ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 171 ΦΕΚ Α΄268/24.12.2014

Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις Οδηγίες 2009/13/ΕΚ (L 124) και 2013/54/ΕΕ (L 329).

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις: α. των άρθρων 3 και 4 του ν. 1338/1983 «Εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου» (Α΄ 34), όπως ισχύει.

β. του άρθρου 90 του «Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» που κωδικοποιήθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).

γ. του ν. 4150/2013 «Ανασυγκρότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου και άλλες διατάξεις» (Α΄ 102).

δ. του άρθρου 3 του ν. 3141/1955 «Περί συστάσεως παρά τω Υ.Ε.Ν. Συμβουλίου Εμπορικού Ναυτικού (Σ.Ε.Ν.)” (Α΄ 43) και το γεγονός ότι το σχέδιο π.δ. απεστάλη προς γνωμοδότηση στο Συμβούλιο Εμπορικού Ναυτικού (Σ.Ε.Ν.).

ε. του άρθρου 1 του π.δ. 85/2012 «Ίδρυση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά και κατάργηση υπηρεσιών» (Α΄ 141), όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 του π.δ. 118/2013 (Α΄ 152) και του άρθρου 5 του π.δ. 85/2012, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 του π.δ. 94/2012 (Α΄ 149) και τροποποιήθηκε με το άρθρο 3 του π.δ. 98/2012 (Α΄ 160).

στ. του π.δ. 119/2013 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 153).

ζ. του π.δ. 158/2014 «Διορισμός Υπουργών» (Α΄ 240). η. του Κώδικα Δημοσίου Ναυτικού Δικαίου, όπως κυρώθηκε με το ν.δ. 187/1973 (Α΄ 261).

2. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

3. Την υπ’ αριθμ. 266/2014 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, μετά από πρόταση του Υπουργού Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1
Σκοπός του παρόντος προεδρικού διατάγματος είναι η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την:

α) Οδηγία2009/13/ΕΚ του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2009 για την εφαρμογή της συμφωνίας που συνήψαν η Ένωση Εφοπλιστών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA) και η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Ενώσεων Εργαζομένων στις Μεταφορές (ETF) σχετικά με τη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006 και για τροποποίηση της οδηγίας 1999/63/ΕΚ (Ε.Ε.L 124/30 της 20.5.2009) (εφεξής Οδηγία 2009/13/ΕΚ) και

β) Οδηγία 2013/54/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Νοεμβρίου 2013 σχετικά με ορισμένες υποχρεώσεις του κράτους σημαίας για τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις και την εφαρμογή της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 (Ε.Ε.L 329/1 της 10.12.2013) (εφεξής Οδηγία 2013/54/ΕΚ).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/13/ΕΚ

Άρθρο 2
Εφαρμογή της συμφωνίας σχετικά με τη Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας, 2006 (Άρθρο 1, 3, 4, 5, 6 και Παράρτηματης Οδηγίας 2009/13/ΕΚ)
Για τη ρύθμιση θεμάτων της συμφωνίας για τη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006, που σύνηψαν στις 19 Μαΐου 2008 οι οργανώσεις εργοδοτών και εργαζομένων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών [Ένωση Εφοπλιστών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA) και Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Ενώσεων Εργαζομένων στις Μεταφορές (ETF)] (εφεξής Συμφωνία) εφαρμόζονται οι αντίστοιχοι Κανονισμοί και Πρότυπα του ν. 4078/ 2012 «Κύρωση της Σύµβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας» (Α΄ 179), το πέμπτο άρθρο του νόμου αυτού και οι αντίστοιχες διατάξεις του Κανονισμού για την εφαρμογή απαιτήσεων της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (εφεξής Κανονισμός) που εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 3522.2/08/2013/28−03−2013 κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Ναυτιλίας και Αιγαίου (Β΄ 1671), όπως ισχύει κάθε φορά, ιδίως τα άρθρα 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 30, 33 και τα Παραρτήματα Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ και Ε΄ του Κανονισμού αυτού, καθώς και τα άρθρα 62, 63, 66 και 75 του Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου, που κυρώθηκε με το ν. 3816/1958 (Α΄ 32).

Άρθρο 3
Τροποποίηση – Συμπλήρωση π.δ. 152/2003 (Άρθρο 2 της Οδηγίας 2009/13/ΕΚ, Παράρτημα της Οδηγίας 1999/63/ΕΚ και Παράρτημα Α της Συμφωνίας)

1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 1 του π.δ. 152/2003 «Περί οργάνωσης του χρόνου εργασίας των ναυτικών, σε συμμόρφωση προς τις Οδηγίες 1999/63/ΕΚ και 1999/95/ΕΚ» (Α΄ 124) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Με το Μέρος Ι του παρόντος προεδρικού διατάγματος σκοπείται η προσαρμογή της εσωτερικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 1999/63/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη συμφωνία για την οργάνωση του χρόνου εργασίας των ναυτικών, που σύναψαν η Ένωση Εφοπλιστών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ECSA) και η Ομοσπονδία των Ενώσεων Εργαζομένων στις μεταφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση (FST) (Ε.Ε.L 167/33 της 2.7.1999), όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 2009/13/ΕΚ του Συμβουλίου της 16ης Φεβρουαρίου 2009 (Ε.Ε.L 124/30 της 20.5.2009) (εφεξής συμφωνία).».

2. Το Μέρος Ι του π.δ. 152/2003 αντικαθίσταται ως εξής:

«ΜΕΡΟΣ Ι

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΝΑΥΤΙΚΩΝ

Άρθρο 2

1. Για τη ρύθμιση των απαιτήσεων της συμφωνίας εφαρμόζονται οι αντίστοιχοι Κανονισμοί και Πρότυπα του ν. 4078/ 2012 «Κύρωση της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας» (Α΄179) καθώς και οι αντίστοιχες διατάξεις του Κανονισμού για την εφαρμογή απαιτήσεων της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, που εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 3522.2/08/2013/28−03−2013 κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Ναυτιλίας (Β΄ 1671), όπως ισχύει κάθε φορά και ιδίως το άρθρο 1 παράγραφος 1 υποπαράγραφοι α΄, β΄, δ΄, ε΄ έως ιε΄ και παράγραφος 2, τα άρθρα 2, 3, 8, 9, 11, 29 και τα Παραρτήματα Α΄, Γ΄ και Δ΄ του Κανονισμού αυτού.

2. Η συμφωνία εφαρμόζεται στους ναυτικούς που εργάζονται σε κάθε είδους θαλασσοπλοούν πλοίο, είτε ανήκει στο δημόσιο είτε σε ιδιώτες, το οποίο φέρει την ελληνική σημαία και ασκεί τακτικά εμπορικές θαλάσσιες δραστηριότητες. Σε περίπτωση αμφιβολίας σχετικά ως προς το κατά πόσον ένα πλοίο θεωρείται θαλασσοπλοούν ή ότι ασκεί θαλάσσιες εμπορικές δραστηριότητες για τους σκοπούς του παρόντος Μέρους, το θέμα ρυθμίζεται από τη ΔΝΕΡ σε συνεργασία με λοιπές Υπηρεσίες του ΥΝΑ, ύστερα από διαβούλευση με τις ενδιαφερόμενες οργανώσεις πλοιοκτητών και ναυτικών.

3. Ο πλοιοκτήτης παρέχει στον πλοίαρχο τους απαραίτητους πόρους για τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του παρόντος Μέρους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν σχέση με την κατάλληλη στελέχωση του πλοίου. Ο πλοίαρχος λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζει την εφαρμογή των απαιτήσεων σχετικά με τις ώρες εργασίας ή ανάπαυσης των ναυτικών που απορρέουν από το παρόν Μέρος.».

3. Το άρθρο 18 του π.δ. 152/2003, όπως αναριθμείται σε άρθρο 3, με το παρόν π.δ., αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 3

Σκοπός του Μέρους ΙΙ είναι η δημιουργία μηχανισμού για την εξακρίβωση και την επιβολή της συμμόρφωσης

των πλοίων που καταπλέουν σε Ελληνικούς λιμένες προς τις διατάξεις του Μέρους Ι και, εφόσον πρόκειται για πλοίο υπό ξένη σημαία προς τις απαιτήσεις του Μέρους Ι που αφορούν στις ώρες εργασίας και ανάπαυσης, προκειμένου να βελτιωθούν η ασφάλεια στη θάλασσα, οι συνθήκες εργασίας και η υγεία και η ασφάλεια των ναυτικών επί των πλοίων.».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Ενσωμάτωση Οδηγίας 2013/54/ΕΕ

Άρθρο 4
Ορισμοί (Άρθρο 2 της Οδηγίας 2013/54/ΕΕ)

1. Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου ισχύει ο ακόλουθος ορισμός επιπροσθέτως των σχετικών ορισμών που περιέχονται στο Παράρτημα της Οδηγίας 2009/13/ΕΚ (ν. 4078/2012, κοινή υπουργική απόφαση 3522.2/08/2013/28−03−2013): «σχετικά μέρη της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006» (εφεξής Σύμβαση) νοούνται τα μέρη της Σύμβασης το περιεχόμενο των οποίων θεωρείται ότι αντιστοιχεί στις διατάξεις των άρθρων του Κανονισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2 του Κεφαλαίου Α΄.

2. Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου δεν θίγουν τις διατάξεις του Κεφαλαίου Α΄ και του π.δ. 102/ 2011 «Τήρηση των υποχρεώσεων του κράτους σημαίας σύμφωνα με την οδηγία 2009/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 (L.131/28.5.2009)» (Α΄ 236).

Άρθρο 5
Παρακολούθηση συμμόρφωσης (Άρθρο 3 της Οδηγίας 2013/54/ΕΕ)

1. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου (εφεξής ΥΝΑ) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους μεριμνούν για τη διαμόρφωση αποτελεσματικών και κατάλληλων μηχανισμών εφαρμογής και παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων των επιθεωρήσεων στα διαστήματα που προβλέπονται στη Σύμβαση, όπως ειδικότερα εφαρμόζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στους υπ’ αριθμ. 1 και 2 Κανονισμούς για την Εφαρμογή Απαιτήσεων της Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 – Υποχρεώσεις Κράτους Σημαίας και Λιμένα, που εγκρίθηκαν με το άρθρο πρώτο της υπ’ αριθμ. 4113.305/01/2013/ 17−06−2013 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 1553), όπως ισχύουν κάθε φορά, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ναυτικών επί πλοίων που φέρουν την ελληνική σημαία πληρούν και εξακολουθούν να πληρούν τις απαιτήσεις των σχετικών μερών της Σύμβασης.

2. Σε ό,τι αφορά στα πλοία ολικής χωρητικότητας κάτω των 200, τα οποία δεν εκτελούν διεθνείς πλόες, το σύστημα ελέγχων εφαρμογής και επιθεωρήσεων μπορεί, σε διαβούλευση με τις ενδιαφερόμενες οργανώσεις πλοιοκτητών και ναυτικών, να προσαρμόζεται ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες που σχετίζονται με τα πλοία αυτά.

3. Όπου κρίνεται κατάλληλο δύναται να εξουσιοδοτούνται Οργανισμοί, οι οποίοι αναγνωρίζονται ότι διαθέτουν επαρκείς ικανότητες, την αρμοδιότητα και την ανεξαρτησία για τη διεξαγωγή επιθεωρήσεων κατά τα οριζόμενα στον υπ’ αριθμ. 3 Κανονισμό, που εγκρίθηκε με το άρθρο πρώτο της υπ’ αριθμ. 4113.305/01/2013/17−06−2013κοινή υπουργική απόφαση, όπως ισχύει κάθε φορά. Η παρούσα διάταξη εφαρμόζεται με την επιφύλαξη της οδηγίας 2009/15/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 σχετικά με κοινούς κανόνες και πρότυπα για τους οργανισμούς επιθεώρησης και ελέγχου πλοίων και για τις συναφείς δραστηριότητες των ναυτικών αρχών (π.δ. 103/2011, Α΄ 236).

4. Η Διεύθυνση Ελέγχου Διαχείρισης της Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΝΑ μεριμνά για τη θέσπιση σαφών στόχων και προτύπων για τη διαχείριση των οικείων συστημάτων επιθεώρησης, καθώς και κατάλληλων συνολικών διαδικασιών για την αξιολόγησή τους όσον αφορά τον βαθμό επίτευξης των εν λόγω στόχων και προτύπων.

5. Οι ναυτικοί επί πλοίων που φέρουν την ελληνική σημαία έχουν πρόσβαση σε αντίγραφο της Συμφωνίας, η οποία μπορεί να παρέχεται με ηλεκτρονικά μέσα, χωρίς να θίγονται οι διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 31 του Κανονισμού.

Άρθρο 6
Προσωπικό αρμόδιο για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης (Άρθρο 4 της Οδηγίας 2013/54/ΕΕ)

1. Το προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού των αναγνωρισμένων οργανισμών κατά την έννοια της Σύμβασης, το οποίο είναι εξουσιοδοτημένο να διενεργεί επιθεωρήσεις σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 5 και είναι αρμόδιο για τον έλεγχο της ορθής εφαρμογής των σχετικών μερών της Σύμβασης, διαθέτει την εκπαίδευση, τα προσόντα, τα καθήκοντα, τις αρμοδιότητες, την πλήρη νομική εξουσία, το καθεστώς και την ανεξαρτησία σύμφωνα με τα οριζόμενα στους υπ’ αριθμ. 1, 2 και 3 Κανονισμούς (αριθ. 4113.305/01/2013/1706−2013 κοινή υπουργική απόφαση) αντίστοιχα, όπως ισχύουν κάθε φορά. Σύμφωνα με τη Σύμβαση και τον Κανονισμό 1, οι επιθεωρητές έχουν την εξουσία να προβαίνουν στις απαιτούμενες ενέργειες ώστε να απαγορεύουν σε πλοίο να αναχωρήσει από τον λιμένα έως ότου πραγματοποιηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες.

2. Κάθε εξουσιοδότηση που χορηγείται σε σχέση με επιθεωρήσεις επιτρέπει κατ’ ελάχιστον στον αναγνωρισμένο οργανισμό να ζητήσει την αποκατάσταση των ελλείψεων που εντοπίζει στις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ναυτικών και να διεξάγει σχετικές επιθεωρήσεις κατόπιν αιτήσεως κράτους λιμένα.

3. Για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στο σύστημα διασφάλισης της επάρκειας του έργου που επιτελούν οι αναγνωρισμένοι οργανισμοί, καθώς και στις διαδικασίες επικοινωνίας και εποπτείας αυτών εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του υπ’ αριθμ. 3 Κανονισμού.

4. Η Διεύθυνση Ναυτικής Εργασίας, σε συνεργασία με συναρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΝΑ, μεριμνά για την παροχή στη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας πρόσφατης κατάστασης με όλους τους αναγνωρισμένους οργανισμούς που έχουν εξουσιοδοτηθεί να ενεργούν εξ ονόματος της Ελληνικής Δημοκρατίας και διατηρεί την κατάσταση αυτή επικαιροποιημένη. Η κατάσταση προσδιορίζει τις υπηρεσίες που οι αναγνωρισμένοι οργανισμοί έχουν εξουσιοδοτηθεί να παρέχουν.

Άρθρο 7
Διαδικασίες υποβολής παραπόνων επί πλοίου (Άρθρο 5 της Οδηγίας 2013/54/ΕΕ)

1. Για τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στις διαδικασίες υποβολής παραπόνων επί πλοίου, τη διευθέτηση αυτών και διορθωτικά μέτρα, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του άρθρου 33 του Κανονισμού.

2. Εάν οι Υπηρεσίες του ΥΝΑ γίνουν αποδέκτες παραπόνου που δεν θεωρούν προδήλως αβάσιμο ή έχουν αποδείξεις ότι πλοίο που φέρει την ελληνική σημαία δεν συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις των σχετικών μερών της Σύμβασης ή ότι υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις όσον αφορά στα μέτρα εφαρμογής, προβαίνουν κατά λόγο αρμοδιότητας στις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να διερευνηθεί το θέμα και εξασφαλίζουν ότι λαμβάνονται μέτρα για την αποκατάσταση των ελλείψεων που ενδεχομένως διαπιστώθηκαν.

3. Το προσωπικό που διαχειρίζεται ή λαμβάνει γνώση των παραπόνων αντιμετωπίζει ως εμπιστευτική την πηγή των παραπόνων ή της καταγγελίας για εικαζόμενο κίνδυνο ή έλλειψη σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των ναυτικών ή παράβαση των νόμων και των κανονισμών και δεν γνωστοποιεί στον πλοιοκτήτη, τον εκπρόσωπό του ή τον διαχειριστή του πλοίου ότι διεξήχθη επιθεώρηση ως συνέπεια σχετικού παραπόνου ή καταγγελίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

Άρθρο 8
Καταργούμενες Διατάξεις

1. Τα άρθρα 3 έως 17 και 27 του π.δ. 152/2003 καταργούνται.

2. Τα άρθρα 18 έως 26 και 28 έως 30 του π.δ. 152/ 2003 αναριθμούνται και λαμβάνουν αύξοντες αριθμούς από 3 έως 11 και από 12 έως 14 αντίστοιχα.

Άρθρο 9
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς των διατάξεων των Κεφαλαίων Α΄ και Γ΄ του παρόντος διατάγματος αρχίζει από την 20η Αυγούστου 2014. Η ισχύς των διατάξεων του Κεφαλαίου Β΄ του παρόντος διατάγματος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Στους Υπουργούς Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Αιγαίου αναθέτουμε τη δημοσίευση και την εκτέλεση του παρόντος διατάγματος.

Αθήνα, 19 Δεκεμβρίου 2014

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΡΕΚΑΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ