Νόμος 1250 ΦΕΚ Α΄46/7.4.1982
Για την καθιέρωση του πολιτικού γάμου.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Κυρούμεν και εκδίδομεν τον κατωτέρω υπό της Βουλής ψηφισθέντα νόμον.

Άρθρο 1
Τα άρθρα 1367-1370 και 1372 του Αστικού Κώδικα τροποποιούνται και γίνονται τα ακόλουθα:
“Άρθρο 1367 – Τέλεση του γάμου.
Ο γάμος τελείται είτε με τη σύγχρονη δήλωση των μελλονύμφων ότι συμφωνούν σ` αυτό (πολιτικός γάμος) είτε με ιερολογία από ιερέα της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας ή λειτουργό άλλου δόγματος ή θρησκεύματος γνωστού στην Ελλάδα. Η δήλωση γίνεται δημόσια κατά πανηγυρικό τρόπο ενώπιον δύο μαρτύρων, προς το δήμαρχο ή τον πρόεδρο της κοινότητος του τόπου όπου τελείται ο γάμος ή προς το νόμιμο αναπληρωτή τους, που είναι υποχρεωμένοι να συντάξουν αμέσως σχετική πράξη. Οι προϋποθέσεις της ιεροτελεστίας και κάθε θέμα σχετικό μ αυτήν διέπονται από το τυπικό και τους κανόνες του δόγματος ή του θρησκεύματος σύμφωνα με το οποίο γίνεται ή ιεροτελεστία, εφ` όσον δεν είναι αντίθετοι με τη δημόσια τάξη. Ο θρησκευτικός λειτουργός είναι υποχρεωμένος να συντάξει αμέσως σχετική πράξη. Η τέλεση πολιτικού γάμου δεν εμποδίζει την ιερολογία του ίδιου γάμου κατά τη θρησκεία και το δόγμα των συζύγων.
Άρθρο 1368 – `Άδεια γάμου.
Για να τελεσθεί ο γάμος, είτε ως πολιτικός είτε με ιερολογία της ανατολικής ορθόδοξης εκκλησίας, απαιτείται άδεια του δημάρχου ή του προέδρου της κοινότητας της τελευταίας κατοικίας του καθενός από τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν. Σε περίπτωση που ο αρμόδιος για την έκδοση της άδειας αρνείται να τη χορηγήσει, αποφασίζει αμετάκλητα το αρμόδιο Μονομελές Πρωτοδικείο σύμφωνα με τις διατάξεις της Εκουσίας Δικαιοδοσίας του Κώδικος Πολιτικής Δικονομίας. Η απόφαση εκδίδεται μέσα σε δέκα ημέρες από την κατάθεση της σχετικής αιτήσεως.
Άρθρο 1369 – Γνωστοποίηση του μέλλοντος γάμου.
Πριν από την τέλεση του γάμου, με όποιον τύπο κι αν αυτός πρόκειται να τελεσθεί, πρέπει να γνωστοποιούνται, με τοιχοκόλληση σχετικής αγγελίας στο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα της κατοικίας του καθενός από τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν, το όνομα και το επώνυμο των προσώπων αυτών, το επάγγελμά τους, το όνομα των γονέων τους και ο τόπος όπου γεννήθηκαν, όπου κατοικούσαν τελευταία και όπου πρόκειται να τελεσθεί ο γάμος. Αν ο γάμος δεν τελεσθεί μέσα σε έξη μήνες από τη γνωστοποίηση, η γνωστοποίηση πρέπει να επαναληφθεί. `Όταν τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν κατοικούν σε μεγάλη πόλη, η γνωστοποίηση γίνεται με δημοσίευση σε ημερήσια εφημερίδα του τόπου της κατοικίας.
Άρθρο 1370.
Η άδεια γάμου δίνεται υποχρεωτικά, αφού ερευνηθεί αν συντρέχουν οι νόμιμοι όροι για το γάμο που πρόκειται να τελεσθεί και αν έγινε ή γνωστοποίηση. Αν υπάρχουν σπουδαίοι λόγοι, η γνωστοποίηση μπορεί να παραληφθεί.
Άρθρο 1372 – `Άκυρος και ανυπόστατος γάμος.
`Άκυρος είναι μόνον ο γάμος που έγινε κατά παράβαση των άρθρων 1350-1352, 1354, 1356-1357, 1359-1360 και 1362. Δεν είναι άκυρος ο γάμος, εφ` όσον έχει γίνει ή δήλωση του Άρθρου 1367 προς το δήμαρχο ή τον πρόεδρο της κοινότητας ή το νόμιμο αναπληρωτή τους, έστω κι αν έχουν παραλειφθεί οι άλλοι όροι της τέλεσης. Γάμος που έγινε χωρίς να τηρηθεί καθόλου ένας από τους τύπους που προβλέπονται στο άρθρο 1367 είναι ανυπόστατος.

Άρθρο 2
Το άρθρο 13 του Αστικού Κώδικα τροποποιείται και γίνεται το ακόλουθο:
Άρθρο 13 – Γάμος.
1. Οι ουσιαστικές προϋποθέσεις του γάμου ρυθμίζονται και για τα δύο πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν από το δίκαιο της ιθαγένειας ενός απ` αυτά.
Ο τύπος του γάμου ρυθμίζεται είτε κατά το δίκαιο της ιθαγένειας ενός από τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν είτε κατά το δίκαιο του τόπου όπου τελείται.
2. `Όταν τα πρόσωπα που πρόκειται να παντρευτούν ή το ένα απ’ αυτά είναι Έλληνες και ο γάμος γίνεται στο εξωτερικό, ή δήλωση του άρθρου 1367 του Αστικού Κώδικα, μπορεί να γίνει και στην ελληνική προξενική αρχή.

Άρθρο 3
Τα άρθρα 1353, 1355, 1358, 1361, 1363, 1364 και 1366 του Αστικού Κώδικα καταργούνται.

Άρθρο 4

1. Ο τίτλος του αρθρ. 16 του νόμου 344/1976 “περί ληξιαρχικών πράξεων τροποποιείται και γίνεται ο ακόλουθος:
“Σύνταξη δήλωσης για το γάμο και τη βάπτιση”.

2. Στην παράγρ. 1 του άρθρ. 16 του ίδιου νόμου προστίθεται το ακόλουθο δεύτερο εδάφιο:
“Την ίδια υποχρέωση έχει ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος της κοινότητας που δέχθηκε τη δήλωση για την τέλεση του γάμου”.

3. Η παράγρ. 1 του αρθρ. 2, του ίδιου νόμου τροποποιείται και γίνεται η ακόλουθη:
“1. Ο γάμος δηλώνεται στο ληξίαρχο του τόπου της τελέσεώς του μέσα σε σαράντα μέρες από την τέλεσή του με την προσαγωγή αντιγράφου της πράξης που συνέταξε για την τέλεση ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος της κοινότητας ή ο θρησκευτικός λειτουργός που ευλόγησε το γάμο. Αντίγραφο της πράξης αυτής είναι υποχρεωμένοι να στείλουν στο ληξίαρχο, μέσα στην ίδια προθεσμία, ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος της κοινότητας ή ο θρησκευτικός λειτουργός που τη συνέταξε”.

4. Οι περιπτώσεις δ) και ζ) του αρθρ. 31 του ίδιου νόμου τροποποιούνται και γίνονται οι ακόλουθες:
“δ) Αν ο γάμος έχει τελεσθεί με ιεροπραξία, το θρήσκευμα και το δόγμα της τέλεσης, το χώρο όπου έγινε και το όνομα και το επώνυμο του θρησκευτικού λειτουργού”.
“ζ) Τα στοιχεία της πράξης που συνέταξε για την τέλεση του γάμου ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος της κοινότητας ή ο θρησκευτηκός λειτουργός”.

5. Το άρθρο 41 του ίδιου νόμου τροποποιείται και: γίνεται το ακόλουθο:
“Οι ληξιαρχικές πράξεις για τη γέννηση, το γάμο ή το θάνατο `Έλληνα υπηκόου που γίνονται στο εξωτερικό από ξένες αρχές έχουν αποδεικτική δύναμη και στην `Ελλάδα, εφ` όσον τηρήθηκαν οι διατυπώσεις που ορίζει ο νόμος του τόπου της σύνταξής τους”

6. Η παραγρ. 2 του άρθρου 42 του ίδιου νόμου τροποποιείται και γίνεται η ακόλουθη:
“2. Ληξιαρχικά γεγονότα γέννησης, γάμου και θανάτου Ελλήνων υπηκόων μπορούν να δηλώνονται από τους υποχρέους είτε στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή είτε στις τοπικές ληξιαρχικές αρχές. Στη δεύτερη αυτή περίπτωση, αντίγραφο της σχετικής πράξης, μέσα σε τρείς μήνες από τη σύνταξή της πρέπει, να υποβάλλεται από τους υποχρέους είτε στην αρμόδια ελληνική προξενική αρχή είτε απευθείας στο Ληξιαρχείο Αθηνών”.

7.Σημ.: όπως η παράγραφος 7 καταργήθηκε διά του άρθρου 11 παρ. 2 του Ν. 1438/ 1984 (Α 60).

Άρθρο 5
Τα άρθρα 593-597 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας καταργούνται.

Άρθρο 6
Στο άρθρο 72 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος: “Με προεδρικά διατάγματα θα ορισθούν οι λεπτομέρειες της τέλεσης του γάμου, το περιεχόμενο της πράξης που θα συντάσσεται μετά την τέλεσή του, καθώς και οι λεπτομέρειες σχετικά με την χορήγηση άδειας γάμου”.

Άρθρο 7

1. Γάμοι που έγιναν στο εξωτερικό, πριν από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, ανάμεσα σε πρόσωπα που το ένα τουλάχιστον ήταν `Έλληνας και σύμφωνα με τον τύπο που προβλεπόταν από τη νομοθεσία της χώρας όπου έγινε ο γάμος, θεωρούνται υποστατοί από την στιγμή που έγιναν, εκτός αν ο ένας από τους συζύγους ετέλεσε νέο γάμο έγκυρο, ή αν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου που αναγνωρίζει ότι ο γάμος είναι ανυπόστατος.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 9 παρ. 4 του Ν. 1438/1984 (Α` 60).

2. Αν στην περίπτωση της προηγούμενης παραγράφου οι σύζυγοι βρίσκονται σε διάσταση από τρία τουλάχιστον χρόνια ή αν εξαιρετικές περιστάσεις κάνουν ιδιαίτερα σκληρή για τον έναν από τους συζύγους την αναδρομική αναγνώριση του γάμου ως υποστατού, ο γάμος θεωρείται άκυρος.

3. Σε κάθε περίπτωση, έστω κι αν ο γάμος δεν θεωρείται υποστατός, εφαρμόζεται το άρθρο 1382 του Αστικού Κώδικα και τα παιδιά από το γάμο θεωρούνται γνήσια, “δεν δημιουργούνται όμως κληρονομικά δικαιώματα στην περίπτωση που τα παιδιά αυτά γεννήθηκαν από γάμο που δεν θεωρείται υποστατός σύμφωνα με το παρόν άρθρο.
Σημ.: όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο9 παρ. 5 του Ν. 1438/1984 (Α 60).

4. Αποφάσεις ξένων δικαστηρίων που έλυσαν γάμο θεωρούμενο ως ανυπόστατο κατά το προηγούμενο δίκαιο δημιουργούν δεδικασμένο κατά το άρθρο 323 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

5. Γάμοι που τελέσθηκαν παρά την ύπαρξη των κωλυμάτων που καταργούνται με τον παρόντα νόμο θεωρούνται έγκυροι εφόσον η ακυρότητά τους δεν έχει αναγνωρισθεί με αμετάκλητη απόφαση πριν από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. Δίκες που εκκρεμούν για την αναγνώριση της ακυρότητας αυτών των γάμων καταργούνται.

Άρθρο 8
Ο παρών νόμος αρχίζει να ισχύει ένα μήνα μετά τη δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται από το άρθρο 6.

Παραγγέλλομεν να δημοσιευθή στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το κείμενο του παρόντος και να εκτελεσθή ως νόμος του Κράτους.

Αθήναι, 03 Απριλίου 1982

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ