Νόμος 1178 ΦΕΚ Α΄187/16.7.1981
Περί αστικής ευθύνης του τύπου και άλλων τινών διατάξεων.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής απεφασίσαμεν
1. Ο ιδιοκτήτης παντός εντύπου υποχρεούται εις πλήρη αποζημίωσιν δια την παρόνομον περιουσιακήν ζημίαν ως και εις χρηματικήν ικανοποίησιν δια την ηθικήν βλάβην, αι οποίαι υπαιτίως επροξενήθησαν δια δημοσιεύματος θίγοντος την τιμήν ή την υπόληψιν παντός ατόμου, έστω και αν η κατά το Άρθρον 914 του Α.Κ. υπαιτιότης, ή κατά το άρθρον 919 του Α.Κ. πρόθεσις και ή κατά το άρθρον 920 του Α.Κ. γνώσις ή υπαίτιος άγνοια συντρέχη εις τον συντάκτην του δημοσιεύματος ή, εάν ούτος είναι άγνωστοι, εις τον εκδότην ή τον διευθυντήν συντάξεως του εντύπου.
Σχετικό: παρ.10 άρθρου 4 Ν.2328/1995 με την οποία στις διατάξεις του παρόντος νόμου υπάγονται και οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί.
2. Για την κατά το άρθρο 932 του Αστικού Κώδικα ανάλογη χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης του αδικηθέντος από κάποια από τις προβλεπόμενες στην προηγούμενη παράγραφο πράξεις το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη ιδίως: α) τις επιπτώσεις του δημοσιεύματος στον αδικηθέντα, καθώς και στο οικογενειακό, κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον του, β) το είδος, τη φύση, τη σπουδαιότητα, τη βαρύτητα και την απαξία των γεγονότων, πράξεων ή χαρακτηρισμών που του αποδόθηκαν με το δημοσίευμα, γ) το είδος της προσβολής, που υπέστη, δ) την ένταση του πταίσματος του εναγομένου, ε) τις συνθήκες τέλεσης της αδικοπραξίας, και στ) την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των διαδίκων.
Σημ.: όπως η παρ.2.όπως είχε αντικατασταθεί με την παρ.4 του άρθρου μόνου Ν.2243/1994 (Α 162) , αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 37 Ν.4356/2015,ΦΕΚ Α 181/24.12.2015.
3. Ο ιδιοκτήτης πάσης εφημερίδος ή περιοδικού υποχρεούται να ορίζη εκδότην και διευθυντήν φυσικά πρόσωπα έχοντα την μόνιμον κατοικίαν και διαμονήν των εν Ελλάδι και μη καλυπτόμενα οπωσδήποτε υπό ασιλίας, ετεροδικίας ή άλλου λόγου αίροντος το αξιόποινον ή παρακωλύοντος την ποινικήν τούτου δίωξιν. Η σύμπτωσις αμφοτέρων των ως άνω ιδιοτήτων εις το αυτό πρόσωπον επιτρέπεται. Ποινική ευθύνη εις βάρος του ιδιοκτήτου του εντύπου υφίσταται μόνον εάν συντρέχουν εν τω προσώπω του αι ιδιότητες του εκδότου ή του διευθυντού ή εφ` όσον δεν έχει ορίσει εκδότην. Ο ορισμός του εκδότου ή του διευθυντού φαίνεται μόνον εκ της αναγραφής του επί του φύλλου του εντύπου. Εν η περιπτώσει ο ιδιοκτήτης δεν έχει ορίσει εκδότην ή διευθυντήν συγκεντρούντα τα ως άνω στοιχεία ή ούτος (ο ιδιοικτήτης) καλύπτεται υπό λόγων ή περιπτώσεων καθιστωσών αδύνατον ή δυσχερή την ποινικήν τούτου δίωξιν ή καταδίκην το δικαστήριον δεν κωλύεται να αναζητήση τον πράγματι υπεύθυνον αξιοποίνου πράξεως μη δεσμευόμενον υπό των περί πλασματικής ευθύνης διατάξεων των παρόντος, ως και του άρθρου 46 του περί τύπου νόμου, ισχύοντος εν προκειμένω κατά τα λοιπά. Εις περίπτωσιν καθ` ην δεν έχει ορισθή εκδότης, ως εκδότης τεκμαίρεται ο ιδιοκτήτης.
Εάν ο ιδιοκτήτης ημερησίου ή περιοδικού εντύπου είναι άγνωστος, την ευθύνην φέρουν τα εν εδαφίω γ του άρθρου 46 του Α.Ν. 1092/1938 “περί τύπου” αναφερόμενα πρόσωπα.
4. Οι κατά το άρθρο αυτό απαιτήσεις, εφόσον δεν προβλέπεται ειδικότερη ρύθμιση στον παρόντα νόμο, εκδικάζονται κατά τη διαδικασία των άρθρων 663 επ. Κ.Πολ.Δ..
Σημ.: όπως η παράγραφος 4 αντικαταστάθηκε πάλι από την παρ. 11 του άρθρου 4 του Ν. 2328/1995 (ΦΕΚ Α`159).
5. Ο αδικηθείς, πριν ασκήσει αγωγή για την προσβολή που υπέστη, υποχρεούται να καλέσει με έγγραφη, εξώδικη πρόσκλησή του τον ιδιοκτήτη του εντύπου, ή όταν αυτός είναι άγνωστος τον εκδότη ή το διευθυντή σύνταξής του, να αποκαταστήσει την προσβολή με την καταχώριση σε αυτό κειμένου που του υποδεικνύει. Στο κείμενο αυτό προσδιορίζονται και οι λέξεις ή φράσεις που θεωρήθηκαν προσβλητικές και πρέπει να ανακληθούν και οι λόγοι για τους οποίους η συγκεκριμένη αναφορά υπήρξε προσβλητική. Η αποκατάσταση θεωρείται ότι επήλθε αν ο ιδιοκτήτης του εντύπου, άλλως ο εκδότης ή ο διευθυντής σύνταξης αυτού, εντός διαστήματος δέκα (10) ημερών ή, σε κάθε περίπτωση, στο αμέσως επόμενο τεύχος: α) ανακαλέσει ρητά την προσβολή με την παραπάνω δημοσίευση, που γίνεται στην ίδια ή, αν δεν υπάρχει αυτή, σε ανάλογη θέση και φύλλο της αντίστοιχης ημέρας κυκλοφορίας της εφημερίδας, που είχε καταχωριστεί η αρχή του επιλήψιμου δημοσιεύματος, και σε έκταση και μέγεθος ανάλογο με το τελευταίο, και β) κοινοποιήσει στον αδικηθέντα το ως άνω δημοσίευμα αποκατάστασης. Η παρέλευση άπρακτου διαστήματος δέκα (10) ημερών ή η μη δημοσίευση στο αμέσως επόμενο τεύχος θεωρείται άρνηση εκ μέρους του ιδιοκτήτη ή εκδότη του εντύπου. Η παράλειψη της παραπάνω διαδικασίας έχει ως συνέπεια την απόρριψη της αγωγής ως απαράδεκτης. Η αγωγή αποζημίωσης της παραγράφου 2 πρέπει να ασκηθεί εντός έξι (6) μηνών από την πάροδο της προθεσμίας των δέκα (10) ημερών ή της ρητής αρνητικής απάντησης, εφόσον αυτή έχει δοθεί νωρίτερα, ή από την έκδοση του αμέσως επόμενου τεύχους.
Εάν λάβει χώρα η αποκατάσταση της προσβολής, σύμφωνα με τα παραπάνω, δεν μπορεί να υπάρξει αστική αξίωση κατά την παράγραφο 2. Κατ’ εξαίρεση, όταν το επιλήψιμο δημοσίευμα αφορούσε επικείμενο γεγονός μείζονος σημασίας για την ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και εν γένει κοινωνική πρόοδο του αδικηθέντος και η αποκατάσταση της σχετικής προσβολής επακολούθησε αυτού, η τελευταία δύναται να θεωρηθεί ως μη πλήρης και διατηρείται η αξίωση ανάλογης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης. Αν παρά τη δημοσίευση της ανάκλησης έχει αποδεδειγμένα προκληθεί στον αδικηθέντα περιουσιακή ζημία που οφείλεται στο επιλήψιμο δημοσίευμα, ο ενάγων δικαιούται να προσφύγει στο αρμόδιο δικαστήριο μόνο για την αξίωση αυτή. Η εκδίκαση της κατά το παρόν άρθρο αγωγής χωρεί ανεξάρτητα από την άσκηση ποινικής δίωξης για την ίδια πράξη, καθώς και της τυχόν για οποιονδήποτε λόγο αναβολής ή αναστολής της ποινικής διαδικασίας που έχει αρχίσει. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν εφαρμόζονται κατά την άσκηση του δικαιώματος επανόρθωσης στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 9 του Π.δ. 100/2000 (Α` 98).
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 13 άρθρου 4 Ν. 2328/1995 (ΦΕΚ Α`159),αντικαταστάθηκε πάλι με το άρθρο 37 παρ.2 Ν.4356/2015,ΦΕΚ Α 181/24.12.2015.
6. Σε περίπτωση που γίνει δεκτή αγωγή του παρόντος άρθρου σε βάρος εφημερίδας, το δικαστήριο, εφ` όσον έχει υποβληθεί αίτημα το αργότερο ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, διατάσσει με την καταψηφιστική απόφασή του και την καταχώριση στην εφημερίδα αυτή περιλήψεως της αποφάσεως. Η περίληψη αυτή αρκεί να περιέχει: α) τον αριθμό και τη χρονολογία δημοσιεύσεως της αποφάσεως, β) το δικαστήριο που την εξέδωσε, γ) το ονοματεπώνυμο του θιγέντος από το επιλήψιμο δημοσίευμα, δ) τις φράσεις που κρίθηκαν δυσφημιστικές ή εξυβριστικές, βάσει των οποίων επιδικάστηκε η αποζημίωση ή η χρηματική ικανοποίηση και ε) το φύλλο της εφημερίδας και την ημερομηνία δημοσιεύσεώς τους. Η περίληψη αυτή και η είδηση ότι καταδικάστηκε η εφημερίδα δημοσιεύεται στην ίδια θέση της εφημερίδας, που είχε καταχωριστεί η αρχή του επιλήψιμου δημοσιεύματος, εντός δεκαπέντε ημερών από της επιδόσεως της τελεσίδικης απόφασης. “Με την απόφαση καθορίζεται χρηματική ποινή για κάθε ημέρα καθυστέρησης δημοσίευσης της απόφασης ίση προς το 1/10 της ελάχιστης αποζημίωσης που επιδικάζεται κατά την παράγραφο 3 του άρθρου αυτού.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρου 32 παρ.1 του Ν. 1941/1991, ΦΕΚ Α 41 και με το δεύτερο εδάφιο της παρ.4 του άρθρου μόνου του Ν.2243/1994 (Α 162)
7. Η πρώτη περίοδος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 122 του Κώδικος Ποινικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
Επί εγκλήματος δι`εντύπου εκδοθέντος εν τη ημεδαπή, αρμόδιον είναι το δικαστήριον εν τη περιφερεία του οποίου εκδίδεται το έντυπον.
8. Εγκλήσεις και αγωγές που υποβάλλονται από έναν ή περισσότερους κατά του ιδίου, αν συνδέονται με φράσεις που θεωρήθηκαν προσβλητικές και περιλαμβάνονται σε ένα δημοσίευμα, άρθρο, βιβλίο ή άλλο κείμενο, καθώς και σε Άρθρογραφία ή εκπομπές του που αφορούν το ίδιο θέμα, συνεκδικάζονται υποχρεωτικά και εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 128, 129 ΚΠΔ και 246 ΚΠολΔ, εφόσον υποβληθεί σχετικό αίτημα του καθ’ ου.
Σημ.: όπως η παράγ. 8 προστέθηκε με το άρθρο 37 παρ.3 Ν.4356/2015,ΦΕΚ Α 181/24.12.2015.
9 . Πάσα ετέρα διάταξις ρυθμίζουσα κατΆλλον τρόπον το παρόν θέμα καταργείται.
Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με το άρθρο 37 παρ.3 Ν.4356/2015,ΦΕΚ Α 181/24.12.2015.
10. Η ισχύς του παρόντος νόμου άρχεται από της δημοσιεύσεως του δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.
Σημ.: όπως αναριθμήθηκε με το άρθρο 37 παρ.3 Ν.4356/2015,ΦΕΚ Α 181/24.12.2015.
Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄Ημών σήμερον κυρωθείς , δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.
Εν Αθήναις τη 14 Ιουλίου 1981
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ