Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ 18/2022
Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 48, 49, 50, 51, 52, 53 και 64 του Ν. 4921/2022 περί επιτάχυνσης απονομής συντάξεων και εξάλειψης εκκρεμοτήτων
Αρ. Πρωτ.: 220022
Αθήνα 12/5/2022
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
e-ΕΦΚΑ
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ
Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 31
Ταχ. Κώδικας: 10559
Τηλ: 210-3270546
email: gd.sintaxeondt@efka.gov.gr
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 18
«Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 48, 49, 50, 51, 52, 53 και 64 του Ν. 4921/2022 περί επιτάχυνσης απονομής συντάξεων και εξάλειψης εκκρεμοτήτων».
Σας ενημερώνουμε ότι δημοσιεύτηκε ο Ν. 4921/2022 (ΦΕΚ Α’ 75 18/04/2022) με τον οποίο επέρχονται ουσιώδεις αλλαγές στην συνταξιοδότηση των Δημοσίων Υπαλλήλων και πιο συγκεκριμένα:
α. Η υποχρέωση της Διοίκησης να διεκπεραιώνει εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος τις αιτήσεις συνταξιοδότησης.
β. Σε περίπτωση υπέρβασης του παραπάνω χρονικού διαστήματος, η επιτάχυνση της διαδικασίας με την αξιοποίηση των στοιχείων που έχουν καταγραφεί σε οποιαδήποτε βάση δεδομένων που τηρείται στον e-ΕΦΚΑ για την εξεύρεση του χρόνου ασφάλισης των αιτούντων,
γ. Η εμπιστοσύνη στον διοικούμενο.
δ. Η μετάθεση του σταδίου του ελέγχου των στοιχείων και των δηλώσεων των ασφαλισμένων, ως προς τον χρόνο ασφάλισής τους, σε χρονικό σημείο μετά την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης.
ε. Η οριστικοποίηση της ασφαλιστικής σχέσης μεταξύ ασφαλισμένου και e-ΕΦΚΑ μετά την πάροδο πενταετίας από την καταβολή των αντίστοιχων εισφορών.
στ. Η δυνατότητα των ασφαλισμένων να καλύψουν, διά της καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, διαφορές ασφαλιστικού χρόνου που προκύπτουν από τον έλεγχο μέχρι δύο (2) έτη, αλλά και η δυνατότητα καταβολής εισφορών για την κάλυψη ασφαλιστικού χρόνου μέχρι εκατόν πενήντα (150) ημερών ασφάλισης, όταν αυτό είναι απαραίτητο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, καθώς και η αντίστοιχη δυνατότητα για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης για χρονικό διάστημα μέχρι τρία (3) έτη από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης, χωρίς να ελέγχεται η ικανότητα τους για εργασία.
1. Η τρίμηνη προθεσμία της παρ. 1 του άρθρου 48 του Ν. 4921/2022
Η Γενική Διεύθυνση Συντάξεων Δημοσίου Τομέα εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από την χρέωση της συνταξιοδοτικής υπόθεσης σε εισηγητή.
2. Άμεσες ενέργειες για την εφαρμογή των παρ. 2 και 3 του άρθρου 48 του Ν.4921/2022 επί ηλεκτρονικών αιτήσεων που έχουν υποβληθεί μέχρι την 31η/03/2022.
Από την έναρξη ισχύος του Νόμου οι εισηγητές της ΓΔΣΔΤ σε αιτήματα συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί με οποιαδήποτε διαδικασία (ΔΑΥΚ ή e-ΔΑΥΚ) έως 31/3/2022 και έχουν χρεωθεί προς επεξεργασία με κριτήρια την ημερομηνία εισαγωγής του συνταξιοδοτικού αιτήματος στο πληροφοριακό σύστημα ΠΣΕΕΣ και το στάδιο ωρίμανσης του συνταξιοδοτικού φακέλου, οφείλουν κατ’ εφαρμογή των παρ. 2 και 3 του άρθρου 48 του ν. 4921/2022, να προχωρήσουν στις παρακάτω ενέργειες, σε σχέση με τις αιτήσεις αυτές:
α. Να προβούν στην έκδοση εγκριτικής συνταξιοδοτικής απόφασης με βάση τον ασφαλιστικό χρόνο που έχει καταγραφεί στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΑΤΛΑΣ» ή άλλα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ (εφεξής το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό) καθώς και του επιπλέον χρόνου ασφάλισης που έχει δηλωθεί από τον αιτούντα κατά τη διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020, αναστέλλοντας κάθε αλληλογραφία μέχρι την έκδοση της απόφασης ειδοποιώντας τους ασφαλισμένους στο πεδίο των παρατηρήσεων του Κανονισμού ότι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν διαθέσιμα για έλεγχο τα φυσικά παραστατικά που τεκμηριώνουν τον επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο που επικαλούνται και δεν έχουν προσκομίσει στον e-ΕΦΚΑ, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από την έναρξη ισχύος του Νόμου. Οι εκκρεμείς αλληλογραφίες με δομές του e-ΕΦΚΑ ή άλλες Υπηρεσίες για την πιστοποίηση χρόνου ασφάλισης ολοκληρώνονται εντός των προβλεπομένων προθεσμιών της παρ. 5 του άρθρου 49 ν. 4921/2021 προκειμένου να ολοκληρωθεί ο έλεγχος των συνταξιοδοτικών αποφάσεων. Επισημαίνεται ότι ο έλεγχος του άρθρου 49 ν. 4921/2022 δεν είναι δειγματοληπτικός, αλλά καταλαμβάνει όλες τις συνταξιοδοτικές αποφάσεις που εκδίδονται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 48 ν. 4921/2022.
β. Ειδικά σε σχέση με τα αιτήματα που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με το άρθρο 17 του ν. 4670/2020, στις περιπτώσεις που, με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό του αιτούντος και από την δήλωση του για επιπλέον χρόνο ασφάλισης, δεν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, θα εκδοθούν απορριπτικές αποφάσεις. Η απορριπτική απόφαση κοινοποιείται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην παρ. 8 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020, δηλαδή κοινοποιείται στους αιτούντες με την αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχουν δηλώσει.
γ. Με βάση τη ρύθμιση της παρ. 3 του άρθρου 48 ν. 4921/2022, επί αιτημάτων που έχουν υποβληθεί μέχρι την 31η Μαρτίου 2022, οποιαδήποτε εκκρεμότητα σε σχέση με την επαλήθευση των δηλώσεων των ασφαλισμένων ελέγχεται μετά την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης.
δ. Η διαδικασία για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης σε αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί μέχρι 31/3/2022 γίνεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα.
ε. Ως εισφορές για τον ασφαλιστικό χρόνο εκτός του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού ιστορικού, ο οποίος έχει δηλωθεί χωρίς κάποια τεκμηρίωση, θα λογίζονται αυτές που αντιστοιχούν στο ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, εάν πρόκειται για μισθωτό, ή στην κατώτερη ασφαλιστική κατηγορία, εφόσον προβλεπόταν υπαγωγή σε ασφαλιστικές κατηγορίες, ή τα σταθερά μηνιαία ποσά που προβλέπονταν ως ασφαλιστικές εισφορές.
στ. Ο αριθμός των ημερών ή ετών ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη σε περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 19 ν. 4387/2016 (διαδοχική ασφάλιση) είναι αυτός που προκύπτει από την εφαρμογή των παρ. 2 και 3 του άρθρου 48 ν. 4921/2022. Για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης λαμβάνεται υπόψη κανονικά όλος ο πραγματικός διαδοχικός χρόνος ασφάλισης από τον αρμόδιο φορέα για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης, όπως έχει δηλωθεί ή κατ’ αρχήν τεκμηριωθεί σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 48. Ν. 4921/2022.
ζ. Από την έναρξη ισχύος του ν. 4921/2022 εισάγεται σήμανση στο πληροφοριακό σύστημα ΠΣΕΕΣ ότι η σύνταξη εκδίδεται με την διαδικασία ταχείας απονομής (fast track) ούτως ώστε να είναι εφικτή η κατηγοριοποίησή της και η έκδοση στατιστικών στοιχείων.
3. Οδηγίες για την εφαρμογή διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 48 του Ν.4921/2022 – αιτήσεις από 01/04/2022 και έπειτα.
Οι εισηγητές σε αιτήσεις συνταξιοδότησης που εισάγονται στο πληροφοριακό σύστημα ΠΣΕΕΣ από την 1η Απριλίου 2022 και έχουν χρεωθεί οφείλουν, μετά τη συμπλήρωση της προθεσμίας της παρ. 1 της παρούσης, να προχωρούν στις παρακάτω ενέργειες, σε σχέση με τις αιτήσεις αυτές, κατ’ εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 48 ν. 4921/2022:
α. Να ελέγχουν εάν με το ΔΑΥΚ ή e-ΔΑΥΚ, έχουν υποβληθεί ή αναρτηθεί τα δικαιολογητικά εντός των δεκαπέντε (15) ημερών που προβλέπονται στην παρ. 4 του άρθρου 17 ν. 4670/2020, με ημερομηνία έναρξης της προθεσμίας την ημερομηνία οριστικοποίησης του e-ΔΑΥΚ ή εισαγωγής του στο Πρωτόκολλο, αν υποβάλλεται χειρόγραφα. Η υποβολή των δικαιολογητικών γίνεται με κάθε πρόσφορο μέσο (έντυπο, ηλεκτρονικό), αυτοπροσώπως ή μέσω νομίμως εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου. Σε περίπτωση που τα δικαιολογητικά δεν υποβληθούν εντός των προβλεπομένων δεκαπέντε (15) ημερών, δεν αναγνωρίζεται ο αντίστοιχος χρόνος ασφάλισης που επικαλείται ο αιτών.
β. Να προβαίνουν στην έκδοση εγκριτικής συνταξιοδοτικής απόφασης με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό καθώς και τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης που έχει δηλωθεί και έχει τεκμηριωθεί από τον αιτούντα κατά τη διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 (βλ. παραπάνω, υπό στοιχείο α) ειδοποιώντας τον για τις συνέπειες σε περίπτωση που παραλείψει να υποβάλει ή να αναρτήσει τα δικαιολογητικά εντός της προθεσμίας που προβλέπεται ως ανωτέρω. Ειδικά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα δικαιολογητικά έχουν αναρτηθεί και δεν έχουν προσκομισθεί σε φυσική μορφή, επί του σώματος της πράξης απονομής σύνταξης, συμπεριλαμβάνεται ειδοποίηση στους ασφαλισμένους ότι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν διαθέσιμα για έλεγχο τα φυσικά παραστατικά που τεκμηριώνουν τον επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο που επικαλούνται και δεν έχουν προσκομίσει στον e-ΕΦΚΑ, για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών από την έκδοση συνταξιοδοτικής πράξης. Τυχόν εκκρεμείς αλληλογραφίες με δομές του e-ΕΦΚΑ ή άλλες Υπηρεσίες που έχουν ως αντικείμενο την επαλήθευση δεδομένων σχετικών με τον ασφαλιστικό χρόνο ή τυχόν οφειλές αναστέλλονται.
Όμως, μετά την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης, οι αλληλογραφίες αυτές ολοκληρώνονται, προκειμένου να γίνει ο έλεγχος των συνταξιοδοτικών πράξεων που προβλέπεται στο άρθρο 49 ν. 4921/2022.
γ. Στην περίπτωση που με βάση το ηλεκτρονικό ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και από την δήλωση του για επιπλέον χρόνο ασφάλισης δεν θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα, οι εισηγητές θα πρέπει να εκδώσουν απορριπτικές αποφάσεις, οι οποίες θα κοινοποιηθούν στους αιτούντες σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην παρ. 8 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020.
δ. Ο αριθμός των ημερών ή ετών ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη σε περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 19 ν. 4387/2016 (διαδοχική ασφάλιση) είναι αυτός που προκύπτει από την εφαρμογή των παρ. 2 και 3 του άρθρου 48 ν. 4921/2022. Για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης εφαρμόζονται αναλογικά όσα ισχύουν για τις περιπτώσεις αυτοτελών συντάξεων.
ε. Από την έναρξη ισχύος του ν. 4921/2022 τηρείται η διαδικασία του εδαφίου η της παραγράφου 2 της παρούσης.
4. Υποχρέωση για την διατήρηση δικαιολογητικών στις περιπτώσεις της παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 4921/2022 και της ηλεκτρονικής τους ανάρτησης.
Για τις συνταξιοδοτικές υποθέσεις με ημερομηνία οριστικοποίησης του ΔΑΥΚ μέχρι τις 31/03/2022, ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης που έχει δηλωθεί από τον αιτούντα κατά τη διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 γίνεται δεκτός, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση των φυσικών παραστατικών που θεμελιώνουν τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης με υποχρέωση από τον ασφαλισμένο να διατηρήσει τα έγγραφα αυτά στοιχεία για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από την έναρξη ισχύος του Νόμου. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και στην περίπτωση καταστροφής ή των στοιχείων αυτών για λόγους που είναι ανεξάρτητοι της βουλήσεως του ασφαλισμένου.
Διαφορετική είναι η αντιμετώπιση για τα συνταξιοδοτικές υποθέσεις με ημερομηνία πρωτοκόλλου από 01/04/2022 και μετά, για τις οποίες ισχύει η προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία εισαγωγής στο πρωτόκολλο οι ασφαλισμένοι είτε να προσκομίσουν τα φυσικά παραστατικά που τεκμηριώνουν τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης που έχουν δηλώσει, στη Διεύθυνση που είναι αρμόδια για την κατάθεση δικαιολογητικών είτε να τα επισυνάπτουν ηλεκτρονικά στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που παρέχει προς τον σκοπό αυτό ο e-ΕΦΚΑ. Στην περίπτωση αυτή κάθε έγγραφο που τεκμηριώνει το χρόνο ασφάλισης και αναρτάται ηλεκτρονικά καταρχήν θεωρείται έγκυρο εάν είναι ευκρινές, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, όπως η διάταξη αυτή τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4250/2014. Επομένως, σε περίπτωση απώλειας των αναρτηθέντων στοιχείων για λόγους που δεν οφείλονται στον ασφαλισμένο, μπορεί ο έλεγχος να στηριχθεί μόνο στα αναρτηθέντα έγγραφα και να γίνει προσπάθεια για επιβεβαίωση της γνησιότητας τους μέσω των αρχών που τα εξέδωσαν, στο πλαίσιο του ελέγχου.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση μη τήρησης των παραπάνω υποχρεώσεων εκ μέρους του ασφαλισμένου, ο επιπλέον χρόνος ασφάλισης δεν λαμβάνεται υπόψη για την επεξεργασία της αίτησης και αν έχει εκδοθεί πράξη απονομής σύνταξης, αυτή τροποποιείται – αναθεωρείται αναλόγως ή ανακαλείται κατά περίπτωση.
5. Διαδικασία ελέγχου άρθρου 49 ν. 4921/2022 και αναστολή σύνταξης σε περίπτωση μη υποβολής εγγράφων τεκμηρίων για τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης κατά τον έλεγχο.
Οι έλεγχοι για τις πράξεις απονομής σύνταξης που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 48 του ν. 4921/2022 πρέπει να γίνουν εντός τριετίας από την έκδοση της πράξης ακολουθώντας κατηγοριοποιημένη σειρά επικινδυνότητας και σπουδαιότητας αποκλειόμενοι σε κάθε περίπτωση μετά την πάροδο πενταετίας.
Οι έλεγχοι για τις πράξεις απονομής σύνταξης που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 4921/2022 πρέπει να γίνουν εντός πενταετίας από την έκδοση της πράξης ακολουθώντας κατηγοριοποιημένη σειρά επικινδυνότητας και σπουδαιότητας αποκλειόμενοι σε κάθε περίπτωση μετά την πάροδο δεκαετίας.
Επισημαίνουμε ότι δεν υπάρχουν χρονικοί περιορισμοί και δεν αποκλείεται έλεγχος σε περίπτωση που η πράξη απονομής σύνταξης εκδόθηκε βάσει πλαστών ή αναληθών στοιχείων, τα οποία υποβλήθηκαν από τον ασφαλισμένο με γνώση της πλαστότητας ή της αναλήθειας τους.
6. Αναστολή σύνταξης σε περίπτωση μη υποβολής εγγράφων τεκμηρίων για τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης κατά τον έλεγχο – άρθρο 49 παρ. 5 ν. 4921/2022
Εάν ο έλεγχος οδηγεί στην ανάκληση ή τη τροποποίηση – αναθεώρηση της πράξης απονομής σύνταξης, τότε γίνεται και η αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, εκτός εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 49 του Ν. 4921/2022.
Επισημαίνεται ότι στις περιπτώσεις των συντάξεων που έχουν εκδοθεί κατ’ εφαρμογή της παρ. 3 του άρθρου 48 του ν. 4921/2022, δεν ισχύει η τριετής προθεσμία για αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων που προβλέπεται στην παρ. 3 του άρθρου 49, καθώς η προθεσμία αυτή αφορά αποκλειστικά τις συντάξεις που εκδίδονται με τη διαδικασία της παρ. 2 του άρθρου 48 του ν. 4921/2022, αλλά γίνεται ανάκτηση του συνόλου των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών.
7. Διαδικασία κάλυψης ασφαλιστικών εισφορών για τον ελλείποντα χρόνο (άρθρο 49 παρ. 2 Ν. 4921/2022)
Όταν κατά τον έλεγχο, προκύψει διαφορά μεταξύ του πραγματικού χρόνου ασφάλισης και του χρόνου βάσει του οποίου έχει εκδοθεί η πράξη απονομής σύνταξης, η οποία είναι μικρότερη των δύο (2) ετών, ο συνταξιούχος ειδοποιείται για το αποτέλεσμα του ελέγχου και τη δυνατότητα του να καταβάλλει τις ελλείπουσες εισφορές. Οι βασικές επιλογές του συνταξιούχου στη διαδικασία αυτή, είναι δύο: είτε η σχεδόν άμεση (εντός ενός μηνός) καταβολή του ποσού που θα απαιτείτο για να αναγνωρίσει αντίστοιχο πλασματικό χρόνο ασφάλισης σε περίπτωση σπουδών, είτε η καταβολή του ποσού εντός ενός έτους. Στη δεύτερη περίπτωση ο συνταξιούχος επιλέγει είτε να καταβάλλει το ποσό μετρητοίς εντός του έτους, είτε να γίνει παρακράτηση του ποσού αυτού από τη σύνταξη του, είτε ένα συνδυασμό των δύο μεθόδων. Σε περίπτωση, κατά την οποία πραγματοποιηθούν οι παραπάνω καταβολές εμπροθέσμως (ανεξαρτήτως της ειδικότερης μεθόδου που θα επιλέξει ο συνταξιούχος), η αρχική πράξη διατηρεί την ισχύ της. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή ο συνταξιούχος δεν επιλέξει την καταβολή των υπολειπομένων εισφορών ή δεν τις καταβάλλει σύμφωνα με τα όσα έχει δηλώσει, η πράξη απονομής σύνταξης ανακαλείται ή τροποποιείται – αναθεωρείται κατά περίπτωση, και αναζητούνται οι αχρεωστήτως καταβληθείσες συντάξεις, σύμφωνα με τις παρ. 3 και 5 του άρθρου 49 του ν. 4921/2022.
Σε περίπτωση θανάτου του συνταξιούχου πριν την πάροδο του έτους, εντός του οποίου γίνονται οι καταβολές, παρέχεται στους κληρονόμους του το δικαίωμα να ολοκληρώσουν τις καταβολές αυτές, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν καταλογισμός αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών εις βάρος τους.
8. Αξιοποίηση λοιπών δημόσιων εγγράφων, συγκριτικών στοιχείων και αυτοματοποιημένων μεθόδων
Το άρθρο 51 του ν. 4921/2022 καθιερώνει κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο κάθε διαθέσιμο πρόσφορο έγγραφο λαμβάνεται υπόψη για την εύρεση του ασφαλιστικού χρόνου του αιτούντος σύνταξη. Στην συνέχεια του γενικού αυτού κανόνα, το άρθρο περιέχει ενδεικτικές περιπτώσεις, στις οποίες δημόσια έγγραφα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη για την τεκμηρίωση του ασφαλιστικού βίου:
α. Για τους ασφαλισμένους του τ. Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. ο χρόνος ασφάλισης αποδεικνύεται και από την αντίστοιχη περίοδο ασφάλισης κλάδου ασθενείας, όπως απεικονίζεται στα ασφαλιστικά βιβλιάρια χωρίς να απαιτείται η έκδοση απόφασης αναγνώρισης του χρόνου αυτού. Στον χρόνο ασφάλισης του κλάδου ασθενείας της παρούσας παραγράφου δεν περιλαμβάνεται ο χρόνος ασφάλισης του ασφαλισμένου ως εμμέσως ασφαλισθέντος ούτε ο χρόνος ασφάλισης μόνο για τον κίνδυνο ατυχήματος.
β. Για ασφαλισμένους που έχουν υπηρετήσει στο Δημόσιο ή τις ένοπλες δυνάμεις και ζητούν να συνταξιοδοτηθούν με βάση τις διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης από πρώην ασφαλιστικό φορέα πλην του Δημοσίου, κάθε βεβαίωση οποιασδήποτε υπηρεσίας στην οποία έχουν υπηρετήσει, από την οποία προκύπτει ο χρόνος υπηρεσίας, η ασφάλιση και η καταβολή εισφορών, αποδεικνύει τον αντίστοιχο ασφαλιστικό χρόνο.
γ. Για πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης κατόπιν προηγούμενης ασφάλισης τους σε τέως ασφαλιστικό φορέα πλην του Δημοσίου, ο χρόνος προηγούμενης απασχόλησης τους που έχει ληφθεί υπόψη για την κατάταξη τους σε μισθολογικά κλιμάκια και έχει αποτυπωθεί στο Δελτίο Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης (Δ.Α.Υ.Κ.) ή στην ηλεκτρονική εφαρμογή e-Δ.A.Y.K., θεωρείται χρόνος ασφάλισης, που θα ελεγχθεί σε μεταγενέστερο χρονικό στάδιο από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης.
δ. Κατά την διαδικασία διεκπεραίωσης των αιτήσεων συνταξιοδότησης από το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, ο συνολικός χρόνος επικουρικής ασφάλισης ασφαλισμένων στο πρώην Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Ε.Α.Μ. αντλείται υποχρεωτικά από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα και σε κάθε πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ.
Μετά την παράθεση των παραπάνω ενδεικτικών περιπτώσεων το άρθρο 51 προχωρεί στις παρ. 6 και 7, στην πρόβλεψη ότι ο επανυπολογισμός των συντάξεων που γίνεται σύμφωνα με τα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 θα γίνεται εφεξής μόνο ηλεκτρονικά. Προβλέπει επιπλέον ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχουν τα αναγκαία αναλυτικά μηχανογραφικά στοιχεία για τους επανυπολογισμούς αυτούς, θα μπορεί να γίνεται χρήση στατιστικών μεθόδων που βασίζονται σε συγκρίσιμα στοιχεία ασφάλισης, όπως θα ορισθεί σε σχετική υπουργική απόφαση.
Τέλος η παρ. 8 του άρθρου 51 του ν. 4921/2022 προβλέπει τη δυνατότητα για περαιτέρω αξιοποίηση σύγχρονων μηχανογραφικών εργαλείων και ιδίως τεχνολογίας ρομποτικής αυτοματοποίησης διαδικασιών και μεθόδους αυτοματοποιημένης ανάλυσης δεδομένων για την περαιτέρω ενίσχυση της διαδικασίας απονομής συντάξεων.
9. Διαπίστωση οφειλών στο αρχικό στάδιο επεξεργασίας της αίτησης συνταξιοδότησης
Το άρθρο 52 του ν. 4921/2022, τροποποιώντας την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4554/2018, μεταφέρει τη διαπίστωση της ύπαρξης ή μη οφειλών που κωλύουν την συνταξιοδότηση (άρθρο 61 του ν. 3863/2010) στο αρχικό στάδιο επεξεργασίας του αιτήματος, πριν από την εξέταση οποιασδήποτε άλλης προϋπόθεσης και πριν από την ουσιαστική επεξεργασία της αίτησης.
10. Συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης με καταβολή εισφορών και υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση
Το άρθρο 53 του ν. 4921/2022 προβλέπει δύο δυνατότητες που παρέχονται σε όσους ασφαλισμένους δεν έχουν συμπληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να λάβουν σύνταξη και υλοποιείται σύμφωνα με την Εγκύκλιο 17/206161/05-05-2022 της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων και της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών.
11. Χρονικά όρια ελέγχου του διανυθέντος χρόνου ασφάλισης
Το άρθρο 54 του ν. 4921/2022 τροποποιεί τις διατάξεις της περ. β της παρ. 2 του άρθρου 15, καθώς και των περ. α και β της παρ. 3 του άρθρου 34 του ν. 4387/2016 και ειδικότερα, προστίθεται ρητή πενταετής προθεσμία, μετά το πέρας της οποίας δεν επιτρέπεται να ελεγχθεί η ορθή υπαγωγή ασφαλισμένου στην ασφάλιση φορέα, προς τον οποίον κατέβαλε εισφορές. Έτσι, κατά τον έλεγχο του ασφαλιστικού ιστορικού, ιδίως στο πλαίσιο της εξέτασης αιτήσεως περί συνταξιοδότησης, θεωρείται υποχρεωτικά σε κάθε περίπτωση ως χρόνος ασφάλισης αυτός, για τον οποίον έχουν καταβληθεί εισφορές τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα μέχρι τα πέντε έτη πριν την εξέταση της αιτήσεως. Ο χρόνος αυτός θεωρείται χρόνος πραγματικής ασφάλισης.
12. Άρθρο 64 Ψηφιακή απονομή μερίσματος Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων – Τροποποίηση άρθρου 17 ν. 4670/2020
Με τις διατάξεις του άρθρου 64 επέρχονται οι εξής μεταβολές: Για όλους τους ασφαλισμένους του τ. Δημοσίου απαιτείται ως προϋπόθεση τόσο για την παραλαβή της αίτησης συνταξιοδότησης όσο και για την έναρξη επεξεργασίας της αίτησης η συμπλήρωση του ΔΑΥΚ προκειμένου να απονεμηθεί (πέρα από την κύρια σύνταξη) και η εφάπαξ παροχή και το μέρισμα ΜΤΠΥ.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ e-ΕΦΚΑ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΟΥΦΕΞΗΣ