4656/309/2020
Έλεγχος συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 108 του ν. 4387/2016 για το χαρακτηρισμό οφειλών προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ως ανεπίδεκτων είσπραξης. Τρόπος και διαδικασία καταχώρισης οφειλών στο ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης

(ΦΕΚ Β’ 502/19-02-2020)

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 108 του ν. 4387/2016 (Α΄85) «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού συνταξιοδοτικού συστήματος Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις.

2. Τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθ. 101 του ν. 4172/2013 «Φορολογία εισοδήματος, επείγοντα μέτρα εφαρμογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις» (Α΄ 167).

3. Τις διατάξεις του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα, όπως κυρώθηκε και ισχύει με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).

4. Τις διατάξεις του π.δ.134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. (Α΄168).

5. Τις διατάξεις του άρθρου 4 του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α΄119).

6. Τις διατάξεις του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 121).

7. Το γεγονός ότι με την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Έκθεση ελέγχου

1. Για τη διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 108 του ν. 4387/2016, αναφορικά με οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που προτείνεται να χαρακτηρισθούν ως ανεπίδεκτες είσπραξης, συντάσσεται ειδικά αιτιολογημένη έκθεση από την αρμόδια περιφερειακή υπηρεσία του ΚΕΑΟ, η οποία υποβάλλεται στην αρμόδια για την εισήγηση διεύθυνση της κεντρικής υπηρεσίας. Με την έκθεση ελέγχου πιστοποιούνται τα εξής:
Α. Ότι διενεργήθηκε εκτεταμένη έρευνα με κάθε πρόσφορο μέσο για τον εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και ιδίως ότι:
– Διερευνήθηκε κάθε στοιχείο που περιλαμβάνεται στα εκάστοτε πρόσφορα διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα του ΕΦΚΑ και στο φυσικό φάκελο του οφειλέτη ή γνωστοποιήθηκε μέσω τρίτων αρμοδίων υπηρεσιών και φορέων σύμφωνα με το άρθρο 18 του ν. 4488/2017 (ΦΕΚ Α΄137).
– Λήφθηκε αντίγραφο της μερίδας του οφειλέτη, τουλάχιστον από τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία του τόπου κατοικίας, επαγγελματικής δραστηριότητας και του τόπου καταγωγής του.
– Λήφθηκαν πληροφορίες από την ΑΑΔΕ αναφορικά με τα στοιχεία περιουσιακής κατάστασης του οφειλέτη όπως έχει διαμορφωθεί βάσει των δηλώσεων του, καθώς και για τα εισοδήματα του από εκμισθώσεις ακινήτων.
– Διερευνήθηκαν τυχόν μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, οι οποίες να υπόκεινται σε διάρρηξη, λόγω καταδολίευσης.
– Ολοκληρώθηκε η έρευνα για τον εντοπισμό χρηματικών απαιτήσεων του οφειλέτη, όπως μισθωμάτων, μισθών, συντάξεων, απαιτήσεων στις τράπεζες και τα λοιπά πιστωτικά ιδρύματα.
Αξιοποιήθηκε οποιοδήποτε άλλο διαθέσιμο στοιχείο ή πληροφορία αναφορικά με την εισπραξιμότητα της οφειλής ιδίως ο χαρακτηρισμός ως ανεπίδεκτης είσπραξης οφειλής του ίδιου προσώπου προς το Δημόσιο.

Β. Ότι λήφθηκαν όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά μέτρα σε κάθε περιουσιακό στοιχείο που εντοπίστηκε.

Γ. Ότι έχουν επιβληθεί κατασχέσεις για το σύνολο της οφειλής εις χείρας όλων των πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην ημεδαπή σε όλα τα τραπεζικά προϊόντα.

Δ. ότι έχουν υποβληθεί σε βάρος των υπεύθυνων φυσικών προσώπων μηνυτήριες αναφορές για τα αδικήματα του αν 86/1967 σε όσες περιπτώσεις ήταν δυνατή η υποβολή τους.

2. Σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη, πιστοποιείται ότι έχει κηρυχθεί η παύση των εργασιών της πτώχευσης ή έχει επέλθει περάτωση αυτής, που διαπιστώνονται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως κοινοποίηση δικαστικής απόφασης και έλεγχος τελεσιδικίας αυτής, όταν απαιτείται από το νόμο, λήψη πιστοποιητικού από το αρμόδιο πτωχευτικό δικαστήριο σχετικά με την πορεία της πτώχευσης ή έρευνα στη μερίδα του οφειλέτη που τηρείται στο ανωτέρω δικαστήριο.

3. Όλες οι έρευνες, οι ενέργειες και τα μέτρα της παρούσας απόφασης πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ή ληφθεί και κατά των συνυπόχρεων προσώπων χωρίς να προκύψει δυνατότητα αποπληρωμής τους χρέους.

4. Σε περίπτωση θανάτου του οφειλέτη ή συνυπεύθυνου προσώπου όλες οι ανωτέρω έρευνες, ενέργειες και μέτρα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί ή ληφθεί και κατά των κληρονόμων τους σύμφωνα με την κληρονομική μερίδα καθενός, όπως αυτοί καθορίζονται με διαθήκη ή επί εξ αδιαθέτου διαδοχής όπως προκύπτουν από πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, χωρίς να προκύψει δυνατότητα αποπληρωμής τους χρέους.

5. Αν έχει γίνει χαρακτηρισμός ως ανεπίδεκτης είσπραξης οφειλής προς το δημόσιο προσώπου που έχει οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, είναι δυνατή η απ’ ευθείας εισήγηση από την κεντρική υπηρεσία του ΚΕΑΟ για το χαρακτηρισμό ως ανεπίδεκτης είσπραξης της οφειλής προς τον ΕΦΚΑ, παραλειπομένου του σταδίου υποβολής εκθέσεως ελέγχου της περιφερειακής υπηρεσίας, εφόσον από τα διαθέσιμα στην υπηρεσία στοιχεία προκύπτει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 108 του ν. 4387/2016.

Άρθρο 2
Ειδικό Βιβλίο Ανεπίδεκτων Είσπραξης

Το «Ειδικό Βιβλίο Ανεπίδεκτων Είσπραξης» τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στην υπηρεσία του ΚΕΑΟ που εισηγείται το χαρακτηρισμό, με δυνατότητα ανάκτησης και εκτύπωσης των καταχωρισθέντων στοιχείων, και ενημερώνεται κατά περίπτωση από τον αρμόδιο υπάλληλο. Στο «ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης» περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία:
α) Ο Αριθμός Μητρώου Οφειλέτη (ΑΜΟ), ο Αριθμός Μητρώου Εργοδότη ή Έργου (ΑΜΕ/ΑΜΟΕ), ο Α.Φ.Μ. και το ονοματεπώνυμο ή η επωνυμία του υπόχρεου και των συνυπόχρεων με αυτόν προσώπων.
β) Το ποσό της βασικής οφειλής προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που χαρακτηρίζεται ως ανεπίδεκτο είσπραξης.
γ) Η χρονική περίοδος στην οποία ανάγεται η οφειλή.
δ) Ο αριθμός πρωτοκόλλου και η ημερομηνία του διαβιβαστικού της έκθεσης ελέγχου εγγράφου της περιφερειακής υπηρεσίας ΚΕΑΟ.
ε) Ο αριθμός πρωτοκόλλου και ημερομηνία εισήγησης της αρμόδιας κεντρικής υπηρεσίας ΚΕΑΟ.
στ) Ο αριθμός και η ημερομηνία της απόφασης του Διοικητή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης για το χαρακτηρισμό της οφειλής.
ζ) Ο αύξων αριθμός και η ημερομηνία καταχώρισης της οφειλής στο ειδικό βιβλίο ανεπίδεκτων είσπραξης. Στις καταστάσεις ληξιπροθέσμων και στις λοιπές εκτυπώσεις, όπου απαιτείται, εμφανίζεται διακριτά το ποσό των ανεπίδεκτων προς είσπραξη οφειλών και ανά οφειλέτη.

Άρθρο 3
Διαδικασία δέσμευσης τραπεζικών και επενδυτικών λογαριασμών

Μετά τον χαρακτηρισμό οφειλής προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ως ανεπίδεκτης είσπραξης, για την κατ’ άρθρο 108 παρ. 3 γ του ν. 4387/2016 δέσμευση των τραπεζικών και επενδυτικών λογαριασμών του οφειλέτη και των συνυπόχρεων με αυτόν προσώπων εφαρμόζεται αναλογικά η διαδικασία του άρθρου 4Α της αριθμ. ΠΟΛ.1259/2013 (ΦΕΚ Β΄/3119/9-12-2013) απόφασης Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, όπως αυτό προστέθηκε με την αριθμ. ΠΟΛ.1089/2016 (ΦΕΚ 2114 Β΄/8-7-2016) όμοια απόφαση.

Άρθρο 4
Ορισμός αρμοδίων οργάνων

Οι πράξεις του χαρακτηρισμού των ανεπίδεκτων είσπραξης οφειλών και της καταχώρισης αυτών σε ειδικά βιβλία ανεπίδεκτων είσπραξης γίνονται:
α. Με απόφαση του Διοικητή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης κατόπιν εισήγησης της Δ/νσης Ανάλυσης και Αξιολόγησης Κινδύνου της Κεντρικής  Υπηρεσίας του ΚΕΑΟ και με τη σύμφωνη γνώμη του Συντονιστή του ΚΕΑΟ εφόσον πρόκειται για συνολική κύρια οφειλή μέχρι 500.000 ευρώ.
β. Με απόφαση του Διοικητή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης κατόπιν εισήγησης της Δ/νσης Ανάλυσης και Αξιολόγησης Κινδύνου της Κεντρικής  Υπηρεσίας του ΚΕΑΟ και με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής του άρθρου 119 του ν. 4387/2016 εφόσον πρόκειται για συνολική κύρια οφειλή μεγαλύτερη των 500.000 ευρώ και έως 1.500.000 ευρώ.
γ. Με απόφαση του Διοικητή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης κατόπιν εισήγησης της Δ/νσης Ανάλυσης και Αξιολόγησης Κινδύνου της Κεντρικής  Υπηρεσίας του ΚΕΑΟ και μετά από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον πρόκειται για συνολική κύρια οφειλή άνω του 1.500.000 ευρώ.
Στις περιπτώσεις α και β ο Διοικητής του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης μπορεί να ζητήσει τη γνώμη κλιμακίου ή τμήματος ή Διεύθυνσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου που συγκροτείται με απόφαση της Ολομέλειας του.

Άρθρο 5
Κατάργηση διατάξεων-Έναρξη ισχύος

Η αριθμ. Φ.80000/32195/364/8.11.2013 (ΦΕΚ Β΄2935) απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας «Διαχωρισμός άμεσα εισπράξιμων και επισφαλών οφειλών από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών» καταργείται από την έναρξη ισχύος της παρούσας.

Η απόφαση αυτή που ισχύει από τη δημοσίευσή της, να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 6 Φεβρουαρίου 2020

Ο Υπουργός
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ