ΣΛΟΤ 2186/2021
Παραστατικά Ελαιοτριβείου

Αθήνα, 29.09.2020
Αριθμ. Πρωτ.: 2186 ΕΞ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΩΝ Ν.Π.Δ.Δ.
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΣΛΟΤ)

ΣΛΟΤ 2186/2020

ΘΕΜΑ: Παραστατικά Ελαιοτριβείου

ΕΡΩΤΗΜΑ

Θα ήθελα να με ενημερώσετε όταν ένα ελαιοτριβείο αγοράζει καρπό από αγρότη με σκοπό την παραγωγή ελαιολάδου, τι παραστατικά πρέπει να γραφτούν, ώστε ο καρπός που αγόρασε το ελαιοτριβείο, μετά την παραγωγική διαδικασία να απεικονίζεται λογιστικά το ελαιόλαδο που έχει παραχθεί;
Έτσι ώστε να είναι ενημερωμένη η αποθήκη με την ποσότητα του ελαιολάδου για την παραγωγή και την ιχνηλασιμότητα.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Από τα δεδομένα του ερωτήματος, δεν προκύπτει με σαφήνεια, αν το ελαιοτριβείο, ως οντότητα που ενεργεί με την ιδιότητα του αγοραστή (απόκτηση του ελαιοκάρπου), συναλλάσσεται με αγρότη του ειδικού καθεστώτος του ΦΠΑ ή με αγρότη που ανήκει στο κανονικό καθεστώς αυτού του φόρου.

Σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 8 τον ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), σε συνδυασμό με την περίπτωση (α) της παραγράφου 1, του άρθρου 39 του ίδιου νόμου, στην πρώτη περίπτωση, το ελαιοτριβείο θα έχει την υποχρέωση έκδοσης του προβλεπόμενου παραστατικού αγοράς προς τεκμηρίωση της συναλλαγής, ενώ, αντιθέτως στην δεύτερη περίπτωση, ο αγρότης του κανονικού καθεστώτος είναι αυτός που θα πρέπει να προχωρήσει στην έκδοση του τιμολογίου, ως πωλητής (άρθρο 8 ΕΛΠ).

Περαιτέρω, βάσει των αναφερομένων στην παράγραφο 8.10.1, της ΠΟΛ.1003/31-12-2014, η οποία ενσωματώθηκε στην Λογιστική Οδηγία για την εφαρμογή του ν. 4308/2014, το σχετικό παραστατικό που εκδίδει η οντότητα – αγοραστής, όταν συναλλάσσεται με πρόσωπο μη υπόχρεο στην έκδοση τιμολογίου, μπορεί να έχει την μορφή της έγγραφης συμφωνίας (συμφωνητικό), υπεύθυνης δήλωσης, τιμολογίου (αγοράς), «τίτλου κτήσης» ή «απόδειξης δαπάνης» και πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα παρακάτω στοιχεία, κατά περίπτωση αγοράς αγαθών ή λήψης υπηρεσιών:
«α) Την ημερομηνία έκδοσής του.
β) Την επωνυμία, την διεύθυνση και τον αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) του αντισυμβαλλόμενου.
γ) Την ποσότητα και το είδος των παραδιδόμενων αγαθών ή την έκταση και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών.
δ) Την ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε ή ολοκληρώθηκε η παράδοση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών.
ε) Την αξία μονάδας αγαθού ή υπηρεσίας, κατά περίπτωση, και το συνολικό ποσό της συναλλαγής.
στ) Το είδος και το ποσό τυχόν φορολογικών επιβαρύνσεων.».

Οίκοθεν νοείται, όπως ήδη σημειώθηκε πιο πάνω, ότι αν η αγορά του ελαιοκάρπου (από το ελαιοτριβείο) πραγματοποιείται από αγρότη του κανονικού καθεστώτος, ο τελευταίος θα εκδώσει το τιμολόγιο του άρθρου 8 του ν. 4308/2014, προς τεκμηρίωση της συναλλαγής, εκτός αν τα αγαθά παραδοθούν με στοιχείο διακίνησης (δελτίο αποστολής), οπότε η έκδοση του ως άνω τιμολογίου θα ακολουθήσει μεταγενέστερα, εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας (άρθρο 11, ν. 4308/2014).

Σε κάθε περίπτωση, η οικονομική οντότητα (ελαιοτριβείο), πρέπει να εφαρμόζει κατάλληλες ασφαλιστικές δικλείδες, σε ότι αφορά τις παραλαμβανόμενες ποσότητες πρώτων υλών (ελαιόκαρπος), ώστε να διασφαλίζει την αξιοπιστία του λογιστικού της συστήματος. Επισημαίνεται ότι, εφόσον η οντότητα τηρεί με τάξη, πληρότητα και ορθότητα τα παραστατικά στοιχεία διακίνησης ή, εν προκειμένω, τα τιμολόγια αγοράς ελαιοκάρπου και, βεβαίως, τα τιμολόγια πώλησης κ.λπ. προς τρίτους, ώστε να είναι σε θέση να τεκμηριώνει οποτεδήποτε τις διακινήσεις αυτών, δεν γεννάται υποχρέωση ενημέρωσης ή τήρησης ιδιαίτερου αρχείου για τα διακινούμενα αγαθά κατά ποσότητα ή και αξία, δηλαδή δεν προκύπτει υποχρέωση τήρησης του βιβλίου αποθήκης (παρ. 5.9.1, ΠΟΛ.1003/31-12-2014).

Αναφορικά με την επεξεργασία του ελαιοκάρπου για την παραγωγή του ελαιόλαδου και των υγρών ή στερεών αποβλήτων που προκύπτουν (ελαιοπυρήνας κ.λπ.), θα πρέπει να παρακολουθούνται τα στάδια μετασχηματισμού της πρώτης ύλης (ελαιόκαρπος) σε έτοιμο προϊόν (ελαιόλαδο) και να εφαρμόζονται οι κανόνες κοστολόγησης, με στόχο, τόσο την παρακολούθηση της πορείας των αποθεμάτων κατά την παραγωγική διαδικασία, όσο και τον υπολογισμό του κόστους παραγωγής. Το κόστος παραγωγής προϊόντος προσδιορίζεται με μία από τις γενικά αποδεκτές μεθόδους κοστολόγησης και περιλαμβάνει:
α) Το κόστος πρώτων υλών, αναλώσιμων υλικών, εργασίας και άλλο κόστος που σχετίζεται άμεσα με το εν λόγω στοιχείο και
β) μία εύλογη αναλογία σταθερών και μεταβλητών εξόδων που σχετίζονται έμμεσα με το εν λόγω στοιχείο, στο βαθμό που τα έξοδα αυτά αναφέρονται στην περίοδο παραγωγής.

Σημειώνεται ότι τα κόστη διανομής και διοίκησης δεν επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής (άρθρο 20, παρ. 3 και 4 του ν. 4308/2014).

Το ελαιοτριβείο μπορεί να εφαρμόζει οποιαδήποτε εσωτερική λογιστική οργάνωση διακινήσεων αγαθών, με σκοπό την παρακολούθηση της εξέλιξης του κόστους παραγωγής του ελαιολάδου, με την προϋπόθεση όμως ότι θα «παρέχονται ευχερώς, αναλυτικά και σε σύνοψη, όλα τα δεδομένα και πληροφορίες που απαιτούνται για να καθίσταται ευχερής η διενέργεια συμφωνιών και επαληθεύσεων κατά τη διενέργεια οποιουδήποτε ελέγχου» (παρ. 10, άρθρο 5 ν. 4308/2014).

ΤΑ ΜΕΛΗ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ