47360/9.5.2023
Προϋποθέσεις, διαδικασία, καθώς και άλλες λεπτομέρειες για τη μεταβίβαση της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, από τη μητέρα στον πατέρα του τέκνου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 (Α’ 58), όπως τροποποιήθηκε και διαμορφώθηκε με το άρθρο 43 του ν. 4997/2022 (Α’ 219).

(ΦΕΚ 3104/10.5.2023)

ΟΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 142 του ν. 3655/2008 (Α’ 58), όπως τροποποιήθηκε και διαμορφώθηκε με το άρθρο 43 του ν. 4997/2022 «Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συντα-ξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις» (Α’ 219).

2. Την υπ’ αρ. 33891/606/2008 απόφαση της Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (Β’ 833).

3. Τα άρθρα 36 και 46 έως 50 του Μέρους ΙΙΙ του ν. 4808/2021 «Για την Προστασία της Εργασίας – Σύσταση Ανεξάρτητης Αρχής “Επιθεώρηση Εργασίας” – Κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την εξάλειψη της βίας και παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας – Κύρωση της Σύμβασης 187 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για to Πλαίσιο Προώθησης της Ασφάλειας και της Υγείας στην Εργασία – Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ζωής, άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις» (Α’ 101).

4. Τις διατάξεις του ν. 3896/2010 «Εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης -Εναρμόνιση της κείμενης νομοθεσίας με την Οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006 και άλλες συναφείς διατάξεις» (Α’ 207).

5. Τις διατάξεις του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) – δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α’ 143).

6. Τις διατάξεις του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: Οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).

7. Τις διατάξεις του ν. 5004/2022 «Κύρωση του κρατικού προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2023» (Α’ 235).

8. Το άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

9. Το π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α’ 145).

10. Το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).

11. Το π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους – Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119) και το π.δ. 62/2020 «Διορισμός αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 155).

12. Το άρθρο 7 του π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/ Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α’ 123).

13. Το π.δ. 2/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 2).

14. Την παρ. 3 του άρθρου 2 του π.δ. 6/ 2022 «Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών, σύσταση Ειδικής Γραμματείας, μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων» (Α’ 17).

15. Την υπ’ αρ. 12642/Δ1.4472/17/3.2020 υπουργική απόφαση «Καθορισμός δαπανών για τις οποίες ορίζει ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δια-τάκτη τον ίδιο ή άλλο όργανο, ορισμός δευτερευόντων διατακτών για αντίστοιχες δαπάνες, ορισμός αποφαινό-μενου οργάνου» (Β’ 1033).

16. Τις διατάξεις του ν. 4921/2022 «Δουλειές Ξανά: Αναδιοργάνωση Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και ψηφιοποίηση των υπηρεσιών της, αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και διάγνωσης των αναγκών εργασίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 75).

17. Την υπ’ αρ. 47046/9.5.2023 εισήγηση της Προϊσταμένης της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σύμφωνα με την οποία δεν προκαλείται οικονομική επιβάρυνση πέραν αυτής, που έχει ήδη αποτυπωθεί στην υπ’ αρ. 106993/11-11-2022 όμοια εισηγητική έκθεση, δεδομένου ότι η δυνατότητα μεταβίβασης μέρους της ειδικής άδειας και παροχής προστασίας της μητρότητας από τη μητέρα στον πατέρα δεν προκαλεί οικονομική επιβάρυνση, καθώς αφήνει αμετάβλητο το πλήθος των δικαιούχων και μεταβάλλει, εν δυνάμει, την ταυτότητα αυτών, αποφασίζουμε:

Καθορίζουμε τις προϋποθέσεις, τη διαδικασία, καθώς και άλλες λεπτομέρειες για τη μεταβίβαση της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, από τη μητέρα στον πατέρα του τέκνου, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 (Α’ 58), όπως τροποποιήθηκε και διαμορφώθηκε με το άρθρο 43 του ν. 4997/2022 (Α’ 219), ως εξής:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’

Δικαιούχοι – Διάρκεια – Διαδικασία

Άρθρο 1

Πεδίο εφαρμογής – Προϋπόθεση – Δικαιούχοι

Οι διατάξεις της παρούσας εφαρμόζονται στην περίπτωση μεταβίβασης της ειδικής άδειας και ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας από τη δικαιούχο μητέρα τέκνου, φυσική, θετή ή τεκμαιρόμενη κατά την έννοια του άρθρου 142 του ν. 3655/2008, όπως τροποποιήθηκε και διαμορφώθηκε με το άρθρο 43 του ν. 4997/2023, στον πατέρα, φυσικό, θετό ή με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.

Προϋπόθεση για τη μεταβίβαση της ειδικής άδειας και παροχής στον πατέρα είναι να είναι η μητέρα του τέκνου δικαιούχος αυτών κατά την έννοια του άρθρου. 142 του ν. 3655/2008, χωρίς ωστόσο να απαιτείται να έχει η ίδια κάνει χρήση τμήματος αυτής προηγουμένως.

Η ειδική άδεια και παροχή προστασίας της μητρότητας δύναται να μεταβιβασθεί στον πατέρα ασφαλισμένο του τέως ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ως διάδοχό του που απασχολείται σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ορισμένου ή αορίστου χρόνου, με πλήρη ή μερική απασχόληση.

Άρθρο 2

Χορήγηση

1. Η μητέρα, εφόσον η ίδια είναι δικαιούχος της ειδικής άδειας και παροχής προστασίας της μητρότητας κατά την έννοια του άρθρου 142 του ν. 3655/2008, επιλέγει πώς θα ασκήσει το δικαίωμά της και ειδικότερα αν θα ασκήσει η ίδια το σύνολο αυτού ή αν θα μεταβιβάσει τμήμα του δικαιώματος της ειδικής άδειας και παροχής προστασίας της μητρότητας έως επτά (7) μηνών στον πατέρα του παιδιού. Η μητέρα δύναται επίσης να καθορίσει διαστήματα που θα κάνει χρήση της ειδικής άδειας η ίδια εναλλακτικά με τον πατέρα του τέκνου, ενώ δεν ενδιαφέρει η σειρά που οι γονείς θα κάνουν χρήση της άδειας συμπληρωματικά μεταξύ τους. Ήτοι, η μητέρα μπορεί να ασκήσει πρώτη τμήμα του ως άνω δικαιώματος και να μεταβιβάσει το υπόλοιπο στον πατέρα, έως του ορίου των επτά μηνών. Εναλλακτικά, ο πατέρας μπορεί πρώτος να κάνει χρήση τμήματος της ειδικής άδειας και της παροχής που του μεταβιβάσθηκε από τη μητέρα, έως και επτά (7) μηνών και στη συνέχεια η μητέρα να ασκήσει η ίδια το υπόλοιπο του δικαιώματός της μέχρι και τη συμπλήρωση των εννέα μηνών της άδειας ή και αντιστρόφως. Γίνεται επίσης δεκτό ότι η κατανομή διαστημάτων της άδειας και παροχής, κατόπιν μεταβίβασης κατά την παρούσα μπορεί να γίνει συνεχόμενα και συμπληρωματικά μεταξύ των γονέων και για περισσότερες από μία εναλλαγές. Σε τέτοιες περιπτώσεις κατανομής της άδειας μεταξύ των γονέων με κοινές ως προς το περιεχόμενο υπεύθυνες δηλώσεις μπορούν να καθοριστούν τα χρονικά διαστήματα που συνεχόμενα και εναλλακτικά μεταξύ τους οι γονείς μπορούν να χάνουν χρήση της άδειας αυτής.

2. Η μεταβίβαση ή μη του δικαιώματός της μητέρας εργαζόμενης εμπίπτει αποκλειστικά στη δική της απόφαση και δηλώνεται υπεύθυνα προς τη ΔΥΠΑ μέσω της ενιαίας ψηφιακής πύλης της δημόσιας διοίκησης https://www. gov.gr/. Στην υπεύθυνη δήλωση αναφέρονται:

α) Το ονοματεπώνυμο, ο ΑΜΚΑ και ο ΑΦΜ του πατέρα, β) το/τα διάστημα/τα της άδειας που έχει λάβει ή προ-τίθεται να λάβει η ίδια,

γ) το/τα διάστημα/τα της άδειας που μεταβιβάζει στον πατέρα συνολικής διάρκειας έως επτά ημερολογιακών μηνών.

Η υπεύθυνη δήλωση αυτή δύναται να τροποποιηθεί με νεότερη δήλωσή της.

3. Η χορήγηση της άδειας στον πατέρα έπειτα από μεταβίβαση σε αυτόν μπορεί να γίνει αμέσως μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας (τοκετού και λοχείας) της μητέρας, είτε αμέσως μετά τη λήξη της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο αδείας από την μητέρα ή από τον πατέρα, ως ισχύουν κάθε φορά, είτε ακόμη μετά τη λήξη της ετήσιας κανονικής άδειας του πατέρα ή της μητέρας, εφόσον τα διαστήματα των ανωτέρω αδειών είναι συνεχόμενα. Η ετήσια άδεια της μητέρας ή του πατέρα χορηγείται υποχρεωτικά πριν την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας σε περίπτωση που με βάση τις ετήσιες προθεσμίες κινδυνεύει να χαθεί.

4. Ως ημερομηνία έναρξης της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας στον πατέρα ορίζεται η επομένη της λήξης των αδειών της προηγουμένης παραγράφου.

5. Οι μητέρες που κάνουν χρήση της ειδικής άδειας της παρ. 2 του άρθρου. 142 του ν. 3655/2008, κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4997/2022, δύνανται να μεταβιβάσουν στον πατέρα το δικαίωμά τους στην ειδική άδεια και παροχή προστασίας της μητρότητας, για όσο χρόνο απομένει μέχρι τη συμπλήρωση των εννέα (9) μηνών, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 83 του νόμου αυτού.

6. Η ανωτέρω άδεια χορηγείται στον εργαζόμενο, έπειτα από αίτησή του προς τον εργοδότη, τον οποίο οφείλει να προειδοποιήσει εγγράφως ένα (1) μήνα πριν την έναρξη της εν λόγω άδειας. Η προθεσμία αυτή δεν ισχύει εφόσον κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας η μητέρα που μεταβιβάζει το δικαίωμά της στον πατέρα έχει υπόλοιπο ειδικής άδειας μικρότερο των δύο (2) μηνών.

Ο εργαζόμενος μπορεί να διακόψει την ειδική άδεια που διανύει με έγγραφη συμφωνία του εργοδότη. Στην περίπτωση αυτή, το υπόλοιπο της άδειας δεν μεταφέρεται σε άλλη χρονική περίοδο αλλά μπορεί να χορηγηθεί και πάλι στη μητέρα.

7. Ο χρόνος απουσίας του εργαζόμενου από την εργασία του κατά τη διάρκεια της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας, λογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για τον υπολογισμό της ετήσιας κανονικής άδειας, της προϋπηρεσίας για τον καθορισμό της αμοιβής και της αποζημίωσης σε περίπτωση απόλυσης αλλά και κάθε δικαιώματος που απορρέει από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.

8. Ο εργαζόμενος πατέρας που κάνει χρήση της ειδικής άδειας δικαιούται όλες τις παροχές και τις συνέπειες ως προς την ασφαλιστική κάλυψη όπως και η μητέρα. Επίσης λαμβάνει την ειδική άδεια και παροχή προστασίας της μητρότητας σύμφωνα με την παρούσα, καθώς και την υπ’ αρ. 33891/606/2008 (Β’ 833) απόφαση της Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας για ό,τι δεν ρυθμίζεται διαφορετικά.

9. Επίσης εφαρμόζονται στον πατέρα όλες οι γενικές και ειδικές διατάξεις που αφορούν στην ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας με τον ίδιο τρόπο που εφαρμόζονται και στην μητέρα εργαζόμενη που ασκεί το ίδιο δικαίωμα, ιδίως όσον αφορά στην προστασία και στην διατήρηση της απασχόλησής του και των όρων εργασίας του, στην επιστροφή του στην ίδια θέση εργασίας ή σε ισοδύναμη θέση εργασίας, με όχι λιγότερο ευνοϊκούς επαγγελματικούς όρους και συνθήκες και στη δυνατότητα να επωφεληθεί από οποιαδήποτε βελτίωση των συνθηκών εργασίας την οποία θα εδικαιούτο κατά την απουσία του, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο κεφάλαιο Γ’ του Μέρους ΙΙΙ του ν. 4808/2021 και τις διατάξεις του ν. 3896/2010.

10. Σε κάθε περίπτωση και για ό,τι δεν ορίζεται ρητά διαφορετικά, επί τυχόν αμφιβολίας για τη χορήγηση της ειδικής άδειας και ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας στον πατέρα εργαζόμενο εφαρμόζονται ανα-λόγως τα ισχύοντα για τη μητέρα εργαζόμενη σύμφωνα με το δικό του εργασιακό καθεστώς.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’

Φορέας Καταβολής της Παροχής

Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) κατά τη διάρκεια της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας που μεταβιβάζεται στον πατέρα σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 και την παρούσα, καταβάλλει σε αυτόν την ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου Β’ της υπ’ αρ. 33891/606/2008 (Β’ 833) απόφασης της Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και εφόσον ο ίδιος βρίσκεται σε ενεργή εργασιακή σχέση. Το καταβαλλόμενο στον πατέρα εργαζόμενο ποσό επιδότησης είναι αυτό το οποίο θα ελάμβανε η ίδια η μητέρα εργαζόμενη σύμφωνα με την ως άνω απόφαση.

Η ισχύς της παρούσας ξεκινά από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 9 Μαΐου 2023

Ο Υπουργός

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ