Α.1085/2023
Πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του ν. 4987/2022 (πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.).

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

(ΦΕΚ Β 3617/31.5.2023)

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) Της παρ. 6 του άρθρου 54Α του ν. 4987/2022 «Κύρωση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας» (Α’ 206), εφεξής ΚΦΔ,

β) των άρθρων 1 έως 8 του ν. 4223/2013 «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις» (Α’ 287),

γ) του Κεφαλαίου Α’ του Μέρους Πρώτου του ν. 4389/2016 «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις» (Α’ 94) και ειδικότερα του άρθρου 7, της παρ. 1 του άρθρου 14 και του άρθρου 41 αυτού,

δ) της υπό στοιχεία Δ.ΟΡΓ. Α 1125859 ΕΞ 2020/ 23-10-2020 απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)» (Β’ 4738).

2. Την υπ’ αρ. 1/20-01-2016 Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου «Επιλογή και διορισμός Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών» (Υ.Ο.Δ.Δ. 18), σε συνδυασμό με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ. 10 του άρθρου 41 του ν. 4389/2016,την υπ’ αρ. 39/3/ 30-11-2017 απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε. (Υ.Ο.Δ.Δ. 689) και την υπ’ αρ. 5294 ΕΞ 2020/1701-2020 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, με θέμα «Ανανέωση της θητείας του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» (Υ.Ο.Δ.Δ. 27).

3. Την υπό στοιχεία Δ. ΟΡΓ. Α 1065199 ΕΞ 2022 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων και εξουσιοδότηση υπογραφής “Με εντολή Διοικητή” σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης» (Β’ 3886).

4. Την υπό στοιχεία ΠΟΛ 1279/2013 (Β’ 3397), τις υπ’ αρ. 1020/2014 (Β’ 74), 1205/2014 (Β’ 2518), 1004/2015 (Β’ 2), 1015/2015 (Β’ 245) και 1114/2015 (Β’ 1093) αποφάσεις Γ.Γ.Δ.Ε. και τις ΠΟΛ 1002/2017 (Β’ 114), Α.1137/2020 (Β’ 2423), Α. 1008/2021 (Β’229) και Α. 1106/2021 (Β’ 1976) αποφάσεις του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. σχετικά με το πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του ΚΦΔ.

5. Την υπό στοιχεία Α 1054/2022 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. «Καθορισμός της διαδικασίας και λοιπών ζητημάτων για την ψηφιακή υποβολή αιτημάτων μέσω της Εφαρμογής Ψηφιακής Υποδοχής και Διαχείρισης Αιτημάτων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων “Τα Αιτήματά μου”» (Β’ 2154).

6. Την υπό στοιχεία Α. 1158/2022 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. «Καθορισμός και επικαιροποίηση τύπου και περιεχομένου εντύπων της Φορολογικής Διοίκησης» (Β’ 5703).

7. Την ανάγκη καθορισμού νέου τύπου και περιεχομένου, διάρκειας ισχύος και διαδικασίας έκδοσης των πιστοποιητικών ΕΝ.Φ.Ι.Α. μετά από την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου που επέφερε το άρθρο 16 του ν. 5036/2023 (Α’ 77).

8. Το γεγονός ότι με την παρούσα απόφαση δεν προ-καλείται δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Γενικά

1. Το πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του ΚΦΔ (πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.) προσκομίζεται σε περιπτώσεις σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου με το οποίο συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται, από οποιαδήποτε αιτία, δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό, από τον φορολογούμενο, ο οποίος είχε την υποχρέωση να δηλώσει δικαίωμα επί ακινήτου στη δήλωση Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του οικείου έτους. Το πιστοποιητικό προσκομίζεται από όλους τους φορολογου-μένους που συμβάλλονται στο ίδιο συμβολαιογραφικό έγγραφο, μόνο ως προς το δικαίωμα επί του ακινήτου το οποίο είχαν υποχρέωση να συμπεριλάβουν στις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. των αντίστοιχων ετών και το οποίο μεταβάλλεται, αλλοιώνεται ή μεταβιβάζεται με αυτό.

2. Σε περίπτωση εκποιητικής δικαιοπραξίας για τη μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, με το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. βεβαιώνεται μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α., σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ. Στις υπόλοιπες δικαιοπραξίες με το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. βεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο ακίνητο περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α., καθώς και ότι ο φορολογούμενος έχει καταβάλει ή έχει νόμιμα απαλλαγεί από τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το συγκεκριμένο ακίνητο, περιλαμβανομένων των ληξιπρόθεσμων δόσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους κατά τον χρόνο έκδοσης του πιστοποιητικού και έχει καταβάλει τις ληξιπρόθεσμες δόσεις, έχει ρυθμίσει ή έχει νόμιμα απαλλαγεί από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα υπόλοιπα ακίνητα, για τα οποία είναι υπόχρεος σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ.

3. Τα μνημονευόμενα και επισυναπτόμενα στο συμβολαιογραφικό έγγραφο πιστοποιητικά ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδο-νται για τα πέντε (5) προηγούμενα από τη σύνταξη του συμβολαιογραφικού εγγράφου έτη, ανεξάρτητα από το χρόνο μεταγραφής του. Στην περίπτωση κατά την οποία το συμβολαιογραφικό έγγραφο συντάσσεται μετά την πρώτη κεντρική έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδεται για έξι (6) έτη, συμπεριλαμβανομένου και του έτους μεταβίβασης. Κατά τη μνημόνευση του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. αναγράφονται υποχρεωτικά στο συμβολαιογραφικό έγγραφο ο αριθμός και η ημερομηνία έκδοσης του πιστοποιητικού, τα έτη και ο Α.Φ.Μ. του υπόχρεου που περιλαμβάνονται σε αυτό.

4. Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι νομικό πρόσωπο, το οποίο δεν έχει υποχρέωση δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. με βάση την κείμενη νομοθεσία, για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του, αντί του πιστοποιητικού για το έτος ή τα έτη αυτά, προσκομίζει υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75), με την οποία δηλώνει τα στοιχεία του ακινήτου (εφεξής: υπεύθυνη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α.).

5. Το δικαίωμα επί ακινήτου περιγράφεται στο πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., όπως αυτό αναγράφεται κατ’ έτος στις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες, στις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α., υπάρχει απόκλιση ως προς την αναγραφή των περιγραφικών στοιχείων του δικαιώματος επί ακινήτου ή δεν έχει δηλωθεί μέρος ή όλο αυτού, ενώ υπήρχε σχετική υποχρέωση, το πιστοποιητικό εκδίδεται μετά την υποβολή των απαιτούμενων δηλώσεων ΕΝ.Φ.Ι.Α. με την ορθή απεικόνιση του δικαιώματος και την καταβολή του συνόλου του αναλογούντος φόρου και τόκων, όπου αυτό απαιτείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ. Αν υπάρχει απόκλιση ως προς την περιγραφή του δικαιώματος επί ακινήτου, γιατί μεταβλήθηκε η κατάστασή του ή γιατί ο φορολογούμενος ακολούθησε νομοθεσία, αποφάσεις ή εγκυκλίους που όριζαν άλλως, το πιστοποιητικό επισυνάπτεται, αφού ελεγχθεί η ορθότητά του από τον αρμόδιο για τη μνημόνευση, επισύναψη ή παραλαβή του. Δεν απαιτείται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης σε περιπτώσεις στις οποίες στο ηλεκτρονικό πιστοποιητικό ταυτίζεται ο νομός, ο δήμος ή η κοινότητα, το δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα και διαφοροποιείται η διεύθυνση του ακινήτου από την αναγραφόμενη στον τίτλο κτήσης, εφόσον είναι πρόδηλο στον αρμόδιο για τη μνημόνευση και επισύναψή του ότι πρόκειται περί του ιδίου ακινήτου.

6. Το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισχύει:

α) Μέχρι την ημερομηνία της πρώτης κεντρικής έκδοσης της πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους, στις περιπτώσεις που εκδίδεται μετά την 1η Ιανουάριου του τρέχοντος έτους και μέχρι την πρώτη κεντρική έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. τρέχοντος έτους,

β) μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους έκδοσής του, στις περιπτώσεις που εκδίδεται μετά την πρώτη κεντρική έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τρέχοντος έτους.

Η υπεύθυνη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. της παρ. 4 ισχύει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους έκδοσής της.

7. Δεν επιτρέπεται η χρήση κυρωμένου αντιγράφου του πιστοποιητικού ή της υπεύθυνης δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α.

8. Ηλεκτρονικό πιστοποιητικό ή πιστοποιητικό που χορηγείται από την αρμόδια υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε. ηλεκτρονικά σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί, ακυρώνεται ηλεκτρονικά από τον αρμόδιο για τη μνημόνευση και επισύναψη αυτού. Ο συμβολαιογράφος, πριν από τη σύνταξη του συμβολαιογραφικού εγγράφου, δύναται να αντιπαραβάλει το προσκομιζόμενο από τον φορολογούμενο πιστοποιητικό με το εκδοθέν αναρτημένο στο διαδίκτυο και υποχρεούται να δηλώσει άμεσα την οριστικοποίησή του στην οικεία μηχανογραφική εφαρμογή, μετά τη μνημόνευση και επισύναψη του πιστοποιητικού στο οικείο συμβολαιογραφικό έγγραφο, συμπληρώνοντας τον αριθμό και την ημερομηνία συμβολαίου, την αντικειμενική αξία του ακινήτου ή του επ’ αυτού δικαιώματος ανά Α.Τ.ΑΚ., όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 (Α’ 43) και των αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότησή του, τη συνολική αντικειμενική αξία και το συνολικό τίμημα του συμβολαίου. Στις περιπτώσεις που το είδος του εμπράγματου δικαιώματος ή το ποσοστό συνιδιο-κτησίας του ακινήτου διαφέρουν από τα αναγραφόμενα στο πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., τότε στο πεδίο «Αντικειμενική Αξία του Α.Τ.ΑΚ.» αναγράφεται η αντικειμενική αξία που αναλογεί/αντιστοιχεί στο εμπράγματο δικαίωμα και στο ποσοστό συνιδιοκτησίας που μεταβιβάζεται. Εφόσον το πιστοποιητικό επισυνάπτεται σε οποιοδήποτε άλλο συμβολαιογραφικό έγγραφο εκτός από συμβολαιογραφικό έγγραφο μεταβίβασης με επαχθή αιτία, τα αντίστοιχα αριθμητικά πεδία συμπληρώνονται με τον αριθμό μηδέν. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μεταβιβάζεται οικόπεδο εκτός Α.Π.Α.Α., στο πεδίο της αντικειμενικής αξίας αναγράφεται η αξία του ΕΝ.Φ.Ι.Α..

Άρθρο 2

Διαδικασία και τρόπος χορήγησης του πιστοποιητικού

1. Με την επιφύλαξη των ρυθμίσεων της παρ. 2 το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. καθώς και η υπεύθυνη δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. εκδίδονται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τη διαδικτυακή εφαρμογή της Α.Α.Δ.Ε. μέσω του ΟΠΣ Περιουσιολογίου σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ενεργό χρήστη των υπηρεσιών του Taxisnet, με τους προσωπικούς του κωδικούς. Ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις των περ. α’ και β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α έχει ως τα συνημμένα υποδείγματα 1Α και 1Β αντίστοιχα, τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της παρούσας. Ο τύπος και το περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. έχει ως το συνημμένο υπόδειγμα 2 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

2. Το πιστοποιητικό χορηγείται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας της Α.Α.Δ.Ε., στον οποίο υποβάλλεται σχετική αίτηση, αποκλειστικά και μόνο στις κατωτέρω περιπτώσεις:

i. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται για αποβιώσαντα.

ii. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε νομικό πρόσωπο που έχει διακόψει τις εργασίες του.

iii. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε σύνδικο πτώχευσης, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστοποιητικού ηλεκτρονικά.

iv. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται στον εκκαθαριστή νομικού προσώπου που τελεί υπό εκκαθάριση, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστοποιητικού ηλεκτρονικά.

v. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, εκτελεστή διαθήκης ή σε εκκαθαριστή κληρονομιάς, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστοποιητικού ηλεκτρονικά.

vi. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται με παρακράτηση του αναλογούντος φόρου.

vii. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί για τη λήψη του με ειδικό προς τούτο πληρεξούσιο, εφόσον δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστοποιητικού ηλεκτρονικά.

viii. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται μετά την έκδοση οριστικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου μετά από έλεγχο κατά τα αναφερόμενα στο άρθρο 6 της παρούσας.

ix. Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε έκτακτες περιπτώσεις, όταν υπάρχει πλήρης αδυναμία του μηχανογραφικού συστήματος για ηλεκτρονική έκδοση αυτού, ύστερα από απόφαση της Διεύθυνσης Εφαρμογής Φορολογίας Κεφαλαίου και Περιουσιολογίου της Α.Α.Δ.Ε..

3. Τα αιτήματα για τη χορήγηση του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. στις περιπτώσεις της παρ. 2 υποβάλλονται σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στην υπό στοιχεία Α. 1158/2022 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.. Οι αιτήσεις, οι υπεύθυνες δηλώσεις, τα δικαιολογητικά και τα πιστοποιητικά φυλάσσονται στο αρχείο της υπηρεσίας που τα χορήγησε.

4. Το πιστοποιητικό εκδίδεται για κάθε Α.Τ.ΑΚ. χωριστά. Δεν εκδίδεται πιστοποιητικό στις περιπτώσεις κατά τις οποίες στην αίτηση για τη χορήγηση αυτού δεν αναγράφεται ο Α.Τ.ΑΚ., με εξαίρεση την περίπτωση που χορηγείται πιστοποιητικό για μη δηλωθέν ακίνητο μετά από έλεγχο.

Άρθρο 3

Δικαίωμα λήψης πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Δικαίωμα υποβολής της αίτησης και λήψης του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή της υπεύθυνης δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α. έχουν τα πρόσωπα που αναφέρονται στις παρακάτω περιπτώσεις:

1. Ο έχων δικαίωμα επί ακινήτου ή πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί ειδικά για την υποβολή της αίτησης και λήψη του πιστοποιητικού και οι νόμιμοι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων ή πρόσωπα που έχουν ειδικά προς τούτο εξουσιοδοτηθεί από αυτούς. Ειδική εξουσιοδότηση θεωρείται ότι υπάρχει και στην περίπτωση που σε συμβολαιογραφικό έγγραφο περιλαμβάνεται διατύπωση από την οποία προκύπτει η βούληση του εξουσιοδοτού-ντος να παραλαμβάνει τρίτος αντί αυτού πιστοποιητικό, το οποίο αφορά τη φορολογία κατοχής ακινήτων, ακόμη και αν δεν γίνεται ρητή αναφορά στον ΕΝ.Φ.Ι.Α..

2. Σε περίπτωση σύνταξης συμβολαιογραφικών εγγράφων που αφορούν νομικό πρόσωπο, το οποίο έχει τεθεί υπό εκκαθάριση ή βρίσκεται υπό αναγκαστική διαχείριση, το πιστοποιητικό χορηγείται στον κατά το χρόνο χορήγησης αυτού εκκαθαριστή ή προσωρινό διαχειριστή του νομικού προσώπου ή σε πρόσωπα που έχουν εξουσιοδοτηθεί ειδικά για αυτό.

3. Σε περίπτωση κληρονομιάς, στην οποία έχει ορισθεί κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, εκκαθαριστής ή εκτελεστής διαθήκης, το πιστοποιητικό χορηγείται στον κατά τον χρόνο χορήγησης αυτού κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς εκτελεστή ή εκκαθαριστή διαθήκης ή σε πρόσωπα που έχουν εξουσιοδοτηθεί ειδικά για αυτό.

4. Σε περίπτωση κατά την οποία φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης, χορηγείται στον κατά το χρόνο χορήγησης αυτού σύνδικο της πτώχευσης ή σε πρόσωπα που έχουν εξουσιοδοτηθεί ειδικά για αυτό.

5.  Σε περίπτωση χρονομεριστικής μίσθωσης (timesharing) ακινήτου με συμβολαιογραφικό έγγραφο από τουριστική επιχείρηση σε ιδιώτη, κατά την εκ-μίσθωση προσκομίζεται πιστοποιητικό από τον κύριο του ακινήτου.

6. Σε περίπτωση καταπιστεύματος, μέχρι να περιέλθει το ακίνητο στον καταπιστευματοδόχο, υποχρέωση προσκόμισης πιστοποιητικού έχει ο βεβαρημένος με καταπίστευμα. Ο καταπιστευματοδόχος προσκομίζει πιστοποιητικό και για τον αποβιώσαντα αρχικό διαθέτη και όχι για τον βεβαρημένο, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε έτη από τον θάνατο αυτού.

7. Σε περίπτωση σύνταξης οριστικού συμβολαίου σε εκτέλεση προσυμφώνου πώλησης (και όχι προσυμφώνου διανομής ή ανταλλαγής), το οποίο περιέχει τον όρο της αυτοσύμβασης, με εξαίρεση το εργολαβικό προσύμφωνο, πιστοποιητικά λαμβάνουν ο πωλητής ή/και ο εκ προσυμφώνου με τον όρο της αυτοσύμβασης αγοραστής, ανάλογα με τα χρόνια που ήταν υπόχρεοι σε αναγραφή του ακινήτου στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση εργολαβικού προσυμφώνου, κατά τη σύνταξη του οριστικού συμβολαίου πώλησης του εργολαβικού ανταλλάγματος από τον οικοπεδούχο στον εργολάβο ή σε τρίτο πρόσωπο που αυτός θα υποδείξει, πιστοποιητικά λαμβάνουν ο οικοπεδούχος ή/και ο εργολάβος, ανάλογα με τα χρόνια που ήταν υπόχρεοι σε αναγραφή του ακινήτου στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση που το εργολαβικό αντάλλαγμα έχει μεταβιβασθεί περαιτέρω από τον εργολάβο σε τρίτον με προσύμφωνο πώλησης που περιέχει τον όρο της αυτοσύμβασης, κατά τη σύνταξη του οριστικού συμβολαίου πιστοποιητικά λαμβάνουν ο εργολάβος ή/και ο οικοπεδούχος, ανάλογα με τα χρόνια που ήταν υπόχρεοι σε αναγραφή του ακινήτου στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.

8. Σε περίπτωση σύνταξης οριστικού συμβολαίου από προσύμφωνο δωρεάς ή γονικής παροχής, το οποίο περιέχει τον όρο της αυτοσύμβασης, πιστοποιητικό λαμβάνει ο εκ προσυμφώνου δωρητής ή ο γονέας κατά περίπτωση.

9. Ο έχων το δικαίωμα της αυτοσύμβασης, δύναται να λαμβάνει πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. για λογαριασμό του αντισυμβαλλομένου.

10. Σε περίπτωση σύνταξης οριστικού συμβολαίου από προσύμφωνο πώλησης, δωρεάς ή γονικής παροχής χωρίς τον όρο της αυτοσύμβασης, πιστοποιητικό λαμβάνει ο εκ προσυμφώνου πωλητής, δωρητής ή ο γονέας κατά περίπτωση.

11. Σε περίπτωση τροποποίησης – διόρθωσης συμβολαίου σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, εάν ένας εκ των συμβαλλομένων ιδιοκτητών τροποποιεί το ακίνητό του (π.χ. κλείσιμο ημιυπαιθρίου, εσωτερικές διαρρυθμίσεις) και η αλλαγή αυτή επηρεάζει μόνο το δικό του ακίνητο χωρίς να μεταβάλλονται τα χιλιοστά των άλλων ιδιοκτησιών, απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. μόνο από αυτόν. Το ίδιο ισχύει και σε περιπτώσεις διαίρεσης ή συνένωσης ιδιοκτησιών του ιδίου ιδιοκτήτη. Σε περίπτωση που με την τροποποίηση αυτήν μεταβάλλονται και τα χιλιοστά των υπολοίπων συμβαλλομένων, απαιτούνται πιστοποιητικά από όλους τους συμβαλλόμενους.

12. Σε περίπτωση τροποποίησης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας επί ακινήτου με την οποία ορίζεται ότι τμήμα κοινόχρηστου και κοινόκτητου χώρου του ακινήτου αυτού θα ανήκει κατ’ αποκλειστική χρήση ή θα αποτελεί παρακολούθημα συγκεκριμένης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή θα ενσωματώνεται σε αυτήν, δεν απαιτείται η μνημό-νευση και επισύναψη του πιστοποιητικού από τους λοιπούς συνιδιοκτήτες του ακινήτου, οι οποίοι συμπράττουν στην πράξη αυτή, εφόσον δεν πραγματοποιείται ουδεμία μεταβολή στις δικές τους οριζόντιες ιδιοκτησίες ή στα ποσοστά συνιδιοκτησίας αυτών επί του ακινήτου.

13. Σε περίπτωση τροποποίησης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας λόγω τακτοποίησης ανεξάρτητου κτίσματος επί κοινόχρηστου ή κοινόκτητου χώρου πολυκατοικίας, απαιτείται γι’ αυτό πιστοποιητικό από όλους τους συμβαλλόμενους, σύμφωνα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας εκάστου επί του οικοπέδου.

14. Σε περίπτωση κατά την οποία φυσικό πρόσωπο έχει υπαχθεί στις ευνοϊκές διατάξεις του ν. 3869/2010 (Α’ 130) και έχει ορισθεί εκκαθαριστής, το πιστοποιητικό χορηγείται στον κατά το χρόνο χορήγησης αυτού εκκαθαριστή ή σε πρόσωπα που έχουν εξουσιοδοτηθεί ειδικά για αυτό.

Άρθρο 4

Λοιπές περιπτώσεις προσκόμισης πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. απαιτείται και:

1. Σε περίπτωση σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου, με το οποίο προσκυρώνεται οικοπεδική έκταση που ανήκει στην ιδιωτική περιουσία του δήμου, μετά από κύρωση της πράξης εφαρμογής σχεδίου πόλης.

2. Σε περίπτωση σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου μίσθωσης ακινήτου ή λύσης μισθωτικής σύμβασης, με εξαίρεση τις μισθώσεις, τις άδειες και άλλες συναφείς συμβάσεις που συνάπτονται από την Εταιρεία Αεροδρομίου.

3. Σε περίπτωση επανάληψης ή διόρθωσης συμβολαίου λόγω διόρθωσης περιγραφικών στοιχείων των ακινήτων (με εξαίρεση την περίπτωση της παρ. 2 του άρθρου 5) καθώς και για αλλαγή του ονοματεπωνύμου, του πατρωνύμου ή/και του αριθμού φορολογικού μητρώου συμβαλλόμενου ή λόγω επισύναψης εσφαλμένου πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Σε περίπτωση μερικής διόρθωσης συμβολαίου ως προς ένα μόνο ακίνητο ή εμπράγματο δικαίωμα το απαιτούμενο πιστοποιητικό προσκομίζεται μόνο για αυτό.

4. Σε παροχή υποθήκης επί ακινήτου.

5. Κατά τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου λόγω πλήρωσης διαλυτικής αίρεσης.

Άρθρο 5

Περιπτώσεις για τις οποίες δεν απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Δεν απαιτείται η μνημόνευση και επισύναψη του πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή της υπεύθυνης δήλωσης ΕΝ.Φ.Ι.Α.:

1. Σε περίπτωση σύνταξης περίληψης κατακυρωτικής έκθεσης επί αναγκαστικού πλειστηριασμού καθώς και σε σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου μετά από τελεσίδικη δικαστική απόφαση καταδίκης σε δήλωση βούλησης.

2. Σε περίπτωση επανάληψης ή διόρθωσης συμβολαίου ως προς την περιγραφή των ορίων, του ονόματος ή του αριθμού ακινήτου (π.χ. τα όρια προς Βορρά, Νότο, διαμέρισμα Α1 αντί του ορθού Α3 κ.λπ.), εφόσον δεν μεταβάλλεται κανένα άλλο περιγραφικό στοιχείο, η διεύθυνση και οι προσόψεις αυτού. Η τήρηση ή μη των ανωτέρω προϋποθέσεων ελέγχεται από τον συμβολαιογράφο που θα προβεί στη διόρθωση ή επανάληψη του συμβολαίου.

3. Σε περίπτωση σύστασης δουλείας διόδου σε κοινόχρηστο χώρο οικοπέδου.

4. Στην περίπτωση συμβολαιογραφικού εγγράφου με το οποίο συμφωνείται η άρση, η απαλοιφή ή η μη ισχύς τεθείσας διαλυτικής αίρεσης (π.χ. εξόφλησης του τιμήματος) και με την προϋπόθεση ότι δεν μεταβάλλονται τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου καθώς και το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο ή ο αριθμός φορολογικού μητρώου του συμβαλλομένου.

5. Σε συμβόλαιο μονομερούς αποδοχής πρότασης δωρεάς αιτία θανάτου.

6. Σε αποδοχή της κληρονομιάς οικοπεδούχου, για τα ακίνητα του εργολαβικού ανταλλάγματος, για τα έτη για τα οποία υπόχρεος σε δήλωση είναι ο εργολάβος.

7. Σε περίπτωση δέσμευσης ή αποδέσμευσης θέσεων στάθμευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των ν. 1221/1981 (Α’ 292) και ν. 960/1979 (Α’ 194).

8. Σε μονομερή εξάλειψη υποθήκης και προσημείωση υποθήκης ή στην άρση κατάσχεσης.

9. Σε παραχώρηση υποθήκης ή προσημείωσης για εξασφάλιση δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου.

10. Σε περιπτώσεις σύνταξης συμβολαιογραφικής πράξης κανονισμού πολυκατοικίας, με την προϋπόθεση ότι σε αυτόν δεν ορίζονται αποκλειστικές χρήσεις ή παρακολουθήματα οριζόντιων ιδιοκτησιών ή αλλαγή χρήσης ιδιοκτησίας ή δεν τροποποιούνται οι κοινόχρηστοι χώροι.

11. Σε περίπτωση σύνταξης συμβολαιογραφικού εγγράφου για παράταση ισχύος προσυμφώνου ή αλλαγής του τιμήματος, με την προϋπόθεση ότι κατά τον χρόνο αυτόν το προσύμφωνο είναι σε ισχύ και δεν τροποποιούνται περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου.

12. Σε περίπτωση σύνταξης προσυμφώνου πώλησης μελλοντικού δικαιώματος.

13. Σε περιπτώσεις μεταγραφής κληρονομητηρίου ή πιστοποιητικού του αρμόδιου δικαστηρίου περί αποποίησης ή μη κληρονομίας.

14. Σε περίπτωση παράτασης αποκλειστικά της διάρκειας ισχύος μισθωτηρίου συμβολαίου και συμβολαίου χρηματοδοτικής ή χρονομεριστικής μίσθωσης, ενόσω αυτά είναι ακόμα σε ισχύ και εφόσον δεν επέρχεται καμία άλλη μεταβολή στη σύμβαση.

15. Σε περίπτωση που ο μισθωτής χρονομεριστικής μίσθωσης (timesharing) ακινήτου υπεκμισθώνει το ακίνητο σε τρίτο πρόσωπο με συμβολαιογραφικό έγγραφο, χωρίς να συμβάλλεται ο κύριος του ακινήτου.

16. Σε περίπτωση που ο μισθωτής ακινήτου υπεκμισθώνει το ακίνητο σε τρίτο πρόσωπο με συμβολαιογραφικό έγγραφο, χωρίς να συμβάλλεται ο κύριος αυτού.

17. Σε περίπτωση μεταγραφής πρακτικού συμβιβαστικής επίλυσης διαφοράς.

18. Σε περίπτωση τροποποίησης συμβολαίου ως προς το τίμημα, εφόσον δεν μεταβάλλεται κανένα περιγραφικό στοιχείο του ακινήτου, το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο ή ο αριθμός φορολογικού μητρώου συμβαλλόμενου.

19. Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου από εργολάβο, μετά από τη μεταβίβαση των ποσοστών του εργολαβικού του ανταλλάγματος προς αυτόν από τον οικοπεδούχο, για τα έτη για τα οποία υποχρέωση δήλωσης του ακινήτου είχε ο οικοπεδούχος.

20. Προκειμένου για πρόσωπο το οποίο έχει κηρυχθεί σε αφάνεια, για τα έτη μεταξύ της ημερομηνίας δημοσίευσης στον τύπο της σχετικής τελεσίδικης δικαστικής απόφασης σύμφωνα με τα άρθρα 43 και 47 του Αστικού Κώδικα, και της ημερομηνίας έναρξης της αφάνειας όπως αυτή αναγράφεται στην ίδια απόφαση.

21. Σε περίπτωση κληροδοσίας από τον κληροδόχο για τον θανόντα.

Άρθρο 6

Χορήγηση πιστοποιητικού μετά από έλεγχο

1. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες έχει εκδοθεί πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου μετά από έλεγχο ΕΝ.Φ.Ι.Α. για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας ή για μέρος αυτής, αρμόδιος για τη χορήγηση πιστοποιητικού του έτους αυτού για δικαίωμα επί ακινήτου, το οποίο περιλαμβάνεται στην οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, είναι ο προϊστάμενος της υπηρεσίας που διενήργησε τον έλεγχο. Η αυτή διαδικασία εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις κατά τις οποίες τα στοιχεία του ακινήτου, κατόπιν ελέγχου, δεν διαφοροποιούνται των δηλωθέντων.

2. Γ ια το πιστοποιητικό του παρόντος άρθρου που εκ-δίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ υποβάλλεται αίτηση από τον φορολογούμενο. Ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης καθώς και του πιστοποιητικού έχει ως το συνημμένο υπόδειγμα 3 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

Για το πιστοποιητικό μετά από έλεγχο που εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ υποβάλλεται αίτηση από τον φορολογούμενο σύμφωνα με το συνημμένο υπόδειγμα 4 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας. Ο τύπος και το περιεχόμενο του πιστοποιητικού έχει ως το συνημμένο υπόδειγμα 5 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

3. Το πιστοποιητικό του παρόντος άρθρου ισχύει αποκλειστικά για τα ελεγχθέντα έτη μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους έκδοσήςτου.

Άρθρο 7

Χορήγηση πιστοποιητικού με παρακράτηση

1. Για τη χορήγηση πιστοποιητικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. πριν την εξόφληση του οφειλόμενου φόρου, με υποχρέωση παρακράτησης αυτού από τον συμβολαιογράφο και απόδοσής του εντός τριών εργασίμων ημερών σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ, υποβάλλεται αίτηση από τον φορολογούμενο και χορηγείται πιστοποιητικό ο τύπος και το περιεχόμενο του οποίου έχει ως το συνημμένο υπόδειγμα 6 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας. Στην περίπτωση που ζητείται η έκδοση του πιστοποιητικού για τη σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης εγγραφής υποθήκης για διασφάλιση χορηγούμενου δανείου από πιστωτικό ίδρυμα στο πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. διαγραμμίζεται υποχρεωτικά η φράση «Για τα ίδια ως άνω έτη έχει ρυθμιστεί ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. και ο φορολογούμενος είναι ενήμερος ως προς τη ρύθμιση.».

2. Στις περιπτώσεις χορήγησης πιστοποιητικού του παρόντος άρθρου, εάν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία απόδοσης του οφειλόμενου φόρου λόγω πλήρους αδυναμίας των πιστωτικών ιδρυμάτων, προσκομίζεται στον φύλακα μεταγραφών ή στον Προϊστάμενο του αρμόδιου κτηματολογικού γραφείου σχετική βεβαίωση. Στην περίπτωση αυτή το συμβολαιογραφικό έγγραφο δεν θεωρείται άκυρο, εφόσον η απόδοση του οφειλόμενου ποσού πραγματοποιηθεί εντός τριών εργασίμων ημερών από τη λήξη του λόγου της αδυναμίας.

3. Στις περιπτώσεις χορήγησης πιστοποιητικού του παρόντος άρθρου, δεν εκδίδεται άλλο πριν τη χρησιμοποίησή του. Κατ’ εξαίρεση, νέο πιστοποιητικό εκδίδεται στις περιπτώσεις που έχει ήδη εξοφληθεί μέρος ή το σύνολο του οφειλόμενου φόρου ή έχει υποβληθεί τροποποιητική δήλωση ή αυτό έχει απολεσθεί κατά δήλωση του φορολογουμένου.

Άρθρο 8

Ειδικά θέματα

1. Σε συμβολαιογραφικό έγγραφο στο οποίο σωρεύονται περισσότερες της μιας πράξεις για κάθε μια εκ των οποίων απαιτείται διαφορετικό πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις των περ. α’ και περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ, υποχρεωτικά, μνημονεύεται και επισυνάπτεται το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ.

2. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες για τη συζήτηση ενώπιον δικαστηρίου εμπράγματης αγωγής επί ακινήτου απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ, ο φορολογούμενος, αντί του πιστοποιητικού, δύναται να υποβάλει τις πράξεις προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. των πέντε (5) προηγουμένων ετών, καθώς και του τρέχοντος έτους, εφόσον έχει εκδοθεί η αντίστοιχη πράξη προσδιορισμού του φόρου, από τις οποίες προκύπτει ότι το ακίνητο περιλαμβάνεται στις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Άλλως υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε. και χορηγείται το πιστοποιητικό σύμφωνα με το συνημμένο υπόδειγμα 7, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

3. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες έχει εκδοθεί δικαστική απόφαση με την οποία εντέλλεται η Δ.Ο.Υ. να χορηγήσει πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α. χωρίς υποχρέωση καταβολής του αναλογούντος φόρου και ρύθμισης του φόρου από τον φορολογούμενο, ο τελευταίος υποβάλλει αίτηση με επισυναπτόμενη τη δικαστική απόφαση και χορηγείται το πιστοποιητικό σύμφωνα με το συνημμένο υπόδειγμα 7 το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας.

4. Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος έχει ανεξόφλητες οφειλές από ΕΝ.Φ.Ι.Α., οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση καταβολής, και επιθυμεί να καταβάλει το ποσό που οφείλεται και να λάβει πιστοποιητικό της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 54Α του ΚΦΔ ηλεκτρονικά, υποβάλλει αίτηση σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2 της παρούσας στην αρμόδια υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε.. Μετά την εξόφληση του οφειλόμενου ποσού, το οποίο υπολογίζεται από την υπηρεσία με βάση το συνημμένο υπόδειγμα 8, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παρούσας, το πιστοποιητικό εκδίδεται ηλεκτρονικά.

5. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υπεβλήθησαν δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) με τις ευνοϊκές διατάξεις των άρθρων 57 έως και 60 του ν. 4446/2016 (Α’ 240), από τις οποίες συντέθηκαν μηχανογραφικά δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. – πράξεις προσδιορισμού φόρου με λανθασμένα στοιχεία ακινήτου, τα οποία δεν μπορούν να ανακαλέσουν, τα στοιχεία του ακινήτου αναγράφονται στο πιστοποιητικό σύμφωνα με τη δήλωση αυτή και αυτό μνημονεύεται και επισυνάπτεται στο συμβολαιογραφικό έγγραφο, εφόσον είναι πρόδηλο στον αρμόδιο για τη μνημόνευση, επισύναψη ή παραλαβή του ότι πρόκειται περί του ιδίου ακινήτου.

6. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες φορολογούμενος έχει υποβάλει δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57 έως και 60 του ν. 4446/2016, από τις οποίες συντέθηκαν μηχανογραφικά δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. – πράξεις προσδιορισμού φόρου και έχει απω-λέσει τη σχετική ρύθμιση, ο αρμόδιος Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. χορηγεί το πιστοποιητικό μετά την έκδοση πράξης προσδιορισμού της διαφοράς του πρόσθετου φόρου ή/και την επιβολή του προστίμου του άρθρου 4 του ν. 2523/1997 (Α’ 179) ή/και του άρθρου 54 του ΚΦΔ, κατά περίπτωση.

7. Για ακίνητο που αποκτήθηκε από αναδασμό εντός της περιόδου για την οποία απαιτείται το πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., πιστοποιητικό εκδίδεται, μνημονεύεται και επισυνάπτεται τόσο για το μετά τον αναδασμό αποκτηθέν ακίνητο όσο και για την προσφερθείσα στον αναδασμό προηγούμενη ιδιοκτησία.

8. Κατά τον μετασχηματισμό εταιρειών, στους οποίους εφαρμόζεται η παρ. 8 του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α’ 154), το πιστοποιητικό προσαρτάται είτε στη σύμβαση του μετασχηματισμού, εφόσον περιγράφονται σε αυτήν τα ακίνητα, είτε στην έκθεση που περιέχει τα στοιχεία των δικαιωμάτων και την ταυτότητα των ακινήτων κατά τη μεταγραφή της.

Άρθρο 9

Έναρξη ισχύος – Μεταβατικές διατάξεις

1. Η παρούσα απόφαση ισχύει από την 1η.6.2023.

2. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργείται κάθε προηγούμενη απόφαση που ρυθμίζει τα οριζόμενα σε αυτήν θέματα. Πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με προηγούμενες αποφάσεις και έχουν χρησιμοποιηθεί εξακολουθούν να ισχύουν.

3. Πιστοποιητικά ΕΝ.Φ.Ι.Α. έτους 2023 που έχουν εκδοθεί αλλά δεν έχουν μνημονευθεί και επισυναφθεί σε συμβολαιογραφικό έγγραφο που συντάσσεται μέχρι την 31η Μαΐου 2023, παύουν να ισχύουν από 1η Ιουνίου 2023. Κατ’ εξαίρεση πιστοποιητικά που αφορούν έτη μετά από έλεγχο καθώς και αυτά που αφορούν φυσικά πρόσωπα που έχουν αποβιώσει και νομικά πρόσωπα που έχουν διακόψει τις εργασίες τους μέχρι 31/12/2022, εφόσον εκδόθηκαν εντός του έτους 2023, ισχύουν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2023. Εκκρεμείς αιτήσεις για λήψη πιστοποιητικού που έχουν υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 2 εξακολουθούν να ισχύουν.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 30 Μάίου 2023

Ο Διοικητής

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ