Ν.Δ. 181 ΦΕΚ Α΄347/20.11.1974
Περί προστασίας εξ ιοντιζουσών ακτινοβολιών.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Προτάσσει του Ημετέρου Υπουργικού Συμβουλίου , απεφασίσαμεν και διατάσσομεν :

Άρθρον 1
Σκοπός
Σκοπός του παρόντος είναι η λήψις μέτρων δια την προστασίαν του πληθυσμου και των αγαθών της Χώρας κατά των κινδύνων εξ ιοντιζουσών ακτινοβολιών, εκπεμπομένων εκ πάσης φύσεως μηχανημάτων, πυρηνικών εγκαταστάσεων και ραδιενεργών υλικών, εξαιρέσει των πολεμικών εγκαταστάσεων ή όπλων.

Άρθρον 2
Γενικοί ορισμοί
1. Δια την εφαρμογήν των διατάξεων του παρόντος νοουνται:

α)
β)

γ) Ως μηχανήματα ακτινοβολιών” τα παράγοντα ή εκπέμποντα ιοντιζούσας ακτινοβολίας.

δ)

ε) Ως “ελεγχομένη περιοχή” η καθωρισμένη περιοχη εν τη οποία η έκθεσις του προσωπικού εις ακτινοβολίαν ή ραδιενεργόν μόλυνσιν τελεί υπο τον έλεγχον προσώπου υπευθύνου δια την ακτινοπροστασίαν.

στ)

Σημ.: όπως η α),β),δ) και παρ.στ) καταργήθηκαν από το άρθρο 45 της υπ`αρ.Α2στ/1539/ 1985 απόφασης Υπ.Εθν.Οικ.,Υγείας,Ενέργειας κλπ (ΦΕΚ Β`280) και αντικαταστάθηκε από τους σχετικούς ορισμούς του άρθρου 2.

Άρθρον 3

1. Η ελεγχόμενη περιοχή ως και η επιβλεπόμενη απαγορεύεται να χρησιμοποιείται ως κατοικία αντιστρόφως όμως οι Χώροι κατοικίας, καταλλήλως προστατευόμενοι, δύνανται να χρησιμοποιηθούν ως ελεγχομένη ή επιβλεπόμενη περιοχή.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 45 της υπ`αρ.Α2στ/1539/1985 απόφασης Υπ.Εθν.Οικ.,Υγείας,Ενέργειας κλπ (ΦΕΚ Β`280).

2.Σημ.: όπως  η παρ.2 καταργήθηκε από το άρθρο 45 της υπ`αρ.Α2στ/1539/1985 απόφασης Υπ.Εθν.Οικ.,Υγείας,Ενέργειας κλπ (ΦΕΚ Β`280).

Άρθρον 4
Διοικητικαί άδειαι

1. Για την άσκηση στην Ελλάδα, από φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οποιασδήποτε δραστηριότητας, που εμπίπτει στο άρθρο 1 του παρόντος, απαιτείται ειδική άδεια λειτουργίας.
Σημ.: όπως η παρ.1 αντικαταστάθηκε  με την παρ.1 άρθρ.11 Ν.2920/2001, ΦΕΚ Α 131/27.6.2001.

2. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο άδεια χορηγείται κατά περίπτωση:
α) Για την εισαγωγή, εγκατάσταση και λειτουργία μηχανημάτων παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών για ιατρικούς σκοπούς εν γένει, καθώς και για την εγκατάσταση και λειτουργία εργαστηρίων ραδιοϊσοτόπων για ιατρικές εφαρμογές εν γένει, με απόφαση του οικείου Νομάρχη, μετά από σύμφωνη γνώμη πενταμελούς επιτροπής, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης. Απαγορεύεται ο διορισμός, ως μέλους της Επιτροπής, προσώπου, που είναι ο ίδιος ή ο σύζυγός του ή συγγενής του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού, εταίρος ή μέτοχος ή μέλος Διοικητικού Συμβουλίου ή διευθύνων ή εντεταλμένος σύμβουλος εταιρείας, με αντικείμενο την παραγωγή, εισαγωγή, διάθεση ή εκμετάλλευση μηχανημάτων, για τη λειτουργία των οποίων απαιτείται η
σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής. Προϋπόθεση για την έκδοση της ειδικής άδειας λειτουργίας είναι η προηγούμενη κτήση άδειας σκοπιμότητας, η οποία χορηγείται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου Νομάρχη, μετά από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο. Η απόφαση για τη χορήγηση της άδειας σκοπιμότητας πρέπει να περιέχει ειδική αιτιολογία στα εξής κριτήρια: 1) εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, 2) καταλληλότητα της περιοχής για εγκατάσταση του μηχανήματος, 3) πυκνότητα του πληθυσμού και πιθανότητα επιβάρυνσης της υγείας των κατοίκων της περιοχής από την άσκοπη διασπορά πηγών και μηχανημάτων παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών, 4) ανάπτυξη νέων τεχνικών και ανάγκη εκσυγχρονισμού των υπαρχόντων εργαστηρίων. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μπορεί να καθορίζονται πρόσθετα κριτήρια, κοινωνικά, χωροταξικά, υγειονομικά και οικονομικά και να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την έκδοση της άδειας σκοπιμότητας. Εκκρεμείς αιτήσεις, σε οποιοδήποτε στάδιο, κατά την ημέρα δημοσίευσης της διάταξης αυτής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, επανεξετάζονται ως νέες αιτήσεις για τη χορήγηση άδειας σκοπιμότητας.
Σημ.: όπως η περ.α`, τροποποιήθηκε  με την παρ.1 άρθρ.11 Ν.2920/2001,ΦΕΚ Α 131αντικαταστάθηκε πάλιμε το άρθρο 19 Ν.3293/2004,ΦΕΚ Α 231/26.11.2004,

β) Προκειμένου περί εισαγωγής, εγκαταστάσεως και λειτουργίας ή χρήσεως μηχανημάτων παραγωγή ιοντιζουσών ακτινοβολιών εφ` οινδήποτε μη ιατρικώ σκοπώ, ως και προκειμένου περί εγκαταστάσεως και λειτουργίας ραδιοισοτόπων δια μη ιατρικάς εφαρμογάς, δια κοινής αποφασεως του Υπουργού Πολιτισμού και Επιστημών και του κατά περίπτωσιν αρμοδίου Υπουργού.
γ) Προκειμένου περί εισαγωγής, παραγωγής, κατοχής ή διαθέσεως ραδιενεργών ουσιών (ραδιοισοτόπων και ιχνηθετημένων ενώσεων) ως και πάσης φύσεως ραδιενεργών πηγών περιλαμβανομένων και των σχασίμων υλικών, δι` αποφάσεως της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικης Ενεργείας.

3. Δια την χορήγησιν των ως άνω αδειών απαιτείται πιστοποιητικόν της Διευθύνσεως Υγειοφυσικής της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενεργείας περί της καταλληλότητος των εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και συνθηκών λειτουργίας των ως άνω εργαστηρίων απο απόψεως ακτινοπραστασίας.

4. Η εν παραγρ. 1 του παρόντος άρθρου ειδική άδεια χορηγείται εις Ιατρούς κεκτημένους την άδειαν ασκήσεως του επαγγέλματος και την ειδικότητα του ακτινολόγου- ραδιολόγου, του ακτινοθεραπευτού και της πυρηνικής ιατρικής, δύναται δε να μεταβιβασθή εις τους κληρονόμους του τυχόν αποβιώσαντος αδειούχου, εφ` όσον οι προς ους η μεταβίβασις κέκτηνται τα απαιτούμενα προσόντα και προϋποθέσεις δια την απόκτησιν της αδειας. “Προκειμένου περί νοσοκσμείων του Ε.Σ.Υ. και των Κέντρων Υγείας αυτών, η ειδική άδεια χορηγείτοι στο Ν.Π.Δ.Δ. των νοσοκομείων, τη δε ευθύνη λειτουργίας των αντίστοιχων μονάδων έχει το ειδικευμένο προσωπικό που υπηρετεί σε αυτά, όπως καθορίζεται με την προβλεπόμενη από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου κοινή υπουργική απόφαση.”

Η ειδική άδεια χορηγείται και σε νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, με την επιστημονική ευθύνη ιατρού, που έχει τα προσόντα που ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με την παρ.9 του άρθρου 18 του Ν.2519/1997 (Α 165) και με την παρ.2 άρθρ.11 Ν.2920/2001,ΦΕΚ Α 131/27.6.2001.

5. Αι υφιστάμεναι κατά την δημοσίευσιν του παρόντος άδειαι υπέρ φυσικών ή νομικών προσώπων δια την άσκησιν οιασδήποτε δραστηριότητος, εμπιπτούσης εις το άρθρον 1 του παρόντος, εξακολουθούν ισχύουσαι διεπόμεναι κατά τα λοιπά υπο των διατάξεων του παρόντος.

Άρθρον 5
Εκδοσις κανονιστικών αποφάσεων

1. Δι` αποφάσεως του αρμοδίου δια την έκδοσιν της εν άρθρω 4 του παρόντος αδείας Υπουργού καθορίζονται:
α) Τα της χρονικής διαρκείας των κατ` άρθρον 4 του παρόντος εκδιδομένων αδειών.
β) Αι ειδικώτεραι προϋποθέσεις, τα απαιτούμενα στοχεία, η διαδικασία της εκδόσεως και ανανεώσεως αυτών.
γ) Τα της μεταβιβάσεως τούτων δια πράξεως αιτία θανάτου.
δ) Οι υπο των οικείων φορέων τηρητέοι όροι.
ε) Τα προσόντα εν γένει των επαγγελματικώς απασχολουμένων εις ιοντιζούσας ακτινοβολίας.
Σημ.: όπως το εδάφιο ε` ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παράγραφο 5 άρθρου 41 Ν.4058/2012, ΦΕΚ Α 63/22.3.2012

2. Δια πάσαν μεταβολήν των εν τη χορηγηθείση αδεία αναφερομένων φορέων, σκοπού, μέσου και απασχολουμένου προσωπικού απαιτείται προηγουμένη έγκρισις της εκδούσης ταύτην Αρχής.

3. Δια κοινών αποφάσεων του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών και του κατά περίπτωσιν αρμοδίου Υπουργού, εκδιδομένων μετά σύμφωνον γνώμην της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικης Ενεργείας, καθορίζονται εκάστοτε:
α) Οι κανόνες εν γένει της ακτινοπροστασίας.
β) Τα της προστασίας των εργαζομένων με ακτινοβολίας, κατά την διάρκειαν της εργασίας των, ως και του λοιπού πληθυσμού της Χώρας εκ των κινδύνων των ιοντιζουσών ακτινοβολιών κατά την άσκησιν των εν άρθροις 1 και 4 του παρόντος δραστηριοτήτων, ειδικώτερον δε όσον αφορά εις:
(1) Τον περιορισμόν της εκθέσεως εις ιοντιζούσας ακτινοβολίας εις την χαμηλοτέραν δυνατήν στάθμην.
(2) Τον καθορισμόν των μεγίστων επιτρεπτών δόσεων ακτινοβολιών και συγκεντρώσεως ραδιενεργών υλικών.
(3) Την ειδικήν σήμανσιν των ελεγχομένων περιοχών και των ραδιενεργών υλικών.
(4) Την ενημέρωσιν των εργαζομένων με ακτινοβολίας επι των εκ τούτων κινδύνων και των απαραιτήτων μέτρων ασφαλείας.
(5) Τον έλεγχον εφαρμογής των κανόνων ακτινοπροστασίας.
(6) Ειδικάς ιατρικάς εξετάσεις των εργαζομένων με ακτινοβολίας προ ή ευθύς μετά την απασχόλησιν των ως και κατά τακτά χρονικά διαστήματα.
(7) Την μεταφοράν ραδιενεργών υλικών.
(8) Τον έλεγχον ραδιενεργών καταλοίπων.
γ) Το είδος μηχανημάτων παραγωγής ακτινοβολιών και αι ποσότητες των ραδιενεργών ουσιών, ατινα εξαιρούνται των διατάξεων του παρόντος.

4. Αι περί ων το παρόν άρθρον αποφάσεις δημοσιεύονται δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Άρθρον 6

1. Το δικαίωμα αναζητήσεως, ερεύνης και εκμεταλλεύσεως των ορυκτών υλών των περιεχουσών εις εκμεταλλευσίμους ποσότητας ραδιενεργά στοιχεία, ως και ο τρόπος ασκήσεως του δικαιώματος τούτου, διέπονται υπο των διατάξεων του εκάστοτε ισχύοντος Μεταλλευτικού Κώδικος, του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών, ως και των, κατ` εφαρμογήν τούτου, εκδιδομένων Ειδικών Κανονισμών.

2. Η έγκρισις των ως άνω Ειδικών Κανονισμών, ως και η τροποποίησις ή συμπλήρωσις των διατάξεων του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών των αναφερομένων εις τα μέτρα προστασίας εκ της ραδιενεργείας εν γένει ενεργείται υπο του Υπουργού Βιομηχανίας μετά σύμφωνον γνώμην της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενεργείας.

3. Παν Φυσικόν ή Νομικόν Πρόσωπον, εφ` όσον, εν τη ενασκήσει οιασδήποτε δραστηριότητος ή και τυχαίως, ήθελεν εντοπίσει την ύπαρξιν ραδιενεργών στοιχείων εις οιανδήποτε περιοχήν της Χώρας, υποχρεούται όπως γνωστοποιήση τούτο αμελλητί εις το Υπουργείον Βιομηχανίας, το Υπουργείον Κοινωνικών Υπηρεσιών και την Ελληνικήν Επιτροπήν Ατομικής Ενεργείας.

Άρθρον 7
Διοικητικός Ελεγχος

1. Επι της τηρήσεως των προυποθέσεων και όρων των κατ` άρθρον 5 του παρόντος χορηγουμένων αδειών ασκείται έλεγχος δια των οργάνων των αρμοδίων Υπουργείων κατά την εν τω αυτώ άρθρω διάκρισιν.

2. Αι χορηγούμεναι βάσει των διατάξεων του παρόντος άδειαι ως και αι χορηγηθείσαι μέχρι της δημοσιεύσεως του παρόντος τοιαύται, ανακαλούνται δι`ητιολογημένης αποφάσεως της εκδούσης ταύτας αρχής, εις ας περιπτώσεις εξεδόθησαν βάσει ανακριβών ή ελλειπών στοιχείων ή διαπιστούται, κατά την προηγουμένην παράγραφον του παρόντος άρθρου, παράβασις των γενικών ή ειδικών κανόνων της ακτινοπροστασίας.

Άρθρον 8
Ποινικαί διατάξεις

1. Ο εκ προθέσεως προκαλών την απελευθέρωσιν ραδιενεργών ουσιών επαγομένων κίνδυνον ανθρώπων ή εκθέτων πρόσωπα αμμέσως ή εμμέσως εις ιοντιζούσας ακτινοβολίας κατά τρόπον δυνάμενον να προκαλέση κίνδυνον της ζωής, της υγείας ή περιουσίας αυτών τιμωρείται:
α) Δια φυλακίσεως τουλαχιστον δύο ετών, αν εκ της πράξεως δύναται να προκύψη κοινός κίνδυνος εις ξένα πράγματα.
β) Δια καθείρξεως, αν εκ της πράξεως δύναται να προκύψη κίνδυνος ανθρώπου.
γ) Δια καθείρξεως ισοβίου ή προσκαίρου τουλάχιστον δέκα ετών, αν εις την περίπτωσιν του στοιχείου β` επήλθε θάνατος.

2. Ο εξ αμελείας γενόμενος υπαίτιος των εν τη ανωτέρω παραγράφω πράξεων τιμωρείται δια φυλακίσεως, απαλλάσσεται όμως ούτος πάσης ποινής, εάν ελευθέρα θελήσει αποτρέψη τον εντεύθεν κίνδυνον ή δια ταχείας προς την αρχήν αγγελίας του δώση αφορμήν εις αποτροπήν αυτου.

3. Ο εγκαθιστών ή θέτων εις λειτουργίαν ή χρησιμοποιών εργαστήρια ραδιοισοτόπτων ή μηχανήματα παραγωγής ιοντιζουσών ακτινοβολιών ανευ της κατά το άρθρον 4 του παρόντος αδείας ή μετά την ανάκλησιν της αδείας ταύτης τιμωρείται δια φυλακίσεως τουλάχιστον 3 μηνών και χρηματικής ποινής πέντε χιλιάδων μέχρι διακοσίων χιλιάδων δραχμών.

4. Ο εκ προθέσεως ή εξ αμελείας παραβαίνων τους όρους της κατ` άρθρον 1 του παρόντος αδείας ή τας διατάξεις των κατ` άρθρον 5 παρ. 1 και 3 υπουργικών αποφάσεων τιμωρείται δια φυλακίσεως μέχρις εξ μηνών ή δια χρηματικής ποινής ή αμφοτέρων των ποινών τούτων.

Άρθρον 9
Απο της δημοσιεύσεως του παρόντος καταργούνται:
1) Αι διατάξεις των άρθρων 46 παρ. 1 περ. β`, γ` και δ` και 2) 47 παρ. 1 περ. στ` και παρ. 2 του υπ` αριθ. 451/1962 Β. Δ/τος και του άρθρου 10 παρ. 2 του υπ` αριθ. 521/1963 Β. Δ/τος και β) πάσα ετέρα γενική ή ειδική διάταξις αντικειμένη εις τας διατάξεις του παρόντος ή άλλως ρυθμίζουσα θέματα διεπόμενα υπο του παρόντος.

Άρθρον 10
Η ισχύς του παρόντος άρχεται απο της δημοσιεύσεως αυτού δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Εν Αθήναις τη 19 Νοεμβρίου 1974

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΑΤΙΑΣ

ΦΑΙΔΩΝ ΓΚΙΖΙΚΗΣ

ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ