Διευκρινίσεις επί της εγκυκλίου 13/2011 για την αναγνώριση χρόνου σπουδώνΑθήνα 14/10/2011
Αριθμ. Πρωτ. Α31/273/28

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ : ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ – ΕΣΟΔΩΝ
: ΠΑΡΟΧΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ : ΕΙΔΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
: ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Ταχ. Διεύθυνση : Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ
Αριθ. τηλεφώνου : 210 52 15 260 – 263
: 210 52 15 189
FAX : 210 52 23 228
E – mail : asfika@otenet.gr

ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

ΘΕΜΑ : «Διευκρινίσεις επί της εγκυκλίου 13/2011 για την αναγνώριση χρόνου σπουδών»

ΣΧΕΤ. : α) Η με αριθ. εγκύκλιο 13/11
β) Η με αριθ. εγκύκλιο 65/11
γ) Με το αριθ. Φ80000/οικ.9240/597/11.8.2011 έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α.
δ) Με το αριθ. Φ.80000/21395/1450/6.10.2011 έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α.

Με την ανωτέρω α) σχετική σας κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις της παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 «Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις, ρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις» και σας δόθηκαν οδηγίες για τον τρόπο αναγνώρισης του χρόνου σπουδών, με την β) σχετική σας κοινοποιήθηκαν οι διατάξεις του άρ. 40 του Ν.3996/2011 «Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις» με τις οποίες αντικαθίσταται η παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010. Με το παρόν Γενικό Έγγραφό μας, σας κοινοποιούμε μέρος του γ) σχετικού της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και συγκεκριμένα οτιδήποτε αναφέρεται στην αναγνώριση χρόνου σπουδών και σας παρέχουμε οδηγίες και διευκρινίσεις για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων.

1. Αναγνώριση σπουδών σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.

• Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων στο ανωτέρω γ) σχετικό Γενικό Έγγραφό της μεταξύ άλλων αναφέρει :

Τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω διάταξης, είναι όσα αποφοίτησαν από ανώτερες ή ανώτατες σχολές της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
Ως χρόνος φοίτησης, θεωρείται το χρονικό διάστημα από την εγγραφή έως την ημερομηνία αποφοίτησης που αναγράφεται στο πτυχίο ή στη βεβαίωση της σχολής.
Ο χρόνος που αναγνωρίζεται δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών της οικείας σχολής.
Αν η αποφοίτηση είναι στον προβλεπόμενο χρόνο σπουδών της οικείας σχολής και η αναγραφόμενη ημερομηνία πτυχίου είναι προγενέστερη από τη λήξη του σπουδαστικού έτους ο αναγνωριζόμενος χρόνος θα είναι όσα και τα επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :
Ασφαλισμένος, εγγράφηκε στη Νομική Σχολή τον Οκτώβριο του 1985 και η αναγραφόμενη ημερομηνία στο πτυχίο του είναι η 25η Ιουλίου του 1989 ο χρόνος που θα αναγνωρίσει είναι 4 έτη (δηλ. 1.200 ημέρες και όχι 1.150 ημέρες που αντιστοιχούν στο χρονικό διάστημα από την ημερομηνία εγγραφής έως την ημερομηνία αποφοίτησης), όσα είναι τα επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών.

Στην περίπτωση, που κάποιος κατέχει περισσότερα του ενός πτυχία ανώτερης ή ανώτατης σχολής (π.χ. Τ.Ε.Ι & Α.Ε.Ι.), δικαιούται να αναγνωρίσει το χρόνο σπουδών του από τη μία μόνο σχολή την οποία επιλέγει ο ίδιος, χωρίς να του δίνεται η δυνατότητα να αναγνωρίσει μέρος του χρόνου σπουδών του από την κάθε σχολή από την οποία αποφοίτησε.

Αν κάποιος έχει ασφάλιση σε περισσότερους από ένα οργανισμούς κύριας ασφάλισης για τον κλάδο σύνταξης μπορεί να αναγνωρίσει τον χρόνο σπουδών σε ένα μόνο οργανισμό και όχι τμήμα του χρόνου σπουδών σε κάθε οργανισμό.

Το ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου σπουδών είναι ίσο με τα κατά το χρόνο αποφοίτησης επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών, τα οποία προβλέπονται από τον οργανισμό που διέπει τη λειτουργία της κάθε σχολής.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :
Ασφαλισμένος, ο οποίος αποφοίτησε από την παιδαγωγική ακαδημία, όταν ο χρόνος σπουδών σε αυτήν για την απόκτηση πτυχίου ήταν διετής δικαιούται να αναγνωρίσει μόνο τα δύο χρόνια, ανεξάρτητα εάν αργότερα προέβη σε εξομοίωση πτυχίου, λόγω του ότι οι παιδαγωγικές ακαδημίες εντάχθηκαν ως τμήματα στα Α.Ε.Ι. και ο χρόνος φοίτησης μετατράπηκε σε 4 ετής.

• Αν κατά τον χρόνο φοίτησης, έχει χωρήσει ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ή το Δημόσιο δεν είναι δυνατή η αναγνώριση του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.

Ασφαλισμένος, που είχε εγγραφεί στην Νομική Σχολή Αθηνών (προβλεπόμενος χρόνος φοίτησης 4 έτη, δηλ. 1.200 ημέρες κατ΄ ανώτατο όριο), τον Οκτώβριο του 1980 και η αναγραφόμενη ημερομηνία επί του πτυχίου είναι η 25η Σεπτεμβρίου 1990.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών εργάσθηκε περιστασιακά και ασφαλίσθηκε στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. για 2.000 ημέρες.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :
Ο χρόνος σπουδών που μπορεί να αναγνωρίσει, προκύπτει από την αφαίρεση των ημερών πραγματικής ασφάλισης (2.000 ημέρες) από το συνολικό χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ εγγραφής στη Νομική και της αναγραφόμενης στο πτυχίο ημερομηνίας: δηλ. 3.000 – 2.000 = 1.000

Επομένως ο ανωτέρω ασφαλισμένος δεν μπορεί να αναγνωρίσει το σύνολο του χρόνου σπουδών του, αλλά μέχρι 1.000 ημέρες ασφάλισης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :
Ασφαλισμένος, εγγράφηκε στη Νομική Σχολή τον Οκτώβριο του 1980 και η αναγραφόμενη ημερομηνία επί του πτυχίου είναι η 30η Μαρτίου του 1985 ο ίδιος κατά τη διάρκεια των σπουδών του εργάσθηκε περιστασιακά και ασφαλίσθηκε στο Ι.Κ.Α. για 350 ημέρες. Ο χρόνος σπουδών που δύναται να αναγνωρίσει, προκύπτει ως ανωτέρω, ήτοι από την αφαίρεση των ημερών πραγματικής ασφάλισης (350 ημέρες) από το σύνολο του χρόνου που μεσολαβεί από την εγγραφή του έως και την αναγραφόμενη στο πτυχίο ημερομηνία αποφοίτησης.

Έτσι στο παράδειγμά μας, έχουμε :
1.350 (ή 4 έτη & 6 μήνες) – 350 (14 μήνες) = 1.000 ημέρες

Ο ανωτέρω ασφαλισμένος, δεν μπορεί να αναγνωρίσει το σύνολο του χρόνου σπουδών, αλλά μέχρι 1.000 ημέρες ασφάλισης.

Προκειμένου για την αναγνώριση του χρόνου σπουδών σε Τ.Ε.Ι., διευκρινίζουμε ότι αναγνωρίζεται ως χρόνος σπουδών και η εξάμηνη πρακτική άσκηση των σπουδαστών, η οποία είναι προαπαιτούμενη για την περάτωση των σπουδών και την απόκτηση συνεπώς του αντίστοιχου πτυχίου.

Επισημαίνεται ότι, από τα έτη ασφάλισης που αναγνωρίζονται με την εν λόγω ρύθμιση (δηλαδή 4 χρόνια για το 2011, 5 χρόνια για το 2012 και έως 7 από 1/1/2014 και μετά), αφαιρείται κάθε άλλος χρόνος, πραγματικός ή πλασματικός, που τυχόν έχει αναγνωρισθεί ή αναγνωρίζεται με βάση άλλες διατάξεις ή αποφάσεις Διοικητικών Συμβουλίων ασφαλιστικών οργανισμών, εφόσον ο χρόνος αυτός δεν αφορούσε υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση και έχει αναγνωριστεί μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου.

Σκοπός της εν λόγω ρύθμισης είναι η θέσπιση ενιαίων κανόνων ως προς τους αναγνωριζόμενους χρόνους, το σύνολο του χρόνου που μπορεί να αναγνωριστεί, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι αναγνωρίσεις, για το σύνολο των ασφαλιστικών οργανισμών. Συνεπώς, για λόγους ίσης μεταχείρισης μεταξύ των ασφαλισμένων, κρίθηκε αναγκαία η αφαίρεση τυχόν χρόνων που έχουν ήδη αναγνωρισθεί, ώστε αθροιστικά χρόνοι που έχουν ήδη αναγνωριστεί και χρόνοι που πρόκειται να αναγνωρισθούν να μην υπερβαίνουν το κατ΄ έτος – θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος – οριζόμενο ανώτατο όριο.

Χρόνοι ασφάλισης, πραγματικοί ή πλασματικοί, που έχουν αναγνωρισθεί σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στο Δημόσιο, στο Ν.Α.Τ. καθώς και στην αλλοδαπή, θα αφαιρούνται από το κατ΄ έτος ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου.

Ο χρόνος ασφάλισης που έχει αναγνωριστεί από πολιτικό πρόσφυγα δεν θα αφαιρείται από το κατ΄ έτος ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου, δεδομένου ότι αφορά σε χρόνο υποχρεωτικής ασφάλισης στην αλλοδαπή.

Σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθρου 10 του Ν.3863/2010, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 40 του Ν.3996/2011, το δικαίωμα για αναγνώριση πλασματικών χρόνων σε φορείς Κύριας Ασφάλισης ή το Δημόσιο, έχουν:

• Όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που αυξάνονται με τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 και ισχύουν από 1/1/2011 ή

• Όσοι επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τις διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.3863/2010 με προϋποθέσεις που μεταβλήθηκαν, καίτοι έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα με τις προγενέστερες διατάξεις.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :
Άνδρας 59 ετών, που συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης στο τέλος του 2010 με αναγνώριση στρατιωτικής υπηρεσίας, μπορεί να επιλέξει να μην αναγνωρίσει τη στρατιωτική υπηρεσία και να αναγνωρίσει σπουδές, για να συμπληρώσει τα 10.500 το 2011 και να λάβει πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση 10.800 ημερών ασφάλισης.

Αντίθετα για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010, καθώς και για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και εφεξής με βάση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που δεν τροποποιούνται με το άρθρο 10 του ν.3863/2010, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 40 του ν.2084/1992, όπως αυτό ίσχυε έως την αντικατάστασή του από την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν.3863/2010».

Κατόπιν τούτου τυχόν αναγνωριστικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθ. 18 του ν.3863/2010 πριν την αντικατάστασή τους με βάση την παρ. 7 του άρθ. 40 του ν.3996/2011 θα πρέπει να ανακληθούν και να επιστραφούν οι εισφορές, αντίθετα δεν επιστρέφονται οι εισφορές που έχουν καταβληθεί ή θα καταβληθούν για αναγνώριση χρόνου με βάση τις διατάξεις του αρθ. 40 του ν.3996/2011 ακόμα και στην περίπτωση που δεν θεμελιωθεί δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Σημειώνουμε ότι, το δικαίωμα για την εν λόγω αναγνώριση είναι απρόθεσμο, δεδομένου ότι, δεν τίθεται συγκεκριμένη προθεσμία στο νόμο, εντός της οποίας θα πρέπει να ασκηθεί, η δε αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στο φορέα, όμως προκειμένου να συνυπολογισθεί και να αξιοποιηθεί συνταξιοδοτικά ο χρόνος αυτός από τον ασφαλισμένο θα πρέπει να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη πραγματικής ή και προαιρετικής ασφάλισης.

Η σχετική αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος να κατοχυρώσει, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης αλλά σε καμία περίπτωση μετά την ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης, (εφόσον καθίσταται συνταξιούχος από αιτήσεως).

Ευνόητο είναι ότι, ο μέγιστος δυνατός αναγνωριστέος πλασματικός χρόνος θα είναι, σε κάθε περίπτωση, αυτός που αντιστοιχεί στο έτος εκείνο, τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμούν οι ασφαλισμένοι να κατοχυρώσουν. (σχετ. Φ.80000/21395/1450/6.10.2011 έγγραφο της Γ.Γ.Κ.Α.).

– Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση ταυτόχρονα με την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση.

Στην περίπτωση που η αίτηση για αναγνώριση υποβληθεί ταυτόχρονα με την αίτηση για συνταξιοδότηση, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσης, οι υπηρεσίες απονομών θα πρέπει να ενημερώνουν τις υπηρεσίες εσόδων για το χρόνο στον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, λαμβάνοντας υπόψη και το χρόνο που ζητά να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος.

– Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση σε προγενέστερο χρόνο από αυτόν της αίτησης για συνταξιοδότηση.

Στην περίπτωση που η αίτηση για την αναγνώριση υποβληθεί σε προγενέστερο χρόνο από αυτόν της υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση και δεν έχει προηγηθεί η ανακεφαλαίωση του χρόνου ασφάλισης, ο ασφαλισμένος με αίτησή του ενημερώνει την αρμόδια Υπηρεσία Εσόδων για το χρόνο που επιθυμεί να αναγνωρίσει και για τον χρόνο θεμελίωσης, αναλαμβάνοντας και τη σχετική ευθύνη στην περίπτωση που, κατά την επεξεργασία της αίτησης για συνταξιοδότηση διαπιστωθεί ότι, το δικαίωμά του δε θεμελιώνεται στο έτος του οποίου τις προϋποθέσεις επικαλείται.

Όσον αφορά την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ. διευκρινιστικές οδηγίες παρέχονται με την εγκύκλιο 76/11 της Διεύθυνσής μας.

2. Χρόνος σπουδών σε μέσες επαγγελματικές σχολές.

Με την α΄ σχετική σας είχαμε πληροφορήσει ότι, θα σας αποσταλεί κατάλογος με τις μέσες επαγγελματικές σχολές.

Με το παρόν, όπως προαναφέρθηκε σας κοινοποιούμε, μέρος του με αριθ. πρωτ. Φ80000/οικ.9240/597/11.8.2011 εγγράφου της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και συγκεκριμένα τις σελίδες που αναφέρονται στις μέσες επαγγελματικές σχολές.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΒΕΛΛΑΣ