240/1/27-02-2025
Όροι και διαδικασία παροχής υπηρεσιών πληρωμών και εξαργύρωσης ηλεκτρονικού χρήματος μέσω αντιπροσώπων από πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν ή έχουν υποκατάστημα στην Ελλάδα
Αριθμ. απόφ. 240/1/27.02.2025

(ΦΕΚ Β’ 1308/18-03-2025)

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ
Η ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Έχοντας υπόψη:

α) Τα άρθρα 28 και 55Α του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος (Α’ 298/1927),
β) τον ν. 4261/2014 «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/ 36/ΕΕ), κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις» (Α’ 107) και ιδίως το άρθρο 166Α αυτού,
γ) την ανάγκη εξειδίκευσης του πλαισίου και των ειδικότερων όρων που διέπουν την παροχή της υπηρεσίας πληρωμών της περ. β) του στοιχείου 3 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2015/2366/ΕΕ για τις υπηρεσίες πληρωμών και άλλες διατάξεις» (Α’ 84) και την εξαργύρωση ηλεκτρονικού χρήματος κατά την παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4021/2011 «Ενισχυμένα μέτρα εποπτείας και εξυγίανσης των πιστωτικών ιδρυμάτων Ρύθμιση θεμάτων χρηματοπιστωτικού χαρακτήρα Κύρωση της Σύμβασης Πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και των τροποποιήσεών της και άλλες διατάξεις» (Α’ 218), μέσω αντιπροσώπων, από πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν ή έχουν υποκατάστημα στην Ελλάδα,
δ) ότι οι διατάξεις της παρούσας δεν αφορούν σε διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης στο ΕΜΔΔ -ΜΙΤΟΣ,
ε) ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζει:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α. Γνωστοποίηση για τη σύναψη συνεργασίας με αντιπροσώπους

1. Τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα, τα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων με έδρα σε χώρα του Ε.Ο.Χ. που λειτουργούν στην Ελλάδα και τα υποκαταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων με έδρα σε χώρα εκτός του Ε.Ο.Χ. που λειτουργούν στην Ελλάδα (εφεξής «ιδρύματα»), τα οποία προτίθενται να συνάψουν συνεργασία με αντιπροσώπους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) στην Ελλάδα για την παροχή της υπηρεσίας πληρωμών της περ. β) του στοιχείου 3 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 και την εξαργύρωση ηλεκτρονικού χρήματος κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4021/2011, γνωστοποιούν την εν λόγω πρόθεση στην Τράπεζα της Ελλάδος και υποβάλλουν τα στοιχεία του Παραρτήματος Ι.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β. Τήρηση δημόσιου μητρώου

1. Η Τράπεζα της Ελλάδος καταρτίζει, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 166Α του ν. 4261/2014, δημόσιο μητρώο που τηρείται στον διαδικτυακό τόπο της, στο οποίο καταχωρίζονται οι εξής πληροφορίες για τους αντιπροσώπους:
α) το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα,
β) η διεύθυνση παροχής των υπηρεσιών ή η έδρα του, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα,
γ) ο Α.Φ.Μ.,
δ) τα στοιχεία επικοινωνίας του αντιπροσώπου ή το ονοματεπώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας των νόμιμων εκπροσώπων του αντιπροσώπου, εφόσον πρόκειται για φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αντίστοιχα,
ε) η επωνυμία, η χώρα έδρας, η διεύθυνση και τα στοιχεία επικοινωνίας του ιδρύματος από το οποίο γνωστοποιήθηκε ο αντιπρόσωπος,
στ) οι υπηρεσίες που παρέχονται από τον αντιπρόσωπο.

2. Η Τράπεζα της Ελλάδος καταχωρίζει τον αντιπρόσωπο στο εν λόγω μητρώο σύμφωνα με τις παρ. 4-6 του άρθρου 166Α του ν. 4261/2014 και ενημερώνει σχετικά το ενδιαφερόμενο ίδρυμα. Η Τράπεζα της Ελλάδος αρνείται να καταχωρίσει τον αντιπρόσωπο στο μητρώο εάν συντρέχει αμφιβολία για τη φήμη του ή για την ικανότητά του να διενεργήσει τις εργασίες της παρ. 1 του άρθρου 166Α του ν. 4261/2014 και να τηρήσει τις υποχρεώσεις σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

3. Η Τράπεζα της Ελλάδος διαγράφει τον αντιπρόσωπο από το μητρώο όταν παύουν να πληρούνται οι προϋποθέσεις καταλληλότητας του άρθρου 166Α του ν. 4261/2014 και της παρούσας, καθώς και σε περίπτωση ανάκλησης της άδειας λειτουργίας ή τερματισμού της λειτουργίας του ιδρύματος.

4. Τα ιδρύματα ενημερώνουν την Τράπεζα της Ελλάδος, χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, σχετικά με τυχόν αφερεγγυότητα του αντιπροσώπου, ήτοι κήρυξη αυτού σε πτώχευση ή καταχώριση του ονόματος ή της επωνυμίας του στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας κατά την παρ. 4 του άρθρου 77 του ν. 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 207), ή διακοπή της συνεργασίας για οποιοδήποτε λόγο καθώς και αν υπάρξουν ουσιώδεις μεταβολές στα στοιχεία που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με το Παράρτημα I.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ. Υποβολή στοιχείων

1. Τα ιδρύματα που έχουν ορίσει αντιπροσώπους σύμφωνα με το άρθρο 166Α του ν. 4261/2014, υποβάλλουν στην Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος σε τριμηνιαία βάση και εντός τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου αναφορά που περιλαμβάνει στοιχεία σχετικά με τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω αντιπροσώπου. Συγκεκριμένα, γνωστοποιούνται για κάθε αντιπρόσωπο, ο όγκος και η συνολική αξία των συναλλαγών ανά είδος συναλλαγής της εκάστοτε περιόδου αναφοράς με υποβολή των πινάκων του Παραρτήματος IΙ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ. Λοιπές διατάξεις

1. Τα στοιχεία γνωστοποίησης του Παραρτήματος Ι καθώς και οποιαδήποτε γνωστοποίηση τυχόν μεταβολών, υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην παρακάτω διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:
E-MAIL: dep.bankingsupervision@bankofgreece.gr.
Εφόσον ζητηθεί, τα στοιχεία αυτά θα αποστέλλονται σε κλειστό φάκελο στην παρακάτω διεύθυνση:
ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος Ελευθερίου Βενιζέλου 21, 102 50, Αθήνα
Tηλ. Επικοινωνίας: +30 210 3205019

2. Τα πιστοποιητικά ή έγγραφα που υποβάλλονται στην Τράπεζα της Ελλάδος για τους σκοπούς της παρούσας πρέπει να έχουν εκδοθεί κατ’ απώτατο όριο τρεις μήνες πριν την υποβολή της γνωστοποίησης, να έχουν εκδοθεί νομίμως από εξουσιοδοτημένα προς τούτο πρόσωπα, να έχουν επικυρωθεί αρμοδίως και να έχουν μεταφρασθεί επισήμως στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα.

3. Τα πιστοποιητικά που υποβάλλονται στην Τράπεζα της Ελλάδος για τους σκοπούς της παρούσας δύνανται να διαφοροποιούνται σε επαρκώς αιτιολογημένες περιπτώσεις και ιδίως σε περιπτώσεις αλλοδαπών προσώπων στις οποίες αποδεικνύεται νομική αδυναμία προσκόμισης του πιστοποιητικού ή για λόγους ανωτέρας βίας.

4. Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να ζητά πρόσθετα στοιχεία, πληροφορίες και διευκρινίσεις που εύλογα απαιτούνται για εποπτικούς σκοπούς οποτεδήποτε κριθεί απαραίτητο.

5. Η πρώτη υποβολή των πινάκων του Παραρτήματος ΙΙ της παρούσας αφορά στα στοιχεία με ημερομηνία αναφοράς 31.03.2025.

6. Κατ’ εξαίρεση, ως πέρας της προθεσμίας πρώτης υποβολής των πινάκων του Παραρτήματος ΙΙ της παρούσας ορίζεται η 30η Ιουνίου 2025.

7. Εξουσιοδοτείται η Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος να παρέχει οδηγίες και διευκρινήσεις για την εφαρμογή της παρούσας.

8. Η παρούσα Πράξη και τα Παραρτήματα αυτής, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της, να δημοσιευθούν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και να αναρτηθούν στον ιστότοπο της Τράπεζας της Ελλάδος.

9. Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Παράρτημα I
Στοιχεία γνωστοποίησης για συνεργασία με αντιπροσώπους:

α) επωνυμία, χώρα έδρας, διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας του ιδρύματος που προτίθεται να συνάψει συνεργασία με αντιπρόσωπο,
β) ονοματεπώνυμο (για φυσικά πρόσωπα) ή επωνυμία και διακριτικός τίτλος (για νομικά πρόσωπα) του αντιπροσώπου,
γ) διεύθυνση παροχής των υπηρεσιών (για φυσικά πρόσωπα) ή έδρα (για νομικά πρόσωπα) του αντιπροσώπου καθώς και στοιχεία επικοινωνίας του ίδιου ή των νόμιμων εκπροσώπων του,
δ) νομική μορφή, αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. (για τα υπόχρεα σε καταχώρηση στο μητρώο ή τα προαιρετικώς εντασσόμενα σε αυτό πρόσωπα), Α.Φ.Μ. καθώς και βεβαίωση έναρξης/μεταβολής εργασιών από την αρμόδια Δ.Ο.Υ (για νομικά πρόσωπα και ατομικές επιχειρήσεις) του αντιπροσώπου,
ε) περιγραφή του αντικειμένου των κυρίων δραστηριοτήτων του αντιπροσώπου με αναφορά στις σημαντικότερες από αυτές σε όρους κύκλου εργασιών (για νομικά πρόσωπα και ατομικές επιχειρήσεις), επισημαίνοντας τυχόν προγενέστερες ή τρέχουσες δραστηριότητες σχετικές με το αντικείμενο της υποβαλλόμενης γνωστοποίησης,
στ) Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας του αντιπροσώπου που να έχει εκδοθεί κατ’ απώτατο όριο τρεις μήνες πριν την υποβολή του,
ζ) περιγραφή της οργανωτικής δομής του αντιπροσώπου, με αναφορά των σημείων πώλησης, του αριθμού των εργαζομένων και των σχέσεων εξωτερικής ανάθεσης δραστηριοτήτων σε τρίτους,
η) περιγραφή των μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου που θα χρησιμοποιεί ο αντιπρόσωπος για την τήρηση των διατάξεων περί πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που καθορίζονται σύμφωνα με τον ν. 4557/2018 «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2015/849/EE) και άλλες διατάξεις» (Α’ 39) και την απόφαση ΕΤΠΘ 281/5/17.3.2009 «Πρόληψη της χρησιμοποίησης των εποπτευομένων από την Τράπεζα της Ελλάδος πιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών οργανισμών για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας» (Β’ 650) εφόσον αυτοί διαφοροποιούνται από τους αντίστοιχους του ιδρύματος,
θ) σε περίπτωση που ο αντιπρόσωπος είναι νομικό πρόσωπο και δεν είναι πάροχος υπηρεσιών πληρωμών κατά την έννοια του στοιχείου 11 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018, υποβάλλεται η ενότητα 3 με τίτλο «Καταλληλότητα του Νομικού Προσώπου» του «Ερωτηματολογίου αξιολόγησης προτεινόμενης απόκτησης συμμετοχής από νομικά πρόσωπα» του Παραρτήματος ΙΙ της ΠΕΕ 142/11.6.2018 «Διαδικασία α) για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας πιστωτικών ιδρυμάτων στην Ελλάδα και β) για την απόκτηση ή την αύξηση συμμετοχής σε πιστωτικά ιδρύματα» (Β’ 2674), συμπληρωμένη, υπογεγραμμένη και συνοδευόμενη από τα αντιστοίχως προβλεπόμενα έγγραφα και δικαιολογητικά,
ι) όσον αφορά τα διευθυντικά στελέχη και τους υπεύθυνους διαχείρισης του αντιπροσώπου, ήτοι τα πρόσωπα που όντως διευθύνουν τη δραστηριότητα αυτού (σε περίπτωση νομικού προσώπου), ή σε περίπτωση που ο αντιπρόσωπος είναι φυσικό πρόσωπο, υποβάλλονται:
i) επικυρωμένο αντίγραφο ταυτότητας ή διαβατηρίου που βρίσκεται σε ισχύ και, επιπλέον, προκειμένου για κατοίκους εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, επικυρωμένο αντίγραφο άδειας διαμονής ή νόμιμης παραμονής στην Ελλάδα, και
ii) σε περίπτωση που ο αντιπρόσωπος δεν είναι πάροχος υπηρεσιών πληρωμών κατά την έννοια του στοιχείου 11 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018, υποβάλλεται η ενότητα 4 με τίτλο «Καταλληλότητα του Φυσικού Προσώπου» του «Ερωτηματολογίου αξιολόγησης προτεινόμενης απόκτησης συμμετοχής από φυσικά πρόσωπα» του Παραρτήματος ΙΙ της ΠΕΕ 142/11.6.2018, συμπληρωμένη, υπογεγραμμένη και συνοδευόμενη από τα αντιστοίχως προβλεπόμενα έγγραφα και δικαιολογητικά καθώς και βιογραφικό σημείωμα,
iii) υπεύθυνη δήλωση του αντιπροσώπου ότι τα στοιχεία που υποβάλλονται και τον αφορούν είναι ακριβή, αληθή και επικαιροποιημένα,
iv) περιγραφή των υπηρεσιών που θα παρέχει ο αντιπρόσωπος (την υπηρεσία πληρωμών της περ. β) του στοιχείου 3 του άρθρου 4 του ν. 4537/2018 ή/και την εξαργύρωση ηλεκτρονικού χρήματος κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 10 του ν. 4021/2011),
v) σχέδιο της σύμβασης συνεργασίας του ιδρύματος με τον αντιπρόσωπο, στην οποία καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι που διέπουν τις μεταξύ τους σχέσεις,
vi) περιγραφή των μηχανισμών διαχείρισης τυχόν αφερεγγυότητας του αντιπροσώπου ή καταγγελίας της σύμβασης από οποιοδήποτε εκ των συμβαλλομένων μερών, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής εξόδου που διαθέτει το ίδρυμα σύμφωνα με το σχέδιο επιχειρησιακής συνέχειας που εφαρμόζει.

Παράρτημα II

Πίνακας 1: Υπηρεσίες που επιτρέπουν τις αναλήψεις μετρητών από λογαριασμό πληρωμών, καθώς και όλες οι δραστηριότητες που απαιτούνται για την τήρηση του λογαριασμού πληρωμών (περ. β, στοιχείο 3 άρθρου 4 ν. 4537/2018).