27585/14-03-2022
Περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε περίοδο κρίσης. Καθορισμός της διαδικασίας ελέγχου και της επιβολής κυρώσεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 (Α’ 124), κλιμάκωση των προστίμων και άλλα ζητήματα που αφορούν στην εφαρμογή του ιδίου άρθρου

Αριθμ. 27585/2022

(ΦΕΚ Β’ 1145/14-03-2022)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:
1.1 Του ν. 2690/1999 «Κύρωση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 45).
1.2 Του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).
1.3 Του ν. 4818/2021 «α) Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία διατάξεων των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455, (ΕΕ) 2019/1995 και (ΕΕ) 2018/1910 όσον αφορά υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο προστιθέμενης αξίας για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως και σχετικές ρυθμίσεις β) Τροποποιήσεις του ν. 4649/2019 “Πρόγραμμα παροχής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων” (Α’ 206), βάσει της υπό στοιχεία C(2021) 2545/9.4.2021 (2021/N) εγκριτικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράταση του προγράμματος “ΗΡΑΚΛΗΣ” γ) Διατάξεις για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας-Τροποποιήσεις του ν. 4738/2020 και λοιπές διατάξεις δ) Λοιπές επείγουσες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείων Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Υποδομών και Μεταφορών» (Α’ 36) και ιδίως της παρ. 6 του άρθρου 58 αυτού, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 50 του ν. 4903/2022 (Α’ 46), που παρέχει την εξουσιοδότηση για την έκδοση της παρούσας.
1.4 Του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α’ 98) και διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).
1.5 Του π.δ. 5/2022 «Οργανισμός του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων» (Α’ 192).
1.6 Του π.δ. 80/2019 «Διορισμός του Κυριάκου Μητσοτάκη του Κωνσταντίνου, Αρχηγού του Κόμματος της “Νέας Δημοκρατίας”(Ν.Δ.) ως Πρωθυπουργού» (Α’ 118).
1.7 Του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119).
1.8 Του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 121).
1.9 Του π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α’ 123).
1.10 Την ανάγκη για την προστασία του καταναλωτικού κοινού από την εμφάνιση κρουσμάτων αθέμιτης κερδοφορίας λόγω του συνδυασμού της γεωπολιτικής κρίσης που προκλήθηκε από τη στρατιωτική εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία και της υγειονομικής κρίσης της πανδημίας της νόσου COVID-19.
1.11 Το γεγονός ότι, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 26948/ 11-03-2022 εισήγηση του Αναπληρωτή Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Διενέργεια ελέγχου για τη διαπίστωση φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας

Για τη διαπίστωση παραβάσεων της παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 (Α’ 124) μπορεί να διενεργείται διοικητικός ή επιτόπου έλεγχος, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, από τα όργανα των αρμοδίων αρχών της παρ. 2 του ιδίου άρθρου δηλαδή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.), και των αρμόδιων υπηρεσιών ελέγχου των Περιφερειών.

Άρθρο 2
Διαδικασία διοικητικού ελέγχου

1. Οι αρχές της παρ. 2 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 μπορούν να ασκούν τις εξουσίες της παρ. 3 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 με την έκδοση εντολής για την παροχή πληροφοριών και στοιχείων προς τον ελεγχόμενο. Η εντολή εκδίδεται από το αρμόδιο όργανο της αρχής ελέγχου που ορίζεται στο άρθρο 3 της παρούσας.

2. Σε περίπτωση που κατά την κρίση των ελεγκτικών οργάνων παραστεί ανάγκη για επιτόπια παρουσία ελεγκτών στο χώρο του ελεγχόμενου τότε οι αρμόδιες υπηρεσίες συγκροτούν κλιμάκια ελέγχου, αποτελούμενα από δύο (2) τουλάχιστον όργανα, τα οποία φέρουν το έντυπο με τίτλο «ΕΝΤΟΛΗ ΕΛΕΓΧΟΥ», με την οποία βεβαιώνεται η αρμοδιότητά τους να διενεργήσουν τον έλεγχο.

3. Οι ελεγχόμενες οντότητες θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι ο τρόπος τιμολόγησής τους είναι συμβατός με τις διατάξεις του άρθρου 58 του ν. 4818/2021. Για το λόγο αυτό υποχρεούνται να προμηθεύουν ή να πληροφορήσουν τις αρμόδιες αρχές, τουλάχιστον, με τα παρακάτω στοιχεία:
– την ποσότητα των αποθεμάτων (πωληθέντων και μη) του υπό έλεγχο προϊόντος κατά την Περίοδο Αναφοράς και την Περίοδο Ελέγχου.
– την αξία των ανωτέρω αποθεμάτων του Προϊόντος και στις δύο Περιόδους.
– το σύνολο των πωλήσεων σε ποσότητα και αξία του Προϊόντος και στις δύο Περιόδους.
– όλα τα παραστατικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την ορθότητα των ανωτέρω μεγεθών.
Οι αρμόδιες για τον έλεγχο αρχές δύνανται να ζητούν εκτός από τα ανωτέρω και κάθε απαραίτητο κατά την κρίση τους στοιχείο καθώς και να διευκολύνουν τον ελεγχόμενο με τη χορήγηση υποδειγμάτων πινάκων. Σκοπός είναι καθοριστεί το Περιθώριο Μικτού Κέρδους τόσο κατά την Περίοδο Αναφοράς, όσο και κατά την Περίοδο Ελέγχου. Εάν το Περιθώριο Μικτού Κέρδους της Περιόδου Ελέγχου είναι μεγαλύτερο από αυτό της Περιόδου Αναφοράς τότε υφίσταται παράβαση του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 και επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις ως κατωτέρω.

4. Μετά την επεξεργασία των συλλεχθέντων στοιχείων συντάσσεται ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ με τα τελικά πορίσματα των ελεγκτικών οργάνων και υποβάλλεται στην αντίστοιχη αρμόδια αρχή ελέγχου. Σε περίπτωση που σύμφωνα με το πόρισμα της Έκθεσης Ελέγχου προκύπτει παράβαση του άρθρου 58 του ν. 4818/2021, τότε αντίγραφο της Έκθεσης κοινοποιείται αμελλητί στον ελεγχόμενο με κάθε πρόσφορο μέσο. Ο ελεγχόμενος μπορεί να καταθέσει τις απόψεις του σε προθεσμία πέντε (5) ημερών από την κοινοποίηση σε αυτόν του αντιγράφου του προηγούμενου εδαφίου, προκειμένου να ασκήσει το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2690/1999 (Α’ 45), περί Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας.

5. Το σύνολο των στοιχείων και συμπερασμάτων της Έκθεσης Ελέγχου και των απόψεων του ελεγχομένου τίθεται στη διάθεση του αρμόδιου οργάνου για την επιβολή της κύρωσης υπό τη μορφή εισηγητικού σημειώματος. Το αρμόδιο όργανο με απόφασή του επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 4 της παρούσας.

6. Σε όποιον παρεμποδίζει ή παρακωλύει τον έλεγχο με οποιονδήποτε τρόπο επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της παρ. 5 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021, χωρίς να θίγεται η επιβολή ποινικών κυρώσεων.

7. Κατά τη διάρκεια του επιτόπου ελέγχου τα όργανα τις παρ. 1 μπορούν να ασκούν τις εξουσίες της παρ. 3 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 για την ολοκλήρωση του ελέγχου.

Άρθρο 3
Αρμόδια όργανα για την επιβολή προστίμου

1. Αν ο έλεγχος διενεργείται από όργανα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου ή από όργανα της Διυπηρεσιακής Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.), αρμόδιο όργανο για την επιβολή των προστίμων της παρούσας είναι ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

2. Αν ο έλεγχος διενεργείται από όργανα των υπηρεσιών ελέγχου της Περιφέρειας, αρμόδιο όργανο για την επιβολή των προστίμων της παρούσας είναι ο οικείος Περιφερειάρχης.

Άρθρο 4
Κλιμάκωση προστίμων

1. Σε όποιον παραβιάζει την παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 επιβάλλεται πρόστιμο που ισούται με τουλάχιστον το διπλάσιο του Οφέλους Υπέρ του Κανονικού το οποίο ορίζεται στα άρθρα 5 και 6 της παρούσας. Το εν λόγω πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ και μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ.

2. Αν η παράβαση της παρ. 1 του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 αφορά σε πολύ μικρές ποσότητες προϊόντων, ή ποσότητες ιδιαίτερα χαμηλής αξίας, που διατίθενται προς πώληση ή αν απόκλιση από το ανώτατο επιτρεπτό ποσοστό περιθωρίου μικτού κέρδους δεν ξεπερνά τη μία ποσοστιαία μονάδα, και εφόσον είναι η πρώτη φορά που βεβαιώνεται παράβαση στο συγκεκριμένο ελεγχόμενο, η αρμόδια αρχή ελέγχου μπορεί να απευθύνει σύσταση προς τον ελεγχόμενο με σκοπό την παύση της παράνομης πρακτικής και τη συμμόρφωση εντός ορισμένης αποκλειστικής προθεσμίας, καθώς και την παράλειψη της παράβασης στο μέλλον.

Άρθρο 5
Ορισμός μέγιστου επιτρεπόμενου περιθωρίου μικτού κέρδους

Για τις ανάγκες εφαρμογής της παρούσας ορίζουμε:
1. Τιμή Πώλησης (ΤΠ): η τιμή πώλησης του Προϊόντος ή παροχής της Υπηρεσίας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο και σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει μία τιμή πώλησης, η μέση σταθμική τιμή στην οποία πωλήθηκε το Προϊόν. Η στάθμιση θα γίνεται με βάση τις πωλούμενες ποσότητες.
2. Μέσο Κόστος Πωληθέντων (ΜΚΠ): το μέσο κόστος των πωληθέντων μονάδων του Προϊόντος σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο οριζόμενο ως:

Ως μέθοδος αποτίμησης είναι αυτή που χρησιμοποιείται από την ελεγχόμενη οντότητα κατά την Περίοδο Αναφοράς. Η μέθοδος αποτίμησης δεν μπορεί να είναι διαφορετική κατά τις παρακάτω ημερομηνίες ή περιόδους.
3. Περιθώριο Μικτού Κέρδους Προϊόντος (ΠΜΚ): ο λόγος της διαφοράς της Τιμή Πώλησης από το Μέσο Κόστος Πωληθέντων προς την Τιμή Πώλησης, σύμφωνα με τον τύπο:

4. Περίοδος Αναφοράς: ο Αύγουστος τους έτους 2021 ή σε περίπτωση που δεν υπήρξε πράξη πώλησης του Προϊόντος ή παροχή Υπηρεσίας από την ελεγχόμενη οντότητα κατά την περίοδο αυτή, το πιο πρόσφατο προ της 1ης.9.2021 χρονικό διάστημα 30 ημερών, που πραγματοποιήθηκαν πωλήσεις του συγκεκριμένου προϊόντος.
5. Περίοδος Ελέγχου: οποιαδήποτε μεμονωμένη ημερομηνία ή ημερομηνίες ή περίοδος που βρίσκεται εν ισχύ το άρθρο 58 του ν. 4818/2021 και καθορίζεται κατά περίπτωση από τις αρμόδιες αρχές για τη διαπίστωση της παράβασης.
6. Θεωρητική Τιμή Πώλησης (ΘΤΠ): είναι η ανώτερη τιμή του Προϊόντος ή παροχής της Υπηρεσίας που θα έπρεπε να πωλεί η ελεγχόμενη οντότητα κατά την Ημερομηνία ή Περίοδο Ελέγχου προκειμένου να είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του άρθρου 58 του ν. 4818/2021 και καθορίζεται από τον τύπο:

7. Όφελος Υπέρ του Κανονικού (ΟΥΚ): Το γινόμενο της διαφοράς της πραγματικής Τιμής Πώλησης ανά μονάδα Προϊόντος της Περιόδου Ελέγχου από τη Θεωρητική Τιμή Πώλησης επί το σύνολο της ποσότητας των αποθεμάτων του Προϊόντος (πωληθέντων και μη) κατά την Περίοδο Ελέγχου, σύμφωνα με τον τύπο:

8. Εάν το Περιθώριο Μικτού Κέρδους της Περιόδου Αναφοράς είναι αρνητικό, δηλ. η ελεγχόμενη οντότητα λειτουργούσε κατά την περίοδο αυτή με ζημίες από την πώληση του Προϊόντος ή δεν πωλούσε το Προϊόν πριν την 1η.9.2021, τότε ως Περιθώριο Μικτού Κέρδους Περιόδου Αναφοράς λογίζεται το Περιθώριο Μικτού Κέρδους της τελευταίας, προ της 1ης.9.2021, κλεισμένης οικονομικής χρήσης και αφορά το σύνολο των εσόδων της ελεγχόμενης οντότητας που προέρχονται από τις λειτουργικές της δραστηριότητες.
9. Εάν οποιαδήποτε οντότητα που υπάγεται στις διατάξεις της παρούσας και δε λειτουργούσε πριν την 1η.09.2021 (οντότητες που λειτούργησαν μετά την ημερομηνία αυτή) τότε ως Περίοδος Αναφοράς λαμβάνεται ο πρώτος μήνας κατά τον οποίο πραγματοποίησε πωλήσεις των Προϊόντων ή παρείχε τις Υπηρεσίες.

Άρθρο 6
Ορισμός μέγιστης επιτρεπόμενης τιμής πώλησης στον κλάδο συγκεκριμένων καυσίμων

1. Όσοι συμμετέχουν στη διακίνηση και πώληση αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτ., πετρελαίου κίνησης και πετρελαίου θέρμανσης, σε όλα τα στάδια διανομής έως και τον τελικό καταναλωτή ορίζουν τιμή πώλησης (ΤΠ) των ανωτέρω προϊόντων τέτοια, ώστε η διαφορά αυτής από την τιμή διυλιστηρίου (ΤΔ) προηγούμενης ημέρας να μην είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη διαφορά που ίσχυε κατά την 31/8/2021 και ειδικά για το πετρέλαιο θέρμανσης από την αντίστοιχη διαφορά που ίσχυε κατά την 30/4/2021, που είναι και οι Ημερομηνίες Αναφοράς. Δηλαδή:

Όπου: κ: το εκάστοτε υπό έλεγχο καύσιμο
i: οποιαδήποτε ημέρα εφαρμογής της παρούσας
Τιμή πώλησης: η τελική τιμή πώλησης ανά χιλιόλιτρο του καυσίμου, συμπεριλαμβανομένων κρατήσεων, προ ΦΠΑ
Τιμή Διυλιστηρίου: η τιμή διυλιστηρίου ανά χιλιόλιτρο του καυσίμου, συμπεριλαμβανομένων κρατήσεων προ ΦΠΑ, όπως δημοσιεύεται καθημερινά στην ιστοσελίδα http://oil.gge.gov.gr/και συγκεκριμένα το καύσιμο UNLEADED 95 BIO αντιστοιχεί στην αμόλυβδη βενζίνη 95 οκτ., το καύσιμο DIESEL AUTO BIO αντιστοιχεί στο πετρέλαιο κίνησης
και το καύσιμο HEATING GASOIL αντιστοιχεί στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Για το πετρέλαιο θέρμανσης, στον ανωτέρω τύπο, η ημερομηνία «31.8.2021» αντικαθίσταται από την «30.4.2021». Αν το ελεγχόμενο πρατήριο υγρών καυσίμων, που διαθέτει καύσιμα στον τελικό καταναλωτή, βρίσκεται σε δυσπρόσιτη ή νησιωτική περιοχή η διαφορά «ΤΠ_(κ,31.08.2021)-ΤΔ_(κ,30.08.2021)» προσαυξάνεται κατά 3%.

2. Για τα προϊόντα του παρόντος η Θεωρητική Τιμή Πώλησης (ΘΤΠ) του προηγούμενου άρθρου καθορίζεται από τον τύπο:

3. Εάν οποιαδήποτε οντότητα που υπάγεται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν λειτουργούσε κατά την 31.08.2021 ή κατά περίπτωση την 30/4/2021 (οντότητες που λειτούργησαν μετά τις ημερομηνίες αυτές) τότε ως Ημερομηνία Αναφοράς λαμβάνεται αυτή κατά την οποία πραγματοποίησαν την πρώτη πράξη πώλησης των ανωτέρω προϊόντων. Εάν για οποιοδήποτε λόγο, οι οντότητες που υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος δεν πραγματοποίησαν πράξεις πώλησης κατά τις ημερομηνίες της παρ. 1 τότε ως Ημερομηνία Αναφοράς λαμβάνεται η πιο πρόσφατη, προ της 1ης.09.2021, που πραγματοποίησαν πωλήσεις.

4. Οι διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 5 της παρούσας εφαρμόζονται και για τις περιπτώσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος άρθρου.

Άρθρο 7
Δικαστική προστασία

Κατά της απόφασης επιβολής προστίμου χωρεί προσφυγή ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, εντός της προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 66 του ν. 2717/1999 «Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας» (Α’ 97).

Άρθρο 8
Είσπραξη προστίμων

1. Οι επιβαλλόμενες κυρώσεις εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και αποδίδονται στον κρατικό προϋπολογισμό (ΚΑΕ 1560989001).

Άρθρο 9
Έναρξη ισχύος

Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 14 Μαρτίου 2022

Ο Υπουργός
ΣΠΥΡΙΔΩΝ-ΑΔΩΝΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ