60411 ΕΞ 07-04-2025
Αποστολή αναδιατυπωμένων οικονομικών στοιχείων πιλοτικών οντοτήτων (φορέων) της Γενικής Κυβέρνησης για την κατάρτιση των πιλοτικών Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Γενικής Κυβέρνησης
ΥΠΕΘΟΟ 07/04/2025
Α.Π.: 60411 ΕΞ 2025
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΘΗΣΑΥΡΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΚΑΙ
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Δ’ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Πληροφορίες: Β. Γαβριηλίδου, Α. Κιτσάκη, Ε. Χριστοδουλέλλη
Τηλέφωνο: 210-3338605, 210-3338607, 210-3338668
E-mail: accounting.consolidation@glk.gr
Θέμα: «Αποστολή αναδιατυπωμένων οικονομικών στοιχείων πιλοτικών οντοτήτων (φορέων) της Γενικής Κυβέρνησης για την κατάρτιση των πιλοτικών Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Γενικής Κυβέρνησης»
Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η εφαρμογή του Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης (ΛΠΓΚ), όπως αυτό ορίζεται στο βασικό νομοθέτημα π.δ. 54/2018 (Α’ 103) και στις οικείες Λογιστικές Πολιτικές, αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του κρίσιμου και εμβληματικού έργου της Λογιστικής Μεταρρύθμισης. Το 2025 χαρακτηρίζεται ως έτος ορόσημο του σημαντικού αυτού έργου, καθώς σηματοδοτεί την πρώτη εφαρμογή του ΛΠΓΚ στις λοιπές οντότητες (φορείς) της Γενικής Κυβέρνησης. Σε συνέχεια της έκδοσης της υπ. αρίθμ. 2/905/ΔΛΓΚ/13-01-2025 Εγκυκλίου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η οποία παρέχει αναλυτικές οδηγίες σχετικά με τη μετάβαση στο νέο πλαίσιο, το ΛΠΓΚ εφαρμόζεται για πρώτη φορά από το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της Κεντρικής Διοίκησης. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ως θεματοφύλακας της Λογιστικής Μεταρρύθμισης, έχει αναλάβει πληθώρα δράσεων με σκοπό την υποστήριξη των οντοτήτων στην κρίσιμη αυτή μετάβαση, καθώς και την εκπλήρωση των σχετικών δεσμεύσεων της χώρας σε διεθνές επίπεδο.
Μία από τις πλέον σημαντικές δεσμεύσεις της χώρας, στο πλαίσιο της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελεί η κατάρτιση των πρώτων πιλοτικών Ενοποιημένων Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων της Γενικής Κυβέρνησης εντός του τέταρτου τριμήνου του 2025. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι η συγκεκριμένη δέσμευση έχει τεθεί ως ορόσημο1 (milestone) του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Με στόχο την επιτυχή εκπλήρωση του οροσήμου, η αρμόδια υπηρεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους θα καταρτίσει πιλοτικές Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις με έτος αναφοράς το 2023. Για τον σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθούν οικονομικά στοιχεία τα οποία θα αποστείλουν συγκεκριμένες οντότητες (φορείς) της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τις οδηγίες της παρούσης. Τα εν λόγω οικονομικά στοιχεία θα βασίζονται στις ατομικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων με έτος αναφοράς το 2023. Επισημαίνεται ότι η σχετική υποχρέωση αποστολής στοιχείων για τις πιλοτικές ενοποιημένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν αφορά το σύνολο των οντοτήτων (φορέων) της Γενικής Κυβέρνησης. Τα σχετικά οικονομικά στοιχεία θα αποσταλούν μόνον από συγκεκριμένες οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης (εφεξής πιλοτικές οντότητες), οι οποίες αναφέρονται ονομαστικά στο Παράρτημα Θ’ της παρούσης και συνολικά αποτελούν την πιλοτική περίμετρο ενοποίησης. Οι πιλοτικές οντότητες έχουν επιλεχθεί σε συνέχεια της συμπλήρωσης του σχετικού ερωτηματολόγιου αξιολόγησης επιχειρησιακής ετοιμότητας. Ως εκ τούτου, οι πιλοτικές οντότητες υποχρεούνται στην αποστολή οικονομικών στοιχείων βασισμένων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις τους για το 2023, και προσαρμοσμένων σύμφωνα με της οδηγίες της παρούσης εγκυκλίου.
Επισημαίνεται ότι οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των πιλοτικών οντοτήτων για το έτος αναφοράς 2023 έχουν συνταχθεί είτε σύμφωνα με τα κλαδικά λογιστικά σχέδια του δημοσίου τομέα (π.χ. π.δ. 205/1998, π.δ. 315/1999 κ.λπ.), είτε σύμφωνα με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ν.4308/2014), ανάλογα με τη νομική μορφή της οντότητας. Κατά συνέπεια, και δεδομένου ότι οι πιλοτικές Ενοποιημένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις θα πρέπει να συνταχθούν με ενιαίο τρόπο βάσει του ΛΠΓΚ, οι πιλοτικές οντότητες θα αποστείλουν τα σχετικά οικονομικά στοιχεία χρησιμοποιώντας τη μέθοδο της αναδιατύπωσης (restatement) των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Συγκεκριμένα, οι πιλοτικές οντότητες θα αναδιατυπώσουν την Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Επίδοσης (Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως) και την Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης (Ισολογισμό) σύμφωνα με τις οδηγίες της παρούσης, ώστε να είναι συμβατές με τις βασικές αρχές και τους κανόνες του ΛΠΓΚ.
Η μεθοδολογία της αναδιατύπωσης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων συνεπάγεται την κατάρτιση Αναδιατυπωμένου Ισολογισμού και Αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως σύμφωνα με τις αρχές του ΛΠΓΚ. Στην πράξη, οι πιλοτικές οντότητες θα πρέπει να συμπληρώσουν τους σχετικούς πίνακες (templates) του Παραρτήματος Α’, οι οποίοι αφορούν τις προαναφερθείσες χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Οι ενότητες Β’ έως Ε’ της παρούσης παρέχουν αναλυτικές οδηγίες συμπλήρωσης των πινάκων (templates), ενώ η ενότητα ΣΤ’ περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο θα υποβληθούν τα στοιχεία μέσω των Γενικών Διευθύνσεων Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) των Εποπτευόντων Υπουργείων.
Β. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΣΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
Η συμπλήρωση των γραμμών του Αναδιατυπωμένου Ισολογισμού και Αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως θα προκύψει κυρίως μέσω των γραμμών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και των ισοζυγίων των λογαριασμών λογιστικής των οντοτήτων. Δεδομένου ότι η γραμμογράφηση των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων ορίζεται βάσει του ΛΠΓΚ και συνεπώς είναι διαφορετική σε σχέση με τις υφιστάμενες καταστάσεις των οντοτήτων, στην πράξη τα κονδύλια των καταστάσεων και των ισοζυγίων θα πρέπει να αντιστοιχισθούν στις κατάλληλες γραμμές των σχετικών πινάκων. Με την παρούσα παρέχονται οι βασικοί ορισμοί των οικονομικών μεγεθών που αντιστοιχούν στις γραμμές των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, καθώς και αναλυτικές οδηγίες συμπλήρωσης και αντιστοίχισής τους με τα υφιστάμενα οικονομικά στοιχεία των οντοτήτων.
Σε συνέχεια των ανωτέρω, παρατίθενται οι παρακάτω γενικές αρχές και κανόνες κατάρτισης των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων (πίνακες του παραρτήματος Α’):
1. Τα οικονομικά μεγέθη θα αποτυπωθούν στις αναδιατυπωμένες καταστάσεις με τις αξίες με τις οποίες παρουσιάζονται στις υφιστάμενες χρηματοοικονομικές καταστάσεις και τα λογιστικά βιβλία των οντοτήτων (as is). Με άλλα λόγια, οι οντότητες δεν θα προβούν σε εκ νέου επιμέτρηση ή αναθεώρηση των οικονομικών μεγεθών σύμφωνα με το ΛΠΓΚ. Εξαίρεση από τον παραπάνω κανόνα αποτελούν ορισμένα στοιχεία ενεργητικού, όπως π.χ. τα έξοδα ιδρύσεως και πρώτης εγκαταστάσεως, τα οποία δεν αναγνωρίζονται ως περιουσιακά στοιχεία βάσει των κανόνων του ΛΠΓΚ. Τα εν λόγω στοιχεία ενεργητικού, τα οποία παρατίθενται αναλυτικά στην ενότητα Γ καθώς και στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης, δεν θα εμφανιστούν καθόλου στις αναδιατυπωμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, και συνεπώς θα οδηγήσουν σε ισόποση μείωση της αναδιατυπωμένης καθαρής θέσης των οντοτήτων.
2. Κατά τη διαδικασία της αναδιατύπωσης, ενδέχεται να απαιτηθεί ο επιμερισμός ορισμένων κονδυλίων των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε περισσότερες από μία γραμμές των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν διαθέσιμα οικεία ισοζύγια που να παρέχουν αναλυτικά δεδομένα για τον ακριβή επιμερισμό των ποσών, οι οντότητες κατά την επαγγελματική κρίση τους δύνανται να χρησιμοποιήσουν εύλογες εκτιμήσεις ή στατιστικές προσεγγίσεις. Για παράδειγμα, σε περίπτωση που η διάκριση του βραχυπρόθεσμου μέρους των μακροπρόθεσμων δανείων δεν προκύπτει από τα ισοζύγια της οντότητας, δύναται να χρησιμοποιηθεί στατιστική προσέγγιση για την αποτύπωσή του στις αναδιατυπωμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
3. Με σκοπό να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή αξιοπιστία των στοιχείων, οι οντότητες που διαθέτουν πιστοποιητικό ορκωτού ελεγκτή θα ενσωματώσουν στις αντίστοιχες γραμμές των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων τις παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών, υπό την προϋπόθεση ότι αναφέρονται σε συγκεκριμένα ποσά τα οποία επηρεάζουν τις γραμμές των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Για την ενσωμάτωση των παρατηρήσεων και τον επιμερισμό τους στα κονδύλια του ισολογισμού, δύνανται να χρησιμοποιηθούν εύλογες εκτιμήσεις ή στατιστικές προσεγγίσεις, σύμφωνα με το ανωτέρω σημείο 2. Με άλλα λόγια, τα οικονομικά μεγέθη των αναδιατυπωμένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων θα είναι διορθωμένα κατά το ύψος των σχετικών ποσών που αναφέρουν οι ορκωτοί ελεγκτές στις παρατηρήσεις τους. Οι μη ποσοτικοποιημένες, γενικής φύσεως παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών δεν θα ενσωματωθούν στις αναδιατυπωμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
4. Οι παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών οι οποίες δεν θα ενσωματωθούν στις γραμμές των χρηματοοικονομικών καταστάσεων κατά το ανωτέρω σημείο 3 (όπως οι μη ποσοτικοποιημένες, γενικής φύσης παρατηρήσεις) θα γνωστοποιηθούν υποχρεωτικά (δηλαδή θα αντιγραφούν από την έκθεση του ορκωτού ελεγκτή) σε ειδικό πεδίο των αρχείων που θα υποβάλουν οι οντότητες. Περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την υποβολή του συγκεκριμένου πεδίου παρέχονται στην ενότητα Ε’ της παρούσης.
5. Για σκοπούς ενοποίησης, οι πιλοτικές οντότητες θα υποβάλουν στοιχεία συγκεκριμένων ενδοκυβερνητικών συναλλαγών οι οποίες έχουν ως αντισυμβαλλόμενους τις λοιπές πιλοτικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένης της Κεντρικής Διοίκησης (Κρατικός Π/Υ). Αναλυτικές πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο υποβολής των ενδοκυβερνητικών συναλλαγών παρέχονται στην ενότητα Ε’ της παρούσης.
6. Για λόγους συμφωνίας των ενδοκυβερνητικών συναλλαγών των πιλοτικών οντοτήτων, θα πρέπει να διενεργηθεί λογιστική εγγραφή αντιλογισμού των ήδη σωρευμένων προβλέψεων απομείωσης της αξίας των απαιτήσεων, που αφορούν μόνο τις οντότητες που συμμετέχουν στην πιλοτική ενοποίηση (δηλαδή απαιτήσεων έναντι των οντοτήτων του παραρτήματος Θ’). Με άλλα λόγια, στην αναδιατυπωμένη αξία των απαιτήσεων δεν θα εμφανίζονται προβλέψεις απομείωσης που αφορούν απαιτήσεις κατά οντότητας της Γενικής Κυβέρνησης που συμμετέχει στην πιλοτική ενοποίηση. Ως εκ τούτου, ποσά προβλέψεων απομείωσης που αναγνωρίστηκαν στη χρήση 2023 θα αντιλογιστούν στα αποτελέσματα χρήσης 2023 και ποσά που αναγνωρίστηκαν κατά τις προηγούμενες χρήσεις θα αντιλογιστούν στα ίδια κεφάλαια. Επιπροσθέτως, δεν θα ενσωματωθούν στις αναδιατυπωμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις τυχόν παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών κατά το μέρος που θα οδηγούσαν σε διενέργεια πρόβλεψης (απομείωσης) σε απαίτηση έναντι πιλοτικής οντότητας του παραρτήματος Θ’. Αναλυτικά παραδείγματα των ανωτέρω χειρισμών παρέχονται στο Παράρτημα Η’ της παρούσης.
7. Με στόχο τη διευκόλυνση των οντοτήτων της Γενικής Κυβέρνησης και προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλότητα και η επιτυχία της αναδιατύπωσης, στα παραρτήματα Γ έως Ζ’ της παρούσης παρέχεται ενδεικτική αντιστοίχιση (mapping) των γραμμών των αναδιατυπωμένων καταστάσεων με τους λογαριασμούς και τις αντίστοιχες γραμμές των οικονομικών καταστάσεων που προβλέπουν τα υφιστάμενα (υπό κατάργηση) λογιστικά σχέδια του δημοσίου τομέα, ήτοι τα π.δ. 315/1999 (Α’302), π.δ. 205/1998 (Α’163), π.δ. 146/2003 (Α’122) και π.δ. 80/1997 (Α’68), καθώς και τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ, ν. 4308/2014). Τονίζεται ότι η παρεχόμενη αντιστοίχιση (mapping) είναι ενδεικτική, και συνεπώς σε περιπτώσεις όπου η αποτύπωση των οικονομικών μεγεθών βάσει της αντιστοίχισης (mapping) έρχεται σε αντίθεση με τους γενικούς ορισμούς που αφορούν τις γραμμές των αναδιατυπωμένων καταστάσεων, υπερισχύουν οι γενικοί ορισμοί. Για παράδειγμα, σε περίπτωση που οντότητα έχει εμφανίσει έργο υποδομών (βάσει σχετικού ορισμού) σε λογαριασμό του κλαδικού λογιστικού σχεδίου ο οποίος βάσει του mapping αντιστοιχίζεται στη γραμμή «Ακίνητα», στον αναδιατυπωμένο ισολογισμό θα πρέπει να το εμφανίσει υποχρεωτικά στη γραμμή «Υποδομές». Τέλος, επισημαίνεται ότι η αντιστοίχιση αφορά μόνο τους υποχρεωτικούς λογαριασμούς των προαναφερθέντων λογιστικών σχεδίων, και επομένως σε περίπτωση που η οντότητα έχει αναπτύξει στο σχέδιο λογαριασμών της επιπλέον λογαριασμούς πέραν των υποχρεωτικών, θα πρέπει να τους αντιστοιχίσει ανάλογα με τη φύση τους και σύμφωνα με τους γενικούς ορισμούς.
8. Το ΛΠΓΚ προβλέπει διαφορετική αποτύπωση των εσόδων από ιδιοπαραγωγή παγίων στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως από την αντίστοιχη των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και των ΕΛΠ Τα τελευταία προβλέπουν λογαριασμούς ιδιοπαραγωγής παγίων (λογαριασμοί 78. στα κλαδικά σχέδια και 80. στα ΕΛΠ), στους οποίους αποτυπώνεται ως τεκμαρτό έσοδο το κόστος παραγωγής παγίων στοιχείων που κατασκευάζονται από την οντότητα με ίδια μέσα και για δική της χρήση. Στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως οι λογαριασμοί τεκμαρτών εσόδων από ιδιοπαραγωγή παγίων αποτυπώνονται αφαιρετικά του κόστους λειτουργίας που αφορούν. Το ΛΠΓΚ προβλέπει λογαριασμούς τεκμαρτών εσόδων από ιδιοπαραγωγή παγίων, οι οποίοι όμως στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως αποτυπώνονται σε διακριτή γραμμή ως έσοδα, δίχως να μειώνουν τα αντίστοιχα έξοδα. Ως εκ τούτου, στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ οι οντότητες θα αντιστοιχίσουν τα έσοδα από ιδιοπαραγωγή παγίων (λογαριασμός 78 ή 80) στη συγκεκριμένη γραμμή του εσόδου του σχετικού πίνακα (template), ενώ θα αποτυπώσουν τα έξοδα στο ακέραιο, χωρίς να έχουν αφαιρέσει από αυτά τα κόστη ιδιοπαραγωγής παγίων.
9. Σύμφωνα με τους ορισμούς των κλαδικών λογιστικών σχεδίων του δημοσίου τομέα, οι κρατικές επιχορηγήσεις που αφορούν περιουσιακά στοιχεία αναγνωρίζονται απευθείας σε ειδικό αποθεματικό της καθαρής θέσης (λογαριασμός 43 – Επιχορηγήσεις Επενδύσεων). Οι κρατικές επιχορηγήσεις αρχικά αναγνωρίζονται με τα ποσά που εισπράττονται ή εγκρίνονται οριστικά. Μεταγενέστερα της αρχικής αναγνώρισης, οι κρατικές επιχορηγήσεις αποσβένονται με τη μεταφορά τους στα αποτελέσματα ως έσοδα, στην ίδια περίοδο και με τρόπο αντίστοιχο της μεταφοράς στα αποτελέσματα της λογιστικής αξίας του στοιχείου που επιχορηγήθηκε (συνήθως με τις αντίστοιχες αποσβέσεις του παγίου). Τα ΕΛΠ προκρίνουν παρόμοιο χειρισμό για τις επιχορηγήσεις επενδύσεων, με τη διαφορά ότι η αρχική αναγνώρισή τους δε γίνεται σε λογαριασμό της καθαρής θέσης, αλλά σε λογαριασμό υποχρεώσεων (π.χ. 58 – Κρατικές επιχορηγήσεις). Εν αντιθέσει με τους προαναφερθέντες λογιστικούς χειρισμούς, σύμφωνα με το ΛΠΓΚ οι επιχορηγήσεις επενδύσεων δεν κεφαλαιοποιούνται απευθείας στην καθαρή θέση, αλλά αναγνωρίζονται ως έσοδα από μεταβιβάσεις όταν πληρούν τις προϋποθέσεις αναγνώρισης εσόδου (συνήθως όταν αποκτάται το πάγιο). Ως εκ τούτου, για τους σκοπούς της αναδιατύπωσης το σύνολο του ποσού που εγγράφηκε στην πίστωση του λογ/σμού των επιχορηγήσεων επενδύσεων (λογ/σμός 43 για τα κλαδικά ή 58 για τα ΕΛΠ) κατά τη χρήση 2023 θα πρέπει να μεταφερθεί στα έσοδα από μεταβιβάσεις στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ. Επίσης, οι οντότητες δεν θα απεικονίσουν σε καμία γραμμή της αναδιατυπωμένης ΚΑΧ τα έσοδα από αναλογούσες στη χρήση επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων. Περαιτέρω δε, το σωρευμένο υπόλοιπο του λογ/σμού των επιχορηγήσεων επενδύσεων στα μεν κλαδικά λογιστικά σχέδια (λογ/σμός 43) θα παραμείνει στην καθαρή θέση στον αναδιατυπωμένο ισολογισμό, ενώ στα ΕΛΠ (λογ/σμός 58) θα αναδιατυπωθεί από κονδύλι υποχρέωσης σε κονδύλι καθαρής θέσης. Αναλυτικά παραδείγματα των παραπάνω χειρισμών παρέχονται στο Παράρτημα Η’ της παρούσης.
10. Όσες από τις οντότητες που ακολουθούν Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης ή ΕΛΠ εμφανίζουν στις ατομικές χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση ή απαίτηση, για σκοπούς αναδιατύπωσης θα μεταφέρουν σε λογαριασμό καθαρής θέσης το υπόλοιπο του λογαριασμού αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων ή υποχρεώσεων της χρήσης 2022. Το ποσό που αντιστοιχεί στη μεταβολή του λογαριασμού αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων ή υποχρεώσεων μεταξύ της χρήσης 2022 και της χρήσης 2023 θα μεταφερθεί στο λογαριασμό “Αναβαλλόμενος Φόρος Εισοδήματος» της Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσης.
11. Η αναδιατυπωμένη καθαρή θέση των οντοτήτων δεν θα συμπληρωθεί στους πίνακες από τα αντίστοιχα κονδύλια των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, αλλά θα προκύψει ως το υπολειμματικό μέγεθος των αναδιατυπωμένων περιουσιακών στοιχείων μείον τις αναδιατυπωμένες υποχρεώσεις. Η γραμμή «Ίδια Κεφάλαια» θα αποτελεί το μοναδικό κονδύλι της καθαρής θέσης του αναδιατυπωμένου ισολογισμού και θα προσδιοριστεί με το πέρας της αναδιατύπωσης σύμφωνα με την προαναφερθείσα αφαίρεση (συνολικά περιουσιακά στοιχεία μείον συνολικές υποχρεώσεις). Επισημαίνεται ότι η αναδιατυπωμένη καθαρή θέση (Ίδια Κεφάλαια) των οντοτήτων αναμένεται να διαφέρει από την αντίστοιχη του υφιστάμενου Ισολογισμού, κυρίως λόγω της μη εμφάνισης (αποαναγνώρισης) ορισμένων περιουσιακών στοιχείων (π.χ. έξοδα ιδρύσεως και πρώτης εγκατάστασης) στις αναδιατυπωμένες καταστάσεις, των προσαρμογών των επιχορηγήσεων επενδύσεων, του αντιλογισμού των ενδοκυβερνητικών προβλέψεων, καθώς και της ενσωμάτωσης των παρατηρήσεων των ορκωτών ελεγκτών. Προτείνεται δε, με το πέρας της αναδιατύπωσης, να γίνει μια συμφωνία της καθαρής θέσης πριν και μετά την αναδιατύπωση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (η αναδιατυπωμένη καθαρή θέση θα πρέπει να προκύπτει από την προσθαφαίρεση των εγγραφών αναδιατύπωσης στην αρχική καθαρή θέση). Διευκρινίζεται ότι η συμφωνία αυτή προτείνεται για τη διευκόλυνση του ελέγχου των στοιχείων από τις ίδιες τις οντότητες και δεν θα συμπεριληφθεί στα αρχεία που θα υποβληθούν.
Όπως έχει προαναφερθεί, οι οντότητες στην πράξη θα συμπληρώσουν τους πίνακες του Παραρτήματος Α’ της παρούσης, οι οποίοι αποτελούν τις αναδιατυπωμένες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις (αναδιατυπωμένος Ισολογισμός και αναδιατυπωμένη Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης). Στις επόμενες ενότητες της παρούσης παρατίθενται οι γενικές οδηγίες συμπλήρωσης και οι σχετικοί ορισμοί.
Γ. ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΜΕΝΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
Στην παρούσα ενότητα παρατίθενται οι ορισμοί και οι γενικές οδηγίες συμπλήρωσης των γραμμών (πεδίων) του αναδιατυπωμένου ισολογισμού, οι οποίοι είναι οι εξής:
Γραμμή «Ταμειακά Διαθέσιμα»: Στο συγκεκριμένο πεδίο θα αποτυπωθούν τα ταμειακά διαθέσιμα που διέθετε η οντότητα την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Συμπεριλαμβάνονται τα μετρητά (χαρτονομίσματα και κέρματα) που βρίσκονται στην κατοχή της οντότητας, καθώς και οι τραπεζικές καταθέσεις σε ευρώ ή και σε ξένο νόμισμα. Το εν λόγω πεδίο αφορά το σύνολο των πιλοτικών οντοτήτων και θα συμπληρωθεί κυρίως μέσω των γραμμών «Ταμειακά Διαθέσιμα» του ισολογισμού, καθώς και του λογαριασμού 38. των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και του σχεδίου λογαριασμών των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων (ΕΛΠ). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Απαιτήσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι απαιτήσεις τις οντότητας την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Οι απαιτήσεις ορίζονται ως το δικαίωμα λήψεως ταμειακών διαθεσίμων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, και αφορούν το σύνολο των πιλοτικών οντοτήτων. Απαιτήσεις δύνανται να προκύψουν από φόρους, τέλη, πρόστιμα, πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, ασφαλιστικές εισφορές, μεταβιβάσεις, ενοίκια κ.λπ., και αφορούν όλες τις οντότητες που εμφανίζουν τα προαναφερθέντα έσοδα. Στην εν λόγω γραμμή συμπεριλαμβάνονται και οι επισφαλείς απαιτήσεις, ενώ δεν συμπεριλαμβάνονται οι προκαταβολές, οι οποίες αποτυπώνονται σε διακριτή γραμμή του αναδιατυπωμένου ισολογισμού. Τονίζεται ότι όπως αναφέρεται και στο σημείο 6 της ενότητας Β’, από τη γραμμή «Απαιτήσεις» θα έχουν αφαιρεθεί μόνον οι προβλέψεις που αφορούν απαιτήσεις έναντι οντοτήτων που δεν συμμετέχουν στην πιλοτική απομείωση. Με άλλα λόγια, οι απαιτήσεις δεν θα είναι απομειωμένες κατά το ποσό των προβλέψεων που αφορούν σε απαιτήσεις κατά οντότητας της Γενικής Κυβέρνησης που συμμετέχει στην πιλοτική ενοποίηση (οντότητα του Παραρτήματος Θ’). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Αποθέματα»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα αποθέματα που κατείχε η οντότητα κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Τα αποθέματα ορίζονται ως περιουσιακά στοιχεία: (α) με τη μορφή υλικών ή εφοδίων προς ανάλωση στην παραγωγική διαδικασία, (β) με τη μορφή υλικών ή εφοδίων προς ανάλωση ή διανομή κατά την παροχή υπηρεσιών, (γ) που κατέχονται προς πώληση ή διανομή στο πλαίσιο των συνήθων λειτουργιών, ή (δ) σε διαδικασία παραγωγής σε εξέλιξη για πώληση ή διανομή. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω της γραμμής «Αποθέματα» του ισολογισμού. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Προκαταβολές»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι δοθείσες προκαταβολές και οι προπληρωμένες δαπάνες της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Οι προκαταβολές αφορούν την παράδοση ταμειακών διαθεσίμων (π.χ. σε προμηθευτές) έναντι των οποίων αναμένεται η λήψη αγαθών ή υπηρεσιών. Το εν λόγω πεδίο ενδέχεται να αφορά το σύνολο των οντοτήτων, καθώς αφορά προπληρωμένες και μη πραγματοποιηθείσες δαπάνες κατά την ημερομηνία του αναδιατυπωμένου ισολογισμού 31/12/2023. Συμπληρώνεται καιρίως μέσω των διάφορων λογαριασμών προκαταβολών σε προμηθευτές και εξόδων επομένων χρήσεων (προπληρωμένων εξόδων). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν εμπίπτουν στις ανωτέρω κατηγορίες των ταμειακών διαθεσίμων, απαιτήσεων, αποθεμάτων και προκαταβολών. Στην πράξη, για τους σκοπούς της αναδιατύπωσης η γραμμή «Λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία» αφορά κυρίως τα βραχυπρόθεσμα χρεόγραφα που κατέχει η οντότητα. Ως εκ τούτου, συμπληρώνεται μόνο από οντότητες οι οποίες διαθέτουν χρεόγραφα (μετοχές ανώνυμων εταιρειών, ομολογίες και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κ.λπ.), τα οποία πληρούν τον ορισμό του κυκλοφορούντος περιουσιακού στοιχείου. Το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί βάσει της γραμμής α) «Χρεόγραφα» (λογαριασμός 34.) του ισολογισμού των Κλαδικών Λογιστικών Σχεδίων του Δημοσίου Τομέα και β) «Εμπορικό Χαρτοφυλάκιο» (λογαριασμοί 34. & 35.) του ισολογισμού των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Μακροπρόθεσμα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 αξία:
• των συμμετοχικών τίτλων άλλης οντότητας καθώς και
• των συμβατικών δικαιωμάτων:
(i) για λήψη μετρητών ή άλλου χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου από άλλη οντότητα ή (ii) για ανταλλαγή χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ή χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων με άλλη οντότητα υπό συνθήκες που είναι πιθανά ευνοϊκές για την οντότητα,
εφόσον αυτά αποκτήθηκαν από την οντότητα με σκοπό τη διακράτησή τους για μεγάλο χρονικό διάστημα (συνήθως για περισσότερους από 12 μήνες) και όχι για την άμεση πώληση ή ανάλωσή τους στην καθημερινή λειτουργία της οντότητας.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων αποτελούν οι μετοχές, τα ομόλογα ή άλλες χρηματοοικονομικές συμμετοχές που προορίζονται για μακροχρόνια διακράτηση, το μακροπρόθεσμο μέρος χορηγηθέντων δανείων κ.λπ. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω της γραμμής «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και άλλες μακροπρόθεσμες απαιτήσεις» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω του λογαριασμού 18. των κλαδικών λογιστικών σχεδίων, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Όσο δε αφορά τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί βάσει της γραμμής «Χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία» (μη κυκλοφορούντα) του σχεδίου λογαριασμών των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Υποδομές»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 αξία:
• των υποδομών μεταφορών στις οποίες περιλαμβάνονται όλες οι υποδομές που σχετίζονται με τις επίγειες, θαλάσσιες και αεροπορικές συγκοινωνίες, όπως είναι οι αυτοκινητόδρομοι, οι οδοί, τα πεζοδρόμια, οι δρόμοι, οι γέφυρες, οι υπερυψωμένοι αυτοκινητόδρομοι, οι σήραγγες, οι σιδηροδρομικές γραμμές, οι υπόγειοι σιδηρόδρομοι, τα πλωτά κανάλια, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια και
• των λοιπών υποδομών στις οποίες περιλαμβάνονται όλες οι κατασκευές εκτός των κτιρίων, συμπεριλαμβάνοντας το κόστος καθαρισμού και προετοιμασίας της γης. Τα δημόσια μνημεία περιλαμβάνονται, εφόσον δεν είναι δυνατός ο χαρακτηρισμός τους ως κατοικιών ή κτιρίων εκτός κατοικιών. Επίσης, περιλαμβάνεται η κατασκευή κυματοθραυστών, αναχωμάτων, αντιπλημμυρικών φραγμάτων, κ.λπ. που προορίζονται για τη βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας της γης που γειτνιάζει με αυτά. Περιλαμβάνονται επίσης οι υποδομές που είναι αναγκαίες για την υδατοκαλλιέργεια, όπως ψαριών και οστρακοειδών. Περαιτέρω παραδείγματα είναι, οι αγωγοί, τα φράγματα και τα άλλα έργα ύδρευσης, οι δίοδοι, οι σήραγγες και άλλες κατασκευές που σχετίζονται με την εξόρυξη ορυκτών και ενεργειακών πόρων, τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, οι αγωγοί μεγάλων αποστάσεων, οι τοπικοί αγωγοί και τα καλώδια, οι εξωτερικές εγκαταστάσεις αθλητισμού και αναψυχής (π.χ. πάρκα και πλατείες), και οι κατασκευές που αποκτώνται για στρατιωτικούς σκοπούς, στο βαθμό που χρησιμοποιούνται σε επαναλαμβανόμενη ή συνεχή βάση σε παραγωγικές διαδικασίες πέραν του ενός έτους.
Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, οι υποδομές θα πρέπει να χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία σε επαναλαμβανόμενη ή συνεχή βάση για περισσότερο από ένα έτος.
Κατά συνέπεια, για τις οντότητες που ακολουθούν τα κλαδικά λογιστικά σχέδια θα συμπληρωθεί μέσω μέρους της γραμμής «Κτίρια και Τεχνικά Έργα» του ισολογισμού (λογαριασμός 11. μείον λογαριασμός 44.10) το οποίο αφορά τις υποδομές. Για τις οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ συμπληρώνεται μέσω του μέρους της γραμμής «Ακίνητα» του ισολογισμού (λογαριασμός 12.), υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των υποδομών.
Ειδικότερα για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, παραδείγματα υποδομών είναι τα πάρκα, οι πλατείες, οι παιδότοποι καθώς και οι οδοί και τα πεζοδρόμια κοινής χρήσεως. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί, πέραν των ανωτέρω, και μέσω του λογαριασμού 17. μείον τον λογαριασμό 17.00 του κλαδικού λογιστικού σχεδίου 315/1999, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των υποδομών. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Εξοπλισμός»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 αξία:
• των μηχανημάτων και εξοπλισμού. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει τα μηχανήματα και εργαλεία, τον μεταφορικό εξοπλισμό, τον εξοπλισμό πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, τα έπιπλα και τα μηχανήματα και τον εξοπλισμό που δεν εντάσσονται σε άλλη κατηγορία. Μηχανήματα και εξοπλισμός που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός κτιρίου ή άλλης υποδομής περιλαμβάνονται στην αξία του κτιρίου ή της υποδομής και όχι στα μηχανήματα και τον εξοπλισμό. Φθηνά εργαλεία που αποκτώνται με σχετικά σταθερό ρυθμό, όπως τα εργαλεία χειρός, δεν θεωρούνται πάγια περιουσιακά στοιχεία, εκτός εάν αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό μέρος του συνόλου των μηχανημάτων και του εξοπλισμού.
• των μηχανημάτων και εργαλείων, στα οποία περιλαμβάνονται περιουσιακά στοιχεία, όπως τα γενικού και ειδικού σκοπού μηχανήματα, γραφειακός και λογιστικός εξοπλισμός, ηλεκτρικά μηχανήματα, ιατρικές συσκευές, όργανα ακριβείας και οπτικά όργανα, μουσικά όργανα, κ.λπ. Επίσης, εξαιρούνται από την εν λόγω κατηγορία τα φθηνά διαρκή αγαθά όπως μικρά/χειρός εργαλεία που εντάσσονται στις «αγορές αγαθών».
• των μεταφορικών μέσων, στα οποία περιλαμβάνεται ο εξοπλισμός για τη μετακίνηση ανθρώπων και αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων των μηχανοκίνητων οχημάτων, των ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων, των πλοίων, των σιδηροδρομικών αμαξών και του τροχαίου υλικού, των αεροσκαφών, των μοτοσικλετών και των ποδηλάτων.
• του εξοπλισμού πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, στον οποίο περιλαμβάνονται συσκευές που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου, καθώς και τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα που αποτελούν μέρος αυτών των συσκευών. Παραδείγματα είναι τα προϊόντα που αποτελούν μέρος των υπολογιστικών μηχανημάτων και τα μέρη και τα εξαρτήματα αυτών, οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί πομποί, οι τηλεοράσεις, τα βίντεο, οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές, και οι τηλεφωνικές συσκευές. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ο εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, αφορά ως επί το πλείστον τους υπολογιστές και τον τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό.
• των επίπλων, στα οποία περιλαμβάνονται έπιπλα γραφείου, καρέκλες, κρεβάτια, ράφια και παρόμοια περιουσιακά στοιχεία και
• των λοιπών μηχανημάτων και εξοπλισμού, στα οποία περιλαμβάνονται περιουσιακά στοιχεία εξοπλισμού που δεν ταξινομούνται σε κάποια από τις προαναφερόμενες κατηγορίες.
Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, ο εξοπλισμός θα πρέπει να χρησιμοποιείται στην παραγωγική διαδικασία σε επαναλαμβανόμενη ή συνεχή βάση για περισσότερο από ένα έτος.
Κατά συνέπεια, για τις οντότητες που ακολουθούν τα κλαδικά λογιστικά σχέδια θα συμπληρωθεί μέσω μέρους των γραμμών «Μηχανήματα, Τεχνικές Εγκαταστάσεις και λοιπός Μηχανολογικός Εξοπλισμός», «Μεταφορικά Μέσα» και «Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω των λογαριασμών 12., 13., 14., μείον μέρος του λογαριασμού 44.10. Για οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ θα συμπληρωθεί μέσω μέρους των γραμμών «Μηχανολογικός εξοπλισμός» και «Λοιπός εξοπλισμός» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους των λογαριασμών 13., 14. & 15. του οικείου σχεδίου λογαριασμών. Σε κάθε περίπτωση, τα υπό εξέταση στοιχεία θα πρέπει να πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό του εξοπλισμού. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Ακίνητα»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 αξία:
• του εδάφους (Γης). Η γη αποτελείται από την επιφάνεια του εδάφους, συμπεριλαμβανομένου του καλυμμένου εδάφους και των σχετικών επιφανειακών υδάτων, επί των οποίων δύνανται να επιβληθούν δικαιώματα ιδιοκτησίας από τα οποία μπορεί να προκύψουν οικονομικά οφέλη για τους ιδιοκτήτες τους, μέσω κατοχής ή χρήσης. Ωστόσο, υδάτινες μάζες από τις οποίες το νερό αντλείται τακτικά έναντι πληρωμής, για χρήση στην παραγωγή (συμπεριλαμβανομένης της άρδευσης) δεν συμπεριλαμβάνονται στο νερό που σχετίζεται με τη γη, αλλά στους υδάτινους πόρους (φυσικούς πόρους).
Η γη δεν περιλαμβάνει τα εξής:
– κτίρια και άλλες συναφείς υποδομές, που έχουν κατασκευαστεί πάνω στη γη ή μέσα σε αυτή, όπως δρόμοι, κτίρια γραφείων, και σήραγγες,
– βελτιώσεις γης,
– συστατικά που καλλιεργούνται, όπως αμπελώνες, οπωρώνες και λοιπές φυτείες δέντρων, ζώα και συγκομιδή,
– πόρους υπεδάφους (π.χ. μεταλλεία)
– μη καλλιεργούμενους βιολογικούς πόρους, (π.χ. δάση)
– υδάτινους πόρους κάτω από το έδαφος.
– φυσικούς πόρους εν γένει
• των βελτιώσεων γης. Η κατηγορία αυτή είναι το αποτέλεσμα ενεργειών που οδηγούν σε σημαντικές βελτιώσεις στην ποσότητα, ποιότητα, την παραγωγικότητα της γης, ή που αποτρέπουν την υποβάθμισή της. Δραστηριότητες όπως τα εγγειοβελτιωτικά έργα, ο καθαρισμός της γης και η δημιουργία πηγαδιών και γεωτρήσεων που είναι αναπόσπαστο τμήμα της γης θεωρούνται βελτιώσεις γης.
• των κατοικιών και των λοιπών κτιρίων. Στις κατοικίες συμπεριλαμβάνονται κτίρια, ή συγκεκριμένα τμήματα κτιρίων, που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ή κυρίως ως κατοικίες, περιλαμβανομένων τυχόν συναφών κατασκευών, όπως χώρων στάθμευσης, καθώς και όλων των εγκαταστάσεων που συνήθως αποτελούν μέρος των κατοικιών. Επίσης περιλαμβάνουν πλωτές κατοικίες, αυτοκινούμενα τροχόσπιτα και τροχόσπιτα που χρησιμοποιούνται ως κύριες κατοικίες. Στα λοιπά κτίρια συμπεριλαμβάνονται ολόκληρα κτίρια ή μέρη κτιρίων που δεν ορίζονται ως κατοικίες καθώς επίσης τα εξαρτήματα, τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των κτιριακών εγκαταστάσεων. Παραδείγματα τύπων κτιρίων που χαρακτηρίζονται ως λοιπά κτίρια είναι τα γραφεία, τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τα κτίρια για δημόσια αναψυχή (μουσεία, θέατρα, κινηματογράφοι, κλειστά στάδια κ.α.), οι αποθήκες και τα βιομηχανικά κτίρια, τα εμπορικά κτίρια, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια. Περιλαμβάνονται επίσης τα δημόσια μνημεία που χρησιμοποιούνται από την οντότητα ως κτίρια.
Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω μέρους των γραμμών «Γήπεδα – Οικόπεδα» και «Κτίρια και Τεχνικά Έργα» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους των λογαριασμών 10., 11. (εκτός 11.01 & 11.02), 15., 16.14 & 16.99.14 (κατά το μέρος που αφορoύν έξοδα κτήσεως ακινήτων) , και 17., μείον το μέρος του 44.10 των κλαδικών λογιστικών σχεδίων, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των ακινήτων. Όσο δε αφορά τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, θα συμπληρωθεί μέσω μέρους των γραμμών «Ακίνητα» και «Επενδύσεις σε Ακίνητα» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους των λογαριασμών 10., 11., 12. & 16. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των ακινήτων.
Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Πάγια υπό κατασκευή»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των ενσωμάτων και άυλων παγίων στοιχείων της οντότητας, τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία κατασκευής και δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί ή παραδοθεί προς χρήση και επομένως δεν είναι ακόμη πλήρως λειτουργικά ή έτοιμα προς χρήση κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Η κύρια διάκριση για τα πάγια υπό κατασκευή είναι ότι δεν πραγματοποιούνται αποσβέσεις μέχρι να ολοκληρωθεί η κατασκευή και το πάγιο να τεθεί σε λειτουργία. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω της γραμμής «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση και προκαταβολές» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους του λογαριασμού 15. και 32.00 των κλαδικών λογιστικών σχεδίων. Για οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ, θα συμπληρωθεί από τους υπολογαριασμούς των λογαριασμών παγίων που αφορούν τα πάγια υπό κατασκευή καθώς και τους 50.03.01 & 50.04.01 του οικείου σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των πάγιων υπό κατασκευή. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Άυλα Στοιχεία»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των άυλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Τα άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία είναι περιουσιακά στοιχεία που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία σε επαναλαμβανόμενη ή συνεχή βάση για περισσότερο από ένα έτος, και τα οποία δε διαθέτουν φυσική (υλική) υπόσταση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα άυλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων αποτελούν οι διάφορες άδειες χρήσης λογισμικών προγραμμάτων, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας καθώς και τα λοιπά δικαιώματα. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω 1) της γραμμής «Ασώματες Ακινητοποιήσεις» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους του λογαριασμού 16. των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και 2) της γραμμής «Άυλα πάγια στοιχεία» και συγκεκριμένα μέσω του λογαριασμού 18. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των άυλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Λοιπά στοιχεία»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία τα οποία δεν εμπίπτουν στις ανωτέρω κατηγορίες των μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, των υποδομών, του εξοπλισμού, των ακινήτων, των παγίων υπό κατασκευή και των άυλων πάγιων περιουσιακών στοιχείων της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Χαρακτηριστικό παράδειγμα κατηγορίας παγίων στοιχείων που εμπίπτει στην εν λόγω κατηγορία είναι οι διάφοροι φυσικοί πόροι (πλην της γης), όπως ορυχεία, μεταλλεία, λατομεία, καλλιέργειες, δάση, υδάτινοι πόροι κ.λπ. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Πληρωτέες υποχρεώσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των πληρωτέων υποχρεώσεων της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Οι πληρωτέες υποχρεώσεις αναφέρονται στις υποχρεώσεις της οντότητας να εξοφλήσει τις οφειλές της σε τρίτους, οι οποίες προκύπτουν από σύναψη σύμβασης ή άλλη υποχρέωση, εντός συγκεκριμένων χρονικών περιόδων. Ειδικότερα, αφορούν υποχρεώσεις σε προμηθευτές και πιστωτές από αγορές αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και παγίων και τιμαλφών, για τις οποίες η προθεσμία εξοφλήσεώς τους λήγει μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσεως. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί α) μέσω των γραμμών «Προμηθευτές», «Γραμμάτια πληρωτέα και υποσχετικές» και μέρους της γραμμής «Πιστωτές διάφοροι» του ισολογισμού, και συγκεκριμένα μέσω μέρους των λογαριασμών 50., 51., 53. και 56. των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και β) των γραμμών «Εμπορικές υποχρεώσεις», μέρους των «Λοιπών υποχρεώσεων» & «Έξοδα χρήσεως δουλευμένα» και συγκεκριμένα μέσω των λογαριασμών 50., 51., 53. και 56. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Βραχυπρόθεσμα δάνεια»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των βραχυπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Τα βραχυπρόθεσμα δάνεια αναφέρονται:
• στα δάνεια που είναι έντοκες υποχρεώσεις των οντοτήτων που τα αναλαμβάνουν.
• στις καταθέσεις που αφορούν έντοκες υποχρεώσεις των οντοτήτων που δέχονται αποταμιεύσεις, όπως είναι τα πιστωτικά ιδρύματα.
• στους χρεωστικούς τίτλους που αφορούν έντοκες υποχρεώσεις των οντοτήτων που τους εκδίδουν ή τους αναλαμβάνουν με οποιοδήποτε τρόπο.
Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω των γραμμών α) «Τράπεζες», «Λογαριασμοί Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων» και «Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις πληρωτέες στην επόμενη χρήση» του ισολογισμού (μόνο τα βραχυπρόθεσμα δάνεια και το βραχυπρόθεσμο μέρος των μακροπρόθεσμων δανείων), και συγκεκριμένα μέσω των λογαριασμών 52., και μέρους του 53. για τις οντότητες που ακολουθούν τα κλαδικά λογιστικά σχέδια. Για τις οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ θα συμπληρωθεί μέσω των γραμμών «Δάνεια» (βραχυπρόθεσμα) και «Βραχυπρόθεσμο μέρος μακροπρόθεσμων δανείων» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω μέρους του λογαριασμού 52. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των βραχυπρόθεσμων δανείων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Παροχές σε εργαζόμενους»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των οφειλόμενων υποχρεώσεων της οντότητας στους εργαζομένους της από δουλευμένες αποδοχές (σε χρήμα ή σε είδος) κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω α) μέρους της γραμμής «Πιστωτές διάφοροι» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω του λογαριασμού 53.00 & 53.03 των κλαδικών λογιστικών σχεδίων και β) μέρους της γραμμής «Λοιπές υποχρεώσεις» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω μέρους του λογαριασμού 53. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Άλλες υποχρεώσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στις ανωτέρω κατηγορίες των πληρωτέων υποχρεώσεων, των βραχυπρόθεσμων δανείων και των παροχών σε εργαζόμενους της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Επιπρόσθετα, αφορούν βραχυπρόθεσμες προκαταβολές που έχουν ληφθεί από πελάτες και λοιπούς χρεώστες. Κατά συνέπεια, για οντότητες που τηρούν τα κλαδικά λογιστικά σχέδια θα συμπληρωθεί μέσω των γραμμών «Προκαταβολές για πώληση αγαθών και υπηρεσιών», «Υποχρεώσεις από Φόρους – Τέλη», «Ασφαλιστικοί Οργανισμοί» και μέρους της γραμμής «Πιστωτές διάφοροι» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω μέρους των λογαριασμών 53., 54., 55., 56., 57 & 30.15 των κλαδικών λογιστικών σχεδίων. Για οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ, θα συμπληρωθεί μέσω των γραμμών «Φόρος εισοδήματος», «Λοιποί φόροι και τέλη», «Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης» και «Έσοδα επομένων χρήσεων» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω των λογαριασμών 54., 55., 56., 30.01.03 & 30.02.03 του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Μακροπρόθεσμα δάνεια»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η αξία των μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων της οντότητας κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023. Τα μακροπρόθεσμα δάνεια αναφέρονται κυρίως σε ομολογιακά δάνεια και χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις των οντοτήτων του δημοσίου τομέα με διάρκεια αποπληρωμής μεγαλύτερη των 12 μηνών. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω μέρους της γραμμής «Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις» του ισολογισμού (μόνο το μακροπρόθεσμο μέρος των μακροπρόθεσμων δανείων) και συγκεκριμένα μέσω του μέρους του λογαριασμού 45. των κλαδικών λογιστικών σχεδίων το οποίο αφορά τα μακροπρόθεσμά δάνεια. Για τις οντότητες που ακολουθούν ΕΛΠ, συμπληρώνεται μέσω της γραμμής «Δάνεια» του ισολογισμού (μόνο το μακροπρόθεσμο μέρος των μακροπρόθεσμων δανείων) και συγκεκριμένα μέσω του λογαριασμού 52. του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ, υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των μακροπρόθεσμων δανείων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 ληφθείσες προκαταβολές και λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, οι οποίες δεν εμπίπτουν στην ανωτέρω κατηγορία των μακροπρόθεσμων δανείων της οντότητας. Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί κυρίως μέσω μέρους της γραμμής «Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις» του ισολογισμού (μόνο το μακροπρόθεσμο μέρος των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Προβλέψεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνεται η κατά την ημερομηνία αναφοράς 31/12/2023 αξία των λογιστικών καταχωρίσεων που γίνονται από την οντότητα για την κάλυψη πιθανών υποχρεώσεων ή εξόδων που είναι πιθανό να προκύψουν στο μέλλον, αλλά η ακριβής χρονική στιγμή και το ποσό τους δεν μπορούν να καθοριστούν με βεβαιότητα. Οι προβλέψεις καταχωρίζονται στους οικείους λογαριασμούς με αύξηση/μείωση της αξίας των σχετικών λογαριασμών (κυρίως δαπανών και ενσωμάτων παγίων) και διαγράφονται κατά την εκπνοή της δέσμευσης που ενσωματώνουν (εξόφλησή τους), είτε σταδιακά, είτε εφάπαξ κατά περίπτωση. Επίσης, οι προβλέψεις αναγνωρίζονται αρχικά και επιμετρούνται μεταγενέστερα, στα ποσά που προκύπτουν με βάση την βέλτιστη εκτίμηση.
Οι προβλέψεις καταγράφονται όταν:
• Υφίσταται μια παρούσα υποχρέωση λόγω παρελθόντων γεγονότων.
• Είναι πιθανή η εκροή πόρων για την τακτοποίησή της.
• Το ποσό μπορεί να εκτιμηθεί αξιόπιστα.
Κατά συνέπεια, θα συμπληρωθεί μέσω μέρους της γραμμής «Προβλέψεις για κινδύνους και έξοδα» του ισολογισμού και συγκεκριμένα μέσω των λογαριασμών 44.00, 44.09, 44.12, 44.13 και 44.98 των κλαδικών λογιστικών σχεδίων (συμπεριλαμβανομένων όσων παρεμφερών μη υποχρεωτικών λογαριασμών έχουν ανοιχθεί από την ίδια την οντότητα στο κλαδικό λογιστικό σχέδιο), υπό την προϋπόθεση ότι τα υπό εξέταση στοιχεία πληρούν τον προαναφερθέντα ορισμό των προβλέψεων. Για τις οντότητες που ακολουθούν Ε.Λ.Π, θα συμπληρωθεί μέσω του λογαριασμού 57 «Προβλέψεις» του σχεδίου λογαριασμών του ν. 4308/2014 (συμπεριλαμβανομένης και της πρόβλεψης για αποζημίωση του προσωπικού μετά την έξοδο από την υπηρεσία). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Ίδια Κεφάλαια»: Η συγκεκριμένη γραμμή αποτελεί το μοναδικό κονδύλι της καθαρής θέσης της οντότητας στον αναδιατυπωμένο ισολογισμό. Όπως προαναφέρθηκε, η αναδιατυπωμένη καθαρή θέση των οντοτήτων δεν θα συμπληρωθεί στους πίνακες από τα αντίστοιχα κονδύλια των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, αλλά θα προκύψει ως το υπολειμματικό μέγεθος των αναδιατυπωμένων περιουσιακών στοιχείων μείον τις αναδιατυπωμένες υποχρεώσεις. Ως εκ τούτου, το πόσο με το οποίο θα συμπληρωθεί η γραμμή «Ίδια Κεφάλαια» θα υπολογιστεί μέσω της προαναφερθείσας αφαίρεσης. Επισημαίνεται ότι η αναδιατυπωμένη καθαρή θέση (Ίδια Κεφάλαια) των οντοτήτων αναμένεται να διαφέρει από την αντίστοιχη του υφιστάμενου Ισολογισμού, κυρίως λόγω των εγγραφών αναπροσαρμογής στις αναδιατυπωμένες καταστάσεις, καθώς και της ενσωμάτωσης των παρατηρήσεων των ορκωτών ελεγκτών.
Πέραν των ανωτέρω ορισμών, επισημαίνονται οι κάτωθι παρατηρήσεις αναφορικά με τη συμπλήρωση του πίνακα του Αναδιατυπωμένου Ισολογισμού από οντότητες οι οποίες τηρούν τα κλαδικά λογιστικά σχέδια:
1. Ορισμένα πάγια περιουσιακά στοιχεία που αφορούν τον λογαριασμό 16 «Ασώματες Ακινητοποιήσεις και Έξοδα Πολυετούς Αποσβέσεως» των κλαδικών Λογιστικών Σχεδίων, όπως τα έξοδα ιδρύσεως και πρώτης εγκατάστασης και τα έξοδα ερευνών, δεν πληρούν τους σχετικούς ορισμούς των περιουσιακών στοιχείων, και επομένως δεν θα αποτυπωθούν ως αξίες στον αναδιατυπωμένο ισολογισμό. Στην πράξη, πλην των λογαριασμών 16.01 έως 16.05, 16.11 και 16.17.00 οι οποίοι θα αποτυπωθούν ως άυλα πάγια περιουσιακά στοιχεία (βλέπε ανωτέρω) του αναδιατυπωμένου ισολογισμού, καθώς και του λογαριασμού 16.14 ο οποίος προσαυξάνει την αξία των οικείων παγίων περιουσιακών στοιχείων στο ενεργητικό του αναδιατυπωμένου ισολογισμού, οι λοιποί λογαριασμοί του λογαριασμού 16 «Ασώματες Ακινητοποιήσεις και Έξοδα Πολυετούς Αποσβέσεως» δεν θα αποτυπωθούν στον αναδιατυπωμένο ισολογισμό.
2. Σχετικά με τις προβλέψεις (Λογαριασμός 44) των κλαδικών λογιστικών σχεδίων, οι δευτεροβάθμιοι 44.10 «Προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων πάγιων στοιχείων» & 44.11 «Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις» θα εμφανίζονται ως απομειώσεις των πάγιων στοιχείων (δηλαδή αφαιρετικά των γραμμών του αναδιατυπωμένου ισολογισμού που αφορούν τα πάγια τα οποία έχουν υποστεί απομείωση) και των επισφαλών απαιτήσεων (αφαιρετικά της γραμμής «Απαιτήσεις» του αναδιατυπωμένου Ισολογισμού) αντίστοιχα, μόνον κατά το μέρος των προβλέψεων που αφορούν απαιτήσεις έναντι φορέων που δεν συμμετέχουν στην πιλοτική ενοποίηση. Περαιτέρω, σχετικά με τους δευτεροβάθμιους 44.14 «Προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές από αποτίμηση απαιτήσεων και λοιπών υποχρεώσεων» & 44.15 «Προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές από πιστώσεις και δάνεια για κτήσεις πάγιων στοιχείων», το σύνολο του ποσού που εγγράφηκε στην πίστωσή τους κατά τη χρήση 2023 θα πρέπει να μεταφερθεί στα Λοιπά έσοδα και κέρδη στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ. Το τυχόν σωρευμένο υπόλοιπο των λογαριασμών 44.14 & 44.15 κατά την 01/01/2023 θα εμφανιστεί στην καθαρή θέση της οντότητας.
Δ. ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΑΝΑΔΙΑΤΥΠΩΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ
Στην παρούσα ενότητα παρατίθενται οι ορισμοί και οι γενικές οδηγίες συμπλήρωσης των γραμμών (πεδίων) της αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσης, οι οποίοι είναι οι εξής:
Γραμμή «Φόροι»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έσοδα από φόρους της οντότητας κατά την περίοδο 2023. Σύμφωνα με τον αντίστοιχο ορισμό του π.δ. 54/2018, οι φόροι είναι υποχρεωτικά μη ανταποδοτικά ποσά που εισπράττουν οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης από τους υπόχρεους φορείς (φορολογούμενους), βάσει νόμων ή και κανονισμών που καθιερώνονται για να παρέχουν έσοδα στην γενική κυβέρνηση. Οι φόροι δεν περιλαμβάνουν πρόστιμα ή άλλες ποινές που επιβάλλονται για παραβάσεις νόμου. Τα ποσά αυτά καταχωρίζονται στην κατηγορία «Πρόστιμα, ποινές και καταλογισμοί», η οποία συμπεριλαμβάνεται στη γραμμή «Λοιπά Έσοδα». Φόρους βεβαιώνει και εισπράττει κυρίως η Κεντρική Διοίκηση (Κρατικός Π/Υ). Από τις λοιπές οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης, ορισμένα τέλη και δικαιώματα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (π.χ. τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού, Τέλος Ακίνητης Περιουσίας – Τ.Α.Π. κ.α.) θεωρούνται φόροι βάσει ΛΠΓΚ και εμφανίζονται ως τέτοιοι στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ. Ως φόροι επίσης απεικονίζονται ορισμένοι κοινωνικοί πόροι που βεβαιώνουν συγκεκριμένοι
Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης ή συγκεκριμένα Ν.Π.Δ.Δ. Τα Δημόσια Νοσοκομεία καθώς και η πλειοψηφία των Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. δεν θα εμφανίσουν έσοδα στην κατηγορία «Φόροι». Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Κοινωνικές εισφορές»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έσοδα από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης (ασφαλιστικές εισφορές) κατά την περίοδο 2023. Εξυπακούεται ότι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης εμφανίζουν μόνον οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης (Ο.Κ.Α.), δηλαδή τα διάφορα Ασφαλιστικά Ταμεία όπως ο e-ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ, ΔΥΠΑ, Μετοχικά Ταμεία κ.λπ. Συνεπώς, το συγκεκριμένο πεδίο δεν θα συμπληρωθεί από οντότητες οι οποίες δεν ανήκουν στην κατηγορία των Ο.Κ.Α. ή των Ασφαλιστικών Ταμείων.
Γραμμή «Εσοδα από μεταβιβάσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα έσοδα από μεταβιβάσεις της οντότητας κατά την περίοδο 2023. Οι μεταβιβάσεις είναι έσοδα από συναλλαγή κατά την οποία μια οντότητα λαμβάνει αγαθό, υπηρεσία, ή περιουσιακό στοιχείο από άλλη οντότητα χωρίς να δίδει σε αυτή κάποιο αγαθό, υπηρεσία ή περιουσιακό στοιχείο ως άμεσο αντάλλαγμα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εσόδων από μεταβιβάσεις αποτελούν οι επιχορηγήσεις από την Κεντρική Διοίκηση (Κρατικό Π/Υ) ή από άλλες οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης και οι διάφορες δωρεές σε χρήμα ή σε είδος. Κατά συνέπεια, το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί απαραίτητα από όσες οντότητες έλαβαν επιχορήγηση από τον Κρατικό Π/Υ ή από άλλες οντότητες της ΓΚ εντός του 2023. Τονίζεται ότι οι επιχορηγήσεις από τον τακτικό Π/Υ (ή από άλλες οντότητες της ΓΚ που μετέχουν στην πιλοτική ενοποίηση) αποτελούν ενδοκυβερνητικές συναλλαγές, και επομένως θα δηλωθούν ως τέτοιες στα σχετικά αρχεία (βλέπε ενότητα Ε’ της παρούσης). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Πωλήσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έσοδα της οντότητας κατά την περίοδο 2023 από ανταποδοτικές (ανταλλακτικές) συναλλαγές, όπως περιγράφονται αναλυτικά στις παρακάτω βασικές κατηγορίες.
– Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών: Η κατηγορία αφορά ανταποδοτικές συναλλαγές, οι οποίες αποτελούν πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών από οντότητες που λειτουργούν με όρους αγοράς, ή περιστασιακές πωλήσεις από οντότητες που δεν λειτουργούν με όρους αγοράς. Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται τα έσοδα από παροχή νοσοκομειακών υπηρεσιών από δημόσια νοσοκομεία, τα έσοδα από δίδακτρα δημόσιων πανεπιστημίων, τα εισιτήρια μουσείων, θεάτρων, αθλητικών ή πολιτιστικών εκδηλώσεων, καθώς και τα έσοδα από πωλήσεις αγαθών (π.χ. έσοδα κυλικείων).
– Μισθώματα: Αφορούν έσοδα από εκμισθώσεις περιουσιακού στοιχείου σε άλλη οντότητα έναντι ανταλλάγματος (μισθώματος). Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται τα έσοδα από μισθώματα (ενοίκια) κτηρίων και υποδομών. Σημειώνεται ότι η κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνει το εισόδημα από ενοίκια γης, πόρων υπεδάφους και άλλων φυσικών πόρων. Τα έσοδα αυτά καταχωρίζονται στη γραμμή «Λοιπά τρέχοντα έσοδα».
– Προμήθειες: Αφορούν έσοδα από αμοιβές, που συνήθως αποτελούν ποσοστό της συνολικής αμοιβής για εκτέλεση εργασίας (π.χ. προμήθειες από είσπραξη εσόδων για λογαριασμό τρίτων).
– Διοικητικές Αμοιβές: Αφορούν χρεώσεις που καλύπτουν διοικητικά έξοδα, κυρίως μέσω παραβόλων. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Λοιπά τρέχοντα έσοδα»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι λοιπές περιπτώσεις δεδουλευμένων εσόδων της οντότητας κατά την περίοδο 2023, όπως τόκοι, διανεμόμενο εισόδημα εταιρειών, εισόδημα φυσικών πόρων και πρόστιμα, ποινές και καταλογισμοί.
Οι τόκοι είναι εισόδημα περιουσίας που λαμβάνεται από τον ιδιοκτήτη χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου για τη διάθεσή του σε άλλη οντότητα (π.χ. τόκοι τραπεζικών καταθέσεων και τόκοι δανείων που έχει χορηγήσει η οντότητα). Το διανεμόμενο εισόδημα εταιρειών αφορά εισπραττόμενα μερίσματα, τα οποία αποτελούν διανομές κερδών από εταιρείες στους μετόχους ή τους ιδιοκτήτες τους (π.χ. μερίσματα από μετοχές). Τα ενοίκια φυσικών πόρων είναι εισόδημα που εισπράττεται από τον ιδιοκτήτη φυσικών πόρων (γη, υπέδαφος κ.λπ.) για τη διάθεση αυτών σε άλλη οντότητα. Τα πρόστιμα, οι ποινές και οι καταλογισμοί είναι υποχρεωτικές πληρωμές που επιβάλλονται από δικαστήρια ή από κρατικές αρχές (π.χ. πρόστιμα που επιβάλλονται από Ο.Τ.Α.). Επισημαίνεται ότι οι προσαυξήσεις στους φόρους και στις ασφαλιστικές εισφορές λόγω π.χ. εκπρόθεσμης καταβολής τους θεωρούνται πρόστιμα και κατά συνέπεια απεικονίζονται στη συγκεκριμένη γραμμή. Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Ιδιοπαρανωνή παγίων»: Όπως προαναφέρθηκε, η ιδιοπαραγωγή παγίων αποτελεί τεκμαρτό έσοδο το οποίο αποτυπώνει το κόστος παραγωγής παγίων στοιχείων που κατασκευάζονται από την οντότητα με ίδια μέσα και για δική της χρήση. Η ιδιοπαραγωγή παγίων αποτυπώνεται ως έσοδο στη συγκεκριμένη γραμμή της αναδιατυπωμένης ΚΑΧ. Θα συμπληρωθεί μέσω των αντίστοιχων λογαριασμών ιδιοπαραγωγής παγίων των κλαδικών λογιστικών σχεδίων (λογαριασμός 78.) και του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ (λογαριασμός 80.).
Γραμμή «Παροχές σε εργαζομένους»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα της οντότητας από παροχές σε εργαζομένους της, κατά την περίοδο 2023. Οι παροχές σε εργαζομένους αφορούν το σύνολο των παροχών (αποδοχών), σε χρήμα ή σε είδος, που καταβάλλει η οντότητα (ως εργοδότης) στους εργαζομένους της, ως αντάλλαγμα για την εργασία που παρασχέθηκε από αυτούς κατά τη διάρκεια της λογιστικής περιόδου 2023. Στις παροχές σε εργαζομένους συμπεριλαμβάνονται και οι εργοδοτικές εισφορές. Δεδομένου ότι η πλειοψηφία των οντοτήτων της Γενικής Κυβέρνησης απασχολούν προσωπικό, το συγκεκριμένο πεδίο αφορά τις περισσότερες πιλοτικές οντότητες. Θα συμπληρωθεί κυρίως μέσω α) του λογαριασμού 60 «Αμοιβές και Έξοδα Προσωπικού» των κλαδικών λογιστικών σχεδίων του δημοσίου τομέα και β) 60 «Παροχές σε Εργαζομένους» του σχεδίου λογαριασμών των ΕΛΠ.
Γραμμή «Κοινωνικές παροχές»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα της οντότητας από κοινωνικές παροχές κατά την περίοδο 2023. Οι κοινωνικές παροχές αναφέρονται σε μεταβιβάσεις σε νοικοκυριά, με σκοπό την ανακούφισή τους από το οικονομικό βάρος κοινωνικών κινδύνων ή αναγκών, οι οποίες γίνονται μέσω συλλογικά οργανωμένων σχημάτων (Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης). Χαρακτηριστικά παραδείγματα κοινωνικών παροχών αποτελούν οι συντάξεις, τα επιδόματα ανεργίας, οι παροχές υγείας σε είδος καθώς και τα διάφορα προνοιακά επιδόματα. Τονίζεται ιδιαιτέρως ότι το συγκεκριμένο πεδίο αφορά αποκλειστικά τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, δηλαδή τα διάφορα Ασφαλιστικά Ταμεία όπως ο e-ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ, ΔΥΠΑ, Μετοχικά Ταμεία κ.λπ. Συνεπώς, το συγκεκριμένο πεδίο δεν θα συμπληρωθεί από οντότητες οι οποίες δεν ανήκουν στην κατηγορία των Ο.Κ.Α. ή Ασφαλιστικών Ταμείων.
Γραμμή «Εξοδα από μεταβιβάσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα έξοδα από μεταβιβάσεις της οντότητας κατά την περίοδο 2023. Οι μεταβιβάσεις είναι έξοδα από συναλλαγή κατά την οποία μια οντότητα παρέχει αγαθό ή περιουσιακό στοιχείο προς κάποια άλλη οντότητα, χωρίς να λαμβάνει από αυτή κάποιο αγαθό ή περιουσιακό στοιχείο ως άμεσο αντάλλαγμα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα εξόδων από μεταβιβάσεις αποτελούν οι παροχές επιχορηγήσεων ή συναφών μεταβιβάσεων προς άλλες οντότητες. Κατά συνέπεια, το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί απαραίτητα από όσες οντότητες παρείχαν κάποιου είδους επιχορήγηση ή μεταβίβαση προς άλλες οντότητες εντός του 2023. Τονίζεται ότι οι επιχορηγήσεις προς άλλες οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης οι οποίες μετέχουν στην πιλοτική ενοποίηση (δηλαδή προς τις οντότητες που εμφανίζονται στο Παράρτημα Θ’ της παρούσης) αποτελούν ενδοκυβερνητικές συναλλαγές, και επομένως θα δηλωθούν ως τέτοιες στα σχετικά αρχεία (βλέπε ενότητα Ε’). Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Αναλώσεις αγαθών και υπηρεσιών»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα της οντότητας κατά την περίοδο 2023 που αφορούν αναλώσεις αγαθών και υπηρεσιών, ήτοι εισροών που αναλώνονται στην παραγωγική διαδικασία. Οι αναλώσεις αγαθών και υπηρεσιών αναφέρονται κυρίως σε διάφορα λειτουργικά έξοδα, και ως εκ τούτου αφορούν την πλειοψηφία των οντοτήτων, ενώ δεν συμπεριλαμβάνουν τις αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων οι οποίες εμφανίζονται σε διακριτή γραμμή. Στα κλαδικά λογιστικά σχέδια του δημοσίου τομέα, το συγκεκριμένο πεδίο αντιστοιχεί κατά κύριο λόγο στους λογαριασμούς 61 «Αμοιβές και Έξοδα Τρίτων», 62 «Παροχές Τρίτων», 64 «Διάφορα Έξοδα», καθώς και στις αναλώσεις αποθεμάτων της ομάδας 2 (Κόστος Πωληθέντων/Αναλωθέντων). Όσον αφορά το σχέδιο λογαριασμών των ΕΛΠ, το συγκεκριμένο πεδίο αφορά κυρίως στους λογαριασμούς 64 «Διάφορα Λειτουργικά Έξοδα» και στις αναλώσεις αποθεμάτων της ομάδας 2 (Κόστος Πωληθέντων/Αναλωθέντων).
Γραμμή «Επιδοτήσεις»: Ως επιδοτήσεις ορίζονται οι μη ανταλλακτικές συναλλαγές κατά τις οποίες οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης πραγματοποιούν πληρωμές χωρίς ανταπόδοση προς εγχώριους παραγωγούς (επιχειρήσεις). Οι επιδοτήσεις διακρίνονται σε επιδοτήσεις σε προϊόντα (π.χ. επιδότηση τιμής συγκεκριμένου προϊόντος), και επιδοτήσεις στους συντελεστές παραγωγής (π.χ. επιδότηση εργασίας). Στην πράξη, πλην της Κεντρικής Διοίκησης και συγκεκριμένων Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης όπως η ΔΥΠΑ, οι πιλοτικές οντότητες της Γενικής Κυβέρνησης δεν εμφανίζουν έξοδα στη συγκεκριμένη κατηγορία, και ως εκ τούτου το συγκεκριμένο πεδίο του πίνακα δεν θα συμπληρωθεί από τις πιλοτικές οντότητες.
Γραμμή «Τόκοι»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα από τόκους της οντότητας κατά την περίοδο 2023. Οι τόκοι προκύπτουν από χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις όπως δάνεια, χρεωστικούς τίτλους (π.χ. εκδοθέντα ομόλογα), εμπορικές υποχρεώσεις κ.λπ. Το συγκεκριμένο πεδίο συμπληρώνεται κυρίως μέσω των λογαριασμών 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» των σχεδίων λογαριασμών των κλαδικών λογιστικών σχεδίων του δημοσίου τομέα και των ΕΛΠ.
Γραμμή «Λοιπές δαπάνες»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα της οντότητας κατά την περίοδο 2023 που αφορούν τις εξής συγκεκριμένες συναλλαγές:
1. δεδουλευμένα έξοδα από φόρους (πλην του φόρου εισοδήματος ο οποίος εμφανίζεται σε διακριτή γραμμή).
2. ενοίκια φυσικών πόρων, όπως ενοίκια γης, πόρων υπεδάφους, ορυχείων και μεταλλείων κ.λπ.
3. πρόστιμα, τα οποία ορίζονται ως υποχρεωτικές πληρωμές προς άλλες οντότητες. Επιβάλλονται από δικαστήρια, λοιπές κρατικές αρχές, την Ευρωπαϊκή Ένωση ή λοιπούς διεθνείς οργανισμούς.
Γραμμή «Αποσβέσεις»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται οι αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων της οντότητας κατά την περίοδο 2023. Συμπληρώνεται μέσω των λογαριασμών 66 «Αποσβέσεις» των σχεδίων λογαριασμών των κλαδικών λογιστικών σχεδίων του δημοσίου τομέα και των ΕΛΠ.
Γραμμή «Λοιπά έσοδα και κέρδη»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έσοδα και κέρδη της οντότητας κατά την περίοδο 2023 που αφορούν τις εξής συγκεκριμένες συναλλαγές:
1. Κέρδη από διάθεση παγίων περιουσιακών στοιχείων, χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων
2. Κέρδη (θετικές διαφορές αποτίμησης) από επιμέτρηση στην εύλογη αξία
3. Κέρδη από συναλλαγματικές διαφορές
4. Κέρδη από αναστροφή προβλέψεων και απομειώσεων και έσοδα από αχρησιμοποίητες προβλέψεις
5. Έσοδα από παραγραφή απαιτήσεων τρίτων
6. Διάφορα άλλα ανόργανα και ασυνήθη έσοδα τα οποία δεν εντάσσονται σε κάποια από τις κατηγορίες των λοιπών γραμμών της αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως.
Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Λοιπά έξοδα και ζημίες»: Στο συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνονται τα δεδουλευμένα έξοδα και ζημίες της οντότητας κατά την περίοδο 2023 που αφορούν τις εξής συγκεκριμένες συναλλαγές:
1. Ζημίες από διάθεση παγίων περιουσιακών στοιχείων, χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων
2. Ζημίες (αρνητικές διαφορές αποτίμησης) από επιμέτρηση στην εύλογη αξία
3. Ζημίες από συναλλαγματικές διαφορές
4. Έξοδα από προβλέψεις και απομειώσεις
5. Ζημιές από φυσικές καταστροφές
6. Κλοπές και υπεξαιρέσεις
7. Διάφορα άλλα ανόργανα και ασυνήθη έξοδα τα οποία δεν εντάσσονται σε κάποια από τις κατηγορίες των λοιπών γραμμών της αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσεως.
Οι πηγές συμπλήρωσης του πεδίου περιγράφονται αναλυτικά στα παραρτήματα Γ’-Ζ’ της παρούσης.
Γραμμή «Φόρος εισοδήματος»: Το συγκεκριμένο πεδίο αποτυπώνει το ποσό του φόρου που οφείλεται στην Κεντρική Διοίκηση από την πιλοτική οντότητα, επί του φορολογητέου εισοδήματός της για την περίοδο 2023. Βασίζεται στα κέρδη προ φόρων της οντότητας και στους ισχύοντες φορολογικούς συντελεστές. Αφορά κυρίως πιλοτικές οντότητες με τη νομική μορφή Ν.Π.Ι.Δ. όπως Ανώνυμες Εταιρείες, ενώ δεν συμπληρώνεται από οντότητες οι οποίες απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος. Επισημαίνεται ότι οι φόροι που δεν ανήκουν στην κατηγορία του φόρου εισοδήματος (όπως π.χ. ΕΝΦΙΑ) δεν αποτυπώνονται στο συγκεκριμένο πεδίο, αλλά στη γραμμή «Λοιπές δαπάνες».
Ε. ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΕΝΔΟΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
Οι ενδοκυβερνητικές συναλλαγές αποτελούν οικονομικές συναλλαγές που πραγματοποιούνται μεταξύ δύο ή περισσότερων οντοτήτων εντός της Γενικής Κυβέρνησης, και ως εκ τούτου συμπεριλαμβάνουν όλες τις συναλλαγές μίας οντότητας στις οποίες ο αντισυμβαλλόμενος είναι οντότητα της Γενικής Κυβέρνησης. Κατά την υποβολή των σχετικών στοιχείων, οι ενδοκυβερνητικές συναλλαγές θα πρέπει να δηλώνονται από τις οντότητες, ώστε να απαλείφονται με τη διενέργεια της ενοποίησης προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή καταγραφή τους και να διασφαλιστεί η ακρίβεια των οικονομικών καταστάσεων.
Για τους σκοπούς της πιλοτικής ενοποίησης, οι οντότητες θα πρέπει να συμπληρώσουν στους σχετικούς πίνακες μόνον τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές οι οποίες έχουν ως αντισυμβαλλόμενη κάποια από τις πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’. Με άλλα λόγια, θα δηλωθούν μόνον οι ενδοκυβερνητικές συναλλαγές με αντισυμβαλλόμενο ο οποίος συμπεριλαμβάνεται και ο ίδιος στις οντότητες που μετέχουν στην πιλοτική ενοποίηση. Επιπροσθέτως, οι κατηγορίες των ενδοκυβερνητικών συναλλαγών οι οποίες θα συμπληρωθούν είναι συγκεκριμένες και αφορούν τις κάτωθι γραμμές των χρηματοοικονομικών καταστάσεων:
α. Ενδοκυβερνητικές συναλλαγές Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσης:
1. Έσοδα από μεταβιβάσεις: Συμπληρώνεται με τα έσοδα από επιχορηγήσεις, αποδόσεις, δωρεές και λοιπές μεταβιβάσεις που αποκτήθηκαν εντός του 2023 από άλλες πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’. Συμπεριλαμβάνεται η τακτική επιχορήγηση από τον κρατικό Π/Υ καθώς και οι επιχορηγήσεις από ΠΔΕ. Επισημαίνεται ότι στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ οι επιχορηγήσεις που αφορούν πάγια δεν απεικονίζονται απευθείας στην καθαρή θέση, αλλά στη γραμμή «Έσοδα από μεταβιβάσεις» της ΚΑΧ, και ως εκ τούτου το ενδοκυβερνητικό μέρος τους (π.χ. επιχορήγηση από ΠΔΕ που αφορά απόκτηση παγίων) θα εμφανιστεί στο συγκεκριμένο πεδίο.
2. Λοιπά τρέχοντα έσοδα: Για σκοπούς της πιλοτικής ενοποίησης, το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί μόνον με τους τόκους της χρήσης 2023 οι οποίοι προέκυψαν από λοιπές πιλοτικές οντότητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι τόκοι των Ομολόγων ή Εντόκων Γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου οι οποίοι καταστάθηκαν δεδουλευμένοι κατά τη χρήση 2023.
3. Έξοδα από μεταβιβάσεις: Συμπληρώνεται με τα έξοδα από επιχορηγήσεις, αποδόσεις, δωρεές και λοιπές μεταβιβάσεις που αποδόθηκαν εντός του 2023 σε άλλες πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
4. Τόκοι (έξοδα): Συμπληρώνεται με τα ενδοκυβερνητικά έξοδα της οντότητας κατά την περίοδο 2023 τα οποία αφορούν τόκους με δικαιούχο κάποια από τις λοιπές πιλοτικές οντότητες. Παράδειγμα ενδοκυβερνητικών εξόδων από τόκους είναι οι τόκοι δανείων που έχουν χορηγηθεί από λοιπές πιλοτικές οντότητες.
5. Λοιπές δαπάνες: Για σκοπούς της πιλοτικής ενοποίησης, το εν λόγω πεδίο θα συμπληρωθεί μόνον με τα δεδουλευμένα έξοδα από φόρους της χρήσης 2023, πλην του φόρου εισοδήματος. Παραδείγματα τέτοιων φόρων είναι ο ΕΝΦΙΑ, ο φόρος στους τόκους καταθέσεων, κ.λπ. Θα δηλωθούν μόνον οι φόροι οι οποίοι επιβάλλονται από την Κεντρική Διοίκηση, η οποία θα αποτελεί και τον μοναδικό αντισυμβαλλόμενο για τη συγκεκριμένη γραμμή.
6. Φόρος εισοδήματος: Συμπληρώνεται με τον δεδουλευμένο φόρο εισοδήματος για τη χρήση 2023. Η Κεντρική Διοίκηση επίσης θα αποτελεί τον μοναδικό αντισυμβαλλόμενο για το συγκεκριμένο πεδίο, και, όπως είναι εμφανές, το δηλωθέν ενδοκυβερνητικό ποσό θα ταυτίζεται με το κονδύλι του φόρου εισοδήματος στην αναδιατυπωμένη ΚΑΧ.
β. Ενδοκυβερνητικά υπόλοιπα Αναδιατυπωμένου Ισολογισμού:
1. Απαιτήσεις: Συμπληρώνεται με τις ενδοκυβερνητικές απαιτήσεις της οντότητας την 31/12/2023 έναντι των λοιπών πιλοτικών οντοτήτων του Παραρτήματος Θ’. Τονίζεται ότι οι δηλωθείσες ενδοκυβερνητικές απαιτήσεις δεν θα είναι απομειωμένες κατά το ποσό τυχόν προβλέψεων, καθώς οι εν λόγω προβλέψεις θα έχουν αντιλογιστεί κατά την αναδιατύπωση σύμφωνα με το σημείο 6 της ενότητας Β’.
2. Μακροπρόθεσμα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία: Συμπληρώνεται με τις με ημερομηνία 31/12/2023 αξίες των μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων, όπως χορηγηθέντα δάνεια και χρεόγραφα (π.χ. Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου, Έντοκα Γραμμάτια κ.λπ.), στα οποία οι αντισυμβαλλόμενοι (οφειλέτες) είναι οι πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’. Για τους σκοπούς της αναδιατύπωσης, στο συγκεκριμένο πεδίο δεν συμπεριλαμβάνονται ποσά που αφορούν μετοχές ή λοιπούς συμμετοχικούς τίτλους ιδιοκτησίας, παρά μόνον δάνεια και χρεωστικοί τίτλοι (δηλαδή τίτλοι οι οποίοι ενσωματώνουν χρέος, όπως ομόλογα).
3. Πληρωτέες υποχρεώσεις: Συμπληρώνεται με τα ποσά των ενδοκυβερνητικών πληρωτέων υποχρεώσεων οι οποίες οφείλονταν την 31/12/2023 προς τις λοιπές πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
4. Βραχυπρόθεσμα δάνεια: Συμπληρώνεται με την αξία των βραχυπρόθεσμων δανείων την 31/12/2023, στα οποία οι αντισυμβαλλόμενοι (χρεώστες) ήταν οι πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
5. Άλλες υποχρεώσεις: Συμπληρώνεται με τα ποσά των ενδοκυβερνητικών λοιπών υποχρεώσεων οι οποίες οφείλονταν την 31/12/2023 προς τις λοιπές πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
6. Μακροπρόθεσμα δάνεια: Συμπληρώνεται με την αξία των μακροπρόθεσμων δανείων την 31/12/2023, στα οποία οι αντισυμβαλλόμενοι (χρεώστες) ήταν οι πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
7. Άλλες μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις: Συμπληρώνεται με τα ποσά των ενδοκυβερνητικών λοιπών μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων οι οποίες οφείλονταν την 31/12/2023 προς τις λοιπές πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’.
Στην πράξη, πέραν του αναδιατυπωμένου Ισολογισμού και της αναδιατυπωμένης Κατάστασης Αποτελεσμάτων Χρήσης, οι πιλοτικές οντότητες θα πρέπει να συμπληρώσουν δύο επιπρόσθετους πίνακες με τις αντίστοιχες ενδοκυβερνητικές συναλλαγές για κάθε μία από τις δύο αναδιατυπωμένες καταστάσεις. Η γραμμογράφηση των πινάκων με τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές παρουσιάζεται στο παράρτημα Β’. Στις στήλες των πινάκων απεικονίζονται οι κατηγορίες των ενδοκυβερνητικών συναλλαγών, και στις γραμμές τους οι αντισυμβαλλόμενες πιλοτικές οντότητες του Παραρτήματος Θ’. Τα ποσά των ενδοκυβερνητικών συναλλαγών θα συμπληρωθούν στα κελιά που αντιστοιχούν στην εκάστοτε κατηγορία συναλλαγής και αντισυμβαλλόμενη οντότητα, όπως αυτές προκύπτουν από τις αντίστοιχες στήλες και γραμμές του πίνακα. Οι οντότητες θα δηλώσουν τα σχετικά ποσά σωρευτικά για το έτος 2023. Π.χ. εάν εντός του 2023 η πιλοτική οντότητα Α έχει λάβει από την Κεντρική Διοίκηση δύο φορές τακτική επιχορήγηση, ποσών ύψους 1.000.000€ και 800.000€, τότε το κελί που αντιστοιχεί στα «Έσοδα από Μεταβιβάσεις» με αντισυμβαλλόμενο την «Κεντρική Διοίκηση» θα συμπληρωθεί με το ποσό των 1.800.000€.
Τέλος, σημειώνεται ότι τα προς συμπλήρωση αρχεία (templates) θα διαθέτουν ειδικό πεδίο όπου θα γνωστοποιηθούν υποχρεωτικά οι μη ενσωματωμένες στις αναδιατυπωμένες καταστάσεις παρατηρήσεις των ορκωτών ελεγκτών (δηλαδή θα αντιγραφούν από την έκθεση του ορκωτού ελεγκτή), σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο σημείο 4 της Ενότητας Β’. Οι παρατηρήσεις των ελεγκτών θα αντιγραφούν στα αντίστοιχα πεδία ανάλογα με τις κατηγορίες που αφορούν, όπως αυτές παρουσιάζονται στο σχετικό αρχείο.
ΣΤ. ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΔΟΥ ΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ
Η συνεργασία και εμπλοκή των ΓΔΟΥ των εποπτευόντων Υπουργείων αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την εκπλήρωση του οροσήμου και την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Με τη λήψη της παρούσας εγκυκλίου, οι υπεύθυνες για την εποπτεία των οντοτήτων (φορέων) Γενικής Κυβέρνησης Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων θα ορίσουν υπεύθυνους υπαλλήλους για την υποβολή των στοιχείων που θα αποστείλουν οι εποπτευόμενες πιλοτικές οντότητες (φορείς). Επισημαίνεται ότι τα στοιχεία θα υποβληθούν στο ΓΛΚ μέσω διαδικτυακού κοινόχρηστου φακέλου (sharepoint). Οι ορισθέντες υπάλληλοι των ΓΔΟΥ θα κοινοποιήσουν τα στοιχεία τους και το υπηρεσιακό τους e-mail στην ηλεκτρονική διεύθυνση «accounting.consolidation@glk.gr» προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στο sharepoint. Ο τρόπος πρόσβασης στο sharepoint θα γνωστοποιηθεί από το ΓΛΚ προς τους ορισθέντες υπαλλήλους. Εν συνεχεία, οι αρμόδιοι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ θα κατεβάσουν από το sharepoint τα προς συμπλήρωση αρχεία (templates), τα οποία θα είναι ήδη αναρτημένα από το ΓΛΚ για αυτό το σκοπό. Ακολούθως, θα αποστείλουν μέσω e-mail ή άλλης διαδικασίας ηλεκτρονικής αποστολής τα αντίστοιχα προς συμπλήρωση αρχεία (μαζί με την παρούσα εγκύκλιο) σε καθεμία από τις πιλοτικές οντότητες (φορείς) που εποπτεύουν.
Στη συνέχεια, οι πιλοτικές οντότητες (φορείς) θα συμπληρώσουν τα ληφθέντα αρχεία μέσω της διαδικασίας της αναδιατύπωσης, όπως περιγράφεται στην παρούσα, και θα τα αποστείλουν συμπληρωμένα στις ΓΔΟΥ. Τέλος, οι αρμόδιοι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ θα ανεβάσουν τα συμπληρωμένα αρχεία σε ειδικό φάκελο του sharepoint, από όπου θα αντληθούν από το ΓΛΚ για την κατάρτιση των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Προκειμένου να τηρηθούν οι σχετικές προθεσμίες εκπλήρωσης του οροσήμου, τα συμπληρωμένα αρχεία θα πρέπει απαραίτητα να έχουν αναρτηθεί στο sharepoint μέχρι το τέλος του Ιουλίου 2025. Οι αρμόδιοι υπάλληλοι των ΓΔΟΥ θα πρέπει να μεριμνήσουν για την έγκαιρη αποστολή των συμπληρωμένων αρχείων από τις πιλοτικές οντότητες (φορείς), κάνοντας τις απαραίτητες οχλήσεις, προκειμένου να εκπληρωθεί το σχετικό ορόσημο.
Ζ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Τέλος, για την παροχή οποιωνδήποτε διευκρινίσεων αναφορικά με τη διαδικασία της αναδιατύπωσης των οικονομικών στοιχείων, ο φορέας διατυπώνει γραπτό ερώτημα στο αρμόδιο τμήμα Ενοποίησης Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου «accounting.consolidation@glk.gr». Επισημαίνεται ότι με σκοπό την άμεση και αποτελεσματική υποστήριξη των πιλοτικών οντοτήτων, στο προσεχές μέλλον πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία σχετική υπηρεσία Help-Desk. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία και την πρόσβαση στην υπηρεσία Help-Desk θα ανακοινωθούν με νεότερο έγγραφο.
Οι Προϊστάμενοι των ΓΔΟΥ της Κεντρικής Διοίκησης παρακαλούνται για τον ορισμό υπεύθυνων υπαλλήλων και την άμεση πραγματοποίηση των ενεργειών που περιγράφονται στην ενότητα ΣΤ’ της παρούσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχία της μεταρρύθμισης.
Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Αθανάσιος Πετραλιάς