικών σχηματισμών.

2. Γεωθερμική ενέργεια νοείται η ενέργεια που εμπεριέχεται στο γεωθερμικό δυναμικό και αντλείται από αυτό.

3. Θερμά νερά νοούνται τα νερά των οποίων η θερμοκρασία υπερβαίνει τους 25 C.

4. Οι διατάξεις αυτού του νόμου δεν εφαρμόζονται σε θερμά νερά που χρησιμοποιούνται για ιαματικούς σκοπούς όσον αφορά την ιαματική τους χρήση.

Άρθρο 2
Σημ.: ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

1. Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 3 του Μεταλλευτικού Κώδικα (Ν.Δ. 210/1973, ΦΕΚ Α` 277) εφαρμόζεται και ως προς δικαίωμα κυριότητας του γεωθερμικού δυναμικού. Για τα δικαιώματα αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης του δυναμικού αυτού ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 143 του ίδιου Κώδικα.

2. Το Δημόσιο ασκεί τα δικαιώματα αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης του γεωθερμικού δυναμικού, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 144 του παραπάνω κώδικα. Σε περιοχές οι οποίες δεν έχουν ερευνηθεί από το Δημόσιο ή από τις έρευνες που έχουν γίνει δεν έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη γεωθερμικού πεδίου, επιτρέπεται η απευθείας μίσθωση σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει τα εχέγγυα, κατόπιν αιτήσεώς του, τηρουμένης της προτεραιότητας υποβολής της σχετικής αιτήσεως, με απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, ύστερα από σχετική γνωμοδότηση του Ι.Γ.Μ.Ε.. Στην απόφαση αυτή, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, περιλαμβάνονται και οι όροι της μίσθωσης.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.1 του άρθρου 8 του Ν.2244/1994 (Α 168)

3. Το Δημόσιο μπορεί να εκμισθώνει τα δικαιώματα της προηγούμενης παραγράφου, κατά προτεραιότητα και ανεξάρτητα από το χρόνο κατάθεσης της αίτησής τους, σε φορείς του δημόσιου τομέα, όπως ορίζονται στο άρθρο 1 παρ. 6 του Ν. 1256/1982, στις επιχειρήσεις που προβλέπονται στο άρθρο 46 του Ν. 1416/1984 (ΦΕΚ Α` 18) και σε επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα, καθώς και σε γεωργικούς και βιοτεχνικούς συνεταιρισμούς. Η μίσθωση γίνεται ύστερα από απόφαση του Υπουργού Ενεργείας και Φυσικών Πόρων, η οποία δημοσιεύεται στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Στην απόφαση αυτή ορίζονται και οι όροι της μίσθωσης.

4. Προϊόντα, παραπροϊόντα ή και υποπροϊόντα εκμετάλλευσης γεωθερμικού δυναμικού, εφόσον δεν αξιοποιούνται από τον έχοντα το δικαίωμα εκμετάλλευσής τους, βάσει της σύμβασης μίσθωσης, ανήκουν στο Δημόσιο, το οποίο μπορεί να τα διαθέτει σε τρίτους κατά βούληση. Ως προϊόν του γεωθερμικού δυναμικού θεωρείται το αξιοποιήσιμο θερμοενεργειακό περιεχόμενο του γεωθερμικού ρευστού. Ως παραπροϊόντα θεωρούνται άλλα τυχόν συμπαραγόμενα προϊόντα εκτός του θερμοενεργειακού περιεχομένου του γεωθερμικού ρευστού. Ως υποπροϊόν θεωρείται το απομένον γεωθερμικό ρευστό, μετά τη λήψη των κατά τα ανωτέρω προϊόντων και παραπροϊόντων.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.2 του άρθρου 8 του Ν.2244/1994 (Α 168)

5. Διαφορές που ανακύπτουν μεταξύ των φορέων της εκμετάλλευσης ιαματικών πηγών και γεωθερμικού δυναμικού στη διάρκεια εκτέλεσης έργων έρευνας ή εκμετάλλευσης του, εφόσον οι επιπτώσεις από τα έργα αυτά μπορούν να παραβλάψουν, άμεσα ή έμμεσα, τη δίαιτα, την παροχή ή την ποιότητα του νερού αναγνωρισμένων ιαματικών πηγών, ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού Ενεργείας και Φυσικών Πόρων ύστερα από γνώμη του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ), του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ), του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας και του αρμόδιου νομαρχιακού συμβουλίου, την οποία εκφράζουν μέσα σε προθεσμία που ορίζεται, κατά περίπτωση, από τον Υπουργό Ενεργείας και Φυσικών Πόρων.

Άρθρο 3
Σημ.: ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

1. Η κατά την παρ. 3 του προηγούμενου άρθρου μίσθωση δεν μπορεί να έχει διάρκεια μικρότερη από δεκαπέντε (15) και μεγαλύτερη από τριάντα (30) χρόνια. Ο Υπουργός Ενεργείας και Φυσικών Πόρων, ύστερα από αίτηση του μισθωτή, η οποία υποβάλλεται μέσα στο προηγούμενο από τη λήξη της μίσθωσης έτος, μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια της μίσθωσης έως είκοσι (20) ακόμα χρόνια, εφόσον κρίνει ότι από το μισθωτή έχουν πραγματοποιηθεί σοβαρές επενδύσεις για την εκμετάλλευση του γεωθερμικού δυναμικού.

2. Τα μισθώματα βεβαιώνονται σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ενεργείας και Φυσικών Πόρων. Ποσοστό 30% από τα μισθώματα αυτά διατίθεται, με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Ενεργείας και Φυσικών Πόρων στους ΟΤΑ, στην περιοχή των οποίων βρίσκεται ο χώρος εκμετάλλευσης του γεωθερμικού δυναμικού.

3. Τα αναλογικά μισθώματα υπολογίζονται βάσει της καταναλισκόμενης ενέργειας του γεωθερμικού πεδίου. Μέσα σε έξι (6) μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, όλοι οι μισθωτές γεωθερμικού δυναμικού υποχρεούνται να τοποθετήσουν στις παραγωγικές γεωθερμικές γεωτρήσεις υδρομετρητές υψηλών θερμοκρασιών. Ο τρόπος υπολογισμού του αναλογικού μισθώματος, βάσει της καταναλισκόμενης γεωθερμικής ενέργειας, γίνεται όπως καθορίστηκε με την με αριθ. πρωτ. Δ9-θ/Φ261/31928/21.12.93 (ΦΕΚ 958/Β/31.12.93) απόφαση του Υφυπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, η οποία κυρούται και έχει ισχύ νόμου από την ημερομηνία δημοσιεύσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στις περιπτώσεις εκμισθώσεως γεωθερμικού πεδίου, στο οποίο έχουν γίνει από το Δημόσιο έργα υποδομής (γεωτρήσεις, αντλιοστάσια, δίκτυα διανομής γεωθερμικού ρευστού κ.λπ.) καταβάλλεται από το μισθωτή και πάγιο μίσθωμα, το οποίο, εφόσον μεν πρόκειται για μισθώσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 2, καθορίζεται με την απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας που επιτρέπει τη μίσθωση. Εφόσον δε πρόκειται για μισθώσεις με πλειοδοτική δημοπρασία προβλέπεται στη διακήρυξη. Το πάγιο μίσθωμα αναπροσαρμόζεται ανά τριετία, με απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και μέχρι ποσοστού 20% επί του αρχικού παγίου. Το πάγιο αυτό μίσθωμα δεν συμψηφίζεται με το καταβαλλόμενο αναλογικό. Ο μισθωτής γεωθερμικού δυναμικού υποχρεούται και στην καταβολή αναλογικού μισθώματος ποσοστού ίσου με το 8%, επί της αξίας των εκμεταλλευόμενων από αυτόν παραπροϊόντων και υποπροϊόντων γεωθερμικού δυναμικού, στο δάπεδο του γεωθερμικού πεδίου. Για συμβάσεις εκμισθώσεως γεωθερμικού δυναμικού, προκειμένου να υπολογισθούν τα δικαιώματα συμβολαιογράφων, καθώς και των Ταμείου Νομικών και Συλλόγου Συμβολαιογράφων, δεν λαμβάνονται υπόψη το ύψος της προβλεπόμενης επένδυσης και οι δαπάνες για ερευνητικές εργασίες για την αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού.
Σημ.: όπως η παρ.3 προστέθηκε με την παρ.3 του άρθρου 8 του Ν.2244/1994 (Α 168)

Άρθρο 4
Σημ.: ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

1. Οι διατάξεις του Μεταλλευτικού Κώδικα (Ν.Δ. 210/1973) εφαρμόζονται και για το γεωθερμικό δυναμικό, εφόσον δεν αντιβαίνουν στις διατάξεις του παρόντος.

2. Η περίπτωση ΙΒ της παρ. 1 του άρθρου 2 του Μεταλλευτικού Κώδικα (Ν.Δ. 210/1973) αντικαθίσταται ως εξής:
“ΙΒ) το γεωθερμικό δυναμικό” και η περίπτωση δ` του άρθρου 143 του ίδιου Κώδικα ως εξής:
“δ`) του γεωθερμικού δυναμικού”.

3. Ο Υπουργός Ενεργείας και φυσικών Πόρων μπορεί να αναθέτει με απόφασή του στη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (Δ.Ε.Π.) την εκτέλεση γεωτρήσεων για την έρευνα και αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού.

Άρθρο 5
Ο Υπουργός Ενεργείας και Φυσικών Πόρων μπορεί με απόφασή του να καθορίζει ότι το δικαίωμα εκμετάλλευσης του γεωθερμικού δυναμικού κατισχύει του δικαιώματος εκμετάλλευσης άλλων μεταλλευτικών ορυκτών και του λατομικού δικαιώματος, εφόσον το γεωθερμικό δυναμικό έχει ιδιαίτερη σημασία για την εθνική οικονομία.

Με απόφαση του Υπουργού Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας και ύστερα από γνωμοδότηση τον Ι.Γ.Μ.Ε., μπορεί να περιορίζεται η έκταση εκμισθωμένου γεωθερμικού πεδίου, για λόγους δημοσίου συμφέροντος ή άλλους αναγόμενους σε ορθολογική εκμετάλλευση γειτονικού γεωθερμικού πεδίου ή χαμηλού ρυθμού αξιοποίησης του γεωθερμικού δυναμικού του εκμισθωμένου πεδίου, σε σχέση με τις συμβατικές υποχρεώσεις του μισθωτή και τα διεθνώς κρατούντα.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με την παρ.4 του άρθρου 8 του Ν.2244/1994 (Α 168)  ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

Άρθρο 6
Σημ.: ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ  με το άρθρο 31 Ν.3175/2003,ΦΕΚ Α 207/29.8.2003.

Οι εκμεταλλευόμενοι κατά τη δημοσίευση του νόμου τούτου πηγές θερμών νερών του άρθρου 1 του παρόντος υποχρεώνονται, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση αυτού να καταθέτουν αίτηση για μίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης στο Υπουργείο Ενεργείας και Φυσικών Πόρων.

Στην αίτηση θα περιλαμβάνονται τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας του προσώπου ή των προσώπων που εκμεταλλεύονται την πηγή και τα βασικά χαρακτηριστικά της, όπως είδος πηγής (φυσική ή τεχνιτή), θέση, θερμοκρασία νερού, τρόπος ανάκτησης παροχή πεδίου εφαρμογής νερού κλπ. Η αίτηση θα συνοδεύεται από πλήρη τεχνικοοικονομική έκθεση της εκμετάλλευσης.

Η μίσθωση των πηγών τούτων στους παραπάνω εκμεταλλευτές γίνεται κατά τη διαδικασία της παραγράφου 3 του άρθρου 144 του Μεταλλευτικού Κώδικα.

Τα έσοδα από την εκμίσθωση των παραπάνω πηγών βεβαιώνονται από τον αρμόδιο νομάρχη και κατατίθενται στο δημόσιο ταμείο της περιοχής ως έσοδα του δήμου ή της κοινότητας, στην περιφέρεια της οποίας βρίσκεται η πηγή, το μίσθωμα οφείλεται αναδρομικά από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η διαδικασία της μίσθωσης ολοκληρώνεται σε διάστημα 18 μηνών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού.

Αν δεν υποβληθεί αίτηση μέσα σε έξι (6) μήνες ή δεν επέλθει συμφωνία μέσα σε ένα χρόνο από την υποβολή της σχετικής αίτησης, απαγορεύεται η παραπέρα εκμετάλλευση, τυχόν δε συνέχισή της επιφέρει τις νόμιμες κυρώσεις σε βάρος του εκμεταλλευτή.

Άρθρο 7

1. Τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 1280/1982, που αφορούν την προσθήκη στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 39 του Ν. 669/1977, όπως παρακάτω:
“1. Επιτρέπεται η συνέχιση της λειτουργίας των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών, εκτός από αυτά της νήσου Θήρας, μέχρι 31.8.1988, χωρίς να υπόκεινται οι εκμεταλλευτές τους στις κυρώσεις του άρθρου 11 του ν. 669/1977, με την προϋπόθεση ότι τα λατομεία αυτά λειτουργούσαν κατά την έναρξη ισχύος του ν. 669/1977 και εξακολουθούσαν να λειτουργούν κατά την έναρξη ισχύος των νόμων 1280/1982 και 1475/1984 και για τα οποία οι εκμεταλλευτές τους έχουν υποβάλει αιτήσεις μέχρι 11.9.1984 για χορήγηση αδειών εκμετάλλευσης και δεν έχουν εκδοθεί σχετικές απορριπτικές αποφάσεις του αρμόδιου οργάνου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 28 του Ν. 1682/1987 (Α 14).

2. Από της ισχύος του παρόντος καταργείται το τρίτο εδάφιο του άρθρου 4 του Ν. 1280/1982, αφ` ης δημοσιεύτηκε.
Ο Υπουργός Ενεργείας και Φυσικών Πόρων μπορεί να προβεί σε αναγκαστική μίσθωση των αργούντων λατομείων της Θήρας σε φορέα ο οποίος θα αναλάβει τα έργα αποκατάστασης του χώρου αυτών με όρους που θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση.
Όλα τα έργα αποκατάστασης όλων των ορυχείων της Θήρας θα περατωθούν εντός 2 ετών από της ισχύος του παρόντος.
Με υπουργική απόφαση μπορεί να παραταθεί το ως άνω χρονικό διάστημα για ένα και μόνο χρόνο, εφ` όσον κριθεί ότι η παράταση είναι επιβεβλημένη για την ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης.

Άρθρο 8

1. Τα πλαίσια, τα οποία καθορίζουν τον τρόπο άσκησης της δραστηριότητας και τη συμμετοχή στην εσωτερική κατανάλωση του Κρατικού Διυλιστηρίου Ασπροπύργου, όπως αυτά καθορίζονται στο Π.Δ. 1122/1980, επεκτείνονται και εφαρμόζονται ανάλογα, μέσα στα όρια της ενεργειακής πολιτικής του Δημοσίου, και στο υπό κρατικό έλεγχο ευρισκόμενο πλέον Διυλιστήριο Θεσσαλονίκης με την επωνυμία Α.Ε. Διυλιστηρίου Θεσσαλονίκης”.

2. Οι ειδικότεροι όροι και οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα ασκείται η παραγωγική δραστηριότητα της “ΑΕ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ” και η συμμετοχή της στην εσωτερική κατανάλωση, θα καθορίζονται με σύμβαση μεταξύ αυτής και του Ελληνικού Δημοσίου.

Άρθρο 9
Η ισχύς του νόμου αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παραγγέλλομεν να δημοσιευθή στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το κείμενο του παρόντος και να εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Αθήνα, 07 Σεπτεμβρίου 1984

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ