Ε.2065/2023
Λειτουργία Τερματικών Σταθμών διαχείρισης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που λειτουργούν σε θαλάσσιες περιοχές

Αθήνα, 27 Οκτωβρίου 2023
Αριθ. Πρωτ.: Ε 2065/27-10-2023

ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ – ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΑΒΕΙ Α.Δ.Α.

Ι. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ & Ε.Φ.Κ.
1. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α’
2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ & Φ.Π.Α.
ΤΜΗΜΑΤΑ Α’ & Ε’
3. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΜΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ, ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ & ΑΠΑΛΛΑΓΩΝ
ΤΜΗΜΑ Α’
ΙΙ. ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
1.  ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Α’

Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 10184 Αθήνα
E-Mail : dtd@aade.gr finexcis@aade.gr
ddtheka@aade.gr
URL : www.aade.gr

ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

Ε 2065/2023

Θέμα: Λειτουργία Τερματικών Σταθμών διαχείρισης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που λειτουργούν σε θαλάσσιες περιοχές

Σχετ.: α) Η αριθμ. Δ19Α 5041331 ΕΞ 2013/28.11.2013 ΕΔΥΟ με θέμα «Οδηγίες για την υποβολή και διαχείριση των παραστατικών του Υποσυστήματος Δηλωτικών, με τη θέση σε παραγωγική λειτουργία του νέου πληροφοριακού συστήματος Τελωνείων ICISnet»
β) Η αριθμ. ΔΤΔ Α 1067247 ΕΞ 2016/26.4.2016 ΕΔΥΟ με θέμα «Οδηγίες για την είσοδο εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και την υποβολή Συνοπτικής Διασάφησης Εισόδου (ENS) για σκοπούς ασφάλειας και προστασίας, εν όψει της θέσης σε πλήρη εφαρμογή του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα»
γ) Η αριθμ. ΔΤΔ Α 1002472 ΕΞ2020/07-01-2020 εγκύκλιος ΑΑΔΕ με θέμα «Είσοδος εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης – Προσκόμιση των εμπορευμάτων στο τελωνείο – Προσωρινή εναπόθεση εμπορευμάτων» (ΑΔΑ: ΨΛΛ446ΜΠ3Ζ-3ΡΤ)
δ) Η αριθμ. Α.1330/2019 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ με θέμα «Καθορισμός απλουστευμένων διαδικασιών στα καθεστώτα διαμετακόμισης, θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία και εξαγωγής του φυσικού αερίου που διακινείται μέσω σταθερών εγκαταστάσεων μεταφοράς (δίκτυο αγωγών)» (ΦΕΚ 3383/Β’– ΑΔΑ: Ψ45Π46ΜΠ3Ζ- ΤΗΠ)
ε) Η αριθμ. Ε.2184/2019 εγκύκλιος ΑΑΔΕ με θέμα «Κοινοποίηση της αρ. Α.1330/21.08.2019 (ΦΕΚ Β’ 3383/2019 – Α.Δ.Α.: Ψ45Π46ΜΠ3Ζ-ΤΗΠ) Απόφασης
Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. με θέμα «Καθορισμός απλουστευμένων διαδικασιών στα καθεστώτα διαμετακόμισης, θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία και εξαγωγής του φυσικού αερίου που διακινείται μέσω σταθερών εγκαταστάσεων μεταφοράς (δίκτυο αγωγών)» (ΑΔΑ: 65ΗΧ46ΜΠ3Ζ-Ψ35)
στ) Η αριθμ. Α.1218/2019 απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ «Όροι και προϋποθέσεις που διέπουν τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης του Ε.Φ.Κ., του Φ.Π.Α. και των λοιπών επιβαρύνσεων του φυσικού των περιπτώσεων ιζ’ και ιη’ της παραγράφου 1, του άρθρου 73 του ν.2960/2001, κατά την παράδοση αυτού προς κατανάλωση (ΦΕΚ 2264 Β’ ΑΔΑ: Ω65346ΜΠ3Ζ-51Π).
ζ) Η αριθμ. Α.1217/2019 ΚΥΑ «Καθορισμός των στοιχείων που διαβιβάζονται στις αρμόδιες Ελεγκτικές Υπηρεσίες Τελωνείων (ΕΛ.Υ.Τ.) καθώς και η συχνότητα και ο τρόπος διαβίβασης τους, στο πλαίσιο επιβολής Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (Ε.Φ.Κ.) στο φυσικό αέριο.» (ΦΕΚ2243 Β’ ΑΔΑ: 6ΧΘΥ46ΜΠ3Ζ-ΜΨΤ).

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Με την παρούσα εγκύκλιο παρέχονται διευκρινίσεις και οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή τελωνειακών διαδικασιών και διατυπώσεων για τη λειτουργία τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου που εγκαθίστανται και λειτουργούν σε θαλάσσιες περιοχές, καθώς και την εφαρμογή φορολογικών διατάξεων σχετικά με τις συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός των σταθμών αυτών.

Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Παρέχονται διευκρινίσεις και οδηγίες σχετικά:
α) με τις τελωνειακές διαδικασίες και διατυπώσεις εισόδου, προσωρινής εναπόθεσης και θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία του υγροποιημένου φυσικού αερίου και ακολούθως της εξαγωγής και διαμετακόμισης του αεριοποιημένου πλέον φυσικού αερίου που προκύπτει έπειτα από την αεριοποίηση του εισαχθέντος υγροποιημένου φυσικού αερίου.
β) με τις περιπτώσεις στις οποίες οφείλεται ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης κατά την στιγμή της προμήθειας από τον διανομέα ή αναδιανομέα της περ. ιγ) του άρθρου 55 του ν. 2960/2001 (Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας – Α΄265). και ο αναλογών Φ.Π.Α.

Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Η παρούσα εγκύκλιος αφορά στις περιπτώσεις εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, προσωρινής εναπόθεσης και εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου, καθώς και στην μετέπειτα τελωνειακή, δασμολογική και φορολογική μεταχείριση του φυσικού αερίου που προκύπτει μετά την αεριοποίηση του LNG και εφαρμόζεται από τους οικονομικούς φορείς που εμπλέκονται στη διεκπεραίωση τελωνειακών και φορολογικών διατυπώσεων για τη διαχείριση του φυσικού αερίου (διαχειριστές τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου, εισαγωγείς-εξαγωγείς, τελωνειακοί αντιπρόσωποι), καθώς και από τα αρμόδια τελωνεία πρώτης εισόδου/εισαγωγής/διαμετακόμισης/εξαγωγής /βεβαίωσης και είσπραξης του ΕΦΚ του φυσικού αερίου, βεβαίωσης και είσπραξης/απαλλαγής του Φ.Π.Α..

Σε συνέχεια τόσο ερωτημάτων όσο και ενδιαφέροντος που έχει εκφραστεί από οικονομικούς φορείς σχετικά αφενός με τον τρόπο λειτουργίας τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου (εφεξής LNG) που μπορούν να εγκαθίστανται σε θαλάσσιες περιοχές αναφορικά με την τελωνειακή διαδικασία και διατυπώσεις αφετέρου της φορολογικής μεταχείρισης των συναλλαγών που λαμβάνουν χώρα εντός αυτών, παρέχονται οι ακόλουθες σχετικές διευκρινίσεις και οδηγίες:

1. ΤΟΠΟΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ

Όσον αφορά τον τόπο πραγματοποίησης των φορολογητέων πράξεων που λαμβάνουν χώρα τόσο εντός του FSRU (αποθήκευση και επαναεριοποίηση υγροποιημένου αερίου), όσο και κατά την παράδοση του αερίου, μέσω του συστήματος αγωγών φυσικού αερίου, διακρίνονται ακόλουθες περιπτώσεις:

1.1. ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Εφόσον στο FSRU πραγματοποιείται παροχή υπηρεσιών αποθήκευσης και επαναεριοποίησης προς τις επιχειρήσεις εισαγωγής φυσικού αερίου, τότε με βάση τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθ. 14 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000, 248 Α’),διακρίνονται δύο περιπτώσεις αναφορικά με τον τόπο παροχής και φορολόγησης για σκοπούς ΦΠΑ των παρεχόμενων υπηρεσιών:

1.1.1. Σε περίπτωση που ο λήπτης της υπηρεσίας είναι υποκείμενος σε ΦΠΑ (ήτοι διαθέτει ενεργό ΑΦΜ στο σύστημα VIES αν είναι κοινοτικός ή προσκομίσει τα απαιτούμενα στοιχεία βάσει των οριζόμενων στο άρθ. 18 του Εκτελεστικού κανονισμού 282/2011, εφόσον είναι από τρίτη χώρα εκτός ΕΕ), τότε με βάση τα οριζόμενα στην περ. α της παρ. 2 του άρθ. 14 ο τόπος παροχής και φορολόγησης της υπηρεσίας για σκοπούς ΦΠΑ είναι στη χώρα όπου έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας του ο λήπτης της υπηρεσίας. Σε περίπτωση που οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται σε μόνιμη εγκατάσταση του λήπτη της υπηρεσίας η οποία βρίσκεται σε τόπο διαφορετικό από την έδρα του, ως τόπος παροχής ορίζεται ο τόπος όπου βρίσκεται η μόνιμη εγκατάστασή του. Ελλείψει έδρας ή μόνιμης εγκατάστασης, ως τόπος παροχής ορίζεται ο τόπος της μόνιμης κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του.

1.1.2. Σε περίπτωση που ο λήπτης της υπηρεσίας είναι μη υποκείμενος σε ΦΠΑ (ήτοι δεν διαθέτει ενεργό ΑΦΜ στο σύστημα VIES αν είναι κοινοτικός ή δεν προσκομίσει τα απαιτούμενα στοιχεία βάσει των οριζόμενων στο άρθ. 18 του Εκτελεστικού κανονισμού 282/2011, εφόσον είναι από τρίτη χώρα εκτός ΕΕ ), τότε με βάση τα οριζόμενα στην περ. β της παρ. 2 του άρθ. 14 ο τόπος παροχής και φορολόγησης της υπηρεσίας για σκοπούς ΦΠΑ είναι στη χώρα όπου έχει την έδρα της οικονομικής του δραστηριότητας ο παρέχων την υπηρεσία. Σε περίπτωση που οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται σε μόνιμη εγκατάσταση του παρέχοντος την υπηρεσία η οποία βρίσκεται σε τόπο διαφορετικό από την έδρα του, ως τόπος παροχής ορίζεται ο τόπος όπου βρίσκεται η μόνιμη εγκατάστασή του. Ελλείψει έδρας ή μόνιμης εγκατάστασης, ως τόπος παροχής ορίζεται ο τόπος της μόνιμης κατοικίας ή της συνήθους διαμονής του.
Επισημαίνεται ότι όταν ο τόπος φορολογίας της Υπηρεσίας αυτής είναι στο εσωτερικό της χώρας, η υπηρεσία αυτή επιβαρύνεται με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, 24%.

1.2. ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΜΕΣΩ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΓΩΓΩΝ

Όσον αφορά τον τόπο παράδοσης του αεριοποιημένου φυσικού αερίου που πραγματοποιείται μέσω συστήματος αγωγών συνδεδεμένου με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου, διακρίνονται οι ακόλουθες περιπτώσεις:

1.2.1. Εφόσον το αέριο παραδοθεί σε μεταπωλητή υποκείμενο στο φόρο, ως τόπος παράδοσης θεωρείται ο τόπος όπου ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής έχει την έδρα της οικονομικής δραστηριότητάς του ή τη μόνιμη εγκατάστασή του για την οποία παραδίδονται τα αγαθά ή, σε περίπτωση έλλειψης έδρας ή μόνιμης εγκατάστασης, ο τόπος όπου έχει τη μόνιμη κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του.
Ως «μεταπωλητής υποκείμενος στο φόρο» νοείται ο υποκείμενος στο φόρο του οποίου η κύρια δραστηριότητα όσον αφορά τις αγορές αερίου είναι η μεταπώληση αυτού και του οποίου η ίδια κατανάλωση είναι αμελητέα.

1.2.2. Εφόσον το αέριο παραδοθεί σε μη μεταπωλητή, ως τόπος παράδοσης θεωρείται ο τόπος πραγματικής χρησιμοποίησης και κατανάλωσης του αερίου από τον πελάτη.
Επισημαίνεται ότι όταν ο τόπος παράδοσης του αερίου είναι στο εσωτερικό της χώρας η παράδοση αυτή επιβαρύνεται με τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, 6% (σχετ. παρ. 35 μέρος Α ΑΓΑΘΑ παράρτημα ΙΙΙ Κώδικα ΦΠΑ).

Σημειώνεται ότι υπόχρεος στο φόρο είναι ο λήπτης των αγαθών, εφόσον είναι υποκείμενος στον φόρο, για την παράδοση αγαθών, που πραγματοποιείται στο εσωτερικό της χώρας κατά την έννοια των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 13 όταν ο τόπος φορολογίας βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας, εφόσον οι πράξεις αυτές πραγματοποιούνται από μη εγκατεστημένο στο εσωτερικό της χώρας υποκείμενο στον φόρο ( σχετ. υποπερ. ββ περ. ε’ παρ.1 άρθρου 35 Κώδικα ΦΠΑ)

2. ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΥΠΩΣΕΙΣ

Ως προς τις διαδικασίες εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και εισαγωγής LNG από τρίτες χώρες και εξαγωγής εν συνεχεία ενωσιακού αεριοποιημένου φυσικού αερίου, απαιτείται η τήρηση των ακόλουθων διατυπώσεων:

2.1. ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΟ ΕΔΑΦΟΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ – ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ

Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (Καν.952/2013 – εφεξής UCC), όταν πρόκειται να εισέλθουν εμπορεύματα στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης πρέπει να τηρούνται οι ακόλουθες διατυπώσεις:
• Υποβολή συνοπτικής διασάφησης εισόδου (ENS) στο τελωνείο πρώτης εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας (άρθρο 127 UCC), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην β) σχετική εγκύκλιο.
• Γνωστοποίηση άφιξης του μεταφορικού μέσου που μεταφέρει το LNG (άρθρο 133 UCC), η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην β) σχετική εγκύκλιο.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τα άρθρα 139 και 144 UCC, τα εμπορεύματα που εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης προσκομίζονται αμέσως μετά την άφιξή τους στο καθορισθέν τελωνείο ή σε οποιονδήποτε άλλο χώρο που καθορίζουν ή εγκρίνουν οι τελωνειακές αρχές, ή στην ελεύθερη ζώνη, χρονική στιγμή κατά την οποία τα εμπορεύματα τίθενται σε προσωρινή εναπόθεση.

Υπενθυμίζεται ότι:
• Ως προσκόμιση των εμπορευμάτων στο τελωνείο νοείται η γνωστοποίηση στις τελωνειακές αρχές σχετικά με την άφιξη εμπορευμάτων στο τελωνείο ή σε οποιοδήποτε άλλο τόπο έχει καθοριστεί/εγκριθεί από τις τελωνειακές αρχές ή στην Ελεύθερη Ζώνη και η θέση αυτών των εμπορευμάτων στη διάθεση των εν λόγω αρχών για τελωνειακό έλεγχο.
• Ως προσωρινή εναπόθεση νοείται η κατάσταση προσωρινής αποθήκευσης μη ενωσιακών εμπορευμάτων υπό τελωνειακή επιτήρηση, κατά το διάστημα που μεσολαβεί από την προσκόμισή τους στο τελωνείο έως την υπαγωγή τους σε τελωνειακό καθεστώς ή την επανεξαγωγή τους.

Στη χώρα μας, οι εν λόγω διατυπώσεις πραγματοποιούνται μέσω της υποβολής Δηλωτικού/Συνοπτικής Διασάφησης Προσωρινής Εναπόθεσης στο Υποσύστημα Δηλωτικών του ICISnet, σύμφωνα με την α) σχετική. Η εκφόρτωση, παράδοση και εναπόθεση των εμπορευμάτων στις εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης, γίνεται με βάση τη γνωστοποίηση του αριθμού αναφοράς κίνησης (MRN) του Δηλωτικού/Συνοπτικής Διασάφησης Προσωρινής Εναπόθεσης που έχει υποβληθεί στο αρμόδιο τελωνείο.

Η διάρκεια της προσωρινής εναπόθεσης εμπορευμάτων σε εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης υπό τη διαχείριση του Τελωνείου ή τρίτων είναι 90 ημέρες, χωρίς τη δυνατότητα παράτασης, ανεξαρτήτως τρόπου μεταφοράς.

Όσον αφορά την προσωρινή εναπόθεση, σύμφωνα με τα άρθρα 145, 147-148 UCC, τα εμπορεύματα σε προσωρινή εναπόθεση αποθηκεύονται αποκλειστικά σε εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης, κατόπιν άδειας που χορηγείται από την αρμόδια τελωνειακή αρχή ή εφόσον δικαιολογείται, σε άλλους χώρους που έχουν καθορίσει ή εγκρίνει οι τελωνειακές αρχές και πρέπει να καλύπτονται από διασάφηση προσωρινής εναπόθεσης, η οποία περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την εφαρμογή των σχετικών με την κατάσταση αυτή διατάξεων. Στις περιπτώσεις λειτουργίας τερματικών σταθμών υγροποιημένου φυσικού αερίου, οι τερματικοί σταθμοί είναι οι εγκαταστάσεις προσωρινής εναπόθεσης, για τη λειτουργία των οποίων απαιτείται η ύπαρξη άδειας που εκδίδεται από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές.

Ειδικά για τις περιπτώσεις αποθήκευσης LNG σε αδειοδοτημένη εγκατάσταση προσωρινής εναπόθεσης, δεδομένου ότι το εν λόγω εμπόρευμα έχει μηδενικό δασμολογικό συντελεστή και απαλλάσσεται από την καταβολή ΦΠΑ, σύμφωνα με τις κείμενες εθνικές και ενωσιακές διατάξεις, δεν συντρέχουν οι λόγοι που καθιστούν υποχρεωτική τη λήψη εγγύησης για τη λειτουργία της εγκατάστασης προσωρινής εναπόθεσης. Οι όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας εγκατάστασης προσωρινής εναπόθεσης αναλύονται στην γ) σχετική.

2.2. ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΕ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία του LNG που βρίσκεται σε προσωρινή εναπόθεση, εφαρμόζονται οι συνήθεις διαδικασίες εισαγωγής, με υποβολή ΕΔΕ Εισαγωγής, η οποία πρέπει να συνοδεύεται και από το σχετικό τιμολόγιο αγοράς του LNG .

Για την τήρηση των τελωνειακών διατυπώσεων θέσης σε ελεύθερη κυκλοφορία, το πρόσωπο που εισάγει το LNG πρέπει να είναι εγκατεστημένο στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθ.1, σημεία 31)-32) και άρθ.170, παρ.2 του UCC. Σε περίπτωση που δεν είναι εγκατεστημένο στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, απαιτείται ο ορισμός έμμεσου τελωνειακού αντιπροσώπου ο οποίος διεκπεραιώνει τις τελωνειακές διατυπώσεις εξ ονόματός του και για λογαριασμό του μη εγκατεστημένου προσώπου που αντιπροσωπεύει. Αντίστοιχα όσον αφορά τον ΦΠΑ εφαρμόζονται οι προβλέψεις της φορολογικής νομοθεσίας αναφορικά με τη λήψη ΑΦΜ για την πραγματοποίηση της φορολογητέας πράξης της εισαγωγής, με βάση την εγκατάσταση του εισαγωγέα είτε με τη διαδικασία της ΠΟΛ.1113/2013 Α.Υ.Ο. (E.E.) ή μέσω ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου (T.X.), με τους όρους και προϋποθέσεις που ορίζονται με τις διατάξεις της Α.Υ.Ο ΠΟΛ.1281/1993 (ΦΕΚ 700 Β΄/9.9.1993).

Το LNG που τίθεται σε ελεύθερη κυκλοφορία απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ εισαγωγής, βάσει της περ. (ε) της παρ. 1 του άρθρου 23 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000, ΦΕΚ 248 Α’), εφόσον πρόκειται για εισαγωγή η οποία πραγματοποιείται μέσω συστήματος φυσικού αερίου ή οποιουδήποτε άλλου δικτύου συνδεδεμένου με τέτοιο σύστημα ή που εισάγεται από πλοίο μεταφοράς αερίου σε σύστημα φυσικού αερίου.

Ωστόσο, στην περίπτωση που το LNG διατεθεί εκτός συστήματος φυσικού αερίου ή οποιουδήποτε άλλου συστήματος συνδεδεμένου με τέτοιο σύστημα, δεν παρέχεται η πιο πάνω απαλλαγή και ο φόρος καταβάλλεται κανονικά σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις.

2.3. ΕΞΑΓΩΓΗ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΑΕΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Εφόσον το LNG αεριοποιείται μετά τη θέση του σε ελεύθερη κυκλοφορία, τότε για την εξαγωγή του αεριοποιημένου πλέον φυσικού αερίου μέσω σταθερών εγκαταστάσεων μεταφοράς (δικτύου αγωγών), εφαρμόζεται η απλουστευμένη διαδικασία εξαγωγής που περιγράφεται στις ανωτέρω δ) και ε) σχετικές.

Ως εκ τούτου, απαιτείται η απόκτηση άδειας απλουστευμένης διαδικασίας και συγκεκριμένα για τη διαδικασία εγγραφής στις λογιστικές καταχωρίσεις του διασαφιστή χωρίς γνωστοποίηση προσκόμισης των εμπορευμάτων στο τελωνείο. Για την απόκτηση της εν λόγω άδειας δεν απαιτείται η σύσταση συνολικής εγγύησης.

Επιπλέον, σημειώνεται ότι σύμφωνα με την περ. (α) της παρ.1 του άρθρου 24 του Κώδικα ΦΠΑ, απαλλάσσεται από το φόρο η παράδοση φυσικού αερίου που εξάγεται εκτός της Κοινότητας από τον πωλητή ή από άλλο πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του πωλητή με την τήρηση των ειδικότερων προϋποθέσεων που ορίζονται από τη ΠΟΛ.1203/2016 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ.

2.4. ΔΙΑΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ

Η νομική βάση της διαδικασίας ενωσιακής διαμετακόμισης εμπορευμάτων μέσω σταθερών εγκαταστάσεων μεταφοράς (δίκτυα αγωγών) είναι το άρθρο 321 του Εκτελεστικού κανονισμού 2447/2015 και της κοινής διαμετακόμισης το άρθρο 53 του Προσαρτήματος 1 της Σύμβασης Κοινής Διαμετακόμισης.

Σύμφωνα με το άρθρο 321 του Εκτελεστικού Κανονισμού 2447/2015 παρ. 1 «Όταν τα εμπορεύματα που μεταφέρονται μέσω σταθερής εγκατάστασης μεταφοράς εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης μέσω της εγκατάστασης αυτής, τα εμπορεύματα αυτά θεωρείται ότι τίθενται υπό το καθεστώς ενωσιακής διαμετακόμισης κατά την είσοδό τους στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης».

Σύμφωνα δε με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου «Όταν τα εμπορεύματα βρίσκονται ήδη στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης και μεταφέρονται μέσω σταθερής εγκατάστασης μεταφοράς, τα εν λόγω εμπορεύματα θεωρείται ότι υπάγονται στο καθεστώς ενωσιακής διαμετακόμισης όταν τίθενται στη σταθερή μεταφορική εγκατάσταση».

Για τους σκοπούς του καθεστώτος ενωσιακής διαμετακόμισης, όταν τα εμπορεύματα μεταφέρονται μέσω σταθερών εγκαταστάσεων μεταφοράς, δικαιούχος του καθεστώτος είναι ο φορέας εκμετάλλευσης της σταθερής εγκατάστασης μεταφοράς που είναι εγκατεστημένος στο κράτος μέλος μέσω του εδάφους του οποίου τα εμπορεύματα εισέρχονται στο τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, στην περίπτωση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του ως άνω άρθρου, ή ο φορέας εκμετάλλευσης της σταθερής εγκατάστασης μεταφοράς στο κράτος μέλος στο οποίο αρχίζει η διακίνηση, στην περίπτωση που αναφέρεται στην παράγραφο 2.

Ο δικαιούχος του καθεστώτος και η τελωνειακή αρχή συμφωνούν σχετικά με τις μεθόδους τελωνειακής επιτήρησης των εμπορευμάτων που μεταφέρονται (εκδίδεται άδεια από την αρμόδια τελωνειακή αρχή στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας τηρούνται οι κύριες λογιστικές καταχωρίσεις του δικαιούχου του καθεστώτος).

Ο δικαιούχος του καθεστώτος δηλαδή τηρεί ειδικά βιβλία, στα οποία αποτυπώνονται κατάλληλα εγγραφές, που βασίζονται στις μετρήσεις από τους μετρητικούς σταθμούς και στα τιμολόγια.

Πρόκειται για απλουστευμένη διαδικασία, που εφαρμόζεται εκτός του Μηχανογραφικού Συστήματος Διαμετακόμισης (NCTS).

Επισημαίνεται ότι, για τα εμπορεύματα που μεταφέρονται μέσω σταθερών μεταφορικών εγκαταστάσεων δεν απαιτείται εγγύηση σύμφωνα με το άρθρο 89 παρ. 8 του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα, Καν.(ΕΕ)952/2013.

Λεπτομέρειες για την έκδοση άδειας, την τήρηση των διατυπώσεων διαμετακόμισης και τον έλεγχό τους από τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές παρέχονται με τις ανωτέρω δ) και ε) σχετικές.

Σημειώνεται τέλος ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 σε συνδυασμό με αυτές της υποπερ. (αα) και (ββ) της περ. (ε) της παρ. 1 του άρθρου 25 του Κώδικα ΦΠΑ, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ η εισαγωγή και παράδοση φυσικού αερίου με διατήρηση της διαδικασίας της εξωτερικής ή εσωτερικής κοινής διαμετακόμισης.

3. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

3.1 ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ (ΕΦΚ)

Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 74 του ν. 2960/2001 προβλέπεται ότι το φυσικό αέριο υπόκειται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ) και ο φόρος καθίσταται απαιτητός κατά τη στιγμή της προμήθειάς του από τον διανομέα ή αναδιανομέα, ενώ με τις διατάξεις των περ. ιζ) και ιη) της παρ. 1 του άρθρου 73 του ως άνω νόμου καθορίζονται οι σχετικοί συντελεστές ΕΦΚ.

Επιπλέον, με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 109 του ιδίου νόμου, καθορίζεται ότι ο ΕΦΚ που αναλογεί στο φυσικό αέριο των περιπτώσεων ιζ’ και ιη’, της παρ. 1 του άρθρου 73, βεβαιώνεται και εισπράττεται το αργότερο μέχρι την 20η ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση των σχετικών παραστατικών πώλησης φυσικού αερίου.

Με τις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4607/2019 (ΦΕΚ 65 Α’) τροποποιήθηκε το άρθρο 55, του ν. 2960/2001, στο οποίο περιλαμβάνονται οι ορισμοί του διανομέα ή αναδιανομέα φυσικού αερίου, ο οποίος είναι ο υπόχρεος απόδοσης του ΕΦΚ.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις των περ. ιβ) και ιγ του άρθρου 55 του ν. 2960/2001 ορίζονται τα ακόλουθα:
– «Σημείο Κατανάλωσης φυσικού αερίου» είναι η εγκατάσταση καταναλωτή φυσικού αερίου στην οποία παραδίδεται φυσικό αέριο για τελική χρήση.
– «Διανομέας ή Αναδιανομέας φυσικού αερίου» είναι:
α) ο Προμηθευτής φυσικού αερίου, κατά την έννοια της περίπτωσης κβ΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (Α΄ 179), για την ποσότητα φυσικού αερίου που προμηθεύει σε Σημείο Κατανάλωσης φυσικού αερίου (ήτοι σε εγκατάσταση καταναλωτή για τελική χρήση) και
β) ο Τελικός Πελάτης φυσικού αερίου, κατά την έννοια της περίπτωσης ιστ΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011, για την ποσότητα που καταναλώνει και την οποία προμηθεύεται αποκλειστικά για δική του χρήση σε σημείο διαφορετικό από το Σημείο Κατανάλωσης φυσικού αερίου.

Η διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης του ΕΦΚ για το φυσικό αέριο των περιπτώσεων ιζ΄ και ιη΄ της παρ. 1 του άρθρου 73, καθορίζεται με την στ) σχετική Απόφαση Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

3.2 ΕΠΙΒΟΛΗ ΕΦΚ ΚΑΙ ΦΠΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΕΡΜΑΤΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

→ Το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται ως καύσιμο για τη λειτουργία του τερματικού σταθμού διαχείρισης υγροποιημένου φυσικού αερίου (όπως για σκοπούς αεριοποίησής του) το οποίο έχει εξέλθει από την κατάσταση προσωρινής εναπόθεσης και έχει τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία, υπόκειται σε Ε.Φ.Κ., Φ.Π.Α. επί του Ε.Φ.Κ. και ειδικό τέλος 5‰, βάσει των διατάξεων της περ. ιη) της παρ. 1 του άρθρου 73 και 109 του ν.2960/2001 και της στ) σχετικής Απόφασης Διοικητή ΑΑΔΕ Το υγροποιημένο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την ψύξη των δεξαμενών των ως άνω εγκαταστάσεων, το οποίο έχει εξέλθει από την κατάσταση προσωρινής εναπόθεσης και έχει τεθεί σε ελεύθερη κυκλοφορία, υπόκειται σε Ε.Φ.Κ., Φ.Π.Α. επί του ΕΦΚ και ειδικό τέλους 5‰ βάσει των διατάξεων της περ. ιη) της παρ.

1 του άρθρου 73 και 109 του ν. 2960/2001 και της στ) σχετικής Απόφασης Διοικητή ΑΑΔΕ, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω.
→ Υπόχρεος απόδοσης (διανομέας ή αναδιανομέας φυσικού αερίου) των ως άνω φορολογικών επιβαρύνσεων που αναλογούν στο φυσικό αέριο είναι:
– σε περίπτωση που Χρήστης (ως Προμηθευτής φυσικού αερίου) προμηθεύει τον Διαχειριστή του εν λόγω σταθμού σε σημείο κατανάλωσης για τελική χρήση, θα πρέπει ο Χρήστης ως διανομέας ή αναδιανομέας φυσικού αερίου της υποπερ. αα) της περ. ιγ) του άρθρου 55 του ν. 2960/2001, να υποβάλλει Δήλωση ΕΦΚ και να αποδώσει τις φορολογικές επιβαρύνσεις,
– σε περίπτωση που ο Διαχειριστής του τερματικού σταθμού προμηθεύεται φυσικό αέριο, σε σημείο άλλο από το σημείο κατανάλωσης (π.χ. εισαγωγή φυσικού αερίου από τον Διαχειριστή), θα πρέπει ο ίδιος να υποβάλλει τη Δήλωση ΕΦΚ ως Τελικός Πελάτης της υποπερ. ββ) της περ. ιγ) του άρθρου 55 του ν. 2960/2001 και να αποδώσει τις φορολογικές επιβαρύνσεις.

3.3 ΕΠΙΒΟΛΗ ΕΦΚ ΚΑΙ ΦΠΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΠΟΥ ΕΓΧΕΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

Το φυσικό αέριο που εγχέεται στο σύστημα και παραδίδεται προς κατανάλωση στο εσωτερικό της χώρας υπόκειται σε Ε.Φ.Κ., Φ.Π.Α. επί του Ε.Φ.Κ. και ειδικό τέλος 5‰, αναλόγως της χρήσης του, βάσει των διατάξεων των περ. ιζ) και ιη) της παρ. 1 του άρθρου 73 και 109 του ν. 2960/2001 και της στ) σχετικής Απόφασης Διοικητή ΑΑΔΕ καθώς και των σχετικών διατάξεων του Κώδικα ΦΠΑ (άρθρα 2, 3,5,11,13,16,18,19 κλπ).

Υπόχρεος απόδοσης (διανομέας ή αναδιανομέας φυσικού αερίου) των ως άνω φορολογικών επιβαρύνσεων που αναλογούν στο φυσικό αέριο είναι:

→ ο Προμηθευτής φυσικού αερίου, όταν η προμήθεια φυσικού αερίου πραγματοποιείται σε Σημείο Κατανάλωσης, για τις ποσότητες φυσικού αερίου που προμηθεύει και παραδίδει προς κατανάλωση σε εγκατάσταση καταναλωτή για τελική χρήση,

→ ο Τελικός Καταναλωτής φυσικού αερίου, όταν η προμήθεια φυσικού αερίου πραγματοποιείται σε σημείο άλλο από το Σημείο Κατανάλωσης (π.χ. το εικονικό σημείο δηλώσεων), για τις ποσότητες που ιδιοκατανάλωσε, όπως αυτές προκύπτουν από τις μετρήσεις που πραγματοποιούνται από τους Διαχειριστές των Συστημάτων Φυσικού Αερίου και των λοιπών Δικτύων Διανομής Φυσικού Αερίου.

Τέλος, επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να τηρούνται τα οριζόμενα στην αριθμ. Α.1218/2019 (Β΄2264) Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ περί βεβαίωσης και είσπραξης των φορολογικών επιβαρύνσεων που αναλογούν στο φυσικό αέριο και στην αριθμ. Α.1217/2019 ΚΥΑ (Β’ 2243) περί παροχής στοιχείων στις αρμόδιες Ελεγκτικές Υπηρεσίες Τελωνείων, στο πλαίσιο επιβολής Ε.Φ.Κ. στο φυσικό αέριο.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ