Νόμος 1214 ΦΕΚ Α΄ 286/1.10.1981
Περί επιβολής κυρώσεων εις τους διακινουμένους δια χερσαίων συγκοινωνιακών μέσων δημοσίας χρήσεως άνευ καταβολής κομίστρου και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής απεφασίσαμεν.

Άρθρο 1
Σημ.: όπως το άρθρο 1,είχε συμπληρωθεί με την παρ.1 άρθρου 44 Ν.2963/2001 (Α` 268) αντικαταστάθηκε με το άρθρο 25 παρ.1 Ν.4313/2014,ΦΕΚ Α 261/17.12.2014.

1. Οι επιβάτες των χερσαίων συγκοινωνιακών μέσων δημόσιας χρήσης (οδικών αστικών και υπεραστικών και σιδηροδρομικών επιβατικών μεταφορών) οφείλουν να καταβάλουν το νόμιμο, κατά περίπτωση, κόμιστρο της αντιστοίχου διαδρομής, που ορίζεται από την εκάστοτε τιμολογιακή πολιτική, αμέσως μετά την είσοδό τους επί των συγκοινωνιακών μέσων ή και των χώρων πρόσβασης σε αυτά (προκειμένου για τα υπόγεια μέσα μεταφοράς – ΜΕΤΡΟ, Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος), να φυλάσσουν το αποδεικτικό καταβολής καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής και να επιδεικνύουν αυτό όταν ζητείται από αρμόδιο, κατά νόμο, Ελεγκτή.

2. Στους επιβάτες που, κατά τη διάρκεια του ελέγχου από αρμόδιο Ελεγκτή, δεν επιδεικνύουν το αποδεικτικό καταβολής του νόμιμου κομίστρου (κανονικού ή μειωμένου που οφείλει να διαθέτει επικυρωμένο κατά τον έλεγχο ο επιβάτης για τη νόμιμη μετακίνησή του), επιβάλλεται πρόστιμο ως εξής:
α. Στους διακινούμενους με αστικά συγκοινωνιακά μέσα στις περιοχές Αθηνών και Θεσσαλονίκης, ίσο με το 60πλάσιο του βασικού ή μειωμένου εισιτηρίου.
β. Στους διακινούμενους με αστικά συγκοινωνιακά μέσα των λοιπών περιοχών της χώρας, ίσο με το 20πλάσιο του βασικού ή μειωμένου εισιτηρίου.
γ. Στους διακινούμενους με υπεραστικά συγκοινωνιακά μέσα, ίσο με το διπλάσιο της τιμής του εισιτηρίου αφετηρίας – τέρματος του δρομολογίου.
δ. Στους διακινούμενους με σιδηροδρομικά οχήματα, ίσο με το διπλάσιο του αντιτίμου της διαδρομής την οποία πραγματοποίησε το τρένο, από την αφετηρία αυτού και έως του πρώτου, μετά τη διαπίστωση της παράβασης, σταθμού στον οποίο προβλέπεται στάση της αμαξοστοιχίας.

3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων τα ως άνω επιβαλλόμενα πρόστιμα μπορεί να μεταβάλλονται.

Άρθρο 2
Αρμόδιοι για τον έλεγχο και επιβολή προστίμου
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.2 άρθρ.6 Ν.2669/1998 και με την παρ.5 άρθρ.14 Ν.3297/2004,ΦΕΚ Α 259/23.12.2004,αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 25 παρ.2 Ν.4313/2014,ΦΕΚ Α 261/17.12.2014.

1. Αρμόδιοι για τη διενέργεια των ελέγχων μετακίνησης με το νόμιμο κόμιστρο και της επιβολής προστίμου στους καταλαμβανόμενους παραβάτες (οι οποίοι μετακινούνται χωρίς το επικυρωμένο νόμιμο κόμιστρο ή δεν το επιδεικνύουν κατά τον έλεγχο) είναι οι εντεταλμένοι Ελεγκτές Κομίστρου, οι οποίοι είναι υπάλληλοι του οικείου συγκοινωνιακού φορέα ή υπάλληλοι τρίτου φορέα (νομικού προσώπου), στον οποίο έχει αναθέσει ο οικείος συγκοινωνιακός φορέας τον έλεγχο κομίστρου, εφόσον οι υπάλληλοι του τρίτου φορέα φέρουν ειδική προς τούτο εξουσιοδότηση του οικείου συγκοινωνιακού φορέα. Ειδικά, για τις αστικές συγκοινωνίες της περιοχής ευθύνης του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (Ο.Α.Σ.Α.), αρμόδιος φορέας για τη διενέργεια του ελέγχου καταβολής κομίστρου είναι ο Ο.Α.Σ.Α., ο οποίος μπορεί να αναθέσει τη δραστηριότητα αυτή στις οικείες Εταιρείες Παροχής Συγκοινωνιακού Έργου (ΕΠΣΕ) του ν. 3920/2011 (Α` 33).

2. Η επιβολή του προστίμου γίνεται με πράξη του ειδικώς εξουσιοδοτημένου για το σκοπό αυτόν Ελεγκτή Κομίστρου, ως ανωτέρω ορίζεται, την οποία συντάσσει κατά τη διαπίστωση της παράβασης. Ειδικά για τους μετακινούμενους με το ΜΕΤΡΟ και τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο το πρόστιμο επιβάλλεται και σε όσους δεν επιδεικνύουν το αποδεικτικό του νόμιμου κομίστρου στις αποβάθρες μετά τα επικυρωτικά (ακυρωτικά) μηχανήματα.

3. Η πράξη βεβαίωσης παράβασης παραδίδεται στον παραβάτη από τον Ελεγκτή Κομίστρου που διαπίστωσε την παράβαση. Στην πράξη βεβαίωσης της παράβασης διατυπώνεται πρόσκληση στον παραβάτη για άμεση πληρωμή του προστίμου στον συντάκτη της πράξης Ελεγκτή Κομίστρου ή για πληρωμή μέσα σε εξήντα (60) ημερολογιακές ημέρες από την επομένη της βεβαίωσης της παράβασης στο ταμείο του οικείου συγκοινωνιακού φορέα ή με άλλον τρόπο που θα καθορίσει ο οικείος συγκοινωνιακός φορέας.

4. Ο καταλαμβανόμενος ως παραβάτης είναι υποχρεωμένος, αν δεν καταβάλει αμέσως το πρόστιμο στον συντάκτη της πράξης επιβολής του, να επιδείξει στον αρμόδιο για τον έλεγχο και την καταβολή του προστίμου Ελεγκτή Κομίστρου, την αστυνομική ταυτότητα ή άλλο δημόσιο έγγραφο από το οποίο αποδεικνύονται τα στοιχεία της ταυτότητάς του. Σε περίπτωση άρνησης του παραβάτη να καταβάλει αμέσως το πρόστιμο και να επιδείξει στοιχείο αποδεικτικό της ταυτότητάς του, ο Ελεγκτής Κομίστρου μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή αστυνομικού οργάνου, το οποίο (αστυνομικό όργανο) υποχρεούται να συνδράμει τον Ελεγκτή για την καταγραφή στη βεβαίωση παράβασης των στοιχείων του παραβάτη.

5. Αν διαπιστωθεί ότι το επιβληθέν πρόστιμο δεν κατεβλήθη από τον παραβάτη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος άρθρου, τότε το πρόστιμο επιβάλλεται και οφείλεται στο πενταπλάσιο του αρχικά επιβληθέντος. Το πρόστιμο στην περίπτωση αυτή αποστέλλεται στη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) φορολογίας εισοδήματος του παραβάτη και εισπράττεται κατά τις διατάξεις του ν.δ. 356/1974 (Α` 6), όπως ισχύει, «Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων», ως δημόσιο έσοδο, από το οποίο αποδίδεται στο συγκοινωνιακό φορέα που βεβαίωσε την παράβαση το ποσό του αρχικά επιβληθέντος προστίμου.

Άρθρο 3
Ρύθμιση λεπτομερειών
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζεται ο τύπος της βεβαίωσης παράβασης, καθώς και κάθε λεπτομέρεια για την εφαρμογή των ρυθμίσεων του προηγούμενου άρθρου.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 25 παρ.3 Ν.4313/2014, ΦΕΚ Α 261/17.12.2014.

Άρθρο 4
Εις το άρθρον 34 του δια του ν. 614/1977 κυρωθέντοςΚώδικος Οδικής Κυκλοφορίας προστίθεται παράγραφος 13 έχουσα ως ακολούθως :
“13. Δια τον εντός κατωκημένων περιοχών καθορισμόν θέσεων στάσεως ή σταθμεύσεως αστικών, υπεραστικών, ηλεκτροκινήτων λεωφορείων, τροχιοδρομικών οχημάτων καθώς και επιβατικών αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως (ταξι – αγοραίων) επιτρέπεται παρέκκλισις από τας διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου. Εις τας περιπτώσεις τοιούτων παρεκκλίσεως ο καθορισμός των θέσεων στάσεως και σταθμεύσεως ενεργείται προκειμένου μεν περί της περιοχής αρμοδιότητος του ΟΑΣ υπό τούτου, προκειμένου δε δια τας λοιπάςπεριοχάς της χώρας υπό του οικείου νομάρχου, κατόπιν ειδικής προς τούτο μελέτης καταρτιζομένης υπό του φορέως του αρμοδίου εκάστοτε δια τον καθορισμόν τοιούτων θέσεων. Δια της ως άνω μελέτης δέον να πιστοποιήται η ομαλή, ασφαλής και απρόσκοπτος διεξαγωγή της κυκλοφορίας εις τας εν λόγω θέσεις”.

Άρθρο 5
Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1073/1980 “περί αντικαταστάσεως των κυκλοφορούντωντριτρόχων φορτηγών οχημάτων δημοσίας χρήσεως (μοτοσυκλεττών) δια φορτηγών αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως και ρυθμίσεων συναφών θεμάτων”, ως αύτη ετροποποιήθη δια των παρ. 1 και 2 του άρθρου 18 του ν. 1108/1980 “περί άρσεως της απαγορεύσεως κυκλοφορίας κατηγοριών τινων πετρελαιοκινήτων αυτοκινήτων, παροχής δννατότητοςυγραεριοκινήσεως επιβατικών αυτοκινήτων ΔΧ περιοχών τινων της χώρας και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων”, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
“1. Τα κυκλοφορούντα τρίτροχα φορτηγά οχήματα δημοσίας χρήσεως (μοτοσυκλέτται) δύνανται να αντικαθίστανται, από του χρόνου δημοσιεύσεως της κατά την παρ. 2 του παρόντος άρθρου αποφάσεως, δια φορτηγών αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως, μικτού βάρους μέχρι τριών χιλιάδων (3.000) χιλιογράμμων, δια την μεταφοράν αγαθών επί κομίστρω τη καταβολή υπέρ του Δημοσίου εισφοράς εκ δραχμών τριάκοντα χιλιάδων (30.000)”. 2. Καταργείται η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 1073/ 1980, ως αύτη ετροποποιήθη δια της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 11Ο8/1980″.

Άρθρο 6
Η ισχύς του παρόντος νόμου άρχεται από της δημοσιεύσεως αυτού δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Παραγγέλλομεν να δημοσιευθή στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το κείμενο του παρόντος και να εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Αθήναι, 19 Σεπτεμβρίου 1981

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ