Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ 11/2024
Καταβολή πόρου, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. των συνταξιούχων εξ ιδίου δικαιώματος, άνω των 62 ετών, που απασχολούνται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης – Απεικόνιση πόρου στην Α.Π.Δ Δημοσίου – Νέα Κωδικοποίηση για τους συνταξιούχους κάτω των 62 ετών ως προς τους κλάδους Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης
e-EΦKA 22/02/2024
Α. Π.: 273591

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΥΡΙΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ

Πληροφορίες: Φ. ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
Τηλέφωνο: 210 5285684
E-mail: tm.asfalisis.eisforondt@efka.gov.gr

ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ

Πληροφορίες: A. ΜΑΝΩΛΙΤΣΗ – Κ. ΜΑΡΙΝΗΣ
Τηλέφωνο: 210 5285664 – 210 5285659
E-mail: tm.yposefarmdt@efka.gov.gr

ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ
ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ

Πληροφορίες: Ε. ΚΑΛΟΓΕΡΗ
Τηλέφωνο: 210 5285611
E-mail: tm.eisp.misthdt@efka.gov.gr
Ταχ. Διεύθυνση :Σατωβριάνδου 18
Ταχ. Κώδικας :10432 Αθήνα

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΑΡ.: 11

ΘΕΜΑ: «Καταβολή πόρου, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. των συνταξιούχων εξ ιδίου δικαιώματος, άνω των 62 ετών, που απασχολούνται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης – Απεικόνιση πόρου στην Α.Π.Δ Δημοσίου – Νέα Κωδικοποίηση για τους συνταξιούχους κάτω των 62 ετών ως προς τους κλάδους Κύριας και Επικουρικής Ασφάλισης».

Σχετ.: Η υπ’ αριθμ. 1/2024 Εγκύκλιος της Γενικής Δ/νσης Συντάξεων του e-Ε.Φ.Κ.Α.
Σε συνέχεια της ανωτέρω σχετικής Εγκυκλίου του e-Ε.Φ.Κ.Α., σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 114 «Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων Αντικατάσταση άρθρου 20 ν. 4387/2016» του ν. 5078/2023 (Α’211/20.12.2023), με τις οποίες αντικαταστάθηκαν, από 01.01.2024, οι διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α’85), αναφορικά με το καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων και ειδικότερα με τη θέσπιση πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, που βαρύνει τους συνταξιούχους άνω των 62 ετών, οι οποίοι απασχολούνται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, και παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή τους και την απεικόνιση του εν λόγω πόρου στην Α. Π.Δ. Δημοσίου.

1. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Α. Με την παράγραφο 2 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζεται ότι η εξ ιδίου δικαιώματος σύνταξη γήρατος, κύρια και επικουρική, προσώπων που αναλαμβάνουν υποχρεωτικώς υπακτέα στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, αναστέλλεται για όσο διάστημα συνεχίζει αυτή, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας τους. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής δεν καταβάλλεται ο πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., όπως ορίζεται στην παράγραφο 3 των κοινοποιούμενων διατάξεων. Το ηλικιακό όριο της αναστολής δύναται να αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (Α’115).

Β. Με την παράγραφο 3 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

Για την ασφάλιση του απασχολούμενου συνταξιούχου καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση, και επιπλέον πόρος, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. ως εξής, ανάλογα με την κατηγορία του υπαγόμενου προσώπου:

1) Οι μισθωτοί, μεταξύ των οποίων και οι μισθωτοί του Δημοσίου Τομέα, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 35, 38, 41 και 97 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, επιμεριζομένων, μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου, κατά την κείμενη νομοθεσία, και επιπλέον πόρο, μη ανταποδοτικού χαρακτήρα, υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., ύψους επτά κόμμα επτά τοις εκατό (7,7%), επί των ασφαλιστέων αποδοχών κύριας ασφάλισης, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, και ύψους δυο κόμμα τρία τοις εκατό (2,3%), επί των ασφαλιστέων αποδοχών επικουρικής ασφάλισης, για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος πόρος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο (εδάφιο α της παρ.3).

2) Οι μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι, μεταξύ των οποίων και οι μισθωτοί μηχανικοί που απασχολούνται στο Δημόσιο με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και οι έμμισθοι δικηγόροι του Δημοσίου, καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές των άρθρων 35, 38, 41 και 97 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών, με βάση την υπαγωγή τους στην ασφάλιση, επιμεριζομένων, μεταξύ εργοδότη και ασφαλισμένου, κατά την κείμενη νομοθεσία, και επιπλέον πόρο μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., ύψους επτά κόμμα επτά τοις εκατό (7,7%), επί των ασφαλιστέων αποδοχών κύριας ασφάλισης, για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, και ύψους σαράντα τοις εκατό (40%), επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης, για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, ο οποίος πόρος βαρύνει αποκλειστικά τον ασφαλισμένο (εδάφιο δ της παρ.3).

Σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 36 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, μόνο ως προς την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Το άρθρο 36 δεν εφαρμόζεται για την είσπραξη του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α.

Σε περίπτωση πολλαπλής ασφάλισης, καταβάλλεται πόρος αυτοτελώς για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση.

Για τη βεβαίωση και είσπραξη του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις περί βεβαίωσης και είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών.

Γ. Με την παράγραφο 4 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζεται ότι το συνολικό επιβαλλόμενο ποσό του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. σε ετήσια βάση δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7, όπως εκάστοτε ισχύει. Τυχόν επιπλέον ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους κατόπιν εκκαθάρισης, σύμφωνα με το άρθρο 104.

Δ. Με την παράγραφο 5 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζονται τα πρόσωπα της παρ.3 που εξαιρούνται της καταβολής του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., ως ακολούθως:

α) ‘Άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’176).

β) Συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α’164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.

γ) Συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. Α’, της παρ.1, των άρθρων 1 και 26 του Π.Δ.169/2007 (Α’210).

δ) Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του Π.Δ.169/2007.

ε) Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές, και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του, ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.

στ) Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ.3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’85).

ζ) Συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο).

Ε. Με την παράγραφο 7 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζεται ότι ο πόρος υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης με το άρθρο 30 ή αντίστοιχες διατάξεις.

ΣΤ. Με την παράγραφο 9 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζεται ότι ο πόρος υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. της παρ.3 εφαρμόζεται και στα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης στον e-Ε.Φ.Κ.Α. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης ή μεταγενέστερης έναρξης καταβολής της σύνταξης, το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. επιστρέφεται στον ασφαλισμένο. Τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου και οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι οφείλουν να ενημερώσουν για την ιδιότητά τους αυτή τον εργοδότη τους.

Ζ. Με την παράγραφο 10 των κοινοποιούμενων διατάξεων ορίζεται ότι οι συνταξιούχοι του e-Ε.Φ.Κ.Α. εξ ιδίου δικαιώματος υποχρεούνται, πριν αναλάβουν υπακτέα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση, να δηλώσουν τούτο στο Φορέα. Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες συντάξεις, κύριες και επικουρικές. Το ποσό της οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση έως ενός τετάρτου (1/4) από την κύρια σύνταξη και έως του ποσού του άρθρου 46 του ν. 4670/2020 (Α’43) από την επικουρική, άλλως εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν.4978/2022). Η συνδρομή ιδιότητας, που αποκλείει την επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς ή και πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., δηλώνεται στον φορέα.

2. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΠΟΡΟΥ ΥΠΕΡ e-Ε.Φ.Κ.Α.

Από 01.01.2024 (μισθολογική περίοδος Ιανουαρίου 2024, μήνας αναφοράς 01.2024) για τους συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος άνω των 62 ετών, που απασχολούνται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, καταβάλλεται, πέραν των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία ασφαλιστικών εισφορών, σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση, επιπλέον πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., ο οποίος:

– βαρύνει αποκλειστικά του απασχολούμενους συνταξιούχους.
– υπολογίζεται επί των ασφαλιστέων αποδοχών, βάσει των οποίων καθορίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές και μέχρι το εκάστοτε μηνιαίο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, για δε τους μισθωτούς μηχανικούς και τους έμμισθους δικηγόρους του Δημοσίου Τομέα, και αναφορικά με τον κλάδο της επικουρικής ασφάλισης, επί των εκάστοτε ισχυόντων πλασματικών αποδοχών ανά επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία.

– παρακρατείται από τους εργοδότες, οι οποίοι οφείλουν να τον αποδώσουν στον e-Ε.Φ.Κ.Α., μέσω Ε.Α.Π., εντός της εκάστοτε ισχύουσας προθεσμίας καταβολής των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών της ίδιας μισθολογικής περιόδου.

Η υποχρέωση καταβολής του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. αφορά στα πρόσωπα, τα οποία καταρχήν δεν υπάγονται στις ανωτέρω αναφερόμενες εξαιρέσεις, και επιπρόσθετα:

– Λαμβάνουν κύρια σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος από τον Ιανουάριο του 2024 και εφεξής ή

– Έχουν υποβάλλει αίτημα για απονομή κύριας σύνταξης, εξ ιδίου δικαιώματος, το οποίο βρίσκεται σε εκκρεμότητα.

Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του ν. 4554/2018 (Α’130), η σύνταξη λόγω γήρατος, εφόσον υπάρχει σχετικό δικαίωμα κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για συνταξιοδότηση, με την έννοια ότι πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, αρχίζει να καταβάλλεται από την πρώτη ημέρα του επόμενου της κατάθεσης της αίτησης για συνταξιοδότηση μήνα (σχετικό το με αριθμ. Σ80/1/16692/08.01.2019 Γενικό Έγγραφο της Δ/νσης Απονομής Συντάξεων e-Ε.Φ.Κ.Α.).

Συνεπώς, υποχρέωση καταβολής του πόρου υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. υφίσταται:
α) για τους συνταξιούχους εξ ιδίου δικαιώματος, άνω των 62 ετών, που απασχολούνται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, για κάθε μήνα που τους καταβάλλεται η σύνταξη, ενώ σε περίπτωση αναστολής αυτής για οποιονδήποτε λόγο, δεν καταβάλλεται πόρος καθ ‘όλη τη διάρκεια της αναστολής.

β) για τους απασχολούμενους σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι έχουν υποβάλλει αίτηση για συνταξιοδότηση εξ ιδίου δικαιώματος, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα, και, κατά την πρώτη ημέρα του επόμενου της κατάθεσης της αίτησης για συνταξιοδότηση μήνα, έχουν συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας τους, άλλως υποχρέωση καταβολής του πόρου υφίσταται από την ημερομηνία που θα συμπληρώσουν το 62ο έτος της ηλικίας τους και εφεξής, ως ακολούθως:

– αν έχει υποβληθεί, με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, αίτημα για συνταξιοδότηση εξ ιδίου δικαιώματος έως 31/12/2023, το οποίο εκκρεμεί, υφίσταται υποχρέωση καταβολής του πόρου από την ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης και σε κάθε περίπτωση μετά την 1/1/2024.

– αν έχει υποβληθεί, με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, αίτημα για συνταξιοδότηση εξ ιδίου δικαιώματος από 01/01/2024 και εφεξής, το οποίο εκκρεμεί, υφίσταται υποχρέωση καταβολής του πόρου από τον επόμενο της κατάθεσης της αίτησης για συνταξιοδότηση μήνα και για όσο διάστημα διαρκεί η απασχόληση.

3. ΑΝΩΤΑΤΟ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΕΤΗΣΙΟ ΟΡΙΟ
Με την παρ.4 των κοινοποιούμενων διατάξεων προβλέπεται ότι το συνολικό καταβαλλόμενο ποσό του πόρου σε ετήσια βάση (ανώτατο ετήσιο όριο), για όλες τις ασφαλιστέες απασχολήσεις κάθε συνταξιούχου, δεν μπορεί να υπερβεί το δωδεκαπλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ποσού της εθνικής σύνταξης (άρθρο 7 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει). Δεδομένου ότι από 01/01/2024 το ποσό της εθνικής σύνταξης διαμορφώθηκε σε 426,17 € (σχετ. η υπ’ αριθμ. Φ11321/οικ.104985/4.12.2023 Κ.Υ.Α.-Φ.Ε.Κ. Β’6856 και το υπ’ αριθμ. 108117/08.12.2023 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης), το ανώτατο όριο του πόρου, το οποίο βαρύνει σε ετήσια βάση κάθε υπόχρεο απασχολούμενο συνταξιούχο, καθορίζεται αντιστοίχως σε 5.114,04 € (426,17 Χ 12).

Πέραν αυτού του ποσού θα πραγματοποιείται επιστροφή των καταβληθέντων ποσών από την Υπηρεσία, στα πλαίσια του σταδίου εκκαθάρισης καταβολής πόρου σε ετήσια βάση.

Η διαδικασία επιστροφής πόρου που καταβλήθηκε αχρεώστητα, θα γνωστοποιηθεί με νεότερο έγγραφο, μετά τη δημοσίευση της προβλεπόμενης, από τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 154 του ν. 5078/2023 Υπουργικής Απόφασης.

4. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΟΡΟΥ ΥΠΕΡ e-ΕΦΚΑ
Για την ασφάλιση του απασχολούμενου συνταξιούχου, άνω των 62 ετών, που απασχολείται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση, και ΕΠΙΠΛΕΟΝ πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-ΕΦΚΑ, ως εξής:

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ