Νόμος 1137 ΕΚ Α΄60/13.3.1981
Περί νοσηλείας και κοινωνικής προστασίας των χανσενικών ασθενών.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής απεφασίσαμεν

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α΄

Άρθρον 1
Χανσενικοί ασθενείς.

1. Χανσενικοί ασθενείς είναι σύμφωνα με την έννοια του παρόντος νόμου οσοί έχουν προσληφθεί από την νόσο του Χάνσεν.

2. Οι χανσενικοί ασθενείς χαρακτηρίζονται είτε ως επικίνδυνοι είτε ως ακίνδυνοι διά τη δημόσια υγεία. Επικίνδυνοι για τη δημόσια υγεία θεωρούνται οι χανσενικοί που εξαιτίας της αποβολής ζώντων βακίλλων από το ρινικό έκκριμα ή από ανοικτές βλάβες του δέρματος βρίσκονται σε κατάσταση μισθοδόσεως της νόσου (θετικοί). Ακίνδυνοι για τη δημόσια υγεία χαρακτηρίζονται οι χανσενικοί οι οποίοι δεν υπήρξαν, τοτέβακιλλοφόροι (κλειστή μορφή) καθώς και εκείνοι ο οποίοι βρίσκονται σε κατάσταση αποθεραπείας, δηλαδή μετά από τρεις διαδοχικές ιατρικές εξετάσεις που αποδοχούν είκοσι μέρες ή μια από την άλλη, δεν αποβάλλουν ζώντας βακίλλους από το ρινικό έκκριμα ή από τις ανοικτές βλάβες του δέρματος (αρνητικοί).

Άρθρον 2

1. Κάθε βέβαιη περίπτωση νόσου του Χάνσεν δηλώνεται υποχρεωτικά από τον ιατρό που εξέτασε τον ασθενή στις κατά τόπους αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες και παραπέμπεται σ` αυτές κάθε ύποπτο περιστατικό, για έλεγχο κι` επιβεβαίωση ή αποκλεισμό της νόσου.

2. Η υγειονομική υπηρεσία που έλαβε την ανωτέρω δήλωση οφείλει να εξετάσει επιδημιολογικά με κάθε διακριτικότητα, όσους συγκατοικούν με τον χανσενικό ασθενή και να υποβάλλει σχετική έκθεση στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

3. Αν ο ασθενής ή υγειονομική υπηρεσία αμφισβητεί την ορθότητα της διαγνώσεως γίνεται νέα ιατρική εξέταση του ασθενούς από κοινού από ένα Καθηγητή ή Υφηγητή της Δερματολογίας, από τον Επιστημονικό Διευθυντή του Κέντρου Χανσενικών και από έναν ιατρό της εκλογής του ενδιαφερομένου.
Ο Καθηγητής ή Υφηγητής μαζί με το νόμιμο αναπληρωτή τους ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά από πρόταση της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι δυνατόν με κοινή απόφαση Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών να προσδιορισθεί γιαύτον αποζημίωση που θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

4. Οι Υγειονομικές και Διοικητικές Υπηρεσίες καθώς και οι ιατροί και το λοιπό νοσηλευτικό προσωπικό οφείλουν να τηρούν απόρρητο από τους μη υπηρεσιακούς παράγοντες την προσβολή ενός ατόμου από την νόσο του Χάνσεν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

Άρθρον 3
Νοσηλεία των χανσενικών ασθενών.

1. Οι χανσενικοί ασθενείς νοσηλεύονται αποκλειστικά στα Δερματολογικά Κέντρα της χώρας ή στο Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων κατά την ελεύθερη εκλογή τους.
Η νοσηλεία των επικινδύνων για την ελεύθερη εκλογή τους. Η νοσηλεία των επικινδύνων για τη δημόσια υγεία χανσενικών ασθενών στο Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων είναι υποχρεωτική μόνον αν διάγουν βίο επαίτη ή αλήτη ή στερούνται οικογενειακής στέγης και οικονομικών πόρων.

2. Επιτρέπεται ή κατ` οίκον νοσηλεία των χανσενικών ασθενών αν κατά την κρίση της αρμοδίας υγειονομικής αρχής είναι δυνατή η διαβίωσή τους σε ιδιαίτερο δωμάτιο ολόκληρο το χρονικό διάστημα της αποβολής των ζώντων βακίλλων.
Στη περίπτωση αυτή η νοσηλεία και η παρακολούθηση της πορείας της ασθενείας γίνεται από τα Δερματολογικά Κέντρα ή τις κατά τόπον αρμόδιες Διευθύνσεις ή Τμήματα Υγιεινής.

Άρθρον 4

1. Οι νοσηλευόμενοι στη Κλινική του Κέντρου Χανσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων μπορούν να εξέρχονται από την ανωτέρω Κλινική μετά από αίτησή τους για να συνεχίσουν την θεραπεία τους κατ` οίκον, κατόπιν χορηγήσεως σ`αυτούς σχετικού εξιτηρίου. Στους νοσηλευομένους στο Κέντρο Χανσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων, οι οποίοι μετά την θεραπεία τους είναι ακίνδυνοι για την Δημόσια Υγεία, χορηγείται εξιτήριο το οποίο γνωστοποιείται στην Διεύθυνση Δημοσίας Υγιεινής του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

2. Οι νοσηλευόμενοι στην ανωτέρω Κλινική μπορούν να λαμβάνουν άδεια προσωρινής εξόδου από το Κέντρο Χανσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων μέχρι εξ (6) μηνών το χρόνο αν είναι ακίνδυνοι και μέχρι τριών (3) μηνών αν είναι επικίνδυνοι για τη δημόσια ύγεια. Η τρίμηνη άδεια προσωρινής εξόδου των επικινδύνων για τη δημόσια υγεία χανσενικών ασθενών χορηγείται μόνον αν διαπιστωθεί ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του προηγουμένου άρθρου.

3. Το εξιτήριο και οι άδειες προσωρινής εξόδου χορηγούνται από τη Διεύθυνση του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων κατόπιν σχετικής θετικής γνωματεύσεως του Επιστημονικού Διευθυντή του Κέντρου Χανσενικών.

4. Η έξοδος από το Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων των ανηλίκων παιδιών από χανσενικούς γονείς που νοσηλεύονται σ` αυτό θα γίνεται με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών πον εκδίδεται μετά από σύμφωνη γνώμη του Επιστημονικού Διευθυντή της Κλινικής Χανσενικών του ανωτέρω Νοσοκομείου. Η ίδια απόφαση, έπειτα από συναίνεση των γονέων του παιδιού, ορίζει και το πρόσωπο με το οποίο θα ζει τούτο μέχρι της ενηλικιώσεώς του ή της αποθεραπείας του ενός από τους γονείς του.

Άρθρον 5

1. Οι αποθεραπευμένοι ασθενείς από τη νόσο του Χάνσεν ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο νοσηλεύτηκαν (Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων, Δερματολογικά Κέντρα ή κατ` οίκον) οφείλουν να προσέρχονται κάθε εξάμηνον για εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο στο Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων ή στα πλησιέστερα Δερματολογικά Κέντρα ή τις πλησιέστερες Διευθύνσεις ή Τμήματα Υγιεινής.

2. Η υποχρέωση αυτή της κάθε εξάμηνο εξετάσεως παρατείνεται ισοβίως για τους χανσενικούς ασθενείς της λεπροματώδους μορφής και για μια δεκαετία για τους χανσενικούς ασθενείς της μη μεταδοτικής μορφής.
Η χρονική διάρκεια της υποχρεωτικής ανά εξάμηνο εξετάσεως των αποθεραπευθέντων χανσενικών της μη μεταδοτικής μορφής είναι δυνατόν να μειώνεται με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά σύμφωνη γνώμη του Α.Υ.Σ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ΄

Άρθρον 6
Κοινωνική προστασία των χανσενικών ασθενών.
Οσοι έχουν προσβληθεί ή προσβάλλονται από τη νόσο του Χάνσεν δικαιούνται ισοβίως δωρεάν ανοικτή και κλειστή περίθαλψη που προσφέρεται από τις Διευθύνσεις ή τα Τμήματα Υγιεινής, από τα Δερματολογικά Κέντρα ή από το Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων.

Άρθρον 7

1. Οι νοσηλευόμενοι στην Κλινική του Κέντρου Χανσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων δικαιούνται να παίρνουν κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην ανωτέρω Κλινική, εκτός από τη δωρεάν ιατροφαρμακευτική – νοσοκομειακή περίθαλψη και μηνιαίο χρηματικό επίδομα θεραπείας.

2. Το ανωτέρω επίδομα θεραπείας με το αντίτιμο του καθημερινού σιτηρεσίου δίνεται επίσης α) στους χανσενικούς που νοσηλεύονται στη ανωτέρω Κλινική και πήραν άδεια προσωρινής εξόδου από το Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων, κατά την διαρκεία της άδειας αυτής και β) στους χανσενικούς που νοσηλεύονται κατ` οίκον κατά την διάρκεια της εξαιτίας της νόσου αποχής τους από την εργασία τους.

3. Στους αποθεραπευθέντας από τη νόσο του Χάνσεν ασθενείς πον έχουν εξέλθει ή που εξέρχονται με εξιτήριο από την ανωτέρω Κλινική χορηγείται ισοβίως μηνιαίο χρηματικό επίδομα αποθεραπείας ανεξάρτητα από την διαρκεία της παραμονής τους στην Κλινική και την οικονομική τους κατάσταση.

Το χρηματικό επίδομα αποθεραπείας δύναται να μην συμπεριλαμβάνεται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Σημ.: όπως τροποποιήθηκεμε την παρ.1 του άρθρ.102 του ν.4486/2017

4. Το ανωτέρω μηνιαίο χρηματικό επίδομα αποθεραπείας δεν είναι δυνατόν να είναι κατώτερο από το διπλάσιο του επιδόματος θεραπείας της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
Το χρηματικό επίδομα αποθεραπείας δίδεται και εις εκείνους οι οποίοι νοσηλεύθηκαν κατ` οίκον κι` αν δεν μπορούν να εργασθούν το παίρνουν προσαυξημένο κατά 50%,
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.2 άρθρ.19 Ν.3106/2003,ΦΕΚ Α 30/10.2.2003.

5. Στον ή στην σύζυγο των χανσενικών ασθενών που εισέρχονται για θεραπεία στην ανωτέρω Κλινική, στους γονείς στις άγαμες αδελφές και στα ανηλίκα αδέλφια ή εκείνα τα οποία δεν μπορούν γα εργασθούν εξαιτίας αναπηρίας ή νόσου και συντηρούνται οικονομικά απ` αυτούς χορηγείται μηνιαία χρηματική παροχή.
Η παροχή αυτή διακόπτεται με την αποοθεραπεία του χανσενικού ασθενούς από την ανωτέρω Κλινική,

6. Στα παιδιά των χανσενικών ασθενών οι οποίοι νοσηλεύονται ή νοσηλεύθηκαν στο Θεραπευτήριο Χρονίων Παθήσεων Αττικής (Θ.Χ.Π.Α.) ή στο πρώην Δημόσιο Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων Αθηνών (Δ.Ν.Λ.Ν.Α.) ή στο πρώην Κέντρο Κοινωνικής Αποκατάστασης Χανσενικών (Κ.Κ.Α.Χ.), καθώς και στα παιδιά των χανσενικών που έχουν εξέλθει από τον παιδικό σταθμό του πρώην Δημόσιου Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων Αθηνών δυνάμει του ν.δ. 599/1970, χορηγείται μηνιαία χρηματική παροχή, αν το επιθυμούν οι γονείς τους. Η παροχή αυτή χορηγείται στους γιους των χανσενικών μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους και όχι πέραν της συμπλήρωσης του 25ου έτους της ηλικίας τους, ή σε περίπτωση που δεν σπουδάζουν, μέχρι τη στράτευσή τους, και στις κόρες των χανσενικών μέχρι το γάμο τους.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε  με το άρθρο 21 του Ν.3402/2005 (ΦΕΚ Α 258/2005)

7. Το ύψος των παροχών των παραγράφων 5 και 6 του παρόντος άρθρου το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το επίδομα θεραπείας των νοσηλευομένων με το αντίτιμο του καθημερινού σιτηρεσίου, ο τρόπος καταβολής των επιδομάτων των παραγράφων 2, 3 και 4, καθώς και των παροχών των παραγράφων 5 και 6 του παρόντος άρθρου, καθορίζονται με κάθε σχετική λεπτομέρεια και τροποποιούνται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών και βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

8. Το επίδομα θεραπείας των νοσηλευομένων στην Κλινική του Κέντρου Χονσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων δίνεται σ` αυτούς από το Νοσοκομείο τούτο.

Άρθρον 8

1. Οι ακίνδυνοι για τη δημόσια υγεία χανσενική ασθενείς πον έχουν προσβληθεί από άλλη νόσο είναι δυνατόν να νοσηλεύονται σε Γενικά Νοσοκομεία με άλλους ασθενείς.

2. Οι ακίνδυνοι για τη δημόσια υγεία χανσενικοί ασθενείς μπορούν α) αν είναι μαθητές ή σπουδαστές ανώτερων ή ανωτάτων Σχολών να συνεχίσουν τα μαθήματα ή τις σπουδές τους μαζί με άλλους μαθητές ή σπουδαστές , β) αν είναι εργαζόμενοι να συνάπτουν κάθε είδους σύμβαση εξηρτημένης εργασίας και να ασκούν κάθε είδους επάγγελμα μετά από γνωμάτευση της κατά περίπτωση, τριμελούς Επιτροπής αποτελουμένης από τους καθηγητάς Δερματολογίας, Μικροβιολογίας και Υγιεινής του Πανεπιστημίου Αθηνών ή τους νομίμουςαναπληρωτάς τους.
Ο διορισμός των ανωτέρω Καθηγητών θα γίνεται με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών μετά από πρόταση της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με τριετή θητεία.
Η ανωτέρω επιτροπή θα συνέρχεται μόνον όταν υπάρχει περίπτωση προς εξέταση αποθεραπευμένου χανσενικού ασθενούς με μέριμνα της Διευθύνσεως Δημοσίας Υγιεινής του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών, στην οποία θα προσφεύγει ο ενδιαφερόμενος.
Είναι δυνατόν με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών να προσδιορισθεί αποζημίωση των μελών της, που θα βαρύνη τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ΄

Άρθρον 9
Ποινικές Διατάξεις.

1. Με φυλάκιση τιμωρείται ο ιατρός που δεν εδήλωσε σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 περίπτωση χανσενικού ασθενούς στις αρμόδιες υγιειονομικές αρχές.

2. Με την ποινή της προηγουμένης παραγράφου τιμωρείται επίσης ο ιατρός που αναλαμβάνει την περίθαλψη χανσενικού ασθενούς έξω από τα νοσηλευτικά κέντρα που καθορίζονται στο άρθρο 3 παρ. 1.

3. Με φυλάκιση μέχρις ενός έτους τιμωρούνται οι παραβαίνοντες το απόρρητο που καθιερώνεται στο άρθρο 2 παράγραφο 4.

Άρθρον 10

1. Με φυλάκιση μέχρις ενός έτους τιμωρείται όποιος γνωρίζει ότι, πρόσωπο που έχει στην επιμέλεια ή στην προστασία του, πάσχει από την νόσο του Χάνσεν, και δε το υποβάλλει σε θεραπεία.

2. Με την ποινή της προηγουμένης παραγράφου τιμωρούνται οι αποθεραπευμένοι Χανσενικοί οι οποίοι δεν υποβάλλονται στον ανά εξάμηνο εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο που προβλέπει το άρθρο 5.

Άρθρον 11
Διοικητικές κυρώσεις.

1. Οποιος γνωρίζει ότι πάσχει από τη νόσο του Χάνσεν και δεν υποβάλλεται σε ενδεδειγμένη θεραπεία, τιμωρείται α) με υποχρεωτική εισαγωγή προς νοσηλεία και παραμονή μέχρις αποθεραπείας του στη Κλινική του Κέντρου Χανσενικών του Νοσοκομείου Λοιμωδών Νόσων, β) με στέρηση του δικαιώματος προσωρινής εξόδου της προβλεπομένης στο άρθρο 4 παρ. 2 και γ) με διακοπή επιδόματος θεραπείας, άρθρο 7 παράγρ. 1.

2. Οι Χανσενικοί ασθενείς που εξέρχονται άπο τα Νοσηλευτικά Κέντρα με εξιτήριο ή με προσωρινή άδεια εξόδου ή νοσηλεύονται κατ` οίκον και παραβαίνουν τους σχετικούς με το εξιτήριο όρους διαβιώσεως, τις ιατρικές οδηγίες, καθώς και εκείνοι που υπερβαίνουν το χρόνο της αδείας, τιμωρούνται α) με την ποινή της προηγουμένης παραγράφου, περιπτώσεως (α), β) με στέρηση των δικαιωμάτων που παρέχονται με τα άρθρα 3 παράγρ. 2 και 4 παράγρ. 1 και 2 καθώς και των χρηματικών επιδομάτων του άρθρου 7 παρ. 1, 2, 3 και 4.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε΄

Άρθρον 12
Τελικές Διατάξεις.

1. Η λέξη λέπρα και λεπρός δεν αναγράφονται σε πιστοποιητικά, δημόσια έγγραφα, εργαστηριακές εξετάσεις κ.λπ.

2. Το Ν.Δ. 3369/1955 “Περί μέτρων προς καταπολέμηση της λέπρας” και κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη αντίθετη προς τις διατάξεις του παρόντος νόμου καταργούνται.

Άρθρον 13
Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄Ημών σήμερον κυρωθείς , δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 11 Μαρτίου 1981

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ