ΥΠΕΡΑΞΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗ Ι.Χ. Ή Δ.Χ. ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ
Οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή της 1024962/282/Τ & ΕΦ/23304 εγκυκλίου.
(Α.Υ.Ο. 1064078/1796/Α0012/ΠΟΛ. 1084/3.8.2004)Σε συνέχεια της 1024962/282/ Τ& Ε.Φ./2332004 εγκυκλίου με την οποία κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις της 1012 568/120β’/Τ&Ε.Φ./10204 (ΦΕΚ 365 Β) κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Μεταφορών και Επικοινωνιών, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες για την υπεραξία που προκύπτει από τη μεταβίβαση, με επαχθή αιτία οχήματος Ι.Χ. ή Δ.Χ. με την άδεια κυκλοφορίας ή όχι.
1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του ν.δ. 1146/1972 και του άρθρου 7 του ν.1160/1981 καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του υπερτιμήματος (υπεραξίας) που προκύπτει από την πώληση αυτοκινήτου οχήματος ή μοτοσικλέτας, πάγιου στοιχείου επιχείρησης το οποίο πωλείται ως εμπόρευμα.
2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 30 του ν. 3220/2004 εξαιρείται από την αυτοτελή φορολογία η ωφέλεια που προκύπτει από τη μεταβίβαση οχήματος που ανήκει σε επιχείρηση που τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και ισχύει για μεταβιβάσεις από 112004 και μετά σύμφωνα με την παράγραφο 13 του προαναφερόμενου άρθρου και νόμου.
3. Από της 17298, που ισχύουν οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 10 του ν. 2579/1998, των οποίων η ισχύς παρατάθηκε αρχικά μέχρι 31122003 με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 39 του ν. 2873/ 2000 και στη συνέχεια μέχρι 31122006 με την παράγραφο 1 του άρθρου 32 του ν. 3229/2004, καταβάλλεται εφάπαξ πάγιο ποσό φόρου για κάθε μεταβίβαση οχήματος Δ.Χ. πάγιου στοιχείου επιχείρησης το οποίο πωλείται ως εμπόρευμα.
4. Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι:
α) Για κάθε μεταβίβαση Δ.Χ. οχήματος πάγιου στοιχείου επιχείρησης με βιβλία Α, Β και Γ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. το οποίο πωλείται ως εμπόρευμα, με την άδεια κυκλοφορίας αυτού ή χωρίς αυτή, καταβάλλεται το εφάπαξ πάγιο ποσό φόρου που προβλέπεται από τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 10 του ν. 2579/98. Τα ποσά αυτά βαρύνουν τον πωλητή και καταβάλλονται εφάπαξ από αυτόν με την υποβολή σχετικής δήλωσης η οποία υποβάλλεται πριν από τη μεταβίβαση στη δημόσια οικονομική υπηρεσία που είναι αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματός του. Η δήλωση αυτή υπογράφεται από όλους τους συμβαλλόμενους και υποβάλλεται σε τέσσερα (4) αντίτυπα, από τα οποία το ένα, (1) παραμένει στη Δ.Ο.Υ. τα δύο (2) κατ’ εξαίρεση των προαναφερομένων διατάξεων παραδίδονται στον πωλητή, ο οποίος καταθέτει το ένα εξ αυτών στη Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να συνταχθεί η πράξη μεταβίβασης και το τέταρτο (4) αντίγραφο παραδίδεται στον αγοραστή.
Απαγορεύεται η σύνταξη συμβολαιογραφικών εγγράφων, καθώς και η καταχώριση σε δημόσια βιβλία ή έγγραφα συμβολαιογραφικού ή ιδιωτικού συμφωνητικού, για δικαιοπραξία των παραγράφων 1 και 2 αυτού του άρθρου, καθώς και η έκδοση οποιουδήποτε δημόσιου εγγράφου που να βεβαιώνει οτιδήποτε που να προκύπτει από αυτή τη δικαιοπραξία, χωρίς την υποβολή θεωρημένου από την αρμόδια δημόσια οικονομική υπηρεσία αντιτύπου της δήλωσης: αυτού του άρθρου. Τα πρόσωπα που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από αυτό το άρθρο υπόκεινται και στο πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 4 του ν. 2523/1997.
β) Για κάθε μεταβίβαση Ι.Χ. οχήματος, πάγιου στοιχείου επιχείρησης ατομικής ή εταιρικής με βιβλία Α ή Β κατηγορίας του Κ.Β.Σ. φορολογείται αυτοτελώς λογιζόμενο ως εισόδημα το υπερτίμημα που προκύπτει από τη πώληση αυτή (σύμφωνα με τη περίπτ. ζ της παραγράφου 3 του άρθρου 28 του Κ.Φ.Ε.) και το οποίο προσδιορίζεται από την εφαρμογή των διατάξεων του ν.δ. 1146/1972 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ν.1160/1981.
Από την αυτοτελή αυτή φορολογία εξαιρούνται οι ίδιες μεταβιβάσεις που γίνονται από επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. (ατομικές, Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ, Α.Ε.)
5. Όπως ορίζεται από την παράγραφο 3 του άρθρου 7 του ν.1160/1981, πριν από τη σύνταξη της πράξης μεταβίβασης αυτής, απαιτείται να υποβληθεί στον αρμόδιο για τη φορολογία του εισοδήματος του πωλητή Προϊστάμενου Δ.Ο.Υ. σχετική δήλωση. Εάν ο πωλητής είναι γυναίκα έγγαμη, η δήλωση υποβάλλεται στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδιος για τη φορολογία εισοδήματος του συζύγου της.
Η δήλωση αυτή θα υποβάλλεται όπως και στη περίπτωση α της παραγράφου 4 της παρούσας.
Ο φόρος που προκύπτει καταβάλλεται σε έξι (6) ίσες μηνιαίες δόσεις η πρώτη καταβάλλεται με την υποβολή της προαναφερόμενης δήλωσης.
6. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περ. ζ της παρ. 3 του άρθρου 28 του ν. 2238/1994 ορίζεται, ότι θεωρείται ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις και η πραγματοποιηθείσα αυτόματη υπερτίμηση του πάγιου κεφαλαίου που χρησιμοποιείται στην επιχείρηση, καθώς και η υπερτίμηση που δεν πραγματοποιήθηκε, εφόσον αυτή έχει περιληφθεί στην απογραφή.
7. Από τα παραπάνω συνάγεται, ότι στην περίπτωση των επιχειρήσεων που τηρούν βιβλία τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ., η πραγματική υπεραξία που προκύπτει στα βιβλία τους κατά τη μεταβίβαση οχήματος ως εμπορεύματος, φορολογείται με τις γενικές διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος κατά την υποβολή της ετήσιας δήλωσής τους φορολογίας εισοδήματος.
Ενόψει των ανωτέρω και κατ’ εξαίρεση των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν .1160/1981 δεν υποβάλλεται η προαναφερόμενη δήλωση προκειμένου για μεταβίβαση Ι.Χ. αυτοκινήτων πάγιων στοιχείων από επιχειρήσεις οι οποίες τηρούν βιβλία Γ κατηγορίας του Κ.Β.Σ., αφού η ωφέλεια που προκύπτει από τις μεταβιβάσεις που πραγματοποιούν από 112004 και μετά εξαιρούνται από την αυτοτελή φορολογία όπως προαναφέρθηκε.
Στη περίπτωση αυτή και προκειμένου η αρμόδια υπηρεσία να προβεί σε πράξη μεταβίβασης, θα πρέπει η πωλήτρια επιχείρηση μαζί με τα λοιπά δικαιολογητικά να προσκομίσει αντί για τη προαναφερόμενη δήλωση, φωτοαντίγραφο της βεβαίωσης “Έναρξης” ή “Μεταβολής” εργασιών φυσικών ή νομικών προσώπων επιτηδευματιών, την οποία εκδίδει ο αρμόδιος για τη φορολογία εισοδήματος της επιχείρησης Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. και στην οποία αναφέρεται η κατηγορία τήρησης βιβλίων ή η αλλαγή της κατηγορίας αυτής, καθώς και η ημερομηνία ‘Κατά την οποία η αλλαγή αυτή έλαβε χώρα.
Σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις με μορφή ΕΠΕ ή ΑΕ εκ του νόμου υποχρεούνται στη τήρηση βιβλίων Γ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. και συνεπώς όλες οι μεταβιβάσεις Ι.Χ. αυτοκινήτων αυτών των επιχειρήσεων θα γίνονται χωρίς τη προσκόμιση δήλωσης υπεραξίας ή βεβαίωσης έναρξης ή μεταβολής.
8. Τέλος επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση που ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ, του πωλητή διαπιστώσει καταστρατήγηση των προαναφερομένων διατάξεων, υποχρεούται να προβεί σε έλεγχο και να καταλογίσει τα προβλεπόμενα από το νόμο.