Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ 51/2021
Πρακτική άσκηση σπουδαστών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων

Αθήνα: 20/09/21
Αρ. Πρ.: 359893/20-09-21

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ

Πληροφορίες: Θεοδωρακάκης Γ.
Τηλέφωνο: 2105285592
Fax: 2105229840
E-mail: d.asfalisis@efka.gov.gr
Ταχ. Διεύθυνση: Σατωβριάνδου 18
Ταχ. Κώδικας: 10432, Αθήνα

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.: 51

ΘΕΜΑ: «Πρακτική άσκηση σπουδαστών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων»

Σχετ.: Η υπ’ αριθμ. K5/97484/05-08-2021 Κοινή Υπουργική Απόφαση

Με τις διατάξεις του αρ. 27 και της παρ. 7 του αρ. 34 του Ν.4763/2020, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του αρ. 47 του Ν. 4777/2021 και της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας αρ. K5/97484/05-08-2021 (ΦΕΚ 3938/Β’/26-8-2021) Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών – Ανάπτυξης κ’ Επενδύσεων – Παιδείας κ’ Θρησκευμάτων – Εργασίας κ’ Κοινωνικών Υποθέσεων – Υγείας, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν την «Πρακτική άσκηση σπουδαστών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων».

Με την παρούσα κοινοποιούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και παρέχονται οδηγίες για την ενιαία εφαρμογή τους:

1. ΓΕΝΙΚΑ

Όπως είναι γνωστό, ήδη από το 1992 και σύμφωνα με την παρ. 1 του αρ. 12 του Ν.2009/1992 οι εκπαιδευόμενοι στα Ι.Ε.Κ. κατά την διάρκεια της πρακτικής άσκησής τους ασφαλίζονται στον e-E.Φ.Κ.A-τ. ΙΚΑ, μόνο για τον κίνδυνο ατυχήματος (εγκ. τ.ΙΚΑ 112/92).

Υπόχρεος έναντι του τ. ΙΚΑ εργοδότης, ήταν το Δημόσιο ή Ιδιωτικό ΙΕΚ (εγκ. τ. ΙΚΑ 74/98).

Με τις νέες κοινοποιούμενες διατάξεις, ενώ παραμένει η υποχρέωση ασφάλισης για τον κλάδο ατυχήματος χωρίς να επέρχεται κάποια αλλαγή στην ασφαλιστική τακτοποίηση των καταρτιζόμενων, μεταφέρεται η υποχρέωση υποβολής Α.Π.Δ. και καταβολής εισφορών από τα ΙΕΚ, στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα (εργοδότες) στα οποία υλοποιείται η πρακτική άσκηση και θεσμοθετείται η αποζημίωση του πρακτικά ασκούμενου ΙΕΚ.

Με τις διατάξεις του αρ. 27 του Ν.4763/2020 «Εθνικό Σύστημα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2018/958 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2018 σχετικά με τον έλεγχο αναλογικότητας» (Α’ 254), ορίζεται ότι οι καταρτιζόμενοι των Ι.Ε.Κ. δύνανται να πραγματοποιούν την πρακτική άσκηση ή τη μαθητεία σε φυσικά πρόσωπα, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., δημόσιες υπηρεσίες, Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις, με τους όρους και τις προϋποθέσεις του Ν. 4763/20, με ευθύνη του Ι.Ε.Κ. στο οποίο φοιτούν.

Η περίοδος της πρακτικής άσκησης μπορεί να είναι συνεχιζόμενη ή τμηματική, και αρχίζει μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης του τετάρτου εξαμήνου, εκτός αν ορίζεται άλλως στους Οδηγούς Κατάρτισης.

Ολοκληρώνεται δε, σε κάθε περίπτωση, εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από τη λήξη του τελευταίου εξαμήνου θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης (αρ. 27 – παρ. 1 – Ν. 4763/2020).

Η πρακτική άσκηση σε φυσικά πρόσωπα, Ν.Π.Ι.Δ., Ν.Π.Δ.Δ., δημόσιες υπηρεσίες, Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις δύναται να είναι αμειβόμενη ή επιδοτούμενη.

Η μαθητεία σε φυσικά πρόσωπα, Ν.Π.Ι.Δ., Ν.Π.Δ.Δ., δημόσιες υπηρεσίες, Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις είναι αμειβόμενη ή επιδοτούμενη.

Η πρακτική άσκηση και η μαθητεία είναι δυνατόν να χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις (αρ. 27 – παρ. 4 – Ν. 4763/2020).

2. ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Με την υπ’ αριθμ. K5/97484/05-08-2021 (ΦΕΚ 3938/Β/26-8-2021) Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών – Ανάπτυξης κ’ Επενδύσεων – Παιδείας κ’ Θρησκευμάτων – Εργασίας κ’ Κοινωνικών Υποθέσεων – Υγείας με θέμα «Πρακτική άσκηση σπουδαστών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων», καθορίζεται το ύψος και ο τρόπος κάλυψης των δαπανών της αμειβόμενης πρακτικής άσκησης στα Ι.Ε.Κ. αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, η συμμετοχή του Δημοσίου στις εισφορές και τις αμοιβές των καταρτιζόμενων κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, οι όροι και οι προϋποθέσεις πραγματοποίησής της.

Ειδικότερα:

• Η πρακτική άσκηση σε χώρους εργασίας, είναι υποχρεωτική για τους καταρτιζόμενους των Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.). Η πραγματοποίηση της πρακτικής άσκησης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση της κατάρτισης και τη χορήγηση Βεβαίωσης Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Η συνολική διάρκεια της περιόδου πρακτικής άσκησης είναι εννιακόσιες εξήντα (960) ώρες.
Η πρακτική άσκηση δύναται να πραγματοποιείται σε θέσεις που προσφέρονται από φυσικά πρόσωπα, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., δημόσιες υπηρεσίες, Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις, με ευθύνη του Ι.Ε.Κ. στο οποίο φοιτούν.
Τα ανωτέρω φυσικά και Νομικά Πρόσωπα, θεωρούνται «εργοδότες» ως προς τις υποχρεώσεις τους έναντι των ασκουμένων.

• Η πρακτική άσκηση δεν δύναται να πραγματοποιηθεί σε Φορείς ή επιχειρήσεις:

• Προσωρινής απασχόλησης,

• Νυχτερινά κέντρα,

• Παροχής καθαριότητας και φύλαξης,

• Πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών και

• Κάθε επιχείρηση στην οποία δεν είναι εφικτός ο έλεγχος της εκπαίδευσης από τον αρμόδιο φορέα.

Διευκρινίζουμε ότι στο πλαίσιο των νέων διατάξεων, δεν περιλαμβάνονται οι καταρτιζόμενοι ημεδαποί και αλλοδαποί σπουδαστές / μαθητές των Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης – Ι.Ε.Κ., αρμοδιότητας του Υπουργείου Τουρισμού (του εδαφίου β’, της παρ. 4 του αρ. 2 του Π.Δ. 127/17), για τους οποίους εφαρμόζεται διαφορετικό πλαίσιο, σύμφωνα με την αρ. 16802/667/27.08.2010 (ΦΕΚ 1345/Β’/31-8-2010) ΚΥΑ «Όροι και προϋποθέσεις πρακτικής άσκησης ημεδαπών και αλλοδαπών σπουδαστών/μαθητών Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης και φοιτητών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης», όπως ισχύει.

• Ο καταρτιζόμενος Ι.Ε.Κ., προκειμένου να πραγματοποιήσει πρακτική άσκηση, υπογράφει ειδική σύμβαση πρακτικής άσκησης με τον εργοδότη, η οποία θεωρείται από το Ι.Ε.Κ. φοίτησης.
Η ειδική σύμβαση πρακτικής άσκησης δεν συνιστά σύμβαση εξαρτημένης εργασίας (αρ. 2 παρ. 2 της ΚΥΑ – K5/97484/05-08-2021). Ως εκ τούτου, δεν υφίσταται υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής εισφορών για δώρα εορτών ή επιδόματος αδείας.

• Ο πρακτικά ασκούμενος στα ΙΕΚ αρμοδιότητας του Υπ. Παιδείας, λαμβάνει αποζημίωση ίση με το 80% του νόμιμου, νομοθετημένου, κατώτατου ορίου του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη ή όπως αυτό διαμορφώνεται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ή αναλογικά εάν η ημερήσια διάρκεια της πρακτικής είναι μικρότερη των οκτώ (8) ωρών.
Η αποζημίωση καταβάλλεται στον πρακτικά ασκούμενο μετά την ολοκλήρωση της πρακτικής άσκησης.

• Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης ο καταρτιζόμενος υπάγεται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ (π. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) μόνο για τον κλάδο του ατυχήματος.
Στην περίπτωση κατά την οποία, κατά τη διάρκεια της θεσμοθετημένης από το πρόγραμμα σπουδών τους πρακτικής άσκησης, οι σπουδαστές Δημοσίων και Ιδιωτικών ΙΕΚ (αλλά και φοιτητές ΑΕΙ – ΑΤΕΙ) δεν καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος, άμεσα ή έμμεσα (μετά από δήλωση του καταρτιζόμενου), υπάγονται και για τον κίνδυνο αυτόν στην ασφάλιση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. μέσω του e-ΕΦΚΑ σύμφωνα με την διάταξη της παρ. 10 του αρ. 15 του Ν.3232/2004 (εγκ. τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ 44/04).

• Για την ασφάλισή του, καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από την παρ. 1 του αρ. 10 του Ν. 2217/1994 ασφαλιστικές εισφορές, οι οποίες βαρύνουν το φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εργοδότης) στο οποίο πραγματοποιείται η πρακτική άσκηση.

Ειδικότερα:

• Οι προβλεπόμενες εισφορές κατά του κινδύνου ατυχήματος, ορίζονται σε 1% επί του τεκμαρτού ημερομισθίου της δωδέκατης (12ης) ασφαλιστικής κλάσης, όπως ισχύει κάθε φορά.
Από τον 10/2008 έως και σήμερα το τεκμαρτό ημερομίσθιο της 12ης ασφ. κλάσης είναι 40,45 € ( εγκ. τ. ΙΚΑ – ΕΤΑΜ 32/08).
Η ασφάλιση, πραγματοποιείται για 25 ημέρες το μήνα ανεξάρτητα από τη διάρκεια της απασχόλησης, εκτός αν αποδεδειγμένα μεσολάβησε ασθένεια ή γενικότερα ανυπαίτια αδυναμία απασχόλησης, οπότε εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις των άρθρων 657 και 658 του Α.Κ και οι λοιπές διατάξεις της νομοθεσίας του Φορέα.
25 ημέρες Χ 40,45 τεκ.ημ. = 1.011,25 €, τεκμαρτές αποδοχές ΑΠΔ
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη για παροχές κλάδου ασθενείας σε είδος καταβάλλονται επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές ποσοστού 6,45 %, επίσης υπολογιζόμενου επί του τεκμαρτού ημερομισθίου της 12 ης ασφαλιστικής κλάσης.

• Σε κάθε περίπτωση, χρηματοδότησης ή μη, της αποζημίωσης του ασκούμενου, ο εργοδότης υποχρεούται να ασφαλίζει μέσω ΑΠΔ και να αποδίδει τις ασφαλιστικές εισφορές.

• Η καταβολή των εισφορών από τις επιχειρήσεις πραγματοποιείται μέσω παρόχου υπηρεσιών (αρ. 52 του Ν. 4611/19) και μεταφέρονται στον λογαριασμό του e-ΕΦΚΑ.

3. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Για την απεικόνιση της ασφάλισης στην ΑΠΔ θα πρέπει να χρησιμοποιείται η πιο κάτω κωδικοποίηση:

ΚΛΑΔΟΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ

• Κ.Α.Δ.: σύμφωνα με τη δραστηριότητα του εργοδότη, (δηλ. αυτός που χρησιμοποιείται στην ΑΠΔ για το λοιπό προσωπικό του)
• Κωδικός Ειδικότητας: 332040 (Σπουδαστές ΙΕΚ)
• Τύπος Αποδοχών: 13 (τεκμαρτές αποδοχές) και
• Κωδικός Πακέτου Κάλυψης – Κ.Π.Κ.: 210 (εργοδοτικές εισφορές 1% για επαγγελματικό κίνδυνο)
• Οι μηνιαίες συνολικές ασφαλιστικές εισφορές ανά καταρτιζόμενο ανέρχονται
σε 10,11 € (1.011,25 € X 1%).

Επισυνάπτεται ως παράρτημα, ο σχετικός πίνακας 1, με παράδειγμα απεικόνισης.

ΚΛΑΔΟΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΛΑΔΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΣΕ ΕΙΔΟΣ

• Κ.Α.Δ.: σύμφωνα με τη δραστηριότητα του εργοδότη (δηλ. αυτός που χρησιμοποιείται στην ΑΠΔ για το λοιπό προσωπικό του)
• Κωδικός Ειδικότητας: 332040 (Σπουδαστές ΙΕΚ)
• Ειδική Περίπτωση: 36
• Τύπος Αποδοχών: 13 (τεκμαρτές αποδοχές) και
• Κωδικός Πακέτου Κάλυψης – Κ.Π.Κ.: 225
(εργοδοτικές εισφορές 7,45% = 1% επαγγελματικός κίνδυνος και 6,45% ασθένεια σε είδος).

Επισυνάπτεται ως παράρτημα, ο σχετικός πίνακας 2, με παράδειγμα απεικόνισης.

4. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΡΓΑΝΗ

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του αρ. 10 του N. 4554/2018, περί πρακτικής άσκησης και μαθητείας, συνεχίζει να υφίσταται η υποχρέωση αναγγελίας του καταρτιζόμενου στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», καθώς και κάθε μεταβολή αυτής, πριν από την έναρξη πραγματοποίησής της.

Με την αρ. 40331/Δ1.13521/13.9.2019 (ΦΕΚ 3520/Β’/19-9-2019) Απόφαση του Υπουργού Εργασίας, όπως ισχύει, ορίζει την διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Υπόχρεος προς υποβολή των προβλεπόμενων εντύπων ( Ε3.4 και Ε3.5) είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης στην οποία τοποθετείται ο μαθητευόμενος ή πρακτικά ασκούμενος σπουδαστής / φοιτητής.

Ειδικότερα, στην παρ. 6 του αρ. 4 της ΚΥΑ ορίζεται:

«Κάθε εργοδότης (του Ιδιωτικού και του Δημοσίου Τομέα) οφείλει να καταχωρίζει στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας, και Κοινωνικών Υποθέσεων το έντυπο «Ε3.5 Αναγγελία Έναρξης/ Μεταβολών πρακτικής άσκησης», σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του αρμόδιου Υπουργείου, την έναρξη της πρακτικής άσκησης και τη λήξη αυτής για κάθε πρακτικά ασκούμενο. Οι εργοδότες του Δημοσίου υποχρεούνται επιπλέον να καταχωρίζουν το απογραφικό δελτίο κάθε πρακτικά ασκούμενου στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Τα ανωτέρω έγγραφα τηρούνται στο αρχείο εργοδότη, ώστε να είναι διαθέσιμα σε περίπτωση ελέγχου».

5. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Η εφαρμογή των νέων διατάξεων αρχίζει την 26/8/2021, ημερομηνία δημοσίευσης της ΚΥΑ στο ΦΕΚ.

Από την έναρξη εφαρμογής των νέων διατάξεων καταργείται κάθε άλλη απόφαση η οποία έρχεται σε αντίθεση ή ρυθμίζει διαφορετικά τα αναφερόμενα θέματα.

Οι νέες διατάξεις αφορούν τις ειδικές συμβάσεις πρακτικής άσκησης με ΙΕΚ, οι οποίες:

• υπογράφονται από την 26/08/2021 και μετά ή

• Έχουν υπογραφεί σε προγενέστερο χρόνο με το παλαιό καθεστώς και συνεχίζονται μετά την 26/8/2021.

Στην περίπτωση αυτή – που η σύμβαση έχει καταρτιστεί πριν τις 26/08/2021 και συνεχίζει – η μεταφορά της αρμοδιότητας στην υποβολή Α.Π.Δ. και η καταβολή των εισφορών από τους Φορείς/Πρόσωπα που παρέχουν την άσκηση, θα εφαρμοστεί από την 01/09/2021 και μετά.

Του παρόντος να λάβει γνώση, με ευθύνη των Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων το προσωπικό αρμοδιότητάς τους.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΑΠΑΚΗΣ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ α.α.
ΑΙΜΙΛΙΑ ΓΚΙΟΥΖΕΛΙΑΝ