Νόμος 549 ΦΕΚ Α΄ 55/23.2.1977
Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεών τινών της εργατικής νομοθεσίας και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α΄
Καταστήματα

Άρθρον 1
Ωραι λειτουργίας καταστημάτων και εργασίας του προσωπικού αυτών.

1. Δια το χρονικόν διάστημα απο 28 Φεβρουαρίου 1977 μέχρι και 15 Μαίου 1977 δύναται δι` αποφάσεων του Υπουργού Εργασίας, δημοσιευομένων δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως, να καθορίζωνται είτε γενικώς, είτε κατά κατηγορίας ή ευρυτέρας ομάδας, είτε καθ` άπασαν την Επικράτειαν, είτε δι` ωρισμένην ή ωρισμένας Περιφερείας:
α) η διάρκεια της εβδομαδιαίας και ημερησίας λειτουργίας των καταστημάτων, περί ών το Ν.Δ. 1037/1971 “περί χρονικών ορίων λειτουργίας καταστημάτων και εργασίας του προσωπικού αυτών” κατ` ανώτατον ή κατώτατονόριον ή και κατ` αμφότερα,
β) συνεχές, διακεκομμένον ή μικτόνωράριον λειτουργίας των καταστημάτων ως και αι ώραι ενάρξεως και λήξεως της ημερησίας λειτουργίας αυτών.

2. Δι` ομοίων αποφάσεων και δια το αυτό χρονικόν διάστημα δύναται είτε γενικώς, είτε κατά ειδικότητας, είτε δι` άπαντα τα καταστήματα είτε κατά κατηγορίας ή ευρυτέρας ομάδας τούτων:
α) Να μειούνται αι ώραι εργασίας των μισθωτών των κατά το παρόν καταστημάτων εις 43 καθ` εβδομάδα.
β) Να καθορίζεται ή διάρκεια της ημερησίας εργασίας μισθωτών πέραν της οποίας παρέχεται υποχρεωτικώς διακοπή, η διάρκεια αυτής, ως και η διάρκεια της ημερησίας εργασίας πέραν της οποίας χαρακτηρίζεται αύτη ως παρεχομένη καθ` υπερωρίαν.

3. Δι` ομοίων αποφάσεων δύνανται αι κατά την περιπτ. Β`της παρ. 1 αρμοδιότητες να μεταβιβάζωνται, εν όλω ή εν μέρει, εις τους οικείους Νομάρχας, προκειμένου δε περί του Νόμου Αττικής εις τον Νομάρχην Αττικής.

4. Μέχρις εκδόσεως των υπο του παρόντος προβλεπομένων πράξεων εφαρμόζονται, ως προς τας ώρας λειτουργίας των καταστημάτων και τας ώρας εργασίας του προσωπικού αυτών, αι προ της ενάρξεως ισχύος του παρόντος κείμεναι διατάξεις και αι εις εκτέλεσιν τούτων εκδοθείσαι και ισχύουσαιδιοικητικαί πράξεις.

5. Δι` ομοίων αποφάσεων δύναται να καθορίζωνται δια το χρονικόν διάστημα από 28 Φεβρουαρίου ως και 15 Μαίου 1977 πρόσθετοι υποχρεώσεις των υπαγομένων εις το Ν.Δ/μα 1037/1971 εργοδοτών προς τον σκοπόν διασφαλίσεως του παρά των αρμοδίων οργάνων ελέγχου της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου και των κατ` εξουσιοδότησιν τούτων εκδιδομένων διοικητικών πράξεων (ως θεώρησις και ανάρτησις πινάκων περί της ενάρξεως και λήξεως ημερησίας λειτουργίας των καταστημάτων κ.λ.π.).

Άρθρον 2
Ποινικαί κυρώσεις

1. Ο εργοδότης ή ο υπό τούτου προστηθείς, παραβαίνων εκ δόλου ή εξ αμελείας τας διατάξεις του άρθρου 1 του παρόντος ως και των εις εκτέλεσιν τούτου εκδοθησομένων διοικητικών πράξεων,εφ` όσον εν αυταίς γίνεται παραπομπή εις τας διατάξεις του παρόντος άρθρου, τιμωρείται:
α) Εφ`όσον πρόκειται περί παραβάσεων αφορωσών εις τας ώρας εργασίας των μισθωτών των καταστημάτων δια φυλακίσεως ενός (1) έως έξ (6) μηνών και δια χρηματικής ποινής τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) δραχμών.
β) Εφ` όσον πρόκειται περί των λοιπών παραβάσεων δια φυλακίσεως μέχρις έξ (6) μηνών ή δια χρηματικής ποινής τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) δραχμών ή και δι` αμφοτέρων των ποινών τούτων.

2. Παραβάσεις του άρθρου 1 του παρόντος αφορώσαι εις τας ώρας εργασίας των μισθωτών εκδικάζονται κατά την εν άρθροις 418 έως 425 του Νόμου 1493/1950 “περί κυρώσεως του Κώδικος Ποινικής Δικονομίας” οριζομένηνδιαδικασίαν, η δε έφεσις δεν έχει ανασταλτικόν αποτέλεσμα .

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β΄

Άρθρον 3
Επαγγελματικά Σωματεία

1 Η παρ.2 του άρθρου 21 και η παρ. 2 του άρθρου 31 του Νόμου 330/1976 “περί επαγγελματικών σωματείων και ενώσεων και διασφαλίσεως της συνδικαλιστικής ελευθερίας” καταργούνται.

2. Η παρ. 3 του άρθρου 21 του αυτού ως άνω Νόμου αντικαθίσταται ως ακολούθως:
“3. Η υπό στοιχείον β` της παρ. 1 προϋπόθεσις δεν ισχύει δια τας πρώτας από της συστάσεως του σωματείου εκλογάς”.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ΄
Παροχαί Ο.Α.Ε.Δ.

Άρθρον 4
Συμπληρωματικαίπαροχαί κυήσεως και μητρότητος.

1. Εις την παρ. 3 του άρθρου 1 του Ν.Δ/τος 212/1969 “περί Οργανώσεως και Διοικήσεως του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού” προστίθεται εδάφιον ζ`έχον ούτω:
“ζ`. Δια την συμπλήρωσιν των παρεχομένων υπό του Ι.Κ.Α. επιδομάτων κυήσεως και μητρότητος μέχρι του ποσού των τακτικών αποδοχών της μισθωτού μετύαφαίρεσιν των υπό του οικείου εργοδότου καταβληθεισών αποδοχών “.

2. Εν τέλει της παρ. 3 του άρθρου 7 του αυτού ως άνω Ν.Δ/τος προστίθεται ή ακόλουθος περίοδος: “ως και ο κανονισμός δι` ούορισθήσονται αι προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα δικαιολογητικά απονομής των συμπληρωματικών παροχών κυήσεως και μητρότητος”.

Άρθρον 5
Αξίωσις προς επιδότησιν λόγω ανεργίας
Η παρ. 5 του άρθρου 27 του Ν.Δ/τος 2961/1954 “περί συστάσεως Οργανισμού Απασχολήσεως και Ασφαλίσεως Ανεργίας”, αντικαθίσταται ως ακολούθως:
“5. Εν περιπτώσει διακοπής των εργασιών της εκμεταλλεύσεως και αδυναμίας εξ οιουδήποτε λόγου καταγγελίας της σχέσεως εργασίας και εκδόσεως της σχετικής βεβαιώσεως του εργοδότου ή αποχής του μισθωτού εκ της εργασίας ένεκα ασκήσεως υπό τούτου του κατά το άρθρο 325 Α.Κ. δικαιώματος επισχέσεως ο άνεργος δύναται κατά την εύλογον κρίσιν της υπηρεσίας να τύχη επιδόματος ανεργίας, εφ` όσον συντρέχουν αι νόμιμοι προυποθέσεις και εφ` όσον ούτος ενεργήση κατά τα εν τη παρ. 1 οριζόμενα. Αι διατάξεις του άρθρου 31 του Ν.Δ/τος 2698/1953 “περί διοικήσεως του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Μεταρρυθμίσεως της περί αυτού Νομοθεσίας ως και άλλων τινών διατάξεων” εφαρμόζονται αναλόγως και εν προκειμένω.

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ΄

Άρθρον 6
Εβδομαδιαία ανάπαυσις και αργίαι

1. Δι` αποφάσεως του αρμοδίου Νομάρχου, ειδικώς δε προκειμένου περί του Νομού Αττικής δι` αποφάσεως του Νομάρχου Αττικής, μετά γνώμην των οικείων Επαγγελματικών Οργανώσεων Εργοδοτών και Μισθωτών εφ` όσον υφίστανται τοιαύται, δύναται αντί χορήγήσεως της κατά τας κειμένας διατάξεις αναπληρωματικής αναπαύσεως των μισθωτών να θεσπίζεται υποχρεωτική αργία κατ` άλλην πλήν της Κυριακής ημέραν δια κατηγορίας τινάς επιχειρήσεων κατα Δήμους, Κοινότητας ή περιφερείας.

2. Σημ.: όπως η παρ. 2 του παρόντος άρθρου καταργήθηκε με την παρ.3 του άρθρου 30 του Ν. 1346/1983 (ΦΕΚ Α 46)

3. Κυρούται η υπ` αριθ. 54313/2939/21.12.1976 απόφασις του Υπουργού Εργασίας “περί μεταθέσεως της αργίας της 26ης Δεκεμβρίου 1976” δημοσιευθείσα εις το υπ` αριθ. 1529 (τεύχος Β`) της 22.12.1976 Φ.Ε.Κ.

4. Οι παραβάται των διατάξεων των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου ως και του άρθρου 3 του Νόμου 435/1976 “περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως ενίων διατάξεων εργατικών τινών νόμων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων” τιμωρούνται κατά τας διατάξεις του άρθρου 17 του Β.Δ/τος 748/1966 “περί κωδικοποιήσεως , καταργήσεως, τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των διατάξεων της κειμένης νομοθεσίας “περί εβδομαδιαίας και Κυριακής αναπαύσεως και ημερών αργίας”. Κατά τας διατάξεις ταύτας τιμωρούνται ωσαύτως και οι παραβάται των επί τη βάσει των αυτών ως άνω διατάξεων εκδιδομένων πράξεων, εφ` όσον εν αυταίς γίνεται παραπομπή εις το άρθρον 17 του Β.Δ/τος 748/1966.

Άρθρον 7
Το πρώτον εδάφιον της παρ. 4 του άρθρου 5 του Νόμου 435/1976 “περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως ενίων διατάξεων εργατικών τινων νόμων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων”, αντικαθίσταται αφ` ήςίσχυσεν ως ακολούθως:
“4. Υπάλληλοι ανωνύμων εταιριών, διατελέσαντες ιδρυτικά μέλη και μέτοχοι αυτών εργαζόμενοι δε παρ` αυταίς ως υπάλληλοι από της ιδρύσεως των εταιριών τούτων, απολυθέντες από 23.7.74 μέχρι σήμερον ή απολυόμενοι εφ` εξής, δικαιούνται της αποζημιώσεως του Ν. 2112/20, ως ούτος τροποποιηθείς και συμπληρωθείς ισχύει νύν”.

Άρθρον 8
Κυρούνται και έχουν ισχύν νόμου αι διατάξεις των άρθρων 3,4,5,6,7,8 και 10 παρ. 2 της απο 26.1.1977 Εθνικής Γενικής Συλλόγικής Συμβάσεως Εργασίας “περί αυξήσεως των γενικών κατωτάτων ορίων μισθών και ημερομισθίων και ρυθμίσεως θεμάτων αναφερομένων εις την άδειαν μετ` αποδοχών των μισθωτών” δημοσιευθείσης εις το υπ` αριθ. 60 τεύχος Β` της 1.2.1977 ΦΕΚ, έχουσα ως ακολούθως:
“Άρθρον 3.
Αδεια ανηλίκων
Μισθωτοί, μη συμπληρώσαντες το 18ον έτος της ηλικίας των, δικαιούνται κατά πάσαν περίπτωσιν αδείας μετ` αποδοχών διαρκείας κατ` ελάχιστον όριον 18 αλλεπαλλήλων εργασίμων ημερών, εκτός εάν δικαιούνται μεγαλυτέρας διαρκείας τοιαύτης , κατ` άλλας διατάξεις.
Άρθρον 4.
Αδεια επί τη λύσει της εργασιακής σχέσεως και επί διαλειπούσης εργασίας
1. Επιφυλασσομένης της εφαρμογής της επομένης παραγράφου, αι διατάξεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 5 του Α.Ν. 539/45 εφαρμόζονται επί λύσεως της σχέσεως εργασίας καθ` οιονδήποτε τρόπον.
2. Εις περίπτωσιν λύσεως της σχέσεως εργασίας, συνεπεία λήξεως του χρόνου δι` όν συνωμολογήθη ή της εποχιακής απασχολήσεως, πρίν ή ο μισθωτός συμπληρώση τον βασικόν, δια την χορήγησιν αδείας χρόνον, ανεξαρτήτως άλλης εξ άλλου λόγου τυχόν οφειλομένης εις αυτόν αποζημιώσεως, καταβάλλονται εις αυτόν τόσοι ημερήσιοι μισθοί του, όσοι οι μήνες απασχολήσεώς του, παρα τω παρ` ώ ειργάσθη εργοδότη.
3. Εις περίπτωσιν διαλειπούσης ή εκ περιτροπής απασχολήσεως, δυνάμει της συμβάσεως εργασίας, ο μισθωτός δικαιούται μετά την συμπλήρωσιν δωδεκαμήνου εν τη σχέσει εργασίας παρά τη υποκειμένη επιχειρήσει, καθ` έκαστον ημερολογιακόν έτος, αδείας μετ` αποδοχών ίσης προς το ένδωδέκατον (1/12) της κατά τον Α.Ν. 539/45 ή έτερανειδικωτέρανδιατάξιν τοιαύτης, δι` έκαστον μήνα απασχολήσεώς του, πραγματοποιηθείσης εντός του χρονικού διαστήματος, το οποίον διέρρευσεν από της προσλήψεώς του ή από της λήψεως της αδείας του προηγουμένου έτους, μέχρι της ημέρας ενάρξεως της αδείας.
4. Δια την εφαρμογήν των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρθρου, ως μην θεωρείται συνεχής ή διακεκομένηαπασχόλησις είκοσι πέντε (25) ημερών.
Το, κατά τον ανωτέρω υπολογισμόν κλάσμα χρόνου αδείας το υπερβαίνον την ημίσειανημέραν, στρογγυλοποιείται εις ολόκληρονημέραν.
Άρθρον 5.
Αποδοχαί αδείας κατ` αποκοπήν αμειβομένων
Η παράγραφος 2 του άρθρου 3 του Α. Νόμου 539/1945 αντικαθίσταται ως ακολούθως:
“2. Δια τον κατ` αποκοπήν ή κατ` άλλο σύστημα κυμαινομένων αποδοχών αμειβόμενονμισθωτόν, αι αποδοχαί, ών δικαιούται κατά την διάρκειαν της αδείας του, εξευρίσκονται, πολλαπλασιαζομένων των κατά μέσον όρον από της λήξεως της αδείας του προηγουμένου έτους ή προκειμένου περί αδείας χορηγουμένης το πρώτον, από της προσλήψεως, μέχρι της ενάρξεως της αδείας, ημερησίων αποδοχών του, επί τον αριθμόν των εργασίμων ημερών αι οποίαι περιλαμβάνονται εις την χορηγηθεισαν αυτώ άδειαν”.
Άρθρον 6.
Επίδομα αδείας
Εις περίπτωσιν λύσεως της σχέσεως εργασίας καθ` οιονδήποτε τρόπον πρίν ή ο μισθωτός συμπληρώσηπαρα τω αυτώ εργοδότη δωδεκάμηνον συνεχή απασχόλησιν ή πριν ούτος λάβη την οφειλομένην εις αυτόν άδειαν ή τας αποδοχάς της αδείας χορηγείται υπό του εργοδότου και επίδομα αδείας ίσον προς τας αποδοχάς της αδείας.Το επίδομα τούτο πάντως δεν δύναται να υπερβή το ποσόν του ημίσεος μηνιαίου μισθού ή των 13 ημερομισθίων αναλόγως του τρόπου αμοιβής.
«Άρθρο 7
Κατάτμηση αδείας
ί) Επιτρέπεται κατ` εξαίρεση, η κατάτμηση του χρόνου αδείας εντός του αυτού ημερολογιακού έτους σε δύο περιόδους, εξαιτίας ιδιαίτερα σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης. Σε κάθε περίπτωση η πρώτη περίοδος της αδείας δεν μπορεί να περιλαμβάνει λιγότερες των έξι (6) εργασίμων ημερών επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και των πέντε (5) εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή προκειμένου περί ανηλίκων των δώδεκα (12) εργασίμων ημερών.
ii) Η κατάτμηση του χρόνου αδείας επιτρέπεται και σε περισσότερες των δύο περιόδων, από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και δέκα (10) εργάσιμες ημέρες, επί πενθημέρου, ή προκειμένου περί ανηλίκων δώδεκα (12) εργάσιμες ημέρες, μετά από έγγραφη αίτηση του εργαζόμενου προς τον εργοδότη.
Ειδικά, σε περιπτώσεις επιχειρήσεων που απασχολούν τακτικό και εποχικό προσωπικό και παρουσιάζουν ιδιαίτερη σώρευση εργασίας που οφείλεται στο είδος ή στο αντικείμενο εργασιών τους, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο του έτους, για το τακτικό προσωπικό, ο εργοδότης δύναται να χορηγεί το τμήμα της αδείας των 10 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου ή 12 επί εξαημέρου, οποτεδήποτε εντός του ημερολογιακού έτους.
Η αίτηση αυτή του εργαζόμενου, καθώς και η απόφαση του εργοδότη δεν απαιτούν έγκριση από την αρμόδια υπηρεσία του ΣΕΠΕ, διατηρούνται στην επιχείρηση επί πέντε (5) έτη και είναι στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας. Οι ρυθμίσεις της παραγράφου αυτής διέπονται κατά τα λοιπά από τις διατάξεις της νομοθεσίας για την άδεια.»
Σημ.: όπως το άρθρο 7,όπως είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 6 του Ν.3846/2010 (ΦΕΚ Α 66/11-05-2010) ,αντικαταστάθηκε με την περ.3 υποπαραγράφου ΙΑ.14 άρθρου πρώτου Ν.4093/2012,ΦΕΚ Α 222/12.8.2012.
Άρθρον 8.
Εκτασις εφαρμογής διατάξεων περι αδειών
1. Αι διατάξεις των άρθρων 3 έως και 7 της παρούσης έχουν εφαρμογήν επί προσώπων περί ών το άρθρον 8 παρ. 4 της από 26.2.1975 Εθνικής Γενικής Συλλογικής Συμβάσεως Εργασίας “περί εφαρμογής των αρχών της ίσης αμοιβής αρρένων και θηλέων, αυξήσεως των ημερών αδείας των εργατών κ.λ.π.” (ΦΕΚ 276/ τεύχος Β` της 4.3.1975 ) και υπό τους εν αυτώ όρους και προυποθέσεις.
2. Αι διατάξεις των κατά τ` ανωτέρω άρθρων δεν εφαρμόζονται επί προσώπων , περί ών: α. Ο Νόμος 4469/1965 “περί χορηγήσεως αποδοχών και επιδόματος αδείας εις τους εργατοτεχνίτας οικοδόμους”. β. Η παράγραφος 5 του άρθρου 3 του Νόμου 4504/196 “περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων τινων της εργατικής νομοθεσίας και περί ετέρων τινών διατάξεων”.
Άρθρον 10.
Ισχύς
2. Μισθωτοί εκ των υπαγομένων εις τας διαταξεις των άρθρων 3 έως 7 της παρούσης τυχόντες δια το τρέχον έτος και μέχρι της ενάρξεως ισχύος της παρούσης, αδείας μετ` αποδοχών διαρκείας μικροτέρας της δια της παρούσης οριζομένης, δικαιούνται της προκυπτούσης διαφοράς συμπληρωματικώς, εις χρόνονορισθησόμενονκατα την κρίσιν του εργοδότου, εντός του τρέχοντος έτους”.

Άρθρον 9
Εις την παράγραφον 3 του άρθρου 7 του Ν. 3239/55 “περί τρόπου ρυθμίσεως των συλλογικών διαφορών εργασίας κ.λ.π.”, προστίθεται εδάφιον έχον ούτω:
“Ομοίως συλλογικάς συμβάσεις εργασίας δύναται να συνάπτονται και υπογράφουν από πλευράς εργοδοτών δευτεροβάθμιοι ενώσεις επαγγελματικών εργοδοτικών σωματείων εφ` όσον αι ανήκουσαι εις ταύτας πρωτοβάθμιοι ενώσεις περιλαμβάνουν μεταξύ των μελών των επαγγελματικά σωματεία του επαγγέλματος ή των επαγγελμάτων εις ά αφορά η συλλογική σύμβασις εργασίας, εκτός άν υφίσταται πανελληνίου χαρακτήρος αντίστοιχος πρωτοβάθμιος ένωσις ή επαγγελματικόνεργοδοτικόνσωματείον”.

Άρθρον 10
Εναρξις ισχύος
Η ισχύς του παρόντος άρχεται από της δημοσιεύσεώς του διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Ο παρών νόμος ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ΄ Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.

Εν Αθήναις τη 23 Φεβρουαρίου 1977

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΤΣΑΤΣΟΣ