207804/26-04-2023
Αρμοδιότητες στο πλαίσιο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (ΕΚ) 883/04 και 987/09 και των Διμερών Συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλισης (Δ. Σ. Κ. Α.): Α. Έκδοση και παραλαβή βεβαιώσεων προσδιορισμού της εφαρμοστέας νομοθεσίας. Φορητό Έγγραφο Α1 και αντίστοιχες βεβαιώσεις Δ.Σ. Κ. Α. Β. Χορήγηση και αναζήτηση προσυνταξιοδοτικών βεβαιώσεων χρόνου ασφάλισης: Ε205/Ρ5000 και αντίστοιχες βεβαιώσεις Δ.Σ.Κ.Α. Γ. Διαχείριση των Φορητών Εγγράφων U1 και U2

Αρ. Πρωτ.: 207804
Ημ/νία: 26/04/23

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ Ε.Ε ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (Δ.Σ.Κ.Α.)

Ταχ. Δ/νση: Γερανίου 42, 104 31 Αθήνα
Τηλέφωνα: 210 6783646, 6783690, 6783662
Εmail: d.nom.ee.dska@efka.gov.gr

ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

ΘΕΜΑ: Αρμοδιότητες στο πλαίσιο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (ΕΚ) 883/04 και 987/09 και των Διμερών Συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλισης (Δ. Σ. Κ. Α.):
Α. Έκδοση και παραλαβή βεβαιώσεων προσδιορισμού της εφαρμοστέας νομοθεσίας. Φορητό Έγγραφο Α1 και αντίστοιχες βεβαιώσεις Δ.Σ. Κ. Α.
Β. Χορήγηση και αναζήτηση προσυνταξιοδοτικών βεβαιώσεων χρόνου ασφάλισης: Ε205/Ρ5000 και αντίστοιχες βεβαιώσεις Δ.Σ.Κ.Α.
Γ. Διαχείριση των Φορητών Εγγράφων U1 και U2

Σχετικά:
1) Η Απόφαση Διοικητή e-ΕΦΚΑ αρ. 457983/11.11.2021 (ΦΕΚ τ. Β’ 5301/16.11.2021)
2) Η Απόφαση Διοικητή e-ΕΦΚΑ αρ. 521555/15-12-2021 (ΦΕΚ τ. Β’ 5970/17-12-2021)
3) Οι με αρ. 25/2021 και 39/2021 Εγκύκλιοι της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνών Συνεργασιών
4) Τα με αριθ. πρωτ. 485438/28-11-2021, 541260/28-12-2021, 39691/31-01-2022, 151431/31-03-2022 και 219867/12-05-2022 έγγραφα της Διεύθυνσης Οργάνωσης Απλούστευσης και Ψηφιακού Μετασχηματισμού
5) Το με αριθμ. πρωτ. 48570/3-2-2022 Γενικό Έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών
6) Το με αριθ. πρωτ. 25203/19.01.2022 Γενικό Έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνών Συνεργασιών για την επικαιροποίηση του Παραρτήματος ΙΙΙ της αρ. 39/05-07-2021 Εγκυκλίου και τη συμπλήρωση των Φορητών Εγγράφων.
7) Η με αρ. 53/2019 Εγκύκλιος της υπηρεσίας μας σχετικά με την έκδοση του φορητού εγγράφου Α1 για υπαλλήλους του Δημοσίου.

Α. Αρμοδιότητα διαχείρισης (έκδοσης και παραλαβής) του ευρωπαϊκού Φορητού Εγγράφου Α1 «Βεβαίωση σχετικά με τη νομοθεσία περί κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζεται στον/στην κάτοχο» και των αντίστοιχων διακρατικών βεβαιώσεων εφαρμοστέας νομοθεσίας (Δ. Σ. Κ. Α.)

Αρμόδια για τη διαχείριση των αιτημάτων που σχετίζονται με τον προσδιορισμό της εφαρμοστέας νομοθεσίας σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Τίτλο ΙΙ των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και τις αντίστοιχες διατάξεις των Διμερών Συμφωνιών Κ.Α. είναι τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων του e-ΕΦΚΑ.

Η συγκεκριμένη διαδικασία αφορά τους ασφαλισμένους όλων των ενταχθέντων στον e- ΕΦΚΑ πρώην ΦΚΑ, οι οποίοι διακινούνται εντός της Ε.Ε.1 ή μεταξύ Ελλάδας και χωρών Δ.Σ.Κ.Α.2 και απορρέει από την ανάγκη τα πρόσωπα αυτά να υπάγονται στο σύστημα κοινωνικής ασφάλειας ενός μόνον κράτους (μέλους), ώστε να αποφεύγεται η συρροή των εφαρμοστέων εθνικών νομοθεσιών και οι περιπλοκές που μπορεί να προκύψουν από αυτή.

Για τον Φορέα μας, η εν λόγω διαδικασία περιλαμβάνει:

α) αιτήματα προσδιορισμού της εφαρμοστέας νομοθεσίας, έκδοσης δηλαδή και χορήγησης του φορητού εγγράφου Α1 ή των αντίστοιχων βεβαιώσεων Δ.Σ.Κ.Α., κατοίκων Ελλάδας,

β) αιτήματα εξαίρεσης από την υπαγωγή στην ελληνική ασφάλιση, απαλλαγής δηλαδή από την υποχρέωση καταβολής εισφορών στον Φορέα μας, με την προσκόμιση φορητών εγγράφων Α1/αντίστοιχων βεβαιώσεων Δ.Σ.Κ.Α. (π.χ. Πιστοποιητικών Ασφαλιστικής Κάλυψης κ.ο.κ.) τα οποία έχουν εκδοθεί από φορείς του εξωτερικού,

γ) αποφάσεις εξαίρεσης (αρχικές ή συνέχισης/παράτασης), ή μη, από την υπαγωγή στην ελληνική ασφάλιση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (σχετική και η ενότητα 9.Α της εγκύκλιου 39/2021).

Ι. Όσον αφορά τη διαδικασία (α), αιτήσεων προσδιορισμού της εφαρμοστέας νομοθεσίας, έκδοσης δηλ. των σχετικών βεβαιώσεων (Α1 και αντίστοιχων ΔΣΚΑ), διευκρινίζουμε τα εξής:

Καταρχάς, οι εν λόγω αιτήσεις υποβάλλονται στις αρμόδιες υπηρεσίες της χώρας στην οποία κατοικεί μόνιμα ο ενδιαφερόμενος (μισθωτός/μη μισθωτός/δημόσιος υπάλληλος).

Στις περιπτώσεις:

1. Μισθωτών ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ που
α) αποσπώνται για εργασία σε χώρα Ε.Ε. ή Δ.Σ.Κ.Α. από τον εργοδότη τους που έχει έδρα στην Ελλάδα, ή
β) απασχολούνται από εργοδότη που έχει την έδρα του στην Ελλάδα και ασκούν παράλληλη δραστηριότητα, είτε σε άλλη(-ες) χώρα(-ες) Ε.Ε., είτε σε χώρα με την οποία έχει συναφθεί Δ.Σ.Κ.Α.,

2. Μη μισθωτών ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ οι οποίοι ασκούν (παρόμοια ή μη) δραστηριότητα σε χώρα(-ες) Ε.Ε. ή σε χώρα με την οποία έχει συναφθεί Δ.Σ.Κ.Α.,

3. Ασφαλισμένων που ασκούν μισθωτή και μη μισθωτή δραστηριότητα στη χώρα μας και παράλληλα απασχολούνται ή ασκούν δραστηριότητα σε ένα ή περισσότερα κράτη Ε.Ε. ή σε χώρα με την οποία έχουμε Δ.Σ.Κ.Α.,

4. Ασφαλισμένων του ελληνικού Δημοσίου που εμπίπτουν στις διατάξεις του Τίτλου ΙΙ των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, καθώς και σε αυτές των Δ.Σ.Κ.Α. (όπου προβλέπεται), αρμόδιες για την έκδοση του φορητού εγγράφου Α1 και των αντίστοιχων βεβαιώσεων Δ.Σ.Κ.Α. είναι οι Τοπικές Διευθύνσεις της έδρας της επιχείρησης/εταιρείας/υπηρεσίας στην οποία απασχολούνται. Εάν ο ενδιαφερόμενος ασκεί μισθωτή και μη μισθωτή δραστηριότητα στη χώρα μας, οι Τοπικές Διευθύνσεις της έδρας της μισθωτής απασχόλησης θα πρέπει να ενημερώνουν και να ζητούν τις αναγκαίες πληροφορίες από την Τ.Δ. της μη μισθωτής απασχόλησης, σε περίπτωση που η τελευταία είναι διαφορετική.

Εξαίρεση αποτελούν:

Α. • Τα πρόσωπα που κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα και ασκούν μισθωτή δραστηριότητα σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη Ε.Ε. ή σε χώρα με την οποία έχει συναφθεί Δ.Σ.Κ.Α., για λογαριασμό εργοδότη που δεν έχει την έδρα του στην Ελλάδα.
• Τα πρόσωπα που κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα και ασκούν μη μισθωτή δραστηριότητα σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη Ε.Ε. ή σε χώρα με την οποία έχει συναφθεί Δ.Σ.Κ.Α., χωρίς να ασκούν δραστηριότητα στην Ελλάδα.
• Οι ασφαλισμένοι του τ. ΟΑΕΕ οι οποίοι δεν έχουν υποχρέωση έναρξης εργασιών στη Δ.Ο.Υ.
Στις περιπτώσεις αυτές, αρμόδιες για την υποβολή των σχετικών αιτημάτων είναι οι Τοπικές Διευθύνσεις της περιοχής κατοικίας του εργαζόμενου.

Β. Οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στις ένοπλες δυνάμεις. Στην περίπτωση αυτή, αρμόδιες για προσδιορισμό της εφαρμοστέας νομοθεσίας είναι οι υπηρεσίες που τους απασχολούν.

Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι η αρμοδιότητα καθορίζεται από την έδρα του εργοδότη στις περιπτώσεις των μισθωτών ή της επιχείρησης στις περιπτώσεις των μη μισθωτών. Αν η έδρα δεν βρίσκεται στην Ελλάδα, αρμόδιες καθίστανται οι Τοπικές Διευθύνσεις περιοχής κατοικίας των εργαζομένων.

Εφιστούμε την προσοχή σας στο ότι η εφαρμογή των Διμερών Συμβάσεων Κ.Α. που συνάφθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης του ν.4387/2016 δεν έχει επεκταθεί στους υπαλλήλους του Δημοσίου. Μόνο οι Δ.Σ.Κ.Α. με Σερβία (ν.4645/2019 – ΦΕΚ Α’, 198/09-12-2019), Αίγυπτο (νέα Συμφωνία ν. 4698/2020 -ΦΕΚ Α’, 122/22-06-2020) και Μολδαβία (ν.4966/2022 – ΦΕΚ A’, 166/05-09-2022) περιλαμβάνουν στο προσωπικό πεδίο εφαρμογής τους ασφαλισμένους Δημοσίου. Το ίδιο ισχύει και για τους ασφαλισμένους του ΝΑΤ.

Από πλευράς των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, για τους ασφαλισμένους του ελληνικού Δημοσίου ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί με την Εγκύκλιο αρ. 53/2019 της υπηρεσίας μας.

ΙΙ. Όσον αφορά την διαδικασία (β), δηλαδή τα φορητά έγγραφα Α1 που εκδίδονται από ξένους φορείς και κατατίθενται στον Φορέα μας από τα διακινούμενα πρόσωπα ή διαβιβάζονται στις υπηρεσίες μας από τους φορείς του εξωτερικού, προκειμένου -ως επί το πλείστον- να εξαιρεθούν οι κάτοχοί τους από την υποχρέωση υπαγωγής στην ελληνική ασφάλιση, αρμόδιες είναι οι Τοπικές Διευθύνσεις της έδρας της επιχείρησης/υπηρεσίας στην οποία ασκεί τη δραστηριότητά του στην Ελλάδα ο διακινούμενος εργαζόμενος.

ΙΙΙ. Εφαρμοστέα Νομοθεσία στο πλαίσιο του EESSI

Περαιτέρω και ειδικά όσον αφορά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων των Καν. (ΕΚ) 883/04 και 987/09, υπενθυμίζουμε ότι η έκδοση των Φορητών Εγγράφων (PDs ή Portable Documents) δεν καταργείται με τη λειτουργία του συστήματος EESSI, καθώς στο πλαίσιο του EESSI ανταλλάσσονται πληροφορίες μόνο μεταξύ των Φορέων κοινωνικής ασφάλισης των κρατών μελών και όχι μεταξύ των Φορέων και των ασφαλισμένων.

Ως εκ τούτου, εφόσον κατόπιν εξέτασης του αιτήματος του ασφαλισμένου/εργοδότη χορηγείται Φορητό Έγγραφο Α1 «Βεβαίωση σχετικά με την νομοθεσία περί της κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζεται στον/στην κάτοχο», τα Τμήματα Ασφάλισης & Εισφορών θα πρέπει ταυτόχρονα με την έκδοσή του να ενημερώνουν μέσω του συστήματος EESSI τους αρμόδιους φορείς των χωρών στις οποίες ο εργαζόμενος ασκεί μισθωτή/μη μισθωτή δραστηριότητα, καθώς και τον φορέα του κράτους μέλους στο οποίο έχει την έδρα του ο εργοδότης/οι εργοδότες, στις περιπτώσεις μισθωτών. Σε περίπτωση που το Φορητό Έγγραφο Α1 εκδίδεται από Υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ η οποία δεν είναι ενταγμένη στο EESSI, θα πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες που δόθηκαν από την Υπηρεσία μας με την εγκύκλιο 39/05-07-2021 (ενότητα 5) προκειμένου να σταλεί το σχετικό ηλεκτρονικό έγγραφο (SED) στον ξένο φορέα.

Ανάλογη διαχείριση πρέπει να γίνεται και κατά την αντίστροφη διαδικασία: όταν ο/η διακινούμενος(-η) εργαζόμενος(-η) καταθέτει φορητό έγγραφο Α1 ξένου φορέα, με ημερομηνία έκδοσης μετά την 05/07/2021, τα αρμόδια Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών θα πρέπει να ελέγχουν αν έχουν λάβει σχετική ενημέρωση από τον φορέα του εξωτερικού μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος EESSI. Σε κάθε περίπτωση, ο Φορέας μας θα πρέπει υποχρεωτικά να έχει λάβει SED (Δομημένο Ηλεκτρονικό Έγγραφο) που να επιβεβαιώνει τις πληροφορίες που αποτυπώνονται στο Α1. Εάν δεν εντοπίζεται σχετική ενημέρωση του ξένου φορέα, τα Τμήματα Ασφάλισης θα πρέπει να επικοινωνούν απευθείας μαζί του, διαβιβάζοντας μέσω EESSI – Σημείο Υποδοχής 1 (URL: https://www.eessi-rina1.efka.gov.gr/) το SED H001 «Γνωστοποίηση/Αναζήτηση πληροφοριών» της διαδικασίας H_BUC_01 και επισυνάπτοντας το φορητό έγγραφο Α1.

Τονίζουμε ότι ο διακινούμενος εργαζόμενος δεν υποχρεούται να γνωρίζει εάν ο φορέας του ενημέρωσε, ή όχι, τις υπηρεσίες μας, μέσω EESSI. Το συγκεκριμένο ζήτημα επιλύεται αποκλειστικά μεταξύ των αρμόδιων φορέων και δεν θα πρέπει να ζητείται για αυτό η εμπλοκή των ενδιαφερόμενων. Επίσης, η έλλειψη ενημέρωσης μέσω EESSI δεν μπορεί να αποτελεί εμπόδιο για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων. Έως ότου επομένως οι υπηρεσίες μας λάβουν τη σχετική ενημέρωση/επιβεβαίωση από τον αντισυμβαλλόμενο φορέα, τα εκάστοτε Α1 θεωρούνται αποδεκτά.

Για την εξέταση των σχετικών αιτημάτων θα ακολουθήσει ξεχωριστή Εγκύκλιος από την υπηρεσία μας. Έως τότε, παρακαλούμε να λαμβάνονται υπόψη οι οδηγίες (Εγκύκλιοι και Γενικά Έγγραφα) που έχουν εκδοθεί από τους εντασσόμενους στον e-ΕΦΚΑ φορείς σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του Τίτλου ΙΙ των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και των αντίστοιχων διατάξεων των Δ.Σ.Κ.Α..

Ειδικότερα ως προς την εφαρμογή των Καν. (ΕΚ) 883/2004 και 987/2009 στον τομέα της εφαρμοστέας νομοθεσίας, παραπέμπουμε στις Εγκυκλίους 28/2010 και 28/11 του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, και 24/2016 και 53/2019 του ΕΦΚΑ, στα Γενικά Έγγραφα Α50-1/2011 και Α50- 3/2011 του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, καθώς και στις σχετικές οδηγίες των τέως φορέων κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ. Αναφέρουμε επιπλέον τον Πρακτικό Οδηγό για την Εφαρμοστέα Νομοθεσία στην Ε.Ε., στον Ε.Ο.Χ. και στην Ελβετία τον οποίο μπορείτε να βρείτε αναρτημένο στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ στο διαδίκτυο (ΜΕΝΟΥ — Θέματα Διακρατικής Κοινωνικής Ασφάλισης) καθώς και στο εσωτερικό δίκτυο/intranet του Φορέα (Σύνδεσμοι — Intranet τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ — Ενημερώσεις — Θέματα Διακρατικής Ασφάλισης — Πρακτικός Οδηγός Εφαρμοστέας Νομοθεσίας στην Ε.Ε., στον Ε.Ο.Χ. και στην Ελβετία).

Οποιαδήποτε ωστόσο διαφορετική οδηγία αναφορικά με την αρμοδιότητα έκδοσης ή/και παραλαβής των σχετικών Βεβαιώσεων Εφαρμοστέας Νομοθεσίας παύει να ισχύει με την έκδοση του παρόντος Εγγράφου.

Β. Αρμοδιότητα χορήγησης ή αναζήτησης προσυνταξιοδοτικών βεβαιώσεων χρόνου ασφάλισης στις περιπτώσεις διακινούμενων ασφαλισμένων σε Ε. Ε., ΕΟΧ, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και σε χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει συνάψει Διμερή Συμφωνία Κοινωνικής Ασφάλισης (Δ. Σ. Κ. Α.)

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 παρ. 13γ του Π.Δ. 8/2019 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει (σχετ. και η απόφαση του Διοικητή e-ΕΦΚΑ αρ. 457983/11.11.2021 -ΦΕΚ τ. Β’ 5301/16.11.2021), αρμόδια για τον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισης και τη χορήγηση οποιασδήποτε βεβαίωσης σχετικής με την ασφάλιση είναι τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων του e-ΕΦΚΑ.

Ως εκ τούτου, τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών καθίστανται αρμόδια και για τις προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις που χορηγούνται στο πλαίσιο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (συγκεκριμένα του άρθρου 52 του εφαρμοστικού Καν. 987/09) και των Δ.Σ.Κ.Α.. Στις περιπτώσεις αυτές, ακολουθούνται οι οδηγίες της εσωτερικής νομοθεσίας όσον αφορά την πιστοποίηση του χρόνου ασφάλισης των πρώην ΦΚΑ: τα αιτήματα δηλ. των ασφαλισμένων των πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ, εξετάζονται από τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων του e- ΕΦΚΑ της περιοχής κατοικίας των ασφαλισμένων, ενώ για τους διακινούμενους ασφαλισμένους του τ. ΟΑΕ.Ε. αρμόδιες είναι οι Τοπικές Διευθύνσεις της περιοχής της έδρας της επιχείρησης. Για τη διαπίστωση του ελληνικού χρόνου ασφάλισης των ασφαλισμένων του τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, τ. ΤΑΝΠΥ και τ. ΕΤΑΑ, και για τον χρόνο ασφάλισης που διανύθηκε πριν την 01/01/2017, θα ακολουθείται η διαδικασία που περιγράφεται στο με αρ. 48570/03-02-2022 Γενικό Έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών.

Στις περιπτώσεις των δημοσίων υπαλλήλων, οι διατάξεις του άρθρου 14γ περ. στ) του ΠΔ 8/2019, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 61 Ν. 4670/2020 (Α’ 43), προβλέπουν ότι «Ο καθορισμός της συντάξιμης υπηρεσίας, όταν προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, και η διαπίστωση του συντάξιμου της υπηρεσίας/προϋπηρεσίας εν ενεργεία υπαλλήλου» ασκείται από τις Διευθύνσεις Α’, Β’, Γ’, και Δ’ Απονομής Συντάξεων και Εφάπαξ Δημοσίου Τομέα της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων Δημοσίου Τομέα (σχετικό και το αρ. 219867/12-05-2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Οργάνωσης). Κατά συνέπεια, οι ως άνω Διευθύνσεις καθίστανται αρμόδιες και για τη χορήγηση των προσυνταξιοδοτικών βεβαιώσεων στο πλαίσιο εφαρμογής των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και των Δ.Σ.Κ.Α. (όπου προβλέπεται). Για την αναζήτηση, ωστόσο, του ξένου χρόνου ασφάλισης (Ε.Ε. ή Δ.Σ.Κ.Α., όπου προβλέπεται) υπαλλήλων του ελληνικού Δημοσίου, αρμόδια είναι τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων περιοχής κατοικίας τους.

Τα έντυπα που έχουν θέση (προσυνταξιοδοτικής) βεβαίωσης χρόνου ασφάλισης κλάδου σύνταξης σύμφωνα με τις διατάξεις των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και των Δ.Σ.Κ.Α., δεν χορηγούνται σε ασφαλισμένους αλλά αναζητούνται από και αποστέλλονται σε αρμόδιους φορείς κοινωνικής ασφάλισης κατόπιν σχετικού αιτήματος του ενδιαφερόμενου προσώπου.

Αυτά είναι:
✓ i) Στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, το κοινοτικό έντυπο Ε205 και το Δομημένο Ηλεκτρονικό Έγγραφο (SED) Ρ5000 «Περίοδοι Ασφάλισης/Κατοικίας», το οποίο αντικαθιστά από 06/03/2023 υποχρεωτικά το Ε205 όταν η αλληλογραφία διενεργείται μέσω του συστήματος EESSI3.
✓ ii) Το διακρατικό έντυπο συνδέσμου που προβλέπεται από την εκάστοτε Διμερή Σύμβαση στο πλαίσιο των Δ.Σ.Κ.Α. (βλ. συνημμένο Παράρτημα).

Δεδομένου ότι η εν λόγω διαδικασία είναι αμφίδρομη, η ροή εργασιών που θα πρέπει να ακολουθείται, ανάλογα με το αίτημα, είναι η ακόλουθη:

α. Αίτημα Διαπίστωσης Χρόνου Ασφάλισης Εξωτερικού (Ε. Ε./Δ. Σ. Κ. Α.)

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ Προσυνταξιοδοτικής Βεβαίωσης Ξένου Χρόνου Ασφάλισης

Στις εν λόγω περιπτώσεις το αίτημα υποβάλλεται από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, κάτοικο Ελλάδας, ή νόμιμο εκπρόσωπό του, στο Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της αρμόδιας σύμφωνα με τα ανωτέρω Τοπικής Διεύθυνσης. Σε περίπτωση που ο αιτών/η αιτούσα δεν διαθέτει τον Αριθμό Ασφάλισής του/της στη χώρα/φορέα του εξωτερικού, το αίτημα θα πρέπει να συνοδεύεται από επιπλέον πληροφορίες, όπως π.χ. χρονικά διαστήματα και είδος απασχόλησης, εργοδότες κλπ. Ειδικά όσον αφορά τις χώρες Δ.Σ.Κ.Α., σας παραπέμπουμε στο συνημμένο Έντυπο Αίτησης Διαπίστωσης Χρόνου Δ.Σ.Κ.Α. στο οποίο αναφέρονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για κάθε χώρα ξεχωριστά.

Τα Τμήματα Ασφάλισης οφείλουν να στείλουν το αίτημα στον αρμόδιο φορέα του εξωτερικού, ως εξής:
• Εάν πρόκειται για χώρα Ε.Ε., μέσω του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών EESSI – Σημείου Υποδοχής RINA 2: https://www.eessi-rina2.efka.gov.gr/, ακολουθώντας τις οδηγίες της αρ. 39/2021 Εγκύκλιου της υπηρεσίας μας. Στις περιπτώσεις αυτές, στις οποίες δεν έχει ακόμα υποβληθεί αίτημα για σύνταξη από τον Φορέα μας, η αναζήτηση του Ρ5000 θα γίνεται μέσω της επιχειρησιακής διαδικασίας P_BUC_05 «Ad-hoc Αίτημα για πληροφορίες σχετικά με την σύνταξη», συμπληρώνοντας και αποστέλλοντας το SED P8000 στον αρμόδιο φορέα του εξωτερικού. Επισημαίνουμε
ότι η εν λόγω διαδικασία έχει ενεργοποιηθεί και εφαρμόζεται υποχρεωτικά μέσω του συστήματος EESSI νια τις υποθέσεις που ξεκινούν από 6/3/2023 και μετά.
• Στο πλαίσιο εφαρμογής των Δ.Σ.Κ.Α. το αίτημα θα διαβιβάζεται από τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών απευθείας στον αρμόδιο Οργανισμό Σύνδεσης/Φορέα του εξωτερικού και θα ζητείται το σχετικό διακρατικό έντυπο – Βεβαίωση Περιόδων Ασφάλισης- που προβλέπει η εκάστοτε Διμερής Συμφωνία Κ.Α. (βλ. συνημμένο Παράρτημα).
• Ευνόητο είναι ότι στις περιπτώσεις που το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ζητά ταυτόχρονα τη διαπίστωση περιόδων ασφάλισης και σε χώρα(ες) Ε.Ε. και σε χώρα(ες) Δ.Σ.Κ.Α., τα Τμήματα Ασφάλισης θα προβαίνουν στις παραπάνω ενέργειες κατά αντιστοιχία.

Όταν παραλάβει το έντυπο (βεβαίωση) με τον ξένο χρόνο ασφάλισης, το Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών το κοινοποιεί στον ασφαλισμένο, προκειμένου ο τελευταίος να υποβάλει εγγράφως τη συμφωνία ή τη διαφωνία του. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος διαφωνεί με τον χρόνο ασφάλισης, το σχετικό έντυπο επιστρέφεται στον φορέα του εξωτερικού για επανέλεγχο, σημειώνοντας τον λόγο και με συνημμένα τα δικαιολογητικά που υποστηρίζουν τον ισχυρισμό του αιτούντα. Στη σπάνια περίπτωση που εξακολουθεί να υπάρχει διαφωνία μεταξύ ασφαλισμένου και ξένου φορέα, θα πρέπει ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος να επικοινωνήσει απευθείας με τον αρμόδιο φορέα του εξωτερικού4.

β. Αίτημα Διαπίστωσης Χρόνου Ασφάλισης Ελλάδας.

ΧΟΡΗΓΗΣΗ προσυνταξιοδοτικής Βεβαίωσης ελληνικού Χρόνου Ασφάλισης

Η χορήγηση ελληνικής προσυνταξιοδοτικής βεβαίωσης στο πλαίσιο εφαρμογής των Κανονισμών Ε.Ε. ή των Δ.Σ.Κ.Α. αφορά κυρίως κατοίκους εξωτερικού. Στις περιπτώσεις αυτές, τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών λαμβάνουν το σχετικό αίτημα από τον αρμόδιο φορέα του εξωτερικού:
i) είτε ηλεκτρονικά, μέσω EESSI, εάν πρόκειται για φορέα Ε.Ε. και υποχρεωτικά μετά την 06/03/2023, ii) είτε σε έντυπη μορφή, μέσω της Διεύθυνσης Νομοθεσίας Ε.Ε. & Δ.Σ.Κ.Α., ως εξής:
• από το Τμήμα Ηλεκτρονικών Ανταλλαγών και Ασφαλιστικού Ιστορικού εάν το αίτημα αφορά την Ε.Ε. και διαβιβάστηκε από τον ξένο φορέα πριν τις 06/03/23, ή
• από το Τμήμα Διακρατικών Συμβάσεων Κοινωνικής Ασφάλισης (Δ.Σ.Κ.Α.) εάν πρόκειται για φορέα χώρας με την οποία έχει συναφθεί Δ.Σ.Κ.Α..

Ως απάντηση, τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών θα πρέπει να συμπληρώνουν και να αποστέλλουν:

• Για χώρες Ε.Ε., το SED Ρ5000 μέσω του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών EESSI μέσω του επιχειρησιακού σεναρίου P_BUC_05. Ωστόσο, όταν το σχετικό αίτημα του ξένου φορέα φέρει ημερομηνία πριν την 06/03/2023, ως απάντηση αποστέλλεται με έντυπη αλληλογραφία, είτε το Ρ5000, είτε το κοινοτικό έντυπο Ε205GR [Για τη διαχείριση των εκκρεμών αιτημάτων που έχουν υποβληθεί πριν την ημερομηνία ένταξης των αντίστοιχων επιχειρησιακών διαδικασιών στο σύστημα EESSI σας παραπέμπουμε στις πρώτες παραγράφους της Ενότητας 5 της Εγκυκλίου 39/21 της υπηρεσίας μας.]

• Για χώρες με Δ.Σ.Κ.Α., το διακρατικό έντυπο που προβλέπεται από τη σχετική Διμερή Σύμβαση Κ.Α. (βλ. συνημμένο Παράρτημα).

Για την πιστοποίηση του ελληνικού χρόνου ασφάλισης το Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών, εφόσον απαιτείται, θα προβαίνει στην αναζήτηση των ελλειπόντων ασφαλιστικών στοιχείων ή δικαιολογητικών απευθείας από τον ασφαλισμένο, καθώς και στον έλεγχο για τυχόν υποβληθείσα Υπεύθυνη Δήλωση Απώλειας Ασφαλιστικών Βιβλιαρίων. Μετά τη συγκέντρωση όλων των απαιτούμενων ασφαλιστικών στοιχείων και την πιστοποίηση του χρόνου ασφάλισης (σχετ. και το με απ: 100982/01.03.2023 έγγραφο της υπηρεσίας μας), θα συμπληρώνεται το SED Ρ5000 (ή το Ε205GR εφόσον προβλέπεται σύμφωνα με τα ανωτέρω) ή το αντίστοιχο έντυπο συνδέσμου Δ.Σ.Κ.Α.. Σχετικά με τη συμπλήρωση του SED P5000 θα ακολουθήσουν σύντομα από την υπηρεσία μας αναλυτικότερες οδηγίες.

Επισημαίνουμε ότι σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης, θα χορηγείται ενιαία βεβαίωση (E205GR/P5000 ή το αντίστοιχο έντυπο συνδέσμου Δ.Σ.Κ.Α.) με το σύνολο του ελληνικού χρόνου που διανύθηκε στους εντασσόμενους στον e-ΕΦΚΑ φορείς, βάσει της τελευταίας ασφαλιστέας ιδιότητας και ακολουθώντας τις οδηγίες της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών σχετικά με την πιστοποίηση του χρόνου ασφάλισης στον Φορέα μας.

Υπογραμμίζουμε, τέλος, ότι τα Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών είναι αρμόδια για τη διαχείριση όλων των εκκρεμών αιτημάτων διαπίστωσης χρόνου ασφάλισης (Ελλάδας και εξωτερικού), σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και αν εκκρεμούν, καθώς και αν έχουν παραληφθεί από Τμήματα Μητρώων και Ασφαλιστικού Βίου του Φορέα μας. Τα Ε205GR/ P5000GR για εκκρεμείς έντυπες υποθέσεις θα αποστέλλονται, εντύπως, κατευθείαν από τις Τοπικές Διευθύνσεις στους αρμόδιους φορείς του εξωτερικού, με κοινοποίηση στην Δ/νση Νομοθεσίας Ε.Ε. και Δ.Σ.Κ.Α., σύμφωνα με την καθιερωμένη διαδικασία.

Γ. Αρμοδιότητα διαχείρισης των Φορητών Εγγράφων U1 και U2.

Σας γνωρίζουμε ότι τα Φορητά Έγγραφα U1 «Περίοδοι που πρέπει να ληφθούν υπόψη για τη χορήγηση παροχών ανεργίας» και U2 «Διατήρηση του δικαιώματος σε επίδομα ανεργίας», καθώς και οι επιχειρησιακές διαδικασίες EESSI UB_BUC_01 «Ανταλλαγή πληροφοριών για τον προσδιορισμό ύψους παροχών ανεργίας» και UB_BUC_02 «Εξαγωγή παροχών ανεργίας», αφορούν παροχές ανεργίας αποκλειστικά για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων του τ.ΕΤΑΠ-ΜΜΕ. Σύμφωνα με την υπ’ αριθ. 521555/2021 (ΦΕΚ Β’ 5970/17-12-2021) Απόφαση του Διοικητή e-ΕΦΚΑ, η διαχείριση των ως άνω ευρωπαϊκών εντύπων εμπίπτει στην αρμοδιότητα των Διευθύνσεων Β’ Παροχών (Τμήμα Λοιπών Παροχών σε Χρήμα) και Γ’ Παροχών (Τμήμα Λοιπών Παροχών σε Χρήμα) της Γενικής Διεύθυνσης Παροχών και Υγείας.

Τονίζουμε ότι τα Αποκεντρωμένα Τμήματα Κοινωνικής Ασφάλισης, στο πλαίσιο αρμοδιοτήτων τους, δεν διαχειρίζονται έντυπα Διεθνών, ευρωπαϊκά ή Δ.Σ.Κ.Α., με εξαίρεση την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθένειας (ΕΚΑΑ).

Μπορείτε να βρίσκετε τα Δομημένα Ηλεκτρονικά Έγγραφα (SEDs), στην ελληνική τους εκδοχή, στο εσωτερικό δίκτυο του Φορέα (Intranet), ως συνημμένα στην Εγκύκλιο 25/2021.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΩΝ
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΖΕΡΒΑ