Εγκύκλιος e-ΕΦΚΑ 69/2021
Έναρξη και λήξη υπαγωγής στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ των ασφαλισμένων του πρώην Ταμείου Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων (Τ.Α.Ν.Τ.Π.)
Αρ. Πρωτ.: 542503
Ημ/νία: 28/12/21
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΩΝ
Ταχ. Δ/νση : Σατωβριάνδου 18
10432 Αθήνα
Πληροφορίες : Β. Μπερούτσου
Τηλέφωνο : 210 – 5285569
Fax : 210 – 5229840
e-mail : tm.asfalisismm@efka.gov.gr
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ: 69
ΘΕΜΑ: «Έναρξη και λήξη υπαγωγής στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ των ασφαλισμένων του πρώην Ταμείου Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων (Τ.Α.Ν.Τ.Π)» ΣΧΕΤ: Οι διατάξεις του άρθρου 79 του ν. 4826/2021 (ΦΕΚ 160/τ.Α’ /07-09-2021)
Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 79 του ν. 4826/2021 (ΦΕΚ 160/τ.Α’ /07-09-2021) με τις οποίες καθορίστηκε η έναρξη και λήξη υπαγωγής στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ των προσώπων που υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην Ταμείου Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων (Τ.Α.Ν.Τ.Π). και θέτουμε υπόψη σας τα κάτωθι προς ενιαία εφαρμογή:
Α. ΓΕΝΙΚΑ
Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Α.Ν. 275/1936 συστάθηκε το Ταμείο Ασφαλίσεως Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων (Τ.Α.Ν.Π.Υ.) ως Οργανισμός Κύριας Ασφάλισης για τους αυτοτελώς απασχολούμενους που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία και τον τουρισμό και Επικουρικής Ασφάλισης για τους μισθωτούς υπαλλήλους τους.
Με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 1654/1986 λειτούργησε ως αυτοτελής κλάδος, ενώ με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 3655/2008, από 01/08/2008 ο Κλάδος Κύριας Ασφάλισης εντάχθηκε στον π. ΟΑΕΕ με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια ως «Τομέας Ασφάλισης Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτόρων (Τ.Α.Ν.Τ.Π.)».
Εν συνεχεία, από 01/01/2017 εντάχθηκε αυτοδίκαια μαζί με τους λοιπούς φορείς κοινωνικής ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), ο οποίος κατέστη ο οιονεί καθολικός διάδοχός του.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 55 του ν. 4387/2016 που διέπουν τον e-ΕΦΚΑ, οι ασφαλισμένοι των ενταχθέντων Φορέων, Τομέων, Κλάδων και Λογαριασμών εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας αυτών, όπως ισχύουν, εκτός των όσων ορίζει ο εν λόγω νόμος με τις διατάξεις του. Ως εκ τούτου, ο προαναφερόμενος Τομέας, εξακολουθεί να διέπεται από τις γενικές και καταστατικές διατάξεις του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του π. ΤΑΝΤΠ και από τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 2 του κανονισμού του ταμείου (Φ.29/1455/77 Απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών, ΦΕΚ τ. Β’ /1028/18-10-1977), όπως ισχύουν, με τις οποίες καθορίζονται τα υποχρεωτικώς ασφαλιστέα πρόσωπα.
Με το προϋφιστάμενο καθεστώς για τον προσδιορισμό του χρόνου υπαγωγής ή λήξης της ασφάλισης των ασφαλιστέων προσώπων λαμβάνονταν υπόψη διάφορες ημερομηνίες αναλόγως της δραστηριότητας που ασκούσαν, όπως η ημερομηνία χορήγησης της άδειας λειτουργίας του γραφείου ή της βεβαίωσης άσκησης επαγγέλματος ή της βεβαίωσης του Μητρώου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ή του Μητρώου των ΝΕΠΑ ή η ημερομηνία καταχώρησης στο ΓΕΜΗ ή δημοσίευσης σε ΦΕΚ του καταστατικού ή του τροποποιητικού.
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις η έναρξη και διακοπή ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ των υπακτέων προσώπων στο π. ΤΑΝΤΠ συνδέεται με την έναρξη και διακοπή εργασιών στη ΔΟΥ όπως αναλυτικά αναφέρεται πιο κάτω.
Β. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
► Α’ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ: Στο πεδίο εφαρμογής των νέων διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 79 του ν. 4826/2021 εμπίπτουν τα κάτωθι ασφαλιστέα φυσικά πρόσωπα του π. ΤΑΝΤΠ που ασκούν τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα:
• Οι ναυτικοί πράκτορες, αντιπρόσωποι, διαχειριστές επιβατηγών και φορτηγών πλοίων που εκτελούν ταξίδια εσωτερικού ή εξωτερικού και προσεγγίζουν ή όχι σε ελληνικά λιμάνια.
• Όσοι διατηρούν στην Ελλάδα ναυτικά ή ναυλομεσιτικά γραφεία ή πρακτορεία που πρακτορεύουν ή διαχειρίζονται ή εξυπηρετούν με οποιονδήποτε τρόπο πλοία φορτηγά ή επιβατηγά δικών τους ή ξένων συμφερόντων.
• Όσοι διατηρούν γραφεία ταξιδίων ή τουρισμού (τουριστικοί πράκτορες), τα οποία λειτουργούν με άδεια των αρμόδιων αρχών. Σημειώνουμε ότι οι νομίμως διορισμένοι υπεύθυνοι των γραφείων αυτών καταργήθηκαν από 3/2/2011, σύμφωνα με την αρ. 1597/28.1.2011 (ΦΕΚ108 τ. Β’3-2-2011) Κοινή Υπουργική Απόφαση.
• Οι διαχειριστές των πιο πάνω επιχειρήσεων ή γραφείων που λειτουργούν με τη νομική μορφή της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ), εφόσον δεν παρέχουν εξαρτημένη εργασία σε αυτές, για την οποία είναι ασφαλισμένοι ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ, καθώς και οι εταίροι εκείνοι που δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλον εντασσόμενο στον e-ΕΦΚΑ φορέα κύριας ασφάλισης.
• Όσον αφορά επιχειρήσεις ή γραφεία εκ των προαναφερομένων που λειτουργούν με τη νομική μορφή της ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρίας, το σύνολο των ομόρρυθμων εταίρων και από τους ετερόρρυθμους εταίρους όσοι αποδεδειγμένα προσφέρουν εργασία στην ίδια εταιρία και δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλον εντασσόμενο στον e-ΕΦΚΑ φορέα κύριας ασφάλισης, καθώς και οι διαχειριστές αυτών που μετέχουν με την ιδιότητα του ομορρύθμου εταίρου και εφόσον δεν παρέχουν σε αυτές εξαρτημένη εργασία για την οποία είναι ασφαλισμένοι ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ.
• Όσον αφορά επιχειρήσεις ή γραφεία που λειτουργούν με τη νομική μορφή της ΙΚΕ, ο/οι διαχειριστής/ες, καθώς και ο μοναδικός εταίρος της μονοπρόσωπης ΙΚΕ αν είναι άλλο φυσικό πρόσωπο.
• Οι διαχειριστές, εκπρόσωποι και διευθυντές των συμπλοιοκτησιών, κοινοπραξιών και συνεταιρισμών, καθώς και οποιασδήποτε άλλης νομικής μορφής συνένωσης ή σύμπραξης νομικών ή φυσικών προσώπων που ασκούν τις πιο πάνω δραστηριότητες, εφόσον δεν παρέχουν εξαρτημένη εργασία στην επιχείρηση αυτή για την οποία ασφαλίζονται ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ.
► Β’ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ: Οι νέες διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 79 του ν. 4826/2021 αφορούν τα κάτωθι ασφαλιστέα φυσικά πρόσωπα του π. ΤΑΝΤΠ που ασκούν τη δραστηριότητά τους στην Ελλάδα των οποίων η υπαγωγή στην ασφάλιση δεν εναρμονίζεται με τη φορολογία:
• Οι αντιπρόσωποι, εκπρόσωποι, διαχειριστές, πράκτορες ναυτιλιακών επιχειρήσεων που εγκαθιστούν γραφεία, σύμφωνα με τις διατάξεις των ΑΝ 89/1967 και 378/1968 ή άλλες διατάξεις, εφόσον δεν παρέχουν σε αυτές εξαρτημένη εργασία για την οποία είναι ασφαλισμένοι ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ.
• Οι εκπρόσωποι ναυτικών εταιριών του Ν. 959/1979 και Ναυτικών Εταιριών Πλοίων Αναψυχής (ΝΕΠΑ) Ν. 3182/2003, εφόσον δεν παρέχουν σε αυτές εξαρτημένη εργασία για την οποία είναι ασφαλισμένοι ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ. (Επισημαίνεται ότι οι ΝΕΠΑ είναι ανώνυμες εμπορικές εταιρίες (παρ. 3 άρθρο 1 Ν. 3182/2003, και ως εκ τούτου τα μέλη ΔΣ που παράλληλα κατέχουν ποσοστό μετοχών 3% και άνω στο κεφάλαιο της εταιρίας ασφαλίζονται στον π. ΟΑΕΕ (εγκύκλιος 11/2008 του π. ΟΑΕΕ).)
• Οι γενικοί διευθυντές, διευθύνοντες σύμβουλοι ή συμπράττοντες σύμβουλοι των αναφερόμενων στα προηγούμενα εδάφια επιχειρήσεων ή γραφείων, που λειτουργούν με τη νομική μορφή της ανώνυμης εταιρίας (ΑΕ), εφόσον δεν παρέχουν σε αυτές εξαρτημένη εργασία, για την οποία είναι ασφαλισμένοι ως μισθωτοί στον e-ΕΦΚΑ.
Γ. ΕΝΑΡΞΗ – ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ Δ.Ο.Υ. (παρ.1 άρθρου 79 ν. 4826/2021)
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 79 ν. 4826/2021 εναρμονίσθηκε η έναρξη και η διακοπή της ασφάλισης των προσώπων που υπάγονται στην Α’ περίπτωση με τις αντίστοιχες ημερομηνίες έναρξης και διακοπής επαγγελματικής δραστηριότητας στην αρμόδια ΔΟΥ.
Ως ημερομηνία έναρξης ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα έναρξης της ασφαλιστέας δραστηριότητας, όπως αυτή προκύπτει από τη βεβαίωση έναρξης εργασιών της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. (π.χ. έναρξη εργασιών Δ.Ο.Υ. 30/10/2021, έναρξη ασφάλισης 01/10/2021).
Αντίστοιχα, ως ημερομηνία διακοπής της ασφάλισης λογίζεται η τελευταία ημέρα του μήνα διακοπής άσκησης της δραστηριότητας, όπως αυτή προκύπτει από τη βεβαίωση διακοπής εργασιών της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. (π.χ. διακοπή εργασιών Δ.Ο.Υ. 05/12/2021, διακοπή ασφάλισης 31/12/2021).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
– Για ασφαλισμένους που υπήχθησαν στην ασφάλιση μετά την 07/09/2021 (έναρξη ισχύος διατάξεων), ως ημερομηνία έναρξης λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία έναρξης εργασιών στη Δ.Ο.Υ..
– Ασφαλισμένοι που υπήχθησαν στην ασφάλιση πριν την 07/09/2021 με το προγενέστερο καθεστώς και είχαν προβεί σε έναρξη εργασιών στη Δ.Ο.Υ., συνεχίζουν κανονικά την ασφάλισή τους και μετά την ως άνω ημερομηνία μέχρι τη διακοπή της δραστηριότητας στη Δ.Ο.Υ..
– Ασφαλισμένοι που υπήχθησαν στην ασφάλιση πριν την 07/09/2021 με το προγενέστερο καθεστώς, χωρίς να έχουν προβεί σε έναρξη εργασιών στη Δ.Ο.Υ., θα έχουν υποχρέωση ασφάλισης μέχρι την ως άνω ημερομηνία, καθόσον εν συνεχεία δεν διαθέτουν την απαιτούμενη έναρξη εργασιών στη Δ.Ο.Υ. που τους καθιστά υποχρεωτικά ασφαλιστέους.
Δ. ΕΝΑΡΞΗ – ΔΙΑΚΟΠΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΑΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΗΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΥΠΩΣΕΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑΣ (παρ.2 άρθρου 79 ν. 4826/2021)
Με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 79 ν. 4826/2021 και ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα τήρησης των διατυπώσεων δημοσιότητας ως προς την κτήση των ασφαλιστέων ιδιοτήτων από τα εν λόγω πρόσωπα (π.χ. η πρώτη ημέρα του μήνα καταχώρησης του καταστατικού ή της σχετικής τροποποίησης στο ΓΕΜΗ).
Αντίστοιχα, ως ημερομηνία διακοπής της ασφάλισης λογίζεται η τελευταία ημέρα του μήνα τήρησης των διατυπώσεων δημοσιότητας ως προς την παύση των ασφαλιστέων ιδιοτήτων από τα εν λόγω πρόσωπα. (π.χ. η τελευταία μέρα του μήνα δημοσίευσης σε ΦΕΚ ή καταχώρησης στο ΓΕΜΗ της λύσης της εταιρείας ή της σχετικής μεταβολής).
Για τα πρόσωπα που ανήκουν στην εν λόγω κατηγορία, η έναρξη και η διακοπή της ασφάλισης λαμβάνουν χώρα ως εξής:
• Ναυτιλιακές Εταιρείες Α.Ν. 378/1968 και Α.Ν. 89/1967 (αλλοδαπές εταιρείες με άδεια εγκατάστασης υποκαταστήματος στην Ελλάδα)
Έναρξη ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα δημοσίευσης στο ΦΕΚ της έγκρισης άδειας εγκατάστασης της εταιρείας στην Ελλάδα.
Σε περίπτωση έναρξης λόγω αντικατάστασης εκπροσώπου σε ενεργή εταιρεία, η υπαγωγή λαμβάνει χώρα από την πρώτη ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Διακοπή ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης θεωρείται η τελευταία ημέρα του μήνα δημοσίευσης στο ΦΕΚ της ανάκλησης της άδειας εγκατάστασης της εταιρείας στην Ελλάδα.
Σε περίπτωση λήξης λόγω αντικατάστασης εκπροσώπου σε ενεργή εταιρεία, η διακοπή λαμβάνει χώρα από την τελευταία ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
• Ναυτική Εταιρεία Ν. 959/1979
Έναρξη ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής (σύσταση ή αντικατάσταση εκπροσώπου) στο Μητρώο Ναυτικών Εταιρειών, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Διακοπή ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης θεωρείται η τελευταία ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής (αντικατάσταση εκπροσώπου ή λύση εταιρείας) στο Μητρώο Ναυτικών Εταιρειών, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
• ΝΕΠΑ Ν.3182/2003
Έναρξη ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής (σύσταση ή αντικατάσταση εκπροσώπου) στο Μητρώο Εταιρειών ΝΕΠΑ, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Διακοπή ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης λογίζεται η τελευταία ημέρα του μήνα καταχώρησης του πρακτικού μεταβολής (αντικατάσταση εκπροσώπου ή λύση εταιρείας) στο Μητρώο Εταιρειών ΝΕΠΑ, όπως αυτή προκύπτει από τη Βεβαίωση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
• Εταιρείες ΑΕ
Έναρξη ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης λογίζεται η πρώτη ημέρα του μήνα καταχώρησης του καταστατικού ή της σχετικής τροποποίησης στο ΓΕΜΗ.
Διακοπή ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης λαμβάνεται η τελευταία ημέρα του μήνα δημοσίευσης σε ΦΕΚ ή καταχώρισης στο ΓΕΜΗ της λύσης της εταιρείας ή της σχετικής μεταβολής.
Ε. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ
Η ισχύς των νέων διατάξεων αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στο ΦΕΚ, δηλαδή από 07/09/2021.
ΣΤ. ΕΓΓΡΑΦΗ – ΔΙΑΓΡΑΦΗ – ΕΙΣΦΟΡΟΔΟΤΗΣΗ
Η διαδικασία εγγραφής στο Μητρώο του e-ΕΦΚΑ, μεταβολής δραστηριότητας και λήξης της ασφάλισης θα γίνεται με τη γνωστή διαδικασία και σύντομα προβλέπεται να εκτελείται μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών για μη μισθωτούς ασφαλισμένους που είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο του e- ΕΦΚΑ. Επί του θέματος αυτού θα ενημερωθείτε με νεότερες οδηγίες.
Της παρούσας να λάβουν γνώση με ευθύνη των Προϊσταμένων Τμημάτων και Διευθύνσεων οι υπάλληλοι της αρμοδιότητάς τους.
Ο ΑΝ/ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ
Ακριβές Αντίγραφο
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΤΕΛΟΥΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΠΡΑΛΟΥ